Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2024 roku

Sąd Rejonowy w Sopocie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Olszewska-Kowalska

Protokolant: sek.sąd. Magdalena Trąbicka-Patron

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2024 roku w Sopocie

na rozprawie

sprawy

z powództwa A. B.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza na rzecz powoda A. B. od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 7532,70 zł (siedem tysięcy pięćset trzydzieści dwa złote siedemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 09 marca 2022 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza na rzecz powoda A. B. od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. kwotę 1446,18 zł (jeden tysiąc czterysta czterdzieści sześć złotych osiemnaście groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty - tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda A. B. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie kwotę 445,84 zł (czterysta czterdzieści pięć złotych osiemdziesiąt cztery grosze) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Sopocie kwotę 1492,60 zł (jeden tysiąc czterysta dziewięćdziesiąt dwa złote sześćdziesiąt groszy) tytułem kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygnatura akt I C 210/22

UZASADNIENIE

Powód A. B. wniósł do Sądu Rejonowego w Sopocie pozew, w którym domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego (...) S.A. w S. kwoty 9.822,79 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 10 kwietnia 2021 r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki R. (...) o nr rej. (...). Sprawca kolizji był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W związku z zaistniałym zdarzeniem drogowym powód został zmuszony do skorzystania z usług holownika oraz parkingu strzeżonego. Z treści faktury VAT wynikają następujące koszty związane ze zdarzeniem drogowym z dnia 10 kwietnia 2021 r.: holowanie w kwocie 1.733,19 zł oraz 1.254,60 zł tytułem zabezpieczenia pojazdu na parkingu strzeżonym. Ubezpieczyciel odmówił całkowitej wypłaty odszkodowania za szkodę powstałą w dniu 10 kwietnia 2021 r., w tym również odszkodowania za szkodę w pojeździe. Pozwany po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przedstawił jedynie kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu, z której wynika, że koszt naprawy został skalkulowany na kwotę 5.000,87 zł brutto oraz wycenę pojazdu, której celem było określenie wartości pojazdu przed szkodą oraz różnicy wartości pojazdu przed i po szkodzie. Wartość rynkowa pojazdu, określona na dzień wykonania opinii wynosi 8.420,00 zł. W celu weryfikacji wyliczeń pozwanego powód zlecił wykonanie prywatnej ekspertyzy, która wykazała, że koszt naprawy pojazdu wynosi 15.711,05 zł. Przyjmując wartość rynkową pojazdu w kwocie 8.420 zł i sprzedaż uszkodzonego pojazdu za kwotę 2.200 zł, powód dochodzi w niniejszym postępowaniu odszkodowania w kwocie 6.200 zł. Powód dochodzi także zwrotu kosztów prywatnej opinii w kwocie 615 zł, bowiem jej sporządzenie wiązało się z koniecznością weryfikacji prawidłowości wykonanych wyliczeń strony pozwanej. Pojazd powoda po zdarzeniu nie mógł uczestniczyć w ruchu drogowym, co skutkowało koniecznością skorzystania z usług holowania. Całkowity koszt tej usługi wyniósł 1.733,19 zł, natomiast pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania w tym zakresie. Powód dochodzi także odszkodowania za zabezpieczenie pojazdu na parkingu strzeżonym w kwocie łącznej 1.254,60 zł. (pozew – k. 4-7)

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym z dnia 21 kwietnia 2022 roku Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego w Sopocie uwzględnił żądanie pozwu w całości. (nakaz zapłaty – k. 45)

Pozwany - (...) S.A. w S. - zaskarżył powyższy nakaz zapłaty w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego pozwany ustalił, że zdarzenie miało inny przebieg niż to zostało podane w druku zgłoszenia szkody. W ocenie rzekomego sprawcy kolizji, powód do kolizji doprowadził celowo. Strona pozwana zakwestionowała to, by doszło do wymuszenia pierwszeństwa. Pozwany przyznał także, że w toku likwidacji szkody sporządziła kalkulacje naprawy uszkodzonego pojazdu poszkodowanego, niemniej jednak po zweryfikowaniu okoliczności zdarzenia odmówił uznania roszczenia powoda. Niezależnie od powyższego pozwany wskazał, że koszty naprawy pojazdu ujęte w złożonej przez powoda kalkulacji są zawyżone. (sprzeciw – k. 49-51)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W 2020 r., w G. miało miejsce zdarzenie szkodowe z udziałem pojazdu powoda A. B. marki R. (...) nr rej. (...). Zdarzenie powstało w wyniku najechania przez pojazd powoda na uszkodzoną metalową kratkę wraz z dziurą w jezdni. Uszkodzeniu w pojeździe uległy wówczas: błotnik przedni prawy, nadkole przednie prawe, pół oś napędowa przednia prawa i wahacz przedni prawy dolny i zostały zakwalifikowane przez ubezpieczyciela sprawcy - (...) S.A. w W. do wymiany.

