Sygn. akt: I C 68/24
Dnia 5 kwietnia 2024 r.
Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: |
Sędzia Izabela Maruchacz |
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 5 kwietnia 2024 r. w K.
sprawy z powództwa W..pl (...). z o.o.
przeciwko S. L.
o zapłatę
powództwo oddala.
Powód W..pl (...) z o.o. w pozwie z dnia 29 stycznia 2024 r. wniósł o zasądzenie od pozwanej S. L. kwoty 14 399,50 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz obciążenie pozwanej kosztami procesu. Jako datę wymagalności roszczenia powód wskazał 27 grudnia 2022 roku. Podniósł, że wierzytelność dochodzona przez powoda wynika z zawartej w dniu 30 października 2021 r. pomiędzy pozwaną a W..pl. (...). z o.o. Ramowej Umowy Pożyczki numer (...). W umowie powód zobowiązał się do udzielania stronie pozwanej pożyczki na cele konsumpcyjne, niezwiązane z działalnością gospodarczą, natomiast strona pozwana zobowiązała się do spłaty pożyczki na warunkach określonych w treści umowy. Dalej powód wskazał, że na mocy postanowień zawartej umowy ramowej oraz złożonego przez stronę pozwaną wniosku o pożyczkę strona powodowa udzieliła stronie pozwanej pożyczki której część w kwocie 6 800 zł. została zaliczona na poczet spłaty dotychczasowego zobowiązania u powody a pozostała część w kwocie 200 zł została w dniu 9 listopada 2021 roku wypłacana na wskazany rachunek bankowy strony pozwanej.
W następstwie braku wywiązania się przez stronę pozwaną z dokonywania wpłat we wskazanych w umowie terminach i warunkach, powód dokonał wypowiedzenia umowy z zachowaniem 30 dniowego terminu wypowiedzenia. Wypowiedzenie skutkowało postawieniem w stan wymagalności pozostałej do spłaty kwoty pożyczki, której strona powodowa dochodzi pozwem.
Powód wskazał, że na dochodzoną w niniejszej sprawie kwotę 14 399,50 zł. składają się:
- kwota 4 624,01 zł. - tytułem niespłaconej do dnia złożenia pozwu kwoty kapitału
- kwota 6 965 zł - tytułem niespłaconego dnia złożenia pozwu kwoty opłat i prowizji
- kwota 1 828,78 zł tytułem niespłaconej do dnia złożenia pozwu kwoty należnych odsetek karnych
- kwota 981,71 zł tytułem niespłaconej do dnia złożenia pozwu kwoty należnych odsetek umownych
Pozwana S. L. nie złożyła odpowiedzi na pozew i nie zajęła stanowiska w sprawie.
Sąd ustalił i zważył, co następuje:
Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.
Powód nie udowodnił, że przysługuje mu jakiekolwiek roszczenie względem pozwanej. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 6 kc ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. Strony zobowiązane są w myśl przepisu art. 232 kpc wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Ciężar udowodnienia faktów uzasadniających objęte pozwem roszczenie spoczywał na powodzie, który winien wykazać wszystkie okoliczności stanowiące podstawę żądania pozwu.
W niniejszej sprawie powód nie udowodnił, iż przysługuje mu jakiekolwiek roszczenie względem pozwanej, nie wykazał bowiem istnienia przedmiotowej wierzytelności.
Pożyczka jest umową, na podstawie której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego przedmiot pożyczki (w szczególności określoną ilość pieniędzy), a biorący zobowiązuje się zwrócić przedmiot pożyczki w pieniądzach o tej samej wielkości lub w rzeczach tego samego gatunku i takiej samej jakości (art. 720 k.c.).
W kodeksie cywilnym zostały wskazane essentialia negotii umowy pożyczki, które stanowią nie tylko oznaczenie stron i określenie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, ale obejmują również zobowiązanie się do ich przeniesienia oraz obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zatem zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku ( wyrok S. Apel. W Łodzi z 18.06.2015r., I ACa 33/15, LEX nr 1789954).
Przy zawarciu umowy pożyczki, podobnie jak przy umowie sprzedaży, dochodzi do zmian w obrębie prawa własności przedmiotu umowy. Obowiązkowi pożyczkodawcy do przeniesienia własności przedmiotu umowy na pożyczkobiorcę odpowiada obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie. Dopóki przedmiot pożyczki nie zostanie wydany pożyczkobiorcy, nie może powstać obciążający pożyczkobiorcę obowiązek jego zwrotu.
Przedstawiony przez stronę powodową materiał dowodowy nie stanowi wystarczającej podstawy do uwzględnienia powództwa.
Powód załączył do pozwu wydruk ramowej umowy pożyczki nr (...) wraz z załącznikami (k. 14-19), która miała zostać zawarta przez W..pl (...). z o.o. z pozwaną. Umowa nie została podpisana przez strony. Z treści tej umowy nie wynika jaka konkretnie kwota pożyczki została udzielona pozwanej.
Powód nie przedłożył konkretnej umowy „pożyczki krótkoterminowej”, na podstawie której miała być udzielona pozwanej pożyczka. Załączył jedynie do pozwu formularz informacyjny dotyczący pożyczki konsumenckiej (k. 22-24)
Jak już wyżej wskazano, stosownie do art. 720 k.c., obowiązek zwrotu, czyli przeniesienia przez pożyczkobiorcę na pożyczkodawcę przedmiotu umowy, powiększonego o ewentualne wynagrodzenie ustalone w umowie jest odpowiednikiem zobowiązania dającego pożyczkę do przeniesienia na własność biorącego przedmiot pożyczki. Obowiązek zwrotu przedmiotu pożyczki, obciążający pożyczkobiorcę, nie może powstać, dopóki przedmiot pożyczki nie zostanie pożyczkobiorcy wydany. W niniejszej sprawie powód nie przedstawił dowodu przeniesienia na biorącego pożyczkę własności przedmiotu umowy tj. określonej w umowie pożyczki kwoty pieniędzy.
Treść art. 339 § 2 k.p.c. upoważnia Sąd do przyjęcia za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawą, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. W niniejszej sprawie Sąd powziął wątpliwości dotyczące związania się przez pozwaną umową pożyczki z powodem.
Powód twierdził, że pozwana zawarła umowę za pośrednictwem sieci Internet, jednakże nie opisał sposobu, w jaki miało dojść do zweryfikowania danych pożyczkodawcy oraz do samego zawarcia umowy. W tej sytuacji Sąd przyjął, że w skład twierdzeń powoda wchodzą także złożone do pozwu dokumenty, jednakże ich treść pogłębia jedynie wątpliwości co do tego, czy pozwana złożyła jakiekolwiek oświadczenie woli mogące być podstawą zobowiązania. Sąd nie oparł się na złożonych wraz z pozwem niepodpisanych wydrukach umowy wraz z załącznikami (k. 14-24). Jakkolwiek nie budzi wątpliwości dopuszczalność posłużenia się w procesie takim dowodem (art. 243[1] k.p.c.), Sąd uznał te dokumenty za niewystarczające do przyjęcia, że pozwana zawarła umowę, zgodnie z twierdzeniami powoda.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że złożone wraz z pozwem wydruki pochodzą wyłącznie od pożyczkodawcy. Zwraca przy tym uwagę brak jakichkolwiek podpisów pod umową ramową, pomimo pozostawienia pod umową pustych pól „za pożyczkobiorcę”, „podpis”, „data”, co sugeruje że miały one zostać wypełnione.
Ponadto zgodnie z załączoną do pozwu ramową umową pożyczki (k. 14-16) zawarcie umowy oraz składanie wniosków o pożyczki odbywało się za pośrednictwem konta, które Klient zakłada na stronie internetowej: www.wonga.pl. (...) była zawierana na czas nieokreślony z dniem udzielnie pierwszej pożyczki.
W niniejszej sprawie brak podstaw do przyjęcia, że pozwana przed zawarciem umowy zaakceptowała treść warunków pożyczki (art. 384 § 4 k.c.). Gdyby nawet przyjąć, że pozwanej doręczono uprzednio warunku umowy, to powód nie wykazał, aby pozwana złożyła oświadczenie woli w opisany w niej sposób.
Poza wydrukiem Ramowej Umowy, żaden ze złożonych przez powoda dowodów nie potwierdza, że pozwana dokonała rejestracji na stronie internetowej pożyczkodawcy www.wonga.pl i złożyła wniosek, co skutkowałoby przyjęciem akceptacji przez pozwaną warunków wynikających z treści złożonej ramowej umowy pożyczki.
Powód nie dołączył także do pozwu potwierdzenia doręczenia pozwanej umowy na trwałym nośniku, zgodnie z treścią § 2 ust. 1 ramowej umowy.
Brak także jakiegokolwiek dowodu przekazania do dyspozycji pozwanej kwoty pożyczki. Dowodu takiego nie mogą stanowić „potwierdzenia wypłaty” (k. 26-28), będące wydrukami pochodzącymi od pożyczkodawcy, niespełniającymi wymogów określonych w art. 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe. Nie jest nim również potwierdzenie wykonania operacji na kwotę 200 zł z dnia 9 listopada 2021 roku, bowiem nie ma jakiegokolwiek dowodu, że rachunek na który dokonano tejże wpłaty należał do pozwanej, jak również, że kwota ta dotyczyła rzeczonej pożyczki, bowiem jest to przelew wewnętrzny wychodzący, w którym nadawcą jest (...), zaś w tytule operacji widnieje numer nie mający związku ze wskazaną w pozwie umową ramową.
Ostatecznie stwierdzić należy, że choć powód wykazał, że dysponował danymi osobowymi pozwanej, to sama ta okoliczność nie pozwala na ustalenie, że pozwana złożyła jakiekolwiek oświadczenie woli, na skutek którego zawarła umowę pożyczki, na którą powołuje się powód.
Nie budzi wątpliwości, że zawieranie umów za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość jest dozwolone w obrocie prawnym. Nie jest ono wyłączone przez art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim i art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki). Jednakże strona będąca profesjonalistą, obowiązanym do podwyższonej staranności w obrocie prawnym, powinna być świadoma ograniczeń dowodowych wiążących się z taką formą zawarcia umowy i uzyskać, a następnie przedstawić dowody złożenia oświadczenia woli przez pożyczkobiorcę.
Brak merytorycznego zaprzeczenia jego twierdzeń przez pozwaną nie zwalniał go od wykazania podstawowych okoliczności wskazujących na zasadność żądania. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 7.11.2007 r. (II CSK 293/07), ciężar udowodnienia faktu należy rozumieć nie tylko jako obarczenie jednej ze stron procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o prawdziwości swoich twierdzeń, ale również konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności.
Sąd jest zobligowany do uznania twierdzeń powoda przy bezczynności pozwanej jedynie w przypadku braku wątpliwości co do zasadności pozwu. W niniejszej sprawie istnieją natomiast uzasadnione wątpliwości, uniemożliwiające przyjęcie za prawdziwe twierdzeń powoda odnoszących się do istnienia, wysokości oraz wymagalności dochodzonego pozwem roszczenia . W tej sytuacji, pomimo zaistnienia formalnych przesłanek do wydania w sprawie wyroku zaocznego wskutek nie działania w sprawie pozwanej, Sąd oddalił powództwo.