Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny i Własności Intelektualnej

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Bogdan Wysocki

Protokolant: sekr. sąd. Patrycja Amiławska

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2023 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Grupa Medyczna spółki komandytowej we W.

przeciwko A. Z., P. H., M. B.

o nakazanie, złożenie oświadczenia i zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 14 lipca 2022 r. sygn. akt XIX GW 165/21

oraz zażalenia pozwanych na zawarte w tym wyroku rozstrzygnięcie o kosztach procesu

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 3. w ten sposób, że zasądza od powoda na rzecz pozwanych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego kwotę 10.851 zł (dziesięć tysięcy osiemset pięćdziesiąt jeden złotych) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 1 grudnia 2023 r. do dnia zapłaty;

III.  oddala apelację;

IV.  zasądza od powoda na rzecz pozwanych kwotę 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia do dnia zapłaty.

Bogdan Wysocki

UZASADNIENIE

Pozwem z 23 kwietnia 2021 r., uzupełnionym kolejno pismem z 30 kwietnia 2021 r. (k. 196-197) i pismem z 13 maja 2021 r., powódka spółka (...) sp. z o . o. N. sp. k. z siedzibą we W. wniosła o:

1.nakazanie pozwanym A. Z., P. H. i M. B. prowadzącym działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej zaniechania niedozwolonych działań, to jest informowania, iż podmiot leczniczy, prowadzony przez nich w formie spółki cywilnej: P. H., M. B., (...) spółka cywilna, ul. (...), (...)-(...) B. (dalej jako: Spółka Cywilna), zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, podczas gdy Spółka Cywilna świadczy jedynie usługę farmakologiczną wspomagającą leczenie choroby alkoholowej, to jest wszycie esperalu - czym wprowadza w błąd uczestników rynku oraz klientów, a takie działanie w ocenie powódki stanowi wypełnienie znamion czynu nieuczciwej konkurencji stypizowanego w art. 14 ust. 1 i 2 pkt 2) UZNK,

2.nakazanie pozwanym usunięcia skutków niedozwolonych działań, poprzez usunięcie wszelkich informacji lub odniesień świadczących, iż prowadzona przez nich Spółka Cywilna zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, gdyż takie działanie wprowadza w błąd co do rzeczywistego zakresu usług świadczonych przez pozwanych w (...) Spółki Cywilnej i w konsekwencji wskazanie przez Spółkę Cywilną precyzyjnej informacji o zakresie i rodzaju udzielanego świadczenia zdrowotnego, to jest wyłącznie implantacji esperalu;

3.nakazanie pozwanym złożenie oświadczenia o następującej treści: „Wyrażamy ubolewanie, że w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą: P. H., M. B., (...) spółka cywilna, ul. (...), (...)-(...) B. wprowadzaliśmy w błąd co do rzeczywistego zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych, a do dnia 8 kwietnia 2021 r. prowadziliśmy działalność w sposób niezgodny z prawem. Prowadzona przez nas spółka cywilna nie zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, a jedynie wykonuje świadczenie medyczne wspomagające leczenie choroby alkoholowej, polegające na implantacji esperalu (wszywka alkoholowa). Mamy świadomość, że takim działaniem naruszyliśmy interes innych podmiotów, które rzeczywiście zajmują się kompleksowym leczeniem choroby alkoholowej, w tym interes (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością N. sp. k. z siedzibą we W.. Jednocześnie przepraszamy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością N. sp. k., iż podejmowaliśmy działania, które mogły skutkować utratą przez nią reputacji na rynku medycznym oraz zaufania pacjentów, pracowników oraz współpracowników. ”, w następujących środkach masowego przekazu:

1)ogólnopolskim wydaniu dziennika, dwukrotnie w kolejnych, następujących po sobie miesiącach kalendarzowych, z zastrzeżeniem, iż ogłoszenie nie powinno być mniejsze niż pół strony;

2)miesięczniku Gazety (...) Izby Lekarskiej M., dwukrotnie w kolejnych, następujących po sobie miesiącach kalendarzowych, z zastrzeżeniem, iż ogłoszenie nie powinno być mniejsze niż pół strony;

3)na głównej stronie serwisu internetowego www.alkomedica.pl czcionką T. N. R. lub A. o wielkości co najmniej 14 pt., przy czym tekst ogłoszenia powinien być opublikowany z pominięciem wszelkich innych treści i utrzymany na tej stronie internetowej przez 14 dni roboczych,

4.nakazanie pozwanym zaniechania niedozwolonych działań, to jest pozyskiwania oraz korzystania z informacji dotyczących powódki stanowiących jej tajemnicę przedsiębiorstwa, co stanowi wypełnienie znamion czynu nieuczciwej konkurencji stypizowanego w art. 11 ust. 1 UZNK;

5.zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwoty 100.000,00 zł z odsetkami liczonymi od dnia wydania wyroku tytułem naprawienia wyrządzonej powódce szkody, wynikającej z czynów nieuczciwej konkurencji, których względem powódki dopuścili się pozwani.

W odpowiedzi na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na ich rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, przy czym co do kosztów zastępstwa procesowego w wysokości czterokrotności stawki minimalnej z odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Na rozprawie 9 grudnia 2021 r. pełnomocnik powódki oświadczył, że przedmiotem sporu w niniejszej sprawie są czyny nieuczciwej konkurencji zarzucane pozwanym w okresie od stycznia 2020 r. do dnia wniesienia pozwu, tj., 23 kwietnia 2021 r..

W piśmie z 3 marca 2022 r. (k. 868-883) zmieniając dotychczasowe żądanie pozwu, powódka wniosła o:

1.  nakazanie pozwanym zaniechania niedozwolonych działań, to jest infromowania, iż podmiot lecznicy, prowadzony przez nich w formie spółki cywilnej: P. H., M. B., (...) spółka cywilna, ul. (...), (...)-(...) B. (dalej jako: Spółka Cywilna), zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, podczas gdy Spółka Cywilna świadczy jedynie usługę farmakologiczną wspomagającą leczenie choroby alkoholowej, to jest wszycie esperalu - czym wprowadza w błąd uczestników rynku oraz klientów, a takie działanie stanowi wypełnienie znamion czynu nieuczciwej konkurencji stypizowanego w art. 14 ust. 1 i 2 pkt 2 UZNK, a tym samym o zaniechanie: (i) informowania i wskazywania w portalu www.facebook.pl, na profilu prowadzonej spółki cywilnej (...), że jest „Ośrodkiem terapii uzależnienia alkoholowego”; (ii) informowania i wskazywania w portalu www.facebook.pl, na profilu prowadzonej spółki cywilnej (...), że ta jest „Prywatną przychodnią leczenia choroby alkoholowej w Polsce”, (iii) informowania i wskazywania na stronie internetowej www.alkomedica.pl, że spółka cywilna prowadzona przez Pozwanych to „Innowacyjne centrum leczenia alkoholizmu” lub „prywatny gabinet medyczny, którego głównym profilem działalności jest leczenia choroby alkoholowej” lub w inny sposób, który zrównuje pojęcie leczenia choroby alkoholowej z zabiegiem wykonywanym przez Poznanych;

2.  nakazanie pozwanym usunięcia skutków niedozwolonych działań, poprzez usunięcie wszelkich informacji lub odniesień świadczących, iż prowadzona przez nich Spółka Cywilna zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, gdyż takie działanie wprowadza w błąd co do rzeczywistego zakresu usług świadczonych przez Pozwanych w (...) Spółki Cywilnej i w konsekwencji wskazanie przez Spółkę Cywilną precyzyjnej informacji o zakresie i rodzaju udzielanego świadczenia zdrowotnego, to jest wyłącznie implantacji esperalu, a tym samym o (i) usunięcie z wszelkich materiałów reklamowych Poznanych, w tym w szczególności z sieci Internet informujących, że pozwani zajmują się leczeniem choroby alkoholowej lub prowadzą centrum terapii uzależnień, (ii) usunięcie ze strony internetowej www.alkomedica.pl informacji znajdującej się w witrynie głównej, iż „A. pomogła już tysiącom pacjentów”, (iii) usunięcie ze strony internetowej www.alkomedica.pl wszystkich nawiązań lub afiliacji jakoby Pozwani prowadzili gabinet leczenia alkoholizmu oraz (iv) nakazanie Pozwanym zmianę nazwy prowadzonej przez nich spółki cywilnej na taką, która jednoznacznie identyfikuje świadczone przez nich usługi oraz (v) nakazanie Pozwanym usunięcia informacji, że Ci oferuję zabieg wszywki alkoholowej za 1,00 zł także w kontekście pozycjonowania w Internecie;

3.  nakazanie pozwanym złożenie oświadczenia o następującej treści: „Wyrażamy ubolewanie, że w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą: P. H., M. B., (...) spółka cywilna, ul. (...), (...)-(...) B. wprowadzaliśmy w błąd co do rzeczywistego zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych, a do dnia 8 kwietnia 2021 r. prowadziliśmy działalność w sposób niezgodny z prawem. Prowadzona przez nas spółka cywilna nie zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, a jedynie wykonuje świadczenie medyczne wspomagające leczenie choroby alkoholowej, polegające na implantacji esperalu (wszywka alkoholowa). Mamy świadomość, że takim działaniem naruszyliśmy interes innych podmiotów, które rzeczywiście zajmują się kompleksowym leczeniem choroby alkoholowej, w tym interes (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością N.sp. k. z siedzibą we W.. Jednocześnie przepraszamy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością N. sp. k., iż podejmowaliśmy działania, które mogły skutkować utratą przez nią reputacji na rynku medycznym oraz zaufania pacjentów, pracowników oraz współpracowników. ”, w następujących środkach masowego przekazu:

1)  ogólnopolskim wydaniu dziennika, dwukrotnie w kolejnych, następujących po sobie miesiącach kalendarzowych, z zastrzeżeniem, iż ogłoszenie nie powinno być mniejsze niż pół strony;

2)  miesięczniku Gazety (...) Izby Lekarskiej Medium, dwukrotnie w kolejnych, następujących po sobie miesiącach kalendarzowych, z zastrzeżeniem, iż ogłoszenie nie powinno być mniejsze niż pół strony;

3)  na głównej stronie serwisu internetowego www.alkomedica.pl czcionką T. N. R. lub A. o wielkości co najmniej 14 pt., przy czym tekst ogłoszenia powinien być opublikowany z pominięciem wszelkich innych treści i utrzymany na tej stronie internetowej przez 14 dni roboczych,

4.  nakazanie pozwanym zaniechania niedozwolonych działań, to jest pozyskiwania oraz korzystania z informacji dotyczących Powódki stanowiących jej tajemnicę przedsiębiorstwa, co stanowi wypełnienie znamion czynu nieuczciwej konkurencji stypizowanego w art. 11 ust. 1 UZNK poprzez (i) zaprzestanie powielania schematy lokalizacji przychodni w tych samych miastach co Powódka w kontekście wykorzystywania przez Pozwanych analiz i statystyk rynkowych sporządzonych przez Powódkę i odnoszenia swojej oferty do tych samych grup docelowych co Powódka, (ii) zaprzestanie powoływania się przez Pozwanych w relacjach z aptekami i hurtowniami farmaceutycznymi na fakt znajomości stawek posiadanych przez Powódkę w tych podmiotach, celem negocjacji lepszych ofert, oraz (iii) zaprzestanie wykorzystywania przez Pozwanych w relacjach z agencją marketingową wypracowanych przez Powódkę schematów marketingowych, w tym w szczególności pozycjonowania strony internetowej www.alkomedica.pl według SEO wypracowanego przez Powódkę;

5.  zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwoty 100.000,00 zł z odsetkami liczonymi od dnia wydania wyroku tytułem naprawienia wyrządzonej powódce szkody, wynikającej z czynów nieuczciwej konkurencji, których względem powódki dopuścili się pozwani.

Pismem z 9 czerwca 2022 r. (k. 1022-1024) powód cofnął żądanie pozwu wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w części obejmującej żądania z pkt 4 i 5 pozwu, modyfikując jednocześnie wartość przedmiotu sporu w sprawie na łączną kwotę 130.880 zł.