(dowód: decyzja wraz z ustaleniem wysokości szkody i kalkulacją naprawy – k. 140-147, decyzja – k. 148-152, akta szkody (...) SA – k. 162, zeznania powoda A. B. – k. 86-86v,87v)

W dniu 10 kwietnia 2021 r. w (...) przy ul. (...) zaistniało zdarzenie drogowe z udziałem pojazdu osobowego marki R. (...) o nr rej. (...), będącego własnością powoda A. B. oraz pojazdu marki A. (...) o nr rej. (...), będącego własnością A. S. (1).

Kierowca pojazdu marki R. (...) A. B. jechał z L. w kierunku centrum (...). Kierowca pojazdu A. (...) A. S. (1) parkował na chodniku na wysokości wejścia do sklepu U (...) przodem w kierunku centrum (...). W pewnym momencie kierowca A. (...) rozpoczął manewr włączania się do ruchu. Kiedy A. B. zauważył wyjeżdżający przed nim pojazd A. (...) zaczął hamować i trąbić, odbił w lewo i uderzył w tylny lewy bok pojazdu A. (...).

Powód w pierwszej chwili po zdarzeniu miał zamiar wezwać policję, jednak po oświadczeniu przez A. S. (1) że jest to jego wina, zrezygnował z zawiadomienia policji.

Na miejscu zdarzenia sporządzono oświadczenie, w którym wskazano że A. S. (1) jadąc pojazdem marki A. (...), zjeżdżając z chodnika przy sklepie (...) w (...), uszkodził pojazd powoda A. B. marki R. (...) o nr rej. (...) oraz oznaczono uszkodzenia obydwu pojazdów. Oświadczenie zostało spisane przez podróżującego z powodem kolegę, odczytane A. S. (1) i przez niego podpisane.

W dacie zdarzenia, kierujący pojazdem marki A. (...) ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego (...) S.A. w S..

(okoliczności niesporne, nadto dowód: oświadczenie – k. 85, zeznania powoda A. B. – k. 86-86v,87v, częściowo zeznania świadka A. S. (1) – k. 86v-87v)

Pomiędzy uszkodzeniami zewnętrznymi obydwu pojazdów - które nastąpiły w dniu 10 kwietnia 2021 r. w (...) - występuje wzajemna korelacja.

Bezpośrednie zagrożenie na drodze spowodował kierowca A. (...), który będąc zobowiązany do zachowania szczególnej ostrożności przy włączaniu się do ruchu spowodował zajechanie drogi kierującemu pojazdem marki R. (...).

Kierowca pojazdu R. (...) bezpośrednio przed kolizją mógł jechać z prędkością nie większą od administracyjnie dozwolonej, tym samym mógł się on do tej kolizji nie przyczynić.

W wyniku zaistniałego zderzenia otarciowego przy prędkości wypadkowej nie większej niż ok. 25 km/h, podczas którego nie mogło dojść do gwałtownego zatrzymania przedniego prawego koła pojazdu R. (...), nie mogło dojść do uszkodzenia jego felgi przedniego prawego koła. Jest także mało prawdopodobnym, aby przy tego typu zderzeniu i przy tak małej prędkości zderzeniowej, prawidłowo naprawiony po wcześniejszej szkodzie układ zawieszenia przedniego mógł ulec uszkodzeniu – wyrwania elementów zawieszenia w takim stopniu, w jakim przedstawione zostały w dołączonej dokumentacji fotograficznej.

Wszystkie uszkodzone elementy zawieszenia przedniego prawego koła wraz z wahaczem, amortyzatorem i pół ośką, które po kolizji z 2020 r. zakwalifikowane zostały przez ubezpieczyciela rozliczającego szkodę jako uszkodzone, nie zostały wymienione na nowe bądź używane ale w stanie nieuszkodzonym, a tym samym przeprowadzona nieprofesjonalna naprawa tego zawieszenia wykonana mogła być na elementach uszkodzonych we wcześniejszym zdarzeniu.

