Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lutego 2023 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Wioletta Sychniak

Protokolant: stażysta Aleksandra Wyrwał

po rozpoznaniu w dniu 8 lutego 2023 roku w Łodzi na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie w części, to jest co do żądania zapłaty kwoty 7119,84 zł (siedem tysięcy sto dziewiętnaście złotych i osiemdziesiąt cztery grosze);

2.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G.:

a.  kwotę 2875,73 zł (dwa tysiące osiemset siedemdziesiąt pięć złotych i siedemdziesiąt trzy grosze) z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 maja 2022 roku do dnia zapłaty,

b.  odsetki ustawowe za opóźnienie, liczone od kwoty 7119,84 zł (siedem tysięcy sto dziewiętnaście złotych i osiemdziesiąt cztery grosze) za okres od dnia 24 maja 2022 roku do 11 lipca 2022 roku;

c.  kwotę 4367 (cztery tysiące trzysta sześćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty,

d.  oddala powództwo w pozostałej części.

Sygn. akt I C 776/22

UZASADNIENIE

W pozwie z 24 maja 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w G. wniosła o zasądzenie od (...) spółki akcyjnej w S. kwoty 10 157,55 złotych z tytułu odszkodowania za koszty naprawy pojazdu marki S. (...) o nr. rej. (...) po szkodzie z 2 lutego 2022 roku, likwidowanej z umowy ubezpieczenia Autocasco, z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 17 maja 2022 roku do dnia zapłaty. Nadto Powódka wniosła o zasądzenie kosztów procesu.

Powódka wskazywała, iż jej legitymacja procesowa czynna wynika z umowy powierniczego przelewu wierzytelności, zawartej z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w Ł., na mocy której nabyła wierzytelność w stosunku do Pozwanego. Z kolei wierzytelność została nabyta przez (...) sp. z o.o. sp. k. w Ł. od poszkodowanych – A. G. i R. G. na mocy umowy przelewu wierzytelności z 2 lutego 2022 roku.

/pozew k. 3 – 6, pismo przygotowawcze k. 58-64/

W odpowiedzi na pozew (...) Spółka Akcyjna w S. wniosło o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie kosztów procesu.

Pozwany zakwestionował legitymację procesową czynną Powódki podnosząc, że załączone do pozwu dokumenty wskazują na istnienie dwóch odrębnych wierzytelności - jednej z tytułu umowy zlecenia naprawy pojazdu i jej kosztów oraz drugiej z tytułu praw do odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia. W przedmiotowym przypadku brak jest causy w świetle art. 509 k.c. Nadto przedstawione przez Powódkę umowy przelewu wierzytelności są sprzeczne z prawem i zmierzają do jego obejścia.

Pozwany zakwestionował wysokość dochodzonej kwoty, wskazując na zawyżenie kosztów naprawy samochodu poprzez uwzględnienie zawyżonej stawki za roboczogodzinę. /odpowiedź na pozew k. 30 – 31/

Pismem z 2 listopada 2022 roku Powódka cofnęła powództwo w zakresie kwoty 7119,84 złotych. Powódka podtrzymała żądanie pozwu co do kwoty 3037,71 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 24 maja 2022 roku do dnia zapłaty; domagała się także zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od kwoty 7119,84 zł, liczonych od 24 maja 2022 roku do dnia zapłaty, tj. 11 lipca 2022 roku. Ponadto podtrzymała żądanie zasądzenia kosztów procesu. /pismo Powódki k. 68 – 68/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

23 stycznia 2022 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki S. (...) nr. rej. (...), należący do A. G. i R. G..

Właściciele uszkodzonego pojazdu nie są płatnikami VAT oraz nie wykorzystywali pojazdu do prowadzenia działalności gospodarczej. Poszkodowani mieli zawartą dla uszkodzonego pojazdu umowę ubezpieczenia Autocasco w wariancie (...) z (...) SA w S., potwierdzoną polisą (...) – K. (...).

/skan dowodu rejestracyjnego – płyta CD k. 17,

oświadczenie szczegółowe o VAT – płyta CD k.17, polisa k. 54/

Szkoda została zgłoszona Pozwanemu przez poszkodowanego R. G. 24 stycznia 2022 roku. Pozwany zarejestrował szkodę pod numerem (...); dokonał oględzin uszkodzonego pojazdu 31 stycznia 2022 roku. Na podstawie oględzin sporządził kalkulację naprawy. Kosztorys naprawy został sporządzony w oparciu o zastosowanie części o jakości O oraz o jakości Q, a także z zastosowaniem stawki za roboczogodzinę w wysokości 52,85 zł netto. Całkowity koszt naprawy został przez Pozwanego określony na kwotę 5738,82 zł.

/raport szkody i kalkulacja naprawy - akta szkody na płycie CD k. 55/

2 lutego 2022 roku R. G. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w Ł. umowę zlecenia naprawy pojazdu marki S. (...) nr rej (...). W treści umowy wskazano, iż koszt naprawy zostanie ustalony za podstawie kalkulacji naprawy wykonanej przez zleceniobiorcę w systemie A. w momencie, w którym znane mu będą wszystkie uszkodzenia powstałe w pojeździe. Koszt naprawy w szczególności miał zostać ustalony z uwzględnieniem pełnego zakresu uszkodzeń powstałych w przedmiotowej szkodzie, z zastosowaniem części nowych i oryginalnych zakupionych w (...) w cenie obowiązującej u głównego importera części wg cennika na datę zakupu, a także z zastosowaniem stawki za roboczogodzinę w wysokości 200 zł netto.

W dniu zlecenia naprawy pojazdu R. G. zawarł z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w Ł. umowę przelewu wierzytelności, na mocy której przelał na Cesjonariusza wierzytelność w stosunku do (...) spółki akcyjnej w S. z tytułu odszkodowania z polisy Autocasco poszkodowanego, w związku ze szkodą z 23 stycznia 2022 roku w samochodzie marki S. (...) nr rej. (...).

Dokonując tych czynności R. G. legitymował się pełnomocnictwem udzielonym przez A. G. do dokonywania w jej imieniu wszystkich czynności prawnych i faktycznych zawiązanych z likwidacją i rozliczeniem szkody komunikacyjnej z 23.01.2022 r., w tym m.in. do zlecenia naprawy, umowy o przelew wierzytelności celem pokrycia całkowitych kosztów naprawy.

/ pełnomocnictwo do rodzajowo określonych czynności k. 10,

umowa zlecenia naprawy pojazdu k. 13,

umowa przelewu wierzytelności k. 14, pełnomocnictwa k. 11, 12/

4 lutego 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Ł. poprzez wiadomość e-mail wezwała Pozwanego do weryfikacji kalkulacji naprawy do dnia 9 lutego 2022 roku. W kalkulacji naprawy, przesłanej Pozwanemu do weryfikacji, koszty naprawy wyliczono na kwotę 16 353,87 zł. Kosztorys ten został sporządzony w oparciu o zastosowanie części oryginalnych, a także stawki za roboczogodzinę w wysokości 200 zł netto.

Pozwane Towarzystwo (...) 7 lutego 2022 roku dokonało weryfikacji przedstawionej kalkulacji naprawy w zakresie stawki za roboczogodzinę przyjmując stawkę w wysokości 110 zł/rbg netto oraz w zakresie kosztów materiałów przyjmując koszty w wysokości 44 zł. Nadto pozwany przyjął koszty normaliów w wysokości 1%. Ostatecznie pozwany zweryfikował kalkulację przedstawioną przez warsztat naprawczy wskazując ostateczny koszt naprawy w wysokości 12 858,62 zł.

/wiadomość e-mail – płyta CD k. 17, kosztorys – płyta CD k.17,

kalkulacja pozwanego – k. 52/

Decyzją z 18 lutego 2022 roku Pozwany przyznał odszkodowanie w wysokości 5738,82 zł, które wypłacił 22 lutego 2022 r. na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w Ł..

