Sygn. akt I ACa 1331/21
Dnia 13 października 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Grzegorz Krężołek (spr.)
Sędziowie: SSA Józef Wąsik
SSA Zygmunt Drożdżejko
Protokolant: Marta Sekuła
po rozpoznaniu w dniu 6 października 2023 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Funduszu (...) z siedzibą w G. / poprzednioB. (1) (...)Fundusz(...) w G. /
przeciwko S. C. (1)
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach
z dnia 23 września 2020 r. sygn. akt I C 1308/19
1. zmienia zaskarżony wyrok w punktach I i II jego sentencji, w ten sposób, że :
a/ punktowi I nadaje treść :
I. „I zasądza od pozwanego S. C. (1) na rzecz (...) Funduszu (...) z siedzibą w G. kwotę 110 337, 05 zł / sto dziesięć tysięcy trzysta trzydzieści siedem złotych , pięć groszy/ , zastrzegając pozwanemu S. C. (1) prawo do powoływania się ,w toku egzekucji , na ograniczenie odpowiedzialności wyłącznie do ograniczonego prawa rzeczowego – spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) , położonego w K. przy ul. (...) dla którego Sąd Okręgowy w K.prowadzi księgę wieczystą Nr (...) (...) i do wysokości hipoteki umownej łącznej , w kwocie 585 852 zł / pięćset osiemdziesiąt pięć tysięcy osiemset pięćdziesiąt dwa złote /; oddalając powództwo w pozostałej części”;
b/ w punkcie II w ten tylko sposób , że wskazaną w nim nazwę strony pozwanej zastępuje oznaczeniem” (...) Fundusz (...) z siedzibą w G.”:
2. w pozostałym zakresie apelację oddala ,
3. zasądza od pozwanego S. C. (1) na rzecz strony powodowej (...) Funduszu (...) z siedzibą w G. kwotę 4050 zł / cztery tysiące pięćdziesiąt złotych / z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia którym je zasądzono, do dnia zapłaty,
4. przyznaje od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach na rzecz radcy prawnego T. K. kwotę 4050 zł / cztery tysiące pięćdziesiąt złotych/, w tym podatek od towarów i usług , tytułem wynagrodzenia za pomoc prawną udzieloną pozwanemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.
Sygn. akt : I ACa 1331/21
(...)Fundusz (...) z siedzibą w G. domagał się zasądzenia od pozwanych S. C. (1) i A. B. – poprzednio A. - kwoty 110 337,05 zł z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, nie większej niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem pozwanym prawa do powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności pozwanego S. C. (1) do przysługującego mu ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, dla którego Sąd Rejonowy w K.prowadzi księgę wieczystą Nr (...) oraz odpowiedzialności pozwanej A. B. do przysługującego jej ograniczonego prawa rzeczowego do lokalu mieszkalnego, dla którego Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą nr (...).
Domagał się także obciążenia pozwanych kosztami procesu.
Uzasadniając żądanie strona powodowa wskazała , iż (...) Bank S.A. z siedzibą we W. zawarł w dniu 23 grudnia 2011 r. z S. C. (1) i E. C. umowę kredytu hipotecznego nr(...) (...). Jako zabezpieczenie spłaty została ustanowiona hipoteka umowna łączna do kwoty 585 852 zł na przysługujących pozwanym ograniczonych prawach rzeczowych do lokali mieszkalnych , dla których Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgi wieczyste o nr (...). Kredyt został uruchomiony. Kredytobiorcy nie wywiązali się ze zobowiązania terminowej spłaty rat kredytu, dlatego bank, pismem z dnia 11 kwietnia 2014 r. wypowiedział umowę zawartą przez strony.
Roszczenie kredytodawcy stało się wymagalne w dniu 21 maja 2014 r. Bank wystawił wobec obojga pozwanych bankowe tytuły wykonawcze, a Sąd Rejonowy w K. nadal im klauzule wykonalności - w stosunku do S. C. (1) w dniu 31 lipca 2014r w sprawie (...) a wobec A. B. w dniu 21 listopada 2014r w sprawie (...)
Na wniosek banku , na podstawie tych tytułów, była prowadzona przeciwko pozwanym egzekucja , która komornik przy Sądzie Rejonowym w K. P. K. prowadził w sprawie oznaczonej sygnaturą (...).
W dniu 24 sierpnia 2018 r. pomiędzy (...) Bank SA jako zbywcą, a stroną powodową – jako nabywcą- zawarta została umowa przelewu wierzytelności, na podstawie której Fundusz nabył wierzytelność przysługującą bankowi wobec pozwanych wynikającą z umowy kredytu hipotecznego nr(...) (...).
Skutek przelewu nastąpił z dniem wpisania cesjonariusza w dziale IV ksiąg wieczystych nr (...) jako wierzyciela hipotecznego
Strona powodowa wskazała, iż na dzień wniesienia pozwu wysokość zobowiązania pozwanych z tytułu umowy kredytowej nr (...) wynosi 424 373,26 zł, w tym kapitał w kwocie 268 249,45 zł, tytułem odsetek kapitałowych - 10324,41 zł, tytułem odsetek karnych za opóźnienie - 126564,12 zł, tytułem odsetek za opóźnienie naliczonych od kwoty kapitału po dniu cesji do dnia wystawienia wyciągu z ksiąg rachunkowych powoda 19 185,28 zł, oraz tytułem kosztów obsługi kredytu - 50 zł
Fundusz dochodzi jednak od pozwanych - jako dłużników rzeczowych jedynie części tego roszczenia , a to części należności z tytułu niespłaconego kapitału w kwocie 110 337,05 zł, wraz z odsetkami określonymi w sposób wskazany w umowie , która jest źródłem wierzytelności nabytej w drodze cesji.
Strona powodowa podnosiła ponadto , że zwracała się do obydwojga pozwanych z propozycjami ugodowymi , zawartymi w pismach z 5 lutego, 7 marca i 16 kwietnia 2019r zawierającymi propozycje ustalenia warunków spłaty zadłużenia , które okazały się nieskuteczne.