W kolizji z dnia 10 kwietnia 2021 r. w (...), w której bezpośrednie zagrożenie stworzył kierowca A. (...), w pojeździe R. (...) mogło dojść do uszkodzenia tylko tzw. elementów miękkich porównywalnych z uszkodzeniami A. (...) takich jak: plastikowa nakładka przedniego zderzaka, plastikowy prawy przedni błotnik, plastikowe przednie prawe nadkole oraz mogło dojść do powstania otarć i zarysowań przedniego prawego klosza lampy zespolonej.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresy kryminalistycznej i technicznej rekonstrukcji wypadków drogowych J. B. – k. 104-127, uzupełniająca opinia biegłego sądowego J. B. – k. 166-172)

Bezpośrednio po kolizji pojazd powoda nie nadawał się do dalszej jazdy z uwagi na niesprawny układ kierowniczy. Powód zdecydował się na skorzystanie z usług firmy (...) w C. w celu zorganizowania holowania uszkodzonego pojazdu oraz przechowania go na parkingu strzeżonym Pojazd powoda został przewieziony z miejsca kolizji do warsztatu naprawczego w C. 8a. W dniu 26 kwietnia 2021 r. uszkodzony pojazd został przetransportowany z warsztatu w C. do warsztatu (...) R. w G., gdzie ustalono nieopłacalność naprawy pojazdu.

W okresie od 10 kwietnia 2021 r. do dnia 13 maja 2021 r. uszkodzony pojazd przechowywany był na parkingu strzeżonym.

Dnia 13 maja 2021 r. wystawiona została faktura VAT nr (...) dokumentująca należności z tytułu holowania pojazdu z miejsca zdarzenia do warsztatu naprawczego w C., z warsztatu w C. do (...) R. w G. oraz przechowywania pojazdu na parkingu strzeżonym, opiewająca na kwotę łączną 2 987, 79 zł brutto.

Na wskazaną kwotę składały się:

a)  Holowanie z (...) do C. 8a = 615 zł brutto,

b)  Holowanie z C. 8a do (...) R. w G. = 494,21 zł brutto,

c)  Powrót z (...) serwis (...) do C. 8a = 500,98 zł brutto,

d)  Parking strzeżony od 10.04.2021 r. do 13.05.2021 r. = 1 254,60 zł brutto,

e)  Załadunek = 61,50 zł brutto,

f)  Rozładunek = 61,50 zł brutto.

(dowód: faktura VAT – k. 11, zeznania powoda A. B. – k. 86-86v, 87v)

Poszkodowany A. B. dokonał zgłoszenia szkody w pozwanym towarzystwie ubezpieczeń, jako sprawcę wskazując A. S. (1) – kierującego pojazdem marki A. (...) o nr rej. (...). Pozwany zarejestrował szkodę pod numerem (...).

W dniu 14 kwietnia 2021 r. pozwany sporządził kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu i określił ją na kwotę 5 000,87 zł. Tego samego dnia pracownik pozwanego sporządził wycenę, zgodnie z którą wartość rynkowa uszkodzonego pojazdu została określona na kwotę 8420 zł brutto.

Powód nie zgodził się z ubezpieczycielem w zakresie wysokości należnego odszkodowania i w dniu 15 kwietnia 2021 r. zaproponował ugodę w wysokości 6.500 zł. Pozwany poinformował o braku zainteresowania zawarciem ugody.

Powód zwrócił się do JD E. Zespół (...) w L., który sporządził kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu na kwotę 12 038 40 zł. kalkulacja ta została w dniu 21 kwietnia 2021 r. przekazana pozwanemu wskazując, że w pojeździe nastąpiła szkoda całkowita. W dniu 22 kwietnia 2021 r. pozwany odmówił akceptacji przesłanego kosztorysu. W dniu 28 kwietnia 2021 r. pozwany uruchomił aukcje online w celu ustalenia ceny wraku. W dniu 29 kwietnia 2021 r. aukcja została zakończona, najwyższa cena została ustalona na kwotę 2.200 zł.

W trakcie postępowania likwidacyjnego, firma działająca na zlecenie pozwanego, dokonała rozpytania zarówno kierującego pojazdem marki R. jak i A. (...) i na podstawie tych czynności, a w szczególności wobec rozbieżności stanowisk obydwu kierujących pozwany ustalił, że do uszkodzeń pojazdu powoda nie mogło dojść wskutek zdarzenia z dnia 10 kwietnia 2021 r.

Decyzją z dnia 07 maja 2021 r. pozwany odmówił wypłaty odszkodowania. Na podstawie zebranej dokumentacji pozwany ustalił, że opisane w zgłoszeniu szkody i protokole oględzin uszkodzenia pojazdu marki R. nie powstały w przedstawionych okolicznościach. Nie wykazano zatem, że za te uszkodzenia odpowiedzialność ponosi ubezpieczony.

