23 lutego 2024 r.
Sąd Rejonowy Poznań - Stare Miasto w P. Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: Asesor sądowy M. P.
Protokolant: stażysta Patrycja Dębniak
po rozpoznaniu 23 lutego 2024 r. w P.
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) z siedzibą w Z. (Szwajcaria)
przeciwko G. F. (1)
o zapłatę
I. Oddala powództwo
II. Kosztami obciąża w całości powoda i z tego tytułu zasądza od powoda na rzecz pozwanego 6000 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku
Asesor sądowy M. P.
Pozwem z 17.08.2023 r. (data nadania) (...) z s. w Z. (Szwajcaria), reprezentowane przez radcę prawnego, wniosła o zasądzenie od G. F. (2) 15000 zł wraz z dalszymi odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 08.11.2022 r. do dnia zapłaty, 4075,28 zł bez dalszych odsetek i 228,22 zł bez dalszych odsetek. Ponadto powód wniósł o zwrot kosztów procesu, w tym kosztów wpisu sądowego, kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez powoda w elektronicznym postępowaniu upominawczym według norm przepisanych, na podstawie art. 505[37] § 2 zd. drugie k.p.c.
W uzasadnieniu powód wskazał, że 24.08.2022 r. pozwany zawarł z pierwotnym wierzycielem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...), na odległość w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 30 maja 2014 roku o prawach konsumenta, na okres 30 dni. Pierwotny wierzyciel zobowiązał się do udzielenia stronie pozwanej pożyczki gotówkowej. Strona pozwana zobowiązała się natomiast do zwrotu kwoty udzielonej pożyczki wraz z prowizją oraz odsetkami na zasadach określonych w umowie. Odsetki kapitałowe zostały naliczane przez pożyczkodawcę w wysokości maksymalnych odsetek kapitałowych określonych w art. 359 § 2 [1] k.c., tj. w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych (odsetki ustawowe wynoszą sumę stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 3,5 punktów procentowych). Pożyczkodawca naliczał odsetki kapitałowe od kwoty pożyczki, począwszy od dnia zawarcia przez strony umowy pożyczki, do dnia poprzedzającego termin spłaty pożyczki. Umowa określała także stopę oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, która nie przekraczała wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie, o których mowa w art. 481 § 2[1] k.c. Zgodnie z treścią § 3 pkt 3.1 e umowy, warunkiem udzielenia pożyczki było posiadanie przez pożyczkobiorcę aktywnego Profilu Klienta. W § 4 ww. umowy, został opisany proces rejestracji profilu klienta. Zgodnie z brzmieniem ww. przepisu umowy, w celu zakończenia procesu rejestracji oraz potwierdzenia warunków umowy, strona pozwana dokonuje jednorazowego przelewu opłaty rejestracyjnej w wysokości 0,01 zł na rachunek bankowy pierwotnego wierzyciela lub wybiera usługę automatycznej weryfikacji rachunku bankowego (K.). Strona pozwana dokonując ww. weryfikacji tożsamości wyraziła wolę zawarcia umowy pożyczki oraz w pełni zaakceptowała jej warunki. Na podstawie umowy pierwotny wierzyciel dokonał przelewu kwoty pożyczki w wysokości 15000 zł na rachunek bankowy pozwanego. Prowizja za udzielenie pożyczki została ustalona w umowie na 4075,28 zł, a odsetki umowne zostały określone na łączną 228,22 zł. Łącznie pozwany zobowiązany był zwrócić pierwotnemu wierzycielowi 19.303,5 zł. Zawarta z pozwanym umowa dopuszczała możliwość przedłużenia terminu spłaty pożyczki. Strona pozwana nie skorzystała z prawa do odstąpienia od umowy pożyczki, ani nie dokonała całkowitej spłaty zobowiązania w terminie określonym w umowie. Termin zwrotu kwoty pożyczki upłynął bezskutecznie 07.11.2022 r. i z tymże dniem roszczenie stało się wymagalne. Powód wskazał, że na mocy umowy ramowej z 22.12.2021 r. oraz aktu cesji z 21.12.2022 r. (...) Sp. z o.o. dokonała przelewu wierzytelności przysługującej jej od strony pozwanej na rzecz powoda. Na dzień zawarcia umowy sprzedaży wierzytelności pozwany miał wobec wierzyciela pierwotnego zobowiązanie w wysokości 15000 zł z tytułu niespłaconego kapitału, 4075,28 zł z tytułu prowizji oraz 228,22 zł z tytułu odsetek umownych. Pozwany został zawiadomiony o przelewie wierzytelności pismem z 28.12.2022 r. Powód wskazał, że na dzień złożenia pozwu ma wobec pozwanego roszczenie o zapłatę niespłaconej kwoty pożyczki 19.303,5 zł, na którą składa się 15000 zł z tytułu należności głównej, kwota 4075,28 zł z tytułu prowizji za udzielenie pożyczki oraz 228,22 zł z tytułu odsetek umownych, które nabył z prawem naliczania dalszych odsetek, stąd żąda także zasądzenia odsetek od kwoty należności głównej (15000 zł) w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonych od dnia następnego po dacie wymagalności do dnia zapłaty. Powód wskazał, że nie dochodzi od pozwanego odsetek od zadłużenia przeterminowanego ani jakichkolwiek innych opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu za okres przed datą wymagalności roszczenia. Polubowne rozwiązanie kwestii przedmiotowego zobowiązania okazało się bezskuteczne. Powód oświadczył, że roszczenie dochodzone niniejszym pozwem było przedmiotem postępowania prowadzonego w trybie elektronicznego postępowania upominawczego pod sygn. Nc-e 611747/23, gdzie wydano postanowienie o umorzeniu postępowania.
Nakazem zapłaty w postepowaniu upominawczym z 2.10.2023 r., sygn. akt VII Nc 1658/23, referendarz Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. orzekł zgodnie z żądaniem powoda.
