Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2023 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Jerzy Bess (spr.)

Sędziowie: SSA Kamil Grzesik

SSA Andrzej Żelazowski

Protokolant: Jakub Zieliński

po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2023 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z o.o. w W.

przeciwko W. B.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 8 listopada 2021 r., sygn. akt IX GC 728/18

1.  w wyniku częściowego uwzględnienia apelacji pozwanego, zmienia zaskarżony wyrok, przez nadanie mu treści:

I.  „zasądza od pozwanego W. B. na rzecz strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 185.069,05 zł (sto osiemdziesiąt pięć tysięcy sześćdziesiąt dziewięć 05/100 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

– od kwoty 445,57 zł od dnia 7.11.2016 r. do dnia zapłaty,

– od kwoty 20.368,66 zł od dnia 7.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 19.248,27 zł od dnia 7.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 62.720,41 zł od dnia 7.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 33.108,89 zł od dnia 7.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 609,59 zł od dnia 8.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 694,09 zł od dnia 8.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 46.197,20 zł od dnia 8.11.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 1.162,35 zł od dnia 27.12.2016 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 167,90 zł od dnia 10.01.2017 r. do dnia zapłaty,

- od kwoty 346,12 zł od dnia 11.04.2017 r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego W. B. na rzecz strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 17.239,29 zł (siedemnaście tysięcy dwieście trzydzieści dziewięć 29/100 złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.”;

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego W. B. na rzecz strony powodowej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 5.379,87 zł (pięć tysięcy trzysta siedemdziesiąt dziewięć 87/100 złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt: I AGa 5/22

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie

z dnia 29 czerwca 2023 roku

Zaskarżonym wyrokiem zasądzono od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 206.237,54zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w sposób opisany w tym wyroku (pkt I.), oddalono powództwo w pozostałym zakresie (II.) i zasądzono od pozwanego na rzecz strony powodowej kwotę 24.199,74zł, tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 10.800zł wynagrodzenia pełnomocnika procesowego (pkt III.).

Powyższe orzeczenie zapadło w oparciu o następujący stan faktyczny. Strona powodowa wystawiła pozwanemu faktury za zrealizowane zamówienia na dostawę szyb, a to :

- fakturę nr (...) z dnia 5.09.2016 r. , na kwotę 33.787,12 zł, z terminem płatności 4.11.2016r., za dostawę szyb zrealizowaną 5.09.2016r. ( powódka dochodzi 27.724,86 zł ),

- fakturę nr (...) z dnia 5.09.2016 r., na kwotę 445,57 zł, z terminem płatności 4.11.2016r., za dostawę szyb zrealizowaną 5.09.2016 r.,

- fakturę nr (...) z dnia 6.09.2016 r., na kwotę 33.060,56 zł, z terminem płatności 7.11.2016r. , za dostawę szyb zrealizowaną 6.09.2016 r.,

- fakturę nr (...) z 7.09.2016 r. , na kwotę 33.108,89 zł, z terminem płatności 7.11.2016 r., za dostawę szyb zrealizowaną 7.09.2016 r ,

- fakturę nr (...) z dnia 7.09.2016 r., na kwotę 62.720,41 zł, z terminem płatności 7.11.2016r. , za dostawę szyb zrealizowaną 7.09.2016 r.,

- fakturę nr (...) z dnia 8.09.2016r. , na kwotę 694,09zł, z terminem płatności 7.11.2016 r., za dostawę szyb zrealizowaną 8.09.2016 r.,

- fakturę nr (...) z dnia 8.09.2016 r., na kwotę 609,59 zł, z terminem płatności 7.11.2016r., za dostawę szyb zrealizowaną 8.09.2016 r ,

- fakturę nr (...) z dnia 8.09.2016 r. , na kwotę 46.625,73 zł, z terminem płatności 7.11.2016 r., za dostawę szyb zrealizowaną 8.09.2016 r. (powódka dochodzi 46.197,20 zł w związku z korektą faktury),

- fakturę nr (...) z dnia 25.10.2016 r., na kwotę 1.162,35 zł, z terminem płatności 26.12.2016r. , za dostawę szyb zrealizowaną 25.10.2016r.

- fakturę nr (...) z dnia 9.11.2016 r., na kwotę 167,90zł, z terminem płatności 9.01.2017 r., za dostawę szyb zrealizowaną 9.11.2016 r.,

- fakturę nr (...) z dnia 9.02.17 r., na kwotę 346,12 zł, z terminem płatności 10.04.2017 r. za dostawę szyb zrealizowaną 9.02.2017 r.

Należności ujęte w tych fakturach nie były sporne , pozwany co do nich podnosił jedynie, że zostały potrącone przez pozwanego. W dniu 14.11.2016r. powódka wystawiła pozwanemu notę odsetkową, nr (...), na kwotę 37.465,81 zł, z terminem płatności do 21.11.2016 r. W zestawieniu należności objętych notą ujęła faktury wystawione między 13.09.2013 r. a 21.04.2016 r., których płatności przypadały w czasie od 13.09.2013 r. do 5.06.2016 r. Pismem z dnia 31.01.2017 r., doręczonym pozwanemu w dniu 23.02.2017 r., powódka oświadczyła, że uznaje roszczenie pozwanego na kwotę 25.000zł (tyczące 6 wadliwych szyb), w związku z czym wystawiła fakturę korygującą nr (...), na sumę 25.000,01 zł (brutto 30.750,01 zł), do faktury nr (...) i dokonuje kompensaty z notą odsetkową wystawioną pozwanemu na kwotę 37.465,81zł. W związku z tym z tytułu odsetek pozostaje do zapłaty 6.715,80 zł. W dniu 9.09.2015 r. pozwany zawarł z (...) S.A.w W. umowę o kompleksowe wykonanie ślusarki aluminiowej oraz innych elementów elewacji oraz na dachu obiektu zlokalizowanego we W., przy ulicy (...). Strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 2.800.000zł. Rozpoczęcie prac ustaliły na 13.10.2015 r., a ich zakończenie na 10.02.2016 r. W umowie przyjęto także terminy pośrednie, w tym zrealizowanie montaży ze szkleniem w okresie od 20.10.15 r. do 2.11.15 r., z tym że tzw. latarni (element z zastosowaniem szyb trójkątnych), w okresie od 10.11.15 r. do 15.12.15 r. Strony przewidziały (klauzula 12.) kary umowne obciążające wykonawcę, za opóźnienie w wykonaniu umowy, za opóźnienie w terminach pośrednich, za opóźnienie w usunięciu wad, liczone za każdy dzień opóźnienia, a także kary za odstąpienie od umowy z przyczyn leżących po stronie wykonawcy za niedotrzymanie warunków umowy wyszczególnionych w umowie, za powierzenie robót osobie trzeciej z naruszeniem postanowień umowy. Strony postanowiły, że kary umowne należą się niezależnie od odstąpienia od umowy i podlegają kumulacji, przy czym łącznie kary nie mogą przekraczać 15% wynagrodzenia. Z tytułu opóźnień strony przewidziały karę w wysokości 1% wynagrodzenia za każdy dzień opóźnienia. W dniu 4.02.2016 r. spółka (...) wystosowała do pozwanego pismo, że w związku ze zmianami projektowymi wstrzymuje określone prace, w tym w zakresie elewacji. W dniu 4.10.2016 r. pozwany i spółka (...) zawarli aneks do umowy. W aneksie poszerzono zakres prac pozwanego o roboty dodatkowe za wynagrodzenie 133.384 zł, w związku z czym wynagrodzenie ryczałtowe wyniesie 2.908.384 zł. Strony oświadczyły, że w związku z wystąpieniem wady fabrycznej trwałej w szybach trójkątnych latarni, udzielają rabatu w kwocie 25.000 zł . Nadto w związku z niedotrzymaniem terminu zakończenia robót, ustalonego na 10.02.2016 r., pozwany zobowiązał się do zapłaty kary umownej w wysokości 180.000 zł. W aneksie nie podano ile dni opóźnienia strony liczą. Pismem z dnia 27.10.2016 r., doręczonym powódce w dniu 3.11.2016 r., pozwany poinformował powódkę, że wystawił jej notę obciążeniową (...), z dnia 27.10.2016 r., na kwotę 25.000 zł, z terminem płatności na 2.11.2016 r., za 6 wadliwych szyb trójkątnych dostarczonych na obiekt we W.. Nadto wskazał, że ponieważ powódka opóźniała się z dostarczaniem szyb w stosunku do zamówień, których numery w piśmie wymieniono (dot. dostaw z okresu między 9.02.2016 r. a 1.03.2016 r. ), w łącznym wymiarze 33 dni, pozwany został obciążony przez swojego zamawiającego, spółkę (...), karą umowną w kwocie 180.000zł, za opóźnienie w realizacji umowy. Podniósł, że jest to jego szkoda, za którą odpowiedzialna jest powódka. Do pisma dołączył aneks do umowy z (...) z 4.10.2016 r., notę obciążeniową na 25.000 zł, notatkę z 28.04.2016 r. w sprawie zrekompensowania za wadliwe szyby. Pismem z 4.11.2016 r. , doręczonym powódce w dniu 10.11.2016 r., pozwany oświadczył się o potrąceniu kwoty 25.000 zł, ujętej w nocie obciążeniowej z 27.10.16 r., nr (...), z wierzytelnościami powódki, w łącznej kwocie 51.430,92 zł , z tytułu faktur :- nr (...) , na kwotę 33.060,56 zł, z której do zapłaty pozostało 13.812,29 zł, -nr (...), na kwotę 3.385,94 zł, - nr (...), na kwotę 445,57zł, -nr (...), na kwotę 33.787,12 zł. Pismem z dnia 10.11.2016 r., doręczonym powódce w dniu 15.11.2016 r., pozwany poinformował powódkę, że wystawił jej notę obciążeniową (...), z dnia 10.11.2016 r., na kwotę 180.000 zł, z terminem płatności na 14.11.2016 r., tytułem odszkodowania za nieterminowe dostarczenie szyb na obiekt we W.. Wskazał, że odszkodowanie to jest równe karze umownej, którą obciążyła go spółka (...) z tytułu nieterminowej realizacji umowy. Pismem z 14.11.2016 r. pozwany oświadczył się o potrąceniu kwoty 180.000 zł, ujętej w nocie obciążeniowej z 10.11.16 r., nr (...) , z wierzytelnościami powódki, w łącznej kwocie 172.256,39 zł, z tytułu faktur :- nr (...), na kwotę 33.787,12 zł, z której do zapłaty pozostało 26.430,92 zł, - nr (...), na kwotę 33.108,89 zł, - nr (...), na kwotę 46.625,73 zł,-nr (...), na kwotę 694,09 zł ,- nr (...), na kwotę 609,59 zł,- nr (...), na kwotę 62.720,41 zł ,- nr (...), na kwotę 2.066,76 zł. W okresie październik – grudzień 2015 r. strony korespondowały w sprawie zamówień na szyby dla obiektu we W. . W korespondencji z 27.11.2015 r. (k. 557-569) strona pozwana zwróciła się o informację do strony powodowej, o wypowiedzenie się w sprawie wykonania szyb według załączonej ich wersji z 26.11.2015 r., dla fasady latarnia (szyby trójkątne), czy jest z tym jakiś kłopot, aby można przygotować zamówienie. W odpowiedzi, w korespondencji z 1.12.2015 r. (k.570- 572), strona powodowa podała, że nie podejmie się wykonania, bo nie jest w stanie wykonać szyb na latarnię jeżeli ich szpic będzie ostry, że wymaga on ścięcia, i zademonstrowała rozwiązanie. Po tym, w grudniu 2015 r. i styczniu 2016 r. strony korespondowały w sprawie rozwiązań wykonania szyb. W dniu 23.01.2016 r. strony poczyniły wspólne ustalenia w sprawie wykonania szyb, ustalając, że zastosowane będą określone ścięcia, i w sprawie sitodruku na szybach. Ustalono, że pozwany do 1.02.2016r. dostarczy brakujące zamówienie na nakrycie „latarni”. Ustalono kolejność realizacji zamówień. Ustalono, że dostawa szkła na latarnię będzie w dniach 9-10 lutego 2016 r., a kolejne dostawy szkła co kolejne trzy dni robocze. Szyby na budynku musiały być montowane w określonej kolejności i porządku, wobec czego brak danej szyby blokował postęp montowania szyb. Powódka zakończyła dostarczanie szyb na budowę w dniu 8.03.2016r. Pozwany zakończył montaż szyb na budynku w marcu 2016r. W czasie realizacji zamówień na szyby powódka nie znała umowy pozwanego ze spółką (...), terminów realizacji poszczególnych robót obciążających pozwanego, w tym terminów szklenia budynku. Nie znała w szczegółach ilości ani parametrów szyb potrzebnych na budowę. Nie wiedziała także o zastrzeżonych pozwanemu karach umownych. Spółka (...) obciążyła pozwanego karą umowną w wysokości 180.000zł . W przeważającej większości kara ta została naliczona firmie pozwanego za opóźnienie w dostawie i wykonaniu szkleń, w niewielkim stopniu kara ta wynikała z naruszenia przez pracowników firmy pozwanego zasad BHP na budowie. Wysokość kary była między stronami uzgodniona. Ostatecznie firma pozwanego zakończyła wykonywanie przedmiotu umowy w październiku 2016r.