26 lutego 2022 roku warsztat naprawczy wystawił na rzecz poszkodowanego fakturę VAT zaliczkową na kwotę 5738,82 zł.

/decyzja pozwanego k. 35 – 36, potwierdzenie przelewu k.37,

faktura VAT zaliczkowa k. 40/

30 marca 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w Ł. wystawiła na rzecz R. G. fakturę VAT nr (...), której przedmiotem była naprawa pojazdu S. (...) nr rej. (...) po szkodzie z 23 stycznia 2022 roku. Faktura opiewała na kwotę 15 896,37 zł z uwzględnieniem dokonanej wcześniej przez Pozwanego wypłaty odszkodowania w wysokości 5738,82 zł. /faktura VAT k. 38/

27 kwietnia 2022 roku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa w Ł. zawarła z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w G. umowę o powierniczy przelew wierzytelności, na mocy której przelała na rzecz Powódki wierzytelność z tytułu odszkodowania z polisy Autocasco poszkodowanego w stosunku do pozwanego Towarzystwa (...), w związku ze szkodą z 23 stycznia 2022 roku w pojeździe S. (...) nr rej. (...). Umowa została zawarta w celu wyegzekwowania wierzytelności zgodnie z zawartym wraz z umową zleceniem.

/umowa o powierniczy przelew wierzytelności k. 16,

zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności k. 15/

Pismem datowanym na 27 kwietnia 2022 roku Powódka wezwała Pozwanego do zapłaty kwoty 15 896,37 złotych. Jednocześnie przesłała Pozwanemu kalkulację naprawy sporządzoną przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową w Ł. 30 marca 2022 roku, a także fakturę wystawioną tego samego dnia. /wezwanie do zapłaty – płyta CD k.17/

Pozwany 10 maja 2022 roku zweryfikował przedstawioną kalkulację naprawy z 30 marca 2022 roku. Pozwany zastosował współczynnik odchylenia za materiały lakiernicze w wysokości 100%, a także przyjął stawkę za roboczogodzinę w wysokości 110 zł netto. Nadto przyjął koszt normaliów w wysokości 1%.

/weryfikacja kalkulacji - płyta CD k. 17/

7 lipca 2022 roku Pozwany dokonał ponownej weryfikacji faktury VAT z 30 marca 2022 roku, uznając za pozostałą kwotę z tytułu kosztów naprawy kwotę 7119,84 zł. Decyzją z 8 lipca 2022 roku Pozwany przyznał dalsze odszkodowanie z tytułu kosztów naprawy pojazdu S. (...) nr rej. (...), po szkodzie z 23 stycznia 2022 roku, w wysokości 7119,84 zł. Kwota ta została wypłacona 11 lipca 2022 roku na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w Ł..

/decyzja k. 34, faktura VAT k. 38, potwierdzenie przelewu k. 69/

Integralną częścią umowy ubezpieczenia Autocasco, łączącej poszkodowanych z Pozwanym, były Ogólne Warunki Ubezpieczeń komunikacyjnych E. (...).

Zgodnie z treścią OWU, rozliczanie szkody mogło następować w trzech wariantach: kosztorys, sieć partnerska oraz (...). Zgodnie z § 38 ust.1 OWU, w przypadku wystąpienia szkody częściowej ubezpieczyciel wylicza odszkodowanie stosując jedną z dwóch metod – kosztorysową lub serwisową. Metoda kosztorysowa polega na obliczeniu odszkodowania według wyceny sporządzonej przez ubezpieczyciela. W przypadku metody serwisowej odszkodowanie jest wyliczane na podstawie faktury dokumentującej naprawy pojazdu wystawionej przez zakład dokonujący tej naprawy. Wybór metody zależy od wykupionego wariantu ubezpieczenia. W przypadku wariantu (...) rozliczenie szkody częściowej następuje według metody serwisowej z możliwością zamiany na metodę kosztorysową lub na wariant ubezpieczenia Sieć Partnerska.