Pozwany, reprezentowany przez radcę prawnego, od wydanego nakazu zapłaty wniósł sprzeciw, wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty i o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania prowadzonego w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
W uzasadnieniu pozwany zakwestionował legitymację czynną powoda. Zaprzeczył, aby akt cesji został sporządzony i obejmował wierzytelności wobec pozwanego. Podniósł, że umowa zakupu wierzytelności jest nieważna, zakwestionował umocowanie (istnienie i zakres) G. B. jako pełnomocnika powoda i umocowanie reprezentanta pożyczkodawcy do zawarcia aktu cesji do umowy ramowej zakupu wierzytelności oraz samej umowy ramowej. Wskazał, że osoba podpisana pod dokumentami - umową i załącznikiem nie miała umocowania udzielonego przez powoda do dokonania tych czynności, a także reprezentantem pożyczkodawcy nie była osoba podpisana pod ww. dokumentami, przez co są to czynności nieważne na podstawie art. 58 § 1 k.c. Pozwany wskazał, że pełnomocnictwo dla G. B. jest niepodpisane i nie obejmuje zawarcia umowy. Pośrodku tego dokumentu, nad oświadczeniem o ustanowieniu pełnomocnika, figuruje fascymile, a nie podpis. Pozwany zakwestionował, aby był to podpis reprezentanta powoda. Pozwany zaprzeczył, aby wyciąg z załącznika do umowy cesji - zestawienie wierzytelności (wydruk niektórych stron) stanowił załącznik do aktu cesji wierzytelności objętej postępowaniem. Wskazał, że akt cesji wskazuje na nazwę pliku stanowiącego jego załącznik (opis nazwy w cudzysłowie „PL_(...)”), tymczasem załącznik nie powołuje się na taką nazwę. Zaprzeczył temu, aby taki plik powód otrzymał od pożyczkodawcy oraz aby zawierał on wierzytelność wobec pozwanego dochodzoną w niniejszej sprawie. Pozwany wskazał, że wyciąg zawiera jedną pozycję, podczas gdy z umowy zakupu wierzytelności wynika zakup wielu spraw (pakiety/pule) o wartości przez powoda utajnionej. Dodatkowo podniósł, że załącznik do umowy cesji nie stanowi jego załącznika m.in. z tej przyczyny, że umowa nazywa go wykazem wierzytelności, tymczasem załącznik tak się nie nazywa. Co więcej, załącznik nie jest podpisany przez strony i nie został przez nie sporządzony, a przedłożone strony nie są jego elementem. Pozwany zakwestionował prawdziwość treści ww. wyciągu (załącznika), podnosząc, że nie jest to załącznik do umowy zakupu wierzytelności powołanej przez powoda w pozwie i do niego dołączonej. Pozwany wskazał także, że umowa cesji nie określa wierzytelności w sposób wystarczający, a więc nie spełnia wymogów wynikających z art. 509 k.c. i jest nieważna, względnie bezskuteczna. W umowie cesji występuje tylko odwołanie do wierzytelności sprzedającego, które nie zostały spłacone terminowo, nie wskazuje się stosunku prawnego łączącego dłużnika i wierzyciela ani wysokości wierzytelności czy sposobu jej oznaczenia. Pozwany zaprzeczył, aby umowa sprzedaży wierzytelności obejmowała wierzytelności dochodzone w niniejszej sprawie. Zdaniem pozwanego, wyciąg z zestawienia wierzytelności nie stanowi jego elementu, wierzytelność przedstawiona w wyciągu nie jest częścią załącznika do umowy cesji powołanego przez powoda. Pozwany zakwestionował także fakt zapłaty ceny wynikającej z ww. umowy cesji i tym samym spełnienia się warunku, od którego zależy skutek rozporządzający. Zakwestionował prawdziwość treści oświadczenia pożyczkodawcy o zapłacie ceny i przejściu wierzytelności z pożyczkodawcy na powoda. Zaprzeczył też temu, aby to oświadczenie odnosiło się do aktu cesji powołanego przez pełnomocnika powoda oraz aby zostało sporządzone i istniało. Pozwany zakwestionował także istnienie samej pożyczki. Wskazał, że umowy nie zawarto, nie złożono oświadczeń woli. Wskazał, że przedłożona umowa jest niepodpisana. Nie została też potwierdzona przez pozwanego. W ocenie pozwanego, wykonanie przelewu nie może potwierdzać zawarcia umowy, albowiem spełnienie świadczenia niezamówionego nie stanowi - zgodnie z art. 5 ustawy o prawach konsumenta - potwierdzenia zawarcia umowy. Z ostrożności pozwany zakwestionował także ważność umowy pożyczki. Wskazał, że umowa nie została podpisana przez osobę (podmiot) umocowaną przez pożyczkodawcę. Pożyczkodawca nie udzielił jej (mu) pełnomocnictwa do zawarcia urnowym ani nie umocował do udzielania dalszych pełnomocnictw ani nie zawarł żadnej umowy, która do tego uprawniała np. pośrednictwa. Zaznaczył, że wskazany w umowie pośrednik nie jest pośrednikiem kredytowym, nie miał i nie ma takiego statusu oraz nie został wpisany do właściwego państwowego rejestru pośredników. Pożyczkodawca nie ma punktów sprzedaży (lokali) na terenie kraju, w których oferuje swoje produkty, zatem osoby podpisanej pod umową nie sposób traktować jako osoby czynnej w lokalu pożyczkodawcy (art. 97 k.c.). Zdaniem pozwanego, umowa pożyczki jest nieważna także z uwagi na opłatę prowizyjną w niej przewidzianą. Pozwany zakwestionował zasadność tej opłaty. W ocenie pozwanego, umowa w zakresie opłaty prowizyjnej ma postanowienia bezskuteczne (abuzywne). Pozwany zakwestionował wysokość dochodzonego roszczenia, składowe tegoż roszczenia i sposób ich wyliczenia przez powoda. Podkreślił, że nie ma zadłużenia.
STAN FAKTYCZNY:
01.06.2017 r. doszło do zawarcia umowy pośrednictwa kredytowego pomiędzy (...) sp. z o.o. z s. w W. reprezentowaną przez P. S. (prezesa zarządu), zwaną dalej (...) a (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. reprezentowaną przez M. G. (członka zarządu), zwaną dalej (...).
Na podstawie zawartej umowy, pośrednik zobowiązał się działać w imieniu i na rzecz pożyczkodawcy. W celu uniknięcia wątpliwości, że pośrednik nie był uprawniony do podjęcia decyzji w sprawie udzielenia albo nieudzielania Produktu P.. Pożyczkodawca był wyłącznie uprawiony do podejmowania decyzji w zakresie udzielania pożyczki lub innego Produktu P.. Pośrednik nie był uprawniony do zawierania umów pożyczek z klientami w imieniu własnym. Umowa P. z klientem była zawierana przez pożyczkodawcę. W ramach świadczonych usług ( Usługi) na podstawie umowy pośrednik zobowiązał się:
1) poszukiwać Pożyczkobiorców zainteresowanych uzyskaniem P. od Pożyczkodawcy,
2) prezentować Pożyczkobiorcom zainteresowanym uzyskaniem P. informacji o P.,
3) udostępniać Pożyczkobiorcom dokumenty związane z udzieleniem P. dostarczonych przez Pożyczkodawcę,
4) przekazywać Pożyczkodawcy dane niezbędne do weryfikacji zdolności kredytowej Pożyczkobiorców,
5) prowadzić komunikację z Pożyczkobiorcami w zakresie informacji o udzieleniu lub odmowie nieudzielenia P.,
6) przekazywać Pożyczkobiorcom informacje niezbędne do zawarcia Umowy P.,
7) udostępniać Pożyczkodawcom kwoty P.,
8) zawierać Umowy P. w imieniu Pożyczkodawcy.
Dowód : umowa pośrednictwa kredytowego k. 76-83
24.08.2022 r. doszło do zawarcia umowy pożyczki nr (...) pomiędzy (...) sp. z o.o. z s. w W. (pożyczkodawca), dla której usługi pośrednictwa kredytowego świadczy (...) sp. z o.o. z s. w W. (pośrednik) a G. F. (2) (pożyczkobiorcą). W umowie wskazano serie i nr dowodu osobistego pożyczkobiorcy: (...), nr PESEL pożyczkobiorcy: (...), adres zamieszkania pożyczkobiorcy: (...), (...)-(...) J., nr tel. pożyczkobiorcy: 503 031 860, e-mail: grzegorz.franowski@o2.pl i nr rachunku bankowego pożyczkobiorcy: (...).
