S
ygn. akt I C 515/23
Dnia 13 września 2023 r.
Sąd Rejonowy w Kwidzynie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: sędzia Danuta Kozikowska
Protokolant: sekretarz sądowy Cecylia Olewińska
po rozpoznaniu w dniu 13 września 2023 r. w Kwidzynie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.
przeciwko J. G. i B. G.
o zapłatę
zasądza solidarnie od pozwanych J. G. i B. G. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 16.979,34 zł (szesnaście tysięcy dziewięćset siedemdziesiąt dziewięć złotych 34/100) wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 13 marca 2023 roku do 13 września 2023 roku, którą tą kwotę rozkłada na 19 rat miesięcznych z czego 18 rat w wysokości po 1000 zł (jeden tysiąc złotych), a ostatnia 19 rata w wysokości 1.071,53 zł (jeden tysiąc siedemdziesiąt jeden złotych 53/100) płatne do 20-go każdego miesiąca z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie na wypadek płatności którejkolwiek z rat od chwili uprawomocnienia się wyroku;
odstępuje od obciążenia pozwanych zwrotem kosztów procesu na rzecz powoda.
sędzia Danuta Kozikowska
Sygn. akt I C 515/23
Powód (...) S.A. z siedzibą w W. wnosił o zasądzenie od pozwanych B. G. i J. G. solidarnie kwoty 16.979,34 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym do dnia zapłaty od kwoty 52.161,14 zł. Powód wnosił również o zasądzenie od pozwanych kosztów procesu według norm prawem przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu wskazano, że powód wniósł przeciwko pozwanym pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym w dniu 10 marca 2023 r. W dniu 18 kwietnia 2023 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty, w którym nakazał pozwanym zapłacić na rzecz powoda kwotę 52.161,14 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 13 marca 2023 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 4.253,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się nakazu zapłaty do dnia zapłaty. Wobec złożenia przez pozwanych częściowego sprzeciwu od nakazu zapłaty Sąd postanowieniem z dnia 19 maja 2023 r. umorzył postępowanie w części, tj. co do kwoty 16.979,34 zł, co do odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 13 marca 2023 r. do dnia zapłaty oraz co do kosztów procesu. W związku z tym, że nakaz zapłaty z dnia 18 kwietnia 2023 r. uprawomocnił się w części dotyczącej kwoty 35.158,20 zł, w niniejszej sprawie powód dochodził zapłaty pozostałej części roszczenia, co do której postępowanie uległo umorzeniu, tj. kwoty 16.979,34 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty od kwoty 52.161,14 zł oraz kosztami procesu. Wymagalna wierzytelność pieniężna dochodzona przez powoda od pozwanych wynika z umowy kredytu gotówkowego nr (...) z dnia 04 sierpnia 2017 r. Stosownie do umowy Bank udzielił pozwanym kredytu w kwocie 32.000,00 zł. Spłata kredytu miała następować w 120 ratach płatnych od 16 września 2017 r. do 16 sierpnia 2027 r. Zgodnie z zawartą umową oprocentowanie kredytu wynosiło 9,00 % w stosunku roku. RRSO wyniosło 17,21%. Całkowita kwota do zapłaty na dzień zawarcia umowy wynosiła 64.621,20 zł. Powód wykonał zobowiązanie wynikające z zawartej umowy, na warunkach określonych w umowie, w przeciwieństwie do pozwanych, którzy nie wywiązali się z obowiązku terminowej spłaty swoich zobowiązań. W związku z tym, że pozwani nie wywiązali się z zobowiązania do terminowej realizacji umowy i zalegali z zapłatą należności z umowy, powód na podstawie umowy pismem z dnia 16 czerwca 2020 r. nadanym listem poleconym wezwał do zapłaty zaległości w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania. Pozwani mimo wezwania do zapłaty nie uregulowali zobowiązań wynikających z umowy. W związku z powyższym powód zgodnie z umową pismem z dnia 16 kwietnia 2020 r. rozwiązał umowę z dniem 16 czerwca 2020 r. Pismem z dnia 16 czerwca 2020 r. powód wezwał pozwanych do dobrowolnej spłaty całego zadłużenia wynikającego z umowy. Tym samym powód podjął czynności mające na celu polubowne rozwiązanie sporu, które wobec braku dobrowolnej spłaty zadłużenia okazały się bezskuteczne.
