Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 kwietnia 2024 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Gajewska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 kwietnia 2024 roku

sprawy z powództwa (...) Państwowych Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko J. S., H. B., I. S., małoletniej K. S. zastąpionej przez przedstawiciela ustawowego I. S.

z udziałem interwenienta ubocznego Gminy P.

o wydanie lokalu mieszkalnego

o r z e k a:

I.  Nakazuje pozwanym J. S., H. B., I. S., małoletniej K. S. zastąpionej przez przedstawiciela ustawowego I. S., aby opróżnili i wydali powodowi (...) Państwowym Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. lokal mieszkalny nr (...) położony w budynku nr (...) przy ulicy (...) w P. wraz ze wszystkimi rzeczami.

II.  Przyznaje pozwanym J. S., H. B., I. S., małoletniej K. S. zastąpionej przez przedstawiciela ustawowego I. S. prawo do lokalu socjalnego.

I.  Nakazuje wstrzymanie wykonania opróżnienia i wydania lokalu do czasu złożenia przez Gminę P. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego.

II.  Przyznaje adwokatowi J. G. tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu kwotę 147,60 zł ( sto czterdzieści siedem złotych 60/100), w tym 27,60 zł Vat, które wypłacić ze środków budżetowych Sądu Rejonowego w Piszu.

III.  Odstępuje od obciążania pozwanych kosztami procesu.

Sygn. akt I C 242/23

UZASADNIENIE

co do punktu II. i III. wyroku z dnia 3 kwietnia 2024 roku

(...) Państwowe Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wytoczyła powództwo przeciwko H. B., J. S., I. S. i małoletniej K. S. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową (matkę) I. S. o wydanie lokalu mieszkalnego, wnosząc o nakazanie pozwanym opróżnienia i wydania powódce lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku mieszkalnym nr (...) na ulicy (...) w P., dla którego Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi ksiegę wieczystą (...). Nadto, powódka wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanych solidarnie kosztów procesu według norm przepisanych.

Pozwana H. B. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości. Wskazała, że pozwani nie mają innego lokalu, do którego mogliby się wyprowadzić. Opisała przy tym trudną sytuację osobistą i materialną rodziny.

Postanowieniem z dnia 12 września 2023 roku Sąd Rejonowy w Piszu ustanowił pozwanej H. B. pełnomocnika z urzędu w osobie adwokata, na którego Okręgowa Rada Adwokacka w P. wyznaczyła adw. J. G..

W dniu 4 października 2023 roku Gmina P. wstąpiła do niniejszej sprawy jako interwenient uboczny po stronie pozwanych. Wniosła o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie na jej rzecz od powódki zwrotu kosztów procesu.

Sąd ustalił, co następuje:

(...) Państwowe Spółka Akcyjna z siedszibą w W. jest właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku mieszkalnym nr (...) na ulicy (...) w P., dla którego Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi ksiegę wieczystą (...).

(okoliczności bezsporne, dowód: wydruk z księgi wieczystej (...) k. 17–20)

W dniu 18 lipca 2011 roku pomiędzy (...) Państwowymi Spółką Akcyjną z siedzibą w W., a H. B. zawarta została umowa najmu opisanego wyżej lokalu mieszkalnego. Umowa zawarta została na czas nieoznaczony. H. B. zobowiązała się do uiszczania co miesiąc czynszu.

Razem z H. B. w lokalu powyższym zamieszkują jej konkubent J. S., ich córka I. S. i małoletnia wnuczka K. S..

Z uwagi na nieregulowanie przez H. B. czynszu najmu i powstałe z tego tytułu zadłużenie, spółka (...) pismem z dnia 25 marca 2019 roku, doręczonym H. B. w dniu 28 marca 2019 roku, wypowiedziała umowę najmu ze skutkiem na dzień 30 kwietnia 2019 roku oraz wezwała H. B. do opuszczenia, wraz ze wszystkimi osobami i rzeczami, zajmowanego lokalu i wydania lokalu wynajmującemu. Wezwanie pozostało bezskuteczne.

( okoliczności bezsporne)

H. B. od 1975 roku ma stwierdzony niedorozwój umysłolwy lekkiego stopnia. Posiada orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu lekkim. Cierpi na nerwicę, nadciśnienie, torbiele wątroby, przeszła zabieg w związku z kamicą moczowodową. Na stałe przyjmuje leki. Jest całkowicie niezdolna do pracy. Żródło jej dochodu stanowi renta socjalna z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w wysokości około 1 600 złotych miesięcznie i renta rodzinna w wysokości około 1 400 złotych miesięcznie, przy czym ta ostatnia wypłacana jest w niższej o około 800 złotych wysokości z uwagi na jej zajęcie przez komornika w postępowaniu egzekucyujnym prowadzonym na wniosek spółki (...). H. B. pobiera również zasiłek pielęgnacyjny przyznany przez Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy (...) w P..