Umowa była umową zawartą na odległość, nie zawiera podpisów stron.
W § 4 umowy wskazano, że warunkiem zawarcia umowy pożyczki jest uprzednie utworzenie przez pożyczkobiorcę profilu klienta na stronie internetowej i posiadanie przez pożyczkobiorcę aktywnego profilu klienta. (...) klient zakładany jest jednorazowo na stronie internetowej podczas wnioskowania o pierwszą pożyczkę. W celu zakończenia procesu rejestracji pożyczkobiorca miał dokonać jednorazowego przelewu opłaty rejestracyjnej w wysokości 0,01 PLN z Rachunku Bankowego Pożyczkobiorcy na Rachunek Bankowy Pożyczkodawcy albo skorzystać dobrowolnie z usługi automatycznej weryfikacji rachunku bankowego. Pożyczkobiorca jako tytuł opłaty rejestracyjnej podaje tytuł wskazany w wiadomości e-mail przesłanej na adres e-mail pożyczkobiorcy podany w procesie rejestracji, jak również wskazany na profilu klienta na stronie internetowej. Jeżeli tytuł przelewu opłaty rejestracyjnej jest niepoprawny lub dane właściciela rachunku bankowego, z którego opłata została dokonana są niezgodne z danymi podanymi w procesie rejestracji, to pożyczkodawca lub pośrednik mają prawo odrzucić bądź wstrzymać proces rejestracyjny. W przypadku użycia dobrowolnej usługi automatycznej weryfikacji rachunku bankowego pożyczkobiorca przekierowany jest na stroną bankowości internetowej wybranego przez siebie banku w celu ukończenia identyfikacji. Po otrzymaniu od pożyczkobiorcy opłaty rejestracyjnej lub po skorzystaniu z dobrowolnej usługi automatycznej weryfikacji rachunku bankowego, a także po zweryfikowaniu danych podanych przez pożyczkobiorcą podczas utworzenia profilu klienta na stronie internetowej, pożyczkodawca lub pośrednik informuje pożyczkobiorcę o wyniku dokonanej weryfikacji, poprzez wystanie wiadomości SMS lub poprzez wysłanie wiadomości na adres e-mail podany przez pożyczkobiorcę podczas tworzenia profilu klienta.
Pożyczkobiorca skorzystał z usługi automatycznej weryfikacji rachunku bankowego.
W § 5 umowy wskazano, że pożyczkobiorca składa wniosek o zawarte umowy pożyczki za pośrednictwem profilu klienta na stronie internetowej wskazując oczekiwaną kwotę pożyczki oraz okres pożyczki. Wnioskujący o drugą i każdą kolejną pożyczkę może złożyć wniosek o pożyczkę telefonicznie za pośrednictwem D. (...) Klienta. Wskazano, że w przypadku podjęcia przez pożyczkodawcę pozytywnej decyzji o zawarciu umowy pożyczki pożyczkodawca za pomocą pośrednika niezwłocznie przesyła na wskazany przez pożyczkobiorcę adres e-mail dokumenty: umowę pożyczki wraz z załącznikami, w tym w szczególności wzorom oświadczenia o odstąpieniu od umowy pożyczki, formularz informacyjny dotyczący pożyczki. Po zawarciu umowy pożyczki pożyczkobiorca był zobowiązany odesłać w dwóch egzemplarzach wydrukowane i podpisane te dokumenty na adres pośrednika. Pożyczkodawca miał przekazać przelewem bankowym Całkowitą Kwotę P. Wypłaconej na Rachunek Bankowy Pożyczkobiorcy po zawarciu Umowy P. nie później niż w ciągu 2 dni roboczych.
W § 2 umowy wskazano, że na jej podstawie pożyczkobiorca otrzymał pożyczkę w ramach kwoty całkowitego limitu pożyczki, którą zobowiązał się zwrócić pożyczkodawcy w wysokości i na warunkach określonych w umowie pożyczki. Umowa określała szczegółowe warunki udzielania i dokonywania wypłat kwoty pożyczki wypłaconej oraz kwoty lub kwot pożyczki do wypłaty w ramach kwoty całkowitego limitu pożyczki.
Dniem zawarci umowy pożyczki był dzień przekazania kwoty pożyczki na rachunek bankowy pożyczkobiorcy (2.6).
Umowa pożyczki była zawarta na czas określony do dnia całkowitej spłaty Kwoty pożyczki wypłaconej wraz z nałożonymi odsetkami, opłatami i prowizyjnymi wynikającymi z umowy pożyczki (2.7).
Kwota pożyczki wypłacona udzielona jest na czas określony do dnia terminu spłaty kwoty pożyczki wypłaconej i całkowitego kosztu pożyczki wypłaconej (2.8).
W okresie trwania umowy pożyczki pożyczkobiorcy przysługiwało prawo do pobrania kwot lub kwoty pożyczki do wypłaty w ramach kwoty całkowitego limitu pożyczki przyznanego pożyczkobiorcy, bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków, w tym w szczególności określonych w pkt 5.3. umowy pożyczki, z wyjątkiem warunku złożenia wniosku o udzielenie pożyczki na zasadach określonych w umowie pożyczki (2.9).
Po zawarciu danej umowy pożyczki pożyczkodawca bezpośrednio lub z pomocą pośrednika miał przekazać pożyczkę na wskazany przez pożyczkobiorcę rachunek bankowy, zgodnie z treścią niniejszej umowy (2.10).
W przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę zobowiązań dotyczących warunków udzielenia pożyczki określonych w umowie pożyczki, pożyczkodawca miał prawo do odmówienia wypłaty kwot lub kwoty pożyczki do wypłaty do momentu usunięcia naruszeń przez pożyczkobiorcę (2.11).
Pożyczkodawca przewidział możliwość przedłożenia terminu spłaty pożyczki na wybranych i zaakceptowanych przez pożyczkobiorcę warunkach. Pożyczkodawca miał poinformować pożyczkobiorcę o przedłużeniu terminu spłaty pożyczki w wiadomości e-mail (2.16).
W załączniku nr 1, określającym warunki pożyczki (...) wskazano, że promocja „pożyczka z rabatem” – w przypadku terminowej spłaty:
- kwota całkowitego limitu pożyczki wynosi 15.000 zł,
- odsetki wynoszą 246,58 zł,
- prowizja wynosi 3503,42 zł,
- całkowity koszt pożyczki całkowitego limitu wynosi 3750 zł,
- całkowita kwota do zapłaty wynosi 18.750 zł,
- (...) wynosi 1410,33 %,
- data udzielenia kwoty całkowitego limitu pożyczki - 24.08.2022 r.
- okres pożyczki kwoty całkowitego limitu pożyczki wynosi 30 dni,
- termin spłaty pożyczki – 23.09.2022 r.
- odsetki w stosunku dziennym – 8,22 zł
Z kolei pożyczka – w przypadku brak terminowej spłaty określona została w ten sposób, że:
- kwota całkowitego limitu pożyczki wynosi 15.000 zł,
- odsetki wynoszą 246,58 zł,
- prowizja wynosi 4103,42 zł,
- całkowity koszt pożyczki całkowitego limitu wynosi 4350 zł,
- całkowita kwota do zapłaty wynosi 19.350 zł,
- (...) wynosi 2115,69 %,
- data udzielenia kwoty całkowitego limitu pożyczki - 24.08.2022 r.