Pozwany S. C. (1) domagał się oddalenia powództwa oraz obciążenia strony przeciwnej kosztami postępowania.
W pierwszej kolejności podniósł zarzut przedawnienia dochodzonego przeciwko niemu roszczenia argumentując , iż stało się ono wymagalne w dniu 21 maja 2014 r. Z wniosku pierwotnego wierzyciela- cedenta - prowadzone było pod sygnaturą (...) postepowanie egzekucyjne , które jednak zostało umorzone na wniosek banku.
Odwołując się do stanowiska Sądu Najwyższego pozwany w tych okolicznościach uważał, iż w ten sposób zostały zniweczone skutki przerwy biegu przedawnienia spowodowane złożeniem wniosku o wszczęcie tego postępowania.
Co więcej, cesjonariusz , który nie jest bankiem , nie może skutecznie powoływać się na skutki tej przerwy. Jego zadaniem , zważywszy na datę w której strona powodowa wszczęła postępowanie przed Sadem ,przed tym dniem jej roszczenie wobec niego uległo przedawnieniu a jego skutek ten doprowadził także do wygaśnięcia hipoteki ustanowionej jako zabezpieczenie spłaty kredytu na jego lokalu mieszkalnym gdyż jest to prawo akcesoryjne wobec wierzytelności , którą zabezpiecza.
W odpowiedzi na to stanowisko Fundusz wskazał , że swojego roszczenia dochodzi od obydwojga pozwanych jako dłużników rzeczowych.
Wobec tego nawet przedawnienie wierzytelności w ten sposób zabezpieczonej , nie ma znaczenia dla oceny zasadności objętego pozwem roszczenia.
Sprzeciwił się także wnioskowi S. C. (1) o zawieszenie postępowania do czasu zakończenia postępowania o udzielenie przybicia lokalu stanowiącego własność powoda prowadzonego ówcześnie przez Sąd Okręgowy w K. w sprawie oznaczonej sygnaturą(...).
Postępowanie w stosunku do pozwanej A. B. zostało zawieszone postanowieniem z dnia 13 lutego 2020 r. wobec jej śmierci w dniu 30 grudnia 2019 r.
Nie zgłosili swojego udziału w postępowaniu jej następcy prawni . Wobec tego postępowanie rozpoznawcze dotyczyło w dalszym ciągu jedynie oceny roszczenia wobec S. C. (1) , a podane kontroli instancyjnej orzeczenie Sądu I instancji dotyczy tylko tego pozwanego.
Wyrokiem z dnia 23 września 2020 r Sąd Okręgowy w Kielcach :
- zasądził od S. C. (1) na rzecz (...) Funduszu (...)w G. kwotę 110 337,05zł z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, nie większej niż 2- krotność odsetek ustawowych za opóźnienie, od dnia 23 maja 2019r. do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem pozwanemu S. C. (1) prawa do powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności wyłącznie do ograniczonego prawa rzeczowego- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w K. przy ulicy (...), dla którego w Sądzie Rejonowym w K. prowadzona jest księga wieczysta Nr (...) i do wysokości hipoteki umownej łącznej [ pkt I ],
- zasądził od pozwanego S. C. (1) na rzecz(...) Funduszu (...)w G. kwotę 5 467 zł., tytułem kosztów procesu[ pkt II] oraz
- przyznał radcy prawnemu T. K. ze środków Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Kielcach , kwotę 3321zł trzy tysiące trzysta dwadzieścia jeden złotych), w tym podatek VAT , tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej z pozwanemu z urzędu. [pkt III sentencji wyroku ].
Sąd Okręgowy ustalił następujące fakty istotne dla rozstrzygnięcia :
W dniu 23 grudnia 2011 r. S. C. (1) i E. C. zawarli z (...) Bank SA z siedzibą we W. , umowę kredytu hipotecznego nr (...) (...) na kwotę 292 926 zł z okresem kredytowania 240 miesięcy, którego celem była konsolidacja zobowiązań finansowych w kwocie 169 116 zł i refinansowanie kredytu zaciągniętego w innym banku lub instytucji finansowej na cele mieszkaniowe - do kwoty 119 021 zł
W § 3 umowy ustalono, iż prawnym zabezpieczeniem spłaty udzielonego kredytu jest hipoteka umowna łączna do kwoty 585 852 zł, na przysługującym pozwanej A. B. spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonym w K. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w K.prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz na przysługującym pozwanemu S. C. (1) spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w K.prowadzi księgę wieczystą nr (...).
Wobec zaprzestania przez kredytobiorców regulowania zobowiązania umownego (...) Bank S.A. wypowiedział powyższą umowę pismem z dna 11 kwietnia 2014 r., a następnie w dniu 16 lipca 2016 r. wystawił wobec małżonków C. oraz A. B. - jako dłużnikowi rzeczowemu - bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) (...) na łączną kwotę 300 877,68 zł, na którą składały się:
kapitał w wysokości 282135,06 zł, odsetki umowne z okres od dnia 15 października 2013 r. do dnia 19 maja 2014 r. w kwocie 10 324,41 zł oraz odsetki karne naliczone za okres od dnia 15 października 2013 r. do dnia 15 lica 2014 r. w wysokości 7218,21 zł.
Na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 31 lipca 2014 r. wydanego na wniosek (...) Bank S.A. z siedzibą we W. w sprawie o sygnaturze akt (...) nadano bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) (...) z dnia 16 lipca 2014 r. klauzulę wykonalności.
W oparciu o powyższy tytuł egzekucyjny z wniosku banku wierzyciela, datowanego na dzień 10 lutego 2015 r. prowadzone było przez komornika sądowego w przy Sądzie Rejonowym w K. P. K. , postępowanie egzekucyjne oznaczone sygnaturą (...). Egzekucja została skierowana do przysługującego pozwanej A. B. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, położonego w K. przy ul. (...). Egzekucja została jednak umorzona, gdyż nie doszły do skutku dwie wyznaczone licytacje.
Następnie egzekucja została skierowana do przysługującego pozwanemu S. C. (1) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...).
