Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2023 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: Kinga Brocka

po rozpoznaniu w dniu 17 listopada 2023 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa R. J.

przeciwko (...) im. M. K. (1) w Ł. i (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  odmawia odrzucenia pozwu,

2.  oddala powództwo,

3.  nie obciąża powoda R. J. kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt I C 374/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 30 września 2022 r. powód R. J. wnosił o zasądzenie na jego rzecz in solidum od pozwanych (...) im. M. K. (1) w Ł. i (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.:

- kwoty 146.423,71 zł tytułem zadośćuczynienia za utracone korzyści w wyniku doznania i niezdiagnozowania przez pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepieniem stentu co skutkuje częściową utratą wzroku przez powoda za okres od 1 grudnia 2013 r. do 31 maja 2022 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 lipca 2022 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 4.116,60 zł tytułem zadośćuczynienia za utracone korzyści w wyniku doznania i niezdiagnozowania przez pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepieniem stentu co skutkuje częściową utratą wzroku przez powoda za okres od 1 czerwca 2022 r. do 30 września 2022 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po doręczeniu pozwu do dnia zapłaty,

- kwoty 58.835,00 zł tytułem miesięcznej renty wyrównawczej z tytułu utraconych dochodów począwszy od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 maja 2022 r. w związku z utratą przez powoda zdolności do pracy zarobkowej w wyniku niezdiagnozowania przez pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepienie stentu co skutkuje częściową utratą wzroku przez powoda z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 lipca 2022 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 5.740,00 zł tytułem miesięcznej renty wyrównawczej z tytułu utraconych dochodów począwszy od dnia 1 czerwca 2022 r. do dnia 30 września 2022 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po dniu doręczenia pozwu do dnia zapłaty w związku z utratą przez powoda zdolności do pracy zarobkowej w wyniku niezdiagnozowania przez pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepieniem stentu co skutkuje częściową utratą wzroku przez powoda z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 26 lipca 2022 r. do dnia zapłaty,

- kwoty 1.435,00 zł miesięcznie tytułem miesięcznej renty wyrównawczej z tytułu utraconych dochodów począwszy od dnia 1 października 2022 r. i na przyszłość płatnej do 20 dnia każdego miesiąca w związku z utratą przez powoda zdolności do pracy zarobkowej w wyniku niezdiagnozowania przez pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepieniem stentu co skutkuje częściową utratą wzroku przez powoda z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności której którejkolwiek z rat. Ponadto wnosił on o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się roszczenia do dnia zapłaty.

(pozew k.3-9)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) im. M. K. (1) w Ł. wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Pozwany podnosił w niej zarzut przedawnienia wszystkich roszczeń powoda dochodzonych pozwem, przedawnienia roszczeń powoda i wnosił o odrzucenie pozwu z uwagi na powagę rzeczy osądzonej w zakresie roszczeń powoda.

(odpowiedź na pozew pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł.- k.154, uzupełnienie odpowiedzi na pozew pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł.- k.169)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł. Pozwany podnosił w niej zarzut przedawnienia wszystkich roszczeń powoda dochodzonych pozwem, przedawnienia roszczeń powoda dochodzonych pozwem między innymi tych dochodzonych od dnia 1 grudnia 2013 r., 1 stycznia 2019 r. oraz zarzut res iudicata w zakresie roszczenia powoda o zadośćuczynienie.

(odpowiedź na pozew pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.- k.161-163)

Na rozprawie w dniu 3 marca 2023 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo i oświadczył, iż roszczenia zgłoszone w pkt 1 i 2 pozwu mają wyrównać szkodę majątkową i znajdują oparcie w art. 361 § 2 kc a roszczenia z pkt 3 – 5 pozwu stanowią żądanie zasadzenia renty wyrównawczej. Powód oświadczył na tej rozprawie, że roszczenia z pkt 1 i 2 obejmują 1/2 kwot, jakie by zarabiał gdyby normalnie prowadził działalność gospodarczą pomniejszonych o rentę, którą otrzymywał.

(protokół rozprawy z dnia 3 marca 2023 r. na płycie CD 00:04:59 – 00:18:29- koperta k.253)

Na rozprawie w dniu 17 listopada 2023 r. pełnomocnik powoda popierał powództwo i wnosił o zasadzenie kosztów procesu, pełnomocnik pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu a pełnomocnik pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wnosił o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

(protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:06:31 – 00:38:14- koperta k.253)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 października 2012 r. powód przebywał w Wojewódzkim Szpitalu (...) w Ł., gdzie w dniu 5 października 2012 r. przeszedł zabieg angioplasyki lewej tętnicy podobojczykowej ze wszczepieniem stentu. W wyniku tego zabiegu doszło u powoda do powikłania w postaci udaru niedokrwiennego mózgu. Od tego czasu powód leczył się neurologicznie.

(bezsporne, zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253, kserokopia dokumentacji medycznej- k.13-32 )

W dniu 25 lutego 2016 r. powód wystąpił przeciwko pozwanym z pozwem, w którym domagał się zasądzenia od pozwanych in solidum na jego rzecz zadośćuczynienia w kwocie 100.000,00 zł i ustalenie odpowiedzialności pozwanych na przyszłość. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 11 października 2018 r. wydanym w sprawie sygn. akt I C 56/16 zmienionym następnie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 lutego 2020 r. wydanym w sprawie sygn. akt I ACa 1507/18 zasądzono od pozwanych in solidum na rzecz powoda zadośćuczynienie w kwocie 50.000,00 zł za krzywdę doznaną przez niego na skutek błędu w sztuce lekarskiej polegającego na braku podjęcia przez lekarzy pozwanego szpitala dalszej diagnostyki powoda, gdy pojawiły się u niego objawy udaru mózgu i nie wydaniu mu odpowiednich lekarstw, co skutkowało pogłębianiem się udaru i spowodowało u powoda zaburzenie funkcji wzroku w postaci ograniczenia pola widzenia. W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone. Jednocześnie ustalono, że pozwani nie odpowiadają za wszystkie skutki udaru, jaki przeszedł powód, a jedynie za zawinione niezminimalizowanie jego skutków o 50 %, gdyż pozostałe skutki udaru nie pozostawały w związku przyczynowym z zawinionym zachowaniem lekarzy. W czasie gdy był wydawany wyrok, powód leczył się już u okulisty i neurologa. Z opinii biegłego neurologa wydanej w sprawie wynikało, że udar wywołał u powoda niedowidzenie połowiczne skroniowe oka prawego oraz lekkie zaburzenia równowagi przy chodzeniu, najpewniej spowodowane brakiem korekcji wzrokowo – ruchowej (zaburzenia wzroku) a z opinii biegłego okulisty, iż przyczyną zaburzeń widzenia powoda jest udar niedokrwienny mózgu, który skutkował u powoda trwałym uszkodzeniem narządu wzroku pod postacią niedowidzenia do dali i bliży.

(bezsporne, zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253, wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 11 października 2018 r. z uzasadnieniem- k.645, k.657-667 załączonych akt Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. I C 56/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 12 lutego 2020 r. z uzasadnieniem- k.713, k.733-737 załączonych akt Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. I C 56/16, opinie biegłego neurologa M. K. (2)- k.339-342, k.388-390 załączonych akt Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. I C 56/16, opinie biegłego okulisty R. M.- k.362-366, k.412 załączonych akt Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. I C 56/16, opinie biegłego chirurga naczyniowego M. G.- k.429-435, k.487-491, k.519-523, k.608-609 załączonych akt Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. I C 56/16, k.539-545, opinie biegłego neurologa J. M.- k.539-545, k.613-614 załączonych akt Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. I C 56/16)

Od 12 października 2002 r. powód prowadził działalność gospodarczą pod nazwą R. J. (...)w W.. Prowadzenie tej działalności powód zawiesił w dniu 7 maja 2011 r., kiedy zakończyło się zwolnienie lekarskie, na jakim przebywał po wypadku i kiedy zaczął pobierać świadczenie rehabilitacyjne. Powód zakończył wykonywanie działalności w dniu 6 maja 2013 r. i z dniem 7 maja 2013 r. została ona wykreślona z rejestru.

