Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 listopada 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 4 listopada 2022 r. w Krakowie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w upadłości w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

o stwierdzenie nieważności uchwał ewentualnie o ich uchylenie

na skutek apelacji strony pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 26 kwietnia 2022 r., sygn. akt IX GC 455/21

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 810 zł (osiemset dziesięć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się punktu 2 niniejszego wyroku do dnia zapłaty, tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Beata Kurdziel

Sygn. akt I ACa 185/22

UZASADNIENIE

Strona powodowa Syndyk masy upadłości (...) sp. z o.o. w upadłości w W. w pozwie wniesionym w dniu 8 czerwca 2021 r. przeciwko stronie pozwanej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. domagał się stwierdzenia nieważności uchwał:



nr (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. (obecnie (...) sp. z o.o.) z siedzibą w K., z dnia 8 stycznia 2021 roku w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego w drodze zmiany umowy spółki i wyłączenia prawa pierwszeństwa,



nr(...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. (obecnie (...) sp. z o.o.) z siedzibą w K., z dnia 8 stycznia 2021 roku w sprawie zmiany umowy spółki,

ewentualnie wniósł o uchylenie powyższych uchwał jako sprzecznych z umową spółki oraz dobrymi obyczajami i mających na celu pokrzywdzenie wspólnika (...) sp. z o.o. w upadłości. (dalej także: (...)).

Na uzasadnienie żądania powód wskazał, że nie otrzymał zawiadomienia o zwołanym na 8 stycznia 2021 roku zgromadzeniu i nie mógł w nim uczestniczyć. Nadto, obie uchwały zostały podjęte, mimo, że za ich przyjęciem oddano 60% głosów wspólników, zaś przepis ustawy wymaga większości 2/3 głosów. Uzasadniając roszczenie ewentualne powód wskazał, że po zmianach wynikających z uchwały nr (...) upadły posiada udziały odpowiadające zaledwie ok. 13% kapitału zakładowego spółki, podczas gdy wcześniej było to 40%, przez co jego wpływ na działalność spółki jest marginalny. Uchwała nr (...) dotyczy zaś bezpośrednio powiązanych z podwyższeniem kapitału zakładowego zmian w umowie spółki.

Strona pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz od powoda kosztów procesu. Podniosła, że Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników z dnia 8 stycznia 2021 roku zostało zwołane prawidłowo – zaproszenia na zgromadzenie zostały wysłane do wszystkich wspólników w dniu 23 grudnia 2020 roku, w tym także do spółki (...) – na adres korespondencyjny ujawniony w księdze udziałów oraz KRS. Spółka (...) nie odebrała zawiadomienia. Pozwana zaprzeczyła, by w dniu 23 grudnia 2020 r wiedziała o ogłoszeniu upadłości (...) oraz wskazała, że pismo syndyka z dnia 11 grudnia 2020 roku nie zostało doręczone pozwanej do dnia wysłania zawiadomień o zgromadzeniu, nadto z jego treści nie wynikało wezwanie do kierowania korespondencji do syndyka. Pozwana podniosła również, że syndyk, zgodnie z prawem upadłościowym, winien poinformować placówki pocztowe o postępowaniu upadłościowym, wskutek czego korespondencja dla spółki kierowana jest przez owe placówki pocztowe bezpośrednio do syndyka. Odnosząc się do żądania ewentualnego, pozwana podniosła, że powództwo w tym przedmiocie zostało wytoczone już po upływie miesięcznego terminu od dnia, w którym pozwany otrzymał wiadomości o uchwale, gdyż nie ma dowodu, by syndyk dowiedział się o uchwałach dopiero w dniu 8 maja 2021 roku. Podwyższenie kapitału zakładowego zostało bowiem zarejestrowane w dniu 17 marca 2021 roku, a w dniu 26 marca 2021 roku – ogłoszone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W sprawie nie zachodzą przesłanki do uchylenia uchwał, gdyż brak realizacji swoich uprawnień przez wspólnika, który świadomie nie odbiera korespondencji i nie informuje o jej treści reprezentującego go syndyka nie jest przejawem naruszenia przez pozwaną spółkę dobrych obyczajów. Uchwała o podniesieniu kapitału zakładowego wynikała z konieczności pozyskania środków finansowych i biorąc pod uwagę sytuację (...), wspólnicy pozwanej zdecydowali się na podwyższenie kapitału zakładowego.

Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem wydanym w dniu 26 kwietnia 2022r. stwierdził nieważność uchwał nr (...) i (...) Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników spółki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. (obecnie: (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K.) z dnia 8 stycznia 2021 r., objętych protokołem sporządzonym w formie aktu notarialnego przez not. A. P., rep. (...) I wyroku), zasądził od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 2.080 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (pkt II) oraz nakazał ściągnąć od strony pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kwotę 9.000 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych, od poniesienia których strona powodowa została zwolniona (pkt III).

W zakresie żądania głównego, Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Postanowieniem dnia 26 listopada 2020 roku Sąd Rejonowy (...) W.w W. ogłosił upadłość spółki (...) sp. z o.o. w W. i wyznaczył syndyka w osobie M. K..

Obwieszczenie o ogłoszeniu upadłości spółki (...) ukazało się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym w dniu 9 grudnia 2020 roku pod (...). W obwieszczeniu została wskazana osoba syndyka (powoda) oraz jego adres do korespondencji:(...) W..

Pismem z dnia 10 grudnia 2020 roku powód zawiadomił Pocztę Polską, w tym szereg (...) urzędów pocztowych i (...) Centralę Poczty Polskiej o ogłoszeniu upadłości przez(...)i wniósł o doręczanie mu adresowanej do upadłego korespondencji na adres:(...), (...) W..

W piśmie z dnia 11 grudnia 2020 roku, powód wezwał pozwaną do udzielenia informacji w oparciu o art. 212 § 1 k.s.h. W piśmie powołał się na art. 186 prawa upadłościowego wyjaśniając, że po ogłoszeniu upadłości (...) syndyk jest wyłącznie legitymowany do wykonywania uprawnień udziałowych spółki. Do pisma załączył kopię postanowienia o ogłoszeniu upadłości, sygn. akt (...). Przesyłka kierowana do prezesa pozwanej T. Ł. na adres: ul. (...), (...)-(...) K. została zwrócona do nadawcy jako niepodjęta w terminie. Wskazany adres był na dzień, zarówno nadania jak i decyzji o zwrocie przesyłki (4 stycznia 2021 roku), aktualnym adresem pozwanej ujawnionym w KRS.

Zaproszenie na Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników pozwanej zostało przesłane pismem z dnia 23 grudnia 2020 roku na adres (...), ul. (...). W zaproszeniu wskazano porządek obrad, w punktach 4. i 5. wskazane zostały odpowiednio: „Podjęcie uchwały w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego w drodze zmiany Umowy Spółki i wyłączenia prawa pierwszeństwa” oraz „Podjęcie uchwały w sprawie zmiany Umowy Spółki”.

W dniu 8 stycznia 2021 roku w Kancelarii Notarialnej w K. przy ul. (...) odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie wspólników spółki pod firmą (...) sp. z o.o. z siedzibą w K.. Na zgromadzeniu podjęto szereg uchwał, w tym:



uchwałę nr (...) w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego w drodze zmiany umowy spółki i wyłączenia prawa pierwszeństwa, w wyniku której kapitał zakładowy został podwyższony z kwoty 100.000 zł do 300.200 zł (§ 1), a także wyłączone zostało prawo pierwszeństwa dotychczasowych wspólników do objęcia nowych udziałów utworzonych zgodnie z § 1 uchwały (§ 2). Udziały w podwyższonym kapitale zakładowym zostały objęte przez wspólników T. Ł. (objął on udziały o łącznej wartości nominalnej 79.100 zł) i J. K. (objął on udziały o wartości nominalnej 121.100 zł) (§ 3). W § 4 uchwały dokonane zostały stosowne zmiany w umowie spółki, tj. uległo zmianie brzmienie § 6 umowy spółki określający udziały wspólników w kapitale zakładowym;



uchwałę nr (...) w sprawie zmiany umowy spółki poprzez uchylenie jej dotychczasowej treści i przyjęcie umowy spółki w nowym brzmieniu, które uwzględniało zmiany w wysokości kapitału zakładowego i strukturze udziałów.