Z dalszej części ustaleń wynika , iż
Przed Sądem Rejonowym w K.,pod sygnaturą (...) prowadzone jest postępowanie w przedmiocie nadzoru nad egzekucją z ograniczonego prawa rzeczowego służącemu pozwanemu , w sprawie (...).
Postanowieniem z dnia 24 sierpnia 2018 r. Sąd udzielił przybicia tego prawa za cenę 140 968,67 zł. na rzecz nabywców. Na postanowienie to dłużnicy wnieśli zażalenie.
Na podstawie umowy z dnia 24 sierpnia 2018 r. (...) Bank S.A. z siedzibą we W. dokonał sprzedaży wierzytelności z tytułu umowy kredytu hipotecznego zawartej z pozwanymi S. C. (1) i E. C. na rzecz (...) Funduszu (...) z siedzibą w G.. Kwota zadłużenia pozwanych w dacie wykupu wierzytelności przez stronę powodową wynosiła 405 240,98 zł, w tym kapitał – 268 302,45 zł, odsetki - 136 888,53 zł oraz opłaty i koszty -50 zł.
Na wniosek Funduszu – cesjonariusza- na podstawie wyciągu z jego ksiąg rachunkowych z dnia 15 października 2018 r., dokonano wpisu zmiany wierzyciela hipotecznego w księgach wieczystych nr (...) prowadzonych przez Sąd Rejonowy w K..
W dniu 17 grudnia 2018 r. pierwotny wierzyciel (...) Bank SA wniósł o umorzenie postępowania egzekucyjnego w sprawie oznaczonej sygnaturą (...), z uwagi na zawarcie w dniu 24 sierpnia 2018 r. umowy cesji wierzytelności.
Postanowieniem z dnia 10 stycznia 2019 r., komornik w sprawie (...) umorzył postępowanie egzekucyjne przeciwko S. C. (1) i A. B. z wniosku (...) Banku SA z siedzibą we W. co do należności wierzyciela. Ustalił zarazem koszty postępowania egzekucyjnego na kwotę 31 632,89 zł i prowadził w dalszym ciągu to postepowanie w celu wyegzekwowania tych kosztów , jako należnych należnych organowi egzekucyjnemu w wysokości 21 135, 47 zł.
Dłużnicy złożyli skargi na powyższe orzeczenie w przedmiocie kosztów.
Postanowieniem z dnia 14 lutego 2019 r. w sprawie oznaczonej sygnaturą (...) Sąd Okręgowy w Kielcach zawiesił postępowanie zażaleniowe wszczęte na skutek zażaleń dłużników na postanowienie o udzielaniu przybicia ograniczonego prawa rzeczowego na rzecz nabywców, do czasu prawomocnego zakończenia postępowania ze skarg dłużników na czynność komornika. Postępowanie w dalszym ciągu pozostaje zawieszone.
Po nabyciu wierzytelności Fundusz naliczał dalsze odsetki z opóźnienie od kwoty kapitału według stopy procentowej odsetek umownych w wysokości równej czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku, jednak nie większej niż dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie zgodnie z§7 ust. 7 umowy kredytowej nr (...)z dnia 23 grudnia 2011 r. Po dniu cesji na rzecz strony powodowej świadczona była, tytułem zadłużenia kredytobiorców , kwota 2 010,32 zł
W dniu 12 maja 2019 r. Fundusz wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych, z którego wynika, iż w księgach widnieje zapis o zadłużeniu kredytobiorców wobec niego na kwotę 423373,26 zł, w tym kapitał w kwocie 268249,45 zł i odsetki w kwocie 156073,81 zł. Na kwotę odsetek składa się suma wszystkich odsetek naliczonych przez Bank przed dniem cesji wierzytelności na rzecz powoda oraz suma naliczonych przez powód odsetek po dniu cesji- od kwoty niespłaconego kapitału do dnia wystawienia wyciągu.
Strona powodowa , jako następca prawny wierzyciela, wezwała pozwanego S. C. (1) pismem z dnia 16 kwietnia 2019 r. do dobrowolnego spełnienia świadczenia, które na ten dzień wynosiło łącznie 422 515,24 zł. lub do kontaktu w celu porozumienia się w zakresie warunków spłaty należności. Uprzednio , w piśmie z dnia 7 marca 2019 r. zawarł wezwanie do zapłaty skierowane do pozwanej A. B..
Wezwania okazały się nieskuteczne.
Ocenę prawną roszczenia skierowanego przeciwko S. C. (1) , uznając je za usprawiedliwione w całości , Sąd Okręgowy oparł na stwierdzeniach i wnioskach , które można podsumować w następujący sposób :
a/ (...) Fundusz (...) z siedzibą w G. dochodził spełnienia świadczenia objętego żądaniem pozwu przez pozwanego - jako dłużnika rzeczowego wskazując , że domaga się od niego zapłaty 110 337,05 zł z umownymi odsetkami za opóźnienie z zastrzeżeniem po stronie dłużnika prawa do powoływania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności do spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul (...) dla którego Sąd Rejonowy wK. prowadzi księgę wieczystą Nr (...).,
b/ bez znaczenia dla jego oceny było prowadzenie z wniosku banku kredytodawcy postępowania egzekucyjnego m. in. przeciwko pozwanemu w sprawie (...) albowiem nie doprowadziło do zaspokojenia wierzyciela i zostało umorzone postanowieniem komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. P. K. z dnia 10 stycznia 2019 r. , w związku ze zbyciem wierzytelności przez egzekwujący bank. Stad brak było podstaw do tego aby uwzględnić złożony w toku postępowania rozpoznawczego wniosek pozwanego o zawieszenie postępowania wobec prowadzonych równocześnie postępowaniach sądowych funkcjonalnie związanych z nim ,
c/ S. C. (1) nie kwestionował swojej odpowiedzialności wobec pozwanego, jako dłużnik rzeczowy , co do zasady, ani też nie podważał tego , iż wierzytelność nabyta przez Fundusz uzyskała walor wymagalności.
W ramach podniesionego zarzutu przedawnienia odnosił go, zdaniem Sądu I instancji, do roszczenia mającego swoją podstawę w jego odpowiedzialności jako dłużka osobistego.