Na kwotę dochodzoną pozwem składały się:
odsetki umowne w kwocie 1.497,68 zł za okres od 04 sierpnia 2017 r. do 16 czerwca 2020 r. naliczone według stopy wynoszącej 9%;
odsetki od należności przeterminowanych naliczone do dnia 08 marca 2023 r. w kwocie 15.481,66 zł według stopy stanowiącej iloczyn współczynnika”2” oraz stopy odsetek ustawowych za opóźnienie od kapitału.
Pozwani B. G. i J. G. na rozprawie w dniu 13 września 2023 r. nie zakwestionowali powództwa co do zasady ani wysokości. Wnieśli jednakże o rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty w wysokości 1000 zł miesięcznie płatnych do 20 dnia każdego miesiąca oraz o nieobciążanie ich kosztami procesu na rzecz powoda z uwagi na trudną sytuację rodzinną i materialną.
Sąd ustalił, co następuje:
W dniu 04 sierpnia 2017 r. (...) S.A. z siedzibą w W. oraz pozwani B. G. i J. G. zawarli umowę kredytu gotówkowego nr (...) w kwocie 32.000,00 zł. Całkowita kwota do zapłaty wynosiła 64.621,20 zł. Kredytobiorcy zobowiązali się zwrócić całkowitą kwotę do zapłaty w 120 ratach miesięcznych płatnych do 16 dnia każdego miesiąca w okresie od 16 września 2017 r. do 16 sierpnia 2027 r.
Oprocentowanie kredytu wynosiło 9,00% w stosunku rocznym, a rzeczywista roczna stopa oprocentowania 17,21%.
W razie powstania zaległości w spłacie kredytu, spowodowanych brakiem spłaty rat lub spłaty w kwotach niższych niż określono w harmonogramie Bank zastrzegł sobie prawo naliczania odsetek od należności przeterminowanych od dnia następnego po upływie daty wymagalności spłaty raty do dnia jej zapłaty w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie określonych w kodeksie cywilnym.
/ dowód: umowa kredytu gotówkowego nr (...) – k. 20 – 24/
Pozwani nie uiszczali rat kredytu systematycznie, w związku z czym powód pismem z dnia 16 lutego 2020 r. wezwał ich do natychmiastowego uregulowania w terminie do 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania, nie później jednak niż w terminie do 14 marca 2020 r. zaległości w kwocie 1.567,04 zł powiększonej o odsetki od należności przeterminowanej z tytułu zaległego kapitału w wysokości 0,31 zł liczonej za każdy dzień od dnia 17 lutego 2020 r. do dnia spłaty włącznie. Jednocześnie powód poinformował pozwanych o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania przedmiotowego wezwania w oparciu o art. 75c Prawa bankowego.
Pismem z dnia 16 kwietnia 2020 r. powód w związku z brakiem uregulowania zaległych należności w kwocie 2.464,73 zł wypowiedział pozwanym umowę kredytu z 30-dniowym okresem wypowiedzenia ze skutkiem na dzień 16 czerwca 2020 r.
Następnie pismem z dnia 16 czerwca 2020 r. powód poinformował pozwanych o postawieniu całej należności w stan wymagalności. Powód wezwał pozwanych do zapłaty w nieprzekraczalnym terminie 7 dni od daty otrzymania przedmiotowego pisma całości należności w kwocie według stanu na dzień rozwiązania umowy kredytu w wysokości 37.319,74 zł powiększonej o odsetki karne (według stopy procentowej 11,20% w skali roku) od kapitału za każdy dzień od dnia 17 czerwca 2020 r. do dnia spłaty włącznie. Jednocześnie powód poinformował pozwanych, że będzie dochodził swoich roszczeń na drodze sądowo – komorniczego postępowania egzekucyjnego.
