Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Lidia Grzelak

Protokolant st. sekr. sąd. Edyta Wojciechowska

po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2024 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę 3787,84 zł

I zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 3338,69 zł ( trzy tysiące trzysta trzydzieści osiem złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 lipca 2023 r. do dnia zapłaty;

II w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 1477,00 zł ( jeden tysiąc czterysta siedemdziesiąt siedem złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 917,00 zł ( dziewięćset siedemnaście złotych ) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV nakazuje Skarbowi Państwa wypłacić powodowi M. D. kwotę 440,00 zł ( czterysta czterdzieści złotych ) tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki zaksięgowanej pod pozycją U 11- (...) KU (...);

V nakazuje Skarbowi Państwa wypłacić pozwanemu (...) S.A. w W. kwotę 440,00 zł ( czterysta czterdzieści złotych ) tytułem zwrotu niewykorzystanej części zaliczki zaksięgowanej pod pozycją U 11- (...) KU (...).

Sędzia Lidia Grzelak

Sygn. akt I C 344/23

UZASADNIENIE

Powód M. D. złożył w dniu 14 lipca 2023 r. ( data stempla operatora pocztowego ) pozew do Sądu Rejonowego w Ciechanowie, wnosząc o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 3787,84 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwoty 2858,69 zł od dnia 7 lipca 2023 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 480,00 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany (...) S.A. w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości, nadto o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W toku sprawy strony podtrzymywały swoje dotychczasowe stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 stycznia 2022 r. doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki A. (...) nr rej. (...), stanowiący własność poszkodowanych M. P. i J. P.. Samochód sprawcy kolizji objęty był w dacie zdarzenia drogowego ochroną ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez (...) S.A. w W. ( bezsporne ).

Na podstawie decyzji z dnia 31 stycznia 2022 r. została przyznana oraz wypłacona M. P. przez ubezpieczyciela (...) S.A. w W. tytułem odszkodowania kwota 1485,69 zł ( bezsporne ).

Współwłaścicielami pojazdu marki A. (...) nr rej. (...) są M. P. oraz jego żona J. P.. W wyniku zdarzenia z dnia 25 stycznia 2022 r. uszkodzeniu uległy błotnik przedni prawy, zderzak przedni oraz reflektor przedni prawy. Po tym zdarzeniu samochód został naprawiony przez M. P. we własnym zakresie z pomocą znajomych. Otrzymane odszkodowanie nie było wystarczające na naprawę w warsztacie ( zeznania świadka M. P. k. 124 - 125 ).

W dniu 2 marca 2023 r. pomiędzy M. P. i J. P. a M. D. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą „P.§co” M. D. w E. doszło do zawarcia umowy cesji praw, na mocy której M. P. i J. P. w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 25 stycznia 2022 r. w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...) likwidowaną przez (...) S.A. w W. nr szkody (...), przenieśli wszelkie przysługujące im wierzytelności z tytułu tej szkody na rzecz M. D. ( umowa przelewu wierzytelności k. 17 ).

W dniu 20 marca 2023 r. M. D. drogą e-mailową wezwał (...) S.A. w W. do zapłaty pełnej wysokości odszkodowania w związku ze szkodą z dnia 25 stycznia 2022 r. w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...), jednocześnie zawiadamiając o zawartej umowie przelewu wierzytelności ( e-mail k. 97v - 98 ).

M. D. zwrócił się do Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. o wykonanie ekspertyzy technicznej, celem wyceny kosztów naprawy samochodu osobowego marki A. (...) nr rej. (...). W ekspertyzie koszt naprawy pojazdu ustalono na kwotę 4344,38 zł, w tym podatek VAT. M. D. zapłacił wynagrodzenie za wykonanie tej ekspertyzy w wysokości 480,00 zł ( ekspertyza k. 21 - 25, faktura k. 26, potwierdzenie przelewu k. 27 ).

W dniu 5 lipca 2023 r. M. D. drogą e-mailową wezwał (...) S.A. w W. do zapłaty kwoty 2858,69 zł tytułem uzupełnienia wypłaconego odszkodowania oraz kwoty 480,00 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia prywatnej ekspertyzy. (...) S.A. w W. pismem z dnia 7 lipca 2023 r. odmówił podwyższenia odszkodowania za wskazaną szkodę ( e-mail k. 16, decyzja odmowna k. 122 v - 123 ).

Koszt naprawy pojazdu marki A. (...) nr rej. (...) uszkodzonego w zdarzeniu drogowym z dnia 25 stycznia 2022 r., według cen i przeciętnej stawki za roboczogodzinę prac z rynku lokalnego wynoszącej 110,00 zł/rbh netto, z uwzględnieniem zakresu uszkodzeń pozostających w związku przyczynowym ze zdarzeniem, stanu pojazdu w dacie szkody oraz części oryginalnych o jakości OE z logo producenta pojazdu, wyniosły 4357,91 zł brutto, w tym podatek VAT ( opinia biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej i kosztów naprawy pojazdów mechanicznych inż. D. U. k. 133 - 143 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów, a w szczególności akt szkody ( k. 60 - 123 ), zeznań świadka M. P. ( k. 124 - 125 ), umowy przelewu wierzytelności ( k. 17 ), faktury ( k. 26 ), potwierdzenia przelewu ( k. 27 ), ekspertyzy ( k. 21 - 25 ), jak również opinii biegłego sądowego w zakresie techniki samochodowej i kosztów naprawy pojazdów mechanicznych inż. D. U. ( k. 133 - 143 ).

