Sygn. akt I C 128/22
Dnia 21 listopada 2023 r.
Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Lidia Grzelak
Protokolant st. sekr. sąd. Marzena Stańczak
po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2023 r. w Ciechanowie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P.
przeciwko (...) S.A. w W.
o zapłatę 27438,11 zł
I zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. kwotę 14836,03 zł ( czternaście tysięcy osiemset trzydzieści sześć złotych trzy grosze ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 listopada 2023 r. do dnia zapłaty;
II w pozostałym zakresie powództwo oddala;
III zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. kwotę 1265,88 zł ( jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt pięć złotych osiemdziesiąt osiem groszy ) tytułem zwrotu części kosztów procesu;
IV nakazuje ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 522,00 zł ( pięćset dwadzieścia dwa złote ) tytułem uzupełnienia kosztów procesu orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 9 stycznia 2023 r. oraz 21 kwietnia 2023 r.;
V nakazuje Skarbowi Państwa wypłacić powodowi (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. kwotę 341,00 zł ( trzysta czterdzieści jeden złotych ) tytułem zwrotu części zaliczki zaksięgowanej pod pozycją U11- (...) KU (...).
Sędzia Lidia Grzelak
Sygn. akt I C 128/22
Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. złożył w dniu 17 marca 2022 r. ( data stempla operatora pocztowego ) pozew do Sądu Rejonowego w Ciechanowie, wnosząc o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 27438,11 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 14 sierpnia 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Pozwany (...) S.A. w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości, nadto o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 13 lipca 2021 r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki B. nr rej. (...), stanowiący własność P. W.. Samochód sprawcy kolizji objęty był w dacie zdarzenia drogowego ochroną ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez (...) S.A. w W. ( bezsporne ).
Na podstawie decyzji z dnia 4 sierpnia 2021 r. została przyznana oraz wypłacona P. W. przez ubezpieczyciela (...) S.A. w W. tytułem odszkodowania kwota 19170,99 zł ( bezsporne ).
Samochód osobowy marki B. nr rej. (...) był naprawiany przed dniem 13 lipca 2021 r. Poszkodowany P. P. zdarzeniu z dnia 13 lipca 2021 r. również dokonał naprawy pojazdu ( zeznania świadka P. W. k. 213 - 214 ).
W dniu 20 września 2021 r. pomiędzy P. W. a B. P. doszło do zawarcia umowy cesji praw, na mocy której P. W. w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 13 lipca 2021 r. w pojeździe marki B. nr rej. (...) likwidowaną przez (...) S.A. w W. nr szkody (...), przeniósł wszelkie przysługujące mu wierzytelności z tytułu tej szkody na rzecz B. P.. Następnie na podstawie umowy cesji praw zawartej w dniu 25 października 2021 r. B. P. dokonała przelewu wyżej wymienionej wierzytelności na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M.. Z kolei na podstawie umowy cesji praw zawartej w dniu 3 listopada 2021 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w M. przelała przedmiotową wierzytelność na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. ( umowy przelewu wierzytelności k. 30 – 31, 32, 33 ).
(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. zleciła wykonanie ekspertyzy technicznej, celem wyceny kosztów naprawy samochodu osobowego marki B. nr rej. (...). W ekspertyzie koszt naprawy pojazdu ustalono na kwotę 46609,10 zł, w tym podatek VAT ( ekspertyza k. 40 - 47 ).
W dniu 7 marca 2022 r. (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w P. drogą e-mailową wezwała (...) S.A. w W. do zapłaty kwoty wynikającej z przedłożonej ekspertyzy technicznej pomniejszonej o dotychczas wypłacone świadczenie, tytułem uzupełnienia odszkodowania wypłaconego w związku ze szkodą z dnia 13 lipca 2021 r. w pojeździe marki B. nr rej. (...), jednocześnie zawiadamiając o zawartej umowie przelewu wierzytelności. (...) S.A. w W. pismem z dnia 15 marca 2022 r. odmówił podwyższenia odszkodowania za wskazaną szkodę ( e-mail k. 48, decyzja odmowna k. 141v - 142 ).