/ dowód: wezwanie do zapłaty zaległości w rachunku kredytowym – k. 25, 26, wyciągi z książki nadawczej listów poleconych – k. 27 – 30, wypowiedzenie umowy kredytu – k. 31, 32, wyciągi z książki nadawczej listów poleconych – k. 33 – 36, wezwanie przedegzekucyjne – k. 37, 38, wyciągi z książki nadawczej listów poleconych – k. 39 – 42/
Na dzień 09 marca 2023 r. zadłużenie pozwanych względem powodowego Banku z tytułu umowy kredytu nr (...) wynosiło 52.137,54 zł, w tym kapitał w kwocie 35.158,20 zł, odsetki umowne naliczone za okres od 04 sierpnia 2017 r. do 16 czerwca 2020 r. w kwocie 1.497,68 zł według stopy wynoszącej 9,00% oraz odsetki od należności przeterminowanych naliczone do dnia 08 marca 2023 r. w kwocie 15.481,66 zł według stopy stanowiącej iloczyn współczynnika „2” oraz stopy odsetek ustawowych za opóźnienie.
/ dowód: wyciągi z ksiąg (...) S.A. w W. z dnia 09 marca 2023 r. nr (...) – k. 9, 10/
Powód w dniu 13 marca 2023 r. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydziału Cywilnego pozew przeciwko pozwanym J. G. i B. G. o zapłatę kwoty 52.161,14 zł tytułem wierzytelności z umowy kredytu gotówkowego nr (...).
Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 18 kwietnia 2023 r. wydał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym uwzględniający żądanie pozwu, sygn. akt VI Nc-e 384871/23.
Pozwani w terminie wnieśli częściowy sprzeciw od ww. nakazu zapłaty (zatytułowany jako „Odwołanie od w/w pozwu”) w zakresie dotyczącym odsetek, prowizji oraz kosztów procesu wraz z odsetkami.
Pismem z dnia 12 maja 2023 r. zatytułowanym „Prośba” pozwani sprecyzowali sprzeciw wskazując, że dotyczy on odsetek umownych w kwocie 1.497,68 zł, odsetek umownych za opóźnienie w kwocie 15.481,66 zł oraz kosztów procesu z odsetkami w kwocie 4.253 zł. Pozwani wnosili również o nienaliczanie dalszych odsetek.
Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Lublin – Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 19 maja 2023 r. wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu i utraty mocy nakazu zapłaty z dnia 18 kwietnia 2023 r. w części, tj. co do kwoty 16.979,34 zł, co do odsetek umownych w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 13 marca 2023 r. do dnia zapłaty od kwoty 52.161,14 zł oraz co do całości kosztów procesu umorzył postępowanie w powyższym zakresie.
Pismem z dnia 23 maja 2023 r. zatytułowanym (...) pozwani wnieśli kolejny sprzeciw, tym razem w części dotyczącej połowy niespłaconego kapitału. Sprzeciw ten został odrzucony jako spóźniony postanowieniem Referendarza sądowego z dnia 14 czerwca 2023 r.
/ dowód: wydruk akt elektronicznego postępowania upominawczego w sprawie VI Nc-e 384871/23 – k. 43 – 81 (pozew – k. 43 – 46, nakaz zapłaty – k. 47, sprzeciw – k. 56, pismo uzupełniające sprzeciw – k. 62, postanowienie z dnia 2023-05-19 – k. 65, sprzeciw – k. 73, postanowienie z dnia 2023-06-14 – k. 77)/
Pozwany B. G. ma 66 lat, a pozwana J. G. 63 lata. Oboje pozwani są emerytami. Sprawują opiekę nad niepełnosprawnym synem.
Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. prowadzi przeciwko pozwanym szereg postępowań egzekucyjnych. Solidarnie przeciwko obydwu pozwanym K. prowadzi egzekucję w sprawach:
Km 3910/20 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 21.847,99 zł;
Km 1375/21 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 140.984,41 zł.
Przeciwko dłużniczce J. K. prowadzi egzekucję w sprawach:
Km 2187/21 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 9.632,45 zł;
Km 451/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 14.903,70 zł;
Km 3510/21 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 19.105,97 zł;
Km 79/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 13.087,34 zł;
Km 755/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 32.711,85 zł;
Km 1261/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 19.355,83 zł.
