Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

12 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w W. w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Janicki

po rozpoznaniu na rozprawie 28 listopada 2023 roku w W.

przy udziale protokolanta Gabrieli Banaszek

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., (...) + spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K., (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł., (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Ł.

przeciwko Uniwersyteckiemu Centrum (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powodów na rzecz pozwanej po 902,83 zł (dziewięćset dwa złote osiemdziesiąt trzy grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

I. Stanowiska stron

(...) sp. z o.o., I.+ sp. z o.o., (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o. i (...) sp. z o.o. wniosły o zasądzenie od Uniwersyteckiego Centrum (...) solidarnie na ich rzecz 56 525,61 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od 56 073,53 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, a także zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazały, że dochodzą skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w płatności faktur wystawionych za usługę sprzątania (56 073,53 zł) oraz rekompensata za koszty odzyskiwania należności (452,08 zł). [pozew, akta nienumerowane]

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powodów zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Powołał się na zawartą między stronami ugodę, w świetle której jej wykonanie wyczerpuje roszczenia powodów, w tym z tytułu odsetek za opóźnienie i rekompensat. Zaprzeczył twierdzeniom powodów o terminach wymagalności roszczeń, od których powodowie naliczyli odsetki za opóźnienie, wskazując, że w związku z kwestionowaniem przez pozwanego wystawionych przez powodów faktur, powodowie wystawili faktury korygujące zmieniające terminy płatności. W konsekwencji pozwany nie był w opóźnieniu. [odpowiedź na pozew, akta nienumerowane]

II. Ustalenia faktyczne

Powodowie są spółkami lub następcami prawnymi spółek, które 11 lutego 2020 r. zawiązały konsorcjum, a następnie 1 kwietnia 2020 r. zawarły z pozwanym w trybie prawa zamówień publicznych umowę, zgodnie z którą świadczyły na rzecz pozwanego kompleksową usługę sprzątania i dezynfekcji powierzchni budynków, transportu wewnątrzszpitalnego i wykonywania czynności pomocniczych przy obsłudze pacjenta (bezsporna, nadto umowy stanowiące załącznik nr 5 do pozwu, akta nienumerowane).

Zgodnie z zawartą umową wynagrodzenie powodów miało być płatne w terminie 60 dni od dnia doręczenia pozwanemu „prawidłowo wystawionej faktury” (§ 6 ust. 2 umowy z 1.04.2020 r. stanowiącej załącznik nr 5 do pozwu, akta nienumerowane).

Powodowie wystawili w ciężar pozwanej:

a)  fakturę (...) z 30.04.2021 r. na 734 369,69 zł z terminem zapłaty 7.07.2021 r., następnie w związku z kwestionowaniem jej przez pozwaną skorygowaną fakturą (...) z 29.10.2021 r. do 692 951,36 zł z terminem zapłaty 28.12.2021 r., a następnie skorygowaną fakturą (...) z 28.12.2021 r. do 684 506,20 zł z terminem zapłaty do 27.02.2022 r.,

b)  fakturę (...) z 31.05.2021 r. na 736 896,87 zł z terminem zapłaty 7.08.2021 r., następnie w związku z kwestionowaniem jej przez pozwaną skorygowaną fakturą (...) z 29.10.2021 r. do 695 478,54 zł z terminem zapłaty 28.12.2021 r., a następnie skorygowaną fakturą (...) z 7.12.2021 r. do 687 033,38 zł z terminem zapłaty 6.02.2022 r.,

c)  fakturę (...) z 30.06.2021 r. na 736 896,87 zł z terminem zapłaty 4.09.2021 r., następnie w związku z kwestionowaniem jej przez pozwaną skorygowaną fakturą (...) z 29.10.2021 r. do 695 478,54 zł z terminem zapłaty 28.12.2021 r., a następnie skorygowaną fakturą (...) z 7.12.2021 r. do 687 033,36 zł z terminem zapłaty do 6.02.2022 r.

/faktury stanowiące załącznik nr 6 do pozwu, akta nienumerowane/

17 grudnia 2021 r. strony zawarły ugodę (porozumienie nr 1/12/2021). Objęte nim zostały m.in. ww. faktury (§ 2 pkt 13-15). Na mocy tej ugody z każdej z ww. faktur potrącono po 103 809,23 zł na poczet kaucji, uzgodniono, że potrącone kwoty pozwany zwróci powodom po przedstawieniu gwarancji bankowej, pozwana zobowiązała się do spłaty zaległości wyszczególnionych w załączniku, a powodowie umorzyli 25% odsetek za opóźnienie od tych zaległości wyszczególnionych w załączniku, a ponadto strony uzgodniły, że wykonanie ugody wyczerpuje wszelkie roszczenia powodów w stosunku do pozwanej z tytułu faktur objętych porozumieniem i powodowie zrzekają się wszelkich dalszych roszczeń, w tym odsetek i kosztów odzyskiwania należności związanych z fakturami objętymi porozumieniem, z zastrzeżeniem jedynie § 3 ust. 3 tj. postanowienia dotyczącego odsetek od faktur wyszczególnionych w załączniku, w którym nie wyszczególniono ww. faktur (§ 4) (porozumienie z załącznikiem stanowiące załącznik nr 2 do odpowiedzi na pozew, akta nienumerowane).

Porozumienie zostało wykonane (bezsporne, nadto gwarancja bankowa stanowiąca załącznik nr 3 do odpowiedzi na pozew, akta nienumerowane).

Powyższe faktury zostały opłacone przez pozwaną 31.12.2021 r. (bezsporne, vide uzasadnienie pozwu oraz potwierdzenia przelewów dołączone do pozwu, akta nienumerowane).

III. Ocena dowod ów

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o niekwestionowane przez strony dokumenty znajdujące się w aktach (art. 2432 k.p.c.) oraz fakty bezsporne (przyznane lub niezaprzeczone), stosownie do art. 229 i 230 k.p.c.

Na zaakcentowanie zasługuje, że powodowie, mimo że reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika, ani w replice na odpowiedź na pozew (gdzie byli zobligowani powołać wszystkie twierdzenia i dowody istotne dla rozstrzygnięcia pod rygorem z art. 2053 § 2 k.p.c.), ani na rozprawie, gdzie pełnomocnik był o to przez Przewodniczącego dopytywany, nie byli w stanie odnieść się ani do zawartej ugody, ani do przyczyn wystawiania faktur korygujących, ani co do zmian kwot, ani co do zmian terminów płatności. Pełnomocnik nie był też w stanie uzasadnić dochodzonego roszczenia w kontekście § 6 ust. 2 umowy, w świetle którego bieg 60-dniowego terminu na zapłatę przez pozwaną wynagrodzenia biegnie dopiero po doręczeniu „prawidłowo wystawionej faktury”, nie znał przyczyn korygowania faktur, mimo że w odpowiedzi na pozew pozwana sformułowała wyraźne twierdzenie, że „kwestionowała wystawiane faktury” i że faktury korygujące były wystawiane „w wyniku tego”. Powodowie nie podali żadnych twierdzeń zmierzających do odmiennej wykładni zawartej ugody, w ogóle do niej się nie odnieśli, mimo że kluczowe zarzuty pozwanej były oparte na tej ugodzie.

IV. Ocena prawna

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd zważył, że pozwana nie była w opóźnieniu, w związku z czym nie należą się jej ani odsetki za opóźnienie (art. 8 ust. 1 u.p.n.o.t.h.) ani rekompensata za koszty odzyskiwania należności (art. 10 ust. 1 u.p.n.o.t.h.), skoro przesłanką tak jednego, jak i drugiego roszczenia jest opóźnienie w zapłacie względem dnia wymagalności świadczenia pieniężnego.

Należy bowiem wskazać, że zgodnie z art. 455 k.c. i art. 3531 k.c. termin spełnienia świadczenia wynika w pierwszej kolejności z treści czynności prawnej. Tymczasem łącząca strony umowa jednoznacznie określała ten termin na 60 dni po „doręczeniu prawidłowo wystawionej faktury”. Skoro w świetle ustalonego przez sąd stanu faktycznego (opartego na niezakwestionowanym twierdzeniu pozwanej, mimo że powodowie reprezentowani przez zawodowego pełnomocnika byli zobowiązywani do repliki z podaniem wszystkich twierdzeń i dowodów istotnych dla rozstrzygnięcia, a następnie zawodowy pełnomocnik był o to dopytywany na rozprawie) faktury pierwotnie wystawione przez powodów były przez pozwaną skutecznie kwestionowane, co doprowadziło co dwóch kolejnych korekt ze strony powodów, sąd zważył, że dopiero doręczenie ostatnich faktur korygujących (z 28.12.2021, 7.12.2021 i 28.12.2021) stanowiło „doręczenie prawidłowo wystawionych faktur”, a więc dopiero od daty tych doręczeń (których notabene powodowie nie wykazali) można by było liczyć 60-dniowy termin na zapłatę przez pozwaną wynagrodzenia.

Termin ten upłynąłby nie wcześniej niż w lutym 2022 r., podczas gdy już wcześniej (31.12.2021 r.) pozwana uiściła wynagrodzenie powodom.

Posiłkowo należy wskazać, co następuje.

Po pierwsze, w fakturach korygujących powodowie sami wskazywali na późniejszy termin zapłaty, niż ten, o który oparte jest powództwo (a wynikający z pierwotnych faktur, przed ich skorygowaniem). Tego wskazywanego w fakturach korygujących terminu pozwana również nie przekroczyła. Wystawienie przez wierzyciela faktury z późniejszym niż pierwotnie wskazywany terminem płatności i jej przyjęcie przez dłużnika należy traktować jako porozumienie o udzieleniu dłużnikowi prolongaty w terminie spłaty zadłużenia, a więc zmianę terminu płatności na korzyść dłużnika. Tym samym pomijając ww. postanowienie umowne i konsekwencje z niego wynikające, brak opóźnienia pozwanej w zapłacie wynagrodzeń wynika posiłkowo również z czynności powodów polegającej na skorygowaniu terminu płatności na korzyść pozwanej.

Po drugie, strony zawarły porozumienie, które stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 k.c. W świetle treści zawartej ugody pozwana została zwolniona z obowiązku zapłaty wszelkich dalszych roszczeń, w tym w szczególności odsetek i kosztów windykacyjnych. Dotyczy to wszelkich roszczeń „związanych z fakturami objętych porozumieniem” tj. faktur wyszczególnionych w § 2 porozumienia, a więc też tych, których dotyczy niniejsze powództwo. Tymczasem wyłączenie dotyczące odsetek, z których pozwana nie została zwolniona, dotyczy wyłącznie faktur wyszczególnionych w załączniku do porozumienia, wśród których nie ma z kolei faktur, których dotyczy niniejsze powództwo. W świetle powyższego nawet gdyby uznać, że pozwana była w opóźnieniu i powodom przysługiwały z tego tytułu odsetki, to pozwana została z nich zwolniona na mocy zawartej ugody. Na marginesie jedynie wskazać należy, że niewymienienie faktur objętych powództwem w załączniku do ugody nie jest przypadkowe, skoro – jak wykazano wyżej – z ich tytułu pozwana nie była w ogóle w opóźnieniu.

Na koniec, na marginesie, wskazać należy, że powodowie dochodzili odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od skapitalizowanych odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych, co nie miało podstawy prawnej, bowiem odsetki za opóźnienie w zapłacie roszczenia wynikającego z transakcji handlowej nie jest roszczeniem z transakcji handlowej tylko z ustawy.

V. Koszty procesu

O kosztach sąd orzekł na podstawie odpowiedzialności za wynik procesu stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.c. Powodowie jako przegrywający obowiązani są zwrócić poniesione przez pozwaną koszty, na które złożyły się: opłata skarbowa od złożonego dokumentu pełnomocnictwa (17 zł) i wynagrodzenie radcy prawnego stosownie do § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych (5 400 zł). Powodowie stosownie do art. 105 § 1 k.p.c. obowiązani są zwrócić te koszty pozwanej w częściach równych tj. każdy po 1/6, co stanowi po 902,83 zł. O odsetkach od zasądzonych kosztów procesu sąd orzekł stosownie do art. 98 § 11 k.p.c.

Z. ądzenia:

- odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powodów adw. P. L. przez umieszczenie w portalu informacyjnym.

W., 3 stycznia 2024 roku asesor sądowy M. J.