(dowód: kalkulacja naprawy – k. 12-16, wycena – k. 17-19, decyzja – k. 37-38, protokół rozpytania – k. 53-54v, 81-84, oświadczenie – k. 55, zeznania powoda A. B. – k. 86-86v,87v, zeznania świadka A. S. (1) – k. 86v-87v, dokumenty znajdujące się w aktach szkody zapisanych na płycie CD k. 58)

Dla celów ustalenia rzeczywistych kosztów naprawy pojazdu marki R. (...) o nr rej. (...) po zdarzeniu z dnia 10 kwietnia 2021 r., na zlecenie powoda, Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe (...) Sp. z o.o. w G. sporządziło kalkulację naprawy uszkodzonego pojazdu, którego koszt oszacowano na kwotę 15 711,05 zł.

W dniu 26 kwietnia 2021 r. firma Przedsiębiorstwo Usługowo – Handlowe (...) Sp. z o.o. w G. wystawiło fakturę VAT na łączną kwotę 615 zł brutto tytułem wykonania powyższej kalkulacji naprawy. Termin płatności określono na dzień 10 maja 2021 r. W dniu 26 kwietnia 2021 r. powód uregulował należność wynikającą z faktury.

(dowód: kalkulacja naprawy – k. 20-26, faktura VAT wraz z potwierdzeniem zapłaty – k. 28)

Pojazd marki R. (...) o nr rej. (...) został sprzedany w dniu 13 maja 2021 r. za kwotę 2.200 zł.

(dowód: umowa sprzedaży – k. 27, zeznania powoda A. B. – k. 86-86v,87v)

W wyniku zaistniałego w dniu 10 kwietnia 2021 r. zdarzenia drogowego w pojeździe marki R. (...) uszkodzeniu uległy elementy karoserii oraz drążek kierowniczy, natomiast elementy zawieszenia zostały wykluczone.

Wartość rynkowa przedmiotowego pojazdu na dzień 10 kwietnia 2021 r. w stanie uszkodzonym wynosiła 7.900 zł brutto, natomiast wartość pojazdu uszkodzonego wynosiła 2.200 zł i wynikała z rzeczywistej transakcji zbycia pojazdu oraz z oferty aukcyjnej a więc należne odszkodowania to różnica pomiędzy tymi kwotami i wynosi 5.700 zł.

Stawka zastosowana przez firmę (...) za holowanie pojazdu z miejsca zdarzenia do miejsca parkowania w kwocie 500 zł (615,00 zł brutto) jest uzasadniona i znajdowała odzwierciedlenie na rynku lokalnym.

Zasadnym okresem parkowania płatnego pojazdu jest okres od 10 kwietnia 2021 r. do 13 maja 2021 r. Zastosowana stawka w kwocie 30 zł netto jest w pełni uzasadniona.

(dowód: opinia biegłego rzeczoznawcy samochodowego F. G. wraz z kalkulacją naprawy – k. 299-232)

Sąd zważył, co następuje:

Oceniając zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał za wiarygodne dokumenty złożone do akt niniejszej sprawy oraz zawarte w aktach szkody. Sąd nie miał wątpliwości co do ich treści, żadna ze stron nie kwestionowała wiarygodności tych dokumentów. Sąd uznał, iż kalkulacje wartości szkody powstałej na skutek zdarzenia z dnia 10 kwietnia 2021 r. w pojeździe osobowym marki R. (...) wykonane przez ubezpieczyciela oraz podmioty działające na zlecenie powoda są jedynie dowodem tego, iż wyceny takie zostały wykonane oraz służą wyjaśnieniu stanowisk procesowych stron. Zasadność refundacji kosztów holowania czy też kosztów przechowywania uszkodzonego pojazdu marki R. na strzeżonym parkingu powoda w kwotach wskazanych w przedłożonej do akt sprawy fakturze VAT zostały ustalone na podstawie opinii biegłego sądowego.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania powoda A. B. w całości. Powód pamiętał okoliczności sprawy, złożył szczegółowe, wyczerpujące zeznania, które korelowały z pozostałym, zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w tym opinią biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych. Brak było podstaw do kwestionowania powyższych zeznań.

Sąd uwzględnił także zeznania świadka A. S. (1), bowiem w przeważającym zakresie pokrywały się one z ustalonym w sprawie stanem faktycznym. Świadek nie negował tego, że był winny zdarzenia szkodowego. Wskazał, że w jego ocenie, powód celowo doprowadził do zderzenia i jego zachowanie jako kierowcy także było przyczyną kolizji. Okoliczności te były przedmiotem badania przez biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadów i zostały przez niego wykluczone.

