Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACz 507/14

POSTANOWIENIE

Dnia 2 czerwca 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Iwona Wilk

Sędziowie :

SA Jadwiga Galas

SA Grzegorz Stojek (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2014 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku D. K.

z udziałem M. W. i A. W.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia wnioskodawczyni

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach

z dnia 22 kwietnia 2014 r., sygn. akt XIV GCo 56/14

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

Sygn. akt V ACz 507/14

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Katowicach oddalił wniosek D. K. o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty wydanego przez Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej w dniu 17 stycznia 2005 r., sygn. akt V GNc 574/04, przeciwko M. W. i A. W., celem egzekucji z udziału wynoszącego 1/2 część w prawie współwłasności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Żywcu prowadzi księgę wieczystą nr KW (...). Sąd Okręgowy uznał, że wnioskodawczyni (nie będąc wierzycielem uczestników) zapłaty kwoty 32.190,79 zł, zasądzonej nakazem zapłaty z 17 stycznia 2005 r., może się domagać jedynie od dłużników: W. N. i R. P..

W zażaleniu wnioskodawczyni wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez uwzględnienie jej wniosku i zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji. Zarzuciła naruszenie art. 788 k.p.c. w związku z art. 509 § 2 k.c. poprzez nieuwzględnienie przesłanek ustawowych zawartych w tych przepisach i spełnionych przez wnioskodawczynię.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Nakaz zapłaty z 17 stycznia 2005 r. został wydany przeciwko (...) W. N., (...) Spółce Jawnej w M., następnie nadano klauzulę wykonalności przeciwko wspólnikom tejże spółki: W. N. i R. P.. Wierzytelność stwierdzona tym nakazem zapłaty została w drodze umowy cesji z dnia 8 marca 2012 r. przelana przez Syndyka Masy Upadłości (...) Sp. z o.o. w Ż. na wnioskodawczynię. Przelew taki powoduje nie tylko przejście samej wierzytelności, lecz obejmuje również inne elementy, składające się na sytuację wierzyciela. Szeroko ujęty zakres praw w rozumieniu art. 509 § 2 k.c. związany z wierzytelnością mieści w sobie również przysługujące cedentowi uprawnienie do zaspokojenia wierzytelności z nieruchomości, która na skutek czynności prawnej wyszła z majątku dłużnika do majątku osoby trzeciej, wynikające z uznania tej czynności za bezskuteczną wobec cedenta na podstawie art. 527 k.c. (por. postanowienie SN z 22 kwietnia 2010 r., sygn. akt V CSK 376/09).

Skutek wyroku ze skargi paulińskiej nie polega na tym, że osoba trzecia staje się dłużnikiem. Dalej dłużnikiem jest dotychczasowy podmiot, a wyrok ze skargi paulińskiej pozwala jedynie na przyjęcie fikcji, że dłużnik nie wyzbył się składnika majątkowego objętego czynnością prawną z osobą trzecią, która została zaskarżona skargą paulińską.
W efekcie egzekucja toczy się nie przeciwko osobie trzeciej, ale przeciwko dłużnikowi, na podstawie tytułu wykonawczego, który jest wydany przeciwko dłużnikowi, a jedynie organ egzekucyjny – dysponując prawomocnym wyrokiem ze skargi paulińskiej, którego prawomocność stwierdzono – ściąga należność, kierując czynności egzekucyjne do majątku objętego fikcją prawną (mającą zastosowanie tylko względem wierzyciela), który stał się składnikiem majątku osoby trzeciej. Nie oznacza to jednak, że osoba trzecia jest dłużnikiem. Brak jest zatem podstaw do nadania klauzuli wykonalności tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko dłużnikowi. Taka możliwość zachodziłaby tylko wtedy, gdyby osoba trzecia stała się dłużnikiem, a to nie następuje jedynie na skutek nabycia składnika majątkowego od dłużnika, nawet wówczas, gdy czynność prawna, na podstawie której doszło do przejęcia własności rzeczy, została uznana za bezskuteczną względem wierzyciela. Inaczej mówiąc, nie ma w okolicznościach sprawy podstawy do nadania klauzuli wykonalności przeciwko M. W. i A. W., skoro nie są dłużnikami osobistymi ani rzeczowymi D. K., która tego nie wykazała, poprzestając na odmiennym twierdzeniu, będącym efektem błędnego rozumienia skutku wyroku ze skargi paulińskiej.

Podsumowując, wnioskodawczyni jest zatem wierzycielem dotychczasowych dłużników i swoje uprawnienie do zaspokojenia wierzytelności, przewidziane w art. 532 k.c., realizować może w ten sposób, że skieruje egzekucję przeciwko dłużnikowi, lecz do tych przedmiotów majątkowych, które w efekcie skutecznie zaskarżonej skargą paulińską czynności prawnej wyszły z majątku dłużnika. Oznacza to, że uzyskuje uprawnienie do zaspokojenia swojej wierzytelności z majątku osoby trzeciej, z którą nie łączył jej żaden stosunek zobowiązaniowy, co wynika wprost z art. 532 k.c.

W świetle powyższego stwierdzić należy, że brak jest podstaw do nadania klauzuli wykonalności przeciwko osobom trzecim – uczestnikom niniejszego postępowania.

Z powyższych względów, orzeczono jak w sentencji na mocy 385 w związku z art. 397 § 2 k.p.c.

V ACz 507/14

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE