Sygn. akt I ACz 1223/24
Dnia 5 lipca 2024 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący |
SSA Joanna Naczyńska |
po rozpoznaniu w dniu 5 lipca 2024 r.
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku S. Ł.
przy udziale Komisarza Wyborczego B.- (...), Przewodniczącego Miejskiej Komisji Wyborczej w S. i Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 4 w S.
w trybie art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego
na skutek zażalenia wnioskodawcy
na postanowienie Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej
z dnia 21 maja 2024 r., sygn. akt I Ns 176/24
p o s t a n a w i a:
oddalić zażalenie.
SSA Joanna Naczyńska
Postanowieniem z 21 maja 2024r. Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej – w oparciu o art. 393 § 2 kodeksu wyborczego - pozostawił bez dalszego biegu protest wyborczy złożony przez S. Ł., jako nie spełniający wymogów formalnych. Stwierdził, że wnioskodawca nie sformułował w nim zarzutów określonych w art. 82 § 1 Kodeksu wyborczego, gdyż jego podstawą nie jest zarzut popełnienia przestępstwa przeciwko wyborom, ani naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów. Wnioskodawca powołał się bowiem na naruszenie art. 10 ust. 1 i 11 ust. 11 Kodeksu wyborczego, regulujących prawa wyborcze czynne i bierne, które nie mogą stanowić podstawy protestu wyborczego. Marginalnie, Sąd Okręgowy zauważył, że gdyby faktycznie kandydat wybrany na radnego nie posiadał prawa do wybieralności w dniu wyborów, co w odniesieniu do kandydata M. J. należy wykluczyć, to w grę wchodziłoby wygaśnięcie mandatu radnego, rozstrzygane uchwałą przez właściwą Radę Gminy/Miasta w trybie art. 383 § 1 pkt. 2 Kodeksu wyborczego, z możliwością odwołania do sądu administracyjnego.
Zażalenie na postanowienie Sądu Okręgowego złożył wnioskodawca, domagając się merytorycznego rozpoznania protestu i stwierdzenia nieważności wyboru radnego M. J.. Zarzucił, że Sąd Okręgowy nie zbadał braku prawa wybieralności M. J. ze względu na zamieszkanie na stałe w innej gminie. Podniósł, że M. J., kandydując na radnego podał nieprawdę co do swego miejsca zamieszkania, a nadto, że prawa wybieralności nie miały też inne osoby - J. W. i B. D.. Wywodził, że oświadczenia członków Komisji Wyborczych nie wnoszą niczego do sprawy, ponieważ opierają się na danych z Centralnego Rejestru Wyborczego. Podkreślił, że Sąd nie zbadał przedłożonych dowodów (wydruków z portalu wynajmu B..com) obejmujących oferty wynajmu apartamentów zlokalizowanych pod adresem rzekomego miejsca zamieszkania M. J..
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Podstawą protestu wyborczego może być zarzut dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania albo wyników wyborów lub zarzut naruszenia przepisów Kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mających wpływ na wynik wyborów. Użycie spójnika "lub" między tymi przesłankami oznacza, że podstawą protestu może być zarzut naruszenia jednej z tych dwóch podstaw lub obu jednocześnie. Sformułowanie takich zarzutów oraz przedstawienie lub wskazanie dowodów, na których się one opierają, stosownie do art. 392 § 2 ustawy z 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy (tekst jedn. Dz.U. z 2023r., poz. 2408 ze zm.) kwalifikuje się jako wymogi formalne protestu. Wymogów tych protest skarżącego nie spełniał, czego nie kwestionują nawet zarzuty zażalenia.
Sąd Okręgowy trafnie stwierdził, że podstawy protestu nie może stanowić zarzut braku prawa wybieralności radnego. Prawo to ustalane jest w oparciu o rejestr wyborców. Za ewentualne nieprawidłowości tego rejestru nie odpowiadają organy wyborcze. Protest wyborczy może zaś dotyczyć tylko takich naruszeń Kodeksu wyborczego, których może dokonać organ wyborczy, co wynika z wykładni art. 82 § 2 Kodeksu wyborczego. Sąd Okręgowy nie miał więc kognicji do weryfikowania zasadności zarzutów protestu. Miał pełne podstawy ku temu, by stwierdzić, że protest nie spełnia wymogów formalnych i na tej podstawie, w oparciu o art. 393 § 2 Kodeksu wyborczego, pozostawić go bez dalszego biegu.
Konkluzje te legły u podstaw oddalenia zażalenia - w oparciu o art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 3 i 13 § 2 k.p.c., jako bezzasadnego.
SSA Joanna Naczyńska