Strona powodowa wywodziła swoje roszczenie z hipoteki umownej , ustanowionej do kwoty 585 852 zł m. in. na przysługującym pozwanemu spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...), dla którego Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą nr (...).
Odnosząc zarzut przedawnienia do tej podstawy odpowiedzialności S. C. (1) , powołując się na art. 77 zd. pierwsze ustawy o księgach wieczystych i hipotece , Sąd uznał go za nieskuteczny, niezależnie od tego , iż pozwany jest równocześnie dłużnikiem osobistym strony przeciwnej.
Argumentował , że wierzytelność zabezpieczona hipotecznie wynikająca z umowy kredytu hipotecznego nr (...) (...) z dnia 23 grudnia 2011 r., stała się wymagalna z dniem 30 maja 2014 r. czyli po upływie 30-dniowego okresu wypowiedzenia wynikającego z § 14.3 umowy kredytowej , liczonego od daty w której zostało pozwanemu skutecznie doręczone oświadczenie banku o wypowiedzeniu.
Pozew w rozstrzyganej sprawie został wniesiony w dniu 23 maja 2019 r. , a zatem po upływie 3 -letniego terminu przedawnienia.
Jednak przedawnienie wierzytelności hipotecznej wywołuje skutki tylko w sferze obligacyjnej. Sąd powołał się przy na wyrok Sądu Najwyższego dnia 19 września 2019r., sygn. II CSK 25/2019.,
d/ w zakresie rozmiaru ilościowego dochodzonego roszczenia , Sąd Okręgowy uznał go za dowiedziony przez Fundusz przedłożonymi podczas postępowania dokumentami finansowo rozliczeniowymi , które nie mając waloru dokumentów urzędowych , pozostają jednak dokumentami prywatnymi , które nie zostały w toku sporu skutecznie podważone , wystarczająco dowodząc tak wysokości wierzytelności jak i jej wymagalności wobec pozwanego.
Sąd przy tym zaakcentował , iż Fundusz dochodzi od odpowiedzialnego rzeczowo pozwanego jedynie części nie spłaconego przez niego kapitału a o kolejnych ograniczeniach odpowiedzialności S. C. (1) jako dłużnika decyduje to , że obecny wierzyciel dochodził od niego spełnienia świadczenia jako od dłużnika rzeczowego, a nie osobistego.
Podstawą orzeczenia o kosztach procesu była norma art. 98 kpc i zasada odpowiedzialności za wynik sprawy. Przy czym wysokość przyznanej stronie powodowej z tego tytułu sumy Sąd I instancji ograniczył o 50 % biorąc pod uwagę , że w stosunku do drugiej z jednocześnie pozwanych A. B. , postępowanie zostało zawieszone [ i może być w przyszłości podjęte z udziałem jej następców prawnych uwaga redakcyjna SA ].
Sąd przyznał także na rzecz reprezentującego pozwanego z urzędu pełnomocnika - radcy prawnego - wynagrodzenie za udzieloną pomoc prawną ze środków budżetowych.
W apelacji od tego wyroku pozwany , zaskarżając orzeczenie w całości, domagał się w pierwszej kolejności jego zmiany oddalenia powództwa.
Jako wniosek ewentualny sformułował żądanie uchylenia zaskarżonego orzeczenia i przekazania sprawy Sądowi Okresowemu w K. do ponownego rozpoznania.
Pełnomocnik pozwanego na rozprawie apelacyjnej w dniu 6 października 2023r., wniósł o przyznanie kosztów zastępstwa z urzędu.
Środek odwoławczy został oparty na zarzutach naruszenia prawa procesowego i materialnego.
W motywach apelacji skarżący podtrzymał formułowany w postępowaniu rozpoznawczym zarzut przedawnienia roszczenia Funduszu , wobec upływu przed wniesieniem pozwu , trzyletniego terminu od daty , w którym wierzytelność objęta żądaniem strony pozwanej stała się wymagalna.
Podnosił , że Sąd I instancji ustalił błędnie , iż w sprawie (...) [ Sądu Rejonowego w K. - uwaga redakcyjna SA] , prowadzony jest nadzór nad egzekucją ze stanowiącego jego własność lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w K.. Błąd jest przy tym jest oczywisty skoro sama egzekucja z wniosku banku została wszczęta przeciwko niemu w 2015r.
Kolejna wytykana wadą w zakresie faktów jak i oceny prawnej było nie przeprowadzenie przez Sąd I instancji weryfikacji wywołania skutku prawnego przejścia wierzytelności kredytowej wobec skarżącego z cedenta / banku / na cesjonariusza /stronę powodową/ . Tym samym w dalszym ciągu wątpliwa jest legitymacja czynna strony powodowej w rozstrzyganej sprawie.
Zdaniem skarżącego świadczenie obecnie dochodzone pozwem powinien spełnić wobec banku - kredytodawcy jego ubezpieczyciel , w sytuacji gdy on jako kredytobiorca nie realizował w terminie świadczeń zwrotnych , co doprowadziło do wypowiedzenia umowy z 23 grudnia 2011r.
S. C. (1) wskazał również , iż Sąd niższej instancji dopuścił się błędu procesowego , nie zawieszając postępowania rozpoznawczego i nie oczekując na wyniki postępowania wywołanego złożeniem przez niego skargi na czynność komornika. Twierdził też , że Sąd nie ustalił czy pieniądze zapłacone przez osoby nabywców mieszkania przy ul. (...) w K., posłużyły do zaspokojenia jego długu wobec strony powodowej.
Zarzucanym błędem materialnym był brak oceny roszczenia stanowiącego przedmiot sporu jako dochodzonego przez stronę przeciwną w warunkach nadużycia prawa podmiotowego, spowodowanego naruszeniem przez Fundusz zasad współżycia społecznego.
Odpowiadając na apelacje strona pozwana domagała się jej oddalenia jako pozbawionej uzasadnionych podstaw oraz obciążenia S. C. (1) kosztami postępowania apelacyjnego.
