Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 grudnia 2023 roku

Sąd Rejonowy w Mrągowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2023 roku w Mrągowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w Luksemburgu

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą
w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) z siedzibą w Luksemburgu kwotę 1.269,73 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt dziewięć złotych i siedemdziesiąt trzy grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od:

a)  kwoty 729,73 zł (siedemset dwadzieścia dziewięć złotych i siedemdziesiąt trzy grosze) od dnia 23 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty,

a)  kwoty 540 zł (pięćset czterdzieści złotych) od dnia 14 czerwca 2023 roku do dnia zapłaty,

I.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.124,99 zł (dwa tysiące sto dwadzieścia cztery złote i dziewięćdziesiąt dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 270 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  za 7 dni lub z wnioskiem o uzasadnienie.

M., dnia 27 grudnia 2023r.

Sygn. akt I C 308/23

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w Luksemburgu domagał się zasądzenia
od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą
w W. na jego rzecz kwoty 1.301,71 złotych wraz z odsetkami ustawowymi
za opóźnienie liczonymi od kwoty 761,71 złotych od dnia 12 stycznia 2023 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 540 złotych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniósł
o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 21 grudnia 2022 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzony został pojazd marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Sprawca zdarzenia posiadał obowiązkowe ubezpieczenie
w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego, który uznał swoją odpowiedzialność
za szkodę i wypłacił na rzecz powoda odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu
w kwocie 612,03 złotych. W ocenie powoda wypłacona dotychczas kwota odszkodowania jest jednak zaniżona, gdyż zgodnie z jego kalkulacją koszt naprawy pojazdu wynosi
1.373,74 złotych i w związku tym strona pozwana jest zobowiązana dokonać jeszcze zapłaty kwoty 761,71 złotych. Legitymację czynną w sprawie skonkretyzował powołując się
na szereg umów przelewu wierzytelności, tj. umowę cesji z dnia 3 lutego 2023 roku z dnia
5 kwietnia 2023 roku. Odnosząc się do kwoty dochodzonej pozwem wskazał, że stanowi ona różnicę pomiędzy dotychczas wypłaconym odszkodowaniem a wysokością kosztów napraw wynikających z kosztorysu naprawy sporządzonej przez niezależnego rzeczoznawcę powiększoną o koszt sporządzenia tej ekspertyzy w kwocie 540 złotych.

W odpowiedzi na pozew pozwany Towarzystwo (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnianiu potwierdził swoją odpowiedzialność gwarancyjną za szkodę z dnia
21 grudnia 2022 roku wskazując, że dokonał wypłaty na rzecz poszkodowanego odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) w kwocie 612,03 złotych, które pokryło rzeczywiście powstałą w majątku poszkodowanego szkodę. Wyjaśnił, że (...) S.A. z siedzibą
w W. działając jako bezpośredni likwidator szkody metodą kosztorysową ustalił uzasadnione koszty naprawy w/w pojazdu, zaś pozwany przyjął je za prawidłowe. W dalszej kolejności zakwestionował stwierdzoną w prywatnej kalkulacji powoda wysokość uzasadnionego zakresu czynności naprawczych oraz rodzaju i cen części zamiennych, zaznaczając, że kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy ma ustalenie, jaki był rzeczywisty koszt naprawy pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 21 grudnia 2022 roku miała miejsce kolizja drogowa, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd marki V. o numerze rejestracyjnym (...) należący do M. D.. Odpowiedzialność w zakresie odpowiedzialności cywilnej
za powstałą szkodę przyjęło Towarzystwo (...)
S.A. z siedzibą w W.. Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego przez bezpośredniego likwidatora szkody (...) S.A. z siedzibą
w W. wypłacono na rzecz poszkodowanego odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) w kwocie
612,03 złotych.

(bezsporne, a nadto dowód: dokumentacja szkody – k. 9-11 i k. 57, a także akta szkody płyta CD – k. 58)

W dniu 3 lutego 2023 roku M. D. zawarł (...) sp. z o.o.
z siedzibą w O. umowę przelewu wierzytelności nr (...), której przedmiot stanowiła wierzytelność wobec Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. z tytułu naprawienia szkody z dnia 21 grudnia 2022 roku
w pojeździe marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Przelew ten obejmował także wierzytelności przyszłe, m.in. z tytułu kosztów ekspertyzy technicznej lub dodatkowo ujawniony uszkodzeń.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności nr (...) – k. 18-21)

W dniu 12 lutego 2023 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w R.
na zlecenie (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. sporządził kalkulację naprawy marki V. o numerze rejestracyjnym (...), w której łączny koszt naprawy pojazdu został określony na kwotę 1.373,74 złotych.

