Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2023 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Kinga Brocka

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2023 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa P. B.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą
w W.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda P. B. kwotę:

a)  110 552,00 zł (sto dziesięć tysięcy pięćset pięćdziesiąt dwa złote) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 22 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty,

b)  5 400,00 zł (pięć tysięcy czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie
od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części.

Sygn. akt I C 338/21

UZASADNIENIE

P. B. wniósł o zasądzenie od Towarzystwa (...)
i (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 110 552,00 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 10 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda
na jego rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 7 lipca 2021 r. doszło do pożaru domu jednorodzinnego
w miejscowości O., którego właścicielem jest powód. Ustalono,
że najpierw ogień pojawił się na strychu, po czym rozprzestrzenił się. W czasie powstania pożaru w domu była obecna żona powoda - M. B., która zawiadomiła służby ratunkowe. Objęty pożarem dom był jednopiętrowy, wielokrotnie modernizowany, ocieplony styropianem, na dachu położony był eternit, okna wykonane były z tworzywa sztucznego. Budynek spłonął doszczętnie, pozostały jedynie ściany zewnętrzne, (dowód: zeznania powoda - k. 453 verte
- 454 i nagranie rozprawy z 9 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:04:21 do 00:26:01 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 114 - 114 verte i nagraniem rozprawy z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:03:00 do 00:23:58; zeznania świadka M. B.
- k. 115 i nagranie rozprawy z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:27:11 do 00:38:13; pismo - k. 17; akta szkodowe - płyta - koperta - k. 100).

Posterunek Policji w W. prowadził postępowanie sprawdzające w sprawie nieumyślnego sprowadzenia zdarzenia zagrażającego życiu lub zdrowiu wielu osób albo mienia w wielkich rozmiarach mającego postać pożaru budynku mieszkalnego stanowiącego własność powoda. W dniu 26 maja 2021 r. sporządzono postanowienie o odmowie wszczęcia dochodzenia wobec stwierdzenia, że czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego, (dowód: pismo
- k. 17; akta szkodowe - płyta - koperta - k. 100).

Powód korzystał z obowiązkowego ubezpieczenia OC rolnika w pozwanej spółce, które obejmowało również budynki mieszkalne i gospodarcze wraz
z ruchomościami domowymi. W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. suma obowiązkowego ubezpieczenia budynków mieszkalnych wynosiła 90 552,00 zł,
a ruchomości - 20 000,00 zł, (dowód: akta szkodowe - płyta - koperta - k. 100; ogólne warunki ubezpieczenia - k. 19 - 23 verte; wydruk informacji o zawartym ubezpieczeniu - k. 18).

Przyczyną pożaru ustaloną na miejscu było prawdopodobnie rozszczelnienie przewodu kominowego. Był on wkomponowany w ścianę, składał się z żeliwnej rury i był obudowany żużlowym pustakiem. Przedmiotowy budynek został wybudowany po wojnie. Był wykonany z pustaka i kamienia wapiennego. Został rozbudowany w latach 80., poszerzony i podwyższony. Powód powiększył go o łazienkę, kuchnię i przedpokój. Dobudówka miała wymiary 4 m x 11 m. Strych miał być przeznaczony na pomieszczenia użytkowe. Strop nie był betonowy, ale zbudowany ze styropianu i maty kauczukowej. Okna były plastikowe, instalacja elektryczna - miedziana, założona w 2000 r., (dowód: zeznania powoda - k. 453 verte - 454 i nagranie rozprawy z 9 listopada 2023 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:04:21 do 00:26:01 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 114 - 114 verte i nagraniem rozprawy z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:03:00 do 00:23:58; zeznania świadka M. B. - k. 115 i nagranie rozprawy z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:27:11 do 00:38:13; zgłoszenie szkody - k. 27 - 33 verte; kosztorys - k. 34 - 75; akta szkodowe - płyta - koperta - k. 100).

Kocioł grzewczy został zakupiony w 2016 r. Przegląd instalacji kominowej odbył się w kwietniu 2021 r. Kominiarz nie czyścił wtedy komina. Powód czyścił piec dwa razy w roku, ostatni raz jesienią 2020 r, ( dowód: częściowo zeznania powoda - k. 453 verte - 454 i nagranie rozprawy z 9 listopada 2023 r. - płyta
- koperta - k. 455, minuta od 00:04:21 do 00:26:01 w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 114 - 114 verte i nagraniem rozprawy z 20 stycznia 2022 r.
- płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:03:00 do 00:23:58; częściowo zeznania świadka M. B. - k. 115 i nagranie rozprawy z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:27:11 do 00:38:13; akta szkodowe
- płyta - koperta - k. 100).

Większość ruchomości znajdujących się w domu powoda uległy całkowitemu spaleniu. W przedpokoju były to dwie komody o wymiarach 60x100x40 cm oraz 110x60x40 cm oraz szafa o wymiarach 220x105x60 cm wszystkie z 2015 r. W kuchni była kanapa o wymiarach 200x95x50 cm z 2015 r., szafka pod zlewozmywak wykonana z płyty laminowanej o wymiarach 150x80x60 cm z 2005 r., kuchenka gazowa marki A. o wymiarach 80x50x80 cm z 2005 r. (nadpalona), mikrofalówka o wymiarach 45x30x30 cm z 2020 r. (nadpalona), szafka kuchenna dolna narożna wykonana z płyty laminowanej o wymiarach 40x110x95x60 z 2005 r., lodówka marki P. o wymiarach 175x60x55 cm z 2019 r. (nadpalona). W pozostałych pomieszczeniach był telewizor 32 cale marki S. z 2017 r. (nadpalony), dekoder (...) P. z około 2019 r. (nadpalony), laptop marki (...) z około 2017 r. (nadpalony), rozkładany stół drewniany wykonany ze sklejki o wymiarach 120x80 cm z około 2005 r., fotel rozkładany podwójny, tzw. amerykanka, z 2005 r. o wymiarach 150x200x60 cm (zalany), biurko z szafką wykonane z płyty laminowanej z około 2005 r., o wymiarach 135x100x65 cm (zalany), laptop marki A. (zalany), drukarka wielofunkcyjna marki E. (...) (zalana), dysk zewnętrzny marki S. (zalany), klawiatura marki E. (...) (zalana), ruter P. plus (zalany), lampka led (zalana), słuchawki nauszne, przewodowe (zalane), narożnik rozkładany z około 2005 r., o wymiarach 120x270 cm, cztery drewniane krzesła o wymiarach 85x45 cm (3 szt. spalone, 1 szt. nadpalona), wersalka z około 2005 r., o wymiarach 200x110 cm, suszarka na pranie rozkładana (nadpalona-zalana), suszarka do włosów (nadpalona-zalana), szafa wykonana z płyty laminowanej
z około 2008 r., o wymiarach 200x80x60 cm (nadpalona-zalana), stół drewniany z około 2008 r., o wymiarach 120x60 cm (nadpalony-zalany), meblościanka
z około 2008 r., o wymiarach 220x220x60 cm (nadpalona-zalana), blender z misą z około 2008 r., pralka marki B. (...) z około 2020 r. (stopiona obudowa, zalana). Wartość powyższych przedmiotów - według nowych cen - wynosi 29 555,00 zł, a z uwzględnieniem zużycia - 16 683,00 zł, (dowód: dowód: zeznania powoda - k. 453 verte - 454 i nagranie rozprawy z 9 listopada 2023 r.
- płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:04:21 do 00:26:01
w zw. z informacyjnymi wyjaśnieniami - k. 114 - 114 verte i nagraniem rozprawy z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:03:00 do 00:23:58; zeznania świadka M. B. - k. 115 i nagranie rozprawy
z 20 stycznia 2022 r. - płyta - koperta - k. 455, minuta od 00:27:11 do 00:38:13; wykaz ruchomości - k. 31 verte - 33; akta szkodowe - płyta - koperta - k. 100; opinia biegłej z zakresu szacowania ruchomości J. S. - k. 378 - 383
i k. 402 - 406).

Pożar bezsprzecznie powstał w kotłowni i stamtąd przeniósł się na kolejne pomieszczenia budynku mieszkalnego, na co wskazują ślady pożarowe w postaci stopnia wypaleń poszczególnych elementów oraz zeznania świadków potwierdzające ten fakt. Bezpośrednia przyczyna powstania pożaru jest bardzo trudna do ustalenia. Przybliżona prawdopodobna przyczyna powstania pożaru, to rozszczelnienie się przewodu kominowego odprowadzającego spaliny pieca grzewczego oraz przedostanie się ognia na elementy palne znajdujące
się w kotłowni, albo zapalenie się elementów palnych składowanych w kotłowni od pieca (np. na skutek rozszczelnienia się czopuchu łączącego piec z kominem, powstania nieszczelności w komorze spalania - niedomknięte drzwiczki w piecu itp.). Powstałe zniszczenia nie pozwalają jednak jednoznacznie stwierdzić, że jest to najbardziej prawdopodobna i bezpośrednia przyczyna pożaru. Nieszczelność przewodu kominowego może wynikać z wielu przyczyn, najczęściej spotykaną jest zapalenie się nagromadzonych sadz w przewodzie dymowym odprowadzającym spaliny. W skutek zapalenia się sadzy powstaje wysoka temperatura jej spalania, nie rzadko przekraczająca 1 000 stopni Celsjusza. Tak wysoka temperatura powoduje oddziaływanie na elementy konstrukcyjne komina i w zależności od jego sposobu wykonania następuje pękanie ścian komina, wypalanie spoin, przepalanie stalowych wkładów kominowych lub rozchodzenie się warstw łączących poszczególnych elementów komina i powstawanie w ten sposób nieszczelności. Innymi przyczynami powstawania nieszczelności w układzie dymowym są: niewłaściwe użytkowanie komina poprzez podłączenie pieca do przewodu dymowego o zbyt małym przekroju niż jest to wymagane, palenie nieodpowiednim opałem oraz takim o zbyt dużej wilgotności np. mokrym węglem lub niedosuszonym drzewem, brak wykonywania okresowych przeglądów kominiarskich potwierdzających dobry stan techniczny komina oraz możliwość jego bezpiecznego użytkowania. Zgodnie z art. 62 prawa budowlanego właściciel lub zarządca budynku, zobowiązany jest do poddawania przeglądowi kominiarskiemu przewodów kominowych, dymowych, wentylacyjnych
i spalinowych przynajmniej raz w roku, w celu sprawdzania ich stanu technicznego. Może być ona przeprowadzana wyłącznie przez osobę
z uprawnieniami mistrza kominiarskiego. Oprócz powyższego obowiązku należy również czyścić zarówno przewody wentylacyjne, jak i dymowe oraz spalinowe
w domach jednorodzinnych ogrzewanych piecem na paliwo stałe co najmniej cztery razy w roku. Przepisy prawa nie wskazują, aby mógł je wykonywać tylko
i wyłącznie uprawniony kominiarz. Właściciel budynku, o ile posiada odpowiednią sprawność fizyczną, sprzęt do czyszczenia komina i bezpieczny dostęp do niego z powierzchni dachu, może sam w swoim zakresie dokonać takiego czyszczenia. Ważne jest, aby dokonywać ich terminowo w miarę potrzeb, nie rzadziej niż cztery razy do roku. Czyszczenie to powinno również odbywać się zgodnie ze sztuką, co jest uzależnione od stopnia zabrudzenia. Dobrze jest odnotowywać takie czyszczenia w formie pisemnej, chociażby dla przestrzegania ich terminowości. Zwykle jednak jest ono powierzane wykwalifikowanemu kominiarzowi, z uwagi na fakt, że czyszczenie komina łączy się nieodzownie
z kontaktem z sadzą i sporymi zabrudzeniami, a na skutek tego wdychaniem sadzy. Istotny jest również sprzęt, którym wykonywane jest czyszczenie, (dowód: opinia T. B. - k. 77 - 81 verte; opinia biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny prawy oraz bezpieczeństwa pożarowego R. W. (1) - k. 126 - 133).

Niezbędne i ekonomicznie uzasadnione koszty przywrócenia budynku
do stanu sprzed szkody, przy uwzględnieniu wyłącznie uszkodzeń wynikających
ze szkody z 7 maja 2021 r. oraz stanu technicznego, bez uwzględnienia stanu zużycia technicznego uszkodzonych elementów budynku - na dzień wystąpienia szkody – wynoszą 142 489,26 zł brutto, tj. 124 383,39 zł netto. Natomiast
z uwzględnieniem stanu zużycia technicznego uszkodzonych elementów budynku wynoszą 103 695,18 brutto, tj. 92 843,53 zł netto, (dowód: opinia biegłego
z zakresu budownictwa R. P. - k. 163 - 358).

W dniu 10 maja 2021 r. powód za pomocą infolinii zgłosił pozwanemu szkodę, którą określił na kwotę ponad 110 000,00 zł. Pismem z 21 czerwca 2021 r. pozwany poinformował powoda o odmowie przyznania odszkodowania, ponieważ szkoda powstała na skutek zdarzenia nie objętego ochroną ubezpieczeniową, (dowód: raport z odsłuchanej rozmowy - k. 24 - 25 verte; protokół szkody - k. 26; akta szkodowe - płyta - koperta - k. 100; pismo pozwanego - k. 82 - 82 verte).

