sygn. akt I ACa 972/21
dnia 28 września 2023 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: SSA Paweł Rygiel (spr.)
Sędziowie: -
-
Protokolant: -
po rozpoznaniu w dniu 28 września 2023 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa Ł. G. i małoletniego B. G.
przeciwko K. (...) G. (...) spółka komandytowa w K.
o zapłatę
na skutek apelacji powodów od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia
9 marca 2021 r. sygn. akt I C 615/19
oddala apelację;
zasądza od powodów solidarnie na rzecz strony pozwanej, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego, kwotę 8.100 zł (osiem tysięcy sto złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas po upływie tygodnia od dnia doręczenia niniejszego wyroku powodom do dnia zapłaty.
sygn. akt I ACa 972/21
wyroku z dnia 28 września 2023 r.
Powodowie Ł. G. i małoletniB. G. domagali się zasądzenia od pozwanejK. (...) G. (...) sp.k. kwoty 800.000 zł tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania, a to z uwagi na nie wywiązanie się przez pozwaną z umowy na obsługę prawną. Nadto powód Ł. G. wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kwoty 180.000 zł tytułem przekazanych środków przez powoda na poczet prowadzonych przez pozwaną spraw, jak też o zasądzenie ustawowych odsetek od kwoty 980.000 zł od dnia 24 listopada 2017 r. do dnia zapłaty. Powodowie wnieśli także o nakazanie wydania wszystkich dokumentów prywatnych i firmowych przez pozwaną, które były w połowie października 2016 r. przekazane pozwanej do prowadzenia spraw obsługi prawnej.
Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania.
Zaskarżonym wyrokiem Sąd Okręgowy oddalił powództwo i zasądził od powodów solidarnie na rzecz strony pozwanej kwotę 10.817 zł tytułem kosztów procesu.
Sąd I instancji ustalił, że w dniu 17 stycznia 2017 r. Ł. G. zawarł z pozwaną reprezentowaną przez komplementariusza M. G. umowę o obsługę prawną, na podstawie której pozwana zobowiązała się do świadczenia na jego rzecz usług prawnych, a to w celu uzyskania dla powoda środków finansowych oraz zwrotu majątku, obejmującego sprawy z następującymi kontrahentami: A. C., (...) Towarzystwo Budownictwa (...) w K., A. G. (§ 1 umowy). Powód zobowiązał się do współpracy z k. i udostępniania pozwanej wszelkich niezbędnych informacji związanych ze zleconymi sprawami, w tym w szczególności zobowiązał się udostępniać wszelkie dokumenty niezbędne do prowadzenia zleconych spraw (§ 2 ust. 1 umowy). Pozwana zobowiązała się do przesyłania na adres mailowy powoda projektu wszelkich pism, które pozwana miała przygotowywać w sprawach objętych umową. Ewentualne uwagi do pism przygotowanych przez pozwaną powód był zobowiązany przesyłać na adres mailowy pozwanej (§ 2 ust. 2 umowy). Stosownie do § 3 ust. 1 umowy, pozwanej przysługiwało wynagrodzenie ryczałtowe brutto w wysokości równej 30 % kwoty uzyskanej dla powoda w toku postepowań objętych umową na podstawie prawomocnych nakazów, orzeczeń, wyroków i postanowień sądowych. Wynagrodzenie miało być wypłacane pozwanej każdorazowo po uzyskaniu jakichkolwiek środków przez powoda z tytułu spraw prowadzonych przez pozwaną, w terminie nie później niż do 7 dni od daty uzyskania tych środków przez powoda. Według zaś § 3 ust. 2 umowy powód zobowiązał się do płacenia na rzecz pozwanej każdorazowo wynagrodzenia w wysokości 1.000 zł brutto za każdy udział pozwanej w czynnościach przed sądem, prokuraturą, policją bądź komornikiem lub innym organem przy obsłudze spraw objętych umową. Przy czym wszelkie opłaty i koszty sądowe oraz administracyjne związane z obsługą spraw powoda objętych umową ponosi powód (§ 3 ust. 3 umowy).
W tym samym dniu Ł. G. zawarł z pozwaną dwie dalsze, analogiczne w swej treści umowy o obsługę prawną, a to w zakresie sporów z następującymi podmiotami: 1/ P. P., M. W., F. R. D., (...) (...) P. (...) w W..
W dniu 24 listopada 2016 r. pozwana przesłała powodowi emailem projekt zawezwania do próby ugodowej przeciwko R. D. oraz projekt pozwu o zapłatę przeciwko M. W. ( (...)). W dniu 7 grudnia 2016 r. pozwana przesłała powodowi emailem projekt wezwania do zapłaty adresowany do P. S.; w dniu 13 grudnia 2016r. - projekt zawezwania do próby ugodowej przeciwko P. S.; w dniu 10 grudnia 2016 r. - projekt wniosku o zawezwanie do próby ugodowej przeciwko A. C.; w dniu 12 grudnia
2016 r. - projekt wniosku o zawezwanie do próby ugodowej przeciwko A. C.; w dniu 10 grudnia 2016 r. - projekt wezwania do zapłaty adresowany do(...) P. (...) i w dniu 16 lutego 2017 r. - projekt wezwania do zapłaty przeciwko D. sp. z o.o.
Uprawnionym do reprezentacji strony pozwanej był komplementariusz M. G. działający samodzielnie. Strona pozwana zawiesiła działalność gospodarczą od 1 października 2016 r.
Spółka (...) sp. z o.o. sp.k. w której wspólnikiem był powód Ł. G. w okresie od 11 stycznia 2016r. do 15 maja 2018r. zawiesiła działalność gospodarczą.
Sąd ustalił także, że powód B. G. leczył się w Szpitalu (...) w K., gdzie przeszedł operację na spodziectwo. Powód przebywał w Szpitalu od 23 czerwca 2014 r. do 1 lipca 2014 r. Leczył się także w w/w Szpitalu w okresach: od 29 czerwca 2015 r. do 6 lipca 2015 r., od 19 lipca 2017 r. do 23 lipca 2017 r., od 27 sierpnia 2018 r. do 3 września 2018 r.
W dniu 8 czerwca 2016 r. trafił także do Szpitala (...) w K., gdzie rozpoznano u niego wstrząśnienie mózgu i ranę głowy ok. potylicznej po upadku z huśtawki.
W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy uznał zgłoszone roszczenie za bezzasadne.
Sąd wskazał, że powoda Ł. G. z pozwaną łączyła umowa, której charakterystyka wskazuje na zlecenie wykonania określonej czynności (szeregu powtarzających się czynności), bez względu na to, jaki rezultat czynność ta przyniesie – co jest cechą charakterystyczną tak dla umów zlecenia (gdy chodzi o czynności prawne - art. 734 § 1 k.c. ), jak i dla umów o świadczenie usług nieuregulowanych innymi przepisami (gdy chodzi o czynności faktyczne - art. 750 k.c. ). Tym samym przyjmujący zamówienie w umowie zlecenia (umowie o świadczenie usług) nie bierze na siebie ryzyka pomyślnego wyniku spełnianej czynności, a jego odpowiedzialność za właściwe wykonanie umowy oparta jest na zasadzie starannego działania ( art. 355 § 1 k.c. ). W konsekwencji spornymi umowami strona pozwana zobowiązała się jedynie do starannego przeprowadzenia wszystkich działań, które uzna za konieczne.
W rezultacie ustalony stan faktyczny nie dawał podstaw do przypisania stronie pozwanej odpowiedzialności za niewłaściwe wykonanie przedmiotowych umów (art. 471 k.c.). Powód nie wykazał, by umowy zostały niewłaściwie wykonane przez pozwaną, jak też, by strona pozwana „wyłudziła” od niego pieniądze.
Sąd podkreślił, że Ł. G. nie wykazał faktu pobierania przez W. R. środków na poczet opłat od pozwów oraz obsługę prawną, jak też w żaden sposób nie wykazał i nie udowodnił z czego wynika dochodzona kwota - zarówno w zakresie kwoty zadośćuczynienia i odszkodowania, jak również w zakresie przekazanych środków pieniężnych na poczet prowadzonych spraw sądowych. Powód nie zgłosił żadnych, adekwatnych wniosków dowodowych pomimo tego, że został pouczony na rozprawie w dniu 3 grudnia 2019 r. o sposobie składania wniosków dowodowych oraz o ciężarach dowodowych
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c.
Od powyższego orzeczenia apelację wnieśli powodowie, zarzucając pominięcie szeregu, powołanych w apelacji dowodów z dokumentów oraz pominięcie wnioskowanych dowodów z przesłuchania licznych świadków. Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
Strona pozwana wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.
Apelacja powodów, jako bezzasadna, nie mogła odnieść zamierzonego skutku.
Ustalenia dokonane w pierwszej instancji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny przyjmuje je za własne. W istocie ustalenia te dotyczą podstawowych okoliczności faktycznych, związanych z faktem i treścią zawartych pomiędzy Ł. G. a stroną pozwaną umów oraz czynności dokonywanych przez pozwaną w ramach tych umów, polegających na przesyłaniu powodowi projektów pism procesowych. Dalej idące fakty nie zostały przez powoda w żaden sposób wykazane. W szczególności powód nie zaoferował dowodów wykazujących, że W. R. działał imieniem pozwanej spółki, że w ramach łączących strony umów obowiązki pozwanej miały dotyczyć podejmowania dalszych czynności oraz, że uiścił jakiekolwiek kwoty na rzecz strony pozwanej.
