Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 września 2023 r.

Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Danuta Kozikowska

Protokolant: sekretarz sądowy Cecylia Olewińska

po rozpoznaniu w dniu 13 września 2023 r. w Kwidzynie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.

przeciwko W. S.

o zapłatę

zasądza od pozwanego W. S. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 5.195,62 zł (pięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt pięć złotych 62/100) z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) od dnia 08 maja 2023 roku do dnia zapłaty, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 925,70 zł (dziewięćset dwadzieścia pięć złotych 70/100) od dnia 08 maja 2023 roku do dnia zapłaty, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 669,92 zł (sześćset sześćdziesiąt dziewięć złotych 92/100) od dnia 08 maja 2023 roku do dnia zapłaty;

zasądza od pozwanego W. S. na rzecz powoda (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. kwotę 2.217 zł (dwa tysiące dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

sędzia Danuta Kozikowska

sygn. akt I C 514/23 upr.

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wnosił o zasądzenie od pozwanego W. S. kwoty 5.195,62 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 3.600,00 zł od dnia wniesienia pozwu w ramach elektronicznego postępowania upominawczego, tj. od dnia 08 maja 2023 r. do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot 925,70 zł oraz 669,92 zł od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty. Powód wnosił nadto o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany w dniu 25 maja 2022 roku zawarł z (...) Sp. z o.o. umowę pożyczki o numerze (...). Pożyczka została zawarta w ramach prowadzonej przez powoda działalności gospodarczej w zakresie udzielania kredytów i świadczenia innych usług finansowych. Do zawarcia umowy doszło poprzez wykorzystanie przez pozwanego służącej do tego celu platformy pożyczkowej. Udzielenie pożyczki zostało poprzedzone rejestracją pozwanego w systemie spółki oraz weryfikacją poprawności podanych przez niego danych. Po otrzymaniu wniosku o pożyczkę (...) Sp. z o.o. przesłał pozwanemu na trwałym nośniku dokument – Formularz informacyjny opracowany według wzoru wymaganego przez przepisy ustawy o kredycie konsumenckim, w którym podano informację o głównych cechach kredytu, kosztach kredytu, w tym wskazano rzeczywistą roczną stopę oprocentowania, zasady związane z brakiem płatności w terminie oraz warunki i zasady, na jakich można odstąpić od umowy. Złożony przez pozwanego wniosek o udzielenie pożyczki został pozytywnie zweryfikowany i w związku z powyższym doszło do zawarcia umowy pożyczki. Następnie pozwanemu udostępniono dokumenty w formie plików PDF umożliwiających ich zapisanie na komputerze pozwanego, tj. Ramową umowę pożyczki wraz z Tabelą Opłat i Prowizji, Regulamin świadczenia usług oraz Potwierdzenie zawarcia umowy pożyczki. Do zawarcia powyższej umowy doszło na odległość, bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. W ramach zawartej umowy pożyczkodawca przekazał na wskazane przez pozwanego konto bankowe kwotę 1.000 zł, a pozwany zobowiązał się do spłaty zadłużenia do dnia 24 czerwca 2022 roku, na które składała się kwota przekazanego kapitału powiększona o prowizję umowną oraz oprocentowanie w łącznej kwocie 1.283,20 zł. Pożyczka nie została przez pozwanego spłacona w terminie. W związku z powyższym aby dokonać spłaty długu wynikającego z umowy pożyczki nr (...) pozwany wystąpił do powoda o udzielenie pożyczki przeznaczonej na spłatę poprzedniego zobowiązania. W konsekwencji wniosku o pożyczkę w dniu 27 maja 2022 r. została zawarta pomiędzy powodem a pozwanym umowa pożyczki nr (...) na czas oznaczony (umowa o kredyt konsumencki zawierana na wniosek konsumenta na odległość). Tym samym pozwany celem zaspokojenia (...) Sp. z o.o. zawarł z powodem umowę pożyczki o nr (...). W ramach zawartej umowy powód spłacił zobowiązanie pozwanego wobec (...) Sp. z o .o. w całości. Pozwany nie wywiązał się z zobowiązań umowy pożyczki numer (...) zawartej z powodem, w ramach której był zobowiązany do zapłaty sumy 4.619,40 zł do dnia 26 czerwca 2022 r., na którą składała się kwota udzielonej pożyczki powiększona o prowizję umowną oraz oprocentowanie. Data wymagalności pożyczki przypadała na dzień 26 czerwca 2022 r. Powód wezwał pozwanego do zapłaty, jednak zadłużenie nie zostało w całości uregulowane. Roszczenie objęte pozwem było dochodzone przez powoda w ramach elektronicznego postępowania upominawczego przed Sądem Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny pod sygnaturą Nc-e 693689/23. Postępowanie to zostało umorzone.