(dowód: kalkulacja naprawy – k. 12-14v)

W dniu 5 kwietnia 2023 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w R. wystawił fakturę VAT nr (...), obciążając (...) sp. z o.o. z siedzibą
w O. obowiązkiem zapłaty kwoty 540 złotych brutto z tytułu naprawy pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...).

(dowód: faktura VAT nr (...) – k. 15)

Tego samego dnia (...) sp. z o.o. z siedzibą w O. zawarł
z (...) z siedzibą w Luksemburgu umowę przelewu wierzytelności, której przedmiot stanowiła wierzytelność wobec Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. z tytułu naprawienia szkody z dnia 21 grudnia 2022 roku w pojeździe marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Przelew ten obejmował także wierzytelności przyszłe, m.in. z tytułu kosztów ekspertyzy technicznej lub dodatkowo ujawnionych uszkodzeń.

(dowód: umowa przelewu wierzytelności – k. 22-24)

Wskutek kolizji z dnia 21 grudnia 2022 roku uszkodzeniu uległ zderzak tylny pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...). Wysokość kosztów naprawy uszkodzeń pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) powstałych
w wyniku zdarzenia z dnia 21 grudnia 2022 roku pozwalających na przywrócenie go do stanu sprzed szkody wynosi 1.341,76 złotych.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu rzeczoznawstwa motoryzacyjnego M. P. – k. 76-103)

Sąd zważył, co następuje:

Zgłoszone powództwo w przeważającej części było zasadne i w tym zakresie zasługiwało na uwzględnienie.

Na samym wstępie wskazać należy, że pozwany uznał swoją odpowiedzialność
za skutki zdarzenia z dnia 21 grudnia 2022 roku, stąd też nie wymagają szczegółowego odniesienia kwestie związane z podstawami tej odpowiedzialności. Jednocześnie strona powodowa wykazała – stosownie do treści art. 509 § 1 i 2 kc – nabycie wierzytelności
w postaci prawa do dochodzenia odszkodowania wynikającego z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku ze szkodą
z dnia 21 grudnia 2022 roku w pojeździe marki V. o numerze rejestracyjnym (...), a tym samym swoje prawo do dochodzenia należności objętej pozwem.

Spór stron oscylował natomiast wokół granicy odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela, przy czym żądanie powództwa zawierało w sobie roszczenie odszkodowawcze dotyczące uzupełnienia dotychczas przyznanego odszkodowania
za naprawę pojazdu w kwocie 761,71 złotych. Powód stał na stanowisku, że przyznane dotychczas przez ubezpieczyciela odszkodowanie z tytułu szkody z dnia 21 grudnia
2022 roku jest zaniżone w stosunku do rzeczywistej wysokości szkody. Swoją argumentację opierał na prywatnej ekspertyzie naprawy pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) oraz wystawionej na jej podstawie fakturze nr (...). Pozwany natomiast stał na stanowisku, że dotychczas wypłacone dotychczas odszkodowanie w kwocie 612,03 złotych pozwoli na przywrócenie pojazdu poszkodowanego do stanu sprzed szkody. Przedstawionej przez powoda prywatnej kalkulacji zarzucił, iż nie przedstawia ona uzasadnionej wysokości kosztów naprawy pojazdu (zarówno co do zakresu czynności naprawczych, jak i ich rodzaju oraz cen części zamiennych). Jednocześnie podkreślał,
że kluczowe znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy ma ustalenie, jaki był rzeczywisty koszt poniesiony przez poszkodowanego w związku z naprawą pojazdu marki V.
o numerze rejestracyjnym (...).

Granice odpowiedzialności za skutki zdarzenia wywołującego szkodę wyznacza
art. 361 kc, który w § 1 stanowi, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność
za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła.

