Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2023 r. w Krakowie na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Z. C.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 16 marca 2021 r. sygn. akt VII C 186/18

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że jego sentencji nadaje brzmienie:

„I. zasądza od (...) S.A. w W. na rzecz Z. C. kwotę 26 502 zł 03 gr (dwadzieścia sześć tysięcy pięćset dwa złote trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty.

II. oddala powództwo w pozostałej części.

III. zasądza od Z. C. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 1 507,61 zł (jeden tysiąc pięćset siedem złotych sześćdziesiąt jeden groszy) tytułem kosztów procesu.”,

2.  oddala apelację w dalej idącym zakresie,

3.  zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 4 050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I ACa 181/21

UZASADNIENIE

Powód Z. C. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 83 392,03 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia doręczenia pozwu i kosztami procesu. Na uzasadnienie żądania wskazał, że przedmiotem jego działalności gospodarczej jest transport drogowy towarów. Posiadane samochody ciężarowe (ciągniki, naczepy) powód naprawia na bieżąco samodzielnie w przystosowanych do tego celu budynkach gospodarczych znajdujących się na jego nieruchomości. Możliwość tę powód utracił w związku z pracami budowlano-instalacyjnymi polegającymi na ułożeniu kabli telekomunikacyjnych prowadzonymi przez działającego z ramienia pozwanego wykonawcę. Na skutek tych prac doszło do uszkodzenia wjazdu na posesję powoda co uniemożliwiło przejazd pojazdów do warsztatu naprawczego, albowiem teren na wjeździe zaczął się zapadać i samochody ciężarowe zaczepiały przy próbie wjazdu na posesję o powierzchnię drogi. Do dnia przebudowy wjazdu powód był zmuszony korzystać z zewnętrznych warsztatów w przypadku konieczności naprawy pojazdów. Za powstałą szkodę obejmującą koszty naprawy samochodów ciężarowych w okresie braku możliwości korzystania przez powoda z własnego warsztatu odpowiedzialność ponosi pozwany na podstawie art. 430 k.c. Powód podniósł, że prawomocnym wyrokiem z dnia 5.10.2015 r. w sprawie(...) Sąd Rejonowy wK. przesądził o odpowiedzialności pozwanego za szkodę.

Strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa. Podniósł, że powód nie wykazał związku przyczynowego między poniesionymi kosztami naprawy pojazdów a działaniem pozwanego. Przedmiotem postępowania toczącego się w sprawie (...) był stan wjazdu i zakres oraz koszt prac niezbędnych do jego naprawienia. Biegli wykonujący opinie w tej sprawie nie stwierdzili aby wjazd na posesję powoda nie nadawał się do użytkowania. Zdaniem pozwanego skoro po wjeździe poruszały się samochody osobowe to także mogły z niego korzystać samochody ciężarowe bez ładunku. Ponadto powód mógł skorzystać do naprawy przynajmniej części pojazdów z działających na rynku warsztatów samoobsługowych. Z wystawionych przez powoda faktur pozwany zakwestionował należności z faktur nr: (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...), (...). W przedmiocie faktur z 30.11.2015 r., ,28.12.2015 r. i 31.12.2015 r. pozwany wskazał, że zostały one wystawione po dokonanej przez pozwanego zapłacie odszkodowania za uszkodzenie wjazdu czyli po 20.11.2015 r.

Wyrokiem z dnia 16 marca 2021 r. Sąd Okręgowy w Kielcach:

I. zasądził od (...) S.A. w W. na rzecz Z. C. kwotę 23 250 zł (dwadzieścia trzy tysiące dwieście pięćdziesiąt złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 sierpnia 2018 r. do dnia zapłaty.

II. oddalił powództwo w pozostałej części.

III. zasądził od Z. C. na rzecz (...) S.A. w W. kwotę 2 160,23 zł (dwa tysiące sto sześćdziesiąt złotych dwadzieścia trzy grosze) tytułem kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód prowadzi działalność gospodarczą obejmującą m.in. wykonywanie usług transportowych oraz sprzedaż używanych naczep i samochodów. Do celów dokonywania we własnym zakresie, przy pomocy synów będących mechanikami samochodowymi, napraw pojazdów powód wykorzystuje wyposażoną w niezbędny sprzęt halę z kanałem naprawczym znajdujące się na jego nieruchomości w B. gm. Z..

W trakcie robót budowlanych wykonywanych na zlecenie pozwanego przez firmę (...) Sp.j. w T., polegających na ułożeniu kabla światłowodowego, doszło do uszkodzenia betonowo-asfaltowego wjazdu na nieruchomość powoda usytuowanego nad rowem melioracyjnym. Przyczyną uszkodzenia było niezgodne z projektem i sztuką budowlaną prowadzenie robót przez wykonawcę. W wyniku nieprawidłowo wykonanych robót oraz działania czynników atmosferycznych doszło do rozluźnienia i osiadania gruntu, w wyniku czego nastąpiło częściowe uszkodzenie murków okalających wjazd oraz uszkodzenie nawierzchni i podbudowy wjazdu.

Wyrokiem z dnia 5.10.2015 r. w sprawie (...) Sąd Rejonowy w K. Wydział I Cywilny zasądził od pozwanego na rzecz Z. C. kwotę 19 808,98 zł tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę obejmującą koszty naprawy uszkodzonego wjazdu na podstawie art. 430 k.c. w zw. z art. 415 k.c.

W dniu 20.11.2015 r. pozwany wypłacił powodowi tytułem odszkodowania kwotę 17 800,53 zł.

Powód naprawił uszkodzony wjazd we własnym zakresie.

Powstające zapadliska uniemożliwiły wjazd na nieruchomość samochodów ciężarowych i busów. Był możliwy wjazd samochodów osobowych po podłożeniu desek. Taka sytuacja trwała około 2-3 lat. Samochody ciężarowe w tym czasie powód parkował na nieruchomości M. Ż. lub na parkingu na stacji paliw.

W następstwie nieprawidłowo wykonanych robót budowlanych nawierzchnia mineralno-bitumiczna wjazdu uległa zapadnięciu. Pod tą warstwą podbudowa oraz grunt zostały wypłukane przez wodę co spowodowało osiadanie gruntu. Wjazd na nieruchomość powoda przez samochody ciężarowe (naczepy, ciągniki) powyżej 3,5 ton bez załadunku w okresie uszkodzenia wjazdu był niemożliwy z uwagi na ukształtowanie terenu tj. nachylenie drogi i duży spadek wjazdu w kierunku drogi. Samochody ciężarowe tylną osią wpadały w powstałe zapadliska co powodowało, że tylna część pojazdu bardziej obniżała się, a następnie stykała z nawierzchnią drogi asfaltowej. Pojazd M. (...) pomimo że nie przekracza 3,5 ton ma duże gabaryty i niskie nadwozie i z tych przyczyn jego wjazd na nieruchomość powoda też nie był możliwy. Po tak uszkodzonym wjeździe nie powinny się także poruszać samochody osobowe.

W okresie od kwietnia 2015 r. do końca grudnia 2015 r. powód dokonywał napraw pojazdów głównie u P. S. (1), a także pojedynczych napraw w (...) Sp. z o.o. w M.. Przedmiotem napraw były samochody ciężarowe (naczepy i ciągniki), a jednej naprawy samochód dostawczy M. (...), stanowiące własność powoda. W przypadku napraw wykonywanych przez P. S. koszt użytych materiałów był wliczany w cenę usługi.

W 2015 r. powód prowadził działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych. W 2015 r. powód nie osiągnął dochodu od którego mógłby odliczyć koszt napraw samochodów w ramach kosztów uzyskania przychodów.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy zważył, że podstawę prawną dochodzonego przez powoda roszczenia stanowi art. 430 k.c. w zw. z art. 415 k.c. Stosownie do pierwszego z nich kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności. Drugi z cytowanych przepisów stanowi, że kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę jest obowiązany do jej naprawienia. Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Odpowiedzialność pozwanego za uszkodzenie prowadzącego na nieruchomość powoda wjazdu podczas robót budowlanych wykonywanych na zlecenie pozwanego została przesądzona wyrokiem Sądu Rejonowego wK.z dnia 5.10.2015 r. w sprawie (...). Wyrokiem tym zasądzono od pozwanego na rzecz powoda odszkodowanie obejmujące koszty naprawy wjazdu.

Przedmiotowym pozwem powód dochodzi odszkodowania, stanowiącego poniesione przez powoda w okresie od kwietnia do grudnia 2015 r. koszty naprawy pojazdów ciężarowych i jednego samochodu dostawczego, w następstwie braku możliwości korzystania z własnego warsztatu naprawczego usytuowanego na nieruchomości w B., do której dostęp był niemożliwy na skutek uszkodzenia prowadzącego do niej wjazdu. Pozwany zakwestionował istnienie związku przyczynowego pomiędzy uszkodzeniem wjazdu a szkodą poniesiona przez powoda w następstwie tego zdarzenia.