(dowód: orzeczenie (...) k. 145; orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 148; zaświadczenie lekarkie k. 53; decyzja k. 150-151; informacja z (...) w P. k. 79)

J. S. jest zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w P.. P. prace dorywcze.

(dowód: karta rejestracyjna bezrobotnego k. 152)

I. S. ma 24 lata. Z powodu upośledzenia intelektualnego jest trwale całkowicie niezdolna do pracy. Powstanie całkowitej niezdolności do pracy datuje się od urodzenia. I. S. ma na utrzymaniu małoletnią córkę K. S.. Podstawowe i stałe źródło jej dochodu stanowi renta socjalna z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, w wysokości około 1 600 złotych, która wypłacana jest w niższej wysokości z uwagi na jej zajęcie przez komornika w postępowaniu egzekucyujnym prowadzonym na wniosek spółki (...). W okresie ostatnich trzech lat, I. S. korzystała z pomocy społecznej, w ten sposób, że pobierała: zasiłek rodzinny, dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego i samotnego wychowywania dziecka, świadczenie wychowawcze (500+) i zasiłek pielęgnacyjny.

(dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 154, decyzja k. 155; informacja z (...) w P. k. 79)

K. S. ma 13 lat. Jest uczennicą Szkoły Podstawowej Specjalnej w Specjalnym Ośrodku Szkolno- (...) w Ł..

(dowód: świadectwo szkolne k. 153)

H. B., J. S., I. S. i małoletnia K. S. nie posiadają innego lokalu niż dotychczas używany, w którym mogliby zamieszkać.

(okoliczność bezsporna)

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił w oparciu o przedłożone przez strony i załączone do akt sprawy dokumenty, powołane wyżej, których treść nie była kwestionowana przez strony. W ocenie Sądu dokumenty te nie budziły żadnych wątpliwości co do ich wiarygodności i autentyczności.

Nie budzi wątpliwości, że pozwani są lokatorami w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 725), w konsekwencji czego w niniejszej sprawie zastosowanie mają odpowiednie przepisy tej ustawy (dalej u.o.p.l.) dotyczące lokalu socjalnego.

W myśl art. 14 ust. 1 u.o.p.l., w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu sąd orzeka o uprawnieniu do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu albo braku takiego uprawnienia wobec osób, których nakaz dotyczy. Obowiązek zapewnienia najmu socjalnego lokalu ciąży na gminie właściwej ze względu na miejsce położenia lokalu podlegającego opróżnieniu.

Zasadą jest, że Sąd w pierwszej kolejności bada, czy w świetle okoliczności dotyczących szczególnej sytuacji eksmitowanego, w tym dotychczasowego sposobu korzystania z lokalu, z którego następuje eksmisja, oraz szczególnej sytuacji materialnej i rodzinnej eksmitowanego, przysługuje mu lokal socjalny (art. 14 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów). Dopiero po uznaniu, że takowe okoliczności nie zachodzą, Sąd zobligowany jest ustalić, czy w danej sprawie, z mocy ustawy, jest w ogóle możliwe orzeczenie eksmisji bez prawa do lokalu socjalnego z uwagi na wyłączenia zawarte w przepisie art. 14 ust. 4 ustawy o ochronie praw lokatorów.

Zgodnie z art. 14 ust. 4 cytowanej ustawy o ochronie praw lokatorów, Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego wobec:

1) kobiety w ciąży,

2) małoletniego, niepełnosprawnego (w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 1998 r. Nr 64, poz. 414, z późn. zm.) lub ubezwłasnowolnionego oraz sprawującego nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,

3) obłożnie chorych,

4) emerytów i rencistów spełniających kryteria do otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

5) osoby posiadającej status bezrobotnego,

6) osoby spełniającej przesłanki określone przez radę gminy w drodze uchwały

- chyba że osoby te mogą zamieszkać w innym lokalu niż dotychczas używany.

W ocenie Sądu Rejonowego, za przyznaniem pozwanym prawa do lokalu socjalnego przemawia ich wyjątkowo trudna sytuacja osobista i materialna: niepełnosprawność, niezdolność do pracy, bezrobotność, konieczność przyjmowania stałych leków, zadłużenie względem właściciela lokalu egzekwowane w dordze egzekucji. Ponad to, powódka nie wykazała, aby dotychczasowy sposób korzystania przez pozwanych z przedmiotowego lokalu mieszkalnego, nie uzasadniał przyznania im lokalu socjalnego. Nie wykazała, aby lokal był utrzymywany w nienależytym stanie, czy wręcz, aby był dewastowany.

Niezależnie od powyższego, zgromadzony w sprawie materiał dowowody bezspornie wykazał, że pozwane H. B. i I. S. są osobami niepełnosprawnymi, pobierającymi rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, pozwany J. S. posiada status bezrobotnego, natomiast pozwana K. S. jest osobą małoletnią. Pozwani należą zatem do osób, o których mowa w cytowanym wyżej przepisie art. 14 ust. 4 pkt 2, 4 i 5, wobec których Sąd nie może orzec o braku uprawnienia do otrzymania lokalu socjalnego. W sprawie poza sporem pozostawał fakt, iż pozwani nie posiadają innego lokalu niż dotychczas używany, w którym mogliby zamieszkać oraz, że ich sytuacja materialna nie pozwala na zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych we własnym zakresie.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie powołanych przepisów Sąd przyznał pozwanym prawo do lokalu socjalnego, wstrzymując wykonanie eksmisji do czasu złożenia pozwanej przez Gminę P. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego, o czym orzeczono na podstawie art. 14 ust. 6 u.o.p.l.