- okres pożyczki kwoty całkowitego limitu pożyczki wynosi 30 dni,
- termin spłaty pożyczki – 23.09.2022 r.
- odsetki w stosunku dziennym – 8,22 zł
Na wskazany w umowie pożyczki nr 646924021 rachunek bankowy nr (...) odbiorcy G. F. (2), płatnik (...) sp. z o.o. przelał środki:
- 24.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl (...), kwota do spłaty 1250 zł (...),
- 24.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 2500 zł (...),
- 24.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 3750 zł (...),
- 24.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 5000,00 zł (...),
- 25.08.2022 r. w kwocie 600 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 600,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 7497,10 zł (...),
- 25.08.2022 r. w kwocie 600 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 600,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 6748 zł (...),
- 25.08.2022 r. w kwocie 800 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 800,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 5998,90 zł (...),
- 26.08.2022 r. w kwocie 400 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 400,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 7996,00 zł (...),
- 26.08.2022 r. w kwocie 500 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 500,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 8619,60 zł (...),
- 26.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 9866,80 zł (...),
- 27.08.2022 r. w kwocie 700 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 700,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 10738,90 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 11983,40 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 13227,90 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 500 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 500,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 13850,10 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 15094,60 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 900 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 900,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 16214,60 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 1000 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 1000,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 17459,10 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 500 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 500,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 18.081,30 zł (...),
- 28.08.2022 r. w kwocie 500 zł tytułem kuki.pl dodatkowa kwota 500,00 zł, pożyczka (...), kwota do spłaty 18.703,50 zł (...),
Na adres grzegorz.franowski@o2.pl były kierowane automatycznie wiadomości od info.kuki.pl informująca o przyznaniu ww. dodatkowych kwot do wypłaty w ramach całkowitego limitu pożyczki nr (...) wraz z danymi do przelewu na spłatę pożyczki. Wiadomości zawierały załączniki w postaci regulamin_promocji_pożyczka_z_rabatem.pdf, (...) (numeracja różna – uwaga Sądu)_umowa_ (...).pdf, formularz_informacyjny_ (...) (numeracja różna – uwaga Sądu).pdf.
Na adres grzegorz.franowski@o2.pl skierowano wygenerowaną automatycznie wiadomość z 24.08.2022 r. od info.kuki.pl, w której wskazano, że dotyczy ona wniosku o pożyczkę, wyrażono aprobatę dla wybrania usługi kuki.pl i poinformowano o otrzymaniu wniosku o pożyczkę: kwota pożyczki – 1000 zł, okres pożyczki – 30 dni, kwota do spłaty 1250 zł. W e-mailu wskazano, że w związku ze złożonym wnioskiem o pożyczkę, w załączeniu przysłany jest formularz informacyjny dotyczący wnioskowanej pożyczki, i zaznaczono, że promocyjne warunki pożyczki przysługują w przypadku terminowego uregulowania pożyczki, a szczegółowe informacje dostępne są na profilu klienta. Wiadomość zawierała załącznik w postaci formularz_informacyjny_ (...).pdf.
W aneksie z 28.08.2022 r. do umowy pożyczki nr (...) zawartej 24.08.2022 r. w załączniku nr 2 określono w tabeli warunki pożyczki wobec wypłaconych kwot pożyczki.
Wskazano, że w przypadku terminowej spłaty:
- łącznie kwota pożyczki wypłaconej wynosi 15.000 zł,
- odsetki łącznie wynoszą 228,22 zł,
- prowizja wynosi 3475,28 zł,
- całkowity koszt pożyczki – kwota wypłacona – 3703,50 zł,
- całkowita kwota do zapłaty wynosi 18.703,50 zł,
- (...) wynosi 1716,39 %,
- data udzielenia kwoty całkowitego limitu pożyczki - 28.08.2022 r.
- termin spłaty pożyczki – 23.09.2022 r.
- odsetki w stosunku dziennym – 8,22 zł.
W przypadku braku terminowej spłaty:
- łącznie kwota pożyczki wypłaconej wynosi 15.000 zł,
- odsetki łącznie wynoszą 228,22 zł,
- prowizja wynosi 4075,28 zł,
- całkowity koszt pożyczki – kwota wypłacona – 4303,50 zł,
- całkowita kwota do zapłaty wynosi 19303,50 zł,
- (...) wynosi 2649,87 %,
- data udzielenia kwoty całkowitego limitu pożyczki - 28.08.2022 r.
- termin spłaty pożyczki – 23.09.2022 r.
- odsetki w stosunku dziennym – 8,22 zł.
Aneks nie zawierał podpisów, był sporządzony na odległość.
Na adres grzegorz.franowski@o2.pl 07.10.2022 r. została skierowana automatyczna wiadomość od info.kuki.pl informująca o podjęciu decyzji o odroczeniu terminu spłaty pożyczki o 30 dni i wyznaczeniu nowego terminu płatności na 06.11.2022 r. W wiadomości wskazano dane do przelewu i kwotę przelewu na 19.441,58 zł.
Dowód : wydruk umowy z 24.08.2022 r. k. 8-9; wydruk aneksu z 28.08.2022 r. do umowy pożyczki z 24.08.2022 r. k. 10-12, wydruki potwierdzenia wykonania transakcji płatniczych k. 13-22, wydruki wiadomości e-mail k. 84-104
(...) z siedzibą w Z., jest spółką akcyjną, jako podmiot zarejestrowany poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, nie jest wpisany w Krajowym Rejestrze Sądowym. Jest wpisana do rejestru handlowego kantonu Z. pod nr CHE-496.825.067. Członkiem zarządu jest A. G., reprezentujący spółkę samodzielnie.
Dowód : apostille k. 30-31
20.04.2018 r. (...) z siedzibą w Z. ( (...), G. 24, Szwajcaria), wpisana do rejestru handlowego kantonu Z. pod nr CHE-496.825.067, reprezentowana przez A. G. upoważniła G. B., nr dowodu osobistego (...) (PESEL (...)), do zawarcia w imieniu Spółki umowy zakupu wierzytelności z (...) sp. z o.o. (KRS (...)).
Dowód : pełnomocnictwo k. 29
22.12.2021 r. w W. doszło do podpisania ramowej umowy przelewu wierzytelności ( (...)) pomiędzy (...)., z siedzibą w Z. (Szwajcaria), przy G. 24, wpisaną do rejestru handlowego kantonu Z. pod numerem CHE-496.825.067 (zwana dalej (...) bądź (...)), reprezentowaną przez G. B. (działającego na podstawie pełnomocnictwa, które to pełnomocnictwo, jak wskazano w umowie, nie zostało ani odwołane, ani wypowiedziane, ani też nie wygasło i którego odpis potwierdzony za zgodność z oryginałem stanowić miał załącznik nr E do umowy) oraz (...) sp. z o.o. z s. w W. (zwana dalej (...) bądź (...)), reprezentowana przez P. S. (prezesa zarządu).