Uchwały podjęto większością 100% obecnych, reprezentujących 60% kapitału zakładowego.

Syndyk masy upadłości A. M. K. nie był obecny na w/w zgromadzeniu wspólników.

J. K. i T. Ł. dokonali wpłat na poczet udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym.

W piśmie z dnia 31 stycznia 2021 roku pozwana przekazała syndykowi żądane przez niego w piśmie dnia 11 grudnia 2020 roku informacje.

W dniu 26 marca 2021 roku wpis obejmujący podwyższenie kapitału zakładowego pozwanej został ogłoszony w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Na dzień wniesienia pozwu w niniejszej sprawie struktura udziałów w pozwanej spółce ujawniona w KRS przedstawiała się następująco:



D. K. – 90 udziałów o łącznej wartości 9.000 zł,



T. Ł. – 1.301 udziałów o wartości 130.100 zł,



(...) sp. z o.o. – 400 udziałów o wartości 40.000 zł,



J. K. – 1.211 udziałów o wartości 121.100 zł.

Zaproszenia na Zgromadzenia Wspólników pozwanej mające się odbyć w dniu 28 czerwca 2021 roku w K. (Zwyczajne Zgromadzenie Wspólników) oraz w dniu 4 sierpnia 2021 roku w K. (Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników) były kierowane bezpośrednio do powoda, na wskazany przez niego w piśmie z dnia 11 grudnia 2020 roku adres.

W tak ustalonym stanie faktycznym, w ocenie Sądu Okręgowego żądanie główne dotyczące stwierdzenia nieważności dwóch uchwał w związku z nieprawidłowym zawiadomieniem powoda o terminie zgromadzenia, na którym zostały podjęte oraz w związku z ich podjęciem nieprawidłową większością głosów, zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 252 k.s.h. osobom lub organom spółki, wymienionym w art. 250 k.s.h., przysługuje prawo do wytoczenia przeciwko spółce powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników sprzecznej z ustawą. Przepisu art. 189 kodeksu postępowania cywilnego nie stosuje się. Prawo do wniesienia powództwa wygasa z upływem sześciu miesięcy od dnia otrzymania wiadomości o uchwale, jednakże nie później niż z upływem trzech lat od dnia powzięcia uchwały. Termin na wniesienie powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały został zachowany przez powoda, jako że uchwałę podjęto 8 stycznia 2021 roku, powództwo zaś zostało wniesione 8 czerwca 2021 roku.

W myśl art. 238 k.s.h. zgromadzenie wspólników zwołuje się za pomocą listów poleconych lub przesyłek nadanych pocztą kurierską, wysłanych co najmniej dwa tygodnie przed terminem zgromadzenia wspólników. Zamiast listu poleconego lub przesyłki nadanej pocztą kurierską, zawiadomienie może być wysłane wspólnikowi na adres do doręczeń elektronicznych albo pocztą elektroniczną, jeżeli uprzednio wyraził na to pisemną zgodę, podając adres, na który zawiadomienie powinno być wysłane. W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce zgromadzenia wspólników oraz szczegółowy porządek obrad. W przypadku zamierzonej zmiany umowy spółki należy wskazać istotne elementy treści proponowanych zmian. W przypadku, gdy udział w zgromadzeniu wspólników następuje przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, w zawiadomieniu należy dodatkowo zamieścić informacje o sposobie uczestniczenia w tym zgromadzeniu, wypowiadania się w jego trakcie, wykonywania na nim prawa głosu oraz wniesienia sprzeciwu od podjętej wówczas uchwały bądź uchwał.