W wariancie (...) naprawa może zostać wykonana w (...) Serwisie (...) lub innym wybranym przez Ubezpieczonego warsztacie samochodowym. Przy wycenie szkody w wariancie (...) wykorzystuje się ceny części oryginalnych. Zgodnie z treścią § 40 ust. 1 pkt 1 OWU, w metodzie serwisowej, w wariancie (...), w przypadku szkody częściowej, wysokość odszkodowania ustala się na podstawie faktur za naprawę pojazdu, według uprzednio uzgodnionych z E. (...) kosztów i sposobu naprawy, z zastosowaniem:

a) naprawczych norm czasowych określonych przez producenta pojazdu;

b) średniej arytmetycznej stawki za roboczogodzinę ustalonej na podstawie cen usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu dokonującego naprawy, działające na terenie powiatu naprawy pojazdu;

c) cen części i materiałów określonych przez producenta pojazdu.

Zgodnie z treścią § 41 ust. 3 OWU, jeśli ubezpieczony udokumentuje fakturami naprawę pojazdu dokonaną bez uprzedniego uzgodnienia z E. (...), to koszty naprawy będą podlegały weryfikacji do średnich arytmetycznych cen usług naprawczych stosowanych na terenie powiatu właściwego dla miejsca zamieszkania Ubezpieczonego; jeśli pojazd jest przedmiotem leasingu lub stanowi zabezpieczenie kredytu Klienta, nie więcej niż 110 zł (brutto) za roboczogodzinę prac blacharskich, lakierniczych i mechanicznych. Ceny części zamiennych i materiałów (w tym lakierniczych) E. (...) ustala maksymalnie do wartości brutto cen określonych przez producenta pojazdu, pomniejszonych o wysokość zużycia eksploatacyjnego.

/Ogólne Warunki Ubezpieczeń komunikacyjnych E. (...) k. 41 – 50/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody zaoferowane przez strony, w tym o dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach w oryginale lub kserokopii, jak i w wersji elektronicznej znajdujących się na płytach CD. Autentyczność dokumentów nie była przez strony kwestionowana.

Postanowieniem z 8 lutego 2023 roku Sąd pominął dowód z dokumentów znajdujących się na płycie CD, załączonej do pisma Powódki, które wpłynęło 31 października 2022 roku, a także dowody z opinii biegłych K. K. (1), S. M., K. K. (2) i D. Z. w trybie art. 278 ¹ k.p.c. Podstawą pominięcia wskazanych dowodów był art. 235 ² §1 pkt 2 i 3 k.p.c. W ocenie Sądu pominięte dowody należało uznać za nieistotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a ponadto nieprzydatne dla wykazania faktów, na które zostały powołane.

Sąd zważył co następuje:

Strona powodowa domagała się zasądzenia na jej rzecz pozostałej części odszkodowania, należnego za koszty naprawy pojazdu S. (...) nr rej. (...) po szkodzie z 23 stycznia 2022 roku, z powołaniem się na zawarte umowy przelewu wierzytelności.

Przed dokonaniem oceny merytorycznej żądania Powódki, należało dokonać badania jej legitymacji procesowej czynnej. Legitymacja procesowa stron stanowi przesłankę materialnoprawną, a jej istnienie sąd bada z urzędu, orzekając co do istoty sprawy, niezależnie od podniesienia w tej mierze przez drugą stronę zarzutów, które jednak na gruncie niniejszej sprawy zostały przez Pozwanego podniesione.