Z wyjaśnień powoda i zeznań świadków - synów powoda i jego pracownika wynika, że w swoim warsztacie naprawczym powód naprawiał wraz z synami samochody służące mu do wykonywania usług transportowych oraz zakupione w celu dalszej odsprzedaży samochody używane. Powód dysponował także zapleczem technicznym - narzędziami, kanałem naprawczym i pracownikami pozwalającym na wykonywanie napraw. Z kolei prowadzenie przez powoda działalności w zakresie sprzedaży pojazdów potwierdzają przedłożone przez powoda dowody zakupu używanych pojazdów ciężarowych (naczep i ciągników) w latach 2012-2015. Z powyższych dowodów osobowych wynika nadto, że uszkodzenie wjazdu uniemożliwiło wjazd pojazdów na nieruchomość a tym samym ich naprawę w warsztacie powoda.

Świadek M. Ż. potwierdził, że na skutek braku możliwości wjazdu samochodami ciężarowymi na swoją nieruchomość powód parkował je u niego. Z kolei świadek P. Ś. (1) potwierdził, fakt wykonywania przez niego w okresie kwietnia-grudnia 2015 r. napraw pojazdów należących do powoda i wystawienie za te naprawy faktur.

Wniosek o uszkodzeniu wjazdu na skutek osiadania gruntu pod wjazdem wynika zarówno z opinii biegłych sporządzonych w sprawie (...) jak i opinii biegłego sądowego A. J.. Z opinii biegłego A. J. wynika, że powstające w następstwie tego zapadliska uniemożliwiały wjazd na nieruchomość powoda samochodów ciężarowych (naczep, ciągników) powyżej 3,5 ton bez załadunku. Przyczyną tego było ukształtowanie terenu tj. nachylenie drogi i duży spadek wjazdu w kierunku drogi. Samochody ciężarowe tylną osią wpadały w powstałe zapadliska co powodowało, że tylna część pojazdu bardziej obniżała się, a następnie stykała z nawierzchnią drogi asfaltowej. Pojazd M. (...) pomimo że nie przekracza 3,5 ton ma duże gabaryty i niskie nadwozie i z tych przyczyn jego wjazd na nieruchomość powoda też nie był możliwy. Zdaniem biegłego po tak uszkodzonym wjeździe nie powinny się także poruszać samochody osobowe. Sąd Okręgowy podzielił wnioski powyższej opinii mającej przymiot fachowej, rzetelnej i pełnej, której pozwany skutecznie nie podważył, a ponadto korelującej z wyjaśnieniami powoda i zeznaniami świadków.

Materiał dowodowy sprawy pozwala zatem na przypisanie pozwanemu odpowiedzialności za szkodę obejmującą poniesione przez powoda koszty naprawy pojazdów ciężarowych i samochodu dostawczego M. (...) w okresie, w którym nie mógł on korzystać z własnego warsztatu naprawczego. Istnieje bowiem adekwatny związek przyczynowy, co wykazała niezbicie opinia biegłego sądowego, pomiędzy uszkodzeniem wjazdu a szkodą.

Zdaniem Sądu Okręgowego powód nie wykazał natomiast aby poniósł z tego tytułu szkodę w wysokości 83 392,03 zł. Za zasadne Sąd uznał roszczenie w kwocie 23 250 zł.

I tak faktury: nr (...) na kwotę 9 500 zł netto z dnia 31.12.2015 r., nr (...) na kwotę 6 200 zł netto z dnia 30.11.2015 r., nr (...) na kwotę 12 500 zł netto z dnia 28.12.2015 r. zostały wystawione po wypłacie przez pozwanego odszkodowania obejmującego koszty uszkodzenia wjazdu tj. po dniu 20.11.2015 r. Bezspornym jest, że prace naprawcze przy uszkodzeniu wjazdu wykonał powód we własnym zakresie. Rozbieżne są natomiast wyjaśnienia powoda i zeznania świadków co do tego kiedy nastąpiła naprawa wjazdu. I tak powód twierdził, że rozpoczął naprawę koło grudnia bądź pod koniec listopada 2015 r. a zakończył w lipcu 2016 r., z kolei świadkowie B. C. i H. C., że naprawa nastąpiła w sierpniu 2016 r. Domagając się zwrotu kosztów naprawy pojazdów poniesionych od 30.11. do 31.12.2015 r. powód winien był wykazać, że nie była możliwa i z jakich przyczyn naprawa wjazdu za uzyskane od pozwanego odszkodowanie po dniu 20.11.2015 r. Takich okoliczności powód nie wykazał, stąd Sąd uznał, że koszty naprawy w kwocie 28 200 zł nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, za którą odpowiedzialność ponosi pozwany.