Powód wskazał, że roszczenie objęte pozwem obejmuje:

• niespłaconą kwotę pożyczki nr (...) – 3.600,00 zł;

• prowizję umowną (pozaodsetkowe koszty kredytu) oraz odsetki umowne – 925,70 zł;

• sumę skapitalizowanych odsetek obliczonych za okres od dnia następnego po dniu wymagalności roszczenia do dnia poprzedzającego złożenie powództwa w elektronicznym postępowaniu upominawczym, obliczonych od kwoty pożyczki oraz prowizji w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w art. 481 § 2 k.c., tj. dwukrotności wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie.

Pozwany W. S. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda kosztów procesu. Pozwany podniósł zarzuty nieudowodnienia roszczenia powoda co do zasady i wysokości, nieudowodnienia wymagalności roszczenia, nieważności postanowień umownych zawartych przez przedsiębiorcę z konsumentem w zakresie dotyczącym kosztów umowy, prowizji i opłat, braku indywidualnego uzgodnienia treści umowy przez przedsiębiorcę z konsumentem, niedostatecznego wypełnienia wobec konsumenta obowiązków informacyjnych i obowiązków pożyczkodawcy określonych w ustawie o kredycie konsumenckim, niezgodności postanowień umowy z zasadami współżycia społecznego oraz nieważności postanowień umowy dotyczących odsetek, kosztów, opłat i prowizji jako rażąco wygórowanych i nie uzgodnionych indywidualnie z konsumentem, a także jako stanowiących klauzule niedozwolone.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że roszczenie dochodzone pozwem jest całkowicie bezzasadne, zaś powód nie udowodnił zasadności i wysokości dochodzonego roszczenia. Nie zostało udowodnione przez powoda, aby pozwany zawarł umowę pożyczki, na którą powód powołuje się w pozwie. Na egzemplarzu umowy, jaki został przedłożony przez powoda brak jest podpisu pozwanego. Pozwany zaprzeczył, aby taką umowę zawierał oraz aby zwracał się z wnioskiem o refinansowanie rzekomo wcześniej zawartej umowy pożyczki. Powód na potwierdzenie podnoszonych okoliczności nie przedstawił żadnych dowodów. Dowodu takiego nie stanowi wydruk zatytułowany „dane przelewu weryfikacyjnego”, który nie został podpisany, nie stanowi więc chociażby dokumentu prywatnego. Poza tym powód powoływał się na pożyczkę z dnia 25 maja 2022 r. nr (...), tymczasem w wydruku tym została podana data umowy 06 kwietnia 2022 r. i numer (...), nie dotyczy więc on pożyczki, na którą powołuje się powód. Przedłożone przez powoda wydruk umowy pożyczki i formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego stanowiące wzorzec umowy pozwalają jedynie na ustalenie posługiwania się nim przez (...) sp. z o.o. przy udzielaniu pożyczek. Natomiast jego postanowienia sugerują, jakoby umowa pożyczki wymagała złożenia dodatkowych oświadczeń woli skutkujących właśnie zawarciem umowy pożyczki (właściwej). Złożenie takich oświadczeń przez strony powodową i pozwaną nie zostało wykazane. Przedłożony formularz nie został przez strony podpisany. Powód nie przedstawił żadnych dowodów, z których wynikałoby, że postanowienia tej umowy zostały przez pozwanego zaakceptowane. Powód nie udowodnił również wypłaty kwoty pożyczki pozwanemu. Nie zostało przedstawione potwierdzenie transakcji, z którego wynikałaby okoliczność wypłaty kwoty z tytułu pożyczki. Powód jako potwierdzenie wypłaty przedstawił jedynie wydruk komputerowy zatytułowany „dane przelewu pożyczki na rachunek klienta”. Wydruk ten nie został podpisany, nie stanowi więc chociażby dokumentu prywatnego. Nie zostało również udowodnione, że pozwany jest właścicielem rachunku bankowego, na który miał zostać zlecony rzekomy przelew.