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, gdyż został oparty
na niekwestionowanym przez strony nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy.

Oceniając zeznania świadka M. B., Sąd nie przyznał
im wiary w zakresie, w jakim twierdziła, że powód dokonywał czyszczenia komina raz w miesiącu, bowiem sam powód temu zaprzeczył, podnosząc, że z taką częstotliwością czyścił jedynie piec.

W zakresie przebiegu pożaru i jego przyczyn Sąd ustalił stan faktyczny
w oparciu o opinię biegłego R. W. (1) i o opinię prywatną. Natomiast niezbędne koszty przywrócenia budynku do stanu poprzedniego oraz szacunkową wartość utraconych w wyniku przedmiotowego zdarzenia ruchomości, Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłych R. P. i J. S.. Sąd uznał powyższe opinie je za jasne, wewnętrznie spójne oraz naukowo i logicznie uzasadnione. Zostały one sporządzone z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy
i doświadczenia. Nie dostrzeżono przy tym żadnych czynników osłabiających zaufanie do wiedzy biegłych i ich bezstronności.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie prawie w całości.

W niniejszej sprawie powód wystąpił przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W. o zapłatę odszkodowania
za szkody poniesione przez niego w związku z pożarem jego domu 7 lipca 2021 r.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż podstawą roszczeń powoda względem pozwanej jest umowa ubezpieczenia zawarta na okres od 1 stycznia
do 31 grudnia 2021 r., zgodnie z którą przedmiotem ubezpieczenia od ognia
i innych zdarzeń losowych był dom wraz z mieniem ruchomym.

Zgodnie z treścią art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Obowiązek ubezpieczyciela polegający na spełnieniu określonego świadczenia powstaje
w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku. Wypadkiem w rozumieniu tego przepisu prawa jest zdarzenie losowe, niezależne od woli ubezpieczającego, którego nastąpienie wywołuje uszczerbek w dobrach majątkowych ubezpieczonego. Przepisy kodeksu cywilnego wyróżniają wśród ubezpieczeń gospodarczych ubezpieczenia majątkowe i ubezpieczenia osobowe. Przy ubezpieczaniach majątkowych świadczenie ubezpieczyciela przybiera postać odszkodowania, w tym wypadku będącego zawsze świadczeniem pieniężnym (art. 805 § 2 k.c.). Górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela stanowi suma ubezpieczenia czyli kwota na jaką zawarto ubezpieczenie (art. 824 k.c.).

Z treści art. 59 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczonym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz.U. z 2023 r., poz. 2500) wynika, że każdy rolnik jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia budynku wchodzącego w skład gospodarstwa rolnego, zwanego dalej „budynkiem rolniczym”, od ognia i innych zdarzeń losowych. Taką umowę ubezpieczenia zawiera się na okres 12 miesięcy, który kończy się z upływem dnia poprzedzającego początkowy dzień okresu ubezpieczenia ( art. 61 ust. 1 i 2).

Kwestie związane z ustaleniem wysokości szkody zostały uregulowane
w art. 68 ust. 1 powyższej ustawy. Zgodnie z jego treścią wysokość szkody ustala się na podstawie: 1) cenników stosowanych przez zakład ubezpieczeń - w każdym przypadku niepodejmowania odbudowy, naprawy lub remontu budynku; 2) albo kosztorysu wystawionego przez podmiot dokonujący odbudowy lub remontu budynku, odzwierciedlającego koszty związane z odbudową lub remontem, określone zgodnie z obowiązującymi w budownictwie zasadami kalkulacji
i ustalania cen robót budowlanych - przy uwzględnieniu dotychczasowych wymiarów, konstrukcji, materiałów i wyposażenia; jeżeli suma ubezpieczenia została ustalona według wartości rzeczywistej, uwzględnia się również faktyczne zużycie budynku od dnia rozpoczęcia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń
do dnia powstania szkody.

Przepis art. 69 stanowi zaś, że wysokość szkody w budynkach rolniczych: 1) zmniejsza się o wartość pozostałości, które mogą być przeznaczone do dalszego użytku, przeróbki lub odbudowy; 2) zwiększa się w granicach sumy ubezpieczenia o udokumentowane koszty uprzątnięcia miejsca szkody w wysokości do 5 % wartości szkody.