Przeciwko dłużnikowi B. K. prowadzi egzekucję w sprawach:
Km 3199/21 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 16.386,23 zł;
Km 455/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 22.334,73 zł;
Km 77/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 16.200,71 zł;
Km 1043/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 19.187,12 zł;
Km 1869/22 z wysokością zadłużenia wynoszącą według stanu na dzień 20 kwietnia 2023 r. 16.650,67 zł.
W dniu 25 sierpnia 2023 r. pozwani wpłacili powodowi kwotę 1.700 zł na poczet wierzytelności orzeczonej nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym.
/ dowód: okoliczności bezsporne, dowód wpłaty – k. 97, pisma Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Kwidzynie M. P. z dnia 20.04.2023 r. – k. 100 – 102, 103 – 104 verte/
Sąd zważył, co następuje:
Okoliczności faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach niniejszej sprawy. Autentyczność tych dokumentów nie była kwestionowana przez strony postępowania. Sąd również nie znalazł podstaw, aby odmówić im wiarygodności.
Stan faktyczny był w niniejszej sprawie bezsporny
Bezsporne jest, że strony zawarły w dniu 04 sierpnia 2017 r. umowę kredytu gotówkowego nr (...). Bezsporne jest, że pozwani zaprzestali spłaty kredytu, co doprowadziło do wypowiedzenia umowy przez Bank. Bezsporna jest też wysokość zadłużenia pozwanych. Pozwani nie podnieśli żadnych merytorycznych zarzutów prowadzących do zakwestionowania powództwa co do zasady bądź wysokości.
Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe ( tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2324) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Definicja umowy kredytu wskazuje, że jest ona umową dwustronnie zobowiązującą. Z jednej strony, to bank zobowiązany jest do udzielenia kredytu, a potem uprawniony jest do uzyskania spłaty. Z drugiej, kredytobiorca ma prawo domagać się od banku wypłaty kredytu, a potem obciąża go obowiązek zwrotu. Kredytobiorca ma jeszcze także dodatkowe obowiązki. Zobowiązany jest do zwrotu sumy kredytu (spłaty kredytu) wraz z odsetkami i prowizją w terminach określonych w umowie kredytowej. Szczegółowe prawa i obowiązki stron określa umowa.
Odsetki umowne stanowią umowne wynagrodzenie za korzystanie przez kredytobiorcę ze środków finansowych banku w okresie, w jakim kredytobiorca ma prawo dysponować środkami pieniężnymi banku.
W niniejszej sprawie pozwani nie zaprzeczali, że nie zwrócili powodowi sumy kredytu w terminie określonym w umowie kredytowej. Bezspornym było również to, że w przedmiocie niespłaconego kapitału pożyczki został wydany przeciwko pozwanym prawomocny nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Zdaniem Sądu w tych okolicznościach roszczenie powoda o zasądzenie kwoty odsetek dochodzonej pozwem zasługiwało na uwzględnienie.
Mając na uwadze powyższe Sąd uznał roszczenie powoda za uzasadnione i na podstawie art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. prawo bankowe ( tekst jednolity Dz. U. z 2022 r. poz. 2324) orzekł jak w pkt 1. wyroku, zgodnie z żądaniem pozwu zasądzając od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 16.979,34 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od dnia 13 marca 2023 r. (dzień wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym) do dnia 13 września 2023 r., tj. do dnia wydania orzeczenia z uwagi na uwzględnienie wniosku pozwanych o rozłożenie zasądzonej należności na raty.