W orzecznictwie sądowym ugruntowanym od pewnego czasu jest pogląd wyrażony
w uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 roku, zgodnie z którym zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli jednak ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi ( vide: uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 roku sygn. akt III CZP 80/11, publ. OSNC 2012/10/112). Sąd rozpoznający niniejszą sprawę podziela wyrażone w tej uchwale stanowisko, w pełni aprobując przedstawioną w uzasadnieniu do uchwały argumentację.
W orzecznictwie wskazuje się także, że uzyskana tytułem odszkodowania należność może być spożytkowana przez poszkodowanego w dowolny sposób, co oznacza, iż nie musi
on za uzyskaną sumę pieniężną dokonywać naprawy uszkodzonego pojazdu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 1988 roku sygn. akt I CR 151/88, publ. LEX nr 8894,
a także: A. G., Kodeks cywilny. Komentarz. Zobowiązania część ogólna, publ. LEX 2011).

Kierując się powyższymi rozważaniami prawnymi oraz rozbieżnościami stron
co do kosztów naprawy pojazdu i związanej z tym wysokości szkody Sąd uwzględnił wniosek stron o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rzeczoznawstwa motoryzacyjnego na okoliczność ustalenia rzeczywistego zakresu i kosztów naprawy uszkodzeń pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) powstałych
na skutek zdarzenia z dnia 21 grudnia 2022 roku.

Powołany w sprawie biegły sądowy M. P. wskazał, że zakres uszkodzeń pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) powstałych na skutek zdarzenia z dnia 21 grudnia 2022 roku obejmuje tylny zderzak tego pojazdu. Uwzględniając powyższe wysokość kosztów naprawy uszkodzeń pojazdu marki pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) powstałych w wyniku zdarzenia z dnia 21 grudnia 2022 roku ustalił na kwotę 1.341,76 złotych.

W ocenie Sądu opinia biegłego sądowego M. P. była miarodajna, bowiem została przygotowana w sposób profesjonalny, fachowy i poparty rzeczową argumentacją. Nie budziła przy tym żadnych wątpliwości zarówno pod względem formalnym, jak i merytorycznym. Strona powodowa nie kwestionowała przedmiotowej opinii. Strona pozwana wskazywała zaś, że nie dostrzega powodów, dla których w sprawie miałyby zostać zastosowane stawki 130 zł/ (...), podczas gdy powód nie wykazał, by stawka taka faktycznie miała zastosowanie przy naprawie uszkodzonego pojazdu.

Powyższe zastrzeżenia pozwanego uznać należało za bezzasadne. W ocenie Sądu – wbrew twierdzeniom pozwanego – bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostawała kwestia w postaci braku wykazania przez powoda zakresu faktycznie wykonanych w ramach naprawy pojazdu marki V. o numerze rejestracyjnym (...) czynności naprawczych i ich cen. W utrwalonym orzecznictwie, jak i doktrynie, jednolicie wskazuje się bowiem, że odszkodowanie zgodnie ze swoją kompensacyjną funkcją powinno wyrównać poszkodowanemu uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, co nie jest równoznaczne z koniecznością naprawy pojazdu. Poszkodowany każdorazowo zachowuje przy tym prawo spożytkowania uzyskanej tytułem odszkodowania kwoty w dowolny sposób. Z tego też względu nawet brak dokonania naprawy, dokonanie niepełnej naprawy, czy też wymiana określonej części, a nie jej naprawa, nie zwalnia odpowiedzialnego za szkodę z obowiązku wypłaty pełnego odszkodowania.

W świetle wyżej zaprezentowanych poglądów i zapatrywań prawnych bezprzedmiotowym byłoby prowadzenie postępowania dowodowego zgodnie z wnioskiem pozwanego o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadka M. D..
Na przeszkodzie uwzględnieniu tego wniosku stały nie tylko w/w względy merytoryczne, ale
i względy ekonomiki procesowej, gdyż przeprowadzenie tego dowodu przedłużyłoby znacznie postępowanie i spowodowałoby wystąpienie nieuzasadnionych jego kosztów.

Mając zatem na względzie wyżej zaprezentowane poglądy, jak i fakt, iż podstawową funkcją odszkodowania jest kompensacja, co oznacza, że odszkodowanie powinno przywrócić w majątku stan naruszony zdarzeniem wyrządzającym szkodę zasadnym było oparcie wysokości szkody na ustalonych przez biegłego sądowego kosztach naprawy pojazdu
i określenie na tej podstawie wysokości należnego powodowi odszkodowania na poziomie 1.341,76 złotych. Biorąc przy tym pod uwagę wysokość dotychczas wypłaconego przez pozwanego na rzecz poszkodowanego kwotę odszkodowania (612,03 zł), pozostała część odszkodowania winna wynosić 729,73 złotych (1.341,76 zł – 612,03 zł).

