Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 listopada 2023 r.

Sąd Rejonowy w Opocznie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:Sędzia Zofia Michałowska

Protokolant:sekr. sąd. Klaudia Jakubczyk

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2023 r. w Opocznie na rozprawie sprawy

z powództwa M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. kwotę 497,00 (czterysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 3 lipca 2018 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. kwotę 623,28 (sześćset dwadzieścia trzy 28/100) złotych z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 363/22

UZASADNIENIE

Powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. – reprezentowany przez pełnomocnika adwokata – w pozwie z dnia 31 maja 2022 r. (data nadania) wnosił o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 497,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 3 lipca 2018 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, według norm przepisanych.

W razie rozpoznania sprawy w postępowaniu zwykłym lub w razie skutecznego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu wnosił o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 497,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 3 lipca 2018 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu podał, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności, polegającej na wynajmie samochodów zastępczych klientom, których samochody uległy unieruchomieniu na skutek kolizji, powód w dniu 12 kwietnia 2018 r. zawarł z M. K. umowę najmu pojazdu zastępczego nr (...). Strony ustaliły, iż stawka dobowa za najem pojazdu wynosić będzie 200,00 zł netto (246,00 zł brutto). Przedmiotem najmu był samochód marki F. (...). W dniu 11 maja 2018 r. poszkodowany dokonał zwrotu samochodu zastępczego. Łączny koszt najmu samochodu zastępczego przez okres 30 dni wyniósł zatem 7.380,00 zł brutto.

Pełnomocnik powoda podał, że następnie powód i poszkodowany zawarli umowę cesji, na mocy której poszkodowany przelał na powoda wierzytelność w postaci odszkodowania należnego mu od pozwanego z tytułu naprawienia szkody, jaką poniósł w związku z koniecznością najmu samochodu zastępczego. Na tej podstawie powód uzyskał uprawnienie do dochodzenia wynagrodzenia za najem samochodu zastępczego bezpośrednio od pozwanego. W dniu 11 maja 2018 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) za najem samochodu zastępczego i przesłał ją do pozwanego. Pełnomocnik powoda wskazał dalej, że w związku z częściowo bezskutecznym upływem terminu jej płatności powód wezwał pozwanego do zapłaty różnicy pomiędzy kwotą wynikającą z faktury a wpłaconą przez pozwanego. Pełnomocnik powoda argumentował, iż pozwany jedynie częściowo uznał roszczenie powoda wpłacając w dniu 17 maja 2018 r. kwotę 2.767,50 zł stanowiącą odszkodowanie za cały okres (30 dni) najmu pojazdu zastępczego przy zredukowanej stawce najmu z kwoty 200,00 zł netto do kwoty 75,00 zł netto za dobę. Pełnomocnik powoda wskazał, że sporna między stronami jest wysokość uzasadnionej stawki za dobę najmu pojazdu zastępczego.

/vide: – pozew wraz z uzasadnieniem i załącznikami k. 3 – 30/

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 23 czerwca 2022 r. wydanym w sprawie sygn. akt I Nc 237/22 Sąd uwzględnił roszczenie powoda w całości.

/vide: - nakaz zapłaty z 23.06.2022 r. k. 31/

Pismem z dnia 7 lipca 2022 r. (data nadania) pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. – reprezentowany przez pełnomocnika radcę prawnego – wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty z dnia 23 czerwca 2022 r. zaskarżając go w całości. Pełnomocnik pozwanego podniósł zarzut przedawnienia roszczenia i wniósł o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a także odsetek od kosztów procesu za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, stosownie do art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