Powód nie wykazał także aby koszty naprawy objęte fakturą nr (...) na kwotę 3 252,03 zł netto i fakturą z nieczytelnymi numerem i datą jej wystawienia na kwotę 6 200 zł netto - łącznie na kwotę 9 452,03 zł pozostawały w takim związku. Pierwsza faktura z nieczytelną datą wystawienia dotyczy naprawy samochodu nr rej. (...). Z faktury zakupu nr (...) wynika, że była to naczepa ciężarowa kupiona przez powoda w dniu 26.08.2015 r. Brak jest zatem dowodu potwierdzającego kiedy doszło do naprawy tego pojazdu i że naprawa ta nastąpiła w okresie w którym powód nie mógł korzystać z wjazdu na nieruchomość i dokonać naprawy we własnym warsztacie. Druga z faktur dotyczy naprawy naczepy nr rej. (...) zakupionej przez powoda jak wynika z umowy kupna-sprzedaży w dniu 8.11.2015 r. Z faktury tej z nieczytelnym numerem i datą jej wystawienia nie wynika kiedy nastąpiła naprawa pojazdu.

Za niezasadne Sąd uznał roszczenie w kwocie 14 500 zł netto stanowiącej koszty naprawy ujęte w fakturze nr (...) z dnia 31.10.2015 r. Z faktury wynika, że dotyczy ona usługi warsztatowej, wykonanej w miesiącu październiku obsługi pojazdów. Nie wiadomo zatem co było dokładnie przedmiotem usługi, jakich pojazdów i czy były to samochody ciężarowe.

Faktura nr (...) z dnia 25.08.2015 r. na kwotę 7 990 zł netto obejmuje naprawę pojazdu o nr rej. (...) oraz naprawę i przegląd okresowy pojazdu o nr rej. (...). Brak jest oznaczenia na fakturze jakiej marki był pierwszy z pojazdów i czy był pojazdem ciężarowym, brak jest także dowodu aby pojazd o takich numerach stanowił własność powoda. Odnośnie kosztów przeglądu okresowego, nie będącego tak jak przegląd diagnostyczny przeglądem obowiązkowym, powód nie wykazał aby wykonanie takiego przeglądu, a tym samym poniesienie kosztów z tym związanych było w tym okresie niezbędne, a tym samym że poniesione z tego tytułu koszty winny obciążać pozwanego.

Za wykazane co do wysokości i pozostające w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą Sąd uznał koszty naprawy pojazdów ciężarowych i samochodu dostawczego marki M. (...) stanowiących własność powoda ujęte w fakturach: nr (...) z dnia 20.04.2015 r. na kwotę 5 200 zł netto, (...) z dnia 29.05.2015 r. na kwotę 6 300 zł netto, (...) z dnia 30.09.2015 r. na kwotę 3 200 zł netto, (...) z dnia 13.07.2015 r. na kwotę 3 650 zł netto, (...) z dnia 30.06.2015 r. na kwotę 4 900 zł netto - łącznie na kwotę 23 250 zł.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 23 250 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27.08.2018 r. (dzień wytoczenia powództwa) zgodnie z żądaniem pozwu, a w pozostałej części powództwo oddalił (art. 415 k.c., art. 481 § 1 i 2 k.c.).

O kosztach procesu orzeczono stosownie do wyniku sporu na podstawie art. 100 k.p.c. Powód poniósł koszty procesu w kwocie 9 587 zł (opłata od pozwu - 4 170 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 5 400 zł ustalone w oparciu o § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych - Dz.U.2018.265). Pozwany poniósł koszty procesu w kwocie 6 728,61 zł (opłata skarbowa od pełnomocnictwa - 17 zł, wydatki - 1 311,61 zł, wynagrodzenie pełnomocnika - 5 400 zł). W wyniku stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu i przyjęciu, że powód wygrał spór w 28%, pozwanemu należy się zwrot od powoda z tego tytułu kwoty 2 160,23 zł (9 587 zł x 28% - 6 728,61 zł x 72%).