Pozwany podniósł również, że w przedłożonych przez powoda wydrukach umowy pożyczki zawarte są klauzule niedozwolone zastrzegające opłaty nienależne i rażąco wygórowane. W szczególności postanowienia umowne przewidujące po stornie pożyczkodawcy uprawnienie do pobierania opłat za przedłużenie spłaty są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i mają abuzywny charakter. Jak wynika z przedłożonych przez powoda wydruków, pozwany miał rzekomo otrzymać kwotę 1.000 zł, a po rzekomym refinansowaniu zobowiązany był do spłaty kwoty 4.619,40 zł. Koszt pożyczki wynosił więc 3.619,40 zł. Pożyczka miała zostać zawarta na 30 dni. Pozwany zakwestionował postanowienia umowne przewidujące prowizję za przedłużenie terminów spłaty pożyczki uznając je za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a nadto mające abuzywny charakter. W ocenie pozwanego postanowienia przedmiotowej umowy, w których zastrzeżono przedmiotową prowizję uznać należy za sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w rozumieniu art. 58 § 2 k.c., 353 ¹ k.c. i art. 5 k.c., stanowiące obejście przepisu art. 359 § 2 ¹ k.c. o odsetkach maksymalnych, a także za stanowiące niedozwolone klauzule umowne w myśl art. 385 ¹ § 1 k.c. Kreowanie prowizji za przedłużenie terminu spłaty pożyczki (maksymalnie 30 dni) czyni sporną opłatę wygórowaną i tym samym zawierającą w sobie nadmierny element obciążenia pożyczkobiorcy, prowadzący do zachwiania równowagi stron stosunku zobowiązaniowego, co pozostaje w sprzeczności z zasadą swobody umów, o której mowa w art. 353 ¹ k.c. W kwocie omawianej prowizji niewątpliwie zostały ukryte nadmiernie wygórowane obciążenia pożyczkobiorcy. Zapisy umowy odnoszące się do przedmiotowych prowizji są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i kształtują obowiązki pożyczkobiorcy w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, albowiem określone przez stronę powodową opłaty nie mają jakiegokolwiek uzasadnienia. Postanowienia umowne odnośnie dopuszczalności naliczenia takich opłat nie były z pozwanym jako konsumentem indywidualnie uzgadnianie, a niewątpliwie kształtują jego obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając interesy konsumenta. Należy zatem uznać, że postanowienia te nie wiążą pozwanego, gdyż w tym zakresie spełnione są przesłanki z art. 385 ¹ § 1 k.c. Pozwany jako pożyczkobiorca nie miał rzeczywistego wpływu na treść postanowień umownych m które zostały mu narzucone przez pożyczkodawcę. Powód posługiwał się wzorcem umowy, zaś kwestionowane postanowienia umowne o prowizji za przedłużenie terminu spłaty pożyczki zostały przejęte z wzorca umowy zaproponowanej pozwanemu jako konsumentowi przez kontrahenta. W świetle powyższych rozważań uznać należy, że postanowienia umowy odnoszące się do tej prowizji nie wiążą pozwanego. Powód arbitralnie narzucił pozwanemu sporną prowizję, która nie znajduje żadnego racjonalnego uzasadnienia, kierując się w tej sferze wyłącznie własnym partykularnym interesem. Wobec powyższego dochodzone roszczenie jest całkowicie bezzasadne i winno zostać oddalone przez sąd.

Sąd ustalił, co następuje:

Powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. prowadzi działalność gospodarczą, której przeważającym przedmiotem są „pozostałe formy udzielania kredytów”. W ramach swojej działalności udziela pożyczek osobom fizycznym z wykorzystaniem strony internetowej szybkagotowka.pl.

/ dowód: wydruk z Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego (numer KRS (...)) – k. 8 verte – 9 verte, Regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną przez (...) Sp. z o.o. – k. 10 – 13 verte/

W dniu 27 maja 2022 r. powód oraz pozwany W. S. zawarli umowę pożyczki nr (...). Pożyczka została udzielona na kwotę 3.600,00 zł. Na całkowity koszt pożyczki składały się prowizja w kwocie 972,00 zł i odsetki w łącznej kwocie 47,40 zł. Całkowita kwota do zapłaty została ustalona na 4.619,40 zł. Spłata pożyczki miała nastąpić jednorazowo w terminie do dnia 26 czerwca 2022 r.

Wypłata kwoty pożyczki miała nastąpić na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. o numerze (...).

/ dowód: Ramowa Umowa Pożyczki z Załącznikiem 1 (Tabela Opłat) – k. 14 – 18, umowa pożyczki nr (...) (Potwierdzenie zawarcia Umowy Pożyczki) z załącznikami – k. 18 verte - 21/

Wyżej wskazana pożyczka została zaciągnięta przez pozwanego na spłatę pożyczki wynikającej z umowy numer (...) zawartej w dniu 25 maja 2022 r. z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na kwotę 1.000 zł, przekazanej mu na rachunek bankowy numer (...).

/ dowód: regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną przez (...) Sp. z o.o. – k. 21 verte – 25, Ramowa Umowa Pożyczki z załącznikiem – k. 25 verte – 29 verte, umowa pożyczki nr (...) (Potwierdzenie zawarcia Umowy Pożyczki) – k. 30, dane przelewu pożyczki na rachunek klienta – k. 31/

Pismem z dnia 27 lipca 2022 r. powód skierował do pozwanego ostateczne wezwanie do zapłaty zadłużenia z tytułu umowy pożyczki (...) w kwocie 4.680,47 zł w terminie nie późniejszym niż 3 dni od momentu otrzymania wezwania pod rygorem przekazania informacji o nieuregulowanym zobowiązaniu do (...) S.A. oraz (...)S.A., a następnie skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego i egzekucji komorniczej.

/ dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 31 verte, potwierdzenie nadania przesyłki nr (...) – k. 32/

W dniu 08 maja 2023 r. powód wniósł do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zapłatę kwoty 5.195,62 zł z odsetkami i kosztami postępowania tytułem wierzytelności z umowy pożyczki numer (...).

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 18 maja 2023 r. wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu, sygn. akt VI Nc-e 693689/23.

Następnie wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwanego i utraty mocy nakazu zapłaty z dnia 18 maja 2023 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 25 maja 2023 r. umorzył postępowanie w całości.

/ dowód: wydruk pozwu wniesionego w sprawie VI Nc-e 693689/23– k. 32 verte – 33 verte,, postanowienie Referendarza Sądowego w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie z dnia 2023-05-25 – k. 34/

Sąd zważył, co następuje:

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Sąd uznał roszczenie powoda za uzasadnione w całości.

Stan faktyczny został ustalony na podstawie dowodów z dokumentów prywatnych przedłożonych przez powoda. Pozwany bowiem nie zaoferował Sądowi żadnych dowodów, ograniczając się do zaprzeczenia większości twierdzeń i tez powoda, bez udowodnienia zasadności swoich twierdzeń. W ocenie Sądu zarzuty pozwanego wynikały wyłącznie z przyjętej przez niego linii obrony i zostały zgłoszone wyłącznie na użytek niniejszego procesu. Ocena ta znajduje pośrednie potwierdzenie w fakcie, że pozwany wezwany przez Sąd do osobistego stawiennictwa celem przesłuchania w charakterze strony pod rygorem pominięcia dowodu z przesłuchania, bez usprawiedliwienia nie stawił się na rozprawie wyznaczonej na dzień 13 września 2023 r., wobec czego Sąd pominął dowód z przesłuchania pozwanego.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z art. 77 ³ k.c. dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Wobec powyższego wbrew zarzutom pozwanego za dokumenty Sąd uznał również przedłożone przez powoda niepodpisane wydruki komputerowe.