Zgodnie z warunkami umowy, sprzedający postanowił sprzedać, a kupujący postanowił kupić, każdego dnia cesji wierzytelności sprzedającego podane w pliku danych przekazanym przed dniem cesji, a także wszelkie związane z wierzytelnościami prawa. Zakup wierzytelności miał następować na podstawie dostarczonego poprzez sprzedającego pliku danych. Po otrzymaniu pliku danych kupujący najpóźniej w terminie trzech dni roboczych miał zawiadomić sprzedającego o tym czy akceptuje plik w całości lub części lub o odmowie zakupu jednej lub większej liczby wierzytelności zawartych w pliku danych. Przeniesienie wierzytelności miało następować w dniu cesji, na który zostanie wystawiony na dzień wystawienia akt cesji przez kupującego i przesłany elektronicznie sprzedającemu, którego wzór stanowi załącznik A do umowy. Następnie akt cesji zostanie przesłany do kupującego w dwóch egzemplarzach, podpisanych przez sprzedającego. Kupujący niezwłocznie odeśle sprzedającemu jeden podpisany przez kupującego egzemplarz aktu cesji. Kupujący w imieniu sprzedającego, na podstawia udzielonego mu przez sprzedającego pełnomocnictwa zobowiązał się poinformować dłużników, na trwałym nośniku, o przelewie wierzytelności z umowy pożyczki, a więc że wierzytelności po dniu cesji należy spłacać tylko kupującemu.
Cenę zakupu określono w pkt 3 umowy. Ustalono, że cenę określoną w ust. 3.1. umowy kupujący wpłaci sprzedającemu w terminie 14 dni roboczych od akceptacji przez kupującego pliku danych, przelewem na jego rachunek, przy czym za dzień zapłaty uznaje się dzień wpływu całości kwoty ceny na wskazany rachunek zbywcy. Cena zakupu w odniesieniu do poszczególnych elementów wierzytelności (tj. wartości nominalnej niespłaconego długu, wartości niespłaconych narosłych odsetek oraz zaległych kosztów niezapłaconych opisanych według rodzaju kosztu) została ustalona przez kupującego i sprzedającego proporcjonalnie do wartości wierzytelności. Cena była ceną ostateczną. Sprzedający nie ponosi innych obciążeń poza ceną zakupu z tytułu zbywanych wierzytelności, w szczególności obciążeń podatkowych. Strony ustaliły, że w przypadku, gdyby takie obciążenia się pojawiły, będą one pokrywane przez kupującego. W ciągu 14 dni od dania zapłaty ceny zakupu przez kupującego, sprzedający miał przesłać na adres kupującego pisemne oświadczenie o zapłacie ceny, które stanowić miało potwierdzenie dokonania zapłaty.
Aktem cesji nr 03/12/22 z 21.12.2022 r. do ramowej umowy zakupu wierzytelności z 22.12.2021 r. (dzień cesji), (...) Sp. z o.o. z s. w W., reprezentowana przez P. S. (prezesa zarządu), przeniósł _ (...) o łącznej nominalnej wartości w dniu cesji _ pln na (...) z s. w Z. (Szwajcaria), przy A. 9, wpisaną do kantonu Z. pod nr CHE-496.825.067 (zwana kupującym bądź cesjonariuszem), reprezentowana przez G. B. (działającego na podstawie pełnomocnictwa).
W akcie wskazano, że przenoszone wierzytelności znajdują się w załączonym do aktu cesji wykazie wierzytelności sporządzonym w formie elektronicznej jako plik danych o nazwie „A._PL_D._194_2022-12-21.xlsx” - załącznik nr 1 oraz, dla celów dowodowych, w formie papierowej jako (...) - załącznik nr 2.
W załączniku nr 2 do aktu cesji z 21.12.2022 r. nr 03/12/22 zawartego pomiędzy (...) li AG a (...) Sp. z o.o. na podstawie Ramowej Umowy Przeniesienia Wierzytelności z 22.12.2021 r. – „Wykaz wierzytelności” pod poz. nr 303 wymieniono imię i nazwisko: G. F. (2), PESEL: (...), nr umowy: (...), kapitał: 15.000, opłaty/prowizje: (...),28, odsetki umowne: 228,22, odsetki karne/za opóźnienie: 582,95, łączna kwota do zapłaty: 19.886,45. Załącznik jest podpisany przez sprzedającego i kupującego 21.12.2022 r.
Aneksem nr (...) do Ramowej Umowy Zakupu Wierzytelności z 22.12.2021 r., zawartym 27.06.2022 r między (...) sp. z o.o. z s. w W. (zwana dalej (...)), reprezentowana przez P. S. (prezesa zarządu), a (...) li AG, z siedzibą w Z. (Szwajcaria), przy G. 24, wpisaną do rejestru handlowego kantonu Z. pod numerem CHE-496.825.067 (zwana dalej (...)), reprezentowaną przez G. B. (działającego na podstawie pełnomocnictwa), o następującej treści:
„Strony zgodnie postanawiają sprostować nazwy kolumn (nagłówki) z Załącznika nr 2 do wszystkich Aktów Cesji zawartych począwszy od 05.01.2022 r. do 27.04.2022 r., na podstawie Ramowej Umowy Zakupu Wierzytelności z dnia 22.12.2021 r., wskazując, iż w miejscu błędnie wskazanej nazwy kolumny „Opłaty/prowizje" winna się znaleźć prawidłowa nazwa tj. „Odsetki umowne” a w miejscu nazwy kolumny „Odsetki umowne" winna się znaleźć prawidłowa nazwa tj. „Opłaty/prowizje”. Pozostałe postanowienia Załącznika nr 2 do Aktów Cesji nie ulegały zmianie. Pozostałe postanowienia Ramowej Umowy Zakupu Wierzytelności z 22.12.2021 r. pozostały bez zmian.
W oświadczeniu z 16.01.2023 r., (...) sp. z o.o. z s. w W., wskazał, iż 22.12.2021 r. zawarł z (...) z siedzibą w Z. (Szwajcaria) przy G. 24, wpisaną do rejestru handlowego kantonu Z. pod numerem CHE-496.825.067 Ramową Umowę Przelewu Wierzytelności (dalej (...)), na podstawie której przeniósł na (...) wierzytelności objęte Aktem Cesji z 21.12.2022 r., za które (...) 11 AG dokonała zapłaty ceny zakupu wierzytelności określonej w pkt 3.1.1 umowy w kwocie 487 871,53 zł, co zgodnie z pkt. 2.1.3 umowy skutkowało przejściem na nabywcę praw do wierzytelności będących przedmiotem cesji. Oświadczenie w imieniu sprzedającego podpisał P. S. (prezesa zarządu).
Dowód : akt cesji k. 24, oświadczenie k. 25, ramowa umowa k. 26-27, aneks nr (...) k. 28
28.12.2022 r. (...) sp. z o.o. sporządziło pismo skierowane do G. F. (2) zaadresowane na (...), (...)-(...) P., zatytułowane "Zawiadomienie o cesji i wezwanie do zapłaty". W piśmie tym zawiadamiano, że na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z 22.12.2021 r. (...) Sp. z o.o. (K..pl) dokonał przelewu wierzytelności z tytułu pożyczki gotówkowej nr (...) z 24.08.2022 r., kapitał 15.000 zł, odsetki – 299,68 zł, koszty – 0 zł, opłaty – 4658,23 zł, która na dzień przelania wierzytelności wynosiła 19 886,45 zł. Wskazano, że wierzytelność została przelana na rzecz (...) U (...), ul. (...), CU 6300 (...), Szwajcaria (Nabywca wierzytelności). Wskazano, że powyższy przelew oznacza, że dokonanie zapłaty, po dniu otrzymania niniejszego zawiadomienia, powinno być wykonane na wymieniony rachunek w terminie 7 dni od otrzymania pisma.