/vide: - sprzeciw od nakazu zapłaty wraz z uzasadnieniem i załącznikami

k. 37 – 63/

W piśmie procesowym z dnia 26 lipca 2022 r. (data nadania) pełnomocnik powoda odnosząc się do sprzeciwu od nakazu zapłaty oświadczył, że podtrzymuje w całości stanowisko wyrażone w pozwie. W zakresie zarzutu przedawnienia wskazał, że zgodnie z brzmieniem art. 819 § 4 k.c. bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Podał, że normy zawarte w art. 819 k.c. mają charakter przepisu szczególnego w zakresie przedawnienia roszczeń z umowy ubezpieczenia. Przepis ten nie przewiduje żadnych możliwości odmiennego porozumienia stron, nie mogą być przedmiotem negocjacji, czy uzgodnienia, także na korzyść ubezpieczającego. Wskazał, że dostrzec przy tym należy, że art. 819 § 4 k.c. nie zawiera żadnego sformułowania, z którego można byłoby wywieść wniosek o braku możliwości wielokrotności przerywania biegu przedawnienia w sposób przewidziany w tym przepisie. Argumentował, że wykładnia literalna omawianego przepisu przemawia za powiązaniem skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia z każdorazowym zgłoszeniem szkody przez poszkodowanego. Brak przy tym podstaw do stosowania wykładni zarówno systemowej, a tym bardziej teleologicznej, biorąc przede wszystkim pod uwagę, że przepis ten został wprowadzony do kodeksu cywilnego z myślą o zabezpieczeniu interesów ubezpieczających a nie ubezpieczycieli. W ocenie pełnomocnika powoda racjonalnie działający ustawodawca inaczej zredagowałby treść powyższego przepisu, gdyby zakładał jedynie pierwotne zgłoszenie szkody. W konkluzji pełnomocnik powoda podał, że na gruncie art. 819 § 4 k.c. ponowienie wezwania do zapłaty, nawet w zakresie tych samych roszczeń, co do których ubezpieczyciel w toku postępowania likwidacyjnego już się wypowiedział, rodzi skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia. Pozwany wydał kolejną merytoryczną decyzję na skutek wniesionego przez powoda odwołania co, w ocenie strony powodowej, przerwało bieg terminu przedawnienia. Pozwany zajął ostateczne stanowisko w sprawie pismem z dnia 23.02.2019 r.

/vide: - pismo procesowe k. 66 – 67/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 kwietnia 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego doszło do uszkodzenia pojazdu marki H. (...) o numerze rejestracyjnym (...), należącego do A. K..

Szkoda została zgłoszona pozwanemu (...) S.A. z siedzibą w W..

A. K. w dniu 12 kwietnia 2018 r. upoważnił M. K. do bezgotówkowego wynajęcia samochodu zastępczego, a także do złożenia oświadczenia o cesji roszczeń wynikających z zawarcia umowy najmu samochodu zastępczego.

Również tego samego dnia, tj. 12 kwietnia 2018 r. powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. zawarł z M. K. umowę najmu pojazdu zastępczego nr 0009/05/2018. Przedmiotem najmu był samochód marki F. (...). Strony ustaliły, iż stawka dobowa za najem pojazdu wynosić będzie 200,00 zł netto, zaś okres najmu pojazdu zakończy się z chwilą zakończenia procesu likwidacji szkody.

Wraz z umową najmu samochodu zastępczego powód i M. K. zawarli umowę cesji, na mocy której poszkodowany przelał na powoda wierzytelność w postaci odszkodowania należnego mu od pozwanego za korzystanie z samochodu zastępczego w okresie od dnia powstania szkody komunikacyjnej do dnia zakończenia naprawy pojazdu poszkodowanego.

W dniu 11 maja 2018 r. M. K. zwrócił auto zastępcze. Pojazd poszkodowanego nie został naprawiony, został sprzedany w stanie uszkodzonym.

/bezsporne: - druk zgłoszenia szkody k. 45 – 47,

dowód: - umowa najmu pojazdu z oświadczeniem i załącznikami k. 9 – 12,

- umowa cesji wierzytelności k. 15,

- protokół zdawczo – odbiorczy k. 13,

- zeznania świadków: A. K. skrócony protokół rozprawy z

dnia 20.02.2023 r. k. 87,

M. K. skrócony protokół rozprawy z

dnia 20.02.2023 r. k. 87v/

W związku z wynajmem auta zastępczego na okres łącznie 30 dób powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. w dniu 11 maja 2018 r. wystawił fakturę nr (...) na kwotę 7.380,00 zł brutto płatną w terminie do dnia 25 maja 2018 r.

/dowód: - faktura nr (...) k. 14/

Pismem z dnia 17 maja 2018 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. poinformował powoda, że przyznano zwrot kosztów najmu pojazdu zastępczego w kwocie 2.767,50 zł.

Pismem z dnia 1 czerwca 2018 r. powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. wezwał pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 4.612,50 zł z tytułu faktury nr (...).

Pismem z dnia 12 czerwca 2018 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. poinformował powoda, że brak jest podstaw do zmiany stanowiska z dnia 17 maja 2018 r., bowiem weryfikacji podlegała stawka za wynajem pojazdu do 75,00 zł (netto) za dzień najmu.

Pismem z dnia 18 lipca 2018 r. powód M. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. odwołał się od decyzji pozwanego, zaś pozwany (...) S.A. z siedzibą w W. pismem z dnia 26 lipca 2018 r. podtrzymał swoje stanowisko w sprawie. W odpowiedzi na kolejne pisma powoda pozwany pismami z dnia 23 grudnia 2019 r. i 5 marca 2021 r. podtrzymał swoje stanowisko w sprawie.

/dowód: - pismo z dnia 17.05.2018 r. k. 17,

- wezwanie do zapłaty k. 16,

- pismo z dnia 12.06.2018 r. k. 18

- odwołanie z dnia 18.07.2018 r. k. 22,

- pismo z dnia 26.07.2018 r. k. 19,

- pismo z dnia 23.12.2019 r. k. 20,

- pismo z dnia 5.03.2021 r. k. 21,

- akta szkody (...) koperta k. 62/

Uzasadniony koszt wynajmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni, która oferuje usługę najmu pojazdu zastępczego osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych z możliwością rozliczenia jej bezpośrednio z OC sprawcy wypadku – wyniósłby 176,00 zł (bez podatku VAT).

Z kolei koszt wynajmu pojazdu zastępczego przy uwzględnieniu stawek najmu pojazdu zastępczego klasy porównywalnej do uszkodzonego w przedmiotowej sprawie bez pominięcia stawek najmu ustalonych przez ankietowanych usługodawców w umowach z zakładami ubezpieczeń oraz z uwzględnieniem stawek określonych przez wypożyczalnie internetowe, również te działające w systemie carsharing – wyniósłby 94,00 zł (bez podatku VAT).

/dowód: - opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej

mgr inż. P. W. z załącznikami k. 93 – 104/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej powołane dowody, które są w przekonaniu Sądu zasługujące na wiarę.

Sąd zważył co następuje:

Sąd uznał, że powództwo zasługuje na uwzględnienie w oparciu o materiał dowodowy zebrany w sprawie.

W myśl art. 415 k.c. kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.

Zgodnie z przepisem art. 436 §1 k.c. samoistny posiadacz mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tegoż środka.

W razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych (art. 436 § 2 k.c.).

W świetle art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Przesłankami odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec poszkodowanego są zatem z jednej strony przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej sprawcy szkody, z drugiej zaś strony – istnienie ważnej umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. W razie zaistnienia owych przesłanek, ubezpieczyciel odpowiada w zakresie odpowiedzialności sprawcy szkody.

Jeżeli chodzi o zarzut przedawnienia roszczenia podniesiony przez stronę pozwaną to, zdaniem Sądu, nie zasługuje on na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 819 § 1 k.c. roszczenia z umowy ubezpieczenia przedawniają się z upływem lat trzech.

Bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia (art. 819 § 4 k.c.).

Sąd podzielił w tym względzie argumentację strony powodowej, iż w/w przepis nie zawiera żadnego sformułowania, z którego można byłoby wywieść wniosek o braku możliwości wielokrotności przerywania biegu przedawnienia w sposób przewidziany w tym przepisie. Słusznie, w ocenie Sądu, pełnomocnik powoda zauważył, że wykładnia literalna omawianego przepisu przemawia za powiązaniem skutku w postaci przerwania biegu przedawnienia z każdorazowym zgłoszeniem szkody przez poszkodowanego. Tym samym słusznym jest przyjęcie, że na gruncie art. 819 § 4 k.c. ponowienie wezwania do zapłaty, nawet w zakresie tych samych roszczeń, co do których ubezpieczyciel w toku postępowania likwidacyjnego już się wypowiedział, rodzi skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia. Uznać zatem należało, iż pozwany zajął ostateczne stanowisko w sprawie pismem z dnia 23.02.2019 r. i następnymi. Pozew w przedmiotowej sprawie został zatem wniesiony przed upływem 3 – letniego okresu przedawnienia.

W przedstawionym stanie faktycznym bezsporne było, że w dniu 12 kwietnia 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego doszło do uszkodzenia pojazdu H. (...) o numerze rejestracyjnym (...), należącego do A. K.. Na czas likwidacji szkody M. K. upoważniony przez A. K. wynajął w firmie powoda pojazd zastępczy marki F. (...), który był wykorzystywany w okresie od 12 kwietnia 2018 r. do 11 maja 2018 r. zgodnie z wystawioną przez powoda fakturą oraz protokołem zdawczo – odbiorczym.

Wierzytelność obejmująca prawa do odszkodowania za korzystanie z samochodu zastępczego została skutecznie przeniesiona na nabywcę wierzytelności M. J. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą AutoZastępcze.pl (...) z siedzibą w S. na mocy umowy cesji wierzytelności z dnia 12 kwietnia 2018 r.