Apelację od tego wyroku wniósł powód, zaskarżając go co do pkt II i III i zarzucając:

1) błąd w ustaleniach faktycznych mający istotne znaczenie w sprawie polegający na nieustaleniu niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, kiedy nastąpiła naprawa podjazdu powoda w sytuacji, gdy z zeznań powoda oraz zeznań świadków B. C. i H. C. wynika, że naprawa podjazdu była realizowana etapowo i rozpoczęła się w listopadzie 2015 roku a zakończyła w lecie 2016 roku.

2) naruszenie prawa procesowego które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i w konsekwencji:

- bezzasadne przyjęcie, że materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie tego, kiedy zostały naprawione pojazdy wskazane w fakturze nr (...) oraz w fakturze z nieczytelnym numerem i datą wystawienia opiewającej na kwotę 6.200,00 złotych w sytuacji, gdy z oglądu faktury nr (...) wynika, że jest ona datowana na 17 września 2015 roku oraz w sytuacji, gdy w odniesieniu do faktury z nieczytelnym datowaniem powód wyjaśnił, że był właścicielem pojazdów objętych naprawami i wskazał okres ich naprawienia;

- bezzasadne przyjęcie, że materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie tego co było przedmiotem usługi ujętej w fakturze nr (...) oraz jakich pojazdów ta usługa dotyczyła w sytuacji, gdy w treści jego zeznań złożonych w sprawie w dniu 15 stycznia 2019 roku powód wskazał czego dotyczyła ta usługa oraz że odnosiła się ona do pojazdów w postaci naczep;

- bezzasadne przyjęcie, że materiał dowodowy nie pozwala w odniesieniu do faktury nr (...) na ustalenie tego, czy powód był właścicielem pojazdów wskazanych w treści tej faktury, jakich pojazdów ta faktura dotyczyła, jak też jaki charakter miał opisany w treści tego dokumentu przegląd w sytuacji, gdy:

-- legitymowanie się przez powoda własnością pojazdu o nr rej. (...) wynika z dokumentu znajdującego się w aktach sprawy (k. 117) w postaci faktury sprzedażowej z dnia 30 kwietnia 2015 roku, na której organ rejestrowy uczynił adnotację co do nadanego numeru rejestracyjnego;

-- w treści swych zeznań powód opisał czego dotyczył przegląd i wynikającą ze stanu technicznego pojazdu konieczność wykonania przeglądu, co zostało potwierdzone w zeznaniach świadka P. Ś. (1) złożonych w dniu 11 października 2018 roku;

-- w treści zeznań złożonych w sprawie powód potwierdził, że naprawa dotyczyła jego pojazdów w postaci naczep;

3) naruszenie prawa materialnego tj. art. 361 § 1 K.C. polegające na błędnym przyjęciu niezgodnie z zasadami doświadczenia życiowego oraz notorium powszechnym dotyczącym warunków atmosferycznych, że naprawa pojazdów przez powoda po 15 listopada 2015 roku tj. po przelaniu powodowi przez pozwanego odszkodowania nie pozostawała w związku przyczynowym z bezprawnym działaniem pozwanego w sytuacji, gdy trudno było oczekiwać od powoda, że w krótkim czasie przed końcem roku 2015 oraz w warunkach zimowych przeprowadzi on wymagające przygotowania oraz wymagające dodatniej temperatury prace związane między innymi z zastosowaniem mieszanki betonowej oraz w konsekwencji bezzasadne pominięcie kosztu faktur nr (...) na kwotę 9 500 zł netto z dnia 31.12.2015 r., nr (...) na kwotę 6 200 zł netto z dnia 30.11.2015 r., nr (...) na kwotę 12 500 zł netto z dnia 28.12.2015 r oraz faktury z nieczytelnym numerem i datą jej wystawienia na kwotę 6.200,00 złotych

W oparciu o powyższe zarzuty, wniósł o:

1. zmianę zaskarżonego wyroku w pkt II poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dodatkowo kwoty 60.142,03 złotych wraz z odsetkami liczonymi jak w pozwie;

2. zmianę zaskarżonego wyroku w pkt 111 poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za I instancję wg norm prawem przewidzianych;

3. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu za II instancję wg norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie i o zasądzenie od powoda kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja okazała się częściowo zasadna.

