Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 grudnia 2022 r. w Krakowie

sprawy z powództwa R. Ś.

przeciwko (...) S.A. w S.

o zapłatę

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 18 marca 2021 r., sygn. akt I C 2076/15

1.  zmienia częściowo zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  w punkcie II. kwotę 21.418,51 zł (słownie złotych: dwadzieścia jeden tysięcy czterysta osiemnaście 51/100) zastępuje kwotą 17.347,51 zł (słownie złotych: siedemnaście tysięcy trzysta czterdzieści siedem 51/100), kwotę 13.118,51 zł (słownie złotych: trzynaście tysięcy sto osiemnaście 51/100) zastępuje kwotą 12.147,51 zł (słownie złotych: dwanaście tysięcy sto czterdzieści siedem 51/100) oraz kwotę 8.300,00 zł (słownie złotych: osiem tysięcy trzysta) zastępuje kwotą 5.200,00 zł (słownie złotych: pięć tysięcy dwieście)

b)  w punkcie IV. „30,5%” zastępuje „29,0%” oraz „69,5%” zastępuje „71%”;

2.  w pozostałej części apelację oddala;

3.  znosi pomiędzy stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt IACa 1411/21

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 grudnia 2022 r.

Zaskarżonym wyrokiem wydanym w dniu 18 marca 2021 r. w sprawie sygn. akt IC 2076/15 Sąd Okręgowy w Krakowie:

I.  zasądził od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda R. Ś. tytułem zadośćuczynienia kwotę 25.000,00 zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 marca 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądził od strony pozwanej (...) S.A. w S. na rzecz powoda R. Ś. tytułem odszkodowania kwotę 21.418,51 zł (dwadzieścia jeden tysięcy czterysta osiemnaście złotych 51/100) wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 13.118,51 zł (trzynaście tysięcy sto osiemnaście złotych 51/100) od dnia 29 marca 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty oraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 8.300,00 zł (osiem tysięcy trzysta złotych) od dnia 24 lipca 2013 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

IV.  koszty zastępstwa procesowego między stronami wzajemnie zniósł, przy czym na zasadzie art. 100 k.p.c. pozostałe koszty procesu rozdzielił proporcjonalnie do wyniku postępowania, przyjmując iż strona pozwana ponosi 30,5% kosztów, a powód 69,5% kosztów, na zasadzie art. 108 k.p.c. pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego w sprawie.

Na uzasadnienie Sąd Okręgowy wskazał, że powód R. Ś. w pozwie skierowanym przeciwko (...)Towarzystwu (...)w S. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kwoty 25.000 zł z tytułu zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 18 marca 2013 r. do dnia zapłaty, zasądzenie na jego rzecz kwoty 12.768,7 zł oraz kwoty 349,81 zł z tytułu odszkodowania wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie od strony pozwanej na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 6 września 2012 r. w B., P. S. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym w ten sposób, że kierujący samochodem marki M. (...) o nr rej. (...) (...), poruszając się w stronę M., nie prowadził należytej obserwacji przedpola jazdy jak i nie zachował bezpiecznej, adekwatnej do panujących warunków drogowych prędkości skutkiem czego utracił panowanie nad kierowanym pojazdem, zjechał na przeciwległy pas ruchu doprowadzając do zderzenia z poruszającym się prawidłowo w kierunku przeciwnym samochodem marki M. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez R. Ś., w efekcie czego doznał on obrażeń ciała.

Powód podał, iż w wyniku przedmiotowego zdarzenia zdiagnozowano u niego silne stłuczenie prawej ręki z krwiakiem. Po około 3 tygodniach od wypadku u powoda pojawiły się objawy świadczące o zaburzeniach pracy centralnego układu nerwowego (niedowład kończyn, zwłaszcza dolnych, zaburzenia mowy, spowolnienie działania, osłabienie koncentracji). Powód został skierowany przez lekarz rodzinnego do 5 (...) Szpitala (...) z (...)SPZOZ w K., gdzie rozpoznano u niego obustronne przewlekłe krwiaki podtwardówkowe po wykonaniu badania przeglądowego TK głowy. Powód był leczony operacyjnie w dniu 13 października 2012 r. – obustronna trepanacja czaszki, usunięcie krwiaków podtwardówkowych. Na oddziale przebywał do dnia 26 października 2012 r. Został wypisany z zaleceniem kontroli w Poradni (...)oraz(...). Następnie został przewieziony do (...) w D., gdzie obywa rehabilitację oraz ma zapewnioną całodobową opiekę odpłatnie.