(kserokopia zaświadczenia- k.79, wydruk z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej- k.80-83, kserokopia zaświadczenia- k.94 )

Za rok 2004 powód osiągnął dochód w wysokości 80.219,64 zł. Za rok 2005 powód osiągnął dochód w wysokości 121.954,81 zł. Za rok 2006 powód poniósł stratę w wysokości 11.987,51 zł. Za rok 2007 powód osiągnął dochód w wysokości 110.979,78 zł. Za rok 2008 powód poniósł stratę w wysokości 21.475,98 zł. Za rok 2009 powód poniósł stratę w wysokości 7.986.36 zł. Za rok 2010 powód osiągnął dochód w wysokości 88.341,48 zł.

(kserokopie zeznań podatkowych- k.122-145)

W okresie od 1 stycznia 2011 r. do 31 stycznia 2011 r. powód przebywał na zasiłku chorobowym, który pobierał w miesiącu styczniu 2011 r. w kwocie 1.384,18 zł netto, w miesiącu lutym 2011 r. w kwocie 1.250,21 zł netto, w miesiącu marcu 2011 r. w kwocie 1.384,18 zł netto i w miesiącu kwietniu 2011 r. w kwocie 1.327,81 zł netto. Za okres od 1 maja 2011 r. do 6 maja 2011 r. powód pobrał zasiłek chorobowy w kwocie 267,67 zł netto. Za okres od 7 maja 2011 r. do 31 maja 2011 r. pobrał on świadczenie rehabilitacyjne w kwocie 1.199,75 zł netto. Świadczenie rehabilitacyjne pobierał on do 30 kwietnia 2012 r. Za miesiąc czerwiec 2011 r. wynosiło ono 1.439,30 zł netto, za miesiąc lipiec 2011 r. 1.486,81 zł netto, za miesiąc sierpień 2011 r. 1.486,81 zł netto, za miesiąc wrzesień 2011 r. 1.439,30 zł netto, za miesiąc październik 2011 r. 1.486,81 zł netto, za miesiąc listopad 2011 r. 1.439,30 zł netto, za miesiąc grudzień 2011 r. 1.486,81 zł netto, za miesiąc styczeń 2012 r. 1.486,81 zł netto, za miesiąc luty 2012 r. 1.391,79 zł netto, za miesiąc marzec 2012 r. 1.486,81 zł netto i za miesiąc kwiecień 2012 r. 1.439,30 zł netto.

( zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253, kserokopia zaświadczenia- k.94)

Od 1 maja 2012 r. powód przebywał na rencie w związku z wypadkiem.

(częściowo zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253, kserokopia zaświadczenia- k.110)

Po pobycie w pozwanym szpitalu powód nadal przebywał na rencie.

(zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253)

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 19 listopada 2012 r. powód został uznany za częściowo niezdolnego do pracy do 30 listopada 2013 r.

(kserokopia orzeczenia- k.106)

Za rok 2011 powód osiągnął dochód w wysokości 22.222,02 zł. Za rok 2012 powód osiągnął dochód w wysokości 15.141,37 zł.

(kserokopie zeznań podatkowych- k.95-103)

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 28 listopada 2013 r. powód został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy do 30 listopada 2016 r. a całkowita niezdolność do pracy pozostawała w związku ze stanem narządu wzroku.

(kserokopia orzeczenia- k.107)

Decyzją z dnia 19 grudnia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ponownie ustalił rentę powoda z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem przysługującą mu do 30 listopada 2016 r.

(kserokopia decyzji- k.111)

Decyzją z dnia 31 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał powodowi rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 1 grudnia 2013 r. do 30 listopada 2016 r. i uchylił swoją decyzję z dnia 19 grudnia 2013 r.

(kserokopia decyzji- k.112)

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 24 stycznia 2016 r. powód został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy do 30 listopada 2016 r. a całkowita niezdolność do pracy pozostawała w związku ze stanem narządu wzroku.

(kserokopia orzeczenia- k.108)

Orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS z 17 listopada 2016 r. powód został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy do 30 listopada 2016 r. a całkowita niezdolność do pracy pozostawała w związku ze stanem narządu wzroku.

(kserokopia orzeczenia- k.108)

Decyzją z dnia 13 grudnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. ponownie ustalił rentę powoda z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na stałe.

( zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253, kserokopia decyzji- k.113-114)

Decyzjami z dnia 14 marca 2017 r., 1 marca 2018 r., 1 marca 2019 r., 1 marca 2020 r., 1 marca 2021 r. i1 marca 2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. zwaloryzował rentę powoda.

(kserokopie decyzji- k.115-118, k.120-121)

Decyzją z dnia 1 kwietnia 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. przyznał powodowi dodatkowe roczne świadczenie pieniężne.

(kserokopia decyzji- k.119)

Pismem z dnia 26 maja 2022 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł. do zapłaty do dnia 20 czerwca 2022 r. na rzecz powoda:

- kwoty 146.423,71 zł tytułem zadośćuczynienia za utracone korzyści w wyniku doznania i niezdiagnozowania przez personel pozwanego w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepieniem stentu za okres od 1 grudnia 2013 r. do 31 maja 2022 r.,

- kwoty po 1.435,00 zł miesięcznie tytułem miesięcznej renty wyrównawczej z tytułu utraconych dochodów począwszy od dnia 1 października 2019 r. i na przyszłość płatnej do 20 dnia każdego miesiąca w związku z utratą przez powoda zdolności do pracy zarobkowej w wyniku niezdiagnozowania w odpowiednim czasie udaru mózgu po przeprowadzonym zabiegu udrożnienia lewej tętnicy podobojczykowej z wszczepieniem stentu co skutkuje częściową utratą wzroku przez powoda i wskazał, że renta wyrównawcza za okres od 1 stycznia 2019 r. do 31 maja 2022 r. wynosi 58.835,00 zł. Pismo to zostało nadane w dniu 26 maja 2022 r.

(kserokopia pisma pełnomocnika powoda z dowodem nadania- k.84-87

Pismem z dnia 17 czerwca 2022 r. pozwany (...) im. M. K. (1) w Ł. odmówił zapłaty żądanych przez powoda kwot.

(kserokopia pisma pełnomocnika pozwanego (...) im. M. K. (1) w Ł.- k.88-89)

Pismem z dnia 21 czerwca 2022 r. pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wezwał pełnomocnika powoda do złożenia zeznań podatkowych powoda i zaświadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wysokości wypłacanego powodowi zasiłku netto za każdy miesiąc niezdolności do pracy w związku ze zgłoszeniem roszczeń dotyczących renty. Dokumentację dotyczącą dochodów powoda pełnomocnik powoda nadesłał przy piśmie z dnia 6 lipca 2022 r., które pozwany otrzymał w dniu 11 lipca 2022 r.

(kserokopia pisma pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.- k.92, kserokopia pisma pełnomocnika powoda z załącznikami- k.93-103, k.106, kserokopia dowodu nadania pisma- k.104, wydruk śledzenia przesyłek- k.105)

Powód nie występował wcześniej przeciwko pozwanym do sądu z roszczeniami odszkodowawczymi w związku z jego nieprawidłowym leczeniem w pozwanym szpitalu ani z roszczeniem o rentę.

(bezsporne, zeznania powoda R. J.- protokół rozprawy z dnia 17 listopada 2023 r. na płycie CD 00:31:44 – 00:37:03 w zw. z 00:08:34 – 00:29:19- koperta k.253)

Przedmiotowych ustaleń stanu faktycznego Sąd dokonał
w oparciu częściowo o zeznania powoda oraz o dokumenty zgromadzone w aktach sprawy oraz dokumenty zgromadzone w załączonych aktach sprawy Sądu Okręgowego w Sieradzu sygn. akt I C 56/16, których treści strony nie kwestionowały.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w tej części, w której podawał on, że przed trafieniem do pozwanego szpitala pobierał on świadczenie rehabilitacyjne. Jego zeznania pozostawały bowiem w oczywistej sprzeczności z zaświadczeniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, z którego wynikało, iż już od 1 maja 2012 r. powód przebywał na rencie. Mało tego z decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynikało, iż powód przed trafieniem do pozwanego szpitala pobierał rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem, która została mu przyznana na okres do 30 listopada 2016 r.

Sąd pominął dowód z opinii biegłego z zakresu rachunkowości na fakty wskazane w pozwie uznając, iż nie ma on znaczenia dla rozstrzygnięcie i z tego samego powodu pominął wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych z zakresu neurologii i medyny pracy na fakty wskazane w odpowiedzi na pozew pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. oraz wnioski dowodowe tego pozwanego o zwrócenie się do podmiotów wskazanych w odpowiedzi na pozew o nadesłanie wskazanych w niej informacji i dokumentów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. podnosił zarzut powagi rzeczy osądzonej gdy chodzi o roszczenia powoda o zasądzenie zadośćuczynienia a pozwany (...) im. M. K. (1) w Ł. wnosił o odrzucenie pozwu w całości.

Jak wynika z art. 199 § pkt 2 kpc Sąd odrzuci pozew jeżeli o to samo roszczenie pomiędzy tymi samymi stronami sprawa jest w toku albo została już prawomocnie osądzona.

Powód domagał się w pozwie zasądzenia renty wyrównawczej oraz zasądzenia „zadośćuczynienia za utracone korzyści”. Ponieważ sprawa o zadośćuczynienie toczyła się już z udziałem stron, należało ustalić w pierwszej kolejności czy powód formułując żądanie „zadośćuczynienia za utracone korzyści” domaga się zapłaty za doznaną krzywdę czy też zapłaty za szkodę majątkową. Na rozprawie pełnomocnik powoda wskazał, iż roszczenia dochodzone przez powoda tytułem „zadośćuczynienia za utracone korzyści” mają wyrównać doznaną przez niego szkodę majątkową.

Ponieważ pomiędzy stronami sprawa o roszczenia odszkodowawcze za szkodę majątkową wynikającą z błędu medycznego popełnionego w pozwanym szpitalu nie toczyła się, Sąd odmówił odrzucenia pozwu.

Z twierdzeń powoda wynikało, iż roszczenia dochodzone pozwem nazwane „zadośćuczynieniem za utracone korzyści” mają zrekompensować brak możliwości uzyskiwania przez niego dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej. Skoro zatem powód niespornie wywodził te swoje roszczenia z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej (w ramach prowadzonej działalności gospodarczej), to niezależnie od nazwania ich „zadośćuczynieniami za utracone korzyści” i metodologii wyliczenia ich wysokości, innej niż metodologia wyliczenia roszczeń dochodzonych w tej sprawie tytułem renty wyrównawczej, stwierdzić należy, że także i one stanową faktycznie żądania zasądzenia renty wyrównawczej w rozumieniu art. 444 § 2 kc. Oczywiście są to roszczenia odszkodowawcze „sensu largo”, ale mające postać renty wyrównawczej.

Pozwani podnosili zarzut przedawnienia roszczeń powoda dochodzonych pozwem wobec czego należało w pierwszej kolejności ustalić czy roszczenia te są przedawnione.

Okresowy – co oczywiste – charakter świadczenia rentowego z tytułu utraty zdolności do pracy zarobkowej, a więc i utraty zdolności do wypracowywania dochodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, obligował Sąd do oceny zarzutu przedawnienia z uwzględnieniem owej „okresowości”. Czym innym jest bowiem przedawnienie samego roszczenia o rentę co do samej zasady, które należy ocenić na podstawie art. 442 ¹ § 1 kc, a czym innym przedawnienie roszczenia o poszczególne, okresowo wymagalne, części renty, co należy oceniać na podstawie art. 118 kc. Istota tego rozróżnienia tkwi w prawidłowej wykładni relacji, w jakiej pozostają do siebie przepisy art. 442 ¹ § 1 kc i art. 118 kc.

Poszczególne świadczenia (raty) rentowe przedawniają się jako świadczenia okresowe w terminie trzech lat od dnia wymagalności każdej z rat (art. 118 kc). Natomiast roszczenie o rentę (o prawo do renty), jak każde roszczenie majątkowe, ulega przedawnieniu, ale zasady przedawnienia tego roszczenia w pierwszej kolejności zostały określone w przepisach dotyczących tego świadczenia, a dopiero w drugiej kolejności, w sprawach w nich nieuregulowanych, stosuje się przepisy ogólne. Do przedawnienia roszczenia o rentę z tytułu rozstroju zdrowia lub uszkodzenia ciała (w wyniku czynu niedozwolonego) i utraty wskutek tego (całkowitej lub częściowej) zdolności do pracy zarobkowej zastosowanie ma art. 442 ¹ § 1 kc. Przy ocenie biegu terminu przedawnienia roszczenia o rentę wyrównawczą każdorazowo należy dokonać rozróżnienia pomiędzy roszczeniem o rentę rozumianym jako roszczenie o przyznanie prawa do renty wyrównawczej a roszczeniem o wymagalną rentę, czyli o zapłatę poszczególnych rat renty. Należy odmiennie traktować – w świetle przepisów o przedawnieniu – roszczenia o rentę oparte na przepisach o czynach niedozwolonych a odmiennie – roszczenia o poszczególne świadczenia okresowe tej renty. Gdy jednak przedawni się prawo do renty, to tym samym przedawni się roszczenie o zaległe świadczenie okresowe. (patrz uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1965 r., III PO 32/64, OSNCP 1966, nr 6, poz. 90). To rozróżnienie przekłada się na sposób ustalenia początku biegu przedawnienia roszczenia powoda o rentę. Bieg przedawnienia roszczeń o zaległe raty rentowe nie może rozpocząć się wcześniej niż bieg przedawnienia roszczenia o rentę (o prawo do renty). Stąd też początek biegu przedawnienia roszczenia o rentę może być wcześniejszy, ale nigdy późniejszy, od początku biegu przedawnienia roszczenia o zaległe świadczenia okresowe (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 1974 r., I PR 184/74, LEX nr 14261). Wprawdzie początek biegu przedawnienia roszczeń z czynu niedozwolonego został określony w art. 442 ¹ § 1 kc inaczej niż początek biegu przedawnienia roszczeń okresowych z art. 120 § 1 kc w zw. z art. 118 kc, jednakże wymagalność poszczególnych rat renty łączy się na tyle ściśle z wymagalnością samej renty, że podlegają one temu samemu reżimowi. Inaczej mówiąc, skuteczne podniesienie zarzutu przedawnienia roszczenia o rentę (o prawo do renty) według art. 442 ¹ § 1 kc oznacza bezzasadność roszczeń o poszczególne raty renty, choćby nie były one jeszcze przedawnione według art. 120 § 1 kc w zw. z art. 118 kc (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 stycznia 2011 r., I PK 142/10, LEX nr 786795).

Jak wynika z art. 442 ¹ § 1 kc roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

W ocenie Sądu podniesienie przez pozwanych zarzutu przedawnienia roszczenia powoda o rentę okazało się skuteczne. Powód bowiem już w momencie otrzymania orzeczenia lekarza orzecznika ZUS z dnia 28 listopada 2013 r. miał świadomość, iż stwierdzona u niego całkowita niezdolności do pracy pozostaje w związku ze stanem jego narządu wzroku, który to stan pogorszył się po zabiegu operacyjnym wykonanym w pozwanym szpitalu, powikłanym udarem niedokrwiennym mózgu. Tym samym powód z pewnością już w dniu 31 grudnia 2013 r. wiedział, iż utracił zdolność do pracy zarobkowej oraz wiedział z czyją działalnością wiązało się pogorszenie jego narządu wzroku powodujące jego całkowitą niezdolność do pracy. Roszczenie powoda o rentę wyrównawczą stało się zatem wymagalne z dniem 31 grudnia 2013 r. a zatem uległo ono przedawnieniu w dniu 31 grudnia 2016 r. Tymczasem roszczenie o rentę wyrównawczą zostało zgłoszone przez powoda w dniu 30 września 2022 r. a więc już po upływie terminu przedawnienia.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił powództwo.

Pomimo tego, iż powód przegrał sprawę i w myśl zasady odpowiedzialności finansowej za wynik sporu wynikającej z art. 98 kpc, powinien ponieść koszty procesu, Sąd nie obciążył go tymi kosztami, na co pozwala mu przepis art. 102 kpc. Sąd uznał bowiem, iż obciążeniu kosztami postępowania powoda, który jest osobą schorowaną i całkowicie niezdolną do pracy, sprzeciwiają się względy słuszności.