Jednocześnie Sąd uznał za zasadny wniosek pozwanej o rozłożenie zasądzonej należności na raty. Przepis art. 320 k.p.c. zawiera szczególną zasadę wyrokowania, określaną jako "moratorium sędziego". Podstawą zastosowania przepisu jest wyłącznie uznanie sądu, że zachodzą szczególnie uzasadnione wypadki. Jak przyjmuje się w pełni aprobowanym przez niniejszy Sąd orzecznictwie - ustanowiona w art. 320 k.p.c. norma ma charakter wyjątkowy, gdyż może być zastosowana jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach. W piśmiennictwie wyrażono pogląd uznający wymienioną przesłankę za spełnioną wtedy, gdy w chwili wyrokowania są podstawy do przyjęcia, że ze względu na sytuację majątkową dłużnika wyrok zasądzający całe świadczenie stanowiłby tytuł egzekucyjny bez szans na realizację. Prowadzenie egzekucji w tym zakresie narażałoby tylko wierzyciela na nieefektywne wydatki egzekucyjne, a dłużnika i osoby pozostające na jego utrzymaniu na utratę podstaw egzystencji. Takie bezskuteczne czynności egzekucyjne byłyby zarazem szkodliwe społecznie i podważałyby sens prowadzenia procesu. Przy takim pojmowaniu szczególnie uzasadnionych wypadków uzasadniających zastosowanie art. 320 k.p.c. przepis ten służy nie tylko interesom dłużnika i wierzyciela, ale także interesom ogólnym. Należy zaznaczyć, że tak rozumiany art. 320 k.p.c. pozostaje w zgodzie z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP, uzależniającym dopuszczalność ustanowienia w ustawie ograniczenia korzystania z konstytucyjnego prawa, jakim jest także wierzytelność (por. art. 64 ust. 1 i 2 Konstytucji), od tego, czy nie narusza ono istoty tego prawa oraz czy jest konieczne w demokratycznym państwie m.in. dla porządku publicznego albo wolności i praw innych osób (por. uchwała SN z dnia 15 grudnia 2006 r. III CZP 126/06 oraz uchwała składu 7 sędziów z dnia 22 września 1970 r., III PZP 11/70).
W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwości, iż pozwani znaleźli się w szczególnie trudnej sytuacji rodzinnej i życiowej. Źródło utrzymania pozwanych stanowią otrzymywane świadczenia emerytalne. Pozwani mają na utrzymaniu niepełnosprawnego syna. Toczy się przeciwko nim szereg postępowań egzekucyjnych prowadzonych przez Komornika Sądowego, a łączna kwota wszystkich egzekwowanych należności wynosi 362.389,00 zł. Wskazać przy tym należy, iż pozwani w miarę możliwości starają się regulować swoje zobowiązania prosząc jedynie o dostosowanie wysokości rat do ich możliwości płatniczych. Uwzględnienie tego wniosku bez wątpienia pomoże pozwanym w wyjściu z trudnej sytuacji, z drugiej strony zaś da powodowi gwarancję spłaty zobowiązania, ponieważ postępowanie egzekucyjne mogłoby okazać się nieskuteczne z uwagi na prowadzenie egzekucji przez wielu innych wierzycieli, co czyni prawdopodobnym, a nawet praktycznie pewnym ryzyko wystąpienia zbiegu egzekucji. Jednocześnie, co należy podkreślić, postawa zaprezentowana przez pozwanych w toku rozprawy, tj. inicjatywa rozłożenia świadczenia na raty i uiszczenie na rzecz powoda wpłaty w kwocie 1.700 zł przekonała Sąd, iż są to osoby odpowiedzialne, postępujące rzetelnie a przez to godne zastosowania wobec nich dobrodziejstwa zastosowania tej instytucji. W ocenie Sądu pozwani będą w stanie udźwignąć ciężar raty w wysokości 1.000 zł miesięcznie.
Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, że zastosowanie art. 320 k.p.c. będzie korzystne dla obu stron postępowania - jest rozwiązaniem gwarantującym spełnienie przez pozwanych zasądzonego na rzecz powoda świadczenia, w związku z czym rozłożył zasądzoną należność na 18 rat w wysokości po 1.000 zł i ostatnią w wysokości 1.071,53 zł, płatnych do 20 dnia każdego miesiąca wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.
Z tożsamych przyczyn Sąd na podstawie art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania pozwanych kosztami procesu na rzecz powoda, o czym postanowiono w punkcie 2.
sędzia Danuta Kozikowska