Pozwany w odpowiedzi na pozew podniósł szereg zarzutów, zaprzeczając prawie wszystkim twierdzeniom i tezom powoda. Pozwany zaprzeczył przede wszystkim, by zawarł z powodem złożoną do akt sprawy umowę pożyczki nr (...). Legitymacja bierna pozwanego była zatem kwestią sporną.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z treścią art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Umowa pożyczki jest zatem umową dwustronnie obowiązującą. W przypadku pożyczki pieniężnej pożyczkodawca ma zatem prawo żądać zwrotu pożyczonych środków finansowych po przekazaniu pożyczkobiorcy ustalonej kwoty pieniężnej.

Nadmienić należy, że art. 393 k.c. dopuszcza możliwość zastrzeżenia w umowie spełnienia świadczenia przez dłużnika na rzecz osoby trzeciej, zatem pożyczkodawca może przekazać pożyczone środki finansowe na rzecz innej osoby niż pożyczkobiorca. Sytuacja taka miała miejsce w niniejszej sprawie, w której zgodnie z postanowieniami umownymi wypłata kwoty pożyczki miała nastąpić na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o. (pkt 2 umowy pożyczki nr (...)).

W niniejszej sprawie umowa pożyczki, z której powód wywodził swoje roszczenie została zawarta przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość.

Definicja umowy na odległość zawarta zostało w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (tekst ujednolicony Dz.U. z 2020 r. poz. 287).

Zgodnie z tym przepisem umowa taka jest zawierana przez przedsiębiorcę z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Ważnym warunkiem zawarcia umowy pożyczki na odległość jest przedstawienie konsumentowi przed zawarciem umowy w sposób jasny i zrozumiały wszystkich informacji na temat warunków i kosztów pożyczki. Dlatego na stronach firm pożyczkowych znaleźć można suwaki służące określaniu dokładnych kosztów pożyczenia konkretnej sumy pieniędzy, ramowe umowy pożyczek oraz tabele opłat. Również na stronie internetowej www.szybkagotowka.pl udostępniony został taki suwak, a także następujące dokumenty w wersji elektronicznej: formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego, ramowa umowa pożyczki, tabela opłat oraz regulamin świadczenia usług drogą elektroniczną. Okoliczność ta czyni oczywiście bezzasadnym zarzut pozwanego dotyczący rzekomego niewywiązania się przez pożyczkodawcę z obowiązku przedstawienia mu informacji i danych wymaganych przepisami ustawy o kredycie konsumenckim, albowiem pozwany niewątpliwie miał możliwość zapoznania się z postanowieniami i warunkami umowy pożyczki przed jej zawarciem.

Niewątpliwie z inicjatywy pozwanego pomiędzy nim a powodem doszło do zawarcia w drodze elektronicznej umowy regulowanej przez ustawę z dnia 18 lipca 2002 roku o świadczeniu usług drogą elektroniczną (tekst ujednolicony Dz. U. z 2020 r., poz. 344).

Zawarta pomiędzy powodem a pozwanym umowa określona jako umowa pożyczki pod względem prawnym stanowi kredyt konsumencki zawierany na odległość w rozumieniu art. 5 pkt 13 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (tekst ujednolicony Dz.U. z 2023 r., poz. 1028). Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumenckie rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1). Natomiast przez kredyt konsumencki zawierany na odległość rozumie się umowę o kredyt konsumencki zawieraną z konsumentem bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość (art. 5 pkt 13). Przedmiotowa umowa pożyczki spełnia powyższe przesłanki, wobec czego stosuje się do niej przepisy przytoczonej ustawy. Konsument, który zawarł na odległość umowę o usługi finansowe, może od niej odstąpić bez podania przyczyn, składając stosowne oświadczenie na piśmie w terminie czternastu dni od daty zawarcia umowy (art. 27 ustawy o prawach konsumenta). Wyżej wskazane uprawnienie zostało przypomniane w § 16 ust. 1 Ramowej Umowy Pożyczki. W niniejszej sprawie pozwany nie wykazał, aby od zawartej umowy odstąpił, zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 6 k.c.

