Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 czerwca 2023 roku

Sąd Rejonowy w Grudziądzu Wydział I Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2023 roku w Grudziądzu

na rozprawie sprawy z powództwa M. M.

przeciwko (...) z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie w zakresie dotyczącym żądania zasądzenia na rzecz powoda kwoty 337,25 zł (trzysta trzydzieści siedem złotych dwadzieścia pięć groszy);

II.  oddala powództwo w pozostałej części;

III.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 903,26 zł (dziewięćset trzy złote dwadzieścia sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt I C 742/22

UZASADNIENIE

W dniu 6 maja 2022 roku powód M. M., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł przeciwko pozwanemu (...) z siedzibą w W. pozew o zapłatę kwoty 1.925,33 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie: a) od kwoty 1.775,33 zł od dnia 26 marca 2022 roku do dnia zapłaty, b) od kwoty 150,00 od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Argumenty przemawiające za uwzględnieniem powództwa powód przedstawił
w uzasadnieniu pozwu /k. 4v-6v/.

W odpowiedzi na pozew /k. 28-31v/ pozwany, działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

Argumenty przemawiające za oddaleniem powództwa pozwany przedstawił
w uzasadnieniu odpowiedzi na pozew /k. 28v-31v/.

W piśmie z dnia 14 listopada 2022 roku /k. 50/ powód cofnął pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 337,25 zł, wskazując, że pozwany w toku postępowania zapłacił powodowi wymienioną kwotę.

Sąd rozpoznał sprawę w postępowaniu uproszczonym.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 19 lutego 2022 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki (...) o numerze rejestracyjnym (...), należący do A. P.. Ubezpieczycielem sprawcy szkody
w zakresie OC było (...) z siedzibą
w W..

W dniu zdarzenia pojazd poszkodowanego miał 17 lat (rok produkcji: 2005)
i przebieg wynoszący 446.535,00 km. Samochód został sprowadzony z W.
i w Polsce został zarejestrowany w dniu 25 marca 2014 roku. Dwa lata przed zdarzeniem samochód uczestniczył w innej kolizji. Wartość pojazdu w stanie nieuszkodzonym na dzień powstania szkody wynosiła 11.100,00 zł.

Po zgłoszeniu szkody, decyzją z dnia 18 marca 2022 roku, ubezpieczyciel przyznał A. P. kwotę 2.434,07 zł tytułem odszkodowania za szkodę powstałą w pojeździe. Decyzją z dnia 19 maja 2022 roku pozwany przyznał poszkodowanemu z tego tytułu dodatkowo kwotę 337,25 zł, którą wypłacono powodowi. Łącznie za skutki zdarzenia z dnia 19 lutego 2022 roku pozwany wypłacił odszkodowanie w wysokości 2.771,32 zł.

W dniu 21 marca 2022 roku A. P. zawarł z M. M., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...) w R., umowę cesji, na podstawie której zbył na rzecz powoda wierzytelność przysługującą mu w stosunku do ubezpieczyciela sprawcy szkody z dnia 19 lutego 2022 roku.
Za wierzytelność poszkodowany otrzymał od powoda kwotę 500,00 zł.

Pismem z dnia 21 marca 2022 roku zbywca wierzytelności zawiadomił pozwanego o cesji wierzytelności.

Powód zlecił sporządzenie prywatnej ekspertyzy, której koszt wyniósł 150,00 zł. W kalkulacji tej koszt naprawy pojazdu marki (...) określono na kwotę 4.209,40 zł. Hipotetyczny koszt naprawy uszkodzeń samochodu (...) o numerze rejestracyjnym (...) powstałych w wyniku zdarzenia z dnia
19 lutego 2022 roku - przy użyciu części oryginalnych sygnowanych logo producenta pojazdu (jakość (...)) w warunkach warsztatu niezależnego - wynosił 4.215,65 zł.

Po zdarzeniu z dnia 19 lutego 2022 roku A. P. naprawił samochód marki (...) o numerze rejestracyjnym (...). Naprawa ta kosztowała około 2.700,00 zł i przywróciła pojazd do stanu sprzed zdarzenia.

(okoliczności bezsporne;

dowód: zdjęcia w aktach szkody – w aktach szkody na płycie CD - k. 43 akt;

decyzja ubezpieczyciela z 18.03.2022 r. – k. 20 akt;

umowa cesji wierzytelności z 21.03.2022 r. – k. 16 akt;

zawiadomienie o cesji – k. 17 akt;

wezwanie do zapłaty wraz z dowodem nadania – k. 18-19 akt;

kalkulacja naprawy sporządzona na zlecenie powoda – k. 10-12 akt;

faktura z 29.03.2022 r. – k. 13 akt;

decyzja ubezpieczyciela z 19.05.2022 r. – s. 2 akt szkody na płycie CD - k. 43 akt;

opinia biegłego P. L. – k. 68-92 akt;

zeznania świadka A. P. – k. 60-60v akt)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów i zdjęć zgromadzonych w aktach sprawy i aktach szkody,
a także na podstawie zeznań świadka A. P. oraz opinii biegłego sądowego P. L. (2).

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty zgromadzone w toku postępowania. Prawdziwość dokumentów nie budziła wątpliwości i nie była kwestionowana przez strony.

Sąd uznał za prawdziwe zeznania świadka A. P. /k. 60-60v/, gdyż były one jasne, logiczne i konsekwentne. W ocenie Sądu nie było żadnych podstaw, aby zeznaniom tym nie dać wiary.

Sąd w całości podzielił opinię biegłego P. L. (2), gdyż jest ona wyczerpująca, rzetelna i jasna. Z uwagi jednak na dokonanie naprawy pojazdu przez poszkodowanego opinia ta nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Przechodząc do rozważań prawnych w pierwszej kolejności należy zauważyć, że strona powodowa swoje roszczenie wywodziła z tytułu umowy cesji wierzytelności. W myśl art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki (art. 509 § 2 k.c.). W przedmiotowej sprawie nie było podstaw do kwestionowania skuteczności zawartej umowy cesji wierzytelności.

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) (t.j.: Dz. U. z 2022 r. poz. 621 z późn. zm.)
z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta przy tym odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35).
W myśl art. 36 ust. 1 tej ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.
W obowiązkowym ubezpieczeniu komunikacyjnym OC ma zatem zastosowanie zasada pełnego odszkodowania wyrażona w art. 361 § 2 k.c., a ubezpieczyciel z tytułu odpowiedzialności gwarancyjnej wypłaca poszkodowanemu świadczenie pieniężne
w granicach odpowiedzialności sprawczej posiadacza lub kierowcy pojazdu mechanicznego (art. 822 § 1 k.c.). Suma pieniężna wypłacona przez zakład ubezpieczeń nie może być jednak wyższa od poniesionej szkody (art. 824 ¹ § 1 k.c.). Ponadto zgodnie z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

W najnowszym orzecznictwie wskazuje się, że żądanie zapłaty kosztów nieprzeprowadzonej restytucji nie może być uwzględnione, jeśli przywrócenie stanu poprzedniego nie jest możliwe. W takich bowiem przypadkach zgodnie z art. 363 § 1 zd. 2 k.c. roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu rozumianego jako rekompensata pieniężna obliczana metodą dyferencyjną. Mowa tu
w szczególności o dwóch sytuacjach: zbycia uszkodzonego pojazdu, wykluczającego dokonanie jego naprawy przez poszkodowanego, albo samodzielnego naprawienia samochodu, które – wobec dokonania rzeczywistej naprawy pojazdu – nie pozwala na obliczenie odszkodowania w sposób kosztorysowy jako hipotetycznych kosztów przywrócenia stanu poprzedniego, a z pominięciem kosztów rzeczywiście poniesionych (zob. wyrok Sądu Najwyższego
z 8.12.2022 r., sygn. akt II CSKP 726/2 i przywołane tam orzecznictwo). Fakt powstania obowiązku naprawienia szkody w chwili wyrządzenia szkody nie może prowadzić do wzbogacenia poszkodowanego, zaś obowiązkiem poszkodowanego jest dążenie do ograniczenia rozmiarów szkody. W sytuacji zatem, kiedy dokonano już naprawy uszkodzonego pojazdu, wysokość odszkodowania nie może przekraczać rzeczywiście poniesionych kosztów naprawy (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z 22.06.2022 r., sygn. akt I CSK 2360/22).

Także Sąd Okręgowy w Toruniu zwrócił uwagę, że w sytuacji, gdy poszkodowany wskazuje na konkretne poniesione przez siebie koszty naprawy pojazdu i przywrócenia samochodu po szkodzie do stanu poprzedniego, nie zachodzi konieczność szacowania hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu. Skoro poszkodowany wskazuje na wysokość kosztów, które poniósł celem doprowadzenia pojazdu do stanu sprzed szkody i otrzymana od ubezpieczyciela kwota była do tego wystarczająca, to taki uszczerbek w jego mieniu podlega wyrównaniu. Celem odszkodowania jest bowiem wyrównanie uszczerbku w majątku poszkodowanego. Okoliczności faktyczne dotyczące rozmiaru tego uszczerbku są zaś najlepiej znane poszkodowanemu (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego
w T. z 9.01.2023 r., sygn. akt VIII Ca 1006/22).

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za skutki zdarzenia z dnia 19 lutego 2022 roku i wypłacił z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 2.771,32 zł. Spór między stronami sprowadzał się zatem do ustalenia, czy wypłacona przez pozwanego kwota pozwalała na przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu.

W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy pozwala na ustalenie, że kwota wypłacona przez pozwanego była wystarczająca do pokrycia kosztów naprawy pojazdu. Z zeznań świadka A. P. jasno wynika, że naprawa samochodu kosztowała około 2.700,00 zł i przywróciła ona pojazd do stanu sprzed zdarzenia /k. 60v/. Wiarygodność zeznań świadka nie została zakwestionowana przez strony i nie budziła ona również wątpliwości Sądu. Pełnomocnik powoda był prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy, ale nie uczestniczył w przesłuchaniu świadka. Warto też zauważyć, że w dniu zdarzenia pojazd poszkodowanego miał 17 lat i przebieg wynoszący prawie pół miliona kilometrów. Samochód ten nie był bezwypadkowy, a jego wartość na dzień powstania szkody wynosiła 11.100,00 zł.
W takiej sytuacji nie ma podstaw do uznania, że naprawa w warsztacie wybranym przez poszkodowanego była niewystarczająca.

W konsekwencji Sąd uznał, że koszt naprawy pozwalający na przywrócenie stanu poprzedniego pojazdu wynosił 2.771,32 zł. Wypłacona przez pozwanego kwota pozwoliła zatem pokryć szkodę w całości, a pozwany wywiązał się ze swojego zobowiązania.

Powód dochodził w niniejszej sprawie także kosztów sporządzenia prywatnej ekspertyzy, przedkładając fakturę VAT. Odszkodowanie, przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów, może w pewnych sytuacjach obejmować koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego (zob. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2004 r., III CZP 24/2004, Biuletyn Sądu Najwyższego 2004/5). W niniejszej sprawie jednak powód zlecił opinię jako cesjonariusz. W opinii Sądu wydatek ten nie stanowił wydatku koniecznego i nie pozostawał w adekwatnym związku przyczynowym z powstałą szkodą. Na marginesie podkreślić też należy, że powód prowadzi działalność gospodarczą i występuje jako strona wielu postępowań, w których dochodzi przed sądem wierzytelności z tytułu szkód komunikacyjnych nabytych w drodze cesji. W przekonaniu Sądu wiedza, jaką posiada powód, jest wystarczająca, żeby określić wysokość szkody oraz ryzyko nabycia danej wierzytelności już w chwili zawarcia umowy cesji.

Z uwagi na skuteczne cofnięcie pozwu Sąd na podstawie art. 355 § 1 k.p.c.
w punkcie I. wyroku umorzył postępowanie w zakresie dotyczącym żądania zasądzenia na rzecz powoda kwoty 337,25 zł. W ocenie Sądu okoliczności niniejszej sprawy nie wskazują na to, aby częściowe cofnięcie pozwu było sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego albo zmierzało do obejścia prawa. W pozostałej części, na podstawie wymienionych wyżej przepisów prawa materialnego, Sąd oddalił powództwo, o czym orzeczono w punkcie II. wyroku.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w myśl zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu. W niniejszym postępowaniu koszty procesu wyniosły 2.934,00 zł. Powód tytułem kosztów poniósł kwotę 1.517,00 zł, na którą złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 400,00 zł, koszty zastępstwa procesowego powoda w kwocie 900,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa
w kwocie 17,00 zł oraz wynagrodzenie biegłego w kwocie 400,00 zł ( niewykorzystana części zaliczki w kwocie 100,00 zł zostanie zwrócona powodowi po prawomocnym zakończeniu postępowania). Pozwany tytułem kosztów poniósł zaś kwotę 1.417,00 zł, na którą złożyły się koszty zastępstwa procesowego pozwanego w kwocie 900,00 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł oraz wynagrodzenie biegłego w kwocie 500,00 zł. Wysokość stawki występujących w sprawie pełnomocników określono na podstawie § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Pozwany przegrał sprawę w 17,51%, tj. do kwoty 337,25 zł (w tej części cofnięto pozew
z uwagi na zapłatę dokonaną po wtoczeniu powództwa). Powód powinien zatem ponieść koszty procesu w kwocie 2.420,26 zł, a pozwany w kwocie 513,74 zł.
W konsekwencji to powód powinien zwrócić pozwanemu kwotę 903,26 zł i taką kwotę zasądzono na rzecz pozwanego w punkcie III. wyroku (1.417,00 zł - 513,74 zł = 903,26 zł). O odsetkach ustawowych za opóźnienie od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c.