Przedmiotowy stan faktyczny Sąd Okręgowy w Krakowie w oparciu o zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy w postaci dokumentów, które nie był negowane przez strony, choć wywodziły z niego różne wnioski. Odnosząc się do zeznań świadków, zeznających na rozprawie 10.12.20r. M. K. (1) (k. 1027), M. K. (2) (k. 1027-1028), K. B. (k. 1028), M. M. (k. 1028-1029), zeznających na rozprawie w dniu 17.06.21r., G. K. (k.1105 ), K. W. (k. 1105-1106), T. M. (k. 1106), oraz zeznającego na piśmie J. W. (k. 1052), ale także do zeznań strony powodowej (k. 1120) w ocenie Sądu Okręgowego w Krakowie brak było podstaw do ich zanegowania. Dostrzeżono, że świadkowie związani ze stroną powodową (jej pracownicy), a także sama strona powodowa, relacjonowali zbieżnie z tym, co wynika z dokumentów pisanych, sporządzanych w toku realizacji szyb na obiekt. Szczególnie tyczy to zgłoszenia zapotrzebowania na konkretne szyby trójkątne, że miało to miejsce z końcem listopada 2015 r., że 1.12.2015r. powódka odpowiedziała, iż zamówienia takiego nie przyjmie, bo nie jest w stanie go wykonać, chyba że nastąpi korekta kształtu szyb, że na spotkaniu, z którego sporządzono notatkę datowaną na 23.01.2016 r., strony ustaliły kształt szyb oraz dostawy szyb na budowę. Natomiast w odniesieniu do terminów dostaw ustalonych 23.01.2016 r. , czy zostały dochowane, różnica w relacji wynikała tylko ze sposobu liczenia terminu. Na podzielenie zasługuje także to co wynika z relacji wymienionych, że powódka nie znała z góry ani ilości szyb potrzebnych na przedmiotowy obiekt, ani konkretnych parametrów szyb. Potwierdza to korespondencja mailowa z okresu od października 2015 r., z której wynika, że strony prowadziły bieżące ustalenia w sprawie szyb . Gdyby powódka znała wcześniej wszystkie dane techniczne tyczące szyb, pozwalające na ich wykonanie, wymiana informacji w tym temacie byłaby nieuzasadniona. Uzasadnionym jest także, że powódka nie znała umowy, którą pozwany miał ze spółką (...), w tym terminów jej realizacji, zastrzeżonych kar. Gdyby tak było pozwany wskazałby na konkretne okoliczności potwierdzające ten fakt. Tymczasem pozwany ogólnie twierdził, że informował powódkę, iż za niedotrzymanie terminów jest zagrożony karami. Z kolei świadkowie związani ze stroną pozwaną logicznie wyjaśnili, że montaż szyb na budynku musiał odbywać się w określonej kolejności , że brak danych szyb blokował postęp szklenia. Jednakże na uwagę zasługuje, że świadkowie nie umiejscawiali konkretnie w czasie opóźnień w dostarczaniu danej partii szyb, a szczególnie nie wskazywali konkretnych okresów „przestoju” z powodu braku danych szyb. To samo dotyczy zeznań pozwanego. Szczególnego podkreślenia wymaga, że nie znajduje uzasadnienia w dokumentach pisanych twierdzenie pozwanego, że powódka w listopadzie 2015r. przyjęła bez zastrzeżeń zamówienie na szyby. Z uwagi na to, że w sprawie pozwany rozliczał powódkę nie z całego okresu współpracy lecz z dostarczania szyb uzgodnionego na spotkaniu stron w dniu 23.01.2016r. (odpowiedzialność odszkodowawczą powódki pozwany uzasadniał uchybieniem terminów uzgodnionych na tym spotkaniu ), zaznaczenia wymaga, że pozwany, ani inny dowód w sprawie, nie dostarczyli informacji, jak kształtował się postęp prac, a raczej brak tego postępu, w okresie po 9-10.02.2016r. (planowa data pierwszej dostawy materiału) i dalej w kontekście kolejnych dostaw. Pozwany nawet nie podał daty, w której zakończył montaż szyb, podając jedynie, że miało to miejsce w marcu 2016 r. Odnosząc się do zeznań świadka Ł. K., zeznającego na rozprawie 18.10.2021 r. (k. 1119-1120), w ocenie Sądu zeznania te zasługują na podzielenie tylko w zakresie, w jakim znajdują logiczne wsparcie w dowodach, które Sąd podzielił. Z relacji świadka wynika, że powódka złożyła ofertę na dostawę oznaczonych szyb, pozwany następnie tylko realizował zamówienia na określoną partię szyb. Takie rozwiązanie oznaczałoby, że powódce znane były, pierwotnie, szczegóły rozwiązań projektowych budynku i wykonawczych w odniesieniu do szyb i konkretnie przedmiot umowy pozwanego z (...), a nic na to nie wskazuje. Pozwany nie twierdził, że zobowiązał się wobec powódki, iż zamówi u niej wszystkie szyby na budowę. Pozwany podawał, że w okresie gdy on zabiegał u (...) o zlecenie robót budowlanych , także powódka oferowała, że może być dostawcą szkła na budowę i uzyskała akceptację u inwestora. Jednak okoliczności sprawy wskazują, że ani pozwany, ani (...) nie zobowiązali się wobec powódki, że zamówią u niej wszystko szło na budynek. Dodano, że również powódka nie twierdziła że wiązała ją umowa, w której przyjęła na siebie obowiązek dostarczenia wszystkich szyb na budynek. Wobec tego, przyjęto, że powódka jedynie mogła oczekiwać, że skoro pozwany złożył jej pierwsze zamówienie na część szyb potrzebnych dla obiektu, to będzie jej składał też zamówienia na pozostałe partie szyb. Zatem powódka mogła tylko oczekiwać konkretnych zamówień, ale bez gwarancji, że nastąpią. Skoro stron nie wiązała umowa, w której powódka przyjęłaby na siebie obowiązek dostarczenia wszystkich szyb na budynek (pozwany też nie twierdził, że zobowiązał się wobec powódki, iż zamówi u niej wszystkie szyby), to powódka mogła odmówić wykonania danego zamówienia. W nawiązaniu do tego podnieść należy, że gdy ze strony pozwanego 27.11.2015 r. wystosowano zapytanie w sprawie szyb trójkątnych, powódka niezwłocznie, bo 1.12.2015r., poinformowała, których szyb nie jest w stanie wykonać. Owo zapytanie redagował świadek Ł. K.. Jemu też została udzielona odpowiedź. Wobec tego, w ocenie Sądu Okręgowego w Krakowie sekwencja zdarzeń, które świadek przedstawił nie zasługuje na wiarę. To samo odnosi się do relacji świadka tyczącej zamówień po spotkaniu stron 23.01.2016 r., w którym świadek, jak sam podawał, uczestniczył.

W oparciu o tak ustalony stan faktyczny Sąd Okręgowy w Krakowie uznał, że dochodzone pozwem roszczenie zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części. Zdaniem Sądu Okręgowego w Krakowie, roszczenie powódki o zapłatę ceny sprzedaży nie było sporne. Pozwany oponował mu powołując się na potrącenie z nim swoich wierzytelności, z tytułu wadliwych 6 szyb -25.000 zł, i z tytułu odszkodowania za nienależyte wykonanie zobowiązania przez powódkę, w postaci zwłoki w dostarczeniu szyb w stosunku do terminów ustalonych na spotkaniu stron w dniu 23.01.2016 r. – 180.000 zł. Dodać tu należy, że pozwany nie wykazał, że przed 23.01.2016 r. zamawiał szyby w terminach dostosowanych do jego harmonogramu prac, wynikającego z umowy z (...), jednocześnie odpowiednich dla powódki, aby mogła wykonać dane zamówienie. W odniesieniu do żądania odsetkowego pozwany podniósł zarzut przedawnienia. Nadto zanegował, że powódka skutecznie potrąciła należność 25.000zł za 6 wadliwych szyb. W ocenie Sądu Okręgowego w Krakowie okoliczności sprawy uzasadniają przyjęcie, że ani pozwany, ani (...) nie zobowiązali się wobec powódki, że zamówią u niej komplet szyb na budynek. Również powódka nie przyjęła na siebie obowiązku dostarczenia wszystkich szyb na budynek. Odróżnić tu należy działania w kierunku rozpoznania, czy powódka byłaby w stanie dostarczyć szyby dla budującego się obiektu, które były podejmowane zanim pozwany zawarł umowę z (...), które to działania nie kreowały stosunku zobowiązaniowego, od zawiązania stosunku zobowiązaniowego. Uzasadnionym jest w sprawie przyjęcie, że stosunek zobowiązaniowy nawiązywał się między stronami od przyjęcia danego zamówienia pozwanego . Brak związania się przez strony chociażby umową ramową w sprawie wykonania przez powódkę szyb dla obiektu uzasadnia, że strony pozostawiły tu sobie swobodę co do dokonywania zamówień i ich przyjmowania. Zatem stosunek zobowiązaniowy nawiązywały poprzez każdoczesne złożenie zamówienia i jego przyjęcie. W niniejszej sprawie pozwany zarzucił powódce brak wywiązania się z terminów dostaw szyb określonych na spotkaniu stron w dniu 23.01.16 r. i z tym wiązał odpowiedzialność odszkodowawczą powódki. Przypomnieć należy, że chodzi tu o partie szyb mające być dostarczonymi między 9.02.2016 r. a 1.03.2016 r. (według powódki 8.03.2016 r.). Wobec tego w sprawie nie ważą inne ewentualne opóźnienia się powódki w dostawie szyb. Na marginesie, pozwany nie wskazywał konkretnie opóźnień innych dostaw. Natomiast w odniesieniu do szyb uzgadnianych przez strony 23.01.2016 r., to jak ustalono, wcześniej, w dniu 27.11.2015 r., pozwany wystosował o nie zapytanie, aby, jak podawał, opracować zamówienie. Powódka natomiast niezwłocznie, bo 1.12.2015 r. odpowiedziała, że nie jest w stanie wykonać szyb określonych w tej korespondencji, więc nie przyjmie zamówienia. Stąd dopiero w dniu 23.01.2016 r. strony ustaliły warunki ich wykonania, w tym terminy dostaw. Od tego też czasu należy liczyć zawiązanie się zobowiązania. W każdym razie istotne jest, że pozwany rozlicza powódkę z wywiązania się z ustaleń poczynionych w styczniu 2016 r., zarzucając zwłokę w dostarczeniu szyb i powołując się na to , że skutkowało to dla niego szkodą. Zatem, nienależyte wykonanie zobowiązania może polegać na uchybieniu umówionemu terminowi świadczenia. Takie wykonanie może skutkować szkodą po drugiej stronie.