Z uwagi na kwestionowanie przez pozwanego okoliczności zaistniałego zdarzenia szkodowego oraz sprawstwa kolizji przez ubezpieczonego A. S. (1), Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych J. B. i na jej podstawie ustalił czy taktyka jazdy powoda w zaistniałej sytuacji drogowej była prawidłowa, który z uczestników zdarzenia przyczynił się do zaistniałej kolizji, z czyjej winy kolizja ta zaistniała, a jeśli do zdarzenia przyczyniły się obydwie strony – to w jakiej części do kolizji przyczynił się powód a w jakiej świadek A. S. (1). W ocenie Sądu opinia biegłego została sporządzona rzetelnie i fachowo, z uwzględnieniem całokształtu materiału dowodowego, w tym dołączonej do akt sprawy dokumentacji szkodowej. Opinia została sporządzona przez osobę dysponującą wiedzą specjalną, była wewnętrznie spójna. Opinia w pełni odnosiła się do tezy dowodowej. Biegły szczegółowo przedstawił tok swojej analizy oraz podstawy wyciągniętych wniosków. W oparciu o nadesłane przez (...) S.A. dokumenty dotyczące wcześniejszej kolizji z udziałem pojazdu powoda, biegły sądowy odniósł się do zarzutów strony powodowej i podtrzymał swoje wnioski z opinii pierwotnej. Dlatego też – w ocenie Sądu – nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty strony powodowej do opinii, do których to zarzutów biegły w sposób stanowczy i szczegółowy odniósł się w opinii uzupełniającej. Nadto, wnioski biegłego sądowego J. B. w zakresie uszkodzeń powstałych w pojeździe R. (...) były zbieżne z wnioskami biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego F. G..

Z uwagi na spór stron co do wysokości szkody w pojeździe oraz uzasadnionych kosztów holowania i przechowywania pojazdu na parkingu strzeżonym, Sąd dopuścił także dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej F. G.. Sąd uznał opinię biegłego za wiarygodną. Opinia została sporządzona przez osobę o niekwestionowanych kwalifikacjach, w sposób rzetelny, spójny i kompletny. Opinia w całości odnosiła się do tezy dowodowej. Do powyższej opinii żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń, także Sąd nie miał wątpliwości co do jej prawidłowości.

Powództwo należało uwzględnić w części.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, który – zdaniem powoda - był sprawcą kolizji drogowej z dnia 10 kwietnia 2021 r. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych należy do ubezpieczeń obowiązkowych (art. 4 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych).

Stosownie do treści art. 822 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zawarta została umowa ubezpieczenia. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 822 § 4 k.c. i art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy).

Zgodnie z brzmieniem art. 34 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej (art. 36 ust. 1 w/w ustawy).

W niniejszej sprawie bezsporny między stronami był fakt zaistnienia zdarzenia drogowego z udziałem pojazdu powoda marki R. (...) jak i to, że drugi uczestnik zdarzenia tj. kierujący pojazdem mechanicznych marki A. (...) A. S. (2) posiadał w chwili zdarzenia ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A. z siedzibą w S.. Przedmiotem sporu był faktyczny przebieg kolizji drogowej oraz kwestia tego, kto spowodował zdarzenie drogowe. Ubezpieczyciel zarówno w toku postępowania likwidacyjnego jak i postępowania sądowego kwestionował bowiem zasadę swej odpowiedzialności podnosząc, że do uszkodzeń pojazdu powoda nie mogło dojść wskutek zdarzenia drogowego z dnia 10 kwietnia 2021 r., biorąc pod uwagę rozbieżności w wyjaśnieniach co do przebiegu zdarzenia składanych przez powoda i ubezpieczonego.

Ponieważ ustalenie kwestii odpowiedzialności za zaistniałe zdarzenie wymagało wiedzy specjalistycznej, Sąd dopuścił na tę okoliczność dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych J. B. i na podstawie tej opinii – uznanej za wiarygodną – Sąd ustalił, że pomiędzy uszkodzeniami zewnętrznymi obydwu pojazdów występuje wzajemna korelacja, co pozwala na wnioskowanie, że kolizja o przebiegu wskazanym przez A. B. kierującego pojazdem marki R. (...) i A. S. (1) kierującego pojazdem marki A. (...), mogła zaistnieć w czasie i miejscu wskazanym przez wymienionych kierowców. Bezpośrednie zagrożenie na drodze spowodował kierowca A. (...), który będąc zobowiązany do zachowania szczególnej ostrożności przy włączaniu się do ruchu spowodował zajechanie drogi kierującemu pojazdem marki R. (...). Nie można wykluczyć, że kierowca pojazdu R. (...) bezpośrednio przed kolizją mógł jechać z prędkością nie większą od administracyjnie dozwolonej, tym samym mógł się on do tej kolizji nie przyczynić. Niezależnie od wniosków ww. opinii należy zauważyć, że także sam świadek A. S. (1) w swoich zeznaniach nie negował tego, że ponosi winę za zaistniałe zdarzenie. Wskazywał on jedynie, że jego zdaniem, powód także przyczynił się do kolizji drogowej. Okoliczności te nie znalazły jednak potwierdzenia w opinii biegłego sądowego.

Biorąc pod uwagę ustalenia poczynione przez biegłego sądowego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych oraz pozostały zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd doszedł do przekonania, że powód udowodnił, że do zdarzenia drogowego i uszkodzenia jego pojazdu doszło w okolicznościach przez niego podawanych, a sprawcą zdarzenia szkodowego był A. S. (1) - kierujący pojazdem marki A. (...) o nr rej. (...), co skutkuje odpowiedzialnością pozwanego jako ubezpieczyciela sprawcy szkody i koniecznością wypłaty na rzecz powoda odszkodowania.

Z uwagi na spór stron co do wysokości odszkodowania oraz zasadności zwrotu przez pozwanego na rzecz powoda kosztów holowania i przechowywania uszkodzonego pojazdu na parkingu strzeżonym, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej F. G. na okoliczność wysokości powstałej w pojeździe powoda szkody, ekonomicznie uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu, ustalenia uzasadnionej stawki za 1 km holowania pojazdów obowiązującej na terenie powiatu (...), a także ustalenia uzasadnionej stawki dobowej za pozostawienie pojazdu powoda na parkingu strzeżonym.

Na podstawie niekwestionowanej przez żadną ze stron opinii biegłego sądowego Sąd ustalił, że w wyniku zaistniałego w dniu 10 kwietnia 2021 r. zdarzenia drogowego w pojeździe marki R. (...) uszkodzeniu uległy elementy karoserii oraz drążek kierowniczy, natomiast elementy zawieszenia zostały wykluczone. Wartość rynkowa przedmiotowego pojazdu na dzień 10 kwietnia 2021 r. w stanie nieuszkodzonym wynosiła 7.900 zł brutto, natomiast wartość pojazdu uszkodzonego wynosiła 2.200 zł i wynikała z rzeczywistej transakcji zbycia pojazdu oraz z oferty aukcyjnej. Szkoda zaistniała w pojeździe marki R. (...) o nr rej. (...) miała postać szkody całkowitej, co nie było w sprawie kwestionowane. Szkoda całkowita występuje wówczas, gdy pojazd uległ zniszczeniu w takim stopniu, że nie nadaje się do naprawy albo gdy koszty naprawy przekroczyłyby wartość pojazdu w dniu likwidacji szkody (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 12 lutego 1992 r., sygn. akt I ACr 30/92, OSA z 1993 r., nr 5, poz. 32).Wówczas wartość świadczenia ubezpieczeniowego należnego poszkodowanemu winna odpowiadać różnicy, jaką miało mienie (pojazd) według stanu na dzień zajścia zdarzenia odszkodowawczego, ale przed powstaniem szkody, a wartością pozostałości, tj. samochodu w stanie uszkodzonym. To, czy pojazd został faktycznie naprawiony przez poszkodowanego, czy poszkodowany się na to nie zdecydował, pozostaje bez znaczenia dla odszkodowania, którego celem jest naprawienie szkody całkowitej. Skoro zatem wartość rynkowa pojazdu powoda na dzień 10 kwietnia 2021 r. w stanie nieuszkodzonym wynosiła 7.900 zł brutto, a wartość pozostałości 2.200 zł, to powód w niniejszym postępowaniu mógł domagać się odszkodowania w kwocie 5.700 zł.

Sąd uwzględnił także częściowo roszczenie powoda o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz odszkodowania z tytułu zwrotu kosztów holowania uszkodzonego pojazdu jak i jego przechowywania na strzeżonym parkingu powoda.