Nietrafny jest wprawdzie zarzut błędnych ustaleń faktycznych co do czasu, w jakim były wykonywanie prace naprawcze przy podjeździe powoda. Sąd I instancji w istocie ustaleń faktycznych w tym przedmiocie wprost nie poczynił, ale jedynie w rozważaniach prawnych wskazał, że co do napraw pojazdów poniesionych w okresie od 30 listopada 2015 r. do 31 grudnia 2015 r. powód winien był wykazać, że nie była możliwa naprawa za uzyskane od pozwanego odszkodowanie. Zaskarżone rozstrzygnięcie oparte zostało zatem nie na ustaleniach w przedmiocie tego, kiedy prace naprawcze przy podjeździe faktycznie wykonano, ale na ocenie dokonywanej w oparciu o art. 361 § 1 k.c., czy można potraktować koszty napraw pojazdów w okresie po otrzymaniu od pozwanej odszkodowania jako pozostające w normalnym związku przyczynowym z uszkodzeniem podjazdu, za które odpowiedzialność ponosi strona pozwana.

Zasadnie natomiast zarzuca apelujący naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zakresie, w jakim Sąd I instancji poczynił ustalenia faktyczne w oparciu o fakturę nr (...). Załączony od apelacji czytelny odpis tej faktury ujawnia, że została ona wystawiona w dniu 17 września 2015 r. Taki stan rzeczy pozwala na ustalenie w oparciu o ten dokument, ze naprawa samochodu nr rej. (...) nastąpiła najpóźniej w dniu 17 września 2015 r.

Jako nietrafne należy wszelako ocenić zarzuty naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. i wiązane z nimi zarzuty błędnych ustaleń faktycznych odnoszące się do pozostałych dowodów z faktur oraz dowodów z zeznań powoda i świadka. W przypadku kosztów stwierdzonych - fakturą z nieczytelnymi numerem i datą jej wystawienia na kwotę 6 200 zł netto (k. 21) w oparciu o jej treść nie sposób ustalić, w jakiej dacie naprawa naczepy nastąpiła. Natomiast zeznania powoda (k. 141) nie stanowią dostatecznej podstawy do poczynienia ustaleń w przedmiocie okresu wykonania naprawy gdyż powód nie wiedział w którym konkretnie miesiącu roku 2015 prace wykonano.

Analogicznie przedstawia się sytuacja w przypadku kosztów naprawy ujętych w fakturze nr (...) w kwocie 14 500 zł netto z dnia 31.10.2015 r. Z treści faktury wynika, że dotyczyć ma ona usługi warsztatowej, wykonanej w miesiącu październiku obsługi pojazdów, A zatem nie wiadomo zatem co było dokładnie przedmiotem usługi, jakich pojazdów i czy były to samochody ciężarowe. Powód zeznawał wprawdzie na rozprawie 15 stycznia 2019 r., czego miała dotyczyć ta usługa, jednak zeznania te są ogólnikowe i niekonkretne. W szczególności zaś z żadnego wiarygodnego materiału dowodowego nie wynika, że pojazdy te stanowiły własność powoda.

Natomiast w wypadku faktury nr (...) z dnia 25.08.2015 r. na kwotę 7 990 zł netto (k. 13) obejmującej naprawę pojazdu o nr rej. (...). (...) oraz naprawę i przegląd okresowy pojazdu o nr rej. (...) należy wskazać, że brak jest dowodu na to, że własność powoda stanowił samochód nr rej. (...) (...). Argumentacja apelacji powołana na uzasadnienie twierdzenia o własności powoda nie przekonuje. Trudno bowiem w oparciu jedynie o domniemanie, że powód nie wydatkowałby środków na naprawę pojazdu gdyby nie był jego właścicielem, czynić miarodajne dla rozstrzygnięcia ustalenia w przedmiocie własności tego pojazdu. Z kolei z faktury nr (...) (k. 117) wynika wprawdzie, ze nabyta zgodnie z jej treścią przez powoda naczepa została zarejestrowana w dniu 18 sierpnia 2015 r. pod numerem (...). Można na tej podstawie wnioskować, że stanowiła ona w dniu 25 sierpnia 2015 r. własność powoda. Tym niemniej kwestia ta nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia. Powołane w apelacji zeznania powoda nie wykazują w sposób jednoznaczny obiektywnej potrzeby wykonania przeglądu okresowego, którego dotyczyć ma faktura, a jedynie subiektywne przekonanie powoda o potrzebie przeprowadzania takich prac. Również zeznania świadka P. Ś. (1) nie stanowią dostatecznej podstawy do przyjęcia, że wykonanie tego przeglądu było obiektywnie potrzebne, gdyż w zeznaniach tych świadek wypowiedział się w istocie co do wykonania „napraw wymuszonych przebiegiem pojazdu bądź czasem eksploatacji” a nie co do tego, co obejmował przegląd okresowy i dlaczego jego wykonanie było konieczne. Nie ma zatem podstaw do uwzględnienia jako elementu szkody kosztów przeprowadzenia przeglądu. Nie ma zaś z kolei możliwości rozdzielenia kosztu przeglądu i (potencjalnie mogącego stanowić element szkody) kosztu naprawy samochodu (...), co czyni zbędnym modyfikowanie ustaleń Sądu I instancji w przedmiocie tego, czy pojazd ten należał do powoda, gdyż nawet gdyby przyjąć, że stanowił on własność powoda, to i tak nie prowadziłoby to do zasądzenia na rzecz powoda żadnej dodatkowej kwoty tytułem odszkodowania.