Roszczenia pozwanego z kolei oceniono przez pryzmat art. 361 k.c. i art. 363 § 2 k.c. Wskazano, że pozwany podniósł, że jego szkoda polegała na obciążeniu pozwanego przez jego kontrahenta, spółkę (...), karą umowną za uchybienie terminowi wykonania zobowiązania, który przypadał na 10.02.2016r., którego to terminu pozwany nie dotrzymał z powodu powódki , bo ta opóźniła się w dostawie szyb. W ocenie Sądu nie można przyjąć, że to obciążenie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym, jakim miałaby być zwłoka powódki w dostawie szyb na obiekt. Zwrócono uwagę, że sprawca ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa swojego działania, zaniechania, czyli następstwa typowe, oczekiwane w zwykłej kolei rzeczy, z którymi sprawca powinien się liczyć. Zadano pytanie, czy takim następstwem są skutki zobowiązań poszkodowanego, które podjął z osobami trzecimi. Należy na to odpowiedzieć, że nie w każdym przypadku. Trzeba bowiem uwzględnić, że zgodnie z zasadą swobody zobowiązań ich strony mogą je indywidualnie kształtować i w sposób swoisty. W związku z tym trudno oczekiwać od osoby trzeciej, aby w każdym przypadku powinna przewidzieć konsekwencje swojego czynu dla takiego zobowiązania. Ukształtowanie się następstw jej czynu w takiej sytuacji determinowało by jakieś indywidualne zobowiązanie. Gdyby nie ono następstwo czynu byłoby inne. Zatem można przyjąć, że konsekwencje wynikające ze zobowiązania poszkodowanego wobec osób trzecich w relacji do czynu sprawcy, jak chodzi o następstwo tego czynu, mogą być okolicznością wyjątkową. Chociaż w niniejszej sprawie można przyjąć, że strona powodowa powinna się liczyć z tym, że jej opóźnienie w wykonaniu zobowiązań może przekładać się na opóźnienie pozwanego w wykonaniu jego zobowiązań wobec jego kontrahenta, a co za tym idzie skutkować odpowiedzialnością odszkodowawczą pozwanego wobec jego kontrahenta, to jednak nie można przyjąć, że poniesiona odpowiedzialność odszkodowawcza przez pozwanego z przyczyn leżących po stronie powódki (gdy w tej materii podzielić optykę pozwanego) stanowi uszczerbek do wyrównania którego powódka jest zobowiązana. Zdaniem Sądu nie można przyjąć, że miarą odpowiedzialności powódki za jej naruszenie więzi zobowiązaniowej wobec pozwanego jest wysokość odszkodowania do którego zobowiązał się pozwany. Pozwany zobowiązał się do odszkodowania umownego. Odszkodowanie umowne ( art. 483,484 k.c.) jest tzw. odszkodowaniem ryczałtowym, nie musi odpowiadać wysokością rzeczywistemu uszczerbkowi majątkowemu drugiej strony. Natomiast jeżeli już rozważać odpowiedzialność odszkodowawczą powódki to powinna ona odpowiadać uszczerbkowi faktycznemu, a nie arbitralnie określonemu przez oznaczenie kwoty odszkodowania. W niniejszej sprawie tym bardziej, że kwota odszkodowania umownego była kalkulowana w odniesieniu do kwoty wynagrodzenia za całość przedmiotu świadczenia pozwanego, który nie sprowadzał się tylko do dostarczenia szyb na budowę (zadanie powódki) , ale obejmował i inne roboty. Poza tym, co również istotne, odszkodowanie zostało policzone pozwanemu nie tylko za niedochowanie terminu wykonania robót ale i za inne przejawy nienależytego wykonania zobowiązania. Wskazał na to świadek J. W., ze spółki (...). Dodatkowo pozwany w żaden sposób nie wykazał, ani nie określił, jaki okres opóźnienia został mu policzony (za jaki okres opóźnienia (...) nałożyła sankcje – odszkodowanie). Powyższe uzasadnia, że konsekwencje zobowiązania pozwanego wobec spółki (...) z perspektywy zarzucanego powódce czynu były wyjątkowym zbiegiem okoliczności. Dla Sądu Okręgowego w Krakowie odrębną kwestią było zagadnienie, czy pozwany i spółka (...) skutecznie umówiły się na odszkodowanie umowne. Z ich umowy wynika, że przewidziały kary umowne oddzielnie za różne przejawy nienależytego wykonania zobowiązania, przy czym skonstruowały je tak, że ich wysokość miała być funkcją czasu (stawka za dzień).Można więc przyjąć, że nie odpowiadało to regulacji art. 483 k.c., z którego wynika, że odszkodowanie umowne (kara umowna) powinno być oznaczone określoną sumą. Wobec tego przy zawieraniu umowy strony chcąc zastrzec odszkodowanie umowne powinny wskazać kwotę jego wysokości lub podstawy obliczenia, które pozwalają na wyliczenie tego odszkodowania już przy zawieraniu umowy w oparciu o podstawy, które uchylają się spod interpretacji. Tego warunku nie spełnia podanie czasu za który będzie liczone, czasu kwalifikowanego (uznanego) jako zwłoka, i stawki za dzień . Takie ukształtowanie kary, jak się określa, rodzi zobowiązanie wieczne, w sytuacji gdy dłużnik trwale zaniechuje spełnienia swojego zobowiązania. Nie sanuje tego określenie górnej wysokości kary z wszystkich tytułów. Konstrukcja taka nadal nie spełnia wymogu art. 483k.c. Tym bardziej, że trudno oczekiwać, aby strony rozumiały umowę tak, że wyczerpanie limitu kary w ramach jednej podstawy jej naliczania (np. za zwłokę w oddaniu przedmiotu umowy) czyniło bezprzedmiotową umowną odpowiedzialność odszkodowawczą z innego tytułu (np. za zwłokę w usuwaniu wad). Powyższe rozważania zostały poczynione przy założeniu, że powódka pozostawała w zwłoce, a jej zwłoka spowodowała opóźnienie pozwanego, które (...) objęła sankcją odszkodowawczą. Jednak zdaniem Sądu Okręgowego w Krakowie nie można było przyjąć za wykazane, że ewentualny „poślizg” powódki w dostawie szyb (mowa o dostawach uzgodnionych 23.01.2016 r.) skutkował dla pozwanego wydłużeniem czasu ich montażu, o 33 dni. Żaden z zaoferowanych dowodów nie dostarczył wiedzy, w jakich konkretnie dniach odbył się montaż tychże szyb. Żaden z dowodów nie dostarczył wiedzy w jakim czasie zostały wznowione roboty po tym jak (...) je wstrzymał pismem z 4.02.2016r., przy czym nie wyjaśniono, że owo wstrzymanie nie dotyczyło szklenia w miejscach na które były przeznaczone szyby z dostaw uzgodnionych 23.01.2016 r. Nie można było zatem przyjąć, że pozwany nie przeprowadził montażu w zaplanowanym przez siebie czasie, licząc od faktycznej dostawy danej partii szyb. Budzi wątpliwość, że terminy dostaw uzgodnione 23.01.2016r. były wynikiem tzw. ratowania sytuacji. Na ten czas pozwany był jeszcze w toku biegu terminu do zakończenia robót, który upływał 10.02.2016 r. Nic nie wskazuje na to, że na spotkaniu w dniu 23.01.2016 r. strony omawiały dostosowanie terminów dostaw do tego terminu i tylko z powodu powódki przeciągnęły je do marca . Należy przyjąć, że uzgodnione wówczas terminy odpowiadały pozwanemu. Poza tym zauważyć wypada, że gdyby pozwany był zainteresowany zrealizowanie dostaw szyb do 10.02.2016 r., to należałoby oczekiwać, że wcześniej podejmie kontakt z powódką w tej sprawie. Szczególnie gdy ta zawiadomiła go 1.12.2015 r., że zamówienia na szyby trójkątne nie przyjmie. Odnosząc się zaś do zarzutów potrącenia Sąd Okręgowy w Krakowie wskazał, że roszczenie w kwocie 25.000 zł okazało się między stronami niesporne. Strony spierały się , która z nich skutecznie je potrąciła. W nawiązaniu do tego podnieść należy, że według art. 498 k.c. i 499 k.c. potrącenie wchodzi w grę, gdy oznaczone wzajemne wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem. Szczególnie wymagalną musi być wierzytelność pasywna. Potrącenia dokonuje się przez złożenie oświadczenia drugiej stronie. Nie powinno ulegać kwestii, że skoro oświadczenie o potrąceniu jest czynnością prawną jednostronnie kształtującą, ma skutkować umorzeniem oznaczonych wierzytelności, to pewność obrotu prawnego wymaga, aby było solenne, jednoznaczne , tj. w sposób uchylający się spod interpretacji oznaczać wierzytelności potrącane. W niniejszej sprawie pozwany zderzył ze swoją wierzytelnością w kwocie 25.000 zł cztery wierzytelności powódki, w tym trzy objęte pozwem w niniejszej sprawie. Wierzytelności te nie równoważyły się pod względem wartości. Wierzytelności powódki opiewały na różne kwoty, przy czym dwie były wyższe niż 25.000 zł. Pozwany nie wskazał, jaką kwotę potrąca z każdej wierzytelności powódki. Budzi też wątpliwość solenność oświadczenia o potrąceniu, gdy zważyć, że w późniejszym w czasie oświadczeniu o potrąceniu kwoty 180.000zł ujął wierzytelność powódki na kwotę 33.787,12zł, nr faktury (...), podczas gdy z oświadczenia w sprawie potrącenia 25.000 zł można wywieść, że ją już wtedy objął potrąceniem, lecz nie podał w jakiej części. Podobnie należy ocenić należy oświadczenie w sprawie potrącenia 180.000zł (z tytułu odszkodowania). Pozwany zderzył z nią siedem wierzytelności powódki, w tym sześć objętych pozwem w niniejszej sprawie. Wierzytelności te nie równoważyły się pod względem wartości, wierzytelności powódki opiewały na różne kwoty. Pozwany nie wskazał jaką kwotę potrąca z wierzytelności, którą objął potrąceniem w sprawie roszczenia na 25.000zł. W ocenie Sądu oświadczenia pozwanego nie są skuteczne, bowiem nie określają jednoznacznie w jakiej części zostają potrącone wierzytelności powódki. Oczywistym powinno pozostawać, że oświadczenie o potrąceniu wierzytelności na kwotę 180.000zł, z tytułu wyżej omawianego odszkodowania, nie może być uznane za skuteczne przede wszystkim z tego powodu, że pozwany nie dowiódł, że wierzytelność ta mu służy. Odnosząc się zaś do wierzytelności powódki z tytułu skapitalizowanych odsetek i potrącenia. Rację ma pozwany, że roszczenia o odsetki przedawniają się z upływem trzech lat . W związku z tym, zważywszy na to co wyżej wywiedziono w odniesieniu do zdatności do potrącenia, nieskuteczne jest potrącanie wierzytelności przedawnionych. Powódka, podobnie jak pozwany, oświadczając się o potrąceniu nie podała, które wierzytelności odsetkowe potrąca. Nie można zatem uznać tego oświadczenia za skuteczne. W tym względzie zachowują aktualność powyższe wywody. Jednakże w związku z przedmiotowym potrąceniem powódka nie wyjaśniła, które wierzytelności odsetkowe, składają się na dochodzoną z tytułu odsetek kwotę 6.715,80zł. Żadnych założeń nie można tu czynić .Wobec tego stwierdzić należy, że powódka nie dowiodła, iż na dochodzoną kwotę 6.715,80zł składają się nieprzedawnione wierzytelności odsetkowe. Podkreślenia wymaga, że skoro powódka z przedstawionej listy roszczeń odsetkowych, obejmującej kilkaset pozycji, dochodzi ich części, to powinna wskazać których.