Należy dodatkowo wskazać, że w obowiązkowych ubezpieczeniach mienia odszkodowanie wypłaca się w kwocie odpowiadającej wysokości szkody, nie większej jednak od sumy ubezpieczenia ustalonej w umowie (art. 13 ust. 3).
W przypadku ubezpieczeń budynków rolniczych sumę ubezpieczenia ustala odrębnie dla każdego z budynków przez ubezpieczający z zakładem ubezpieczeń
i może ona, zgodnie z treścią art. 70 ust. 1 i 2 ww. ustawy, odpowiadać:
1) wartości rzeczywistej tego budynku - wartość w stanie nowym w dniu zawarcia umowy pomniejszona o stopień zużycia budynku rolniczego; 2) nowej
- w odniesieniu do budynków nowych oraz takich, których stopień zużycia w dniu zawarcia umowy ubezpieczenia nie przekracza 10 %.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie była kwestia ponoszenia odpowiedzialności ubezpieczeniowej przez pozwaną spółkę za skutki pożaru domu powoda. Jej zdaniem, powód wykazał się rażącym niedbalstwem, gdyż nie przedstawił dowodów, z których wynika, że co najmniej 4 razy w roku czyścił komin i że co najmniej raz w roku kominiarz przeprowadzał przegląd instalacji kominowej, co wynika z przepisów prawa budowlanego (art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c) i z przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 7 czerwca 2010 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (§ 34 ust. 1 pkt 2 i ust. 2).

Zgodnie z treścią art. 73 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczonym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz.U. z 2023 r., poz. 2500), zakład ubezpieczeń nie odpowiada za zaistniałe w budynkach rolniczych szkody:
1) wyrządzone umyślnie przez ubezpieczającego lub przez osobę, za którą ubezpieczający ponosi odpowiedzialność lub która pozostaje z ubezpieczającym we wspólnym gospodarstwie domowym; 2) wyrządzone wskutek rażącego niedbalstwa przez osoby, o których mowa w pkt 1; 3) górnicze w rozumieniu przepisów prawa geologicznego i górniczego; 4) powstałe wskutek trzęsienia ziemi.

Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy należy stwierdzić, że pozwana spółka nie ma racji twierdząc, że nie odpowiada za skutki pożaru. Biegły z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz bezpieczeństwa pożarowego R. W. (2) nie był w stanie wskazać jednoznacznej przyczyny pożaru. Według niego, prawdopodobną przyczyną pożaru było rozszczelnienie się przewodu kominowego odprowadzającego spaliny pieca grzewczego oraz przedostanie się ognia na elementy palne znajdujące się w kotłowni, albo zapalenie się elementów palnych składowanych w kotłowni od pieca
(np. na skutek rozszczelnienia się czopuchu łączącego piec z kominem, powstania nieszczelności w komorze spalania - niedomknięte drzwiczki w piecu itp.). Zatem nie ma dowodu na to, że pożar miał związek z tym, że powód nie czyścił komina co najmniej 4 razy do roku. Ponadto brak jest dowodu na to, że przewody kominowe były nieszczelne, tym bardziej, że w roku powstania szkody kominiarz sprawdzał komin.

Ponadto nawet jeśli przyjąć, że w budynku mieszkalnym powoda nie były przeprowadzane kontrole przewodów kominowych przez uprawnionego fachowca, to i tak nie sposób upatrywać w tym przyczyn pożaru. Prawidłowa konserwacja i regularne, zgodne z przepisami prawa, przeglądy wpływają
na poziom bezpiecznego użytkowania urządzeń grzewczo-kominowych, jak też przewodów kominowych, jednakże nie gwarantują zapobieżenia wystąpienia pożaru. Oznacza to, że nie można byłoby mówić w takim przypadku o prostej, bezpośredniej zależności między uchybieniem przez właściciela przepisom
o konserwacji przewodów kominowych a wystąpieniem pożaru, tym bardziej,
że, na co już wcześniej wskazywano, biegły stwierdził, iż prawdopodobną przyczyną pożaru mogło być także zapalenie się elementów palnych składowanych w kotłowni od pieca (np. na skutek rozszczelnienia się czopuchu łączącego piec z kominem, powstania nieszczelności w komorze spalania
- niedomknięte drzwiczki w piecu itp.). Brak jest zatem podstaw do zarzucenia powodowi, bądź jego bliskim, rażącego niedbalstwa, które doprowadziło
do powstania pożaru.