Mając powyższe na uwadze, z zastrzeżeniem uzupełnienia o wyżej ustaloną datę naprawy pojazdu nr rej. (...), Sąd Apelacyjny aprobuje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji i przyjmuje je za własne, czyniąc podstawą orzekania w sprawie. Zbędne jest natomiast powtarzanie ich w tym miejscu.

W tak ustalonym i skorygowanym stanie faktycznym apelacja zasługiwała na części uwzględnienie poprzez uwzględnienie w kwocie zasądzonego odszkodowania stwierdzonych fakturą nr (...) kosztów naprawy pojazdu nr rej. (...) w wysokości 3252,03 zł netto. Sama zasada odpowiedzialności strony pozwanej za normalne następstwa uszkodzenia wjazdu na nieruchomość powoda nie była kwestionowana i Sąd Apelacyjny nie znajduje podstaw do podważenia stanowiska w tym przedmiocie wyrażonego przez Sąd Okręgowy. Skoro naprawa pojazdu nr rej. (...) nastąpiła najpóźniej w dniu 17 września 2015 r., a zatem przed otrzymaniem przez powoda odszkodowania, które umożliwiło mu dokonanie naprawy wjazdu na nieruchomość w celu wykonania naprawy samodzielnie, to koszty wykonania gdzie indziej tej naprawy można potraktować jako pozostające w normalnym związku przyczynowym w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. z uszkodzeniem wjazdu, za które ponosi odpowiedzialność strona pozwana. Zatem zasądzona na rzecz powoda od strony pozwanej suma podlegała podwyższeniu o kwotę 3252,03 zł.

Odmiennie przedstawia się sytuacja w wypadku wydatków stwierdzonych fakturami nr (...) z dnia 31.12.2015 r. na kwotę 9 500 zł netto, nr (...) z dnia 30.11.2015 r. na kwotę 6 200 zł netto oraz nr (...) z dnia 28.12.2015 r. na kwotę 12 500 zł netto. Słusznie wskazał Sąd I instancji, że wydatki te poniesione zostały poniesione już po wypłacie przez pozwanego odszkodowania obejmującego koszty uszkodzenia wjazdu tj. po dniu 20.11.2015 r. Od dnia tego powód miał już środki potrzebne na wykonanie naprawy. Domagając się zwrotu kosztów naprawy pojazdów poniesionych od 30.11. do 31.12.2015 r. powód winien był wykazać, że nie była możliwa naprawa wjazdu za uzyskane od pozwanego odszkodowanie po dniu 20.11.2015 r. Skoro takich okoliczności powód nie wykazał, to zasadnie Sąd Okręgowy uznał, że w/w koszty nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym (w rozumieniu art. 361 § 1 k.c.) ze szkodą, za którą odpowiedzialność ponosi pozwany. Podniesione w apelacji twierdzenia o uniemożliwieniu prac naprawczych przez pogodę stanowią jedynie niepopartą konkretnymi okolicznościami spekulację. Uznać należy, że skoro powód otrzymał środki w dniu 20 listopada 2015 r., to w celu zminimalizowania szkody powinien był niezwłocznie przystąpić do naprawy. Wydatki, które nastąpiły po wypłacie odszkodowania nie mogą być potraktowane jako pozostające w normalnym związku przyczynowym z uszkodzeniem wjazdu. W konsekwencji oddalenie powództwa w tym zakresie nie naruszało art. 361 § 1 k.c.