Podsumowując, roszczenie odsetkowe powódki jako niewykazane nie zasługiwało na uwzględnienie. Z powyższych względów orzeczono na podstawie art. 535 k.c., art. 481 k.c. oraz. O kosztach procesu Sąd orzekł na zasadzie art. 100 k.p.c. w zw. z art. 98§1i3 k.p.c..

Uwzględniając, że powódka uległa tylko w bardzo nieznacznej części uzasadnionym było obciążenie pozwanego całością kosztów procesu. Na koszty powódki złożyły się opłata od pozwu : 10.648zł, wydatek na opłacenie pełnomocnictwa procesowego - 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika procesowego według norm przepisanych – 10.800zł, wydatek na koszt przejazdów pełnomocnika do Sądu – 2.734,74zł ( oświadczenie k. 1118), razem 24.199,74zł. Zgodnie z art. 98§1 k.p.c. strona przegrywająca obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi niezbędne koszty procesu, przy czym według art. 98 § 3 k.p.c. do niezbędnych kosztów procesu ustawodawca zaliczył wynagrodzenie i wydatki jednego profesjonalnego pełnomocnika strony. W spisie kosztów pełnomocnik powódki ujął 34zł za opłaty skarbowe oraz 40zł : koszt pobranych kserokopii . Pełnomocnik nie uzasadnił niezbędności wydatku na opłatę skarbową w kwocie 34 zł. Jak wynika z powyższego przedstawienia w przyznaniu kosztów powódce została uwzględniona kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Jeżeli w pozycji kwota 34 zł miałaby się mieścić opłata skarbowa od pełnomocnictwa substytucyjnego, to podnieść należy, że nie wykazano niezbędności występowania dalszego pełnomocnika (a przepis wskazuje, że z mocy prawa jedynie wydatki jednego pełnomocnika procesowego są zaliczane do niezbędnych kosztów procesu). Podobnie rzecz się ma z kwotą 40zł. Pełnomocnik nie wyjaśnił niezbędności tego kosztu, w ogóle pominął wyjaśnienie z czym się on wiąże. Zatem Sąd kierując się powyższymi przepisami nie uwzględnił żądanej kwoty 17 zł i 40 zł w kosztach procesu przyznanych powódce.

Przedmiotowy wyrok w zakresie pkt I. oraz pkt III zaskarżył pozwany apelacją , zarzucając temu orzeczeniu naruszenie następujących przepisów:

1.  art. 498 k.c. § 1 k.c. poprzez brak uznania skuteczności złożonych przez pozwanego oświadczeń o potraceniu należności w kwocie 25.000 zł oraz w kwocie 180.000 zł, pomimo iż oba oświadczenia zostały złożone zgodnie z wszystkimi wymogami ww. przepisu, w szczególności precyzyjnie wskazywały potrącane wierzytelności,

2.  art. 498 § 2 k.c. w zw. z art. 499 k.c. poprzez zasądzenie na rzecz powoda należności, pomimo ich wcześniejszej zapłaty przez pozwanego w formie potrącenia,

3.  art. 483 § 1 k.c. poprzez przyjęcie, iż odszkodowanie umowne nie może być skutecznie zastrzeżone jako iloczyn dni naruszenia danego obowiązku umownego (opóźnienia w zakończeniu prac) i określonej kwoty, pomimo wskazania przez strony maksymalnej kwoty kary umownej,

4.  art. 361 § k.c. poprzez przyjęcie, iż obciążenie pozwanego (wykonawcy robót) karą umowną przez (...) S.A. (zamawiającego roboty) nie pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem szkodzącym, jakim była zwłoka powódki w dostawie szyb na obiekt,

5.  362 k.c. poprzez uznanie iż powód nie jest zobowiązany do naprawienia szkody pozwanego w żadnej czyści i brak rozważenia ew. ustalenia choćby częściowej odpowiedzialności powoda za szkodę,

6.  sprzeczną z art. 233 k.p.c. ocenę dokumentów — oświadczenia pozwanego o potrąceniu z dnia 4 listopada 2016r [karta 868 akt, tom V| oraz oświadczenia pozwanego o potrąceniu z dnia 14 listopada 2016r [karta 873 akt, tom V] i uznanie iż oświadczenia te nie wskazują potrącanych przez pozwanego wierzytelności powoda oraz ich wysokości oraz że są ‘niesolenne,’

7.  sprzeczne z art. 316 k.p.c. nic uwzględnienie zapłaty części należność z faktury Vat nr (...) z dnia 6 września 2016 r na kwotę 33.060,56 zl poprzez rozliczenie z fakturą korygującą nr (...) z dnia 6 września 2016 r. na kwotę — 2.066,76 zł oraz poprzez rozliczenie przelewu w kwocie 400.586,40 zł z dnia 22 lipca 2016 r. dokonanego na podstawie faktury pro forma,

8.  sprzeczne z art. 327 ¹§ 1 pkt 1 k.p.c. nie odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podniesionego przez pozwanego zarzutu zapłaty faktury Vat nr (...) z dnia 6 września 2016 r na kwotę 33.060,56 zł poprzez rozliczenie z fakturą korygującą nr (...) z dnia 6 września 2016 r. na kwotę - 2.066,76 zł oraz poprzez rozliczenie przelewu w kwocie 400.586,40zł z dnia 22 lipca 2016 r dokonanego na podstawie faktury pro forma,

9.  sprzeczną z art. 233 k.p.c. ocenę materiału dowodowego poprzez przyjęcie iż zebrany materiał dowodowy nie pozwala przyjąć, że pozwany nie przeprowadził montażu w zaplanowanym przez siebie czasie, licząc od faktycznej dostawy danej partii szyb, pomimo iż wynika to wprost z zeznań świadków K. W., T. M., Ł. K. i pozwanego, którym Sąd nie odmówił wiary,

10.  sprzeczną z art. 233 k.p.c. ocenę pisma (...) S.A. z dnia 4.02.2016 r.(karta 875 akt) poprzez uznanie iż nie wyjaśniono, że wstrzymanie przez 4.02.2016 r. nic dotyczyło szklenia w miejscach, na które były przeznaczone szyby z dostaw uzgodnionych 23.01.2016 r pomimo, iż z treści ww. pisma wynika że wstrzymanie dotyczyło wyłącznie innych niż „latarnia” (najwyższe pietra fasady zewnętrznej) miejsc budynku (parteru, patio i fasady wewnętrznej),

11.  sprzeczne z art. 327 ¹§ 1 pkt 1 k.p.c. nic poczynienie w uzasadnieniu wyroku stanowczych ustaleń czy powód spóźnił się w dostawach szkła na rzecz pozwanego czy też nie, oraz o jaki czas,

12.  sprzeczną z art. 233 k.p.c. ocenę dokumentów - notatki stron z dnia 23.01.2016 r. oraz zamówień szła trójkątnego z potwierdzeniami ich przyjęcia [karty 938 - 955 akt] poprzez odnoszenie terminu dostaw szkła wyłącznic do ww. notatki, pomimo iż terminy dostaw’ zostały przez strony doprecyzowane i ustalone w potwierdzonych przez powoda już po podpisaniu ww. notatki zamówieniach,

13.  sprzeczną z art. 233 k.p.c. ocenę dowodów — Aneksu nr (...) [karta 873 akt, tom V] oraz zeznań świadka J. W. i pozwanego poprzez uznanie iż odszkodowanie zostało przez (...) S.A. policzone pozwanemu także za, inne niż opóźnienie prac, przejawy nienależytego wykonania zobowiązania,

14.  sprzeczne z art. 98 par 2 i par 3 k.p.c doliczenie do kosztów procesu powódki wydatku na przejazdy jej profesjonalnego pełnomocnika do sądu oraz sprzeczne z art. 100 k.p.c. obciążenie kosztami postępowania tylko pozwanego, pomimo iż powódka także uległa co do częścią żądania,

15.  Błąd w ustaleniach faktycznych poprzez bezpodstawne i sprzeczne z materiałem dowodowym stwierdzenie jakoby:

- Odszkodowanie zostało policzone pozwanemu nic tylko za niedochowanie terminu wykonania robót, ale i za inne przejawy nienależytego wykonania zobowiązania,’ pomimo iż wyłączną podstawą naliczenia przez (...) S.A. kary umownej wobec pozwanego było ‘niedotrzymanie terminu umownego zakończenia robót,’

- pozwany uzasadniał odpowiedzialność odszkodowawczą powódki uchybieniem terminów uzgodnionych na tvm spotkaniu w dniu 23 stycznia 2016r, podczas gdy strony były związane terminami wynikającymi z zamówień potwierdzanych przez powoda i to do ich naruszenia odnosi! się pozwany.

W oparciu o tak postawione zarzuty zmianę zakażonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości, o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania przed Sądem I oraz przed Sądem II instancji wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego i kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację strona powodowa wniosła o jej oddalenie i zwrot kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny w Krakowie zważył, co następuje

Apelacja pozwanego, po jej wnikliwej analizie, okazała się w nieznacznej części uzasadniona, stąd zaskarżony wyrok zmieniono w zakresie żądanej w pozwie kwoty żądania głównego, o czym orzeczono w pkt 1. części dyspozytywnej sentencji wyroku odwoławczego na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. a w pozostałej części, apelację oddalono, jako bezzasadną, o czym orzeczono w pkt 2 sentencji, zgodnie z art. 385 k.p.c. Wyłącznie częściowo okazał się uzasadniony zarzut pozwanego odnośnie potrącenia w zakresie kwoty 25.000 zł, a w pozostałej części ów zarzut potrącenia, co do kwoty 180.000 zł nie został uznany przez Sąd Apelacyjny w Krakowie za zasadny.