Wyrokiem z dnia 14 lipca 2022 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu:

1.umorzył postępowanie w zakresie roszczeń objętych pozwem w punktach 4 i 5;

2.w pozostałym zakresie oddalił powództwo;

3.kosztami procesu obciążył powodową spółkę i wobec tego zasądził od niej solidarnie na rzecz pozwanych 6171 zł (sześć tysięcy sto siedemdziesiąt jeden złotych).

Podstawą takiego rozstrzygnięcia stały się następujące ustalenia faktyczne:

Powódka spółka (...) sp. z o. o. N. sp. k., prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest świadczenie usług w zakresie leczenia choroby alkoholowej. Powódka została zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców KRS 3 czerwca 2019 r. Wspólnikami powódki są B. B. i spółka (...) sp. z o. o. (KRS nr (...)), której prezesem zarządu jest B. B..

B. B. uzyskał uprawnienia do wykonywania zawodu lekarza 1 października 2013r. Jeszcze przed tą datą, tj. 2 kwietnia 2013 r., rozpoczął wykonywanie praktyki lekarskiej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (...).

Powódka prowadzi działalność leczniczą w kilkunastu placówkach na terenie Polski. Od sierpnia 2015 r. powódka prowadziła (...) mieszczące się w K., kolejno od 2016 r. w P., Ł., K., K., W., K., S., od 2018 r. w G., W., B., L., od 2020 r. w O. i od 2021 r. w R.. Kolejno w lokalizacjach tych były tworzone przez powódkę także gabinety diagnostyczno-zabiegowe. Od 2018 r. powodowa spółka w prowadzonych placówkach medycznych, oferuje ambulatoryjne świadczenia zdrowotne.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej powódka wykorzystuje stronę internetową www.(...) Na niej zawarta jest informacja, zgodnie z którą powódka jest niekwestionowanym liderem prywatnej opieki zdrowotnej w Polsce zajmującym się kompleksowym leczeniem choroby alkoholowej.

Oferowane przez powódkę zabiegi obejmują:

1.  wszywkę standard, wersja ekonomiczna – oryginalny lek disulfiram (esperal, nierozpuszczalne nici, usunięcie szwów 50 zł, szwy usuwane po 10-14 dniach, dodatkowy antybiotyk przepisany przez lekarza,

2.  wszywkę VIP, wersja podstawowa – większa dawka leku niż w wersji Standard, nierozpuszczalne nici, bezpłatne usunięcie szwów, szwy usuwane po 10-14 dniach, antybiotyk podawany domięśniowo, 1 bezpłatna wizyta konsultacyjna,

3.  wszywkę premium, wersja bezobsługowa – większa dawka leku niż w wersji VIP, rozpuszczalne nici, szwy rozpuszczają się same, antybiotyk podawany domięśniowo, 1 bezpłatna wizyta konsultacyjna,

4.  wszywkę gold, wersja bezobsługowa dla wymagających pacjentów – maksymalna dawka leku, rozpuszczalne nici, szwy rozpuszczają się same, antybiotyk podawany domięśniowo, 2 bezpłatne wizyty konsultacyjne.

Powódka potencjalnym pacjentom oferuje też detoks w różnym wymiarze godzinowym, w zależności od stanu i potrzeb pacjenta. Detoks dostępny jest zarówno w placówkach powódki, jak i z dojazdem w domu pacjenta. Zgodnie ze wskazaniami zamieszczonymi na stronie internetowej, przy pomocy detoksu przerywany jest ciąg alkoholowy, leczone są objawy abstynencyjne i przywracany jest stan organizmu przed zatruciem alkoholowym, podczas zabiegu pacjent otrzymuje dożylnie kroplówki i leki zalecane przez lekarza, pacjent otrzymuje leki uspokajające.

W ofercie powódki znajduje się także możliwość skorzystania za terapii indywidualnej i rodzinnej. Możliwość taka zapewniana jest tylko w wybranych placówkach leczniczych powódki. Powódka oferuje także bezpłatne konsultacje telefoniczne z psychoterapeutą jeden raz w tygodniu w godzinach od 17:00 do 19:00. Poza zabiegiem wszywki alkoholowej, powodowa spółka podejmuje także działania w zakresie kierowania pacjentów do ośrodków odwykowych.

W ramach prowadzonego leczenia choroby alkoholowej współpracuje z Miejskimi i Gminnymi Ośrodkami Pomocy Społecznej oraz z prywatnymi ośrodkami leczenia uzależnień w Polsce, które przysyłają do powódki pacjentów na detoks.

W funkcjonujących wewnątrz przedsiębiorstwa powódki dokumentach, w opisie proponowanych rodzajów zabiegów wszycia E., wskazana jest liczba wszywanych w ramach każdego z nich tabletek: wszywka Standard – 1 tabletka, wszywka VIP – 2 tabletki, wszywka Premium – 3 tabletki, wszywka GOLD – 5-6 tabletek w zależności od wagi pacjenta. Ilości te dostępne są tylko dla wiedzy pracowników i współpracowników powódki. W treści wewnętrznie funkcjonującego dokumentu zawarta jest adnotacja, że informacja o ilości tabletek oferowanych w każdej z ww. opcji jest przeznaczona tylko dla personelu, chyba, że pacjent zapyta.

W swojej działalności, w związku z wykonywanym zabiegiem wszycia alkoholowego, powódka posługuje się dokumentem świadomej zgody pacjenta. W jego treści zawarte jest wskazanie: „Informujemy, iż implantacja D. nie stanowi kompletnego leczenia choroby alkoholowej, a jest tylko jedną ze składowych leczenia.”.

Na stronie internetowej powódki (...) w zakładce leczenie alkoholizmu widnieje informacja dla potencjalnych pacjentów o treści: „Nasz Gabinet jest pierwszym miejscem w Polsce, gdzie kompleksowo można poddać się terapii alkoholizmu w warunkach ambulatoryjnych. W naszym rozumieniu, kompleksowo – to znaczy, że w jednym miejscu można wykonać detoksykację organizmu, implantować d. oraz przejść terapię z kwalifikowanym terapeutą. Wprowadziłem nowatorskie oferty w oparciu o swoje dotychczasowe doświadczenie w postaci kilku rodzajów zabiegów implantacji d. – według zapotrzebowania pacjentów. Mamy w ofercie całą gamę zabiegów wszywki alkoholowej – od najprostszych poprzez umiarkowane, aż do największych dawek zaszywanego leku. Odtrucie alkoholowe w naszych gabinetach, to nie tylko krótkie 3-godzinne podanie kroplówek. Wprowadziłem również nowatorskie zabiegi wyprowadzania z ciągu alkoholowego w postaci 6 -cio, 12- i 24-godzinnych zabiegów detoksykacyjnych w jednoosobowych salach, pod ciągłym nadzorem personelu medycznego. Wiem, że problem alkoholowy jest tematem wrażliwym, dlatego we wszystkich naszych placówkach dołożyliśmy starań, aby zachować anonimowość i dyskrecję. Reasumując, w ciągu 10 lat udało nam się stać liderem rynku w zakresie leczenia problemów alkoholowych, rozszerzyliśmy ofertę, wprowadziliśmy na rynek nowe zabiegi i stworzyliśmy miejsce, gdzie pacjent może się kompleksowo leczyć – bez konieczności chodzenia od przychodni do przychodni.”.

Pozwany M. B. od 1 kwietnia 2015 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. B., której przedmiotem jest praktyka lekarska.

Pozwany P. H. od 1 lipca 2016 r. prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą P. H. (...), której przedmiotem jest praktyka lekarska.

26 czerwca 2017 r. B. B. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą (...), zawarł z pozwanym P. H. umowę o świadczenie usług medycznych w postaci implantacji d.(§1 pkt 1a). Zgodnie z postanowieniami umowy pozwany zobowiązał się w okresie współpracy nie prowadzić działalności konkurencyjnej w stosunku do działalności prowadzonej przez Zleceniodawcę. Za działalność konkurencyjną w świetle umowy rozumiano: prowadzenie przedsiębiorstwa konkurencyjnego we własnym imieniu lub za pośrednictwem osoby trzeciej, pozostawanie w stosunku pracy w podmiocie prowadzącym zbliżoną działalność o charakterze komercyjnym, występowanie w charakterze agenta, pełnomocnika lub prokurenta podmiotów konkurencyjnych. Pozwany zobowiązał się także, że w okresie umowy nie będzie świadczyć usług na podstawie umowy o pracę, kontraktu menedżerskiego, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub na jakiejkolwiek innej podstawie na rzecz jakiegokolwiek podmiotu prowadzącego odpłatną działalność konkurencyjną wobec Zleceniodawcy (§11 ust. 1a) i b) umowy). Pozwany zobowiązał się ponadto do zachowania w tajemnicy wszelkich okoliczności i poufnych informacji, o których dowiedział się w związku z wykonywaną przez niego usługą, a których ujawnienie mogłoby narazić Zleceniodawcę na szkodę. W szczególności pozwany zobowiązał się do zachowania w tajemnicy informacji dotyczących stosowanych przez Zleceniodawcę, zasad organizacji pracy i sposobu prowadzenia działalności i danych dotyczących jego pacjentów (§ 11 ust. 2 i 3 umowy).

Pozwany wykonując świadczenia medyczne w powodowej spółce miał dostęp do dokumentów obejmujących książkę implantacji, w której mógł przeglądać wszystkie wykonane zabiegi w ostatnim czasie w danej placówce powódki. Jedna książka implantacji obejmowała ok. 100 kolejnych pacjentów.

Na podobnych zasadach współpracę z powódką realizował pozwany M. B., jednak strony nie zawarły umowy w formie pisemnej.

Pozwany M. B. pierwsze doświadczenia jako lekarz w zakresie implantacji disulfiramu zdobywał wykonując swoje obowiązki w gabinetach powódki.

Pozwana A. Z. (ówcześnie N.) została zatrudniona przez B. B. w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej pod nazwą N. Grupa Medyczna (...) 1 października 2016 r. na stanowisku rejestratorki medycznej. W umowie zastrzeżono, że pozwana zobowiązuje się do zachowania w tajemnicy – zarówno w trakcie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu – wszelkich informacji lub danych pozyskanych w czasie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy, w szczególności danych osobowych oraz tajemnic przedsiębiorstwa. Pozwana w szczególności zobowiązała się w czasie trwania umowy i po jej rozwiązaniu do nierozpowszechniania i nie używania na własną rzecz lub osób trzecich jakichkolwiek informacji dotyczących pracodawcy lub podmiotów współpracujących z pracodawcą, procedur i technologii wykorzystywanych przez pracodawcę, a także dokumentów, do których będzie miała dostęp w związku z wykonywanymi obowiązkami służbowymi. W ramach zakazu konkurencji pozwana zobowiązała się, że w czasie trwania umowy o pracę nie będzie prowadziła na rzecz swoją lub na rzecz innych osób, jakiejkolwiek działalności gospodarczej bez pisemnej zgody pracodawcy oraz, nie będzie świadczyć pracy na podstawie umowy cywilno-prawnej lub jakiejkolwiek innej podstawie, na rzecz jakiegokolwiek podmiotu prowadzącego działalność konkurencyjną wobec pracodawcy.

Od 1 czerwca 2018 r. pozwana zajmowała stanowisko dyrektora ds. administracji.

Od 2019 r. pozwana przebywała na zwolnieniu lekarskim w związku z ciążą. Po narodzinach dziecka i wykorzystaniu przysługującego pozwanej urlopu macierzyńskiego, pozwana wykorzystywała zaległy urlop wypoczynkowy i następnie przebywała na zwolnieniu lekarskim.

W okresie od 2 kwietnia 2018 r. do 31 marca 2020 r. pracownikiem powodowej spółki była K. K. zatrudniona na stanowisku rejestratorki medycznej. Pracownik ten podjął decyzję o zakończeniu zatrudnienia w powodowej spółce, z uwagi na zbyt stresującą atmosferę w pracy. Dodatkowo w odczuciu tego pracownika powodowa spółka z biegiem czasu zaczęła funkcjonować jak korporacja, której celem było pozyskiwanie pacjentów zainteresowanych najdroższą z oferowanych usług. To kłóciło się z założeniem K. K., że pracownik przychodni winien kierować się chęcią pomocy pacjentowi, a nie koncentrować się na generowaniu wymaganych wyników sprzedażowych.