Dowód : zawiadomienie k. 23
OCENA DOWODÓW:
Powyższy stan faktyczny, Sąd ustalił na podstawie wskazanych dowodów z dokumentów, w tym kopii i wydruków.
Sąd uznał za wiarygodne zebrane w sprawie dokumenty, brak w nich cech, które mogłyby podważać ich autentyczność czy ważność.
Podkreślić należy, że wydruki komputerowe mogą stanowić dowód w postępowaniu cywilnym. Powszechnie przyjmuje się, ze wydruki komputerowe stanowią, bowiem "inny środek dowodowy", o którym mowa w art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c., gdyż wymieniony tam katalog ma charakter otwarty. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie zawarte w wydruku komputerowym jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku (por. wyrok SA w Krakowie z 8 lutego 2013r., I ACa 1399/12, LEX nr 1362755, postanowienie SA we Wrocławiu z 12 października 2012 r., I ACz 1810/12, LEX nr 1223511). Podkreślić należy, że walor dowodowy przyznaje się wydrukom z poczty elektronicznej (wiadomość e-mail zawarta w wydruku komputerowym, nie jest dokumentem w rozumieniu art. 244 k.p.c. i art. 245 k.p.c., natomiast może być uznana za "inny środek dowodowy" w rozumieniu art. 309 k.p.c.).
Sąd miał na uwadze, iż część z dokumentów stanowiła w istocie kserokopie, które zostały poświadczone za zgodność z oryginałem, jednakże nie wzbudziły one wątpliwości Sądu odnośnie ich treści.
OCENA PRAWNA:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
W niniejszej sprawie powód wywodził swoje roszczenie z umowy pożyczki nr (...) z 24.08.2022 r., z której wierzytelność miał nabyć w drodze umowy cesji wierzytelności. Pozwany podniósł natomiast szereg zarzutów, zakwestionował powództwo co do zasady i co do wysokości, legitymację czynną powoda, ważność umowy cesji, w tym to, aby objęła ona dochodzoną pozwem wierzytelność, a także istnienie umowy pożyczki, jej ważność oraz podnosząc abuzywny charakter postanowień umowy dotyczący prowizji.
Wskazać zatem trzeba, że zgodnie z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. O ważnej i skutecznej umowie cesji wierzytelności co do zasady można mówić, gdy dotyczy ona wierzytelności już istniejącej (pod pewnymi warunkami również wierzytelności przyszłej) i gdy powyższa czynność prawna nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom, umowie łączącej dłużnika i zbywcę wierzytelności lub właściwości zobowiązania, z którego wierzytelność będąca przedmiotem przelewu wynika. Przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać, w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Skuteczne jest zbycie wierzytelności, nieoznaczonej dokładnie w umowie przelewu, jeżeli można ją określić na podstawie treści stosunku zobowiązaniowego, z którego wynika (tak: wyrok SN z 5 listopada 1999 r., III CKN 423/98, OSNC 2000, nr 5, poz. 92). Przedmiotem przelewu może być wierzytelność sporna. Przeniesienie wierzytelności jest więc możliwe nawet w sytuacji, gdy dłużnik kwestionuje tę wierzytelność.
Przechodząc w pierwszej kolejności do oceny legitymacji czynnej strony powodowej przypomnieć należy, że strona ma legitymację procesową wówczas, gdy na podstawie przepisów prawa materialnego jest uprawniona do występowania w określonym procesie cywilnym w charakterze powoda lub pozwanego, to jest gdy z wiążącego strony procesu stosunku prawnego wynika zarówno uprawnienie powoda do zgłoszenia konkretnego żądania, jak również obowiązek pozwanego do jego spełnienia. Legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialnoprawną, Sąd dokonuje oceny jej istnienia w chwili orzekania co do istoty sprawy (wyrokowania). Brak legitymacji procesowej zarówno czynnej, jak i biernej prowadzi do wydania wyroku oddalającego powództwo. Cesja (przelew) wierzytelności jest stosownie do brzmienia art. 509 § 1 k.c. umową, mocą której wierzyciel przenosi wierzytelność na osobę trzecią, a jej zamierzonym skutkiem jest utrata wierzytelności przez cedenta i uzyskanie jej przez cesjonariusza.
Wskazać również należy, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi określone skutki prawne, o czym stanowi art. 6 k.c. Z powołanego przepisu wynika, że obowiązek wykazania prawdziwości określonego faktu obciąża tego, kto się na dany fakt powołuje dla uzasadnienia dochodzonego przed sądem prawa. Dodatkowo podkreślić należy, iż zgodnie z art. 3 k.p.c. strony obowiązane są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody (zasada kontradyktoryjności). Za niedopuszczalne proceduralnie należy przy tym uznać przerzucanie ciężaru dowodu na pozwanego, a tym bardziej na sąd. To nie sąd, ani też pozwany ma bowiem wykazać, że wierzytelność istnieje, jak również, że doszło do jej cesji, obowiązek ten spoczywa na powodzie. Zgodnie z art. 232 zd. 1 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.
Mając na uwadze powyższe, to na stronie powodowej jako stronie, która z podnoszonych przez siebie twierdzeń pragnie wywodzić określony skutek prawny w postaci żądania zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, spoczywał obowiązek jej wykazania i udowodnienia.
Wskazać zatem przede wszystkim należy, że bez wątpienia przeniesienie wierzytelności na inny podmiot jest możliwe, jednak powód dla wykazania przejścia uprawnień na jego rzecz, winien przedłożyć umowy przelewu wierzytelności wraz ze wszystkimi załącznikami, tak aby wykazać istnienie po swojej stronie legitymacji procesowej czynnej.
Tymczasem, w ocenie Sądu, strona powodowa nie wykazała, że przeszła na nią wierzytelność dochodzona pozwem.
Strona powodowa przedłożyła ramową umowę przelewu wierzytelności z 22.12.2021r., akt cesji nr 03/12/22 z 21.12.2022 r. do ramowej umowy zakupu wierzytelności z 22.12.2021r., załącznik nr 2 do aktu cesji z 21.12.2022 r. nr 03/12/22 zawartego pomiędzy (...) a (...) Sp. z o.o. na podstawie ramowej umowy przeniesienia wierzytelności z 22.12.2021 r. – „Wykaz wierzytelności”, aneks nr (...) z 27.06.2022 r. do ramowej umowy zakupu wierzytelności z 22.12.2021 r., oświadczenie z 16.01.2023 r. i pełnomocnictwo z 20.04.2018 r. oraz wypis z rejestru handlowego wraz z tłumaczeniem.