W ocenie Sądu, co do zasady powyższe koszty stanowią element szkody poniesionej przez powoda. Koszty te pozostają w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem drogowym, podczas którego uszkodzony został pojazd powoda. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że usługi holowania pojazdu jak i przyjęcia go i przechowywania na parkingu zostały wykonane. Za usługi te zostały wystawione faktury VAT. Usunięcie pojazdu z miejsca zdarzenia i zabezpieczenie uszkodzonego pojazdu na parkingu było bezpośrednim skutkiem kolizji drogowej. Pojazd uszkodzony, który nie może być bez naprawy dopuszczony do ruchu drogowego musi być usunięty z drogi publicznej i celowe jest jego odpowiednie zabezpieczenie przed kradzieżą (np. części z pojazdu). Zatem wydatki związane z holowaniem i parkowaniem takiego pojazdu, co do zasady pozostają w adekwatnym związku przyczynowo-skutkowym ze zdarzeniem drogowym, będącym źródłem odpowiedzialności pozwanego.

W zakresie ustalenia wysokości należnego na rzecz powoda zwrotu ww. kosztów Sąd posiłkował się niekwestionowaną opinią biegłego sądowego rzeczoznawcy samochodowego F. G.. Na podstawie wskazanej opinii Sąd ustalił, że stawka zastosowana przez firmę (...) za holowanie pojazdu z miejsca zdarzenia do miejsca parkowania w kwocie 500 zł (615,00 zł brutto) jest uzasadniona i znajduje odzwierciedlenie w badanym rejonie (pozycja nr 1 faktury). Pozostałe pozycje dotyczące holowania uwzględnione na fakturze są nieuzasadnione. Wnioski biegłego sądowego Sąd podzielił w całości. Powód bowiem już w momencie holowania w dniu 26 kwietnia 2021 r. uszkodzonego pojazdu do warsztatu (...) w G. posiadał wiedzę, że zachodzi szkoda całkowita i że tak powinna ona zostać rozliczona. Nieuzasadnione było zatem zlecenie ponownego holowania pojazdu do znacznie oddalonego od C. (...) R. w G., aby zweryfikować uzasadnione koszty naprawy pojazdu. W zakresie stawki oraz okresu przechowywania pojazdu na parkingu strzeżonym biegły sądowy wskazał, że okres przechowywania pojazdu od 10 kwietnia 2021 r. do 13 maja 2021 r. był okresem zasadnym, natomiast zastosowana przez firmę (...) w kwocie 30 zł netto była w pełni uzasadniona. Sąd dokonał jedynie weryfikacji ilości dni przechowywania pojazdu na parkingu strzeżonym, albowiem okres wskazany w fakturze tj. 10.04.2021 r. do 13.05.2021 r. odpowiada 33 dobom, a nie jak wskazano w fakturze (...). W pozostałym zakresie pozycje na analizowanym dokumencie nie miały uzasadnienia.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż powód mógł domagać się od pozwanego odszkodowania z tytułu uszkodzenia pojazdu w kwocie 5.700 zł, zwrotu kosztów holowania w kwocie 615 zł (pozycja 1 faktury) i 1217,70 zł tytułem przechowywania pojazdu na parkingu. Przy czym pozwany w toku postępowania likwidacyjnego odmówił wypłaty na rzecz powoda jakiegokolwiek odszkodowania. Powód mógł zatem dochodzić w niniejszym postępowaniu od pozwanego odszkodowania w kwocie łącznej 7 532,70 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, Sąd w pkt. I sentencji wyroku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę łączną 7 532,70 zł, na podstawie art. 822 § 1 k.c. w zw. z art. 361 § 1 k.c. i art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 817 § 1 k.c. W pozostałym zakresie Sąd w pkt. II oddalił powództwo.

Odnośnie żądania przez powoda zasądzenia na jego rzecz odsetek należy wskazać, iż stosownie do treści art. 481 §§ 1 i 2 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

W przedmiotowej sprawie pozwany opóźnił się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego w postaci zapłaty odszkodowania na rzecz powoda. Stosownie bowiem do treści art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni, licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o wypadku. Nadto, stosownie do treści ust. 2 tego przepisu, w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Na podstawie danych zawartych w aktach sprawy Sąd ustalił, że pozwany poinformował o przyjęciu zgłoszenia szkody w pojeździe w dniu 12 kwietnia 2021 r. Do dnia 12 marca 2021 r. pozwany winien ustalić należne powodowi odszkodowanie, czego nie uczynił. Od dnia następnego tj. od dnia 13 maja 2021 r. pozwany pozostawał zatem w opóźnieniu w wypłacie odszkodowania na rzecz powoda. Stąd Sąd zasądził odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od kwoty 7 532,70 zł zgodnie z żądaniem pozwu tj. od dnia 09 marca 2022 r. (data wniesienia pozwu) do dnia zapłaty.

Powód domagał się również zwrotu kosztów kalkulacji naprawy uszkodzonego pojazdu wykonanej na zlecenie powoda przed wytoczeniem powództwa w celu oszacowania wartości szkody.