Tylko ze stosunku określonego przez prawo materialne płynie uprawnienie konkretnego podmiotu do występowania z oznaczonym roszczeniem przeciwko innemu podmiotowi. To szczególne uprawnienie, oceniane z punktu widzenia prawa materialnego, nazywane jest legitymacją procesową. Jeśli zostanie wykazane, że strony są związane prawnomaterialnie z przedmiotem procesu, którym jest roszczenie procesowe, to zostanie wykazana legitymacja procesowa powoda (czynna) i pozwanego (bierna). W przeciwnym razie brak będzie legitymacji procesowej czy to powoda, czy też pozwanego, albo też obu stron (H. Pietrzkowski, Metodyka pracy sędziego w sprawach cywilnych, Warszawa 2021, s. 197.). Wobec powyższego fakty, z których wywodzone jest dochodzone roszczenie (tworzące prawo podmiotowe), powinien co do zasady dowieść powód.

Swoją legitymację procesową czynną do dochodzenia roszczeń z tytułu odszkodowania za szkodę w pojeździe marki S. (...) nr rej. (...) Powódka wywodziła z umowy powierniczego przelewu wierzytelności, zawartej 27 kwietnia 2022 roku z (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową w Ł., która to spółka nabyła wierzytelność w stosunku do Pozwanego z tytułu przedmiotowej szkody od bezpośrednio poszkodowanych, na mocy umowy przelewu wierzytelności zawartej 2 lutego 2022 roku. Powódka w celu wykazania faktu zawarcia wymienionej wyżej umów złożyła do akt ich kopie.

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią chyba, że sprzeciwiałoby się to zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Powódka przedstawiła opisane wyżej umowy przelewu wierzytelności, dotyczące tej samej wierzytelności – roszczenia z tytułu odszkodowania z umowy ubezpieczenia Autocasco za koszty naprawy przedmiotowego pojazdu. Wierzytelność została wyraźnie sprecyzowana w obu umowach. W ocenie Sądu, przedstawione przez Powódkę dowody wykazują w dostateczny sposób jej legitymację procesową do dochodzenia przedmiotowego roszczenia w niniejszym postępowaniu. C. obu czynności jest znana: przelew wierzytelności dokonany przez bezpośrednio poszkodowanych był formą zapłaty za naprawę uszkodzonego samochodu (zatem był odpłatny), zaś causa przelewu powierniczego została wprost opisana w § 2 umowy. Zarzut Pozwanego braku legitymacji czynnej Powódki okazał się bezzasadny. Natomiast zarzut sprzeczności umów z prawem w ogóle nie został uzasadniony i wobec tego nie można do niego się odnieść. Omawiane umowy nie są sprzeczne z prawem, dotyczą wierzytelności, która może być przedmiotem przelewu i z zebranego w sprawie materiału dowodowego nie wynika przyczyna, dla której miałyby zmierzać do obejścia prawa.

W niniejszej sprawie Powódka dochodzi roszczenia płynącego z dobrowolnego umowy ubezpieczenia Autocasco. Zgodnie z art. 805 § 1 kodeksu cywilnego, przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Jeżeli nie umówiono się inaczej, suma ubezpieczenia ustalona w umowie stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 824 § 1 k.c.).

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na fakt, że zakres obowiązku odszkodowawczego zakładu ubezpieczeń kształtuje się odmiennie w zależności od tego, czy obowiązek naprawienia szkody wynika z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, czy też jego źródłem jest umowa innego, dobrowolnego ubezpieczenia majątkowego. Choć pojęcie szkody w obu formach odpowiedzialności ubezpieczyciela jest takie samo, to jednak granice odpowiedzialności ubezpieczyciela są różne. W pierwszym przypadku odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń ma charakter akcesoryjny, dlatego jej granice wyznaczane są przez zakres pierwotnej odpowiedzialności ubezpieczonego, który z kolei wynika wprost z przepisów ustawy, a w szczególności z art. 361 k.c. Zasada pełnego odszkodowania doznaje odstępstwa w przypadku, gdy źródłem roszczenia odszkodowawczego jest dobrowolnie zawarta umowa ubezpieczenia majątkowego. Strony mogą bowiem – w granicach swobody kontraktowej – odmiennie określić w umowie zarówno rodzaj, wysokość jak i przesłanki wypłaty należnego poszkodowanemu świadczenia, a także przesłanki odmowy jego wypłaty. Zawarta umowa jest w tym zakresie wiążąca dla stron. Świadczenie ubezpieczeniowe wypłacane na podstawie dobrowolnej umowy ubezpieczenia majątkowego, pomimo że określane jest powszechnie mianem odszkodowania, ma charakter zobowiązania pierwotnego do odpowiedniego zachowania ubezpieczyciela w razie zajścia wypadku ubezpieczeniowego. Możliwe jest zatem, aby owo świadczenie było niższe od poniesionej szkody albo tę szkodę przewyższało, a także aby pomimo wystąpienia szkody podlegającej kompensacji zakład ubezpieczeń nie ponosił odpowiedzialności w razie wystąpienia określonych w umowie okoliczności egzoneracyjnych.