Koszt naprawy pojazdu marki B. nr rej. (...) przy zastosowaniu części oryginalnych z logo producenta pojazdu w niezależnym warsztacie z rejonu C. wynosi 43817,03zł, w tym VAT. Koszt naprawy tego pojazdu przy zastosowaniu części jakości Q tj. części oryginalnych z logo producenta części w niezależnym warsztacie z rejonu C. wynosi 35707,02 zł, w tym VAT. Naprawa z użyciem reflektorów marki H. ( w jakości Q ) przywróci pojazd do stanu sprzed szkody. Wzrost wartości pojazdu po przeprowadzonej naprawie, w obu wariantach, wynosi 1700,00 zł, w tym VAT ( opinia biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej oraz wyceny kosztów naprawy mgr inż. P. J. k. 219 - 257, 298 - 321 ).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów, a w szczególności akt szkody ( k. 100 - 204v ), zeznań świadka P. W. ( k. 213 - 214 ), umów przelewu wierzytelności ( k. 30 - 31, 32, 33 ), ekspertyzy ( k. 40 - 47 ), jak również opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej oraz wyceny kosztów naprawy mgr inż. P. J. ( k. 219 - 257, 298 - 321 ).
Okoliczności związane przebiegiem zdarzenia drogowego oraz zakresem uszkodzeń w pojeździe P. W., odpowiedzialność (...) S.A. w W. za szkody powstałe w pojeździe, a będące wynikiem zdarzenia drogowego z dnia 13 lipca 2021 r. oraz wysokość uznanej i wypłaconej kwoty odszkodowania nie były sporne. Wynikają wprost z akt szkody i niespornych twierdzeń stron. Bezsporna również jest kwestia następstwa prawnego powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P..
Wysokość kosztów naprawy uszkodzeń samochodu osobowego marki B. nr rej. (...), stanowiącego własność P. W., będących skutkiem zdarzenia drogowego z dnia 13 lipca 2021 r., Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego w zakresie techniki samochodowej oraz wyceny kosztów naprawy mgr inż. P. J.. Biegły wyczerpująco wyjaśnił wnioski opinii. W ocenie Sądu, opinia ta jest logiczna, spójna i opracowana w sposób fachowy. W związku z tym, Sąd przyjął ustalenia dokonane w tej opinii za własne, po jej uzupełnieniu przez biegłego. W opinii uzupełniającej biegły podtrzymał wnioski wyrażone w opinii głównej, jedynie korygując przy tym koszty naprawy pojazdu o kwotę związaną z naprawą zderzaka przedniego. Kwestią sporną była jakość części, które powinny zostać zastosowane przy naprawie pojazdu. W ocenie powoda naprawa pojazdu jedynie przy zastosowaniu części jakości O tj. części oryginalnych z logo producenta pojazdu przywróci pojazd do stanu sprzed szkody. Sąd dokonał ustaleń faktycznych w tym zakresie na podstawie opinii biegłego, który wskazał, że naprawa pojazdu przy zastosowaniu części jakości Q tj. części oryginalnych z logo producenta części jest wystarczająca dla przywrócenia pojazd do stanu sprzed szkody.
Sąd, w trybie art. 235 2 § 1 pkt 5 kpc, pominął dowód z kolejnej opinii uzupełniającej biegłego sądowego (...). P. J., zgłoszony przez pełnomocnika powoda, uznając, że wniosek ten zmierza jedynie do przedłużenia postępowania. W pierwszej kolejności wskazać należy, że zarzuty dotyczące kompetencji rzeczoznawcy pozwanego, nie dotyczą kwestii będącej przedmiotem opinii; brak jest podstaw aby w toku niniejszego postępowania weryfikować kompetencje pracowników pozwanego ubezpieczyciela bądź osób z nim współpracujących. Wskazać należy, że zakres uszkodzeń nie był sporny, a jedynie sposób przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody: naprawa czy wymiana części, a jeśli wymiana to z zastosowaniem jakiej jakości tych części. Brak jest również podstaw aby obligować biegłego sądowego do wykonania opisu procedury naprawy pojazdu, skoro biegły sądowy w swych kompetencjach, które nie zostały zakwestionowane przez powoda, władny jest zakwalifikować dany element pojazdu do naprawy a nie wymiany. Podobnie, nie jest rzeczą biegłego gromadzenie dowodów ( zaświadczenia ) celem wykazania czy reflektor jakości Q jest „fizycznie” identyczny z reflektorem z logo producenta pojazdu. Na marginesie, biegły sądowy do opinii uzupełniającej załączył zaświadczenie producenta lampy H.. Powód, nie wykazał, do czego jest zobowiązany z mocy art. 6 kc, przedstawiając np. informację producenta pojazdu, że lampa H. nie spełnia wymogów jakościowych jako część zamienna. Podkreślić należy, że biegły sądowy w opinii podkreślił, że naprawa pojazdu z użyciem lampy H. jest wystarczająca dla przywrócenia pojazd do stanu sprzed szkody.
