Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 października 2023 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 października 2023 roku w Gliwicach

sprawy z powództwa U. S.

przeciwko K. W.

o zapłatę

oddala powództwo;

odstępuje od obciążania powódki kosztami procesu.

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

Sygnatura akt I C 535/23

UZASADNIENIE

Powódka U. S. wniosła o zasadzenie od pozwanej K. W. kwoty 100.000 zł wraz z odsetkami od dnia zawezwania do próby ugodowej do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wskazała, ze udzieliła pozwanej pożyczki na łączną kwotę 100.000 zł, z czego pierwsza rata została udzielona 6 maja 2007 roku w kwocie 10.000 zł, natomiast ostatnia 17 kwietnia 2014 roku. Podniosła, że wielokrotnie wzywała pozwaną do zwrotu pożyczki, nadto 22 marca 2019 roku złożyła w Sądzie Rejonowym w Gliwicach wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, jednak pozwana nie wyraziła zgody na zawarcie ugody.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości (odpowiedz na pozew k.34 i nast.). pozwana zaprzeczyła, ze zawarła z powódką umowę pożyczki, i otrzymała od powódki środki pieniężne. Nadto zaprzeczyła uznaniu roszczenia.

W toku procesu strony przedstawiły następujące stanowiska:

Powódka swoje żądania wywodziła z umowy pożyczki jakiej miała udzielić pozwanej w 2007 roku, w łącznej wysokości 100.000 zł; przy czym pierwsza transza pożyczki miała zostać wypłacona pozwanej 6 maja 2007 roku (kwota 10.000 zł) natomiast ostatnia 17 kwietnia 2014 roku. Na dowód faktu i treści umowy powódka przedłożyła wniosek o zawezwanie do próby ugodowej z 22 marca 2019 roku (k.6-6v) złożony w Sądzie Rejonowym w Gliwicach, protokołu z rozprawy z dnia 20 listopada 2019 roku, sygn. akt I Co 951/19 (k.7-7v); zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa (k.8-8v); protokołów z przesłuchani świadków (k.9—12). Powódka wnioskowała także o przesłuchanie świadków na okoliczność udzielenie pozwanej pożyczki.

Informacyjnie słuchana na rozprawie w dniu 5 października 2023r. wyjaśniła, że pozwana otrzymała od małżonka powódki środki pieniężne w kwocie 60.0000 zł pochodzące z pożyczki zaciągniętej przez niego w banku. Środki te początkowo zwracała, następnie zaprzestała spłaty, co skutkowało sprawą sądową i egzekucją komornicą wobec pozwanej. Z wypowiedzi powódki wynika jednak, że to nie te środki są przedmiotem niniejszego postępowania. Powódka wyjaśniła, że objęte żądaniem pozwu kwoty przekazywała pozwanej od roku 2007 uznając, że przechowywanie pieniędzy na lokatach bankowych jest nieopłacalne. Pieniądze przekazywała pozwanej, każdorazowo w Euro, w kwotach stanowiących równowartości koło 10.000 zł, a pozwana lokowała te środki w „jakimś funduszu” i wypłacała powódce procent. W ten sposób do roku 2014 przekazała pozwanej 80.000 zł. Potem w latach 2011 do 2014 pożyczyła pozwanej trzykrotnie (były to trzy różne zdarzenia) po 5.000,- zł i jeden raz 2.500 Euro, co było równowartością około 10.000 zł. Powódka wyjaśniła, że nigdy nie spisała z pozwaną żadnej umowy, ani nie przekazywały sobie żadnych pokwitowań. Pozwana przynosiła jej jedynie na kartkach informacje o wysokości oprocentowania, ale dokumentów tych powódka nie zachowała. Przez pierwsze dwa lata pozwana wpłacała procent na konto bankowe powódki z opisem „wpłata własna”. Powódka twierdzi, że pozwana podczas próby ugodowej przyznała, że jest jej wina 33 tys. zł.

Pozwana zaprzeczyła wszystkim przytaczanym przez powódkę faktom, które mogłyby być istotne dla rozstrzygnięcia sporu. Przyznała, że otrzymała od męża powódki 100.000 zł, uzyskane przez niego w ramach kredytu. Zadłużenie początkowo spłacała, potem zaprzestała spłat, następnie zawarła z wierzycielem ugodę i aktualnie prowadzona jest wobec niej z tego tytułu egzekucja komornicza. Zaprzeczyła istnieniu jakichkolwiek zobowiązań wobec powódki. Odnosząc się do przedstawionych przez powódkę dowodów, w tym nagrań rozmów i protokołu z wezwania do próby ugodowej, twierdziła, iż jej wypowiedzi dotyczyły zobowiązana wobec męża powódki, przy czym wyjaśniła, że traktowała je jak zobowiązanie wspólne wobec obojga małżonków.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu wobec niewykazana roszczenia (art. 6 k.c.).

Zgodnie z art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W myśl art. 720 § 2 k.c. umowa pożyczki, której wartość przekracza tysiąc złotych, wymaga zachowania formy dokumentowej.

Do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie (art. 77 ² k.c.). W myśl art. 77 ³ k.c. dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią.

Z kolei dla zachowania zwykłej formy pisemnej czynności prawnej wystarcza złożenie własnoręcznego podpisu na dokumencie obejmującym treść oświadczenia woli. Do zawarcia umowy wystarcza wymiana dokumentów obejmujących treść oświadczeń woli, z których każdy jest podpisany przez jedną ze stron, lub dokumentów, z których każdy obejmuje treść oświadczenia woli jednej ze stron i jest przez nią podpisany (art. 78 § 1 k.c.).

Wymóg zachowania formy dokumentowej dla umowy pożyczki, której wartość przekracza 1.000 zł zastrzeżony jest dla celów dowodowych, co ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód z zeznań świadków lub z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności (art. 74 § 1 zd. 1 k.c.). Jednakże w myśl art. 74 § 2 k.c. mimo niezachowania formy pisemnej, dokumentowej albo elektronicznej przewidzianej dla celów dowodowych dowód z zeznań świadków lub z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie strony wyrażą na to zgodę, żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo fakt dokonania czynności prawnej jest uprawdopodobniony za pomocą dokumentu. W toku niniejszej sprawy strona pozwana wniosła o pominięcie wniosków dowodowych z osobowych źródeł dowodowych, jako naruszające art. 74 k.c. Wniosek ten zasługiwał na uwzględnienie.

Powódka wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. i art. 74 § 1 zd. 1 k.c. nie wykazała faktu zawarcia umowy, z której wywodziła swoje roszczenia – nie przedstawiła dowodu w postaci umowy zawartej w formie dokumentowej czy tradycyjnej formie pisemnej i zaprzeczyła aby dokument sporządzony w takiej formie istniał. Nie przedstawiła również żadnych dowodów uprawdopodabniających za pomocą dokumentu fakt zwarcia umowy pożyczki. W ocenie Sądu, dla ominięcia zakazu dowodzenia faktu czynność prawnej dowodami z zeznań świadków lub stron (art. 74 § 2 k.c.) nie jest wystarczające uprawdopodobnienie dokonania jakichkolwiek przesunięć majątkowych między stronami, ale konieczne jest uprawdopodobnienie konkretnej czynności prawnej, na której opierają się żądania strony, w tym wypadku uprawdopodobnienie zawarcia umowy pożyczki. Tymczasem już same twierdzenia powódki przedstawione podczas informacyjnego przesłuchania, nawet przy założeniu, że podlegają one na prawdzie w zakresie przekazywania pozwanej środków pieniężnych, budzą wątpliwości co do tego czy między stronami doszło do zawarcia umowy pożyczki na kwotę objętą żądaniem pozwu. Przeciwnie – wynika z nich, że strony w okresie od 2007 do 2011r. miały łączyć stosunki cywilnoprawne treści zupełnie innej niż umowa pożyczki i to nie umowa pożyczki miała być podstawą przekazywana pozwanej przez powódkę środków pieniężnych (o ile do ich przekazywana w ogóle dochodziło). Dalej wynika z twierdzeń powódki, że przekazywała pozwanej Euro, co dodatkowo budzi wątpliwość co do zwarcia jakiejkolwiek umowy pożyczki w PLN. Nadto powódka twierdzi o kilkukrotnych zdarzeniach, podczas których miało dochodzić w latach 2011-2014 do pożyczania pozwanej kwot w PLN i Euro, opisując je jako zdarzenia niepowiązane ze sobą ( nie wynikające z jednej umowy) , w pozwie natomiast powołuje się na jedną umowę pożyczki, której pierwsza transza wypłacona miała zostać w roku 2007 w PLN, a ostatnia w roku 2014. W tych warunkach nie sposób uznać nawet by twierdzenia powódki przedstawione podczas informacyjnego słuchania korespondowały z twierdzeniami pozwu, a tym bardziej nie można uznać, że zaoferowany materiał dowodowy uprawdopodabnia fakt zawarcia umowy pożyczki. W szczególności uprawdopodobnienia takiego nie stanowią nagrania z rozmów telefonicznych prowadzonych przez powódkę z pozwaną, ani protokół z postępowania w przedmiocie próby ugodowej. Na podstawie przedstawionych przez powódkę nagrań nie można stwierdzić o jakich środkach pieniężnych strony rozmawiają i jakich konkretne zobowiązań pozwanej dotyczą zarejestrowane wypowiedzi, a w żadnym wypadku nie wynika z nich, że chodzi o umowę pożyczki opisaną w pozwie. Również protokół z posiedzenia w przedmiocie próby ugodowej nie może być traktowany jako uprawdopodabniający zawarcie umowy opisanej w pozwie, skoro pozwana podczas próby ugodowej nie potwierdziła istnienia zadłużenia na kwotę 100.000 PLN, a była skłonna potwierdzić zadłużenia z tytułu pożyczek (a więc nie jednej pożyczki) w PLN i Euro w łącznej wysokości około 33.000 PLN.

W tych warunkach Sąd uznał, że wobec ustanowionych w art. 74 k.c. w związku art. 720 § 2 k.c. ograniczeń dowodowych, powódka nie sprostała ciężarowi dowodzenia (art. 6 k.c.) i nie wyka ni faktu zawarcia umowy, ani tym bardziej warunków tej umowy.

Pomimo oddalenia powództwa Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu. Wyniki postepowania wskazują, że strony łączyły relacje finansowe, a powódka przekonana o słuszności zgłaszanych przez nią żądań złożyła pozew nie będąc reprezentowaną przez profesjonalnego pełnomocnika. Poniesione przez powódkę koszty procesu (opłata od pozwu 5.000,- zł) należy uznać z znaczne. W tych warunkach mając na względzie zasadę słuszności od obciążania powódki dalszymi kosztami (art. 102 k.p.c.).

SSO Łucja Oleksy-Miszczyk

.