W związku z zatrudnieniem w powodowej spółce na stanowisku rejestratorki medycznej, K. K. była informowana o zakazie podawania danych pacjentów oraz danych spółki jakiejkolwiek innej osobie.

W okresie zatrudnienia K. K. w powodowej spółce jednostkowo zdarzały się sytuacje, w których pozwany P. H. pytał osobę zatrudnioną na stanowisku rejestratorki ile zostało wykonanych zabiegów w danym dniu przez M. B.. Pytania takie kierował także M. B. co do P. H..

Miały też miejsce sytuacje, w których pozwani przebywali w pomieszczeniu rejestratorek. Wynikało to z faktu, że nie było oddzielnych pomieszczeń dla lekarzy i rejestratorek. W pomieszczeniu tym lekarze przebywali przede wszystkim w celu zjedzenia posiłku, lub wypicia napoju, bądź też wyjaśniali sytuacje dotyczące np. odwołania wizyty przez pacjenta. Nadto przed rozpoczęciem przyjęć pacjentów danego dnia, lekarze otrzymywali listę pacjentów, obejmującą imię i nazwisko pacjentów oraz godzinę wizyty. Na tej liście lekarze zaznaczali jaki rodzaj zabiegu u danego pacjenta został przez nich wykonany.

Miały miejsce sytuacje, gdy pozwani P. H. i M. B. sprawdzali dane w systemie, w tym listę umówionych pacjentów celem weryfikacji ilu jeszcze pacjentów w danym czasie ma się pojawić, czy dany pacjent potwierdził wizytę, czy też wobec konieczności bezpośredniego kontaktu z pacjentem z przyczyn organizacyjnych.

Po zakończeniu zatrudnienia w powodowej spółce osoby zatrudnione na stanowisku rejestratorki, czy też konsultanta/doradcy ds. sprzedaży utrzymywały z pozwanymi sporadyczny kontakt, ograniczający się do kwestii prywatnych, związanych z urodzinami, czy zawarciem związku małżeńskiego. Pozwany P. H. kontaktował się z K. G. (1) by zapytać czy zgodzi się składać zeznania w niniejszej sprawie oraz by poinformować ją o formie składanych zeznań.

W spornym okresie powodowa spółka nie oferowała swoim pacjentom możliwości skorzystania z terapii grupowej w ramach procesu leczenia uzależnienia alkoholowego. W tym czasie oferta powódki obejmowała terapię indywidualną, wszywki alkoholowe w różnych wersjach i detoks alkoholowy. Z oferty tej w przeważającym zakresie stanowiącym ponad 80% wszystkich świadczeń stanowiło wykonywanie zabiegów implantacji E., kolejno ok. 10% stanowiły detoksy oraz ok. 5% psychoterapia. Najczęściej do gabinetów powódki przychodzili pacjenci zdecydowani na wykonanie zabiegu implantacji.

W 2020 r. na krótko przed powrotem do pracy, pozwana w rozmowie z B. B. deklarowała swoją chęć powrotu do pracy. Pozwanej zaproponowana została współpraca z powodową spółką w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, na podstawie tzw. kontraktu B2B. Warunki obejmowały także zakaz konkurencji po ustaniu współpracy z powódką. Ostatecznie do zawarcia proponowanej umowy nie doszło.

W drugiej połowie 2020 r. powódka przedstawiła pozwanym M. B. i P. H. nowe warunki współpracy, w formie pisemnej umowy o świadczenie usług medycznych. Na jej podstawie powódka powierzała pozwanym realizację zlecenia polegającego na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, w szczególności w zakresie implantacji d., udzielania konsultacji/kontroli (w tym ściągnięcia szwów) i deimplantacji d. (§1 umowy). W treści projektu umowy zawarto zapis, zgodnie z którym pozwani jako zleceniobiorcy zobowiązują się do zachowania w tajemnicy wszelkich okoliczności i poufnych informacji, o których dowiedzieli się w związku z wykonywaną przez nich usługą, a których ujawnienie mogłoby narazić powódkę, jako Zleceniodawcę na szkodę, w szczególności zleceniobiorca zobowiązywał się do zachowania w tajemnicy informacji dotyczących stosowanych przez zleceniodawcę: zasad organizacji pracy, sposobu prowadzenia działalności, wszelkich danych dotyczących jego pacjentów/kontrahentów, know how, w szczególności w zakresie oferty przygotowanej dla klientów, zarówno pod kątem cen, jak i rodzajem proponowanych zabiegów, rodzajów i zakresów promocji, strategii działania (§11 ust. 1 umowy). Zastrzeżono też, że zleceniobiorca nie będzie świadczył usług określonych w §1 pkt 1 na rzecz innego podmiotu konkurencyjnego, tym samym nie będzie prowadził ani nadzorował takiej działalności zarówno w czasie trwania umowy, jak i po jej zakończeniu przez okres 5 lat. Zgodnie z treścią projektu umowy wszelkie dane dotyczące pacjentów/kontrahentów (w tym bazy danych prowadzone i przechowywane w dowolnej formie) a także bazy danych o charakterze marketingowym, kierowane do potencjalnych pacjentów/kontrahentów, były tajne i zleceniobiorca nie był uprawniony do ich wykorzystywania i ujawniania jakimkolwiek podmiotom trzecim. Zastrzeżono, że obowiązek zachowania tajemnicy dotyczy zarówno informacji jakie zleceniobiorca uzyskał biorąc udział w spotkaniach, naradach, szkoleniach Zleceniobiorcy (z których sporządzane są raporty, sprawozdania, notatki itp.), jak i takich, jakie zleceniobiorca uzyskał w inny sposób, wykonując swoje usługi na rzecz zleceniodawcy. Za naruszenie przez zleceniobiorcę ww. postanowień umowy zleceniodawca był uprawniony do naliczenia kary umownej w wysokości 300.000 zł za każde naruszenie (§11 ust. 3-6).

Pismem z 14 grudnia 2020 r. pozwani M. B. i P. H. wypowiedzieli łączące ich z powódką umowy o świadczenie usług medycznych.

Pozwana pismem z 3 lutego 2021 r. wystąpiła z prośbą o rozwiązanie łączącej strony umowy o pracę ze skutkiem na 5 lutego 2021 r.

11 lutego 2021 r. pozwana zarejestrowała własną działalność gospodarczą pod nazwą A. Z., której przedmiotem jest działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura.

11 lutego 2021 r. pozwani rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej pod firmą (...), M. B., (...) spółka cywilna, z siedzibą w K., w województwie (...).

8 kwietnia 2021 r. pozwani w ramach prowadzonej spółki cywilnej uzyskali wpis do rejestru podmiotów leczniczych. Prowadzona przez pozwanych działalność lecznicza zarejestrowana jest jako chirurgia ogólna, przy czym w jednostkach lokalnych zawarta jest wzmianka o rodzaju świadczonych usług, poprzez wskazanie „wszywanie E.”.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej pozwani korzystają ze strony internetowej (...).pl. (...) stronie głównej zamieszczono informację, zgodnie z którą, Przychodnia (...) oferuje bezpieczne zabiegi wszycia E., profesjonalną opiekę medyczną i skuteczne leczenie w atrakcyjnej cenie. Zawarto też informację, że pozwani oferują pacjentom dwa rodzaje zaszycia alkoholowego. Na tej stronie pozwani informują potencjalnego pacjenta, że pomogą mu dobrać odpowiedni rodzaj zabiegu, przygotować się do wizyty oraz wrócić do normalności za pomocą farmakologicznej metody leczenia, jaką jest wszywka alkoholowa W.. Wskazano też, że terapia uzależnień (W.) w przychodni (...) polega na zaszyciu alkoholowym. W zakładce „Informacje o firmie” wskazano, że A. to prywatny gabinet medyczny, którego głównym profilem działalności jest leczenie choroby alkoholowej. Wskazano też, że w ramach przychodni stworzony został profesjonalny zespół lekarzy specjalistów oraz wykwalifikowanej kadry medycznej.

Na ww. stronie internetowej wskazano też, że Centrum medyczne (...) to innowacyjne centrum leczenia alkoholizmu na czele z najlepszymi lekarzami W.. Wskazano, że za pomocą skutecznej metody leczenia o nazwie wszywka alkoholowa W. pacjenci pozwanych zachowują trzeźwość przez 8-12 miesięcy. Zawarto też informację, że Centrum medyczne (...) cechuje się indywidualnym podejściem do swoich pacjentów, profesjonalizmem lekarzy oraz gwarancją bezpiecznego leczenia. Pozwani wskazali, że w ich gabinecie pacjenci mogą liczyć na sterylne warunki, oryginalny lek E. (D.) oraz szybkie leczenie bez kolejki. Zapewnili o stałej pomocy lekarskiej i 100% dyskrecji. Na stronie zamieszczono frazę „Pomogliśmy już tysiącom pacjentów – pozwól nam sobie pomóc.”.

W ramach prowadzonej działalności pozwani oferują pacjentom zabieg implantacji disulfiramu (wszywek alkoholowych). Niektórym z pacjentów pozwani podają disulfiram doustnie. Aktualnie pozwani mają 7 oddziałów, w którym świadczą tą usługę na terenie kraju, tj. we W., w P., Z., S., Ł., O. i K.. W doborze lokalizacji pozwani kierowali się dostępnością lekarzy danej specjalności na określonym obszarze, dostępnością gabinetu oraz wielkością miasta.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą pozwani nie korzystali z wiedzy o pacjentach korzystających z usług oferowanych przez powódkę, w tym poprzez kontaktowanie się z nimi i proponowanie zabiegów już w ramach własnej praktyki.

Na stronie internetowej prowadzonej przez pozwanych alkomedica.pl/blog(…) zamieszczono informację: „Wszywka alkoholowa z użyciem E. jest stosowana pomocniczo w leczeniu choroby alkoholowej. Nie jest jednak gwarancją zerwania z nałogiem. Każdy lekarz po wykonaniu zabiegu implantacji E. powinien obligować do tego, żeby pacjent skorzystał z psychoterapii ds. uzależnień. Kompleksowe leczenie uzależnienia do alkoholu umożliwi szybszy i skuteczniejszy powrót do trzeźwości.”. Zaznaczono przy tym, że „E. nie jest magiczną pigułką na alkoholizm. W charakterystyce leku jest wyraźnie zaznaczone, że D. powinien być stosowany pomocniczo w leczeniu alkoholizmu, natomiast ważną rolę w procesie terapii odgrywają również inne metody leczenia.”.

W tym czasie, zgodnie z cennikiem zamieszczonym na stronie internetowej w zakładce Cennik A. pozwani wskazywali, że ich przychodnia oferuje bezpieczne zabiegi wszycia E., profesjonalną opiekę medyczną i skuteczne leczenie w atrakcyjnej cenie. Informowano, że cena zabiegu wszywka alkoholowa W. zależy od wybranej opcji wszywki, gdyż przychodnia oferuje swoim pacjentom dwa rodzaje zaszycia alkoholowego: Wszywka oraz Wszywka+, ze wskazaniem, że każdy pacjent ma możliwość wybrać odpowiedni dla siebie rodzaj wszywki alkoholowej i cieszyć się trzeźwością przez 12 miesięcy. Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie internetowej pozwani oferowali wszywkę za kwotę 599 zł, ze wskazaniem, że w cenie tej zawarte są: profesjonalna kwalifikacja, implantacja D. zgodnie z masą ciała, szwy nierozpuszczalne, darmowe usunięcie szwów i darmowa kontrola w razie konieczności oraz Wszywkę+ za kwotę 749 zł ze wskazaniem, że w cenie tej zawarte są: profesjonalna kwalifikacja, implantacja D. zgodnie z masą ciała, szwy rozpuszczalne, antybiotyk (i.m.) i darmowa kontrola w razie konieczności.