Przede wszystkim należy odnotować, że w pozwie zawnioskowano o przeprowadzenie dowodów z przesłuchania licznych świadków, lecz bez powołania tez dowodowych (bez wskazania okoliczności jakie miały podlegać udowodnieniu za pomocą tych środków dowodowych). O m.in. braku tym powód został pouczony na rozprawie w dniu 3 grudnia 2019 r., a nadto Sąd wyznaczył Ł. G. termin do sprecyzowania wszelkich twierdzeń i powołania dowodów. W odpowiedzi powód nie złożył żadnego pisma, podobnie jak na kolejne kierowane do niego wezwanie. Następnie, wyznaczając kolejny termin rozprawy na dzień 9 marca 2021 r. Sąd wezwał w/w powoda do osobistego stawiennictwa, a nadto ponownie wezwał go do podania tez dowodowych do zeznań wnioskowanych świadków. Także i w tym przypadku powód nie wykonał nałożonego na niego obowiązku, jak też nie stawił się na rozprawę, uniemożliwiając odebranie od niego oświadczeń oraz zeznań. W tym stanie rzeczy Sąd I instancji trafnie pominął wnioskowane przez powoda dowody osobowe, czego konsekwencją był brak treści dowodowych pozwalających na poczynienie dalej idących ustaleń faktycznych. W rezultacie powód nie wykazał w żaden sposób, że strona pozwana nie wykonała obowiązku umownego, że otrzymała od powoda nienależne jej wynagrodzenie oraz, że W. R. powoływał się na to, iż jest adwokatem i działał imieniem pozwanej spółki.
Zważyć także należy, że Sąd I instancji dysponował dokumentami w postaci m.in. zeznań złożonych przez świadków w sprawie karnej. Protokoły tych zeznań nie mogą zastąpić dowodów osobowych, bowiem stanowią dowód jedynie tego, że oznaczona osoba złożyła określonej treści zeznania (art. 244 k.p.c.). Nadto ze stanowiska strony pozwanej wynikają twierdzenia o konflikcie Ł. G. z W. R., w tym, że to Ł. G. miał się dopuścił wobec niego oszustwa. Stanowisko swoje pozwana uprawdopodabnia treścią zapadłych orzeczeń w sprawach karnych, z których wynika umorzenie postępowania przeciwko W. R. wywołanego subsydiarnym aktem oskarżenia oskarżycieli posiłkowych, w tym Ł. G. (postanowienie Sądu Rejonowego w W.z dnia 17 lutego 2022 r., sygn.(...)– k. 372), a następnie uniewinnienie W. R. (wyrok Sądu Rejonowego wW. z dnia 4 kwietnia 2023 r., sygn. (...) – k. 446) oraz skazanie Ł. G. m.in. za przestępstwa na szkodę W. R. (Sądu Rejonowego w W. z dnia 21 grudnia 2021 r., sygn. (...)– k. 387). Powołane wyżej orzeczenia sądów karnych nie przesądzają w żaden sposób o zasadności bądź bezzasadności roszczenia powodów. Wskazują natomiast na wątpliwości co do twierdzeń powoda i dużo bardziej skomplikowany stan faktyczny sprawy niż miałoby to wynikać z tych twierdzeń. W tym stanie rzeczy dla poczynienia jednoznacznych ustaleń nie są wystarczające pojedyncze dowody z dokumentów z akt postępowań karnych (na które powołują się w apelacji powodowie), zaś w niniejszej sprawie powodowie nie zgłosili skutecznie jakichkolwiek dowodów mających wykazać rzeczywiście istniejący stan faktyczny. W istocie zatem bierność powodów skutkuje brakiem możliwości poczynienia jakichkolwiek dalej idących ustaleń faktycznych niż te, które zostały ujawnione przez Sąd I instancji. Taki zakres ustaleń natomiast w żaden sposób nie uzasadnia przyjęcia, iż w sprawie zachodzą przesłanki odszkodowawcze wynikające z art. 471 k.c. w związku ze sposobem wykonania zawartych między stronami umów zlecenia.
W tym stanie rzeczy chybione są wszelkie zarzuty zawarte w apelacji, kwestionujące pominiecie oznaczonych w niej dowodów.
W konsekwencji Sąd Apelacyjne w pełni podziela dokonaną przez Sąd Okręgowy ocenę prawną sprawy.
Biorąc powyższe pod uwagę Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c., orzekł jak w sentencji. O kosztach postepowania apelacyjnego Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za jego wynik (art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.).