Podkreślić należy, że pozwany nie wykazał również, by ktoś wykorzystał jego dane osobowe do uzyskania pożyczki. Logicznym w świetle zasad doświadczenia życiowego jest, że gdyby zdarzenie takie miało miejsce, to pozwany zawiadomiłby organy ścigania, a w toku niniejszego procesu w celu podjęcia obrony przed nieuzasadnionymi roszczeniami powoda stawiłby się na rozprawie w celu złożenia zeznań w charakterze strony na okoliczność bezprawnego wykorzystania jego danych osobowych. Tak postępuje człowiek należycie dbający o swoje interesy. W niniejszej sprawie pozwany jednakże nie stawił się na rozprawie mimo wyraźnego, skutecznego wezwania Sądu, swojej nieobecności nie usprawiedliwiając.

Reasumując, dowody przedłożone przez powoda w ocenie Sądu są wystarczające dla uznania za udowodniony faktu zawarcia umowy pożyczki i nie stoi temu na przeszkodzie okoliczność, że umowa pożyczki ani Ramowa Umowa Pożyczki nie zostały podpisane przez pozwanego własnoręcznie ani przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Przytoczony przepis nie wprowadza jednak rygoru nieważności, co oznacza, że umowa o kredyt konsumencki niepodpisana przez kredytobiorcę jest ważna w świetle art. 73 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, dokumentową albo elektroniczną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.

Pozwany podnosił również, że powód nie wykazał wypłaty kwoty pożyczki na jego rzecz. Zarzut ten był jednakże bezprzedmiotowy, albowiem jak wskazano już we wcześniejszej części uzasadnienia, kwota pożyczki zgodnie z postanowieniami umownymi miała zostać przekazana na rachunek bankowy należący do (...) Sp. z o.o., a nie na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. Pozwany reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika będącego radcą prawnym nie zaprzeczył natomiast przekazaniu przez powoda środków finansowych na rzecz ww. podmiotu, w związku z czym okoliczność tę należało uznać za bezsporną. Ponadto pozwany nie wykazał, aby złożył reklamację w związku z niewywiązaniem się przez powoda z zobowiązań umownych, co pozwala na przyjęcie uzasadnionego domniemania, że powód zgodnie z umową dokonał zrefinansowania umowy pożyczki zaciągniętej przez pozwanego z (...) Sp. z o.o.

Na potwierdzenie istnienia obciążającego pozwanego zadłużenia wobec (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. powód przedłożył egzemplarz umowy pożyczki nr (...), zawartej przez pozwanego W. S. w dniu 25 maja 2022 r. z (...) Sp. z o.o. (k. 30). Powód wykazał również wypłatę kwoty pożyczki w wysokości 1.000 zł na rachunek bankowy wskazany przez pozwanego, który to rachunek został wcześniej zweryfikowany przy pomocy przelewu w kwocie 0,10 zł (dane przelewu weryfikacyjnego – k. 30 verte). Jak wskazano już we wcześniejszej części uzasadnienia, pozwany nie wykazał, aby inna osoba posłużyła się jego danymi osobowymi w celu uzyskania pożyczki, wobec czego w ocenie Sądu brak było podstaw do zakładania, że rachunek bankowy, na który dokonano przelewu nie należał do pozwanego, tym bardziej, że pozwany nie podnosił, aby zaciągał pożyczkę na potrzeby jakiekolwiek innej osoby, której miałby przekazać uzyskane środki finansowe.

Wysokość całkowitej kwoty do zapłaty została wyraźnie wskazana w umowie pożyczki w wierszu 6 tabeli. W uzasadnieniu pozwu powód dokładnie wskazał, jakie należności wchodzą w skład kwoty dochodzonej pozwem.

Nie budzi również wątpliwości wymagalność roszczenia dochodzonego pozwem. Roszczenie stało się wymagalne z upływem wskazanej w umowie pożyczki daty spłaty pożyczki, tj. 26 czerwca 2022 r. Pozew w niniejszej sprawie został wniesiony do Sądu w dniu 05 lipca 2023 r. (data nadania przesyłki w placówce pocztowej), a więc w czasie, gdy roszczenie było już wymagalne.