W myśl art. 241 k.s.h., jeżeli przepisy niniejszego działu lub umowa spółki nie stanowią inaczej, zgromadzenie wspólników jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim udziałów. Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, jeżeli przepisy niniejszego działu lub umowa spółki nie stanowią inaczej (art. 245 k.s.h.). Uchwały dotyczące zmiany umowy spółki, rozwiązania spółki lub zbycia przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części zapadają większością dwóch trzecich głosów (art. 246 § 1 k.s.h.).

Zgodnie z art. 186 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. 2020.1228 ze zm.) po ogłoszeniu upadłości wszelkie uprawnienia upadłego związane z uczestnictwem w spółkach lub spółdzielniach wykonuje syndyk.

Sąd Okręgowy podkreślił, że w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że znaczenie normatywne art. 186 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. ujawnia się m.in. w konieczności zawiadomienia w takich okolicznościach właśnie syndyka – a nie upadłego – o zgromadzeniu wspólników oraz w przydaniu syndykowi uprawnienia do zaskarżenia uchwały spółki, w której upadły jest wspólnikiem. Syndyk posiada też legitymację do zaskarżania uchwał. Skoro istotą art. 186 p.u.n. jest uznanie syndyka za wyłącznie legitymowanego do wykonywania prawa z udziałów należących do upadłego, to jedynie logiczna staje się konstatacja, że przepis ten stanowi przykład normy o charakterze generalnym, modyfikującej te przepisy k.s.h., które regulują uprawnienia wspólnika, poprzez każdorazowe podstawienie syndyka w miejsce tego wspólnika. Skoro powoda (syndyka) nie zawiadomiono o terminie i porządku Zgromadzenia Wspólników, w konsekwencji czego nie był na tym zgromadzeniu prawidłowo reprezentowany kapitał spółki, a działania wspólnika spółki, zmierzały jednoznacznie do tego, aby zrealizować własne zamiary co do przyszłości spółki, to wadliwość proceduralna dotycząca zwoływania zgromadzenia polegająca na oczywistym naruszeniu normy art. 238 § 1 k.s.h. i wpływająca w sposób jednoznaczny na fakt podjęcia zaskarżonych uchwał, musi być uznana za skutkującą nieważnością uchwał na podstawie art. 252 k.s.h. Niezawiadomienie o terminie zgromadzenia wspólników syndyka masy upadłości wykonującego – zgodnie z art. 186 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. 2020.1228 ze zm.) – uprawnienia spółki z o.o. związane z jej uczestnictwem w innej spółce z o.o. należy więc w ocenie Sądu uznać za naruszenie art. 238 k.s.h., stanowiące podstawę do stwierdzenia nieważności uchwały zgromadzenia wspólników w procesie zainicjonowanym wniesieniem powództwa przez syndyka (art. 252 § 1 w zw. z art. 250 pkt 4 k.s.h.). Nie było sporne między stronami, że o zgromadzeniu została zawiadomiona jedynie sama spółka na adres rejestrowy, natomiast zawiadomienia o zgromadzeniu nie otrzymał syndyk, mimo uprzedniego ogłoszenia w (...) o ogłoszeniu upadłości i ujawnienia tego faktu w KRS jeszcze przed wysłaniem zaproszenia na zgromadzenie. Jednocześnie w razie uczestnictwa w zgromadzeniu, uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego i wyłączeniu prawa poboru wymagałaby głosowania „za” przez syndyka (uprawnionego wówczas do wykonywania praw z 40% udziałów), wobec wymaganej ustawowo większości 2/3 (art. 246 § 1 k.s.h.). Na marginesie należy wskazać, że wymagana większość 2/3 z art. 246 § 1 k.s.h. dotyczy głosów obecnych na zgromadzeniu wspólników, a nie wspólników, reprezentujących 100% kapitału zakładowego, nie był więc zasadny zarzut powoda co do nieosiągnięcia wymaganej większości podczas głosowania nad uchwałą.