Jak trafnie wskazuje w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy, wydatki związane z prywatną ekspertyzą, mogą być objęte odszkodowaniem. Przykładowo, w uzasadnieniu Uchwały z dnia 18 maja 2004 roku ( III CZP 24/04 OSNC2005/7-8/117) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że „ocena czy poniesione koszty ekspertyzy sporządzonej na zlecenie poszkodowanego w postępowaniu przedsądowym są objęte odszkodowaniem przysługującym od ubezpieczyciela z umowy odpowiedzialności cywilnej, musi być dokonane przy uwzględnieniu całokształtu okoliczności sprawy a w szczególności uzależniona od ustalenia czy zachodzi normalny związek przyczynowy pomiędzy poniesieniem tego wydatku a wypadkiem oraz czy poniesienie tego kosztu było obiektywnie uzasadnione i konieczne także w kontekście ułatwienia określenia prawidłowo konkretnego ubezpieczyciela, jak i ułatwienie zakładowi ubezpieczeń ustalenia okoliczności wypadku i rozmiarów szkody„.

W ocenie Sądu, na kanwie ustalonego w niniejszej sprawie stanu faktycznego, nie zachodziły podstawy do wliczenia kosztów prywatnej ekspertyzy do należnego odszkodowania. Sąd zważył bowiem, że wystąpienie w pojeździe powoda szkody całkowitej było między stronami niesporne zarówno w toku postępowania likwidacyjnego jak i postępowania sądowego. Jak wykazało przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe, powód już w dniu 21 kwietnia 2021 r. miał pełną świadomość tego, że szkoda w jego pojeździe zostanie zakwalifikowana jako całkowita i że tak powinna zostać rozliczona. W ocenie Sądu, koszt sporządzenia prywatnej ekspertyzy w rozpoznawanej sprawie nie był ani niezbędny, ani celowy, ponieważ to w zasadzie na podstawie ustaleń biegłego (o którego przeprowadzenie dowodu z opinii zwrócił się powód) kształtuje się ostateczna i rzeczywista wysokość poniesionej szkody. Przy tym mając także na uwadze wspomnianą uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2019 r. o sygn. III CZP 68/18, niezasadne byłoby ustalanie precyzyjnej wysokości żądania na etapie przedsądowym przez powoda i obciążanie tymi samymi kosztami dwukrotnie strony przegrywającej sprawę (koszty sporządzenia prywatnej ekspertyzy, koszty sporządzenia opinii biegłego). Z tego względu w ocenie Sądu nie było podstaw, by uznać, że wydatek ten był uzasadniony z punktu widzenia prawidłowej likwidacji szkody i stanowił normalne, zwykłe, typowe następstwo szkody. Dlatego też Sąd w pkt II wyroku oddalił żądanie pozwu co do kwoty 615,00 zł z tytułu zwrotu wydatków na prywatną kalkulację kosztów naprawy na podstawie art. 361 § 1 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c., art. 108 § 1 k.p.c., art. 100 zdanie 2 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów. Z uwagi na to, iż powództwo zostało uwzględnione w 77 %, kosztami procesu w tym zakresie należało obciążyć pozwanego, a w pozostałej części powoda.

Na koszty procesu w niniejszej sprawie składały się:

a) koszty poniesione przez powoda w postaci: opłaty od pozwu w wysokości 500 zł, kosztów zastępstwa procesowego powoda w wysokości 1817 zł (wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 1800 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie i opłata skarbowa w kwocie 17 zł) oraz kwota 1.000 zł tytułem zaliczki na biegłego sądowego,

b) koszty poniesione przez pozwanego w postaci zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.817 zł (wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w wysokości 1800 zł ustalone na podstawie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i opłata skarbowa w kwocie 17 zł) oraz zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego w kwocie 3.000 zł.

Łącznie suma kosztów procesu wyniosła 8.134 zł. Powód winien był ponieść 23 % tych kosztów, a więc 1870,82 zł, a poniósł 3317 zł. Dlatego należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1446,18 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu w sprawie (3317 zł – 1870,22 zł), o czym orzeczono w pkt. III sentencji wyroku. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. Sąd zasądził od ww. kwoty także odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

W niniejszej sprawie Skarb Państwa poniósł tymczasowo koszty wynagrodzenia biegłego sądowego w kwocie 1938,44 zł. A zatem w punkcie IV i V Sąd na zasadzie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa od powoda kwotę 445,84 zł (1938,44 x 23 %), a od pozwanego kwotę 1492 zł (1938,44 x 77 %).

S., dnia 10 czerwca 2024 r.

SSR Anna Olszewska-Kowalska