Rozpoznając apelację , Sąd Apelacyjny rozważył :
Środek odwoławczy S. C. (1) , prowadzi do zmiany objętego nim wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach w zakresie oznaczonym w punkcie 1I i II sentencji orzeczenia zmieniającego, chociaż nie z przyczyn do których odwołuje się autor apelacji.
W pozostałym zakresie podlega ona oddaleniu , jako nieuzasadniona.
Na wstępie , przed zasadnicza oceną środka odwoławczego pozwanego wskazać należy, iż Sąd Odwoławczy był zobowiązany uwzględnić z urzędu , że na podstawie art. 14 ustawy z dnia 16 sierpnia 2023r o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem rozwoju rynku finansowego oraz ochrony inwestorów na tym rynku [DzU z 2023r poz. 1723] , począwszy od 29 września 2023r doszło do zmiany m. in. art. 183 ustawy z dnia 27 maja 2004r o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. [ DzU z 2023 poz. 681 i 825 ] . W oparciu o nią nastąpiła obligatoryjna korekta w dotychczasowych nazwach takich Funduszy jakim jest strona powodowa , w postaci obowiązku używania w ich ramach określenia „ niestandaryzowany fundusz wierzytelności” w miejsce dotychczasowego „niestandaryzowany fundusz sekurytyzacyjny” .
Wobec tej zmiany legislacyjnej , przyjęte przez Sąd Odwoławczy w komparycji oraz punktach 1 II oraz 3 sentencji wyroku zmieniającego / przyjęte we właściwym przypadku / oznaczenie strony powodowej brzmi : „ (...)Fundusz (...) w G.”
Przechodząc do merytorycznej oceny apelacji S. C. (1) uznać należy , iż żaden z powołanych przez niego zarzutów nie może prowadzić do podzielenia jego wniosków w ramach których domaga się oddalenia powództwa w całości , postulując ewentualnie wydanie przez Sąd II instancji wyroku kasatoryjnego.
Jak już wskazano wyżej, przyczyna zmiany orzeczenia z dnia 23 września 2020r jest inna , a wynika z nieprawidłowego zastosowania przez Sąd I instancji materialnej normy art. 77 ustawy z dnia 6 lipca 1982r o księgach wieczystych i hipotece [ jedn. tekst DzU z 2019 poz. 2204 ]. O podstawach takiej oceny będzie mowa w końcowej części uzasadnienia .
Skuteczne sformułowanie zarzutów natury procesowej , a należy przyjąć , że skarżący takie stawia , podważając w oparciu o negację sposobu w jaki Sąd Okręgowy dokonał oceny zgromadzonych dowodów[ także ] poprawność ustaleń faktycznych, przyjętych jako podstawa wydanego wyroku, może mieć miejsce jedynie wówczas , gdy spełnione zostaną równocześnie dwa warunki.
Strona odwołująca się do niego wykaże , że rzeczywiście sposób postępowania Sądu naruszał indywidualnie oznaczoną normę [ normy ] formalne. Jednocześnie nieprawidłowości te prowadziły do następstw , które miały istotny wpływ na treść wydanego orzeczenia. Nieco inaczej kwestię tę ujmując , zarzut procesowy jest usprawiedliwiony jedynie wówczas, jeżeli zostanie dowiedzione , że gdyby nie potwierdzone błędy proceduralne Sądu niższej instancji ,orzeczenie kończące spór stron miałoby inną treść.
Uwzględniając to generalium dodać trzeba , że uzasadnione zakwestionowanie, w ramach apelacji sposobu w jaki Sąd niższej instancji zastosował art. 233§1 kpc i w konsekwencji wniosków wynikających z oceny dowodów zgromadzanych w sprawie dokonał [ niepoprawnie zdaniem skarżącego , w całości lub w określonej przezeń części] ustaleń faktycznych, wymaga wykazania na czym , w odniesieniu do zindywidualizowanych dowodów, polegała nieprawidłowość postępowania Sądu, w zakresie ich oceny i poczynionych na jej podstawie ustaleń.
W szczególności strona ma wykazać dlaczego obdarzenie jednych dowodów wiarygodnością czy uznanie, w odróżnieniu od innych, szczególnego ich znaczenia dla dokonanych ustaleń , nie da się pogodzić z regułami doświadczenia życiowego i [lub ] zasadami logicznego rozumowania , czy też przewidzianymi przez procedurę regułami dowodzenia.
Nie zachowanie tych zasad wyklucza uznanie tych zarzutów formalnego oraz faktycznego [ faktycznych ] za usprawiedliwione, pozostając dowolną , nie doniosłą z tego punktu widzenia polemiką oceną i ustaleniami Sądu niższej instancji.
/ por. w tej materii , wyrażające podobne stanowisko , powołane tylko przykładowo, orzeczenia Sądu Najwyższego z 23 stycznia 2001, sygn. IV CKN 970/00 i z 6 lipca 2005, sygn. III CK 3/05 , obydwa powołane za zbiorem Lex/
Analiza treści apelacji, a właściwie jej uzasadnienia gdyż jej część wstępna sprowadzona została jedynie do wskazania rodzajowego charakteru zarzutów na których oparta jest jej konstrukcja oraz podania treści wniosków środka odwoławczego / por. k. 196 akt /, dostatecznie potwierdza , iż apelujący nie prowadzi rzeczowej polemiki ze sposobem oceny dowodów przeprowadzonej przez Sąd I instancji, a w konsekwencji także z dokonanymi przezeń ustaleniami faktycznymi ale powołuje fakty , które jego zdaniem , będąc doniosłe dla oceny roszczenia Funduszu , badź to miały miejsce bądź to być może zaszły , a Sąd zaniechał w tym zakresie ustaleń , które winien był poczynić z własnej inicjatywy.
Błąd Sądu w tym zakresie polega właśnie na braku części relewantnych dla rozstrzygnięcia ustaleń.
Już stwierdzenie takiego sposobu motywowania stawianych zarzutów wystarcza dla uznania , że żaden z nich nie jest uzasadniony.
Już tylko dla porządku dodać należy , że część z nich jest niezasadna dlatego , iż nawet potwierdzenie podnoszonej nieprawidłowości po stronie Sądu nie miało znaczenia dla rozstrzygnięcia.