W zakładce A. – profil działalności wyjaśniono, że jest nim wszywanie tabletek na alkoholizm D. (E.) całkowicie bezboleśnie i bezpiecznie. Na tej stronie wskazano, że wyjście z nałogu to bardzo ważny etap w życiu osoby uzależnionej od alkoholu. W procesie terapii chodzi przede wszystkim o samopoczucie oraz zdrowie pacjenta. Dlatego tak ważny jest wybór specjalisty, któremu możemy zaufać i powierzyć opiekę nad procesem leczenia. Zaznaczono, że w centrum medycznym (...) ma miejsce współpraca z doświadczonymi specjalistami, lekarzami oraz konsultantami, którzy codziennie walczą o zdrowie naszych podopiecznych. Zawarto też informację, że leczenie choroby alkoholowej to nie tylko implantacja leku E. za pomocą wszywki alkoholowej, ale też wielka odpowiedzialność w procesie terapii.

Rozwijając swoją działalność gospodarczą, pozwany P. H. skontaktował się drogą elektroniczną z właścicielem portalu internetowego portal (...), na którym zamieszczane były informacje o dostępnych na terenie W. gabinetach oferujących wszycie alkoholowe. Pozwany zwrócił się do tego portalu z prośbą o udostępnienie w liście tych podmiotów także danych pozwanych w związku z prowadzoną przez nich działalnością w formie spółki cywilnej. W późniejszym czasie okazało się, że właścicielem tego portalu jest jednoczesny właściciel spółki (...), która świadczy także usługi marketingowe na rzecz powódki. Ł. J. zaproponował pozwanym odpłatną usługę (...), polegającą na pozycjonowaniu usług medycznych w tej przeglądarce. Z tego tytułu pozwani uiścili należną opłatę roczną.

W placówkach pozwanych, podczas pierwszego kontaktu osobistego z pacjentem zbierany jest wywiad lekarski obejmujący choroby przewlekłe pacjenta i ewentualne uczulenia.

Pacjentom korzystającym z leczenia poprzez wszycie E., przez pozwanych udostępniana jest ulotka, w której zawarta jest informacja, że zabieg implantacji ma charakter uzupełniający w leczeniu choroby alkoholowej, a niezbędną podstawą skutecznego leczenia jest terapia.

W placówce prowadzonej przez pozwanych wykorzystywany jest dokument „Świadomej zgody pacjenta”, w którym pacjent oświadcza, że po zapoznaniu go z ryzykiem i ewentualnymi nie dającymi się przewidzieć skutkami zabiegu, wyraża zgodę na zastosowanie metody leczenia polegającej na implantacji leku (...) w dawce …. mg tj. ….. tabletek. W dokumencie tym zawarta jest też adnotacja o treści „Pacjent został poinformowany, że zabieg implantacji disulfiramu ma charakter uzupełniający w leczeniu choroby alkoholowej. Niezbędną podstawą skutecznego leczenia jest terapia.”. Każdy pacjent dostaje słowne zalecenie o potrzebie podjęcia terapii uzależnień, wyjaśniane jest także, że sam zabieg implantacji nie pozwala na wyleczenie z uzależnienia.

Na stronie internetowej alkomedica.pl w zakładce pt. „Na czym polega leczenie E.” zawarta jest informacja, że warto pamiętać o tym, że psychoterapia jest niezbędnym etapem w procesie leczenia uzależnienia. Wskazano też, że połączenie psychoterapii z awersyjną metodą jaką jest E. W. to prosta droga do trzeźwości. Na prowadzonym przez pozwanych w ramach działalności spółki cywilnej blogu zawarto informację, że wszywka alkoholowa z użyciem E. jest stosowana pomocniczo w leczeniu choroby alkoholowej, nie jest to jednak gwarancja zerwania z nałogiem

Pozwana A. Z. w ramach prowadzonej przez pozwanych spółki cywilnej zajmuje się kwestiami związanymi z administracją przedsiębiorstwa. Pozwana nie ma wykształcenia medycznego.

Poza stroną internetową, pozwani informują o swojej działalności za pomocą portalu społecznościowego F. i I.. Nadto ogłoszenia o świadczonych usługach pozwani zamieszczają m.in. na portalach (...), A., L..

W kwietniu 2021 r. pozwani swoje usługi oferowali także na portalu O. (...) najtańsza Wszywka alkoholowa W. – E. – D.”. Na portalu tym zamieszczano ogłoszenie o następującej treści: „Bezpieczne, skuteczne i anonimowe leczenie choroby alkoholowej od 599 zł. posiadamy krótkie terminy. Nowoczesne centrum leczenia alkoholizmu. Pomagamy w utrzymaniu trzeźwości. Za pomocą najskuteczniejszej metody leczenia jaką jest wszywka alkoholowa nasi pacjenci mają możliwość utrzymania trzeźwości przez 8-12 miesięcy. Wszywamy tylko oryginalny lek, opakowanie jest otwierane przy pacjencie. W naszym gabinecie możesz liczyć na sterylne warunki, oryginalny lek E. (D.) oraz szybkie leczenie bez kolejki. Zapewniamy stałą pomoc lekarską i 100% dyskrecji. Pomogliśmy już tysiącom pacjentów – pozwól nam sobie pomóc.”.

Pismem z 12 lutego 2021 r. powódka wezwała pozwanego P. H. do zaprzestania naruszeń zarzucając pozwanemu:

1.  naruszenie łączącej strony umowy oświadczenie usług medycznych poprzez zakup przez pozwanego 20 grudnia 2020 r. domeny alkomedica.pl w związku z czym powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 30.000 zł,

2.  naruszenie know-how powódki w związku z wykorzystywaniem przez pozwanego całej wiedzy technicznej koniecznej dla sprawnego prowadzenia biznesu, a pozyskanej od poprzedniego zleceniodawcy, tj. powódki, w związku z czym wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 100.000 zł, oraz kwoty 20.000 zł miesięcznie tytułem opłaty licencyjnej za korzystanie przez pozwanego z informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa,

3.  podjęcie współpracy przez pozwanego z pracownikiem powodowej spółki w następstwie namawiania go do zakończenia współpracy z powódką, w związku z czym wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 100.000 zł.

W odpowiedzi na powyższe, w piśmie z 2 marca 2021 r., pozwany P. H. zwrócił się do powódki m.in. z prośbą o doręczenie mu kopii umowy o świadczenie usług jaka w ocenie powódki miała wiązać strony.

Pismami z 19 marca 2021 r. powódka wezwała każdego z pozwanych do natychmiastowego zaniechania dokonywania naruszeń w postaci bezprawnego wykorzystywania informacji, stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa powódki, wzywając każdego z pozwanych do zapłaty odszkodowania za straty jakie powódka poniosła, w związku z wykorzystywaniem informacji, w tym także w kontekście wykorzystywania modelu biznesowego oraz „know-how” spółki w wysokości 100.000 zł ze wskazaniem, że roszczenie to obejmuje rzeczywiście poniesioną szkodę wliczając w to również utracone korzyści, związaną z dotychczasowym działaniem pozwanych, wliczając w to również działalność w formie spółki cywilnej.

Powódka na stronie internetowej www.nasz-gabinet.pl zamieściła „Oświadczenie Spółki ws. A. – P. H., A. Z., M. B.” o treści „Informujemy, że z uwagi na konieczność ochrony swoich praw Spółka (...) Sp. z o.o. N. Sp.k. ( Spółka) wniosła powództwo przed Sądem Okręgowym w Poznaniu, Wydział XIX Własności Intelektualnej przeciwko A. Z., P. H. oraz M. B. prowadzącym działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą: P. H. , M. B., (...) spółka cywilna ul. (...), (...)-(...) B., NIP: (...), REGON (...) obejmujący roszczenia w związku z dokonaniem czynów nieuczciwej konkurencji. Poniżej Spółka prezentuje zwięzłe podsumowanie zarzutów, kierowanych przeciwko Pozwanym:

⚫

Po pierwsze, zdaniem Spółki (...), P. H. oraz M. B. nieprawidłowo informują o zakresie i przedmiocie świadczonych przez nich usług w ten sposób, że twierdzą, iż zajmują się leczeniem choroby alkoholowej podczas gdy Spółka Cywilna świadczy jedynie określoną usługę farmakologiczną wspomagającą leczenie choroby alkoholowej, to jest wszyciu esperalu (wszywka alkoholowa).

⚫

Po drugie, zdaniem Spółki (...), P. H. oraz M. B. w (...) Spółki Cywilnej – jako jej byli pracownicy – skopiowali całkowicie model jej funkcjonowania, czym zapewnili sobie nieuzasadnioną przewagę rynkową nad podmiotami budującymi swoją renomę kilka lat. Wynika to między innymi z korzystania z know-how Spółki oraz z innych informacji stanowiących tajemnicę jej przedsiębiorstwa.

⚫

Po trzecie, jak wynika z informacji uzyskanych od pracowników Spółki (...), P. H. oraz M. B. pozostają z nimi w stałym kontakcie, i próbują pozyskiwać informacje o jej bieżącym modelu funkcjonowania, w tym także te dotyczące danych pacjentów.

Tym samym, w ocenie Spółki wniesienie stosownego powództwa okazało się niezbędne i konieczne.”.

Wg stanu na 10 grudnia 2021 r. pozwani na stronie internetowej profilu na portalu społecznościowym F., posługiwali się w odniesieniu do prowadzonej działalności określeniem o treści; „A. Polska (...) – Ośrodek terapii uzależnienia alkoholowego”. Wg stanu z tego dnia, pozwani określając na ww. portalu charakter prowadzonej działalności wskazywali, że są prywatną przychodnią leczenia choroby alkoholowej w Polsce. W tym okresie pozwani na prowadzonej stronie internetowej www.alkomedica.pl zamieścili informację, że są innowacyjnym centrum leczenia alkoholizmu na czele z najlepszymi lekarzami z W., wskazując, że za pomocą skutecznej metody leczenia o nazwie E. (...) pacjenci pozwanych zachowują trzeźwość przez 8-12 miesięcy. Zawarto też informację, że Centrum Medyczne (...) to skuteczne metody leczenia alkoholizmu, m.in. zabieg zaszycia alkoholowego. Na stronie internetowej pozwanych opublikowana też w tym czasie była informacja, że Centrum Medyczne (...) zajmuje się awersyjną metodą leczenia za pomocą wszycia E. W..

Zgodnie z danymi na stronie internetowej pozwani w swojej ofercie posiadają specjalistyczne konsultacje (nasi lekarze pomogą dobrać odpowiednią metodę leczenia uzależnienia do każdego pacjenta indywidualnie (wszywka alkoholowa, zastrzyk alkoholowy, psychoterapia). Ich głównym profilem działalności jest leczenie alkoholizmu. Oferują profesjonalne zabiegi zaszycia alkoholowego. Zawarto też informację, że pozwani posiadają placówki w kilku miastach w Polsce, oferując swoim pacjentom bezpieczeństwo, komfort i anonimowość. Zabieg wszycia E. rekomendują jako szybki i skuteczny dla pacjentów z całego województwa (...): T., O., B., Ś., K., J., L., L., W., Ś., Ś., S., S., B., W., J., N. oraz innych miast. Zawarta jest też adnotacja, że więcej informacji co do leczenia choroby alkoholowej za pomocą E. (wszywka alkoholowa) można uzyskać kontaktując się z działem obsługi pacjenta w dniach od poniedziałku do niedzieli.

W zakładce „profil działalności” pozwani wskazują, że wszywają tabletki na alkoholizm D. (E.) całkowicie bezboleśnie i bezpiecznie. Jako cel przychodni (...) określają natomiast niesienie pomocy dla jak największej ilości osób dotkniętych chorobą alkoholową. Zaznaczają przy tym, że leczenie choroby alkoholowej to nie tylko implantacja leku E. za pomocą wszywki alkoholowej, ale też wielka odpowiedzialność w procesie terapii.

W ramach prowadzonych gabinetów, pozwani współpracują z lekarzami takich specjalizacji jak: psychiatria, laryngologia, chirurgia naczyniowa, chirurgia onkologiczna, urologia i okulistyka. Są to lekarze specjaliści albo w trakcie szkolenia specjalizacyjnego. Osoby te posiadają zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu w innych miejscach gdzie świadczą swoją praktykę lekarską, w ramach czasu wolnego wykonując usługi w placówkach pozwanych polegające na implantacji disulfiramu.

