Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 kwietnia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny

Przewodniczący sędzia Karol Dryjański

po rozpoznaniu w dniu 20 kwietnia 2023 r. w Koninie

na posiedzenie niejawnym

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko I. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.117 zł (jeden tysiąc sto siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Karol Dryjański

Sygn. akt I C 175/22

UZASADNIENIE

P. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego I. S. kwoty 2.700 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 14.12.2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania sądowego wraz z kosztami pełnomocnictwa i kosztami zastępstwa procesowego wg spisu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu powód podniósł, że w dniu 17.07.2021 r. zakupił od pozwanego samochód osobowy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) za kwotę 32.000 zł. Powód został zapewniony o tym, że przedmiotowe auto jest bezwypadkowe, jednak już następnego dnia po zakupie powód zauważył w aucie przeróbki blacharskie. W połowie listopada 2021 r. powód dowiedział się od mechanika o tym, że uszkodzona jest nagrzewnica. Powód oddał auto do specjalistycznego warsztatu, gdzie po demontażu pojazdu stwierdzono, że znajdujące się w aucie poduszki powietrzne są wystrzelone wskutek czego nie pełnią już funkcji ochronnej, zaś w ich miejsce wstawione są oporniki. Po bezskutecznych próbach kontaktu z pozwanym powód zlecił wymianę poduszek powietrznych oraz usprawnienie koniecznych elementów pasywnego systemu bezpieczeństwa, za co zapłacił 2.700 zł. W dniu 09.12.2021 r. powód złożył pozwanemu oświadczenie o obniżeniu ceny pojazdu o 2.700 zł wyznaczając termin do zwrotu tej kwoty do 13.12.2021 r., jednak pozwany uznał oświadczenie powoda za bezpodstawne.

W odpowiedzi pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Pozwany nie kwestionował zawarcia umowy z powodem, jednak zaprzeczył jakoby wiedział o istnieniu wad w tym pojeździe, gdyż działał w zaufaniu do swojego syna i tym samym nie dysponował szczegółową wiedzą na temat stanu technicznego przedmiotowego pojazdu. Ponadto pozwany zarzucił, że strony wyłączyły odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Pozwany zarzucił również, że powód nie wykazał, że wada na którą się powołuje istniała w czasie zawarcia umowy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 17.07.2021 r. I. S. zawarł z P. S. umowę na podstawie której pozwany sprzedał powodowi samochód osobowy marki S. (...) o numerze rejestracyjnym (...) za kwotę 32.000 zł.

W § 4 umowy wskazano, że kupujący zapoznał się e stanem technicznym pojazdu będącego przedmiotem umowy i nie zgłasza do niego zastrzeżeń, w związku z czym strony wyłączają uprawnienia kupującego do dochodzenia roszczeń z tytułu wad pojazdu ujawnionych po dniu zakupu.

Ponadto w § 7 umowy wskazano, że stan techniczny jest znany kupującemu, sprzedający nie odpowiada za wady ukryte w pojeździe, a strony ustaliły, że zasady rękojmi nie mają zastosowania do umowy.

Zawarcie umowy było poprzedzone jazdą próbną.

Powód znalazł ofertę sprzedaży przedmiotowego pojazdu w internecie.

I. S. nabył przedmiotowy pojazd w 2018 r. za 10.700 zł.

Wcześniej przedmiotowy pojazd należał między innymi do (...) sp. z o.o.

W dniu 29.07.2018 r. w pojeździe miała miejsce szkoda całkowita. Przy sprzedaży auta przez (...) sp. z o.o. na rzecz (...) sp. z o.o. A. O. (pozwany kupił od tej spółki przedmiotowy pojazd) odnotowano w fakturze, że sprzedawany jest pojazd w stanie uszkodzonym. Cena wyniosła 7.100 zł.

dowód: umowa k. 10, zeznania M. S. k. 74 – 76, I. S. k. 77 – 79, P. S. k. 81 – 86, J. S. k. 89 – 94, pismo z dnia 06.12.2022 r. k. 96, faktura k. 97

Dzień po zakupie pojazdu powód stwierdził, że auto było naprawiane. Poinformował o tym pozwanego.

Następnie przy konserwacji klimatyzacji mechanik poinformował powoda, że samochód ma pękniętą obudowę nagrzewnicy i przed nadejściem zimy należy ją wymienić.