W związku ze zgłoszonym roszczeniem wszczęte zostało postępowanie likwidacyjne, w wyniku którego została ustalona kwota należnego odszkodowania z tytułu kosztów najmu pojazdu na kwotę 2.767,50 zł w oparciu o zweryfikowaną fakturę nr (...). Pozwany dokonał weryfikacji dobowej stawki czynszu najmu, w wyniku której skorygował tę stawkę do kwoty 75,00 zł netto za dobę najmu. Długość okresu najmu nie była przez stronę pozwaną kwestionowana.

Przyjąć należało, iż wypłacając stronie powodowej niesporną część odszkodowania za korzystanie z samochodu zastępczego pozwane Towarzystwo przyjęło na siebie odpowiedzialność wobec powoda.

W tej sytuacji kwestię sporną stanowiła jedynie wysokość stawki za dobę najmu pojazdu zastępczego. Powód twierdził, iż wynosiła ona 200,00 zł netto, zaś pozwany stał na stanowisku, iż winna ona wynosić 75,00 zł netto.

Postanowieniem z dnia 20 lutego 2023 r. Sąd w uwzględnieniu wniosku pełnomocników stron dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej i wyceny szkód P. W., któremu zlecił ustalenie uzasadnionego kosztu najmu pojazdu zastępczego w oparciu o warunki najmu wskazane przez stronę powodową oraz w oparciu o warunki najmu wskazane przez stronę pozwaną (vide: - postanowienie z dnia 20.02.2023 r. k. 87v).

Opinia wydana przez tego biegłego sądowego w sposób jednoznaczny i przekonywujący zawiera stwierdzenie, że uzasadniony koszt wynajmu pojazdu zastępczego w wypożyczalni, która oferuje usługę najmu pojazdu zastępczego osobom poszkodowanym w wypadkach komunikacyjnych z możliwością rozliczenia jej bezpośrednio z OC sprawcy wypadku – wyniósłby 176,00 zł (bez podatku VAT).

Z kolei koszt wynajmu pojazdu zastępczego przy uwzględnieniu stawek najmu pojazdu zastępczego klasy porównywalnej do uszkodzonego w przedmiotowej sprawie bez pominięcia stawek najmu ustalonych przez ankietowanych usługodawców w umowach z zakładami ubezpieczeń oraz z uwzględnieniem stawek określonych przez wypożyczalnie internetowe, również te działające w systemie carsharing – wyniósłby 94,00 zł (bez podatku VAT).

Sąd podkreśla jej obszerność i szczegółowość oraz przekonywujące uzasadnienie przedstawionych wniosków.

Sąd przyjął tą opinię jako miarodajną, bo brak jest podstaw żeby ją zakwestionować. Nie zakwestionował jej ani powód, ani pozwany i nie wnosili oni do niej żadnych uwag.

W tej sytuacji, Sąd uwzględniając wnioski zawarte w wydanej opinii przez biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej mgr inż. P. W. oraz umowę z dnia 12 kwietnia 2018 r., jak również fakturę z dnia 11 maja 2018 r. uznał, że zastosowana przez stronę powodową stawka za wynajem samochodu zastępczego była nadmierna w stosunku od stawek na lokalnym rynku.

Jednakże biorąc pod uwagę nawet najniższą wymienioną przez biegłego stawkę dobową najmu pojazdu zastępczego, tj. 94,00 zł netto, należność za 30 dób wynajmu pojazdu w przedmiotowej sprawie wyniosłaby łącznie 2.820,00 zł netto, czyli 3.468,60 zł brutto (94,00 zł x 30 = 2.820,00 zł + 23% VAT = 3.468,60 zł). Uwzględniając wypłacone przez stronę pozwaną odszkodowanie w kwocie 2.767,50 zł do dopłaty pozostałaby kwota 701,10 zł. Zgłoszone w pozwie roszczenie opiewało jednak na kwotę 497,00 zł i taka kwota winna zostać zasądzona na rzecz powoda biorąc pod uwagę dyspozycję art. 321 § 1 k.p.c., zgodnie z którą Sąd nie może wyrokować ponad żądanie – punkt 1. sentencji wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., art. 455 k.c. i art. 817 § 1 k.c. zasądzając je od dnia następnego po upływie 30 dniowego terminu od dnia doręczenia faktury VAT nr (...).

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 § 1 i § 3 k.p.c.) na które złożyły się: opłata sądowa w kwocie 30,00 zł, koszty zastępstwa procesowego strony powodowej w kwocie 90,00 zł, koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł i połowa kosztu opinii biegłego w kwocie 486,28 zł, tj. łącznie 623,28 zł – punkt 2. sentencji wyroku.

O odsetkach od w/w kwoty kosztów postępowania Sąd orzekł w oparciu o treść art. 98 § 1 ¹ k.p.c., który stanowi, że od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.