W ocenie Sądu Apelacyjnego w Krakowie zaskarżony wyrok, oceniany przez pryzmat zarzutów apelacji, poza potrąceniem w zakresie kwoty 25.000 zł, w sferze faktycznej i prawnej, finalnie uznać należało za trafny. Sąd Okręgowy w Krakowie rozpoznał istotę sprawy, odnosząc się do całości żądania pozwu i wskazanej w nim podstawy faktycznej, jak i do zarzutu potrącenia. W tym miejscu wymaga podkreślenia, że skarżący nie kwestionował wysokości żądanych w pozwie faktur i faktów z nich wynikających. Na gruncie apelacji apelujący zakwestionował natomiast brak uznania faktów, w jego ocenie, przemawiających za dokonanym potrąceniem. Podkreślić jednak należy, że Sąd Okręgowy w Krakowie w niniejszej sprawie prawidłowo w całości ustalił stan faktyczny zgodnie z dyrektywami nakreślonymi w art. 233 § 1 k.p.c. Te ustalenia w całości mają pokrycie w zgromadzonym materiale dowodowym. Wyrok natomiast zmieniono, z uwagi na uznany zarzut błędu subsumcji w przedmiocie potrącenia w zakresie kwoty 25.000 zł i jej rozliczenia z dochodzonymi w pozwie fakturami.

Zanim tutejszy Sąd odwoławczy odniesie się do zarzutów sfery faktycznej oraz prawnej zaskarżonego rozstrzygnięcia, wpierw należy odnieść się do zarzutu skarżącego dotyczącego naruszenia przez Sąd Okręgowy w Krakowie art. 327 ¹ § 1 k.p.c. Powołany przepis określa dyrektywy sporządzenia uzasadnień wyroku. Ich cel służy umożliwieniu sądowi odwoławczemu prześledzenia toku rozumowania sądu pierwszej instancji na gruncie wniesionego środka zaskarżenia. Naruszenie przedmiotowego przepisu, w przypadku braku możliwości prześledzenia wywodu sądu a quo, to jest odczytania argumentów zakwestionowanego rozstrzygnięcia, najczęściej pociąga za sobą konieczność jego uchylenia przez sąd a quem i skierowania sprawy do ponownego rozpoznania, zgodnie z art. 386 § 4 k.p.c., a to wobec konieczności zachowania dwuinstancyjnego prawa do sądu. W sprawie niniejszej, co do powyższego zarzutu, w tym zakresie nie można podzielić racji apelującego, aby doszło do naruszenia art. 327 ¹ § 1 k.p.c. To, że sąd nie odniósł się do części zarzutów w odpowiedzi na pozew lub dowodów, o których mowa w zarzutach apelacyjnych, nie świadczy jeszcze o naruszeniu kryjącej się za tym przepisem hipotezy. Zarzuty skarżącego podniesione na gruncie owego przepisu, mają bardziej merytoryczny charakter, wskazujące na błąd subsumcji, a więc nieprawidłowego zastosowania normy prawnej do określonego stanu faktycznego, niż to, że Sąd Okręgowy w Krakowie sporządził swoje uzasadnienie w sposób uniemożliwiający jego kontrolę. Sąd Apelacyjny w Krakowie, po lekturze uzasadnienia zaskarżonego wyroku, jest bowiem w stanie prześledzić tok rozumowania Sądu Okręgowego w Krakowie. W konsekwencji powyższego z stanowiskiem apelującego, wyrażonego w zarzucie nr 8 i 11 nie można było ostatecznie się zgodzić, a te zarzuty oceniać z kolei należy na gruncie zarzutów potrącenia, a więc na gruncie prawa materialnego a nie procesowego. Wbrew twierdzeniom apelującego Sąd Okręgowy w Krakowie odniósł się bowiem do faktury o numerze (...) z dnia 6 września 2016 r.

Przechodząc zatem do sfery faktycznej zaskarżonego orzeczenia, wpierw należy zwrócić uwagę na konstrukcję skutecznie podniesionego zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Taki zarzut winien nawiązywać do tak zwanego błędu dowolności (podczas którego sąd orzekający dowolnie zamiast swobodnie ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy), bądź też taki zarzut winien nawiązywać do tak zwanego błędu braku (braku ustalonego określonego faktu mimo dopuszczenia i przeprowadzenia w tym zakresie dowodu). Przedstawiony wyżej podział został w całości ugruntowany w orzecznictwie. Jednocześnie należy nadmienić, że zarzut dowolności nie może polegać na prezentowaniu własnej oceny poszczególnych dowodów dopuszczonych w poczet materiału dowodowego, bardziej przypominającego wiwisekcję, tylko winien nakreślić, w jaki konkretny sposób jego ocena wykracza poza ramy doświadczenia życiowego i prawidłowego logicznego rozumowania (logiki formalnej) i jak wyciągnięte z takiego procesu myślowego wnioski rzutują na końcowe rozstrzygnięcie. Nie można nadto tracić z pola widzenia, że nie jest uzasadniony zarzut dowolności, jeżeli ocena materiału dowodowego, choć odmienna, daje się pokryć z wyżej wymienionymi zasadami, bowiem taka odmienna ocena mieści się w granicach kompetencji orzeczniczej sądu.

Na gruncie zarzutów nr 9,10,12,13 i 15, na pierwszy rzut oka, zdaje się, że skarżący podnosi tak zwany błąd dowolności, jednakże w tym zakresie, zdaniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie, apelujący kwestionuje brak uwzględnienia zgłoszonego przez niego zarzutu potrącenia, a więc jest to zarzucany przez niego błąd subsumcji a nie błąd dowolności, bowiem przedmiotowe zarzuty ograniczają się do posługiwania się przesłankami hipotezy potrącenia, a nie, w jaki sposób ocena tak przedstawionego materiału dowodowego narusza zasady doświadczenia życiowego czy logikę formalną. Brakuje takiego procesu myślowego. Po drugie, skarżący przedstawia swoją korzystną dla siebie ocenę ferowanych przez siebie dowodów, pomijając przy tym pozostałą ich część i jak to rzutuje na końcowe rozstrzygnięcie. Należy w tym miejscu przypomnieć, że wyciągnięte inne wnioski ze zgormadzonego w sprawie materiału dowodowego, niż te jakie wyciąga skarżący, jeszcze nie stanowią uznania zarzutu naruszenia powołanego przepisu. Taki zarzut jest uzasadniony wówczas gdy ta ocena sądu orzekającego rażąco odbiega od opisanych wyżej dyrektyw oceny dowodów, a w sprawie niniejszej nie sposób dostrzec aby istniały takie konsekwencje. Jeszcze raz należy podkreślić, że Sąd Okręgowy w Krakowie w granicach własnych kompetencji orzeczniczych ocenił zgormadzony w sprawie materiał dowodowy zgodnie z tymi dyrektywami.

Natomiast za uzasadniony okazał się zarzut potrącenia w zakresie kwoty 25.000 zł, w zakresie dającemu się pogodzić logicznemu prześledzeniu mechanizmu potrącenia (wskazania w oświadczeniu o potrąceniu kwoty wierzytelności, kwoty długu i ich rachunkowemu powiązania ze sobą, w granicach wzajemnego umorzenia). Bezzasadna z kolei została uznana rzekoma wierzytelność pozwanego względem strony powodowej, co do kwoty 180.000 zł. Sąd Apelacyjny w Krakowie w całości aprobuje zaskarżone rozstrzygnięcie w tym zakresie i podniesioną na jego poparcie argumentację faktyczną i prawną i przyjmuje ją za własną stąd zbyteczne jest jej dalsze powielanie w niniejszym uzasadnieniu. Powyższe rozstrzygnięcie dokonano, w oparciu o łączną ocenę wszystkich zarzutów ujętych w apelacji.