Pismem z dnia 5 czerwca 2013 r. (k. 244) powód rozszerzył żądanie pozwu z tytułu odszkodowania o kwotę 8.300 zł., pismem z dnia 9 października 2013 r. (k. 275-6) o kwotę 677,36 zł tytułem zwrotu kosztów za dalsze okresy pobytu w domu seniora oraz leków.

Pismem z dnia 30 października 2015 r. (k. 463-465) powód zmodyfikował żądanie pozwu w ten sposób, że rozszerzył żądanie o kwoty:

- 60.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę jakiej powód doznał na skutek zdarzenia z dnia 6 września 2012 r, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 30 października 2015 r. do dnia zapłaty;

- 39.768 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 października 2015 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 30 października 2015 r. do dnia zapłaty.

Sąd Okręgowy ustalił, że w dniu 6 września 2012 r. w miejscowości B., woj. (...) P. S. nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym w ten sposób, że kierując samochodem marki M. (...) o nr rej. (...), poruszając się w stronę M. nie prowadził właściwej obserwacji przedpola jazdy jak i nie zachował bezpiecznej, adekwatnej do panujących warunków drogowych prędkości skutkiem czego utracił panowanie nad kierowanym pojazdem, zjechał na przeciwległy pas ruchu, doprowadzając do zderzenia z poruszającym się prawidłowo w kierunku przeciwnym samochodem marki M. (...) o nr rej. (...) kierowanym przez R. Ś., w czego powód doznał obrażeń ciała w postaci: urazu głowy, przewlekłego krwiaka podtwardówkowego nad prawą półkulą mózgu, niewielkiego krwiaka podtwardówkowego w okolicy ciemieniowej lewej, co spowodowało u niego chorobę realnie zagrażająca życiu, zaś pasażerka tego pojazdu E. Ś. (żona powoda) doznała obrażeń ciała w postaci: urazu wielonarządowego, urazu rdzenia kręgowego na poziomie kręgosłupa szyjnego z porażeniem kończyn dolnych i górnych, urazu klatki piersiowej, złamania żeber 5,6,7,8,9 po stronie lewej, niewydolności oddechowej, urazu brzucha – pęknięcia śledziony z krwawieniem do jamy otrzewnej, pęknięcia nerki lewej z krwiomoczem, złamania szyjki kości udowej prawej, które to obrażenia spowodowały u niej chorobę realnie zagrażająca życiu.

Pojazd, którym kierował sprawca wypadku był objęty obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej w pozwanym Towarzystwie (...).

W wyniku postępowania likwidacyjnego strona pozwana przyznał powodowi w dniu 18 marca 2013 r. kwotę 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia za ból cierpienie oraz kwotę 1.890 zł tytułem zwrotu kosztów opieki osób trzecich w związku wypadkiem z dnia 6 września 2012 r.

Powód był hospitalizowany w 5 (...) Szpitalu (...) z(...)SP ZOZ w K. w okresie od dnia 13 października 2012 r. do 26 października 2012 na Oddziale(...). W dniu 13 października 2012 r. powód został poddany zabiegowi operacyjnemu. Drogą obustronnej trepanacji czaszki i drenażu usunięte przewlekłe krwiaki podtwardówkowe. Po zabiegu nastąpiła powolna, stopniowa poprawa reaktywności chorego.

Po wypadku powód wymagał opieki i pomocy w codziennym funkcjonowaniu. Miał krwiaki na ramieniu, przyjmował zastrzyki przeciwzakrzepowe. Miał rękę na temblaku. Powodem opiekowali się jego dwaj synowie, gotowali, pomagali w czynnościach higienicznych, kupowali środki czystości. Po hospitalizacji powód został wypisany jako osoba leżąca. Został umieszczony w Centrum (...), oferującym pobyty poszpitalne oraz podstawową rehabilitację i całodobową opiekę na zasadach komercyjnych. Rehabilitacja umożliwiła powodowi powrót do sprawności ruchowej po ok. 2 miesiącach. Początkowo poruszał się za pomocą laski i trzymając się poręczy. Powód korzystał z gimnastyki rehabilitacyjnej oraz wizyt lekarskich u lekarza ortopedy i neurologa.

U powoda wystąpiły problemy natury urologicznej, był cewnikowany. Z powodu infekcji układu moczowego w związku z cewnikiem dwukrotnie brał antybiotyk. Po kilku miesiącach powodowi zdjęto cewnik i rozpoczął korzystanie z pampersów. Zażywał leki na nadciśnienie i prostatę.