Okoliczności związane przebiegiem zdarzenia drogowego oraz zakresem uszkodzeń w pojeździe M. P. i J. P., odpowiedzialność (...) S.A. w W. za szkody powstałe w pojeździe, a będące wynikiem zdarzenia drogowego z dnia 25 stycznia 2022 r. oraz wysokość uznanej i wypłaconej kwoty odszkodowania nie były sporne. Wynikają wprost z akt szkody i niespornych twierdzeń stron. Bezsporna również jest kwestia następstwa prawnego powoda M. D..

Wysokość kosztów naprawy uszkodzeń samochodu osobowego marki A. (...) nr rej. (...), stanowiącego własność M. P. i J. P., będących skutkiem zdarzenia drogowego z dnia 25 stycznia 2022 r., Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego w zakresie techniki samochodowej i kosztów naprawy pojazdów mechanicznych inż. D. U.. Biegły wyczerpująco wyjaśnił wnioski opinii. W ocenie Sądu, opinia ta jest logiczna, spójna i opracowana w sposób fachowy. W związku z tym, Sąd przyjął ustalenia dokonane w tej opinii za własne. Żadna ze stron nie kwestionowała w toku procesu przedmiotowej opinii.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda M. D. zasługuje na uwzględnienie w znacznej części.

Powód M. D. dochodzi swego roszczenia na zasadach ogólnych, wynikających z art. 361 - 363 kc. Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega bowiem naprawieniu właśnie według tych ogólnych zasad. Wynika to z treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Z powyższego wynika, że dla oceny roszczeń odszkodowawczych powoda z tytułu uszkodzenia jego pojazdu, należało określić - według ogólnych zasad prawa cywilnego - do jakich świadczeń byłby zobowiązany posiadacz lub kierowca samochodu, z którego winy nastąpiła kolizja. W niniejszej sprawie, z uwagi na fakt, że odpowiedzialność kierowcy samochodu osobowego marki O. (...) nr rej. (...) nie była kwestionowana, należało rozstrzygnąć jedynie zakres odpowiedzialności pozwanego, w ramach jego odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody.

W myśl art. 363 § 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego: bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

W ramach postępowania prowadzonego przez zakład ubezpieczeń w zakresie likwidacji szkody, ustalił, że ogólna wartość odszkodowania wynieść powinna 1485,69 zł brutto. Taką też kwotę wypłacono M. P..

Powód M. D. jako następca prawny poszkodowanych M. P. i J. P. nie zgadzał się z ustaloną w ten sposób wysokością odszkodowania. Wnosił, aby skalkulowanie odszkodowania nastąpiło poprzez ustalenie wartości kosztów naprawy samochodu, tak aby przywrócić jego stan sprzed zdarzenia drogowego z dnia 25 stycznia 2022 r.

Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia - w znaczeniu prawnym - stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło ( por. Kodeks Cywilny Tom I „Komentarz do artykułów 1 – 534” pod redakcją prof. E. Gniewka C.H. BECK Warszawa 2004, str. 838 ). Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzeba opowiedzieć się za takim sposobem ustalenia odszkodowania, które zapewni poszkodowanemu uzyskanie świadczenia umożliwiającego przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu sprzed wypadku. Dopiero wówczas dojdzie do pełnego odwrócenia skutków kolizji, za którą odpowiada ubezpieczyciel w ramach swej odpowiedzialności gwarancyjnej.

Skoro szkoda w tym wypadku polegała na uszkodzeniach samochodu, awarii pewnych elementów, to siłą rzeczy naprawienie szkody musi doprowadzić do usunięcia tych uszkodzeń i naprawienia lub wymiany zepsutych elementów i urządzeń. Biegły powołany w niniejszej sprawie dokonał wyliczenia wartości szkody na kwotę 4357,91 zł, przy czym w kwocie tej mieści się też wartość podatku VAT 23%. Powyższe odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, powinno bowiem obejmować również kwotę podatku od towarów i usług ( VAT ), albowiem poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.

W ocenie Sądu, ustalenia w sprawie pozwalają w pełni zaakceptować opinię biegłego inż. D. U. i według jego wyliczeń przyjąć koszt naprawy samochodu z uwzględnieniem, że decydujące znaczenie dla ustalenia wysokości kosztów naprawy pojazdu poszkodowanego miała wysokość stawki pracochłonności napraw za prace blacharskie i lakiernicze przyjęta przez biegłego na kwotę 110,00 zł netto za godzinę.