W konsekwencji, mając na uwadze, że:

– dane dotyczące ogłoszenia upadłości i ustanowienia syndyka zostały ujawnione w KRS i nikt nie może powoływać się na nieznajomość wpisów zamieszczonych w rejestrze;

– syndyk to zastępca pośredni spółki – udziałowca; nie jest jego przedstawicielem, czyli występuje we własnym imieniu, a zatem zaproszenie na zgromadzenie powinno zostać zaadresowane do jego rąk, chyba że zostanie wskazany inny adres (przez syndyka);

– zaproszenie nie zostało skierowane do osoby wykonującej prawa udziałowe czyli do syndyka, a za nieskuteczne należy uznać zaproszenie skierowane do spółki, skoro inny podmiot wykonuje prawa udziałowe z mocy art. 186 pr. up.,

Sąd Okręgowy uznał, że doszło do naruszenia art. 238 k.s.h podczas zwołania zgromadzenia wspólników, co miało wpływ na wynik głosowania nad przedmiotowymi uchwałami, a w konsekwencji uchwały te należało uznać za nieważne w oparciu o art. 252 k.s.h.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. oraz art. 113 ust. 1 u.k.s. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c.

Apelację od ww. wyroku wniosła strona pozwana (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K., zaskarżając go w całości i zarzucając:

1. naruszenie przepisu prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik sprawy i treść zapadłego orzeczenia, tj. przepisu art. 233 § 1 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny materiały dowodowego poprzez:

a. uznanie, że z treści i charakteru obwieszczenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym z dnia 9 grudnia 2020 roku, strona pozwana winna była uzyskać informację o tym, iż zawiadomienia o Zgromadzeniu Wspólników powinna kierować do syndyka na adres jego biura (adres do korespondencji), podczas gdy z treści tegoż obwieszczenia wyraźnie wynika, że zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, znalazła się w nim informacja o wyznaczeniu syndyka, ogłoszeniu upadłości (...) oraz wezwanie skierowane do wierzycieli (...) do zgłoszenia przysługujących im wierzytelności (w tym kontekście ze wskazaniem adresu biura syndyka), co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia, że w dniu 23 grudnia 2020 roku, to jest w dniu, w którym zarząd strony pozwanej ekspediował zawiadomienia o zwołaniu Zgromadzenia Wspólników, posiadał on informację o konieczności kierowania korespondencji dotyczącej praw udziałowych (...) zamiast bezpośrednio do spółki - do powoda i na adres jego biura;

b. uznanie, że z treści ww. obwieszczenia wynika wprost, na jaki adres strona pozwana winna była kierować korespondencję dotyczącą wykonywania praw udziałowych (...), mimo iż do dnia dzisiejszego adresem (...) ujawnionym w rejestrze przedsiębiorców KRS jest adres, na który to zarząd strony pozwanej wysłał zawiadomienie o zwołaniu Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego ustalenia, że strona pozwana w dniu 23 grudnia 2020 roku, to jest w dniu, w którym zarząd strony pozwanej ekspediował zawiadomienia o zwołaniu Zgromadzenia Wspólników, nie mogła wysłać zawiadomienia na adres spółki (...) ujawniony w KRS;

c. uznanie, że w piśmie z dnia 11 grudnia 2020 roku syndyk wezwał stronę pozwaną do kierowania korespondencji dotyczącej zawiadomień o zgromadzeniu wspólników na adres biura syndyka, podczas gdy pismo to zawierało jedynie wezwanie do przedłożenia dokumentacji finansowej i innej Spółki oraz ogólną informację o kompetencjach syndyka w zakresie praw udziałowych i w żaden sposób syndyk nie wskazał wprost w tym piśmie adresu, na który strona powodowa miała wysyłać zawiadomienia o zgromadzeniu wspólników, co skutkowało przyjęciem, iż syndyk wskazał adres swojego biura jako właściwy adres korespondencyjny do przesyłania zawiadomień o zgromadzeniach wspólników;