Powód przebywał w (...) od 26 października 2012 r. do 31 maja 2013 r. na umowie krótkoterminowej (opiekuńczo-poszpitalnej wraz z rehabilitacją), a następnie od 1 czerwca 2013 r. na umowie długoterminowej (opiekuńczo-rehabilitacyjnej). Powód i jego żona przebywali w (...) w D. do 5 czerwca 204 r.

Opłata za pobyt w (...) w D. jest ustalana w ten sposób, że wlicza się do niej wydatki za media, pracowników, pralnię, administrację, opiekę lekarską i amortyzację budynku. Koszty dzielone są przez liczbę pensjonariuszy. Średnio w skali roku w placówce przebywa ok. 55 pensjonariuszy w każdym miesiącu. Dzienny koszt pobytu w placówce obejmuje zakwaterowanie, wyżywienie, opiekę pielęgniarską, medyczną i rehabilitację. Dzienna stawka wyżywienia wynosi 20 zł.

W późniejszym czasie do 2017 r. powód i jego żona przebywali w ośrodku okresowo, tj. od 1 października 2014 r. do 24 kwietnia 2015 r., a następnie w okresie od 10 marca 2017 r. do 7 kwietnia 2017 r.

Powód podniósł koszt w wysokości 349,81 zł tytułem holowania pojazdu na trasie B. – K. w dniu 6 września 2012 r.

Na podstawie opinii Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej(...)Sąd Okręgowy ustalił, że w związku z wypadkiem z dnia 6 września 2012 u powoda wystąpiły obustronne przewlekłe krwiaki podtwardówkowo związane z mechanizmem poddania mózgowia gwałtownemu opóźnieniu (hamowaniu), jakie występują przy zderzeniach czołowych w sytuacjach, gdy prowadzący pojazd aktywnie blokował ciało pasem bezpieczeństwa i rękoma opartymi o kierownicę, a także wzmożonym napięciem mięśni kręgosłupa szyjnego, ponadto powód doznał stłuczenia podudzia prawego.

U powoda stwierdzono deficyty neurologiczne takie jak nasilenia zaburzenia postawy, chodu (z brakiem możliwości chodzenia na palcach i piętach) i równowagi. Ponadto stwierdzono osłabienie odruchów głębokich w kończynach górnych i zniesienie odruchów głębokich w kończynach dolnych

Ponadto u R. Ś. nastąpił trwały uszczerbek na zdrowiu w następstwie wypadku z dnia 6 września 2012 roku z powodu: trepanacyjnego ubytku kości czaszki w związku z leczeniem pourazowych krwiaków podtwardówkowych - 7% (poz. 3a), blizny szpecącej na skórze głowy - 10%. Łącznie trwały uszczerbek na zdrowiu wynosi 17% (słownie: siedemnaście procent) - korzystając z odsetek o których mowa w załączniku Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 2002 r. wypadek z dnia 6 września 2012 r. nie pozostawił jakichkolwiek trwałych długotrwałych następstw ponad wyżej opisane, deficyty neurologiczne opisane powyżej nie są następstwami przebytych obustronnych krwiaków podtwardówkowych, należy je wiązać z przewlekłymi schorzeniami, na które cierpi powód, takimi jak nadciśnienie tętnicze, cukrzyca typu II, skaza moczanowa. Aktualnie obserwowany obraz neurologiczny nie należy do powikłań krwiaka podtwardówkowego przebiegającego bez obrzęku mózgu.

Powód jest osobą wymagającą sprawowania opieki we wszystkich czynnościach życia codziennego w wymiarze 7 do 8 godzin na dobę z powodu sędziwego wieku, natomiast nie wynika to z następstw wypadku z dnia 6 września 2012 r. Stan poznawczy powoda jest bardzo dobry z perspektywy oceny osoby w 90- tym roku życia. Rokowanie na przyszłość jest związane wyłącznie z procesem starzenia organizmu, a nie z wypadkiem komunikacyjnym przebytym w 2012 roku.

W okresie diagnozowania obustronnych krwiaków podtwardówkowych powód doświadczył bólu o przeciętnym natężeniu, który ustąpił po leczeniu operacyjnym. Zakończone leczenie operacyjne w 2012 roku wyleczyło powoda z następstw wypadku komunikacyjnego, jednak dochodzenie do „siebie” trwało u powoda około pół roku po operacji.