Również koszty pożyczki przewidziane w umowie w ocenie Sądu nie stanowią klauzul niedozwolonych (abuzywnych). Na koszty pożyczki składały się: prowizja w kwocie 972,00 zł i odsetki w łącznej kwocie 47,40 zł. Każde z tych kosztów związane są z określonymi uprawnieniami i czynnościami pożyczkodawcy. Odsetki umowne stanowią umowne wynagrodzenie za korzystanie przez pożyczkobiorcę ze środków finansowych pożyczkodawcy w okresie, w jaki pożyczkobiorca ma prawo dysponować środkami pieniężnymi pożyczkodawcy. Natomiast prowizja oznacza opłatę należną pożyczkodawcy od pożyczkobiorcy w wysokości określonej w umowie pożyczki z tytułu przygotowania, udzielenia i korzystania z pożyczki, spłacaną jednorazowo (w przypadku pożyczek z jedną ratą) lub w częściach wraz z poszczególnymi ratami pożyczki stosownie do treści harmonogramu (w przypadku pożyczek ratalnych) – vide § 1 pkt 1.24 Ramowej Umowy Pożyczki. W związku z powyższym w ocenie Sądu powód nie miał obowiązku wykazywania podejmowanych czynności związanych z obsługą pożyczki oraz faktycznie poniesionych przez siebie kosztów.

Zobowiązanie pożyczkobiorcy do pokrycia powyższych kosztów co do zasady nie jest niedozwolone. Przewidziane w zawartej z pozwanym umowie pozaodsetkowe koszty pożyczki mieszczą się w ustawowym limicie przewidzianym przez ustawodawcę w art. 36 a ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 12 maja 2011 r.

Zgodnie z ww. przytoczonym przepisem w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia umowy, tj. 27 maja 2022 r. Maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu oblicza się według wzoru:

w którym poszczególne symbole oznaczają:

MPKK - maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu,

K - całkowitą kwotę kredytu,

n - okres spłaty wyrażony w dniach,

R - liczbę dni w roku.

Zgodnie z tym wzorem w niniejszej sprawie pozaodsetkowe koszty umowy pożyczki nr (...) nie mogłyby przekroczyć kwoty 1.268,75 zł, przyjmując zgodnie z treścią umowy, że całkowita kwota pożyczki wynosiła 4.619,40 zł, okres spłaty wyrażony w dniach - 30 dni. W umowie pożyczki którą zawarł pozwany limit ten nie został przekroczony, bo naliczono wynagrodzenie prowizyjne w kwocie 972,00 zł.

Okoliczność, iż pozaodsetkowe koszty kredytu konsumenckiego nie przekraczają wysokości określonej w art. 36a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim nie wyłącza jednakże oceny, czy postanowienia określające te koszty są niedozwolone (art. 385 ¹ § 1 k.c.). W związku z powyższym Sąd dokonał analizy postanowień umownych pod tym kątem.

Stosownie do art. 385 ¹ § 1 k.c. niedozwolonym postanowieniem umownym są postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Postanowienie umowy może zatem zostać uznane za niedozwolone po łącznym spełnieniu wskazanych wyżej przesłanek.

Wbrew twierdzeniom pozwanego brak jest podstaw do uznania, że prowizja była postanowieniem nieuzgodnionym indywidualnie. Brak jest podstaw do uznania, że zapis o prowizji kształtował prawa i obowiązki pozwanego w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Brak wreszcie podstaw do uznania, że zapis o prowizji rażąco naruszał interesy pozwanego. Kwestię ewentualnej abuzywności zapisu o prowizji Sąd ustalił na podstawie dowodów przedłożonych przez powoda i wniosków z nich wypływających w oparciu o reguły logicznego rozumowania i art. 233 § 2 k.p.c.