d. uznanie, że dane dotyczące ogłoszenia upadłości i ustanowienia syndyka zostały ujawnione w KRS przed wystaniem zaproszenia na Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników, a przez to strona pozwana winna była o nich wiedzieć już przed wysłaniem zaproszenia, podczas gdy mimo formalnego wpisu ogłoszenia upadłości w KRS w dniu 16 grudnia 2020 roku, wpis ten został ogłoszony w (...) dopiero w dniu 24 grudnia 2020 roku (poz. 1147010), to jest już po wysłaniu zawiadomień o Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników (co nastąpiło w dniu 23 grudnia 2020 roku), a zatem dopiero z tym dniem zastosowanie znajdzie zasada powszechnej znajomości wpisów ogłoszonych w (...), określona art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym;

2. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

a. przepisu art. 186 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku - Prawo upadłościowe poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że z faktu przyznania syndykowi kompetencji do wykonywania wszelkich uprawnień upadłego związanych z uczestnictwem w spółkach, wynika konieczność zawiadomienia syndyka - a nie upadłego - o zgromadzeniu wspólników spółki, w której upadły ten jest wspólnikiem, co doprowadziło do nieprawidłowego uznania, że to powód (na adres biura syndyka), nie zaś upadła spółka winna była zostać zawiadomiona o terminie i porządku obrad Zgromadzenia Wspólników zwołanego na dzień 8 stycznia 2021 roku;

b. przepisu art. 176 ust. 2 ww. ustawy prawo upadłościowe, poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że zawiadomienie przez syndyka Poczty Polskiej oraz (...) urzędów pocztowych i (...) centrali Poczty Polskiej o ogłoszeniu upadłości (...) i złożenie wniosku o doręczenie mu adresowanej do (...) korespondencji na adres syndyka, wypełniło obowiązek ciążący na syndyku do zapewnienia sobie dostępu do korespondencji kierowanej do upadłego, co skutkowało obciążeniem osoby trzeciej, a to strony pozwanej, odpowiedzialnością za wszelkie zaniechania syndyka lub Poczty, w konsekwencji których zawiadomienie o Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników nie zostało przekierowane na adres biura syndyka;

c. przepisu art. 238 § 1 k.s.h. poprzez błędną jego wykładnię i przyjęcie, że wskutek zawiadomienia wspólnika ujawnionego w księdze udziałów (na adres tam wskazany), nie zaś syndyka o Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników zwołanym na dzień 8 stycznia 2021 roku, doszło do jego wadliwego zwołania, co w konsekwencji doprowadziło do uznania, że podjęte na tymże Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników uchwały są nieważne.

W oparciu o powyższe zarzuty, apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na swoją rzecz od strony pozwanej kosztów procesu.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Ustosunkowując się w pierwszej kolejności do zarzucanych w apelacji naruszeń prawa procesowego, wskazać należy, iż brak podstaw do przyjęcia, aby Sąd I instancji dokonał dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, naruszając tym sam art. 233§1 k.p.c. Ustalenia faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia, które Sąd Apelacyjny w całości podziela i przyjmuje za własne, dokonane zostały na podstawie dowodów z dokumentów, których treść nie była przez strony kwestionowana. Kwestia daty ukazania się w Monitorze Sądowym i Gospodarczym obwieszczenia o ogłoszeniu upadłości spółki (...) ze wskazaniem osoby syndyka i jego adresu do korespondencji, korespondencji, która miała miejsce między stronami, jej treści, sposobu wysłania zaproszeń na Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników w dniu 8 stycznia 2021r., treści uchwał podjętych na tym zgromadzeniu były okolicznościami wprost wynikającymi z dokumentów znajdujących się w aktach. Kwestionowanie przez stronę pozwaną stanowiska Sądu Okręgowego co do nieprawidłowego zawiadomienia wspólników o terminie zgromadzenia jest związane z naruszeniem art. 238 k.s.h. w zw. z art. 186 prawa upadłościowego, a nie naruszeniem prawa procesowego. W tym miejscu zauważyć również należy, że z treści apelacji wynika, iż apelujący nie kwestionuje okoliczności, że w KRS dotyczącym spółki (...) ujawniony został w dniu 16 grudnia 2020r. wpis dotyczący upadłości, wskazując, że wpis ten został ogłoszony w (...) w dniu 24 grudnia 2020r.