Przed wypadkiem z dnia 6 września 2012 r. powód R. Ś. mimo swojego wieku ((...) lat w dacie wypadku) był osobą aktywną, uprawiającą turystykę, jeżdżącą na nartach. Powód z wykształcenia jest inż. konstruktorem i mechanikiem. Przed wypadkiem prowadził wraz z żoną gospodarstwo domowe - żona powoda gotowała, sprzątała, zajmowała się domem. Powód uczestniczył w pełni w życiu rodzinnym. Nie wymagał opieki ani żadnego wsparcia. Brał udział w polowaniach oraz spędzał czas na działce z ogrodem w miejscowości O.. U powoda występują zaburzenia ruchu, koordynacji i koncentracji. Po wypadku źródłem zaniepokojenia i obaw był dla niego fakt ciężkich obrażeń żony w przedmiotowym wypadku.

W sprawie wypadku drogowego z dnia 6 września 2012 r. Komenda Powiatowa Policji w M. prowadziła pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w M. postępowanie karne przygotowawcze o przestępstwo z art. 177 § 2 k.k.

Przeciwko P. S. został skierowany akt oskarżenia do Sądu Rejonowego M., II Wydział Karny.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy zważył, że strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w S., jako ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną powodowi na skutek wypadku komunikacyjnego z dnia 6 września 2012 r., a jej podstawę stanowi umowa obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu biorącego udział w wypadku (art. 822 § 1 k.c. oraz art. 9 ust. 1 i art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione przyznanie powodowi zadośćuczynienia w pierwotnie dochodzonej przez niego wysokości 40 000 zł, która to kwota obejmuje dotychczas wypłaconą przez ubezpieczyciela kwotę 15 000 zł. Ponieważ powodowi została już wypłacona kwota 15 000 zł, to zasądzeniu na jego rzecz ostatecznie podlegała kwota 25 000 zł. Sąd miał na względzie, iż powód, mimo swojego wieku w dacie wypadku ((...) lat), przed wypadkiem był osobą samodzielną i aktywną. Uprawiał turystykę, prowadził gospodarstwo domowe wraz z żoną, wyjeżdżał do domku letniskowego z ogrodem. W następstwie wypadku doznał on trwałego uszczerbku na zdrowiu w łącznej wysokości 17 % oraz cierpień w znacznym rozmiarze związanych z wypadkiem i przebytą operacją.

Sąd miał na względzie, iż powołana kwota (wraz z kwotą już wypłaconą przez ubezpieczyciela) będzie odpowiednia do rozmiaru doznanej przez powoda krzywdy.

Sąd zasądził odsetki od kwoty 25.000 zł w wysokości ustawowej za opóźnienie od dnia 18 marca 2013 roku tj. od dnia wydania przez stronę pozwaną decyzji o wypłacie przez nią zadośćuczynienia w zaniżonej kwocie 15.000 zł. Sąd wskazał, że zgodnie z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Stąd w niniejszym postępowaniu w ocenie Sądu zasadne było zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od w/w daty. Strona pozwana w toku prowadzonego postępowania likwidacyjnego szkody dokonała wypłaty na rzecz powoda kwoty 15.000 zł, która w okolicznościach sprawy okazała się być nieadekwatną i nie czyniącą zadość zasadnemu roszczeniu powoda.

Odnosząc się do żądania powoda w zakresie odszkodowania Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty.

Powód nie wykazał, aby wszystkie poniesione przez niego koszty pobytu w placówce- (...) były związane z wypadkiem z dnia 6 września 2012 r. Jak wynika z opinii biegłych sądowych, którą Sąd uznał za rzetelną i profesjonalną, zakończone leczenie operacyjne przeprowadzone w październiku 2012 r. wyleczyło powoda z następstw wypadku komunikacyjnego, jednak powód dochodził do stanu sprzed wypadku do pół roku od operacji. Aktualnie Powód jest osobą wymagającą sprawowania opieki w czynnościach dnia codziennego w wymiarze 7 do 8 godzin dziennie, jednakże wynika to z podeszłego wieku, a nie z następstw wypadku komunikacyjnego. Tym samym za zasadne Sąd uznał zasądzenie na rzecz powoda kosztów opieki, rehabilitacji i leków łącznie za okres do końca miesiąca kwietnia 2013r.