Wskazania podstawa prawna potrącenia nie rodziła wątpliwości skarżącego. Roszczenie pozwanego pod względem faktycznym, jak i prawnym w zakresie kwoty 25.000 zł miało wymiar bezsporny. Wątpliwości zrodziły się w stosunku do mechanizmu dokonanego potrącenia. Wbrew stanowisku Sądu Okręgowego w Krakowie, za skuteczne uznał Sąd Apelacyjny w Krakowie dokonane potrącenia pozwanego wobec dającego się prześledzić tok rozumowania powyższego mechanizmu potrącenia. Pierwsze potrącenie pozwanego w zakresie kwoty 25.000 zł było kierowane do faktury o nr (...) z dnia 6 września 2016 roku opiewającej na kwotę 33.060,56 zł, gdzie potrącono kwotę 13.812,29 zł. To potrącenie uznano za skuteczne. Tym samym kwotę 33.060,56 zł zasądzonego wynagrodzenia (pkt. I tiret trzeci zaskarżonej sentencji), należało zamienić na kwotę 19.248,27 zł. W pozostałym zakresie pozwany skierował to potrącenie z fakturą strony powodowej o numerze (...) na kwotę 3.385,94 zł, która nie stanowiła podstawy faktycznej dochodzonego w pozwie powództwa zaś co do faktury o nr (...) doszło do nieprawidłowego wskazania na gruncie tego numeru, bowiem to powództwo obejmowało fakturę z numerem (...) . Uznano więc, że owe potrącenie jest bezskuteczne. W dalszej kolejności z wierzytelności w kwocie 25.000 zł na skutek powyższych potrąceń pozostała do potrącenia kwota 7.356,20 zł. O tę kwotę skarżący zatem dodatkowo potrącił skutecznie swoją wierzytelność z fakturą o numerze (...) z dnia 5 września 2016 roku z zasądzoną już kwotą 27.724,86 zł, skutkując jej pomniejszeniem do kwoty 20.368,66 zł (pkt I. tiret drugi zaskarżonej sentencji). Globalnie należało więc kwotę główną z kwoty 206.237,54 zł pomniejszyć do kwoty 185.069,05 zł (206.237,54 zł – 21.168,49 zł (7.356,20 zł +13.812,29 zł) = 185.069,05).

Odnosząc się do faktury o nr (...) z dnia 6 września 2016 roku opiewającej na kwotę 33.060,56 zł, gdzie potrącono kwotę 13.812,29 zł.

Odnosząc się do zarzutu nr 8, tj. sprzecznego z art. 3271§ 1 pkt 1 k.p.c . nie odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do podniesionego przez pozwanego zarzutu zapłaty faktury Vat nr (...) z dnia 6 września 2016 r na kwotę 33.060,56 zł poprzez rozliczenie z fakturą korygującą nr (...) z dnia 6 września 2016 r. na kwotę - 2.066,76 zł oraz poprzez rozliczenie przelewu w kwocie 400.586,40zł z dnia 22 lipca 2016 r dokonanego na podstawie faktury pro forma, przyznać należy, że zarzut ten jest uzasadniony. Jednakże kwestia ta była przedmiotem oceny merytorycznej w toku postępowania apelacyjnego. W tym zakresie wskazać należy, że dowody przedstawione w tym zakresie przez pozwanego na karcie 872 i 873 nie pozwalają przyjąć, że pozwany wykazał rozliczenie się we wskazanym powyżej zakresie co do częściowej zapłaty faktury Vat nr (...). Kwestia ta była przedmiotem oceny w toku rozprawy apelacyjne w dniu 15.06.2023 r., w toku której pełnomocnik powoda jedoznacznie i kategorycznie zaprzeczył, by miało dojść do częściowej zapłaty faktury Vat nr (...) z dnia 6 września 2016 r na kwotę 33.060,56 zł poprzez rozliczenie z fakturą korygującą nr (...) z dnia 6 września 2016 r. na kwotę - 2.066,76 zł oraz poprzez rozliczenie przelewu w kwocie 400.586,40zł z dnia 22 lipca 2016 r.

Tak więc reasumując, pozwany nie wykazał tej okoliczności. W efekcie z faktury nr (...) pozostało do zapłaty kwota 19.248, 27 zł.

Z uwagi na zmianę zasądzonej kwoty w pkt I. zaskarżonego wyroku, należało jednocześnie dokonać zmiany o kosztach procesu w pkt III. tego wyroku, również orzekając na zasadzie art. 100 k.p.c. stosownie rozdzielając między stronami poniesione przez nie koszty procesu w zależności od utrzymania się każdego z nich w zgłoszonych żądaniach. Ostatecznie strona powodowa utrzymała się w kwocie 185.069,05 zł z pierwotnej wartości przedmiotu sporu 212.953,34 zł, co stanowi 86,91%. Pozwany z kolei utrzymał się w swoich zarzutach w kwocie 27.884,29 zł, co stanowi 13,09%.

Przed Sądem I instancji strony poniosły następujące koszty:

Powód

- 10.648 zł opłaty od pozwu

- 10.817 zł koszty zastępstwa wraz opłata skarbową od pełnomocnictw

- czyli łącznie 21.465 zł.

Pozwany

- 10.817 zł koszty zastępstwa wraz opłata skarbową od pełnomocnictw

Łącznie obie strony

- 32.282 zł

W tej sytuacji powód powinien ponieść 13,09 % tych kosztów, tj. kwotę 4.225,71 zł (32.282zł x 13,09 % = 4.225,71 zł). czyli jego nadpłata wynosi 17.239,29 zł (21.465 zł - 4.225,71 zł = 17.239,29 zł), którą winien mu zwrócić pozwany.

Pozwany bowiem powinien ponieść 86,91 % tych kosztów, tj. kwotę 28.056,29 zł (32.282zł x 86,91 % = 28.056,29 zł). czyli jego niedopłata wynosi 17.239,29 zł (28.056,29 zł – 10817 zł = 17.239,29 zł), którą winien zwrócić powodowi.

Dlatego w zakresie, w jakim apelacja pozwanego okazała się zasadna, Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 1. sentencji na mocy art. 386 § 1 k.p.c.

Natomiast w tej części, w jakiej brak było podstaw do jej uwzględnienia Sąd Apelacyjny orzekł jak w pkt 2. sentencji na mocy art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono analogicznie jak przed Sądem I instancji uwzględniając procentowy wynik końcowego rozstrzygnięcia, czyli na podstawie art. 100 k.p.c., a co do wysokości odnośnie zwrotu kosztów zastępstwa, zgodnie z stawkami określonym w § 2 pkt 7 oraz § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra sprawiedliwości 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2016 r. poz. 1668).

Przy wpz 206.237,54 zł, w wyniku wniesienia apelacji, doszło do pomniejszenia zasądzonej kwoty przed Sądem I instancji z kwoty 206.237,54 zł do kwoty 185.069,05 zł, czyli o kwotę 21.168,49 zł, co stanowi 10,26 % wpz.

Przed Sądem II instancji strony poniosły następujące koszty:

Powód

- 8.100 zł koszty zastępstwa

Pozwany

- 10.312 zł opłaty od apelacji

- 8.100 zł koszty zastępstwa

- czyli łącznie 18.412 zł

Łącznie obie strony poniosły koszty

- 26.512 zł.

W tej sytuacji powód powinien ponieść 10,26 % tych kosztów, tj. kwotę 2.720,13 zł (26.512 zł x 10,26 % = 2.720,13 zł). czyli jego nadpłata wynosi 5.379,87 zł (8.100 zł – 2.720,26 zł = 5.379,87 zł), którą winien mu zwrócić pozwany.

Pozwany bowiem powinien ponieść 89,91 % tych kosztów, tj. kwotę 23.791,87 zł (26.512 zł x 89,91 % = 23.791,87 zł). czyli jego niedopłata wynosi 5.379,87 zł (23.791,87 zł - 18.412 zł =5.379,87 zł), którą winien zwrócić powodowi.

Dlatego o kosztach o kosztach postępowania apelacyjnego pomiędzy stronami Sad Apelacyjny orzekł jak w pkt 3 sentencji.