Przechodząc do oceny zarzutów dotyczących naruszeń prawa materialnego wskazać należy, iż w ocenie Sądu Apelacyjnego treść art. 186 ustawy z dnia 28 lutego 2003r. – Prawo upadłościowe przemawia za koniecznością przyjęcia, iż zawiadomienie o zwołanym na dzień 8 stycznia 2021r. Nadzwyczajnym Zgromadzeniu Wspólników (...) sp. z o.o. (obecnie Inwestycje (...)) winno być skierowane do syndyka masy upadłości (...) M. K., a nie do upadłego. Zgodnie bowiem z ww. przepisem, po ogłoszeniu upadłości wszelkie uprawnienia upadłego związane z uczestnictwem w spółkach lub spółdzielniach wykonuje syndyk.

W doktrynie i orzecznictwie – jak to trafnie wskazał Sąd Okręgowy ( z odwołaniem do orzeczeń sądów) – jednoznacznie przyjmuje się, iż obecnie syndyk, obok uprawnień majątkowych, a więc stricte związanych z masą upadłości, wykonuje wszystkie uprawnienia organizacyjne, do których należy zaliczyć prawo do udziału w obradach organów, prawo głosu, prawo do informacji, prawo do kontroli oraz prawo do zaskarżania uchwał organów. Upadły nie może już wykonywać żadnych uprawnień związanych z jego uczestnictwem w spółkach handlowych lub spółdzielniach (innych jednostkach organizacyjnych), nawet gdyby chodziło o uprawnienia wyłącznie osobiste, niemające wpływu na stan masy upadłości. Istotą art. 186 p.u.n. jest zatem uznanie syndyka za wyłącznie legitymowanego do wykonywania prawa z udziałów należących do upadłego. Skoro ww. uprawnienia przysługują wyłącznie syndykowi, to właśnie on, a nie upadły, winien być zawiadomiony o zgromadzeniu z dnia 8 stycznia 2021r. Zawiadomienie spółki (...) nie może być uznane za skuteczne zawiadomienie syndyka, nie wymieniało go bowiem ani jako adresata zawiadomienia ani nie wskazywało adresu syndyka. Podkreślić należy, że w dniu 9 grudnia 2020r. opublikowane zostało w (...) obwieszczenie o ogłoszeniu upadłości spółki (...) (fakt upadłości stał się zatem jawny), w obwieszczeniu tym wskazana została osoba syndyka oraz jego adres dla korespondencji. Co prawda, adres ten został wskazany w kontekście wezwania wierzycieli upadłego do zgłoszenia swoich wierzytelności, ale niewątpliwie na podstawie ww. obwieszczenia strona pozwana miała informację i wiedzę o fakcie ogłoszenia upadłości spółki będącej wspólnikiem oraz znała adres korespondencyjny syndyka. Bez znaczenia jest, że obwieszczenie nie zawierało żadnych informacji o konieczności przesyłania korespondencji na adres syndyka – obowiązek przesłania korespondencji związanej z zawiadomieniem o zgromadzeniu wspólników wynika bowiem z ustawy tj. art. 238 k.s.h. w zw. z art. 186 k.s.h., a taki obowiązek implikuje sam fakt ogłoszenia upadłości i ustanowienia syndyka. Co więcej, adres syndyka strona pozwana winna znać również z pisma syndyka z dnia 11 grudnia 2022r. kierowanego do strony pozwanej. Pomimo, że (jak to podkreśla strona pozwana) pismo to dotyczyło udzielenia informacji na podstawie art. 212§1 k.s.h., to z jego treści również wynikał w sposób niewątpliwy fakt ogłoszenia upadłości spółki (...) ( z podaniem daty postanowienia Sądu Rejonowego (...) W.w W. oraz sygnatury akt), informacja o uprawnieniach syndyka w zakresie wykonywania wszelkich uprawnień upadłego na podstawie art. 186 prawa upadłościowego oraz adres syndyka. Adres ten pokrywał się z adresem wskazanym w obwieszczeniu o upadłości z dnia 9 grudnia 2020r. Nadto, pismo z dnia 11 grudnia 2020r. zawierało jako załącznik postanowienie z dnia 26 listopada 2020r. o ogłoszeniu upadłości. Powyższe pismo wysłane zostało w dniu 11.12 2020r. na adres strony pozwanej i zwrócone jako niepodjęte w terminie. Podkreślić należy również, iż strona pozwana zarówno w toku postępowania, jak i w samej apelacji, powoływała się na weryfikację adresu spółki (...) w KRS, weryfikacja ta winna zatem dodatkowo przemawiać za przyjęciem, iż pozwany w dniu 23 grudnia 2020r. zapoznał się z ujawnionym 16 grudnia 2020r. wpisem o ogłoszeniu upadłości spółki (...).

Brak jest podstaw do przyjęcia, że strona pozwana uprawniona była do kierowania korespondencji do spółki (...) na adres wynikający z KRS. Adres ujawniony w KRS, na który przesłane zostało zawiadomienie o zgromadzeniu, był adresem spółki w upadłości, a jak wskazano wyżej – zawiadomienie winno zostać doręczone syndykowi. Całkowicie bez znaczenia są rozważania apelującego dotyczące uprawnień syndyka w zakresie zmiany adresu upadłego ujawnionego w KRS i rzekomego braku realizacji tych uprawnień. Z dokumentów zgromadzonych w aktach wynika, że strona pozwana posiadała wiedzę o upadłości wspólnika, o imieniu i nazwisku syndyka oraz o jego adresie. Okoliczność, jaki adres upadłego ujawniony był w KRS nie miała zatem znaczenia dla stwierdzenia braku prawidłowości zawiadomienia samego syndyka. Powyższa argumentacja dotyczy także podniesionego zarzutu, iż wpis w przedmiocie upadłości spółki (...), dokonany w KRS w dniu 16 grudnia 2020r., ogłoszony został w Monitorze Sądowym i Gospodarczym dopiero w dniu 24 grudnia 2020r., a zatem dzień po wysłaniu zaproszenia na zgromadzenie na adres A. ujawniony w KRS. Jak wskazano wyżej, strona pozwana posiadała przed dniem 23 grudnia 2020r. wiedzę pozwalającą na właściwe zawiadomienie syndyka.

Brak podstaw do czynienia zarzutów upadłemu, iż nie doręczył kierowanej do siebie korespondencji syndykowi zgodnie z art. 57 ust. 1 prawa upadłościowego. Przepis art. 186 prawa upadłościowego skutkuje podstawieniem syndyka w miejsce upadłego wspólnika, oraz przeniesieniem kompetencji do wykonywania wszelkich uprawnień z udziałów na inny od upadłego wspólnika podmiot, co z kolei rodzi obowiązek bezpośredniego zawiadamiania syndyka w trybie art. 238 k.s.h. Z obowiązku zawiadomienia bezpośrednio syndyka nie zwalniał strony pozwanej przepis art. 176 ust. 2 prawa upadłościowego, albowiem korespondencja obejmująca zaproszenie na zgromadzenia nie powinna być w ogóle adresowana do upadłego.

Wobec powyższego, skoro syndyk nie został zawiadomiony o terminie Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników pozwanej spółki, co miało wpływ na wynik głosowania, trafnie Sąd Okręgowy stwierdził nieważność uchwał podjętych na zgromadzeniu w dniu 8 stycznia 2021r. na podstawie art. 252§1 k.s.h. w zw. z art. 250 pkt 4 k.s.h. Apelacja jako bezzasadna podlegała zatem oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98§1, 1 ¹ i 2 k.p.c. w zw. z §8 ust. 1 pkt 22 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie opłat za czynności adwokackie.

SSA Beata Kurdziel