Dotyczy to wskazania w motywach zaskarżonego wyroku oczywiście błędnej ale wynikającej z oczywistej omyłki pisarskiej sygnatury akt (...) Sądu Rejonowego w K. , nadzorującego postępowanie egzekucyjne z ograniczonego prawa rzeczowego pozwanego – lokalu mieszkalnego. Błąd ten dla oceny zaskarżonego wyroku jest pozbawiony doniosłości.
Dodać przy tym trzeba , iż z notatki służbowej Sędziego z daty 4 marca 2020r / k. 131 a akt/, jednoznacznie wynika ,że prawidłową sygnaturą tego postępowania nadzorczego jest to(...).
W zakresie nie ustalenia przez Sąd I instancji faktów weryfikujących skuteczność prawną umowy cesji wierzytelności , której dotyczy spór, zawartej pomiędzy bankiem i powodowym Funduszem dostrzec należy , iż zarzut ten, w istocie prowadzący do zakwestionowania legitymacji czynnej strony powodowej w dochodzeniu roszczenia przeciwko apelującemu jest zarzutem nowym , sformułowanym po raz pierwszy na etapie postępowania odwoławczego.
Wcześniej, przed Sądem Okręgowym nie był podnoszony , co wynika z analizy akt, a w szczególności z pisma procesowego obojga pozwanych z dnia 6 grudnia 2019r / k. 108-109 akt / autorstwa ich pełnomocnika zastępującego ich z urzędu.
Tak w nim jak i w dalszej części postępowania, S. C. nawet nie artykułował twierdzeń faktycznych mających stanowić podstawę dla takiego zarzutu. Już z tej przyczyny stanowisko skarżącego należy uznać w tym zakresie za nie mogące być uwzględnionym.
Nawet gdyby założyć jednak , że Sąd II instancji jest zobowiązany oceniać dysponowanie przez powoda legitymacją procesowa do dochodzenia roszczenia niezależnie od inicjatywy stron to taką legitymację po stronie Funduszu należy potwierdzić, w oparciu o dokumenty związane z zawarciem umowy przelewu z dnia 24 sierpnia 2018r , które przedłożył do akt. Skarżący pozwany , poza gołosłownym , enigmatycznymi zakwestionowaniem w uzasadnieniu apelacji skuteczności tej umowy nie podniósł twierdzeń ani nie przedstawił dowodów , które skuteczność prawną tej czynności prawnej mogłyby rzeczowo podważyć . Na taki sposób skonstruowania tej części stawianego zarzutu zwraca zasadnie uwagę także strona przeciwna w odpowiedzi na apelację / por. w szczególności k. 254 akt/.
Podobnie należy ocenić tę część argumentacji apelacyjnej mającej wykazywać nieprawidłowości w zakresie ustaleń Sądu I instancji , którą S. C. wywodzi z faktu ubezpieczenia umowy kredytu. Także we tym przypadku zarzut należy uznać za dotąd nie podnoszony , a przede wszystkim pozwany nie powołuje dowodów mogących potwierdzić , że warunkach gdy roszczenia dochodzi cesjonariusz wierzytelności, a nadto jednoznacznie kwalifikuje odpowiedzialność apelanta jako odpowiedzialność rzeczową, fakt zawarcia umowy ubezpieczenia [ tym bardziej bez umotywowania zarzutu i zaniechania w zakresie przedstawienia wniosków dowodowych] miałoby dla jego odpowiedzialności znaczenie , a nie czynienie w tej kwestii przez Sąd ustaleń [ z własnej inicjatywy ] stanowiło nieprawidłowość którą skarżący może skutecznie wytykać w ramach zarzutu procesowego lub faktycznego w ramach środka odwoławczego.
Już tylko dodatkowo należy dostrzec , iż apelujący obecnie zarzuca Sądowi I instancji brak zawiadomienia o toczącym się postępowaniu ubezpieczyciela / jak można sądzić po to aby zakład ubezpieczeń wziął w nim ewentualnie udział w charakterze interwenienta ubocznego po stronie Funduszu / chociaż sam takiego wniosku przed Sądem Okręgowym nie formułował , także w tej jego części , kiedy był profesjonalnie zastępowany.
Nie ma racji apelant , gdy realizacji zarzutu faktycznego upatruje w nie poczynieniu przez Sąd I instancji / także z urzędu / ustaleń w zakresie tego , w jakiej sytuacji osobistej znajdował się S. C. w czasie wykonywania obowiązków związanych ze spłatą kredytu, które , jak podnosi obecnie, usprawiedliwiały nie spłacanie przezeń tego zobowiązania w terminie.
Podnosząc nieprawidłowość w tym zakresie skarżący nie wskazuje jak ustalenie tych przyczyn mogłoby wpływać na ocenę roszczenia stanowiącego przedmiot sporu stron , tym bardziej , że do tych okoliczności odwołuje się dopiero na odwoławczym etapie postępowania , wcześniej ich nie eksponując. [ ani tym bardziej nie dowodząc ].
Nie można podzielić wyrażonego w apelacji stanowiska pozwanego mającego uzasadnić zarzut procesowy , iż Sąd I instancji niezasadnie nie zawiesił postępowania w sprawie do czasu zakończenia postępowania wywołanego skargą pozwanego na czynność komornika P. K..
Z ustaleń faktycznych dokonanych w postępowaniu , które w tej części nie są przez apelanta kwestionowane, wynika, że obecnie wobec S. C. egzekwowane są jedynie koszty postępowania egzekucyjnego należne komornikowi w warunkach, gdy postępowanie z wniosku egzekucyjnego (...) Bank SA przeciwko niemu, w sprawie oznaczonej sygnaturą (...) zostało umorzone , na wniosek wierzyciela / por. postanowienie komornika z dnia 10 stycznia 2019r / k. 110 akt /
Z treści wskazanego dokumentów wynika , że łączne koszty związane z tym postępowaniem to suma 31 632,89 zł, w ramach których część należna organowi egzekucyjnemu to kwota 21 135, 47 zł . Tylko w zakresie tej ostatniej należności postępowanie jest nadal kontynuowane i w ramach jej zaspokajania doszło do udzielenia przybicia na rzecz nabywców prawa do lokalu dłużnika – apelanta .
