sygn. akt I C 1475/23
27 lipca 2023 roku
Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w W. w I Wydziale Cywilnym w składzie:
Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Janicki
po rozpoznaniu na rozprawie 27 lipca 2023 roku w W.
przy udziale protokolanta Gabrieli Banaszek
sprawy z powództwa AirHelp Germany GmbH z siedzibą w B.
przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.
o zapłatę
zasądza od pozwanej na rzecz powódki 300 (trzysta) euro z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 25 września 2022 roku do dnia zapłaty;
oddala powództwo w pozostałej części;
zasądza od pozwanej na rzecz powódki 100 zł (sto złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.
Ponieważ wartość przedmiotu sporu nie przekracza 4 000 zł, uzasadnienie sporządzono w skróconej formie stosownie do art. 505 8 § 4 k.p.c. w zw. z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 614) – ograniczając do wyjaśnienia podstawy prawnej z podaniem przepisów prawa.
Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.
Podstawą prawną dochodzonego roszczenia były przepisy rozporządzenia (WE) nr 261/2004, a mianowicie art. 5 ust. 1 lit. c w zw. z art. 7 ust. 1 tego aktu prawnego, wykładane zgodnie z wiążącym orzecznictwem (...), w świetle którego pasażerów lotów opóźnionych w przylocie co najmniej 3 godziny należy – na potrzeby uprawnienia do zryczałtowanego odszkodowania – traktować tak jak pasażerów lotów odwołanych (wyrok w sprawie C-402/07, wyrok w sprawie C-581/10). W przypadku lotu o długości ponad 3 500 km wysokość odszkodowania wynosi 600 euro.
Pozwana powołała się jednak na prawo do obniżenia odszkodowania o 50% ( vide sprzeciw od nakazu zapłaty k. 25-25v). Zarzut pozwanej zasługiwał na uwzględnienie.
W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 7 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 261/2004, jeżeli pasażerom lotu o długości ponad 3 500 km zaoferowano zmianę planu podróży do ich miejsca docelowego na alternatywny lot, którego czas przylotu nie przekracza planowego czasu przylotu pierwotnie zarezerwowanego lotu o cztery godziny, obsługujący przewoźnik lotniczy może pomniejszyć odszkodowanie o 50%.
Choć przepis odnosi się explicite do odwołania lotu i zaoferowania zmiany planu podróży, znajduje on zastosowanie również do rejsów opóźnionych (przy których, ze swej istoty, nie oferuje się lotu alternatywnego). Należy bowiem zważyć, że roszczenie o odszkodowanie za opóźnienie lotu nie wynika expressis verbis z żadnego z przepisów rozporządzenia, jest natomiast efektem propasażerskiej wykładni przepisów rozporządzenia dokonanej przez (...). Wykładnia ta opiera się na traktowaniu pasażerów lotów opóźnionych ponad 3 godziny tak jak pasażerów rejsów odwołanych. Konsekwencją takiego traktowania jest zatem nie tylko przyznanie im roszczenia o odszkodowanie, ale i zarazem, konsekwentnie, przyznanie przewoźnikowi w stosunku do nich prawa do obniżenia tego odszkodowania, jeśli niedogodność, która dotknęła pasażerów tj. opóźnienie w znalezieniu się w miejscu docelowym, nie przekroczy 4 godzin. Nie ma żadnego racjonalnego powodu, żeby pasażerowie lotów opóźnionych byli chronieni bardziej niż pasażerowie lotów odwołanych. Byłoby to wprost sprzeczne z jasno wyrażoną przez (...) (którego wykładnia jest wiążąca dla wszystkich sądów państw członkowskich) zasadą równości tych pasażerów.
Co więcej, (...) w wyroku w sprawie C-402/07 wprost w pkt. 63 wskazał na konieczność stosowania art. 7 ust. 2 rozporządzenia nr 261/2004 również w stosunku do opóźnionych lotów. Wykładnia dokonana przez (...) wiąże sąd rozpoznający niniejszą sprawę w zakresie wykładni art. 7 ust. 2 rozporządzenia 261/2004.
Mając na uwadze powyższe, sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki 300 euro, w pozostałej części oddalając powództwo jako niezasadne.
Podstawą prawną zasądzenia roszczeń odsetkowych był art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 205c pr. lotn. – odsetki były należne od dnia następującego po zakończeniu postępowania reklamacyjnego. Ponieważ pozwana 24 września 2022 r. odmówiła wypłaty odszkodowania, od 25 września 2022 r. była w opóźnieniu.
Ani legitymacja bierna pozwanego jako przewoźnika obsługującego lot cedenta powódki, ani fakt opóźnienia lotu w wymiarze 3 godzin, ani legitymacja czynna powódki (jako cesjonariusza pasażera opóźnionego lotu, mającego potwierdzoną rezerwację i który stawił się do odprawy) nie były sporne.
Pozwana podniosła ponadto zarzut, że część opóźnienia (51 minut na wylocie) była spowodowana nadzwyczajną okolicznością w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004, co powinno skutkować odliczeniem tej części od łącznego wymiaru opóźnienia, wskutek czego opóźnienie nie przekroczyłoby 3 godzin, a więc pozwana nie byłaby w ogóle zobowiązana do zapłaty odszkodowania (stosownie do wykładni z wyroku (...) C-402/07 oraz C-315/15). Zarzut pozwanej nie zasługiwał na uwzględnienie. W ocenie pozwanej tą nadzwyczajną okolicznością były restrykcje (...) tj. przydzielenie jej „slotu” z opóźnieniem względem deklarowanego czasu gotowości samolotu i załogi. O ile restrykcje (...) stanowią okoliczności nadzwyczajne w rozumieniu art. 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 ( vide motyw (15) preambuły rozporządzenia nr 261/2004), o tyle na gruncie niniejszej sprawy wskazać należy, że były one skutkiem braku gotowości pozwanej w chwili rozkładowego czasu startu lotu. Gdyby pozwana była gotowa na czas, brak jakiegokolwiek dowodu, że wtedy również przydzielonoby jej opóźniony slot. Sam fakt objęcia lotu restrykcjami nie jest bowiem równoważny z jego opóźnieniem. Opóźnieniami obejmuje się w pierwszym rzędzie te loty, których operatorzy nie byli gotowi na czas, opóźniając swój plan lotu. Dopiero wówczas, gdy opóźnienie lotów tych operatorów nadal nie jest wystarczające, żeby zapewnić możliwość obsługi pozostałych (nieopóźnionych z własnej winy) lotów, opóźnia się inne loty. Zresztą sam pracownik pozwanej, dyspozytor lotniczy, zeznając w innej sprawie dot. tego samego lotu, wskazał, że gdyby nie usterka (czyli gdyby pozwana miała na czas sprawny samolot), to lot odbyłby się o czasie (k. 75v). Tym samym nie sposób twierdzić, że pozwana nie mogła uniknąć tej nadzwyczajnej okoliczności. Wystarczyło, że wywiązałaby się z podstawowego obowiązku przewoźnika – zapewnienia na czas sprawnego samolotu. Tym samym opóźnienie zakodowane jako spowodowane restrykcjami (...) jest dalszą konsekwencją usterki samolotu pozwanej.
O kosztach sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., stosunkowo koszty rozdzielając. Ponieważ powódka wygrała w połowie, koszty zastępstwa procesowego (identyczne po obu stronach) należało znieść, a pozwana powinna zwrócić powódce połowę wpisu tj. 100 zł, i taką kwotę sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki. O odsetkach za opóźnienie od zasądzonych kosztów procesu sąd orzekł zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c.
Zarządzenia:
- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powódki adw. P. G. przez umieszczenie w portalu informacyjnym.
W., 14 sierpnia 2023 roku asesor sądowy M. J.