W dniu 26.11.2021 r. powód oddał auto do mechanika w celu naprawy nagrzewnicy. Podczas naprawy, po zdjęciu deski rozdzielczej, okazało się, że w aucie są wystrzelone poduszki powietrzne, a na przewodach elektrycznych od poduszek powietrznych zostały wlutowane oporniki.

Powód poinformował o tym syna pozwanego.

dowód: zeznania P. S. k. 81 – 86, J. S. k. 89 – 94, korespondencja sms k. 11

Za naprawę / regenerację poduszek airbag, pas bezpieczeństwa smart i wymianę pasów bezpieczeństwa powód zapłacił 2.700 zł.

dowód: faktura k. 19, zeznania P. S. k. 81 – 86, J. S. k. 89 – 94

W dniu 09.12.2021 r. powód złożył oświadczenie o obniżeniu ceny przedmiotowego pojazdu o 2.700 zł wzywając do zwrotu tej kwoty.

Pismo obejmujące powyższe oświadczenie doręczono pozwanemu w dniu 13.12.2021 r.

W odpowiedzi pozwany w piśmie z dnia 14.12.2021 r. określił żądanie powoda jako bezpodstawne i nieuzasadnione.

dowód: pismo z dnia 09.12.2021 r. k. 20 – 21, upoważnienie k. 22, potwierdzenie nadania k. 23, historia przesyłki k. 24, pismo z dnia 14.12.2021 r. k. 25 – 26, pełnomocnictwo k. 26, zeznania P. S. k. 81 – 86, J. S. k. 89 – 94

Sąd dał wiarę zeznaniom P. S. i J. S., były bowiem spójne, logiczne i wzajemnie zgodne, zaś pozostały materiał dowodowy nie dał podstaw do zakwestionowania ich wiarygodności.

Sąd nie dał wiary zeznaniom M. S. i I. S. w części, w której wynikało z nich, że pozwany nie wiedział o tym, że przedmiotowy samochód jest autem powypadkowym i uszkodzonym. Ta część ich zeznań była niespójna, wynikało z nich bowiem zarazem, że pozwany wiedział, że przedmiotowy samochód nie jest jeżdżący, przy tym w zeznaniach M. S. wskazano, że cena za jaką pozwany nabył przedmiotowy pojazd była właściwa dla auta powypadkowego. Dodać należy, że pomiędzy nabyciem przedmiotowego samochodu przez pozwanego a jego sprzedażą powodowi upłynęły niemal 3 lata. Sąd nie dał również wiary zeznaniom M. S. co do okoliczności naprawy przedmiotowego pojazdu w 2018 r., ta część zeznań M. S. budziła bowiem wątpliwości w świetle zeznań co do stanu przedmiotowego pojazdu po zawarciu umowy złożonych przez P. S. i J. S. oraz dokumentacji przedłożonej przez stronę powodową. Sąd nie dał nadto wiary zeznaniom M. S. i I. S. w części, w której wynikało z nich jakoby powód został szczegółowo poinformowany przed zawarciem umowy o stanie przedmiotowego pojazdu, ta część zeznań M. S. i I. S. była bowiem sprzeczna z zeznaniami P. S. i J. S., należy przy tym dodać, że powód sygnalizował pozwanemu, że samochód wbrew zapewnieniom strony pozwanej jest powypadkowy już następnego dnia po zawarciu umowy, a w listopadzie 2021 r. poinformował M. S. o stwierdzonych usterkach.

W pozostałym zakresie sąd uznał zeznania I. S. i M. S. za wiarygodne, w tej części bowiem nie budziły wątpliwości w świetle pozostałego materiału dowodowego.

Dokumenty w oparciu o które sąd ustalił powyższy stan faktyczny nie budziły wątpliwości sądu, nie były również kwestionowane przez strony.

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 535 kc przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Z art. 556 kc wynika z kolei, że sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę (rękojmia).

Zgodnie z art. 556 ¹ § 1 kc wada polega na niezgodności rzeczy sprzedanej z umową. W szczególności rzecz sprzedana jest niezgodna z umową, jeżeli:

1)  nie ma właściwości, które rzecz tego rodzaju powinna mieć ze względu na cel w umowie oznaczony albo wynikający z okoliczności lub przeznaczenia;

2)  nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego, w tym przedstawiając próbkę lub wzór;

3)  nie nadaje się do celu, o którym kupujący poinformował sprzedawcę przy zawarciu umowy, a sprzedawca nie zgłosił zastrzeżenia co do takiego jej przeznaczenia;

4)  została kupującemu wydana w stanie niezupełnym.