Wskazać należy, że nieuzgodnione indywidualnie są te zapisy na które konsument nie miał wpływu lub zostały włączone do umowy i konsument nie zdawał sobie sprawy z tego faktu. „Uzgodnione indywidualnie” nie oznacza, że konsument negocjował określony zapis umowy i w wyniku negocjacji doprowadził do modyfikacji zapisu. W ocenie Sądu „uzgodnione indywidualnie” są te zapisy, które konsument rozumiał, akceptował i miał teoretycznie możliwość wyboru zawarcia umowy na takich warunkach lub nie. W niniejszej sprawie mimo, że umowa została zawarta przy użyciu wzorca umownego to zapis o prowizji został zaakceptowany przez pozwanego. Zapis ten jest jednoznaczny i bardzo czytelny (wysokość prowizji jest wskazana w tabeli na pierwszej stronie umowy). Wysokość prowizji została wskazana jako część całkowitego kosztu pożyczki i określona kwotowo w sposób nie budzący wątpliwości co do wysokości. Wobec powyższego trudno uznać, że pozwany nie zrozumiał treści umowy pożyczki lub nie akceptował jej warunków w chwili zawierania. Dochowaniem minimalnej należytej staranności powinno być porównanie kwoty pożyczki z całkowitą kwotą do zapłaty.

Pozwany nie skorzystał z przysługującego mu prawa do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny w terminie 14 dni od daty zawarcia umowy (§ 16 ust. 1 Ramowej Umowy Pożyczki zgodny z art. 27 ust. 1 ustawy o prawach konsumenta), czego skutkiem byłoby wygaśnięcie umowy. Nic nie stało na przeszkodzie, aby pozwany po uznaniu prowizji za wygórowaną odstąpił od przedmiotowej umowy i skorzystał z oferty innego pożyczkodawcy, czego jednak nie uczynił.

Ewidentnie zapis o prowizji nie kształtował praw i obowiązków pozwanego w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami. Spółka świadcząca usługi udzielania pożyczek gotówkowych musi być instytucją rentowną by zapewnić sobie ciągłość działania. Prowizja jest wynagrodzeniem pożyczkodawcy należnym za przygotowanie i udzielenie pożyczki oraz obsługę pożyczki w całym okresie kredytowania.

Prowizja w kwocie 972,00 zł jest niewygórowana przy pożyczce w kwocie 3.600 zł – stanowi zaledwie jej 27 %. Wobec powyższego zapis umowny w części dotyczącej naliczenia prowizji nie ma charakteru nieuczciwego i nie jest w okolicznościach niniejszej sprawy postanowieniem abuzywnym.

Zaznaczyć ponadto należy, że zgodnie z § 13 pkt 12 zd. 2 Ramowej Umowy Pożyczki w przypadku spłaty całości lub części pożyczki przed dniem spłaty całkowity koszt pożyczki ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono termin, na jaki została udzielona pożyczka.

Pozwany zawarł umowę pożyczki w ramach swobody kontraktowej. Znał treść swoich zobowiązań, w szczególności ich wysokość i termin ich spłaty.

Nadmienić należy, że zarówno z treści samej umowy pożyczki, jak i pozostałych dokumentów przedłożonych przez powoda nie wynika, aby powód pobierał prowizję „za przedłużenie terminu spłaty pożyczki”, wobec czego wywody pozwanego na temat niezgodności z prawem tego typu prowizji pozostawały bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Reasumując, żaden z wyżej przedstawionych zarzutów podniesionych przez pozwanego nie okazał się trafny, dlatego powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Wobec powyższego Sąd, wobec nieuwzględnienia zarzutów podniesionych przez pozwanego w odpowiedzi na pozew na podstawie art. 720 § 1 k.c. orzekł jak w punkcie 1. wyroku, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.195,62 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie liczonymi od kwoty 3.600 zł oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot 925,70 zł i 669,92 zł, ustalając początkowy termin płatności odsetek na 8 maja 2023 r., która to data nie była niewątpliwie przedwczesna biorąc pod uwagę fakt, że obowiązek spłaty pożyczki stał się wymagalny w dniu 26 czerwca 2022 r.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., obciążając nimi pozwanego jako stronę przegrywającą niniejszy spór. Na zasądzoną kwotę 2.217 zł składały się zaś kwoty: 400 zł tytułem opłaty od pozwu, 1800 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustaloną na podstawie § 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Od kwoty kosztów postępowania Sąd zasądził nadto odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

sędzia Danuta Kozikowska