Pozwani w ramach prowadzonej działalności nie wykonują detoksów, nie uważając tego rodzaju działań jako metodę leczniczą w uzależnieniu od alkoholu.

Do placówek pozwanych zgłaszają się pacjenci, którzy są świadomi swoich potrzeb i wprost wskazują na chęć osiągnięcia stanu trzeźwości za pomocą wszycia alkoholowego.

W ramach prowadzonej działalności, pozwani nie otrzymali dotychczas reklamacji pacjenta świadczącej o wprowadzeniu go w błąd co do charakteru świadczonych przez pozwanych usług.

Pozwani w związku z prowadzoną działalnością związaną z leczeniem uzależnienia od alkoholu, współpracują z gminą Ż. na podstawie umowy zawartej z lokalnym ośrodkiem pomocy społecznej. W ramach tej współpracy ośrodek ten, w razie takiej potrzeby stwierdzonej przez terapeutę opiekującego się osobą uzależnioną, kieruje taką osobę do pozwanych celem wykonania zabiegu implantacji disulfiramu.

Wg stanu na koniec 2021 r. zabieg wszycia alkoholowego w gabinetach powódki stanowił 13% ze wszystkich oferowanych przez powódkę świadczeń medycznych, a wg stanu na maj 2022 r. 9%. Ww. latach powódka dokonywała też szczepień przeciwko C. – 19, które to zabiegi uwzględnione zostały także we wszystkich usługach świadczonych w tych latach.

Na terenie W., poza pozwanymi, usługi ograniczone wyłącznie do zabiegu wszycia E. oferuje jeszcze ok. czterech innych podmiotów. Także inne podmioty oferujące zabieg implantacji E., zapewniają możliwość jego wykonania w różnych miastach na terenie kraju.

Na posiedzeniu 9 grudnia 2021 r. (k. 787) Sąd postanowił na podstawie 235 ² § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. i art. 458 ¹⁰ k.p.c. w zw. z art. 479 ⁹¹ k.p.c. pominąć wnioski dowodowe zawarte w pozwie w punkcie VII oraz w pkt 6 odpowiedzi na pozew. W punktach tych, każda ze stron wnosiła o przedstawienie przez przeciwnika procesowego dokumentacji finansowej potwierdzającej zakres świadczonych usług związanych z leczeniem uzależnienia od alkoholu. Powódka o przeprowadzenie dowodu z tych dokumentów wnosiła w celu oceny rzeczywistej ilości zabiegów wykonanych przez pozwanych i skonfrontowania jej z liczbą publikowanych opinii o działalności pozwanych w serwisie google.pl oraz w celu wykazania, że informacje stosowane przez pozwanych wprowadzają w błąd, jak też, że pozwani wykonywali działalność bez wpisu do rejestru podmiotów leczniczych. W związku z przedmiotem sporu w niniejszej sprawie, koncentrującym się wokół oceny prawidłowości stosowanego przez pozwanych opisu świadczonych usług, przeprowadzenie powyższych dowodów Sąd uznał za zbędne. Fakty co do których miały one zostać przeprowadzone, nie miały znaczenia dla wyjaśnienia sprawy. Nadto w części, co do okoliczności dotyczących stosowania przez pozwanych informacji wprowadzających w błąd, Sąd dysponował wystarczającym materiałem dowodowym dla oceny zasadności stanowiska strony powodowej w tym przedmiocie. Powyższe odpowiednio odnieść należy do wniosku dowodowego strony pozwanej. Zgromadzony bowiem, w sprawie, pozostały materiał dowodowy był wystarczający dla oceny zakresu w jakim w ramach swojej działalności powódka świadczy usługi w postaci psychoterapii.

Ostatecznie za bezzasadny Sąd uznał wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii. W świetle zakreślonej tezy, dowód ten miał zostać przeprowadzony dla oceny czy stosowane przez pozwanych zabiegi są elementem leczenia choroby alkoholowej. Uznając o braku celowości przeprowadzenia tego dowodu, Sąd kierował się jednoznacznym stanowiskiem stron przedstawionym na posiedzeniu przygotowawczym, w świetle którego dla stron bezspornym było, że aktualny system prawny Rzeczypospolitej Polskiej nie zawiera legalnej definicji leczenia choroby alkoholowej. Nadto strony zgodnie uznały, że aktualnie disulfiram stosowany przez A. jest substancją zarejestrowaną w Polsce jako substancja do leczenia choroby alkoholowej. Mając na względzie ww. stanowisko stron postępowania, Sąd doszedł do przekonania, że ocena tego czy stosowane przez pozwanych zabiegi są metodą leczenia choroby alkoholowej, należy do kategorii prawa, a nie lekarza specjalisty w zakresie posiadanych przez niego wiadomości specjalnych, dla uzyskania odpowiedzi na pytanie czy jest to sposób leczenia choroby alkoholowej. W toku natomiast postępowania, żadna ze stron nie podniosła, że wg stanu prawnego na dzień zamknięcia rozprawy zmianie uległy aktualne uregulowania prawne, zabraniając, czy też kwestionując przydatność disulfiramu stosowanego przez pozwanych jako substancję do leczenia choroby alkoholowej. Stąd też, na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2) k.p.c. Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu psychiatrii.

Jako niemające znaczenia dla wyjaśnienia sprawy, Sąd uznał dowody, o których przeprowadzenie powódka wnioskowała w piśmie z 3 marca 2022 r. dowody te bowiem wykraczały poza okres objęty sporem w niniejszej sprawie, stąd też na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2) k.p.c. należało je pominąć. Dodatkowo, co do wniosków dowodowych dotyczących pojawienia się oferty pozwanych o możliwości wykonania zabiegu wszycia alkoholowego za 1 zł, wnioski te mając na względzie żądanie pozwu nie miały znaczenia dla wyjaśnienia sprawy. Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie - co szerzej wyjaśnione zostanie w dalszej części uzasadnienia – jest ocena czy usługa świadczona przez pozwanych jest leczeniem choroby alkoholowej, czy też nie. Tym samym, dla oceny zasadności powództwa nie ma znaczenia jaka jest oferta cenowa usług pozwanych, stąd też dowody te należało pominąć. Dodatkowo, mając na względzie przepisy postępowania cywilnego odnoszące się do postępowania w sprawach gospodarczych, dowód ten na podstawie art. 458 ⁵ §1 w zw. z §4 k.p.c. nadto uznać należało za spóźniony. Podkreślić przy tym należy, że wnioski dowodowe w omawianym zakresie nie zasługiwały na uwzględnienie także z tej przyczyny, że na posiedzeniu przygotowawczym strony jednoznacznie określiły, że Sąd ma badać okres naruszeń pozwanych do dnia wniesienia pozwu. Z kolei inicjatywa dowodowa w przedmiotowym zakresie wykraczała poza ten okres i również z tej przyczyny nie zasługiwała na uwzględnienie.

Postanowieniem z 9 czerwca 2022 r. Sąd pominął wnioski dowodowe zgłoszone w pismach powódki z 7 i 10 grudnia 2021 r. W ocenie Sądu bowiem okoliczności, co do których wnioski dowodowe w tych pismach zostały sformułowane, zostały już w sposób wystarczający wyjaśnione na podstawie innych zgromadzonych w sprawie dowodów. Nadto – co zostanie szerzej omówione w dalszej części uzasadnienia – niniejsza sprawa jest sprawą gospodarczą w rozumieniu przepisów procedury cywilnej, stąd też w zakresie inicjatywy dowodowej stron zastosowanie znajdują odrębne reżimy. Jednym z nich jest regulacja art. 458 ⁵ §1 k.p.c., zgodnie z którą powód jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pozwie, a pozwany - w odpowiedzi na pozew. Z kolei powód składając szereg nowych dowodów, nie zachował terminu przewidzianego w art. 458 ⁵ §4 zd. 2 k.p.c. Odpowiedź na pozew wniesiona została do tut. Sądu 4 listopada 2021 r., z adnotacją, że jej odpis nadany został także powódce. Z kolei pierwsze z ww. pism nadane zostało przez powódkę 7 grudnia 2021 r. Mając to wszystko na względzie Sąd na podstawie art. 235 ² §1 pkt 2) k.p.c. i art. 458 ⁵ §4 zd.2 k.p.c. w związku z art. 479 ⁹¹ k.p.c. uznał o konieczności pominięcia wniosków dowodowych sformułowanych ww. pismach.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych sąd I instancji uznał powództwo w jego ostatecznej postaci za bezzasadne, przywołując następującą argumentację prawną:

W sprawie powódka spółka (...) sp. z o . o. N. sp. k. z siedzibą we W. dochodziła nakazania pozwanym A. Z., P. H. i M. B. zaniechania niedozwolonych w jej ocenie działań oraz nakazania usunięcia skutków zarzucanych pozwanym czynów niedozwolonych, jak też złożenia oświadczenia określonej treści i formie. Zdaniem powódki pozwani dopuszczali się czynów nieuczciwej konkurencji w rozumieniu ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2020 r., poz. 1913) (dalej zwanej także jako (...)).

Pozwani natomiast konsekwentnie w toku procesu wnosili o oddalenie powództwa w całości, kwestionując zasadność wysuniętego roszczenia.

Tak sformułowane żądanie, w zestawieniu z przytoczonymi okolicznościami faktycznymi na jego uzasadnienie kwalifikuje przedmiotową sprawę - w świetle art. 479 ⁸⁹ §2 pkt 1) k.p.c. - jako sprawę z zakresu własności intelektualnej. Zgodnie bowiem z tym przepisem sprawami własności intelektualnej są m.in. sprawy o zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji.

Jednocześnie na podstawie art. 479 ⁹¹ k.p.c. w zw. z art. 458 ² §1 pkt 1) k.p.c. sprawa jest prowadzona według przepisów o postępowaniu gospodarczym. W sprawie bowiem pozwani jako przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi nie wystąpili z wnioskiem o rozpoznanie sprawy z pominięciem przepisów w sprawach gospodarczych.

Zgodnie natomiast z art. 458 ⁸ § 1 k.p.c. w toku postępowania w sprawach gospodarczych nie można występować z nowymi roszczeniami zamiast lub obok dotychczasowych. Jednakże w przypadku zmiany okoliczności powód może żądać, zamiast pierwotnego przedmiotu sporu, jego równowartości lub innego przedmiotu, a w sprawach o świadczenie powtarzające się może nadto rozszerzyć powództwo o świadczenia za kolejne okresy.

Kierując się powyższym, Sąd nie podzielił stanowiska strony powodowej, jakoby pismem z 3 marca 2022 r., powódka jedynie sprecyzowała dotychczasowe żądanie pozwu i złożyła dodatkowe wnioski dowodowe. W ocenie Sądu sposób w jaki powódka zmodyfikowała dotychczasowe żądanie pozwu, wskazuje, że na podstawie ww. pisma powódka dążyła do zmiany powództwa opartej na innych niż dotychczas okolicznościach faktycznych. W szczególności koniecznym jest zwrócić uwagę, że pierwotnie w pozwie strona powodowa domagała się stwierdzenia, że zachowanie pozwanych jest niedozwolonym działaniem i zakazania informowania, że pozwani w ramach wspólnie prowadzonej działalności gospodarczej zajmują się leczeniem choroby alkoholowej. Tym samym, przedmiotem sporu – co do tego żądania - była ocena, czy zabieg, którzy stosują w swojej działalności pozwani, jest elementem leczenia choroby alkoholowej, czy też nie. Natomiast w piśmie procesowym z 3 marca 2022 r. powódka domaga się dalszych czynności zakazowych. Za takim wnioskiem przemawia w szczególności nowo sformułowane żądanie zakazania pozwanym informowania i wskazywania na portalu, że A., jest prywatną przychodnią leczenia choroby alkoholowej w Polsce oraz, że jest ośrodkiem terapii uzależnienia od alkoholu. Dodatkowo, żądanie to dotyczy innego okresu, aniżeli objęty sporem w niniejszej sprawie. Z ustaleń poczynionych w ramach posiedzenia przygotowawczego wyraźnie wynikało jaki okres czynów nieuczciwej konkurencji obejmuje żądanie pozwu – tj. od stycznia 2020 r. do dnia wniesienia powództwa, tj. 23 kwietnia 2021 r. Natomiast okoliczności, których dotyczy pismo z 3 marca 2022 r., miały miejsce poza tym okresem. Powyższe wynika chociażby z załączonych do tego pisma dowodów, które także w świetle twierdzeń samej powódki datowane są na 24 lutego 2022 r. Nadto, wbrew stanowisku powódki, czym innym jest zakazanie oświadczeń, czy kierowania do mediów informacji o leczeniu choroby alkoholowej – czego powódka domagała się pierwotnie, a czym innym jest zakazanie pozwanym informowania, że prowadzą ośrodek terapii uzależnienia alkoholowego. Stąd też, wbrew stanowisku powódki, żądanie sformułowane w piśmie z 3 marca 2022 r. było zmianą powództwa, a nie jego uściśleniem. Zmiana taka z kolei, z uwagi na gospodarczy charakter wywiedzionego w sprawie powództwa, jest niedopuszczalna.