Ani przepisy kodeksu cywilnego, ani ustawy ubezpieczeniowej, nie mogą szczegółowo regulować całokształtu zagadnień związanych z ubezpieczeniem w każdym z licznych jego rodzajów. Masowość umów ubezpieczenia czyni niemożliwym negocjowanie przez ubezpieczyciela z każdym klientem szczegółów treści umowy. Dlatego też szczegółowe postanowienia dotyczące konkretnego ubezpieczenia są ustalane w ogólnych warunkach ubezpieczeń. Ogólne warunki umowy są tzw. wzorcem kwalifikowanym i wiążą strony dlatego, że stały się składnikiem umowy ubezpieczeniowej przez odwołanie się do nich (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 maja 2001 r., sygnatura akt V CKN 247/00).

W niniejszej sprawie sposób ustalania wysokości świadczenia oraz wypłaty odszkodowania uregulowany był w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń komunikacyjnych (...), które stanowiły podstawę wzajemnych praw i obowiązków stron umowy, tj. poszkodowanych oraz Pozwanego. Poszkodowani byli objęci ochroną ubezpieczeniową Autocasco w wariancie (...), który determinował sposób likwidacji i wyliczenia szkody. Mając na uwadze postanowienia OWU przed przystąpieniem do naprawy serwis (...) sp. z o.o. sp. k. przedstawił Pozwanemu kosztorys naprawy, a następnie wykonano wskazane w nim prace i wystawiono korelującą z nim fakturę VAT. Pozwany, powołując się na § 41 ust. 3 OWU zweryfikował stawkę roboczogodziny z 200 zł netto do 110 zł netto oraz odmówił zasadności zastosowania współczynnika odchylenia dla materiałów lakierniczych marek innych niż S./N. w wysokości 116,04%.

Omówienia wymagają dwie kwestie: po pierwsze omawiane postanowienie OWU nie jest precyzyjne i tylko na jego podstawie nie da się ustalić, jaka jest wysokość zastawki za roboczogodzinę, zgodna z umową. Pojęcie „średniej arytmetycznej stawki za roboczogodzinę ustalonej na podstawie cen usług stosowanych przez warsztaty porównywalnej kategorii do warsztatu dokonującego naprawy, działające na terenie powiatu naprawy pojazdu” nie zostało zdefiniowane w § 2 OWU. § 40 OWU, który posługuje się tym pojęciem nie określa sposobu wyliczenia takiej średniej. Omawiane pojęcie jest niejasne: nie określa żadnych kryteriów, według których warsztaty należą do porównywalnych kategorii; nie określa kategorii zakładów naprawczych, nie wskazuje źródeł, w oparciu o które ustala się ceny usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 3 i 5 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Dz. U. z 2022 r., poz. 2283 t.j.) umowa ubezpieczenia, ogólne warunki ubezpieczenia oraz inne wzorce umowy powinny być formułowane jednoznacznie i w sposób zrozumiały. Postanowienia umowy ubezpieczenia, ogólnych warunków ubezpieczenia oraz innych wzorców umowy sformułowane niejednoznacznie interpretuje się na korzyść ubezpieczającego, ubezpieczonego lub uprawnionego z umowy ubezpieczenia. Skoro Pozwany sformułował ogólne warunki ubezpieczenia niejednoznacznie, w sposób, który uniemożliwia obliczenie stawki za roboczogodzinę w sposób obiektywny, to interpretując je na korzyść ubezpieczonego, należy uznać, że stawka przyjęta w zleceniu serwisowi (...) sp. z o.o. sp. k. naprawy uszkodzonego samochodu odpowiada wymaganiom umowy. Tym samym nie ma podstaw do jej weryfikacji (obniżenia).