Strony mogą odpowiedzialność z tytułu rękojmi rozszerzyć, ograniczyć lub wyłączyć. Jeżeli kupującym jest konsument, ograniczenie lub wyłączenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest dopuszczalne tylko w przypadkach określonych w przepisach szczególnych (art. 558 § 1 kc).

Wyłączenie lub ograniczenie odpowiedzialności z tytułu rękojmi jest bezskuteczne, jeżeli sprzedawca zataił podstępnie wadę przed kupującym (art. 558 § 2 kc).

Jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady (art. 560 § 1 kc).

Obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady (art. 560 § 3 kc).

Z kolei z art. 471 kc wynika, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Fakt, iż strony zawarły umowę z dnia 17.07.2021 r., jak również treść samej umowy nie były w niniejszej sprawie sporne. Istotą sporu była kwestia czy pozwany ponosi wobec powoda odpowiedzialność za wady ujawnione w przedmiotowym pojeździe.

W § 4 umowy wskazano, że kupujący zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu będącego przedmiotem umowy i nie zgłasza do niego zastrzeżeń, w związku z czym strony wyłączają uprawnienia kupującego do dochodzenia roszczeń z tytułu wad pojazdu ujawnionych po dniu zakupu.

Ponadto w § 7 umowy wskazano, że stan techniczny jest znany kupującemu, sprzedający nie odpowiada za wady ukryte w pojeździe, a strony ustaliły, że zasady rękojmi nie mają zastosowania do umowy.

Z tekstu umowy z dnia 17.07.2021 r. wynika zatem, że strony wyłączyły odpowiedzialność pozwanego z tytułu rękojmi. Należy jednak stwierdzić, że strona powodowa zasadnie podniosła, że w okolicznościach niniejszej sprawy zaistniały przesłanki powodujące bezskuteczność wyłączenia odpowiedzialności z tytułu rękojmi.

W szczególności powód i J. S. zgodnie zeznali, że pozwany podczas spotkania w dniu zawarcia umowy zapewniał ich o tym, że przedmiotowy pojazd jest bezwypadkowy, tymczasem z zeznań M. S. wynikało, że pojazd miał wystrzelone poduszki powietrzne, a pozwany kupując ten pojazd wiedział, że jest to auto nie jeżdżące (pozwany potwierdził to w swoich zeznaniach). Co więcej z zeznań M. S. wynika, że cena za jaką pozwany nabył ten pojazd wskazywała na to, że jest to pojazd powypadkowy, zarazem z tych zeznań nie wynika, że pozwany nie zapewniał powoda o bezwypadkowości auta. W ocenie sądu nie sposób uznać za prawdopodobne, że pozwany, który jest 76 – letnim emerytem nie miał wiedzy na co przeznacza kwotę 10.700 zł kupując przedmiotowy pojazd ani co do tego w jakim stanie powinno ono się znajdować, aby sprzedać je za kwotę trzykrotnie wyższą. Nie sposób nadto uznać za prawdopodobne, że pozwany nie miał wiedzy o stanie przedmiotowego pojazdu w sytuacji, gdy był jego właścicielem przez blisko 3 lata. Co więcej stwierdzona po zawarciu umowy wada polegająca na wlutowaniu oporników na przewodach elektrycznych od poduszek powietrznych uniemożliwiała stwierdzenie usterki poduszek powietrznych w komputerze i w oczywisty sposób była wynikiem działania zmierzającego do zatajenia przed kupującym okoliczności niezwykle istotnej nie tylko dla decyzji o kupnie pojazdu, ale także ze względu na bezpieczeństwo jego użytkowników. Dodać należy, że jak wynika z informacji z (...) sp. z o.o. spółka ta sprzedała przedmiotowy pojazd (nr VIN: (...)) spółce (...) sp. z o.o. A. O., a na fakturze znalazło się zaznaczenie, że jest to pojazd w stanie uszkodzonym. Pozwany kupił pojazd od firmy (...) sp. z o.o. (wynika to z zeznań M. S.), przy czym nie przedłożył umowy ani faktury dokumentującej tę czynność. Nie sposób również pominąć faktu, że po zawarciu umowy pozwany unikał kontaktu z powodem i zareagował dopiero na pisemne oświadczenie powoda o obniżeniu ceny, jak również tego, że pozwany w toku postępowania jako osobę odpowiedzialną za czynności związane z przedmiotowym autem wskazywał M. S., choć to pozwany, a nie M. S. był stroną umów dotyczących tego pojazdu.