Sąd zważył, co następuje:
W ocenie Sądu, roszczenie powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. zasługuje na uwzględnienie częściowo tj. co do kwoty
Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowa w P. dochodzi swego roszczenia na zasadach ogólnych, wynikających z art. 361 - 363 kc. Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega bowiem naprawieniu właśnie według tych ogólnych zasad. Wynika to z treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.
Z powyższego wynika, że dla oceny roszczeń odszkodowawczych powoda z tytułu uszkodzenia jego pojazdu, należało określić - według ogólnych zasad prawa cywilnego - do jakich świadczeń byłby zobowiązany posiadacz lub kierowca samochodu, z którego winy nastąpiła kolizja. W niniejszej sprawie, z uwagi na fakt, że odpowiedzialność kierowcy samochodu ciężarowego marki (...) nr rej. (...) nie była kwestionowana, należało rozstrzygnąć jedynie zakres odpowiedzialności pozwanego, w ramach jego odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody.
W myśl art. 363 § 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego: bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.
W ramach postępowania prowadzonego przez zakład ubezpieczeń w zakresie likwidacji szkody, ustalił, że ogólna wartość odszkodowania wynieść powinna 19170,99 zł brutto. Taką też kwotę wypłacono P. W..
Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. jako następca prawny poszkodowanego P. W. nie zgadzał się z ustaloną w ten sposób wysokością odszkodowania. Wnosił, aby skalkulowanie odszkodowania nastąpiło poprzez ustalenie wartości kosztów naprawy samochodu, tak aby przywrócić jego stan sprzed zdarzenia drogowego z dnia 13 lipca 2021 r.
Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia - w znaczeniu prawnym - stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło ( por. Kodeks Cywilny Tom I „Komentarz do artykułów 1 – 534” pod redakcją prof. E. Gniewka C.H. BECK Warszawa 2004, str. 838 ). Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzeba opowiedzieć się za takim sposobem ustalenia odszkodowania, które zapewni poszkodowanemu uzyskanie świadczenia umożliwiającego przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu sprzed wypadku. Dopiero wówczas dojdzie do pełnego odwrócenia skutków kolizji, za którą odpowiada ubezpieczyciel w ramach swej odpowiedzialności gwarancyjnej.
Skoro szkoda w tym wypadku polegała na uszkodzeniach samochodu, awarii pewnych elementów, to siłą rzeczy naprawienie szkody musi doprowadzić do usunięcia tych uszkodzeń i naprawienia lub wymiany zepsutych elementów i urządzeń. Biegły powołany w niniejszej sprawie dokonał wyliczenia wartości szkody na kwotę 35707,02 zł, przy czym w kwocie tej mieści się też wartość podatku VAT w wysokości 23%. Powyższe odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, powinno bowiem obejmować również kwotę podatku od towarów i usług ( VAT ), albowiem poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.
W ocenie Sądu, ustalenia w sprawie pozwalają w pełni zaakceptować opinię biegłego mgr inż. P. J. i według jego wyliczeń przyjąć koszt naprawy samochodu z uwzględnieniem, że decydujące znaczenie dla ustalenia wysokości kosztów naprawy pojazdu poszkodowanego miała wysokość stawki pracochłonności napraw za prace blacharskie i lakiernicze przyjęta przez biegłego na kwotę 90,00 zł netto za godzinę oraz sposób naprawy.