Ramowa umowa przelewu wierzytelności, akt cesji, załącznik nr 2, aneks nr (...) zostały podpisane ze strony (...) przez G. B.. W umowie ramowej wskazano, że wymieniony miał działać na podstawie pełnomocnictwa, które to pełnomocnictwo, jak wskazano w umowie, nie było ani odwołane, ani wypowiedziane, ani też nie wygasło i którego odpis potwierdzony za zgodność z oryginałem stanowić miał załącznik nr E do umowy. Strona powodowa nie przedłożyła jednak takiego dokumentu. Wśród przedłożonych dowodów znalazło się jedynie pełnomocnictwo z 20.04.2018 r. udzielone przez (...) z siedzibą w Z., reprezentowaną przez A. G., którym upoważniła G. B. do zawarcia w imieniu Spółki umowy zakupu wierzytelności z (...) sp. z o.o. Z dokumentu tego nie wynika, aby miał on stanowić załącznik, o jakim mowa w ramowej umowie przelewu wierzytelności. W dokumencie tym nie wskazano jaka miałaby to być umowa zakupu wierzytelności. Dostrzec natomiast należy, że samo pełnomocnictwo zostało udzielone w 2018r., zaś rzeczona umowa ramowa była zawarta w 2021r., zaś akt cesji w 2022r. W akcie cesji podano natomiast jedynie to, że G. B. działa na podstawie pełnomocnictwa. Nie dookreślono już jednak na podstawie jakiego pełnomocnictwa jego umocowanie do zawarcia aktu cesji wynika. Z aktu nie wynika, aby jakieś pełnomocnictwo miało stanowić załącznik do aktu cesji nr 03/12/22.
W ocenie Sądu, brak jest podstaw do przyjęcia, że podpis na powyższych dokumentach został naniesiony przez ww. upoważnionego pełnomocnika, a co za tym idzie brak jest podstaw do uznania za wykazaną skuteczność przejścia wierzytelności wobec pozwanego.
Analiza przedmiotowych kserokopii, pod treścią którego znajdują się nieczytelne parafy, które w imieniu kupującego powoda miał złożyć G. B., nie pozwala na ustalenie, że nastąpiło przejście wierzytelności, której zasądzenia domaga się powód. Za dowód istnienia roszczenia nie można uznać przy tym zawiadomienia o cesji wierzytelności i wezwania do zapłaty.
Nie bez znaczenia pozostaje także okoliczność, że do akt przedłożono niepełny załącznik nr 2 do aktu cesji, nadto niepołączony trwale z dokumentem, którego dotyczy.
W ocenie Sądu na tej podstawie nie sposób było przyjąć, aby strona powodowa wykazała, że ww. umowy przelewu wierzytelności w ogóle objęły wierzytelność dochodzoną pozwem.
Wskazane wyżej dokumenty przedłożone zostały jako kserokopie poświadczone za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie profesjonalnego pełnomocnika.
Sąd zważył więc także, iż przedłożone dokumenty zostały zawarte w zwykłej formie pisemnej przez równorzędne podmioty prawa cywilnego, w związku z czym nie mogą zostać uznane za dokumenty urzędowe, mogą natomiast być traktowane jako dokumenty prywatne. Takowy zaś dokument powinien zawierać urzędowe poświadczenie podpisu, a w przypadku poświadczenia podpisu przez notariusza, dokument zachowuje swój charakter prywatny, a jedynie tzw. „klauzula poświadczeniowa” ma charakter urzędowy. Moc dokumentu urzędowego przybierają również dokumenty sporządzone w formie aktu notarialnego. Podkreślić również należy, że trudność w wykazaniu trwałego połączenia w przypadku posługiwania się przez powoda poświadczoną za zgodność z oryginałem kserokopią można przezwyciężyć choćby poprzez szczegółowe opisanie przez pełnomocnika wyglądu poświadczanego dokumentu w tym jego trwałego połączenia. Zgodnie z art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166 t.j.), jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub uszkodzenia) radca prawny stwierdza to w poświadczeniu. Znakiem szczególnym dokumentu jest również jego trwałe połączenie.
Wobec powyższego w ocenie Sądu powód nie wykazał legitymacji czynnej w sprawie – nie sprostał ciężarowi dowodu (art. 6 k.c.) w udowodnieniu, że to jemu przysługuje roszczenie do oznaczonej w pozwie osoby, co prowadzić musiało do oddalenia powództwa.
Gdyby jednak nawet powód wykazał przejście na niego spornej wierzytelności, to i tak nie sposób przyjąć, w oparciu o zaoferowane przez niego dowody, aby wykazał fakt zawarcia umowy pożyczki przez pozwanego, a tym samym, aby wykazał istnienie swojej wierzytelności będącej przedmiotem niniejszego postępowania.
Podstawę prawną żądania pozwu stanowiły art. 3 ust. 1 i 2 pkt 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2023 r. poz. 1028 t.j.), art. 720 k.c. oraz 509 § 1 k.c.
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255. 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. W myśl art. 3 ust. 2 pkt 1 tego przepisu za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki. Zgodnie zaś z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Na podstawie art. 60 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).
W przedmiotowej sprawie powód powinien był wykazać istnienie zobowiązania wynikającego z zawarcia umowy pożyczki. Powód w celu wykazania zwarcia i istnienia umowy pożyczki przedłożył wydruk umowy pożyczki z 24.08.2022 r. nr (...), wydruk aneksu do umowy, wydruki potwierdzenia wykonania transakcji płatniczej i wydruki wiadomości e-mail.
W ocenie Sądu, przedstawione przez powoda dowody nie są wystarczającym materiałem potwierdzającym fakt zawarcia umowy pożyczki z pozwanym. W tym zakresie nie sposób uznać za wystarczający niepodpisany ani przez pożyczkodawcę ani pożyczkobiorcę wydruk umowy pożyczki.
Zgodnie z treścią art. 773 k.c. dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Wydruki komputerowe stanowią inny środek dowodowy w rozumieniu art. 308 i 309 k.p.c. i dowód z nich sąd przeprowadza, stosując odpowiednio przepisy o dowodzie z oględzin oraz o dowodzie z dokumentów.
Art. 29 ust. 1 u.k.k. stanowi, że umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Wskazać w tym miejscu należy, iż w doktrynie ugruntowany jest pogląd, w myśl którego przez wzgląd na brzmienie art. 5 pkt 17 u.k.k. oraz art. 773 k.c. wymóg ten jest realizowany nie tylko przy zastosowaniu formy dokumentu papierowego z własnoręcznymi podpisami, ale także w razie sporządzenia umowy na innym trwałym nośniku. Ponadto zauważa się, iż forma pisemna jest zastrzeżona jedynie dla celów dowodowych i jej niedochowanie nie powoduje nieważności umowy (T. Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, (...) 2018, kom. do art. 29 Lex).
W niniejszej sprawie nie było zatem podstaw prawnych do uznania umowy pożyczki za nieważną z uwagi na brak podpisu pozwanej. Pomimo, że zawarcie umowy pożyczki może przybrać formę elektroniczną, to powód nie udowodnił jednak, że pozwany złożył oświadczenie woli zawarcia takiej umowy.
Jak ustalono, udzielenie pożyczki przez pierwotnego wierzyciela uzależnione było od spełnienia szeregu warunków. W szczególności pożyczkobiorca obowiązany był dokonać samodzielnej rejestracji na stronie internetowej, na której miał zostać utworzony profil klienta, wnioskujący miał zostać zweryfikowany.