Z tych przyczyn Sąd uznał za w pełni zasadne koszty pobytu powoda w (...) zgłoszone w pozwie, tj. za opiekę i rehabilitację za okres do stycznia 2013r. w kwocie 12.768 zł, za leki w kwocie 58,70 zł oraz za holowanie samochodu w kwocie 349,81 zł, łącznie w kwocie 13.118,51 zł (przy uwzględnieniu już uprzednio wypłaconej przez pozwanego kwoty 1890 zł) i taką kwotę Sąd zasądził wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 29 marca 2013 roku, tj. od dnia wniesienia pozwu. Dalszą kwotę tytułem odszkodowania za pobyt powoda w (...) tj. 8.300 zł Sąd zasądził za okres pobytu powoda w tym ośrodku do dnia 30 kwietnia 2014r. wraz z żądanymi odsetkami liczonymi od dnia następnego po doręczeniu stronie pozwanej odpisu pisma zawierającego rozszerzone żądanie pozwu.

Sąd oddalił powództwo w zakresie, w którym dotyczyło kosztów leczenia i pobytu powoda w Centrum (...) w D. ponad w/w okres oraz ustalenia na odpowiedzialności strony pozwanej za skutki zdarzenia mogące się ujawnić w przyszłości, a to wobec usunięcia skutków zdarzenia zabiegiem operacyjnym przeprowadzonym w październiku 2013 r.

Sąd postanowił o wzajemnym zniesieniu kosztów zastępstwa procesowego między stronami, choć powód uległ kwotowo w 69,5 proc. albowiem ustalenie skutków zdarzenia w sferze zdrowotnej powoda było wynikiem skomplikowanego postępowania z udziałem biegłych, a powód mógł pozostawać w usprawiedliwionym przekonaniu co do większych ich rozmiarów, niż zostały następnie rzeczywiście ustalone. Na zasadzie art. 100 k.p.c. pozostałe koszty procesu zostały rozdzielone proporcjonalnie do wyniku postępowania, przyjmując iż strona pozwana ponosi 30,5% kosztów, a powód 69,5% kosztów, na zasadzie art. 108 k.p.c. Sąd pozostawił ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu po uprawomocnieniu się orzeczenia kończącego w sprawie.

Od powyższego wyroku apelację wniosła strona pozwana, zaskarżając wyrok w punkcie II - co do kwoty 6.361zł oraz w punkcie IV - w całości.

Strona pozwana zarzuciła Sądowi Okręgowemu:

1/ naruszenie prawa materialnego przez błędną jego interpretację, a w szczególności

•

art. 824 ¹ §1 kc poprzez zasądzenie odszkodowania przewyższającego wysokość szkody,

•

art. 361 §1 kc poprzez zasądzenie odszkodowania obejmującego koszty wyżywienia powoda,

2/ naruszenie prawa procesowego, a w szczególności:

•

art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie swobodnej oceny dowodów i poczynienie dowolnych ustaleń w sprawie, sprzecznych z zebranym w sprawie materiałem i rozstrzygnięcie w sposób nieuwzględniający poczynionych przez Sąd ustaleń w zakresie uzasadnionego okresu pobytu powoda w placówce opiekuńczej,

•

art. 98 kpc poprzez jego niezastosowanie oraz 100 kpc poprzez jego błędne zastosowanie i wzajemne zniesienie kosztów procesu między stronami mimo uwzględnienia powództwa jedynie w ok. 30 %%.

Strona pozwana wniosła o:

1/ zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w zaskarżonym zakresie,

2/ zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym postępowania apelacyjnego z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Na uzasadnienie strona pozwana wskazała, że wyrokiem z dnia 18 marca 2021 r. Sąd Okręgowy w Krakowie zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 25.000,- z ustawowymi odsetkami od dnia 18 marca 2013 r. Nadto Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 21.418,51 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 13.118,51 zł od dnia 29 marca 2013 r. oraz ustawowymi odsetkami od kwoty 8.300,- od dnia 24 lipca 2013 r. do dnia zapłaty. Pozwany zarzucił, iż rozstrzygnięcie Sądu I Instancji jest nieprawidłowe i wewnętrznie sprzeczne a ocena materiału dowodowego jest nietrafna i nie uwzględnia poczynionych przez Sąd ustaleń. Pozwany zarzucił, że zgodnie z art. 824 ¹ §1 kc fundamentalną zasadą odszkodowania jest wyrównanie szkody, a nie przysporzenie korzyści. Zgodnie z przywołanym przepisem odszkodowanie nie może przewyższać poniesionej szkody.

Sąd trafnie uznał, iż powód nie wykazał, aby wszystkie poniesione przez niego koszty pobytu w placówce (...) były związane z wypadkiem z dnia 6 września 2012r. Opierając się na opinii biegłych sądowych (...) , którą Sąd uznał za rzetelną i profesjonalną, Sąd trafnie ustalił, iż leczenie operacyjne przeprowadzone w dniu 13 października 2012 r wyleczyło powoda z następstw wypadku komunikacyjnego, jednak powód dochodził do stanu sprzed wypadku do pół roku po operacji.

Oznacza to, iż za zasadny i związany z wypadkiem okres pobytu powoda w placówce (...) należało uznać najwyżej okres do 15 kwietnia 2013 r.

Tymczasem Sąd I Instancji wbrew poczynionym ustaleniom zasądził odszkodowanie z tytułu kosztów pobytu powoda placówce (...) za okres do końca kwietnia 2014 roku.

Sąd I Instancji nie uwzględnił także faktu, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela jest ograniczona do normalnych następstw wypadku.

Poza ten zakres wykracza ponoszenie przez powoda koszów wyżywienia, które powód musiałby ponosić niezależnie od udziału w wypadku.

Jak wynika z ustaleń Sądu I Instancji dzienny koszt pobytu placówce obejmuje zakwaterowanie wyżywienia, opiekę. Dzienna stawka wyżywienia wynosi 20 zł ( pismo z dnia 6 marca 2014 r., k- 363; zeznania świadka M. C. k - 369 - 370, zeznania świadka J. C. k 387-388).

Oznacza to, iż koszt wyżywienia powoda wyniósł

•

w okresie od 26.10. do 31.10.2012 r. - 6 x 20,- zł = 120,- zł

•

w okresie od 1.11. do 30.11.2012 r. - 30 x 20,-zł = 600,- zł

•

w okresie od 1.12. do 22.12.2012 r. - 22 x 20,- zł = 440,- zł

•

w okresie od 30.12. do 31.12.2012 r.-2 x 20,- zł = 40,- zł

•

w okresie od 01.02. do 28.02.2013 r. -28 x 20,- zł = 560,- zł

•

w okresie od 01.03. do 31.03.2013 r. -31 x 20,- zł = 620,- zł

•

w okresie od 01.04. do 15.04.2013 r. -15 x 20,- zł = 300,- zł

Koszt wyżywienia powoda w okresie od 26.10.2012 r. do 15.04.2013 r. wyniósł więc 2.680,-.

O tę kwotę należało pomniejszyć koszt pobytu powoda w placówce (...) w okresie od 26.10.2012 r. do 15.04.2013 r., który wyniósł: 17.329,-

1.600,-za okres: 26.10-08.11.2012 r, 1.600,- za okres: 09.11-22.11.2012 r, 1.600,-za okres: 23.11-06.12.2012 r, 1.600,- za okres: 07.12-20.12.2012 r, 229, - za okres: 21.12 - 22.12.2012 r, 1.400,-za okres: 30.12-12.01.2013 r, 1.400, - za okres: 13.01-26.01.2013 r, 1.400,- za okres: 27.01-09.02.2013 r, 1.400, - za okres: 10.02-23.02.2013 r, 1.400,-za okres : 24.02-09.03.2013 r, 1.400, - za okres: 10.03-23.03.2013 r, 1.400,-za okres: 24.03-06.04.2013 r, 900,- zł - za okres : 07.04-15.04.2013 , Łącznie : 17.329,-

Jak wynika z faktur koszt pobytu w placówce w 2013 r, wynosił 100,-zł dziennie. Zatem koszt pobytu w okresie od 07.04.2013 r do 15.04.2013 r. wynosił 900,-zł.

Oznacza to, iż szkodę w majątku powoda pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym z udziałem powoda w wypadku, stanowi różnica pomiędzy kwotami wydatkowanymi na pobyt w okresie od 26.10.2012 r. do 15.04.2013 r., pomniejszona o koszt, wyżywienia, który powód musiałby ponieść niezależnie od udziału w wypadku.

17.329-2.680 = 14.649,-

Uwzględniając nadto koszt holowania - 349,81 oraz zakupu leków - 58,70 - szkoda w majątku powoda wyniosła 15.057,51 zł.

Zatem brak było podstaw do uwzględnienia powództwa w tym zakresie do kwoty 21.418,51 zł.

Konsekwencją błędnego rozstrzygnięcia sprawy co do meritum, było niewłaściwe rozstrzygnięcie o kosztach postępowania.

Pozwany zarzucił, iż rozstrzygając o kosztach postępowania, Sąd jako podstawę prawną wskazał art. 100 kpc.

Mając na uwadze powyższe oraz fakt uwzględnienia powództwa jedynie w 30 % Sąd powinien co najmniej dokonać stosunkowego rozdzielenia kosztów .