Na marginesie, zasadnym jest wskazać, że oceniając stanowisko powódki co do doprecyzowania dotychczasowego żądania pozwu, największe wątpliwości co do jego oceny Sąd powziął w zakresie pkt 4) pozwu. Zdaniem Sądu bowiem, rzeczywiście w jego treści ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa nie została odpowiednio doprecyzowana. Wynikało to z tego, że jakkolwiek okoliczności faktyczne w uzasadnieniu pozwu były wskazane, to jednak żądanie do nich nie przystawało. Niemniej jednak wobec oświadczenia o cofnięciu żądania pozwu w części z jednoczesnym zrzeczeniem się roszczenia, ocena ww. okoliczności stała się bezprzedmiotowa.

W sprawie pismem z 9 czerwca 2022 r. powód skutecznie cofnął żądanie pozwu wraz ze zrzeczeniem się roszczenia w części obejmującej żądania z pkt IV i V pozwu. Zgodnie natomiast z art. 355 k.p.c. Sąd umorzy postępowanie, m.in. jeżeli powód ze skutkiem prawnym cofnął pozew albo z innych przyczyn wydanie wyroku stało się zbędne lub niedopuszczalne. Wobec powyższego, z uwagi na skuteczne cofnięcie powództwa w ww. zakresie, powództwo w tej części należało umorzyć, o czym Sąd orzekł w pkt 1 wyroku.

W konsekwencji powyższego, ostatecznie żądanie powódki w niniejszej sprawie obejmowało:

1.  nakazanie pozwanym zaniechania niedozwolonych działań, to jest informowania, iż podmiot leczniczy, prowadzony przez nich w formie spółki cywilnej: P. H., M. B., (...) spółka cywilna, ul. (...), (...)-(...) B. (dalej jako: Spółka Cywilna), zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, podczas gdy Spółka Cywilna świadczy jedynie usługę farmakologiczną wspomagającą leczenie choroby alkoholowej, to jest wszycie esperalu - czym wprowadza w błąd uczestników rynku oraz klientów,

2.  nakazanie pozwanym usunięcia skutków niedozwolonych działań, poprzez usunięcie wszelkich informacji lub odniesień świadczących, iż prowadzona przez nich Spółka Cywilna zajmuje się leczeniem choroby alkoholowej, gdyż takie działanie wprowadza w błąd co do rzeczywistego zakresu usług świadczonych przez pozwanych w (...) Spółki Cywilnej i w konsekwencji wskazanie przez Spółkę Cywilną precyzyjnej informacji o zakresie i rodzaju udzielanego świadczenia zdrowotnego, to jest wyłącznie implantacji esperalu;

3.  nakazanie pozwanym złożenia oświadczenia o treści określonej szczegółowo w treści pozwu.

W ocenie powódki, zarzucane pozwanym działanie stanowiło wypełnienie znamion czynu nieuczciwej konkurencji stypizowanego w art. 14 ust. 1 i 2 pkt 2) (...). Zgodnie z tymi przepisami czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody (ust. 1). Z kolei wiadomościami, o których mowa w ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd informacje, w szczególności m.in. o wytwarzanych towarach lub świadczonych usługach. Zarzucanym pozwanym przez powódkę czynem nieuczciwej konkurencji, miało być wprowadzanie potencjalnych odbiorców usług w błąd co do ich zakresu, gdyż usługi oferowane przez pozwanych – wbrew udostępnianym przez nich ogólnodostępnym informacjom - nie obejmują leczenia choroby alkoholowej, a jedynie wykonywanie zabiegu implantacji E., tzw. wszywka alkoholowa.

Pozwani kwestionując zasadność wysuniętego roszczenia, konsekwentnie wskazywali, że w swojej działalności nie informują potencjalnych odbiorców ich usług o kompleksowym leczeniu choroby alkoholowej.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 (...) czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. Ustęp 2 tego przepisu stanowi natomiast, że czynami nieuczciwej konkurencji są w szczególności: wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej, prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym oraz nieuzasadnione wydłużanie terminów zapłaty za dostarczane towary lub wykonane usługi.

Klauzula generalna z art. 3 ust. 1 (...) stanowi lex generalis nie tylko dla czynów wymienionych w art. 3 ust. 2 (...) i zdefiniowanych w rozdziałach 2 i 4 (...), lecz także w stosunku do czynów nieuczciwej konkurencji, które są lub będą stypizowane w innych ustawach. Poszczególne czyny nieuczciwej konkurencji powinny być badane przede wszystkim w świetle przesłanek określonych w przepisach art. 5 – 17a i 17c-17g (...), a dopiero wtedy gdy nie wyczerpują znamion określonych w tych przepisach powinny być oceniane według klauzuli generalnej zawartej w art. 3 (...).

Uznanie działania za czyn nieuczciwej konkurencji uzależnione jest od łącznego spełnienia trzech przesłanek: czyn ma charakter konkurencyjny, narusza lub zagraża interesowi innego przedsiębiorcy, oraz jest bezprawny, tj. sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. Tym samym, na powódce spoczywał obowiązek wykazania, że zarzucane pozwanym działania były konkurencyjne względem prowadzonej przez niego działalności, zagrażając jego sytuacji na rynku jako przedsiębiorcy, przy czym jednocześnie aktywność pozwanych była sprzeczna z przepisami prawa i dobrymi obyczajami. Oferowanie własnych towarów i usług - także kontrahentom innych przedsiębiorców - jest zwykłym elementem konkurencji w gospodarce rynkowej. W takim ujęciu również proponowanie zawarcia umowy osobie, która już zawarła umowę na dostawę tych samych towarów lub usług z innym przedsiębiorcą, a przez to nakłanianie tej osoby do rozwiązania umowy z dotychczasowym kontrahentem, nie jest niczym nagannym, a wręcz przeciwnie - można stwierdzić, że jest to zachowanie będące fundamentem rywalizacji przedsiębiorców na konkurencyjnym rynku. Jedynie wtedy, gdy nakłanianie do rozwiązania umowy będzie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami i zagrozi lub naruszy interes innego przedsiębiorcy lub klienta (art. 3 ust. 1 u.z.n.k.) oraz jest dokonywane w celu przysporzenia korzyści sobie lub osobom trzecim albo szkodzenia przedsiębiorcy (art. 12 ust. 2 u.z.n.k.) może być uznane za czyn nieuczciwej konkurencji (wyrok SA w Warszawie z 6 grudnia 2017 r., VII ACa 980/17, LEX nr 2471097).

W sprawie poza sporem było, że strony prowadzą względem siebie działalność konkurencyjną. Pozwani bowiem w ramach zawiązanej spółki cywilnej działają na tych samych co powódka rynkach, jak też świadczą usługę medyczną, objętą także wachlarzem usług oferowanych wcześniej przez powódkę. W ocenie Sądu, te cechy wystarczają do uznania, że działalność stron ma względem siebie – przynajmniej w jakimś zakresie – charakter konkurencyjny.

W sprawie jednak nie zostało wykazanym, że działalność pozwanych zagraża działalności samej powódki w sposób stypizowany w powołanych przepisach. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego, niekwestionowanym pozostaje, że powódka z racji czasu funkcjonowania na rynku, jak też zakresu oferowanych usług oraz obszaru działania jest podmiotem o ugruntowanej pozycji rynkowej. Z kolei pozwani działają na rynku od niespełna dwóch lat i zakres ich usług dotyczących leczenia uzależnienia od alkoholu jest zasadniczo węższy od zakresu usług medycznych oferowanych przez powódkę. W ocenie Sądu, profil działalności pozwanych nie wykracza poza zakres dopuszczalnej, zgodnej z przepisami prawa, działalności konkurencyjnej wobec innych podmiotów rynku. Taki rodzaj konkurencji mieści się w ramach zgodnych z przepisami prawa realiów rynkowych i jest pożądany także w kontekście potrzeb odbiorców oferowanych usług. Przy tym, w sprawie powódka poza materiałami dotyczącymi działalności pozwanych, nie przedstawiła żadnych rzetelnych danych mogących uzasadniać wniosek, że jej pozycja rynkowa jest zagrożona z uwagi na działalności pozwanych.

Niezależnie jednak od powyższego, zasadniczą kwestią, niewykazaną przez stronę powodową w niniejszej sprawie, była przesłanka działania pozwanych w sposób bezprawny, tj. sprzeczny z prawem lub dobrymi obyczajami. W sprawie bowiem powódka wysunięte roszczenie konstruowała w oparciu o zarzut wprowadzania przez pozwanych w błąd uczestników rynku oraz klientów, poprzez informowanie, że zajmują się leczeniem choroby alkoholowej, podczas gdy świadczą oni jedynie usługę farmakologiczną wspomagającą leczenie choroby alkoholowej, to jest wszycie esperalu.

Tym samym osią sporu w sprawie była ocena, co w świetle przepisów prawa należy rozumieć pod pojęciem „leczenia choroby alkoholowej”. W aktualnym ustawodawstwie brak legalnej definicji tego pojęcia. Analiza przepisów prawa dotyczących uzależnienia od alkoholu, pozwala jedynie wyprowadzić pewne wnioski co do sposobów leczenia tego uzależnienia. W tym zakresie powołać można regulacje zawarte w art. 21 i 22 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1119), w świetle których leczenie odwykowe osób uzależnionych od alkoholu prowadzi się w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych wykonujących działalność leczniczą w rodzaju świadczenia stacjonarne i całodobowe oraz ambulatoryjne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej. W regulacji tej wskazuje się też, że psychoterapię uzależnienia od alkoholu i psychoterapię członków rodzin mogą prowadzić osoby, które posiadają tytuł specjalisty w dziedzinie psychoterapii uzależnień lub certyfikat specjalisty psychoterapii uzależnień. Tym samym, przepis ten pozwala na wyprowadzenie wniosku, że pewnymi formami leczenia uzależnienia od alkoholu, jest oddziaływanie odwykowe w ramach pobytu na oddziale placówki leczniczej oraz psychoterapia. W dalszym ciągu jednak, przepisy te nie definiują w sposób jednoznaczny jak należy definiować pojęcie leczenia z uzależnienia od alkoholu. W sprawie przy tym, pomiędzy stronami bezspornym było, że aktualnie brak definicji prawnej omawianego pojęcia. Strony były też zgodne co do tego, że aktualnie D. stosowany przez pozwanych, jak i powódkę, jest substancja zarejestrowaną w Polsce jako substancja do leczenia choroby alkoholowej.

Wobec powyższego, nie zostało wykazanym przez powódkę, by pozwani poprzez używanie w odniesieniu do swojej działalności określenia „leczenie choroby alkoholowej” wprowadzali potencjalnych pacjentów w błąd, co do zakresu oferowanych usług medycznych. Nie podlegało wątpliwości, że procedura tzw. wszycia alkoholowego, jest sposobem wykorzystywanym przez lekarzy i osoby uzależnione w walce z chorobą alkoholową. Jest w związku z tym z pewnością jakimś elementem leczenia choroby alkoholowej. Przy tym, powódka nie naprowadziła dowodów pozwalających na ocenę jakie elementy leczenia wyczerpują definicję leczenia choroby alkoholowej. Tym samym, w ocenie Sądu, zbyt daleko idący jest zarzut powódki, że pozwani nie są uprawnieni do używania w swojej działalności pojęcia leczenia choroby alkoholowej.