Tym bardziej zatem nie można zasadnie mówić o tym , że kwota zapłacona w związku z przybiciem mogła posłużyć do zaspokojenia długu wobec najpierw prowadzącego egzekucje cedenta - banku , a obecnie cesjonariusza - Funduszu.
Czynności organu egzekucyjnego w tym postępowaniu są kontrolowane przez Sąd z inicjatywy S. C..Pozostają one nadal w toku.
Niekwestionowane były w toku sporu przez obecnie skarżącego twierdzenia strony powodowej zgodnie z którymi część należności objętych tytułem zaopatrzonym w klauzulę wykonalności \ bankowym tytułem egzekucyjnym/ została w jego ramach zaspokojona co do kwoty 18 802 , 54 zł a Fundusz już po dniu zawarcia umowy przelewu uzyskał na poczet spłaty swojej wierzytelności dodatkowo sumę 2 010, 32zł.
/ por. pismo procesowe strony powodowej z dnia 13 stycznia 2020r k. 120 akt /
Trzeba zwrócić uwagę , że zakres rozmiar ilościowy długu pozwanego , nawet jeżeli chodzi o sam niezwrócony kapitał , jest znacznie wyższy aniżeli suma uzyskanych przez poprzednika prawnego i Fundusz kwot. Z tego punktu widzenia nie mają one znaczenia dla oceny roszczenia strony powodowej skoro dług stwierdzony wyciągiem z ksiąg rachunkowych Funduszu to kwota ponad 423 tysiące złotych , a strona pozwana zdecydowała się na dochodzenie tylko jej części.
Przy tym skarżący nie starał się nawet dowodzić tego , iż w sytuacji ustalonego rozmiaru zaspokojenia tego długu w podany wyżej sposób, dochodzona kwota 110 337, 05 zł powinna być niższa albowiem to na tę część zobowiązania pieniężnego pozwanego wpłaty te / wyegzekwowane sumy/ powinny być przez wierzyciela zaliczone.
W tych okolicznościach zarzuty skarżącego , iż Sąd I instancji powinien był postępowanie zawiesić oraz niezasadnie nie ustalił rozmiaru zaspokojenia długu apelującego, są pozbawione uzasadnionych podstaw.
Uznanie , że żaden zarzut procesowy ani faktyczny sformułowany przez pozwanego nie jest uzasadniony ma to następstwo , iż ustalenia faktyczne , które Sąd I instancji przyjął jako podstawę wydanego wyroku , jako poprawne i kompletne dla oceny roszczenie strony powodowej , Sąd II instancji przyjmuje za własne.
W świetle tych ustaleń , nieusprawiedliwiony jest zarzut materialny skarżącego zgodnie z którym powództwo powinno zostać oddalonej dlatego , iż strona powodowa dochodząc roszczenia przeciwko niemu narusza zasady współżycia społecznego , przez co nadużywa swojego prawa podmiotowego , które w tych okolicznościach nie zasługuje na ochronę czego Sąd I instancji nie dostrzegł ani ocenił .
Nie uwzględnił w szczególności sytuacji rodzinnej w której znalazł się apelujący w czasie , kiedy wierzytelność kredytowa (...) Bank SA uzyskiwała walor wymagalności.
Powołany zarzut S. C. (1) jest chybiony dlatego , że nie można w sposób uzasadniony uznać dochodzenia roszczenia przez uprawniony podmiot na drodze sądowej jako przejawu nadużycia prawa podmiotowego z powodu naruszenia takich zasad.
Tym bardziej gdy apelujący nie powołuje żadnych okoliczności faktycznych ani tym bardziej nie dowodzi tego , że Fundusz poprzez sposób postępowania reprezentujących go w relacjach z pozwanym osób, uniemożliwił mu lub realnie utrudnił prezentowanie swoich racji w ramach tych relacji wynikających z długu kredytobiorcy , a jego poprzednik prawny – bank - doprowadził do sytuacji w której apelujący nie miał lub dysponował tylko ograniczonymi możliwościami zapobieżenia uzyskaniu przez wierzytelność kredytową waloru wymagalności.
Jak Sąd II instancji wskazywał uprzednio, apelacja S. C. (1) prowadzi do częściowej zmiany zaskarżonego wyroku na skutek uznania , iż Sąd I instancji podejmując rozstrzygniecie objęte kontrolą instancyjną nieprawidłowo zastosował art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.
Strona powodowa dochodziła roszczenia od pozwanego jednoznacznie wskazując , iż kieruje je wobec niego jako dłużnika rzeczowego. / chociaż jest niewątpliwie także dłużnikiem osobistym wierzytelności wynikającej z umowy kredytowej z dnia 23 grudnia 2011r /.
Stąd jego odpowiedzialność za spełnienie świadczenia dla którego podstawą jest dochodzona wierzytelność Funduszu- cesjonariusza jest , po myśli art. 65 i 68 ust.2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece w dwójnasób ograniczona. Po pierwsze odpowiada on tylko z przedmiotu hipoteki , spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu przy ul. (...) dla którego Sąd Okręgowy w K. prowadzi księgę wieczysta nr (...) (...) a nadto do wysokości kwoty hipoteki umownej łącznej która wynosi - jak wynika z aktualnego na datę orzekania przez Sąd Odwoławczy - 585 852 zł.
Z ustaleń faktycznych , które nie były w tej części przez pozwanego dłużnika kwestionowane , wierzytelność nabyta przez stronę powodową na podstawie umowy cesji z dnia 24 sierpnia 2018r z (...) Bank SA we W. , stała się wymagalna z dniem 30 maja 2014r po upływie 30 dni od daty doręczenia kredytobiorcy oświadczenia banku o wypowiedzeniu umowy zawartej przez strony 23 grudnia 2011r.
W warunkach , gdy nabywca wierzytelności, jako podmiot nie będący bankiem , nie może skutecznie powoływać się na przerwę biegu terminu przedawnienia roszczenia, którą spowodowało uprzednie złożenie przez cedenta - bank wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przeciwko pozwanemu , na podstawie zaopatrzonego w klauzulę wykonalności bankowego tytułu egzekucyjnego.