Przeprowadzone postepowanie dowodowe nie daje również podstaw do uznania, że stwierdzony fakturą z nieczytelnymi numerem i datą jej wystawienia (k. 21) koszt naprawy w kwocie 6 200 zł netto pozostaje w normalnym związku przyczynowym z uszkodzeniem wjazdu na nieruchomość powoda. Na podstawie tej faktury, wobec nieczytelności numeru i daty jej wystawienia, nie sposób ustalić kiedy nastąpiła naprawa pojazdu, a zatem czy przed, czy po dacie otrzymania przez powoda odszkodowania. Natomiast zeznania powoda nie stanowią dostatecznej podstawy do poczynienia ustaleń w przedmiocie okresu wykonania naprawy skoro powód nie wiedział w którym konkretnie miesiącu roku 2015 prace wykonano. Oddalenie powództwa w tym zakresie nie naruszało zatem art. 361 § 1 k.c.

Nie można w końcu podzielić zarzutów apelacji odnoszących się do kosztów stwierdzonych fakturą nr (...) z dnia 25.08.2015 r. na kwotę 7 990 zł netto (k. 13). W przypadku kosztów naprawy pojazdu o nr rej. (...). (...) należy uwzględnić, że powód nie wykazał aby pojazd ten stanowił w dacie ponoszenia tych wydatków własność powoda. Nie ma zatem podstaw do uznania, że koszt wydatkowany na naprawę tego pojazdu stanowił szkodę w majątku powoda pozostającą w normalnym związku przyczynowym w rozumieniu art. 361 § 1 k.c. z uszkodzeniem wjazdu na nieruchomość powoda. Natomiast w wypadku stwierdzonych tą fakturą kosztów dotyczących pojazdu o nr rej. (...), to wprawdzie powód wykazał, że pojazd ten był jego własnością. Tym niemniej podzielić należy stanowisko, że powód nie wykazał aby wykonanie przeglądu okresowego, a tym samym poniesienie kosztów z tym związanych było w tym okresie niezbędne, a tym samym że poniesione z tego tytułu koszty powinny obciążać pozwanego. Ani z zeznań powoda, ani z zeznań powoływanego w apelacji świadka, nie wynikają okoliczności, które przemawiałyby za koniecznością poniesienia przez powoda tych kosztów, w szczególności w czasie, gdy wjazd na nieruchomość powoda był tym pojazdem niemożliwy z powodu uszkodzenia wjazdu na tę nieruchomość. Koszt naprawy tego pojazdu wprawdzie sam w sobie mógłby stanowić element szkody powoda. Tym niemniej treść faktury ani pozostały materiał dowodowy nie dają możliwości rozdzielenia opisanych w fakturze łączną sumą kosztu przeglądu i kosztu naprawy samochodu (...), a ciężar wykazania kosztów samej naprawy ciążył na powodzie. Oddalenie powództwa w tym zakresie również nie naruszało zatem art. 361 § 1 k.c.

Zmiana rozstrzygnięcia co do istoty sprawy implikowała zmianę opartego na stosunkowym rozłożeniu rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania przed Sądem I instancji, albowiem proporcja, w jakiej strony wygrywają i przegrywają postępowanie zmienia się w ten sposób, iż powód wygrywa postępowaniem przed Sądem I instancji w ok. 32% a strona pozwana wygrywa to postępowanie w ok. 68%. Powód poniósł koszty postępowania pierwszoinstancyjnego w kwocie 9587 zł i stosownie do wyniku postępowania należałby mu się zwrot 32% tej kwoty, a zatem kwota 3067,84 zł. Natomiast strona pozwana poniosła koszty postępowania pierwszoinstancyjnego w kwocie 6728,61zł i stosownie do wyniku postępowania należałby jej się zwrot 68%, a zatem kwota 4575,45 zł. W konsekwencji należało zmienić rozstrzygnięcie zawarte w pkt III zaskarżonego wyroku poprzez obniżenie zasądzanej na rzecz strony pozwanej kwoty do kwoty 1507,61 zł stanowiącej różnice pomiędzy wzajemnie należnymi kosztami postępowania.

Mając powyższe na uwadze częściowo uwzględniając apelację zmieniono w pkt 1 sentencji zaskarżony wyrok na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c., oddalając w pkt 2 sentencji apelację w pozostałym zakresie na zasadzie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono w pkt 3 sentencji na zasadzie art. 100 w zw. z art. 391 § 1 zd. 1 k.p.c., mając na względzie, że powód wygrywa postępowanie apelacyjne w ok. 5,5%, a zatem w niewielkiej części swojego żądania, poprzez obciążenie powoda obowiązkiem zwrotu stronie powodowej całych kosztów postępowania apelacyjnego obejmujących wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej w stawce 4050 zł wynikającej z § 2 pkt 6 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 265).