W przedmiotowej sprawie Sąd nie uzasadnił rozstrzygnięcia co do kosztów, w żadnym zakresie, co zdaniem pozwanego narusza art. 327 ^{( 1)} k.p.c. Pozwany wskazał, że Sąd Apelacyjny w K. w postanowieniu z dnia 18 listopada 2020 r., w sprawie (...) wyraził pogląd, iż „Subiektywne przekonanie strony o zasadności żądania w tym również poczucie powódki bycia skrzywdzoną nie może usprawiedliwiać sięgnięcia do instytucji uregulowanej w art. 100 czy 102 kpc poprzez odstąpienie od obciążania kosztami procesu czy wzajemnego ich zniesienia. Przy takim założeniu stosowanie tej wyjątkowej regulacji stałoby się, wbrew intencjom ustawodawcy, regułą a nie wyjątkiem. Założyć bowiem można, że każdy inicjujący postępowanie sądowe jest subiektywnie przekonany o zasadności swoich twierdzeń”

Pozwany zarzucił, iż zgodnie z systemem repartycji kosztów procesu, zasadą jest finansowa odpowiedzialność za wynik sprawy. Strona przegrywająca winna zatem zwrócić wygrywającemu przeciwnikowi koszty poniesione przez niego w celu obrony praw.

Powód decydując się na wszczęcie procesu powinien zdawać sobie sprawę z konieczności zwrotu kosztów w przypadku przegrania sprawy.

Decydujące znaczenie winna mieć przy tym okoliczność, iż powód był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, którego rolą było między innymi poinformowanie powoda o konsekwencjach nieuwzględnienia powództwa w żądanym zakresie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała częściowo na uwzględnienie.

Zasadnie zarzuca strona pozwana, że o ile Sąd Okręgowy zasadnie uznał, iż powód nie wykazał, aby wszystkie poniesione przez niego koszty pobytu w placówce (...) były związane z wypadkiem z dnia 6 września 2012r. i trafnie ustalił, opierając się na opinii biegłych sądowych (...) , którą uznał za rzetelną i profesjonalną, iż leczenie operacyjne przeprowadzone w dniu 13 października 2012 r wyleczyło powoda z następstw wypadku komunikacyjnego, jednak powód dochodził do stanu sprzed wypadku do pół roku po operacji, to zasądzone z tego tytułu koszty wykraczają poza ten okres, a zatem zasądzenie ich pozostaje w częściowej sprzeczności ze zgromadzonym materiałem dowodowym i dokonane zostało z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów stosownie do art. 233 §1 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego, którą to ocenę Sąd Apelacyjny podziela, za zasadny i związany z wypadkiem okres pobytu powoda w placówce (...) w D. należało uznać okres do końca kwietnia 2013 r., tj. pełny okres obejmujący ok. pół roku po zabiegu.

W takim wypadku jednakże istotnie koszty te, jak zasadnie wywodzi strona pozwana w apelacji, winny obejmować wykazane rachunkami następujące należności:

1.600,-za okres: 26.10-08.11.2012 r. (rachunek k. 53), 1.600,- za okres: 09.11-22.11.2012 r. (rachunek k. 52), 1.600,-za okres: 23.11-06.12.2012 r. (rachunek k. 51), 1.600,- za okres: 07.12-20.12.2012 r. (rachunek k. 50), 229, - za okres: 21.12 - 22.12.2012 r. (rachunek k. 49), 1.400, - za okres: 30.12-12.01.2013 r. (rachunek k. 48), 1.400, - za okres: 13.01-26.01.2013 r. (rachunek k. 47), 1.400,- za okres: 27.01-09.02.2013 r. (rachunek k. 46), 1.400, - za okres: 10.02-23.02.2013 r. (rachunek k. 62), 1.400, - za okres: 24.02-09.03.2013 r. (rachunek k. 61), 1.400, - za okres: 10.03-23.03.2013 r. (rachunek k. 248), 1.400, - za okres: 24.03-06.04.2013 r. (rachunek k. 249), - 1.400, za okres: 07.04-20.04.2013 r. (rachunek k. 247), 1.000, - za okres 21.04-30.04.2013 r. (rachunek k. 246) - łącznie: 18.829 zł.