Dodać należy, że w § 1 umowy wskazano, że sprzedawca sprzedaje samochód wraz z wyposażeniem fabrycznym.

Nie sposób przy tym nie uznać za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego postanowień umownych, w których wyłącza się odpowiedzialność sprzedawcy wobec kupującego wyłącznie w oparciu o pobieżne oględziny przedmiotu umowy w postaci samochodu.

Z uwagi na wskazane wyżej okoliczności sąd uznał, że strona powodowa zasadnie podnosi bezskuteczność wyłączenia odpowiedzialności pozwanego z tytułu rękojmi.

Z tych samych względów sąd uznał, że strona powodowa w należyty sposób uprawdopodobniła, że wady przedmiotowego pojazdu istniały w nim w czasie zawarcia umowy z dnia 17.07.2021 r. Brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o tym, że przedmiotowy pojazd od 17.07.2021 r. uczestniczył w jakimkolwiek wypadku, tymczasem powód wykazał, że już dzień po zawarciu umowy sygnalizował pozwanemu, że auto jest powypadkowe, a w listopadzie 2021 r. poinformował M. S. o usterkach stwierdzonych w tym aucie (wystrzelone poduszki powietrzne i wstawione oporniki). O wcześniejszym istnieniu wady w postaci wystrzelonych poduszek powietrznych zeznał w niniejszej sprawie M. S.. Dodać należy, że powód przedstawił fakturę za naprawę przedmiotowego pojazdu w związku ze wskazywaną przez niego usterką. Powód udowodnił w ten sposób, że w związku z wadliwością nabytego od pozwanego pojazdu poniósł koszty naprawy w kwocie 2.700 zł.

W tej sytuacji stwierdzić należy, że powód zasadnie złożył oświadczenie o obniżeniu ceny, a kwota obniżenia nie budzi wątpliwości w świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie.

Dodać nadto należy, że sprzedanie przez pozwanego powodowi wadliwego pojazdu traktować należy zarazem jako nienależyte wykonanie zobowiązania pozwanego. Wadliwość systemu poduszek powietrznych w oczywisty sposób ogranicza bezpieczeństwo użytkownika, tymczasem w § 1 umowy wyraźnie wskazano, że pojazd jest zbywany z wyposażeniem fabrycznym. Co więcej pozwanemu znany był fakt, że powód jest zainteresowany zakupem auta bezwypadkowego, tymczasem wbrew zapewnieniom pozwanego auto nie miało tej cechy w czasie zawarcia umowy.

O odsetkach sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 kc uwzględniając fakt, ze powód żądał od zasądzonej kwoty odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 14.12.2021 r. do dnia zapłaty, a odpowiedź pozwanego na oświadczenie powoda o obniżeniu ceny zawarta jest w piśmie strony pozwanej z dnia 14.12.2021 r.

Mając powyższe na uwadze sąd na podstawie powołanych przepisów orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Zgodnie z art. 98 § 1 kpc strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).

Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony (art. 98 § 3 kpc).

Stronom reprezentowanym przez radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata (art. 99 kpc).

Od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty. Jeżeli orzeczenie to jest prawomocne z chwilą wydania, odsetki należą się za czas po upływie tygodnia od dnia jego ogłoszenia do dnia zapłaty, a jeżeli orzeczenie takie podlega doręczeniu z urzędu - za czas po upływie tygodnia od dnia jego doręczenia zobowiązanemu do dnia zapłaty (art. 98 § 1 ¹ kpc).

Powód poniósł koszty procesu w łącznej kwocie 1.117 zł, obejmujące:

1)  opłatę od pozwu w kwocie 200 zł,

2)  wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 900 zł,

3)  opłatę skarbową od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Powód wygrał sprawę w całości, dlatego też należało w całości uwzględnić jego wniosek o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu.

Mając powyższe na uwadze sąd na podstawie powołanych przepisów orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

sędzia Karol Dryjanski