Ponadto, wykazanym zostało, że pozwani w swojej działalności nie wprowadzają w błąd potencjalnych pacjentów, że zajmują się kompleksowym leczeniem choroby alkoholowej, lecz w udostępnianych informacjach wprost wskazują, że w tym zakresie przeprowadzają jedynie zabieg implantacji E.. Jednocześnie w materiałach udostępnianych w mediach, jak i w karcie świadomej zgody pacjenta na wykonanie tego zabiegu, wyjaśniają, że jest on tylko pomocniczy względem kompleksowego leczenia z uzależnienia od alkoholu. Nie informują przy tym, że oferują inne formy leczenia z tego uzależnienia.

Mając to wszystko na względzie, nie sposób przychylić się do stanowiska powódki, że pozwani informując, że zajmują się leczeniem choroby alkoholowej, wprowadzają potencjalnego pacjenta w błąd.

Podkreślić przy tym należy, że podmiotowy zakres oddziaływania art. 14 u.z.n.k. jest bardzo szeroki. Obejmuje on bowiem wszystkie podmioty, które mogą być wprowadzone w błąd fałszywymi informacjami. Informacje te bowiem mogą oddziaływać zarówno na klientów przedsiębiorcy, na jego kontrahentów, jak i na innych przedsiębiorców, w tym konkurentów poszkodowanego (komentarz do Art. 14 u.z.n.k. red. Szwaja 2019, wyd. 5/M. Kępiński/J. Kępińsk, Legalis).

Oceny tej przesłanki należy dokonywać w odniesieniu do osób, do których została ona skierowana.

W sprawie z kolei wykazanym zostało, że osoby zgłaszające się do pozwanych, są świadome sposobu działania tzw. „wszywki alkoholowej”. W tym zakresie Sąd miał na względzie przede wszystkim wiarygodne zeznania pozwanego M. B., który wyjaśnił, w jaki sposób przebiegają spotkania z pacjentami, którzy są świadomi, że sam zabieg nie jest wystarczający do walki z uzależnieniem. W ocenie Sądu, także kierując się zasadami doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej, wiadomym jest, że osoby decydujące się na zabieg implantacji E., mają rozeznanie swojej sytuacji związanej z uzależnieniem od alkoholu i są świadomi pracy jaką winni wykonać by pozostać w trzeźwości, której jednak z różnych przyczyn nie decydują się na danym etapie podjąć.

Wobec powyższego zasadnym jest nadmienić, że nie sposób w działalności pozwanych dostrzegać naruszenia obowiązku określonego w art. 14 ust. 1 ustawy z 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 633). Przy czym, w kontekście tego zarzutu, podkreślić należy, że zgodnie z art. 118 ust. 1 pkt 1) ww. ustawy to minister właściwy do spraw zdrowia ma prawo przeprowadzania kontroli podmiotów leczniczych pod względem zgodności z prawem.

Z tych wszystkich względów, powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, o czym Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku.

Kierując się wynikiem procesu, na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd kosztami postępowania w całości obciążył powódkę (pkt 3 wyroku). W ocenie Sądu, pozwani wspólnicy spółki cywilnej, z uwagi na charakter roszczeń objętych żądaniem pozwu w punktach 1-4 występują w przedmiotowej sprawie jak współuczestnicy formalni natomiast odnośnie roszczenia z punktu 5 jako współuczestnicy materialni z tym że ich współuczestnictwo nie jest współuczestnictwem koniecznym. Cofnięcie pozwu w zakresie roszczeń objętych w punktach 4 i 5 pozwu skutkowało uznaniem powódki za stronę przegrywająca proces w całości, tj zarówno w części oddalającej powództwo, jak i w części w której postepowanie zostało umorzone.

Ponadto Sąd przychyla się do poglądu zaprezentowanego w uchwale SN z 8 października 2015r. w sprawie CZP 58/15. myśl którego, wprawdzie co do zasady od współuczestników formalnych (art. 72 § 1 pkt 2 k.p.c.), należy się zwrot kosztów procesu obejmujących wynagrodzenie ustalone odrębnie w stosunku do każdego współuczestnika, mimo to Sąd powinien obniżyć wynagrodzenie, jeżeli przemawia za tym nakład pracy pełnomocnika, podjęte przez niego czynności oraz charakter sprawy (art. 109 § 2 k.p.c.).

Powyższe rozważania stanowiły dla Sądu podstawę ustalenia, iż na koszty poniesione przez pozwanych złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanych w kwocie 6.120 zł, w tym tytułem roszczenia majątkowego niepieniężnego w kwocie 720 zł na podstawie §8 ust. 1 pkt 2) w zw. z §20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za radców prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 265) oraz tytułem roszczenia pieniężnego w kwocie 5.400 zł, na podstawie §2 pkt 6) tego rozporządzenia oraz opłata skarbowa w wysokości 51 zł (17 zł x 3).

W sprawie nie było podstaw uzasadniających uwzględnienie wniosku pozwanych o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w wysokości czterokrotności stawki minimalnej. Wniosek ten nie był uzasadniony w kontekście nakładu pracy pełnomocnika, mając na względzie fakt, że stanowisko procesowe każdego z pozwanych było tożsame, co ograniczało zakres pracy pełnomocnika pozwanych. Nadto sprawa niniejsza nie należała do spraw skomplikowanych. Dodatkowo, z uwagi na przebieg postępowania, wobec przeprowadzenia w jego toku posiedzenia przygotowawczego i sporządzenia w jego rezultacie planu rozprawy, określającego planowany przebieg postępowania, przy jednoczesnym gospodarczym charakterze sprawy, uzasadnionym jest wniosek, że ustalony plan postępowania stanowił znaczne ułatwienie dla pracy pełnomocnika procesowego pozwanych, co obiektywnie przyczyniło się do ograniczenia jego własnej pracy.

Wyrok ten zaskarżyła w całości apelacją powódka, zarzucając:

1.naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

1)art. 458 ⁸ § 1 KPC w zw. z art. 479 ⁹¹ KPC poprzez uznanie sprecyzowania żądania pozwu zawartego w piśmie Powódki z dnia 3 marca 2022 r. za zmianę powództwa i stwierdzenie niedopuszczalności zmiany, mimo że przedmiotowe pismo powinno zostać uznane za uściślenie żądania pozwu;

2)art. 235 ² § 1 pkt 2 KPC w zw. z art. 479 ⁹¹ KPC w zw. z art. 162 KPC polegające na pominięciu dowodów zgłoszonych w piśmie Powódki z dnia 3 marca 2022 r., w sytuacji gdy dowody te miały istotne znaczenie dla sprawy, zaś ich pominięcie wpłynęło na błędne ustalenie stanu faktycznego sprawy;

3)art. 458 ⁵ § 4 KPC w zw. z art. 235 ² KPC w zw. z art. 227 KPC w zw. z art. 278 KPC w zw. z art. 162 KPC polegające na pominięciu wniosku dowodowego z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii zgłoszonego przez Powódkę w piśmie z dnia 10 grudnia 2022r., który to wniosek był w ocenie Powódki istotny dla rozstrzygnięcia sprawy;

4)art. 235 ² § 1 pkt 2 KPC w zw. z art. 458 ⁵ § 4 zd. 2 KPC w zw. z art. 479 ⁹¹ KPC w zw. z art. 162 KPC polegające na pominięciu wniosków dowodowych zgłoszonych przez Powódkę w pismach z dnia 3 marca 2021 r oraz 7 i 10 grudnia 2021 r. mimo braku podstaw do ich pominięcia;

5)art. 205 ³ § 1 i § 5 KPC polegające na zarządzeniu zwrotu pisma Powódki z dnia 29 marca 2022 r., oraz z dnia 3 czerwca 2022 r. mimo braku podstaw;

6)art. 233 § 1 KPC w zw. z art. 479 ⁹¹ KPC, polegające na:

-dokonaniu dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego i bezpodstawnego przypisania waloru wiarygodności i mocy dowodowej zeznaniom świadków Pani K. G. (1) oraz Pani K. K., podczas gdy Pani K. G. (1) przestała pracować u Powódki w 2019 r., a Pani K. K. na początku 2020 r. i nie posiadały one obiektywnej wiedzy na temat faktów, co do których się wypowiadały, w szczególności w kontekście specyfiki zabiegów medycznych wykonywanych przez lekarzy. Co więcej, Pani K. K. nie prowadziła żadnych statystyk dotyczących tego jaki był udział zabiegów polegających na wszczepieniu D. w ogólnej liczbie zabiegów wykonywanych względem pacjentów z chorobą alkoholową, więc nie mogła w sposób prawidłowy określić liczby poszczególnych kategorii zabiegów wykonywanych przez Powódkę. Natomiast dostęp Pani K. G. (2) do statystyk dotyczących zabiegów obejmował wyłącznie okres 4 miesięcy, co również nie pozwala uznać jej zeznań za rzetelne, zważywszy na fakt, że jej wiedza była w tym zakresie wybiórcza;

-dokonaniu dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego i bezpodstawnej odmowie przypisania waloru wiarygodności i mocy dowodowej całości zeznań świadka I. R., podczas gdy zeznania te byty spójne, logiczne, zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie, a zatem ich prawidłowa ocena, uwzględniająca zasady logiki i doświadczenia życiowego powinna prowadzić do wniosku, że zeznania te są w całości wiarygodne, co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia przez Sąd wadliwych ustaleń faktycznych;

-dokonaniu dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego i bezpodstawnej odmowie przypisania waloru wiarygodności i mocy dowodowej całości zeznań strony Powodowej (tj. zeznań Pana B. B. — Prezesa Zarządu komplementariusza), podczas gdy zeznania te były spójne i logiczne, zaś ich prawidłowa ocena, uwzględniająca zasady logiki i doświadczenia życiowego powinna prowadzić do wniosku, że zeznania te są w całości wiarygodne, co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia przez Sąd wadliwych ustaleń faktycznych;

-dokonaniu dowolnej a nie swobodnej oceny materiału dowodowego i przypisaniu waloru wiarygodności i mocy dowodowej całości zeznań Pozwanego P. H., podczas gdy zeznania te prawidłowa ocena tych zeznań, uwzględniająca zasady logiki i doświadczenia życiowego powinna prowadzić do wniosku, że zeznania te nie są w całości wiarygodne, co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia przez Sąd wadliwych ustaleń faktycznych, w szczególności co do tego, że Pozwani przypadkiem rozpoczęli współpracę z tą samą agencją marketingową, która obsługiwała Powódkę.