Uznając zatem żądanie powoda za usprawiedliwione co do zasady, ustalenia wymagała wysokość należnego mu odszkodowania.

W tym miejscu wskazać należy, że w wyniku pożaru dom powoda uległ zniszczeniu w całości. Okoliczności te wynikają ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, tj. zarówno z zeznań powoda jak i świadek M. B., jak również z fotografii znajdujących się w aktach szkody, przedłożonych do akt sprawy oraz z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa.

Przy ustalaniu wysokości szkody oraz wysokości należnego mu od pozwanej spółki odszkodowania, Sąd posiłkował się przede wszystkim wnioskami wynikającymi z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa R. P.. Ustalenie rozmiaru szkody doznanej przez powoda wymagało bowiem szczegółowej analizy, a w tym wiadomości specjalnych, których Sąd nie posiadał. Zdaniem Sądu, przy sporządzania kosztorysu robót i czynności, które byłyby niezbędne do odbudowania domu do stanu sprzed pożaru, biegły sądowy uwzględnił wszystkie fakty istotne dla poczynienia prawidłowych ustaleń. Biegły wziął pod uwagę położenie domu, jego wiek i stopień zużycia przed pożarem, jak również rozmiar zaistniałych zniszczeń. Faktem jest, że biegły sporządził opinię w dwóch wariantach, pierwszy bez uwzględnienia zużycia technicznego, drugi
z jego uwzględnieniem, jednakże wysokość szkody w obu wariantach i tak przewyższała kwotę ubezpieczenia wynoszącą 90 552,00 zł.

W tym miejscu należy zauważyć, że stopień zużycia budynku służy
do określenia sumy ubezpieczenia. Suma ubezpieczenia to określona w umowie ubezpieczenia kwota pieniężna stanowiąca górną granicę świadczenia zakładu ubezpieczeń. Wysokość sumy ubezpieczenia winna odpowiadać wartości ubezpieczonego mienia wyrażonej w pieniądzu. Regulacje przewidziane w art. 70 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczonym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz.U. z 2023 r., poz. 2500) służą dostosowaniu sumy ubezpieczenia do wartości ubezpieczonego mienia. Stąd też ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie równe wysokości poniesionej przez ubezpieczonego szkody, jednak z uwzględnieniem ograniczenia odpowiedzialności do wysokości sumy ubezpieczenia, (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 21 sierpnia 2013 r., I ACa 748/13, LEX nr 1500868), a zatem bez uwzględnienia tzw. amortyzacji budynku.

Sąd uznał za zasadne w całości także żądanie odszkodowania za straty
w ruchomościach znajdujących się w spalonym budynku. Ustalając ich wartość, Sąd sugerował się ceną nabycia nowych urządzeń bez uwzględnienia stopnia ich zużycia technicznego (§ 18 pkt 4o ogólnych warunków ubezpieczenia, z którego wynika, że wysokość szkody za pozostałe ruchomości domowe ustala się według kosztów naprawy albo w przypadku braku możliwości naprawy według kosztów nabycia nowego przedmiotu tego samego lub podobnego rodzaju, tej samej lub innej marki o podobnych parametrach przy uwzględnieniu cen rynkowych obowiązujących na danym terenie). Sąd nie miał podstaw, aby nie przyznać powodowi wiary w kwestii poniesionych strat w tym zakresie. Powód przedstawił listę znajdujących się w domu ruchomości, których pozwana spółka w zasadzie nie kwestionowała. Ich wartość biegła z zakresu szacowania ruchomości J. S. wyceniła na kwotę 29 555,00 zł, która i tak przekraczała sumę ubezpieczenia wynoszącą 20 000,00 zł.

Z tego też względu Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie przepisów umowy, art. 805 k.c. i na podstawie wyżej wymienionych przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczonym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tekst jedn., Dz.U. z 2023 r., poz. 2500)

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 k.c. Pozwany decyzją
z 21 czerwca 2021 r. odmówił wypłaty odszkodowania, zatem od dnia następnego pozostawał już w zwłoce. Zatem Sąd zasądził odsetki od 22 czerwca 2021 r.,
a w pozostałym zakresie powództwo o odsetki oddalił, o czym orzekł, jak
w punkcie 2 wyroku.

O kosztach zastępstwa prawnego Sąd orzekł, jak w pkt 2 b wyroku,
na podstawie art. 98 k.p.c. i w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn., Dz. U. z 2023 r., poz. 1935).