Druga kwestia to ciężar dowodu w odniesieniu do weryfikacji kosztów naprawy, przeprowadzonej przez Pozwanego.

Z ogólnej reguły rozkładu ciężaru dowodu z art. 6 k.c. wynika, że fakty, na których strona opiera swoje żądanie – przysługujące jej prawo, muszą zostać przez nią wykazane za pomocą przedstawionych dowodów. Pozwany w procesie, jeżeli odmawia spełnienia żądania powoda, ma obowiązek wykazać dowodami fakty, które świadczą o tym, iż uprawnionemu dane prawo nie przysługuje. W realiach niniejszej sprawy powyższe prowadzi do konstatacji, iż to Pozwany winien wykazać fakty uzasadniające obniżenie stawki za roboczogodzinę według przepisu OWU, na który się powoływał. Skoro Pozwany twierdzi, że zweryfikował stawkę za roboczogodzinę do wartości wynikającej z OWU, to powinien udowodnić, że przyjęta przez niego stawka 110 zł/rbg jest zgodna z zapisem § 40 OWU.

W § 41 ust. 3 OWU przewidziana jest stawka 110 zł/rbg, ale odnosi się tylko do samochodów będących przedmiotem leasingu lub stanowiących zabezpieczenie kredytu osoby ubezpieczonej i tylko przy rozliczeniu szkody metodą kosztorysową. Nie ma zastosowania w niniejszej sprawie. W ocenie Sądu, skoro Pozwany powoływał się na fakt zweryfikowania przez siebie stawki za roboczogodzinę zgodnie z umową, to powinien wyjaśnić, w jaki sposób to zrobił i z uwzględnieniem jakich stawek z rynku lokalnego. Tylko w ten sposób Sąd mógłby sprawdzić poprawność obliczeń Pozwanego i ich zgodność z umową. W przeciwnym razie twierdzenia Pozwanego o wysokości stawki pozostają nieudowodnione.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że koszy naprawy samochodu S. (...) nr rej. (...) po szkodzie z 23.01.2022 r. wynoszą 12 792,19 złotych netto (15 734,39 zł z podatkiem VAT). Są one niższe od przyjętych w kalkulacji zakładu naprawczego i fakturze wystawionej po naprawie samochodu o 131,67 zł netto (161,96 zł brutto), ponieważ Sąd uwzględnił stanowisko Pozwanego co do braku podstaw do zastosowania współczynnika odchylenia dla materiałów lakierniczych marek innych niż S./N. w wysokości 116,04%. Przyjęcie współczynnika na poziomie 116,04% oznacza w istocie podwyżkę ceny w stosunku do przewidzianej w kalkulacji. W ocenie Sądu taki zabieg nie jest zgodny z ustaleniem cen części i materiałów określonych przez producenta pojazdu, zaś zakład naprawczy poza podwyższeniem współczynnika zużycia materiału lakierniczego w kalkulacji nie przedstawił żadnego dowodu, ani na wyższe zużycie materiałów lakierniczych, ani na wyższe koszty ich nabycia. W konsekwencji według wyliczenia kosztów naprawy, na które powołuje się Powódka, koszt materiałów lakierniczych to 795,92 zł netto (396,35 zł + 399,57 zł). Natomiast przy przyjęciu ich zużycia na poziomie 100 % to wartość wskazana przez Pozwanego, czyli 664,25 zł netto (307,79 zł +356,46 zł).