Zarzut przedawnienia roszczenia , którym bronił się S. C. (1) byłyby usprawiedliwiony w całości gdyby Fundusz dochodził od niego roszczenia objętego sporem jako dłużnika osobistego, zważywszy ,że pozew został wniesiony przez Fundusz 23 maja 2019r / data stempla pocztowego k. 72 akt /, a zatem po upływie trzech lat od dnia w którym wierzytelność cesjonariusza uzyskała walor wymagalności .
Wobec tego , że strona powodowa kieruje swoje roszczenie wobec pozwanego jako dłużnika rzeczowego , a jej uprawnienie wynika z niekwestionowanej okoliczności , iż poprzez wpis w dziale IV wskazanej wyżej księgi wieczystej , prowadzonej dla prawa do lokalu pozwanego , doszło do zmiany wierzyciela hipotecznego i aktualnie jest nim powodowy Fundusz , zarzut przedawnienia ma ograniczona skuteczność w punktu widzenia granic odpowiedzialności S. C. (1) za zapłatę pretensji finansowej strony pozwanej.
Sąd I instancji rozważając to zagadnienie w odwołaniu się do art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece trafnie uznał , iż przedawnienie wierzytelności hipotecznej nie stanowi przeszkody do uzyskania zaspokojenia przez jej beneficjenta z przedmiotu , który hipoteka obejmuje.
Nie dostrzegł jednak , że strona powodowa domagała się obok świadczenia głównego / jak sama je identyfikowała w toku sporu , jako części nie zwróconego przez pozwanego kapitału / także należności odsetkowej , ukształtowanej jako odsetki umowne w takiej wysokości jak o tym stanowiła umowa kredytu zawartego pomiędzy m. in. pozwanym a (...) Bank SA / §7 ust. 8 umowy k. 17 akt/
Zgodnie z art. 77 zd. ostatnie u.k.w. i h. reguły , która wynika z tej normy , nie stosuje się co do roszczeń o świadczenia uboczne , w rozumieniu tego pojęcia , które wynika z treści art. 69 ustawy. Ten zapis należy rozumieć w ten sposób , iż w stosunku do tej części roszczenia Funduszu podniesiony S. C. (1) zarzut przedawnienia odnosi swój skutek , prowadząc do oddalenia w tym zakresie powództwa.
Trzeba jeszcze dodać , że inaczej przedstawiałaby się ta sytuacja gdyby należności odsetkowa była należnością główną objętą zabezpieczeniem hipotecznym. Tak jednak w rozstrzyganej sprawie nie jest , co wynika , o czym była już mowa wyżej , z jednoznacznego ze stanowiska procesowego strony powodowej , która jako taką traktuje sumę 110 337, 05 zł , stanowiącą część nie spłaconego kapitału udzielonego powodowi w wykonaniu umowy kredytowej.
Nie można, zajmując zaprezentowane stanowisko , nie dostrzegać także tego , iż ze zgodnych wypowiedzi -przedstawicieli literatury wynika , że pojęciem „ świadczeń o roszczenia uboczne „ w rozumieniu art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece objęte są wszystkie ich rodzaje , które hipoteka może zabezpieczać. Dotyczy to w szczególności zarówno odsetek kapitałowych jak i odsetek za opóźnienie niezależnie od ich podstawy.
/por. także , chociaż tylko ilustracyjnie stanowiska Sądu Najwyższego zawarte w wyrokach z dnia 7 lutego 2018r , sygn. V CSK 180/17 i z 18 października 2019 , sygn. II CSK 803/18 , obydwa powołane powołanym za zbiorem Legalis oraz wypowiedzi I. Heropolitańskiej i T. Czecha w komentarzach do art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece , powołanych za zbiorem Lex oraz J. Pisulińskiego w Systemie Prawa Prywatnego t. 4 s. 474 -475 /.
Dlatego z powołanych przyczyn uznając , iż zarzut przedawnienia, sformułowany przez powoda, w zakresie roszczenia odsetkowego jest zasadny, Sąd Apelacyjny , uwzględniając tylko w tej części apelację S. C. (1) , zmienił zaskarżony wyrok w sposób wskazany w punkcie 1 I na podstawie art. 386 §1 kpc w zw. z art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece .
W pozostałej części apelacja pozwanego , jako nieuzasadniona , uległa oddaleniu, na podstawie art. 385 kpc./ pkt 2 sentencji/.
Rozstrzygając o kosztach postępowania apelacyjnego, Sąd II instancji stosując art. 100 kpc w zw. z art. 391 §1 kpc uznał , iż jakkolwiek w części apelacja pozwanego została oceniona jako uzasadniona to jednak zakres jej podzielenia jest niewielki w stosunku do zawartego we wniosku środka odwoławczego żądania oddalenia powództwa w całości.
Dlatego skarżący został zobowiązany do poniesienia całości kosztów postępowania , które w sposób celowy poniosła na tym etapie sporu strona przeciwna.
Kwota obciążająca z tego tytułu pozwanego odpowiada wynagrodzeniu zawodowego pełnomocnika procesowego drugiej strony - radcy prawnego , które zważywszy na wartość przedmiotu zaskarżenia, Sąd Odwoławczy ustalił na podstawie §2 pkt 6 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia MS w sprawie opłat za czynności radców prawnych z 22 października 2015 [ jedn. tekst DzU z 2018 poz. 265]
Należność ta została zasądzona wraz z odsetkami, na podstawie art. 98 §1 1kpc o czym Sąd był zobowiązany orzec z urzędu. / pkt 3 sentencji wyroku /.
Sąd przyznał także , ze środków budżetowych Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Kielcach , wynagrodzenie dla zastępującego pozwanego z urzędu radcy prawnego za pomoc prawną udzieloną S. C. przed Sądem II instancji. Kwota tego wynagrodzenia odpowiada stawce ustalonej na podstawie wskazanego wyżej Rozporządzenia , przy czym obejmuje także podatek od towarów i usług / pkt 4 sentencji orzeczenia zmieniającego/.