Tym samym wysokość odszkodowania należnego z tytułu szkody w pojeździe marki B. nr rej. (...) powinna wynieść, co do zasady, kwotę 35707,02 zł.
W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd obniżył jednak wysokość odszkodowania o kwotę 1700,00 zł z tytułu wzrostu wartości pojazdu. Podkreślić należy, iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11, wskazał, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli natomiast ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Zaprezentowane stanowisko, które podzielane jest przez sąd orzekający w niniejszej sprawie, pozwala w pełni zaakceptować opinię biegłego mgr inż. P. J., również w zakresie wzrostu wartości pojazdu po wykonaniu naprawy, przy czym, jak wskazano powyżej wzrost ten nastąpi w tej samej wysokości w obu wariantach naprawy pojazdu: z użyciem części jakości Q z logo producenta części, jak wnosił pozwany ubezpieczyciel i jak przyjął Sąd oraz z części z logo producenta pojazdu, jak wnosił powód.
Następnie wysokość odszkodowania należało pomniejszyć o wartość już wypłaconego przez zakład ubezpieczeń odszkodowania tj. o kwotę 19170,99 zł. Dodatkowa odpowiedzialność pozwanego za szkodę, jaką poniósł P. W. ( jego następca prawny ) w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 13 lipca 2021 r., powinna więc wynieść 14836,03 zł z tytułu uzupełnienia kosztów naprawy uszkodzeń samochodu marki B..
Sąd zasądził zatem od pozwanego zakładu ubezpieczeń na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. kwotę 14836,03 zł tytułem należnego odszkodowania, oddalając powództwo jako niezasadne z pozostałym zakresie.
Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 14836,03 zł tytułem odszkodowania, Sąd zasądził od dnia 21 listopada 2023 r. tj. od dnia wyrokowania w sprawie.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Stosownie zaś do ust. 2 cyt. artykułu w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.
Powód przed wytoczeniem powództwa skierował do zakładu ubezpieczeń wezwanie do zapłaty, do którego została załączona ekspertyza wykonana na zlecenie powoda, a zatem zakład ubezpieczeń dysponował wiedzą o podstawie roszczenia powoda w tym zakresie. Zwrócić jednak należy na dużą dysproporcję w wycenie kosztów naprawy pojazdu pomiędzy prywatną ekspertyzą wykonaną na zlecenie powoda a opinią biegłego sądowego sporządzoną w toku postępowania w niniejszej sprawie, stanowiącą podstawę rozstrzygnięcia. W ocenie Sądu, zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie dopiero od dnia wyrokowania jest uzasadnione z uwagi na treść opinii biegłego sądowego co do wysokości kosztów naprawy pojazdu.
Z tych względów Sąd częściowo oddalił powództwo w zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 14 sierpnia 2021 r. do dnia 20 listopada 2023 r.
W pkt III wyroku, Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu stosownie do art. 100 kpc, zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd miał na uwadze, że powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. wygrał proces w 54 %. Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w P. kwotę 1265,88 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu. Na kwotę tę złożyły się: 750,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od uwzględnionej części powództwa oraz 515,88 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego sądowego orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dnia 9 stycznia 2023 r. i 21 kwietnia 2023 r. ( 1922,00 zł x 46 % = 884,12 zł, a powód uiścił 1400,00 zł ) . Kosztami opinii biegłego sądowego orzeczonymi prawomocnym postanowieniem z dnia 9 sierpnia 2023 r. Sąd obciążył powoda w całości, mając na uwadze, że opinia została sporządzona wskutek jego zastrzeżeń, które nie zostały przez Sąd uwzględnione. Koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami Sąd zniósł, mając na uwadze, że wysokość stawki kosztów zastępstwa procesowego jest taka sama od uwzględnionej części powództwa, jak i od części w jakiej powództwo zostało oddalone.
Kolejno w pkt IV wyroku, stosownie do art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 113 wyżej wymienionej ustawy Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 522,00 zł tytułem uzupełnienia kosztów procesu w zakresie opinii biegłego sądowego orzeczonych prawomocnymi postanowieniami z dni 9 stycznia 2023 r. oraz 21 kwietnia 2023 r.
W pkt V wyroku Sąd nakazał zwrot powodowi niewykorzystanej części zaliczki ( art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ).