Sygn. akt: I C 504/23 upr
Dnia 18 kwietnia 2024 r.
Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
sędzia Sławomir Szubstarski |
Protokolant: |
sekretarz sądowy Agnieszka Piskorz |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 kwietnia 2024 r. w K.
sprawy z powództwa (...).G. z siedzibą w Z. ( Szwajcaria)
przeciwko A. K.
o zapłatę
I. powództwo oddala;
II. zasądza od powoda, na rzecz pozwanego kwotę 917,00 (dziewięćset siedemnaście) złotych wraz z ustawowymi odsetkami za zwłokę od dnia uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu.
Powód (...) (spółka akcyjna) z siedzibą w Z. (Szwajcaria) wniósł o zasądzenie od pozwanego A. K. kwoty 2 703,87 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego i pełnomocnictwa, według norm przepisanych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu wskazał, że pozwany w dniu 3 maja 2021 roku zawarł z wierzycielem pierwotnym (...) sp. z o.o. umowę pożyczki nr (...), na mocy której pozwanemu zostały udostępnione środki pieniężne w kwocie 2 000 złotych na okres 30 dni. Pozwany nie zwrócił udzielonej mu pożyczki, a podjęte polubowne działania windykacyjne okazały się bezskuteczne. Pożyczkodawca zawarł w dniu 2 czerwca 2021 roku, ramową umowę przelewu wierzytelności, w ramach której aktem cesji z 21 lipca 2021 roku zbył na rzecz spółki (...) S.A., przysługującą mu względem pozwanego wymagalną wierzytelność. Następnie w dniu 22 września 2021 roku wierzytelność została przeniesiona umową przelewu wierzytelności na rzecz (...) sp. z o.o. Alternatywna Spółka (...).k. Dalej powód wskazał, że z ostatnim podmiotem zawarł w dniu 22 grudnia 2021 roku umowę cesji portfela wierzytelności zagrożonych, na mocy której nabył wymagalną wierzytelność względem pozwanego.
Na dochodzoną pozwem w niniejszej sprawie kwotę 2 703,87 złotych składają się niespłacone: kapitał pożyczki w wysokości 2 000 złotych; prowizja za udzieloną pożyczkę w wysokości 309,86 złotych; odsetki kapitałowe maksymalne za okres od dnia zawarcia pożyczki do dnia jej wymagalności w wysokości 11,84 złotych; odsetki umowne w wysokości maksymalnych za opóźnienie od dnia następującego po dniu wymagalności do dnia 14 października 2021 roku (dzień wyceny wierzytelności przy jej przelewie na rzecz powoda) w wysokości 84,16 złotych; odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia 15 października 2021 roku do przedednia wytoczenia powództwa w wysokości 298,01 złotych.
W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w podwójnej wysokości stawki minimalnej, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.
W uzasadnieniu stanowiska pełnomocnik pozwanego zakwestionował skuteczność cesji wierzytelności pomiędzy podmiotami wskazanymi w umowach przedstawionych przez powoda, i tym samym legitymację procesową powoda, a także zaprzeczył między innymi, aby zawierał umowę pożyczki na warunkach wskazanych w załączonej do pozwu umowie, aby wyraził zgodę na jej zawarcie. Zarzucił nadto, że powódka nie wykazała okoliczności powołanych w pozwie zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 3 maja 2021 r. A. K. zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę o pożyczkę nr (...), przedmiotem której była pożyczka kwoty 2 000 złotych na okres 30 dni, na warunkach wskazanych w umowie. W tym samym dniu pośrednik kredytowy pożyczkodawcy - (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. przelał na konto pozwanego kwotę 2 000 złotych. Pozwany nie zwrócił pożyczkodawcy jakiekolwiek kwoty.
(dowód: 1. Umowa pożyczki nr (...) – k. 38; 2. potwierdzenie wykonania transakcji płatniczej – k. 39; 3. niezaprzeczone twierdzenia powoda)
W dniu 2 czerwca 2021 roku spółka (...) S.A. z siedzibą w M. zawarła ze spółką (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. ramową umowę przelewu wierzytelności. Na jej podstawie w dniu 21 lipca 2021 roku aktem cesji nr 7 (...) S.A. z siedzibą w M. nabyła wierzytelności.
(dowód: 1. Umowa ramowa przelewu wierzytelności - k. 12-20; 2. Akt cesji nr 7 wraz z oświadczeniem cedenta – k. 21-22)
W dniu 22 września 2021 roku spółka (...) S.A. z siedzibą w M. zawarła ze spółką (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Alternatywna Spółka (...) sp.k. z siedzibą w M. umowę przelewu wierzytelności.
(dowód: umowa przelewu wierzytelności – k.23-24)
W dniu 22 grudnia 2021 roku spółka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Alternatywna Spółka (...) sp.k. z siedzibą w M. zawarła z powodem (...) z siedzibą w Z. (Szwajcaria) umowę przelewu wierzytelności.
(dowód: umowa przelewu wierzytelności wraz z oświadczeniem cedenta o zapłacie skorygowanej ceny nabycia – k. 25-37)
Sąd zważył, co następuje:
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedłożone przez powoda, których zgodność z oryginałem została potwierdzona przez pełnomocnika procesowego. Sąd uznał dokumenty za wiarygodne, przy czym ich częściowa anonimizacja pozwalała poczynić ustalenia jedynie w części dotyczącej treści zawartej umowy o pożyczkę pomiędzy pozwanym a (...) sp. z o.o. w W. oraz co do faktu zawarcia umów przelewu wierzytelności przez poszczególne podmioty. Sam fakt zawarcia poszczególnych umów przelewu wierzytelności nie był też kwestionowany przez pozwanego, który zarzutem procesowym objął jedynie skuteczność cesji wierzytelności względem niego wynikającej z umowy pożyczki nr (...), z dnia 3 maja 2021 roku.
Przedstawione dokumenty oceniane całościowo pozostają we wzajemnej korelacji, tworzą logiczny łańcuch następujących po sobie zdarzeń, które w okolicznościach niniejszej sprawy należycie dowodzą faktu zawarcia przez pozwanego umowy pożyczki nr (...) o treści zawartej w przedstawionym dokumencie. Nie budzi wątpliwości fakt, że pożyczkodawca korzysta z własnego wzorca umowy wobec czego treść dokumentu jest zasadniczo tożsama, zindywidualizowana wyłącznie w zakresie cech indywidualnych pożyczkobiorcy lub uzgodnionej kwoty. Uzgodnienie tych elementów wynika z kolei z potwierdzeniem wykonania transakcji płatniczej z 3 maja 2021 roku. Ostatni z dokumentów w ocenie Sądu wiarygodnie dokumentuje przelew kwoty 2 000 złotych na konto pozwanego A. K. wobec niewykonania przez pełnomocnika pozwanego zobowiązania przedstawienia historii rachunku bankowego pozwanego z okresu obejmującego dzień przelewu (art. 233 §2 kpc). Otrzymanie przez pozwanego kwoty 2 000 złotych oraz jej niezwrócenie, dowodzi zamiaru pozwanego zawarcia umowy pożyczki z (...) sp. z o.o. w W. i akceptacji przez niego warunków umowy.
Odnosząc się w tym miejscu do zarzutu pozwanego wyjaśnić należy, że reguły rozkładu ciężaru dowodowego w procesie cywilnym nie są sztywne. Powód wykazał dokumentem prywatnym (art. 243 1 k.p.c.) przelanie konkretnej kwoty na konkretny numer rachunku bankowego. Skoro pozwany twierdzi, że nie otrzymał środków na podstawie tej operacji, to ciężar dowiedzenia tego twierdzenia jego obciąża.
Powództwo podlegało oddaleniu z powodu niewykazania przez powoda skutecznego nabycia wierzytelności, a tym samym własnej legitymacji procesowej. Zarzut pozwanego okazał się słuszny, choć nie z przyczyn wskazanych w odpowiedzi na pozew.
Ustalenie legitymacji stron procesu poprzedza materialne badanie powództwa. Legitymacja procesowa bowiem to uprawnienie wypływające z prawa materialnego (konkretnego stosunku prawnego) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu konkretnemu podmiotowi, dlatego też fakty, z których wywodzone jest dochodzone roszczenie (tworzące prawo podmiotowe), powinien co do zasady dowieść powód. Zwłaszcza w sytuacji, gdy jak w niniejszej sprawie powództwo zostało wytoczone przez podmiot, który nie zawierał bezpośrednio z pozwanym umowy, z której wywodzony jest obowiązek zapłaty, a ponadto pozwany w treści swego stanowiska procesowego podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda. Rolą Sądu w procesie jest dokonanie oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania co do istoty sprawy, a w wypadku stwierdzenia braku legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), na Sądzie spoczywa obowiązek wydania wyroku oddalającego powództwo.
Z dokumentów przedstawionych przez powoda na okoliczność nabycia uprawnień do wierzytelności wynika co prawda fakt zawarcia poszczególnych umów składających się na łańcuch podmiotowy od wierzyciela pierwotnego ( (...) sp. z o.o. w W.) aż do powoda ( (...) w Z.), jednakże nie wynika, aby przedmiotem tych umów była wierzytelność względem pozwanego z tytułu zawarcia przez niego, ze spółką (...) sp. z o.o. w W., w dniu 3 maja 2021 roku, umowy pożyczki kwoty 2000 złotych. Załączone do poszczególnych umów przelewu wierzytelności załączniki stanowiące wykaz nabytych wierzytelności ( 1. Załącznik do aktu cesji nr 7 z 21 lipca 2021 roku pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) S.A. - k.21; 2. Wykaz wierzytelności do umowy przelewu wierzytelności tytułem pokrycia wkładu niepieniężnego z 22.09.2021 r. k.24v; 3. Załącznik nr 1 do umowy cesji portfela wierzytelności zagrożonych - k. 36) zostały całkowicie zanonimizowane w taki sposób, że nie sposób ustalić, czy dochodzona od pozwanego wierzytelność faktycznie została nabyta ostatecznie przez powoda. Co prawda powód załączył dodatkowe zanonimizowane karty załączników mające dokumentować pozycje wierzytelności względem pozwanego (k. 40-41), które jednak ani nie zostały poświadczone za zgodność z oryginałem, ani nie stanowią wiarygodnej odbitki odpisów poświadczonych za zgodność. Porównanie załączników uwierzytelnionych (znajdujących się na k. 21, 24v i 36) z nieuwierzytelnionymi wydrukami (k. 40-41) jest niemożliwe wobec nie przedstawienia wierzytelnych kart, na których pozycja dotycząca przedmiotowej wierzytelności się znajdowała. Nie mniej na wydrukach zostały również usunięte (przynajmniej częściowo) parafy lub pieczęcie notarialne znajdujące się na oryginałach. Wydruk jednego z załączników (k. 41) jest praktycznie całkowicie nieczytelny. Wskazane defekty uniemożliwiają Sądowi stwierdzenie, że niepoświadczone za zgodność z oryginałem kserokopie stanowią obraz odwzorowujący treść oryginalnego dokumentu, dlatego Sąd nie mógł dać im wiary nawet mając na względzie treść art. 243 1 k.p.c. liberalizującego rygor dowodzenia za pomocą dokumentów.
Zgodnie z regułą dowodzenia z art. 6 k.c. na powodzie spoczywał ciężar dowodzenia w zakresie twierdzeń będących podstawą sformułowanego w pozwie żądania, w szczególności to powód powinien udowodnić skuteczne nabycie spornej wierzytelności. Sąd ma na względzie, że powód jest podmiotem zawodowo trudniącym się nabywaniem wierzytelności i ich egzekwowaniem, co zwiększa miernik poziomu staranności przygotowania procesowej dokumentacji. Tymczasem przedłożone przez stronę powodową dokumenty nie były wystarczające do uznania skuteczności nabycie wierzytelności, a tym samym zasadności wytoczonego powództwa.
Ponieważ negatywny wynik badania legitymacji procesowej powoda poprzedził badanie dalszych okoliczności stanowiących o zasadności powództwa w niniejszej sprawie, z tego też względu Sąd odmówił wnioskowi powoda o wydłużenie terminu do przedstawienia dokumentów dotyczących zobowiązania pierwotnego pozwanego. Wykazanie forsowanej okoliczności nie było bowiem istotne dla rozstrzygnięcia w świetle nie wykazania własnej legitymacji.
Z tego względu powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie i podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie I wyroku.
W punkcie II wyroku Sąd orzekł o kosztach na podstawie art. 98 §1, 1 1 i 3 k.p.c. stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik postępowania. Na tej podstawie zasądził na rzecz pozwanego koszt wynagrodzenia pełnomocnika procesowego w kwocie 900,00 zł, zgodnie z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz koszt poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego w kwocie 17,00 zł. Ani charakter sprawy, ani tez nakład pracy pełnomocnika pozwanego nie uzasadniały wniosku pełnomocnika pozwanego o zasądzenie wynagrodzenia w podwójnej wysokości stawki minimalnej.
1. odnotować;
2. odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełn. Powoda;
3. z apelacją lub za 14 dni.
K., dnia 7 maja 2024 r.