W sprawie powód podniósł, że pożyczkobiorca miał skorzystać z dobrowolnej usługi automatycznej weryfikacji rachunku bankowego. Powód nie przedstawił jednak żadnego dowodu, aby faktycznie taka weryfikacja miała miejsce. Ponadto z przedłożonych przez powoda dokumentów nie wynika, aby pozwany w ogóle złożył wniosek o zawarcie umowy pożyczki za pośrednictwem profilu klienta na stronie internetowej na kwotę ustaloną w umowie. Przedłożony przez powoda e-mail z 24.08.2022 r. wygenerowany automatycznie, dotyczy wniosku o pożyczkę bliżej nieokreśloną, nie zawiera żadnego nr, nie wynika z niego, aby wnioskodawca chciał uzyskać pożyczkę na kwotę 15.000 zł. Formularz informacyjny, jaki miał stanowić załącznik do rzeczonego maila ma też inne oznaczenie aniżeli formularze informacyjne jaki miały stanowić załącznik do każdorazowych wiadomości e-mail kierowanych jako potwierdzenia przyznanych dodatkowych kwot tytułem pożyczki. Poza tym Sąd zwraca uwagę, że w myśl przedłożonej umowy, pożyczkobiorca miał wydrukować, podpisać i przesłać na adres pośrednika dokumenty w postaci m.in. zawartej umowy o pożyczkę, nie przedłożono jednak takich dokumentów.
W ocenie Sądu, w oparciu o przedstawione dokumenty nie można zatem przyjąć, jakoby miało z nich wynikać, iż pozwany dopełnił warunków wynikających z przedmiotowej umowy celem uzyskania pożyczki, jaka miała mu być udzielona w oparciu o przedłożoną umowę pożyczki. Trudno o przedłożone dokumenty zakładać, aby pozwany faktycznie wystąpił z wnioskiem o udzielenie pożyczki na kwotę 15.000 zł.
Co prawda wydruk umowy pożyczki zawiera dane pozwanego (imię i nazwisko), jednak w świetle powyższych rozważań, nie jest to okoliczność przesądzająca o tym, że to właśnie pozwany udostępnił je na stronie internetowej pożyczkodawcy. Pozwany natomiast konsekwentnie zaprzecza, aby rzeczoną pożyczkę miał otrzymać.
Odnosząc się natomiast do przedstawionych przez powoda wydruków potwierdzeń wypłaty transzy pożyczki należy wskazać, że dokumenty te stanową jedynie wydruk – dokument prywatny, który nie może być utożsamiany z potwierdzeniem przelewu. Wydruki wystawione przez (...) S.A. stanowiące potwierdzenia wykonania transakcji płatniczej, nie spełniają kryteriów przewidzianych przez prawo bankowe dla potwierdzeń transakcji.
Abstrahując od powyższego należy także uznać, że postanowienie umowne o prowizji stanowi niedozwolone postanowienie umowne, które w rażący sposób naruszało uprawnienia konsumenta. Łączne pozaodsetkowe koszty zawarte w umowie pożyczki co prawda nie przekroczyły maksymalnego pułapu stosownie do art. 36a ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim, nie oznacza to jednak, że Sąd nie może badać tego postanowienia umownego pod kątem zgodności z dyrektywą 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Na powyższe wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wyroku z 26 marca 2020 r. C-779/18, który zapadł na kanwie polskiej ustawy o kredycie konsumenckim. Trybunał stanowczo zaakcentował, że nawet jeżeli pozaodsetkowy koszt nie wykracza poza dopuszczalne limity, nie zwalnia to Sądu krajowego z oceny postanowienia pod kątem realizacji wymogów dyrektywy 93/13/EWG. Innymi słowy, wbrew temu, co twierdzi powódka, sam fakt „zmieszczenia się” w granicach limitu przewidzianego przez ustawodawcę w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy o kredycie konsumenckim nie pozwala na stwierdzenie, że pozaodsetkowy koszt, jest zgodny z dyrektywą zapewniającą szczególną ochronę konsumentom. Konsument nie miał realnego wpływu na jego włączenie do umowy pożyczki. Pozwany nie miał możliwości negocjowania wysokości prowizji - była ona narzucona przez pożyczkodawcę. Stwierdzić w tej sytuacji wypada, że postanowienie to było nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem.
Zauważyć natomiast należy, że wynagrodzenie prowizyjne stanowiło nieco ponad 1/3 równowartości pożyczonej kwoty (15.000 : (...),28). Jednocześnie z umowy nie wynikają żadne wzory umożliwiające wyliczenie wynagrodzenia prowizyjnego w takim wymiarze. Brak jest faktorów pozwalających ustalić, dlaczego wynagrodzenie prowizyjne przybrało taką właśnie wysokość. Kwota ta miała stanowić kwotę procentową obliczoną od kapitału. Wynagrodzenie za korzystanie z kapitału powinno natomiast przybierać formę odsetek kapitałowych, przy czym mogą to być odsetki ustawowe lub odsetki umowne (art. 359 k.c.). W każdym jednak wypadku ustawodawca ogranicza swobodę kontraktową stron, ustalając odsetki maksymalne. Uregulowanie to ma przeciwdziałać działalności finansowej, która stanowi lichwę sprzeczną z zasadami współżycia społecznego.
W rozpoznawanej sprawie wynagrodzenie prowizyjne (prowizja) stanowiło formę wynagrodzenia pożyczkodawcy, które wymykało się regulacji odsetek. Godzi się też zauważyć, że owa prowizja, wielokrotnie przekraczała wartość odsetek w związku z udzieloną pożyczką (228,22 zł). Postanowienie o prowizji było niczym więcej niż wynagrodzeniem pożyczkodawcy, które uzyskiwał kosztem konsumenta, nie udzielając żadnego ekwiwalentnego świadczenia w zamian. Takie ukształtowanie stosunku prawnego jest sprzeczne z dobrymi obyczajami, gdyż pożyczkodawca wykorzystując silniejszą pozycję na rynku, przerzuca na konsumenta ciężar ekonomiczny zawartej umowy i wszystkie ryzyka z nią związane. Powyższa dysproporcja jest rażąca, nieuzasadniona i nie może znaleźć akceptacji Sądu. Postanowienie o prowizji nie jest utrzymane w rozsądnych granicach i nie przewiduje żadnych świadczeń ekwiwalentnych. W takiej sytuacji Sąd doszedł do przekonania, że prowizja stanowiła niedozwolone postanowienie umowne i nie wiązała konsumenta.
Mając na względzie wskazane wyżej okoliczności oraz przytoczone w uzasadnieniu przepisy prawa należało orzec jak w pkt I i powództwo oddalić.
O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt II wyroku na podstawie art. 98 § 1, § 1 1, § 3, § 4 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c., obciążającym nimi w całości stronę powodową jako stronę przegrywającą spór.
Na koszty postronnie pozwanej złożyły się natomiast koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3600 zł - zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2023.1935 t.j.) oraz z uwagi na wniosek o rozliczenie kosztów elektronicznego postępowania upominawczego kwota 2400 zł - zgodnie z § 3 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2023.1935 t.j.)
Uwzględniając wynik sprawy, a więc wygraną strony pozwanej w całości, Sąd zasądził od strony powodowej kwotę 6000 zł wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.
Asesor sądowy M. P.