7)sprzeczność istotnych ustaleń faktycznych z treścią materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, mająca istotny wpływ na wynik sprawy, polegająca na:

-poczynieniu przez Sąd ustaleń faktycznych sprzecznych z treścią materiału dowodowego polegających na przyjęciu, że stosowanie leków awersyjnych — disulfiramu — kwalifikuje się jako leczenie choroby alkoholowej, podczas gdy podawanie tych leków ma jedynie charakter wspomagający farmakologicznie ten proces, zaś tzw. zaszycia alkoholowego w żadnym razie nie można kwalifikować w kategoriach leczenia zespołu uzależnień od alkoholu;

-poczynieniu przez Sąd ustaleń faktycznych sprzecznych z treścią materiału dowodowego polegających na przyjęciu, że działanie Pozwanych nie było bezprawne oraz nie doprowadziło do zagrożenia interesu Powódki;

2. poczynieniu przez Sąd ustaleń faktycznych sprzecznych z treścią materiału dowodowego polegających na przyjęciu, że Pozwani używając w odniesieniu do swojej działalności określenia, że prowadzą „leczenie choroby alkoholowej” nie wprowadzają w błąd, podczas gdy z wyciągu z rejestru podmiotów prowadzących działalność leczniczą dla A. wynika, że Pozwani prowadzą poradnię chirurgii ogólnej.

naruszenie prawa materialnego, tj.:

1)art. 3 ust. 1 i 2 w zw. z art. 14 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1233, dalej: (...)) poprzez ich błędne niezastosowanie, mimo że w niniejszej sprawie spełnione zostały przesłanki do uznania, że Pozwani dopuścili się czynów nieuczciwej konkurencji, zagrażających interesom Powódki;

2)art. 18 ust. 1 pkt 1-4 w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 w zw. z art. 14 ust. 1 i 2 pkt 2 UZNK poprzez ich błędne niezastosowanie i nie orzeczenie wnioskowanych przez Powódkę czynów nieuczciwej konkurencji, mimo że w niniejszej sprawie spełnione zostały przesłanki do uznania, że Pozwani dopuścili się czynów nieuczciwej konkurencji, zagrażających interesom Powódki;

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez:

1)uwzględnienie powództwa;

2)zasądzenie od Pozwanych na rzecz Powódki zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

a ponadto o;

1)na podstawie art. 380 KPC rozpoznanie postanowień Sądu I instancji o oddaleniu wniosku dowodowego pełnomocnika Powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu psychiatrii zgłoszonego przez Powódkę w piśmie z dnia 10 grudnia 2022r., oraz wniosków dowodowych zgłoszonych przez Powódkę w pismach z dnia 7 grudnia 2021 r., 10 grudnia 2021 r., jak również w piśmie z dnia 3 czerwca 2022 r.;

2) zasądzenie od Pozwanych na rzecz Powódki zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwani w odpowiedzi na apelację wnieśli o jej oddalenie oraz o zasądzenie na ich rzecz od powoda kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Z kolei pozwani wnieśli zażalenie na zawarte w wyroku rozstrzygnięcie o kosztach procesu, zarzucając naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, a to:

1.art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 265 ze zm.) poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie od Strony powodowej solidarnie na rzecz Pozwanych w ramach kosztów procesu kwoty 6171 zł podczas gdy prawidłowo ustalona kwota kosztów procesu, uwzględniająca właściwie określoną stawkę minimalną opłaty za czynności radców prawnych powinna wynosić łącznie 10.851 zł.

2.art. 98 § 1 ¹ k.p.c. poprzez jego niezastosowanie wyrażające się niesądzeniem od Strony Powodowej na rzecz Pozwanych kwoty kosztów procesu uwzględniającej odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Skarżący wnieśli o:

1.zmianę zaskarżonego orzeczenia w zakresie kosztów postępowania, o których orzeczono w pkt III wyroku i zasądzenie od Strony powodowej na rzecz Pozwanych solidarnie kwoty 10.851,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w miejsce zasądzonej kwoty 6.171,00 zł, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty,

2.zasądzenie od Strony powodowej na rzecz Pozwanych kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa prawnego, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie pozwanych okazało się uzasadnione.

Z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, w części dotyczącej kosztów procesu, wynika, że sąd I instancji, prawidłowo uznając wszystkie roszczenia pozwu za mające charakter majątkowy, rozdzielił je na „pieniężne” i „niepieniężne”, uznając, że do tych ostatnich znajdują zastosowanie stawki wynagrodzenia przewidziane w § 8 ust. 1 pkt. 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023.1935), czyli analogiczne do stawek przewidzianych dla roszczeń niemajątkowych w sprawach o ochronę dóbr osobistych i prawa autorskich.

Tymczasem rację mają skarżący podnosząc, że do wszystkich roszczeń o charakterze majątkowym znajdują co do zasady zastosowanie stawki wynagrodzenia radcy prawnego określone w § 2 w/w Rozporządzenia, o ile jego przepisy dla poszczególnych kategorii tego rodzaju roszczeń nie przewidują stawek odmiennych.

Skoro zatem wartość przedmiotu sporu mieściła się w przedziale między 200.000 zł a 2.000.000 zł, pozwanym należał się zwrot poniesionych kosztów wynagrodzenia pełnomocnika na podstawie § 2 pkt. 7) Rozporządzenia, czyli w wysokości 10.800 zł, a razem z kosztami opłat skarbowych od pełnomocnictwa (3 x 17 zł) w łącznej wysokości 10.851 zł.

Ponadto, zgodnie z przepisem art. 98 § 1 ¹ kpc sąd miał obowiązek zasądzić odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie przyznanych kosztów procesu, skoro wniosek w tym przedmiocie został zgłoszony w odpowiedzi na pozew.

Z tych przyczyn na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 kpc Sąd Apelacyjny postanowił jak w punkcie I. sentencji wyroku.

O należnych pozwanym kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym orzeczono w punkcie II. wyroku na podstawie przepisów art. 98 i art. 99 kpc w zw. z art. 391 kpc w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 kpc, przy uwzględnieniu treści § 10 ust. 2 pkt 2) w zw. z § 2 pkt. 3) w/w Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Natomiast apelacja powoda okazała się bezzasadna.

Podzielić należy w pierwszej kolejności ocenę Sądu Okręgowego, zgodnie z którą zmiana roszczeń powództwa, dokonana w piśmie procesowym powoda z dnia 3 marca 2022r. była co do zasady niedopuszczalna z punktu widzenia przepisu art. 458 ⁸ § 1 kpc.

W niewielkim jedynie zakresie można jedynie było ją uznać za „doprecyzowanie” żądań pozwu.

Co do swej istoty natomiast zawierała ona nowe roszczenia związane z zakwestionowaniem form prowadzonej przez pozwanych działalności medycznej, a przede wszystkim rozszerzała podstawę faktyczną powództwa, odwołując się do okoliczności, które miały miejsce już po wniesieniu pozwu.

Charakter w/w pisma nie ma natomiast istotnego znaczenia dla oceny roszczeń powoda, które podlegały oddaleniu a limine, niezależnie od tego, czy dotyczyłoby to pierwotnych roszczeń pozwu, czy też ich modyfikacji w piśmie z 3 marca 2022 r., o czym mowa dalej.

Ustalenia faktyczne sądu Instancji, istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, nie budzą wątpliwości i dlatego Sąd Apelacyjny przyjmuje je za podstawę własnego rozstrzygnięcia.

Zostały one poczynione w oparciu o wszechstronne rozważenie całego relewantnego materiału dowodowego, którego ocena, przeprowadzona w pisemnym uzasadnieniu wyroku, jest pełna, zgodna z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

Ustalenia te nie zostały skutecznie podważone w apelacji, w ramach podniesionych tam, rozbudowanych zarzutów o charakterze procesowym.

W większości odwołują się one do okoliczności pobocznych, nieistotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

Istota sporu sprowadzała się bowiem do oceny, czy pozwani w ramach prowadzonej działalności gospodarczej (medycznej) maja prawo do reklamowania (firmowania, ogłaszania) jej jako polegającej na leczeniu choroby alkoholowej (uzależnienia od alkoholu).

Co tego zagadnienia z kolei stan faktyczny sprawy był w istocie między stronami niesporny, bowiem opierał się na niekwestionowanych przez żadną ze stron dokumentach, przede wszystkim wydrukach ogłoszeń publikowanych przez pozwanych, a dotyczących charakteru oferowanych przez nich usług medycznych.

Prawidłowo także Sąd Okręgowy pominął dowody oferowane w kolejnych pismach procesowych powoda, składanych w toku procesu.

Jak słusznie wskazano, były one bądź to spóźnione, bądź też dotyczyły okoliczności nieistotnych albo wykraczających poza osnowę faktyczną powództwa.

Należy przypomnieć, że na posiedzeniu przygotowawczym powód wyraźnie zakreślił granice sporu jako obejmujące wyłącznie zachowania pozwanych z okresu sprzed wniesienia pozwu, czyli przed dniem 23 kwietnia 2021 r.

Pominięciu podlegał także dowód z opinii biegłego psychiatry, bowiem rozstrzygnięcie sprawy nie wymagało wiadomości specjalnych.

W konsekwencji nie może być mowy o naruszeniu przez sąd orzekający wskazywanych w apelacji przepisów prawa materialnego, bowiem zachowanie pozwanych nie miało cech bezprawności w rozumieniu art. 3, 14 oraz 18 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Istota zarzutów powoda w tym zakresie polegała na twierdzeniu, że pozwani nie mogą przy firmowaniu oraz reklamowaniu swojej działalności posługiwać się określeniami, wskazującymi czy sugerującymi, że zajmują się leczeniem choroby alkoholowej, bowiem wprowadza to w błąd potencjalnych usługobiorców (pacjentów) a w konsekwencji zaburza rynek tych usług na niekorzyść m.in. powoda.

Tymczasem tak formułowany zarzut jest w sposób oczywisty bezzasadny.

Poza sporem jest, że pozwani oferują usługę, polegającą na podskórnym wszczepianiu disulfiramu (popularnie esperalu).

Nie ulega wątpliwości, że disulfiram jest lekiem, i to podlegającym rygorystycznej reglamentacji, który może być ordynowany i aplikowany wyłącznie przez lekarza w ściśle określonych warunkach medycznych.

Z kolei już prima facie należy stwierdzić, że ordynowanie przez lekarza leków, a tym bardziej ich aplikowanie w postaci zabiegu chirurgicznego jest niewątpliwie „leczeniem”, i to zarówno w powszechnym, jak medycznym rozumieniu tego pojęcia.

Jest przy tym oczywiste, że w przypadku wspomnianego leku może chodzić w praktyce wyłącznie o leczenie „choroby alkoholowej” (ścisłej uzależnienia od alkoholu etylowego).

Powód nie twierdzi zresztą, aby lek ten służyć miał leczeniu innych schorzeń.

Oznacza to, że pozwani mieli i mają pełne prawo do posługiwania się w swojej działalności oznaczeniami i informacjami wskazującymi, że zajmują się „leczeniem” uzależnienia od alkoholu („choroby alkoholowej”).

Chybione są przy tym próby dyskredytowania przez powoda tej formy terapii przez przeciwstawianie jej innym formom leczenia uzależnienia od alkoholu, w tym przez psychoterapię.

W szczególności nie ma podstaw do uznania, że tylko psychoterapia może być uznana za „leczenie”.

Jest oczywiste i powszechnie wiadome, że najbardziej korzystne jest jednoczesne korzystanie z różnych form leczenia uzależnienia, zarówno farmakologicznej, jak i psychologiczno – psychiatrycznej.

Wypada jednak zaznaczyć, że żadna z nich, zarówno stosowana odrębnie, jak i łącznie, nie prowadzi do całkowitego wyleczenia z uzależnienia, ale jedynie do zachowania abstynencji od alkoholu, co jest w praktyce jedynym efektywnym skutkiem leczenia „choroby alkoholowej”.

Nie ulega wątpliwości, że taki skutek może być osiągnięty także wyłącznie w drodze terapii stosowanej przez pozwanych.

Nie ma także podstaw do przyjęcia, że zachowanie pozwanych mogło wprowadzić w błąd potencjalnych pacjentów, chcących leczyć się z uzależnienia.

Przede wszystkim, czego powód nie kwestionuje, pozwani w swoich ogłoszeniach, informacjach itp. nie podawali nieprawdy co do zakresu świadczonych przez siebie usług medycznych.

Poza tym należy uwzględnić, że chodzi tu o terapię o specyficznym charakterze.

Z usług obu stron korzystają bowiem osoby, które podjęły decyzje o próbie zerwania z nałogiem alkoholowym.

Są to zatem zwykle pacjenci dostatecznie „uświadomieni”, którzy mają już wystarczającą wiedzę o tym, jakie są dostępne formy leczenia uzależnienia i czym się różnią.

Z tych przyczyn na podstawie art. 385 kpc Sąd Apelacyjny orzekł jak w punkcie III. sentencji wyroku.

O należnych pozwanym kosztach zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym orzeczono (punkt IV. wyroku) na podstawie art. 98 § 1, 1 ¹ i 3 kpc oraz art. 99 kpc w zw. z art. 391 kpc, przy uwzględnieniu przepisów § 10 ust. 1 pkt 2) w zw. z § 2 pkt. 6) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2023.1935).

Bogdan Wysocki

Niniejsze pismo nie wymaga podpisu na podstawie § 100a ust. 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych jako właściwie zatwierdzone w sądowym systemie teleinformatycznym.

Starszy sekretarz sądowy

Sylwia Stefańska