Powód do pozwu załączył faktury opiewające na łączną sumę należności 13.629,00 zł za okres od października 2012 r. do lutego 2013 r. (10 sztuk, k. 46-53 i k. 61-62). Jak wynika z twierdzeń pozwu strona pozwana wypłaciła powodowi częściowo należność z tego tytułu w kwocie 1.890,00 zł. Oznacza to, że z części należności zgłoszonej pozwem z tytułu pobytu powoda z (...) w D. do zapłaty pozostaje kwota 11.739,00 zł. Zasądzeniu na rzecz powoda zatem wraz z odsetkami od dnia wniesienia pozwu podlega zatem kwota 12.147,51 zł przy uwzględnieniu także niekwestionowanej w apelacji należności z tytułu kosztów holowania samochodu w kwocie 349,81 zł i kosztów zakupu leków w kwocie 58,70 zł.

Powód pismem z dnia 05 czerwca 2013 r. (k. 244) rozszerzył powództwo domagając się zasądzenia należności za pobyt w (...) w D. także na podstawie rachunków dołączonych do tego pisma w łącznej kwocie należności 8.300,00 zł. W tej części żądanie podlega z wyżej wywiedzionych przyczyn uwzględnieniu do kwoty 5.200,00 zł na podstawie faktur obejmujących okres do dnia 30 kwietnia 2013 r. (rachunki k. 246-249), a w pozostałej części zgłoszone żądanie z tego tytułu za okres wykraczający poza dzień 30 kwietnia 2013 r. podlegało oddaleniu.

W żaden sposób nie można podzielić zarzutu apelacji, iżby od tak ustalonej wysokości należności z tytułu pobytu powoda w (...) odjąć należało koszty jego wyżywienia. Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego koszt pobytu w (...) obejmował także odpłatność za wyżywienie, sam zaś pobyt powoda w (...) jak wynika z opinii (...) w K. był uzasadniony. Jego celem była poprawa stanu zdrowia powoda i jego rekonwalescencja . Podczas pobytu w (...) powód pozbawiony był możliwości prowadzenia gospodarstwa domowego i w jego ramach samodzielnego przygotowania posiłków i zakupu niezbędnych w tym celu składników i zmuszony był poddać się regułom obowiązującym podczas pobytu w placówce. Niewątpliwie także powyższe uniemożliwiał mu stan jego zdrowia w związku z wypadkiem, będący następstwem urazów neurologicznych i przebytej operacji i związane z tym m.in. trudności w poruszaniu. Brak zatem podstaw do uznania kosztów wyżywienia powoda podczas pobytu w (...) za nieuzasadnione.

Powyższe skutkuje zmianą punktu II. zaskarżonego wyroku i zasądzeniem na rzecz powoda tytułem odszkodowania łącznej kwoty 17.347,51 zł w miejsce zasądzonej kwoty 21.418,51 kwoty, w tym kwoty 12.147,51 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu oraz kwoty 5.200,00 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 24 lipca 2013 r. Konsekwencją powyższej zmiany punktu II. zaskarżonego wyroku jest zmiana wyroku w punkcie IV. mając na względzie, iż ostatecznie powództwo uwzględnione zostało w ok. 29%, a powód uległ co do 71% zgłoszonego żądania (powództwo uwzględnione zostało do kwoty 42.347,51 zł przy wartości przedmiotu sporu 146.863,57 zł).

Nie zasługują na uwzględnienie zarzuty apelacji odnoszące się do obowiązku zwrotu kosztów procesu pomiędzy stronami. Sąd Okręgowy, powołując się na zachodzące po stronie powoda szczególne okoliczności, zniósł koszty procesu pomiędzy stronami w części, tj. w zakresie kosztów zastępstwa procesowego. Jakkolwiek strona pozwana w apelacji wywodzi, że co do zasady brak było podstaw do ich wzajemnego zniesienia na podstawie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c. gdyż powód uległ co do zasadniczej części zgłoszonego żądania, wskazać należy, że rozstrzygnięcie to odpowiada prawu skoro ustalenie ostatecznej wysokości należnego powodowi świadczenia z tytułu zadośćuczynienia i odszkodowania należało do oceny sądu.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny, na zasadzie art. 386 §1 k.p.c., zaskarżony wyrok zmienił w części, oddalając apelację jako niezasadną w pozostałym zakresie.

O kosztach postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami orzekł Sad Apelacyjny na zasadzie art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., znosząc je wzajemnie pomiędzy stronami. Apelacja uwzględniona w części co do kwoty 4.071,00 zł przy wartości przedmiotu zaskarżenia 6.361,00 zł, tj. na poziomie ok. 60%, co uzasadniało zniesienia kosztów pomiędzy stronami, nie zaś ich stosunkowe rozdzielenie.