Powód dochodził również kosztów, jakie poniósł jego poprzednik prawny w związku ze sporządzeniem prywatnej kalkulacji naprawy, na której powód opierał powództwo, które zostały udokumentowane w sposób nie budzący wątpliwości fakturą nr (...) opiewającą na kwotę 540 złotych. Sąd Najwyższy w uchwale w uchwale siedmiu sędziów
z dnia 29 maja 2019 roku w sprawie o sygn. III CZP 68/18 stanął na stanowisku, iż nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje
od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne
do efektywnego dochodzenia odszkodowania.

W okolicznościach niniejszej sprawy poniesiony przez poprzednika prawnego powoda koszt związany ze sporządzeniem prywatnej kalkulacji naprawy uznać należy za obiektywnie uzasadniony i niezbędny do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Postępowanie dowodowe wykazało bowiem, iż pozwany zaniżył wartość szkody. Poza tym zauważyć należy, że ustalenie kwestii rozmiarów szkody wymaga wiadomości specjalnych, zaś poprzednik prawny powoda nie miał innej możliwości ustalenia faktycznych rozmiarów szkody niż zwrócić się do rzeczoznawcy. Jednocześnie umowa cesji zawarta z poprzednikiem prawnym powoda obejmowała koszt sporządzenia ekspertyzy technicznej.

Mając zatem powyższe na uwadze – na podstawie art. 415 kc w zw.
z art. 805 § 2 pkt 1 kc w zw. z art. 509 kc – orzeczono jak w punkcie I wyroku, w pozostałym zakresie powództwo oddalając jako wygórowane (pkt II wyroku).

O odsetkach orzeczono w oparciu o art. 481 § 1 kc, aprobując wskazaną w pozwie datę wymagalności zapłaty kwoty 540 złotych. Częściowe oddalenie powództwa dotyczyło żądania odsetek od kwoty 729,23 złotych. Pozwany domagał się zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty uzupełniającej odszkodowanie za naprawę pojazdu
od dnia wydania przez pozwanego pierwszej decyzji w sprawie. W ocenie Sądu brak było jednak podstaw, by uznać, iż już wówczas ubezpieczyciel pozostawał w zwłoce w spełnieniu świadczenia. Roszczenie o odsetki ustawowe za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego znajduje bowiem oparcie w treści art. art. 359 § 1 kc, art. 481 § 1 i 2 kc oraz
art. 817 § 1 kc w zw. z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2023r. poz. 2500). Ubezpieczyciel – stosownie do treści art. 817 § 1 kc – obowiązany jest spełnić świadczenie
w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku, a jeśli tego nie czyni, popada w opóźnienie uzasadniające naliczenie odsetek ustawowych od należnej wierzycielowi sumy. W okolicznościach niniejszej sprawy pozwany otrzymał zgłoszenie szkody w pojeździe marki V. o numerze rejestracyjnym (...) w dniu
23 grudnia 2022 roku, a zatem – zgodnie z powyższymi regulacjami prawnymi – winien był spełnić świadczenie najpóźniej do dnia 23 stycznia 2023 roku. Skoro zatem pozwany nie spełnił świadczenia z tytułu naprawienia szkody w pełnej wysokości do dnia 23 stycznia
2023 roku, uznać należało, że od tego dnia pozostawał w opóźnieniu, co uzasadnia zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty uzupełniającej odszkodowanie od dnia
23 stycznia 2023 roku.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie III wyroku – stosownie do jego wyniku –
na podstawie art. 100 zd. drugie in principio kpc w zw. z § 2 pkt 2 i § 15 ust. 1 Rozporządzenia z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie ( tekst jednolity: Dz. U. z 2015r. poz. 1800 ze zm.), zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.124,99 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 270 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego. Wśród udokumentowanych kosztów procesu znalazła się opłata sądowa od pozwu w kwocie 100 złotych, opłata skarbowa
od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych oraz zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego w łącznej kwocie 1.737,99 złotych.

/-/ sędzia Krzysztof Połomski