Pozwany dobrowolnie wypłacił w sumie 12 858,66 złotych, dlatego zasądzeniu na rzecz strony powodowej polegała różnica 2875,73 złotych. Przy tym kwota 7119,84 złotych została zapłacona już w toku niniejszego procesu, co skutkowało częściowym cofnięciem pozwu.

Wobec częściowego cofnięcia powództwa, w zakresie tym postępowanie podlegało umorzeniu na podstawie art. 355 k.p.c. W myśl zaś art. 203 § 1 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Częściowe cofnięcie wobec spełnienia roszczenia w tym zakresie nie było w niniejszej sprawie sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego, ani nie zmierzało do obejścia prawa, nie zachodzą zatem przesłanki niedopuszczalności cofnięcia pozwu, o których mowa w art. 203 § 4 k.p.c. Nastąpiło przed rozpoczęciem rozprawy, więc nie wymagało zgody Pozwanego. Mając to na uwadze, Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w tej części, orzekając jak w pkt 1 sentencji wyroku.

W pozostałym zakresie powództwo – jako niezasadne – podlegało oddaleniu.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. art. 359 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. oraz w zw. z art. 817 § 1 k.c..

Zgodnie z art. 817 § 1 k.c., zakład ubezpieczeń powinien spełnić świadczenie w terminie 30 dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1 (§ 2 art. 817 k.c.).

Poszkodowany zgłosił szkodę 24 stycznia 2022 roku. Natomiast wezwanie do zapłaty zgodnie z fakturą wystawioną przez zakład naprawczy zostało przesłane 2 maja 2022 r. Przyjmując, że w tej ostatniej dacie Pozwany uzyskał niezbędne informacje do ustalenia wysokości należnego poszkodowanemu świadczenia, powinien spełnić je w ciągu 14 dni, tj. do 16.05.2022 r. Zatem żądanie odsetek od 17 maja 2022 roku, sformułowane w pozwie było prawidłowe. Jednak modyfikując żądanie przy okazji częściowego cofnięcia pozwu, Powódka wskazała inną datę początkową naliczania odsetek, tj. 24 maja 2022 roku. Jednocześnie nie cofnęła żądania odsetek za okres 17-23.05.2022 r. Zatem uwzględnieniu podlegało żądanie zasądzenia odsetek od kwoty 2875,73 zł od 24.05.2022 r. (pkt. 2 a wyroku), jak i od kwoty 7119,84 zł za okres od 24 maja do 11 lipca 2022 roku (pkt. 2b wyroku). W pozostałym zakresie, w jakim Powódka nie popierała żądania odsetek i nie cofnęła go, podlegało oddaleniu (pkt. 2d wyroku).

O kosztach postępowania Sąd orzekł w punkcie 1b wyroku na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c. zgodnie z którym Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Powód dochodził pierwotnie kwoty 10 157,55 zł. W toku procesu nastąpiło cofnięcie pozwu w zakresie kwoty 7119,84 zł. Cofnięcie powództwa w tym zakresie nastąpiło w związku z wypłatą dokonaną już po wytoczeniu powództwa. Tym samym Pozwany dał powód do wytoczenia powództwa, bo odszkodowanie winno zostać wypłacone we właściwej wysokości przed wytoczeniem powództwa. Oddalenie powództwa nastąpiło w zakresie kwoty 161,96 zł, a zatem w nieznacznej części, co zgodnie z cytowanym wyżej przepisem uprawnia Sąd do nałożenia na Pozwanego obowiązku zwrotu Powódce wszystkich poniesionych kosztów procesu.

Na koszty poniesione przez Powódkę złożyły się: opłata od pozwu – 750 zł, wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym – 3600 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł. Łącznie koszty wyniosły 4367 zł i taka kwota podlegała zasądzeniu na rzecz Powódki, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (art. 98 § 1 ¹ k.p.c.).