Tym samym wysokość odszkodowania należnego z tytułu szkody w pojeździe marki A. (...) nr rej. (...) powinna wynieść kwotę 4357,91 zł. Wysokość odszkodowania należy pomniejszyć o wartość już wypłaconego przez zakład ubezpieczeń odszkodowania tj. o kwotę 1485,69 zł. Dodatkowa odpowiedzialność pozwanego za szkodę, jaką ponieśli M. P. i J. P. ( ich następca prawny ) w wyniku zdarzenia drogowego z dnia 25 stycznia 2022 r., powinna więc wynieść 2872,22 zł z tytułu uzupełnienia kosztów naprawy uszkodzeń samochodu marki A. (...) nr rej. (...).

Sąd zasądził od pozwanego zakładu ubezpieczeń na rzecz powoda M. D. kwotę 2858,69 zł tytułem należności głównej w zakresie wysokości należnego odszkodowania. Wskazać należy, że różnica pomiędzy wysokością wyliczonego przez biegłego sądowego odszkodowania a wysokością wypłaconego poszkodowanemu dotychczas odszkodowania jest wyższa niż wartość przedmiotu sporu wskazana przez powoda, który z tego tytułu dochodzi kwoty 2858,69 zł biorąc za podstawę swojego roszczenia wysokość kosztów naprawy pojazdu ustaloną w ekspertyzie wykonanej na jego zlecenie przed wytoczeniem powództwa. Nie może to jednak prowadzić do uwzględnienia powództwa w wyższej kwocie tj. co do kwoty 2872,22 zł z uwagi na treść art. 321 § 1 kpc, zgodnie z którym, sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie.

Jednocześnie Sąd zasądził od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 480,00 zł.

Jak wskazano powyżej, kwota 480,00 zł stanowi należność zapłaconą przez powoda na rzecz Centrum (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w W. z tytułu wykonania ekspertyzy technicznej, której celem była wycena kosztów naprawy samochodu osobowego marki A. (...) nr rej. (...). Wskazana ekspertyza potwierdziła roszczenia powoda. Podkreślić należy, że roszczenie w tym zakresie ma - w ocenie Sądu - charakter pomocniczy, uzupełniający, akcesoryjny, związany z roszczeniem głównym. Żądanie zapłaty tylko tych kosztów wiąże się ściśle z żądaniem zapłaty odszkodowania, jeżeli roszczenie główne podlega uwzględnieniu.

Zgodnie bowiem z powszechnie przyjętym stanowiskiem judykatury i opinią doktryny, odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów winno obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie III CZP 24/04.

W niniejszej sprawie powód M. D. wystąpił o ekspertyzę, mając na uwadze zaniżenie wysokości odszkodowania przez pozwanego. Ostatecznie ekspertyza miała istotne znaczenie dla powoda w kontekście domagania się wyższego odszkodowania.

Należy również wskazać, że powód przedstawił wskazaną ekspertyzę w toku postępowania przedsądowego, czym umożliwił ubezpieczycielowi odniesienie się do kosztów naprawy ustalonych w tej ekspertyzie i ponowne przeanalizowanie kosztów naprawy pojazdu w kontekście jej treści. Nadto, powód przedstawił dowód tego, że należność za wykonanie ekspertyzy technicznej została przez niego uiszczona. W związku z powyższym Sąd uznał, że powodowi należy się zwrot kosztów sporządzenia prywatnej ekspertyzy.

Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 3338,69 zł stanowiącej sumę odszkodowania i kosztów sporządzenia prywatnej ekspertyzy, Sąd zasądził od dnia 13 lipca 2023 r. tj. od następnego dnia po upływie terminu z wystosowanego wobec zakładu ubezpieczeń wezwania do dopłaty odszkodowania z tytułu szkody z dnia 25 stycznia 2022 r. Wezwanie z dnia 5 lipca 2023 r. odnosiło się do należnego odszkodowania, a jednym z jego załączników była prywatna ekspertyza wykonana na zlecenie powoda M. D.. Zakład ubezpieczeń dysponował zatem wiedzą o podstawie roszczenia powoda w tym zakresie. Tym samym Sąd uznał, że roszczenie powoda było wymagalne z dniem 13 lipca 2023 r., a w konsekwencji, że odsetki ustawowe za opóźnienie mogą być naliczane od tej daty.

Z tych względów Sąd częściowo oddalił powództwo w zakresie kwoty 449,15 zł stanowiącej sumę skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 3 marca 2022 r. do dnia 6 lipca 2023 r. oraz w zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 7 lipca 2023 r. do dnia 12 lipca 2023 r.

W pkt III wyroku, Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu stosownie do art. 100 kpc, zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Sąd obciążył więc pozwany zakład ubezpieczeń kosztami procesu w całości, mając na uwadze, że powództwo zostało oddalone jedynie w zakresie kwoty stanowiącej skapitalizowane odsetki ustawowe za opóźnienie oraz w zakresie części żądania odsetek ustawowych za opóźnienie od należności głównej.

Sąd zasądził zatem od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. D. kwotę 1477,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Na kwotę tę złożyły się: - 200,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, 917,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 360,00 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego sądowego orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 26 lutego 2024 r.

Kolejno w pkt IV i V wyroku Sąd nakazał odpowiednio powodowi i pozwanemu zwrot niewykorzystanych części zaliczek ( art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ).