Sygn. akt I C 852/23 upr.
Pozwem z dnia 8 maja 2023 r. /koperta – k. 28/ powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka komandytowa z siedzibą w M., wniosła o zasądzenie od pozwanej A. K. kwoty 14 289,80 zł, tytułem zapłaty wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia wniesienia pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym tj. od dnia 11 września 2023 r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu pozwu powołał się na zawartą przez pozwaną w dniu 2 grudnia 2021r. z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. – wierzycielem pierwotnym, za pomocą środków porozumiewania się na odległość, umowę pożyczki refinansującej Nr (...), na podstawie której pozwana otrzymała określoną w umowie kwotę pieniężną – 11 950,90 zł na okres 35 dni, zobowiązując się równocześnie do jej zwrotu na warunkach w tejże umowie wskazanych. W związku z niedotrzymaniem warunków przedmiotowej umowy przez pozwaną - pomimo podjętych przez pożyczkodawcę działań windykacyjnych o charakterze polubownym, kwota należności głównej stała się wymagalna wraz z kwotą odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia z dniem 6 stycznia 2022 r. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności z dnia 16 marca 2022 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B., zbyła przysługującą jej wobec pozwanej wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki refinansującej Nr (...) na rzecz (...) Następnie wierzytelność ta została przeniesiona przez (...) na powoda na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 6 kwietnia 2022 r. Na wysokość dochodzonego przez stronę powodową roszczenia w kwocie 14 289,80 zł, składają się: obok należności głównej w wysokości 11 950,90 zł, niespłacone odsetki kapitałowe maksymalne naliczone przez pożyczkodawcę od kwoty udostępnionego kapitału od dnia zawarcia umowy pożyczki do dnia wymagalności pożyczki w wysokości 82,51 zł, niespłacone odsetki umowne za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie naliczone zgodnie z zawartą umową pożyczki od pozostałej do spłaty kwoty pożyczki od dnia następującego po dniu wymagalności pożyczki do dnia wyceny wierzytelności będącej przedmiotem umowy przelewu wierzytelności na powoda, dokonanej według stanu na dzień 29.03.2022 r., które zostały nabyte przez powoda w ramach umowy cesji w kwocie 300,70 zł oraz niespłacone odsetki umowne za opóźnienie w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie naliczone od dnia następującego po dniu wyceny wierzytelności będącej przedmiotem umowy przelewu wierzytelności na powoda, dokonanej według stanu na dzień 29 marca 2022 r. do dnia poprzedzającego dzień wytoczenia powództwa od kwoty pozostałych do zapłaty: kapitału pożyczki i prowizji w kwocie 1955,69 zł /pozew – k. 3-4/.
Pozwana nie uznała powództwa, wnosząc o jego oddalenie w całości i zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie zakwestionowała powództwo tak co do zasady jak i co do wysokości, podnosząc zarzut braku istnienia legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda – wskazując iż przedłożona przez stronę powodową umowa cesji wierzytelności jest nieważna, mając na względzie iż została podpisana przez osoby nieumocowane przez strony tych czynności prawnych, a nadto nieskuteczna wobec braku zawarcia umowy pożyczki, z której powód wywodzi przedmiotowe roszczenie o zapłatę. Równocześnie zakwestionowała fakt zawarcia umowy pożyczki z wierzycielem pierwotnym, z której powód wywodzi przedmiotowe roszczenie o zapłatę, wobec braku złożenia zgodnych oświadczeń woli stron i podpisania umowy, kwestionując równocześnie umocowanie pośrednika do zawarcia umowy w imieniu pożyczkodawcy. Argumentując podniosła zarzut braku zasadności roszczenia dochodzonego przez powoda we wskazanej w pozwie wysokości, jako w znacznym stopniu zawyżonego, w tym w zakresie sposobu naliczenia odsetek, jak i przyjętej w umowie pożyczki prowizji, jako rażąco niewspółmiernej i niezgodnej z zasadami współżycia społecznego, stanowiącej ukryte oprocentowanie pożyczki , a co za tym idzie bezzasadności roszczenia dochodzonego przez powoda w tym zakresie, podnosząc zarzut sankcji kredytu darmowego, wskazując równocześnie, iż postanowienia umowy nie zostały z nią uzgodnione indywidualnie. /odpowiedź na pozew – k. 53-58/
Roszczenie objęte powyższym pozwem było przedmiotem rozpoznania w elektronicznym postępowaniu upominawczym na skutek pozwu z dnia 11 września 2023 r. wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym w sprawie sygn. akt VI Nc-e 1404452/23, które postanowieniem Sądu Rejonowego Lublin Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny z dnia 23 października 2023 r. zostało umorzone w całości, wobec skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwaną i utraty mocy nakazu zapłaty z dnia 6 października 2023r. /k. 8-11/.
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
Pismem datowanym na dzień 13 stycznia 2022 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. wystosowała do A. K. wezwanie do dobrowolnej zapłaty kwoty 12 059,08 zł zgodnie z warunkami umowy ramowej pożyczki Nr (...) oraz umowy pożyczki Nr (...) z dnia 2 grudnia 2021r., w nieprzekraczalnym terminie 3 dni od daty otrzymania niniejszego wezwania /wezwanie do zapłaty – k. 31, potwierdzenie nadania przesyłki – k. 28/.
Następnie pismem datowanym na dzień 21 stycznia 2022 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. wystosowała do A. K. ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 12088,42 zł wynikającej z umowy pożyczki Nr (...), w nieprzekraczalnym terminie 3 dni od daty otrzymania niniejszego wezwania /ostateczne wezwanie do zapłaty – k. 32, potwierdzenie nadania przesyłki – k. 29/.
W dniu 16 marca 2022 r. pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. a (...) z siedzibą w T. (...), zawarta została umowa cesji wierzytelności Nr 2A/ (...), na podstawie której (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. scedowała na rzecz (...)z siedzibą w T. (...) przysługującą jej wobec A. K. wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki Nr (...) z dnia 2 grudnia 2021r. / umowa cesji wierzytelności Nr 2A/ (...) z dnia 16.03.2022 r. – k. 13-14, załącznik do umowy cesji Nr (...) – k. 15/.
Pismem datowanym na dzień 21 marca 2022 r. (...) T. (...) wystosowała do A. K. zawiadomienie o dokonanym przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. na rzecz (...) T. (...) przelewie wierzytelności wynikających z umowy pożyczki Nr (...) z dnia 2 grudnia 2021 r. wraz ze wszelkimi prawami z nią związanymi, wzywając równocześnie do zapłaty kwoty 12304,78 zł – w tym odsetek za opóźnienie (14,5 % w skali roku) liczonych od kwoty pozostałej do spłaty kwoty pożyczki – 11950,90 zł w wysokości 3,69 zł dziennie, począwszy od dnia 21 marca 2022 r. – w nieprzekraczalnym terminie 3 dni od daty doręczenia niniejszego wezwania / zawiadomienie o cesji wierzytelności wraz z wezwaniem do zapłaty – k. 38/.
Następnie w dniu 6 kwietnia 2022 r. pomiędzy (...) T. (...) scedowała na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółki komandytowej z siedzibą w M., przysługującą jej wobec A. K. wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki Nr (...) / umowa przelewu wierzytelności z dn. 6.04.2022 r. – k. 16-18, oświadczenie z dn. 8.04.2022 r. – k. 21, załącznik do umowy przelewu wierzytelności z dnia 6.04.2022 r. – k.24 /.
Pismem datowanym na dzień 26 kwietnia 2022 r. (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (...) Spółka komandytowa z siedzibą w M. wystosowała do A. K. zawiadomienie o dokonanym przez (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. na rzecz (...) T. (...) przelewie wierzytelności, wzywając równocześnie w/w do natychmiastowej spłaty zadłużenia wynoszącego na dzień 26 kwietnia 2022 r. 15 008,23 zł – w tym kwoty 11950,90 zł tytułem należności kapitałowej, kwoty 383,21 zł tytułem naliczonych odsetek i kosztów poprzedniego wierzyciela oraz kwoty 86,12 zł tytułem naliczonych odsetek w nieprzekraczalnym terminie do dnia 10 maja 2022 r. /wezwanie do zapłaty po przelewie wierzytelności – k. 12/.
W dniu 19 stycznia 2024 r. A. K. złożyła (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. oświadczenie, że umowa pożyczki Nr (...) z dnia 2 grudnia 2021 r., stanowi umowę kredytu darmowego na podstawie art. 45 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, w związku z naruszeniem w umowie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim /oświadczenie o skorzystaniu z sankcji kredytu darmowego z dn. 19.01.2024 r. – k. 61/.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dowodów z dokumentów, albowiem nie budziły one wątpliwości Sądu co do swej autentyczności, nadto nie były kwestionowane przez żadną ze stron postępowania, jak również nie zostały w ocenie Sądu przytoczone w celu obejścia prawa.
Postanowieniem z dnia 20 marca 2024 r., Sąd na podstawie art. 458 15 § 4 k.p.c. pominął wnioski dowodowe zawarte w piśmie pełnomocnika powoda zawierającego replikę odpowiedzi na pozew oraz dowody dołączone do tego pisma, dokonując równocześnie zwrotu na podstawie art. 205 3 § 5 k.p.c. w/w pisma pełnomocnika powoda zawierającego replikę odpowiedzi na pozew oraz pisma zatytułowanego odpowiedź na pismo powoda wraz z wnioskiem o przyjęcie pisma do akt /k. 88/.
Sąd zważył, co następuje:
Powództwo podlegało oddaleniu w całości.
Powód swe roszczenie wobec pozwanej, wywodził z tytułu umowy pożyczki refinansującej Nr (...) zawartej w dniu 2 grudnia 2021 r. pomiędzy (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B. – wierzycielem pierwotnym a A. K.. Legitymację procesową czynną do wytoczenia przedmiotowego powództwa strona powodowa wywodziła zaś z umowy cesji wierzytelności - przysługującej pierwotnemu wierzycielowi, tj. (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w B., wobec A. K..
Okoliczności niniejszej sprawy wskazują więc, że pozwana winna być uznana za konsumenta w rozumieniu art. 22 1 k.c. w zw. z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 t.j.) – w brzmieniu obowiązującym na dzień zawarcia przedmiotowej umowy. Materialnoprawnej podstawy dochodzonego roszczenia należy zaś upatrywać w treści art. 720 k.c. oraz przepisach ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U.2019.1083 t.j.).
W ujęciu kodeksowym pożyczka jest umową konsensualną, polegającą na zgodnym oświadczeniu woli stron – dającego i biorącego pożyczkę – mocą którego – dający zobowiązuje się przenieść na biorącego własność określonej ilości pieniędzy albo innych rzeczy oznaczonych co do gatunku, natomiast biorący zobowiązuje się zwrócić takie rzeczy, jakie otrzyma. W świetle powyższego obowiązkiem procesowym strony powodowej było wykazanie, że pozwana była stroną umowy, z której miała wynikać dochodzona pozwem wierzytelność. Warunkiem bowiem otrzymania należności przez nabywcę długu jest udowodnienie, że takie prawo przysługiwało pierwotnemu wierzycielowi. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód jest zobowiązany udowodnić, że strony zawarły umowę pożyczki oraz że na biorącego pożyczkę przeniesiona została własność określonej w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych, co do gatunku. Biorący pożyczkę powinien zaś wykazać wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości, przy czym obie strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Z przytoczonego na wstępie art. 720 § 1 k.c. wynika bowiem, że zobowiązanie strony pozwanej sprowadza się w istocie do „zwrotu” pożyczonej kwoty. Bez wypłaty kwoty pożyczki zobowiązanie strony pozwanej, jakkolwiek skutecznie zaciągnięte, nie aktualizuje się tak długo, jak długo nie zostanie wypłacona kwota pożyczki.
Stosownie do brzmienia art. 3 ust. 2 ustawy o kredycie konsumenckim przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi, przy czym za umowę o kredyt konsumencki uważa się między innymi umowę pożyczki. Umowa powinna być sformułowana w sposób jednoznaczny i zrozumiały. Określenie szczególnych wymagań dotyczących treści umowy o kredyt konsumencki oraz obowiązków związanych z samym trybem jej zawierania zawiera art. 30 ustawy.
Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, umowa o kredyt konsumencki powinna być zawarta w formie pisemnej. W treści art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim ustawodawca nie wskazał, jakie konsekwencje spowoduje niezachowanie zwykłej formy pisemnej. Przyjąć zatem należy, że forma pisemna została zastrzeżona jedynie dla celów dowodowych (art. 74 § 1 k.c.), tym samym niedochowanie tej formy nie powoduje nieważności czynności prawnej. Zgodnie z art. 77 2 k.c. do zachowania dokumentowej formy czynności prawnej (o której mowa w art. 720 § 2 k.c.) wystarcza złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie osoby składającej oświadczenie. Natomiast art. 773 k.c. stanowi, że dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający zapoznanie się z jej treścią. Przy tym umowę o kredyt konsumencki, którą jest też umowa pożyczki zawarta z konsumentem, zgodnie z art. 5 pkt 13 ustawy o kredycie konsumenckim, można zawrzeć bez jednoczesnej obecności obu stron, przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Przyjmuje się, że zawieranie umów o kredyt konsumencki za pośrednictwem środków porozumiewania się na odległość nie jest wyłączone przez art. 29 ustawy o kredycie konsumenckim i art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki, a zatem umowa ta może zostać zawarta zarówno w formie pisemnej, jak i „na trwałym nośniku” (zob. Tomasz Czech, Kredyt konsumencki. Komentarz, WKP, 2018). W takim jednak przypadku, tj. gdy brak jest podpisu pod dokumentem, istotny staje się ciężar wykazania autentyczności i pochodzenia dokumentu. W sytuacji zakwestionowania przez stronę pozwaną faktu zawarcia umowy, to na stronie powodowej spoczywa ciężar wykazania - zgodnie z art. 6 k.c. w zw. z art. 232 zd. 1 k.p.c. - że strona pozwana złożyła oświadczenie woli akceptujące zawarcie umowy pożyczki o treści wynikającej z dokumentu (wydruku złożonego do akt przez powoda), jak również, że doszło do złożenia zgodnych oświadczeń woli skutkujących zawarciem umowy pożyczki i wydania przedmiotu pożyczki przez wierzyciela pierwotnego (przelania środków tytułem pożyczki).
W ocenie Sądu strona powodowa nie sprostała spoczywającemu na niej w tym zakresie, ciężarowi dowodowemu.
Zgodnie z treścią art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Należy przyjąć, że strona ma obowiązek wyraźnego powołania konkretnego środka dowodowego. W orzeczeniu z dnia 17 grudnia 1996 r. (I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76) Sąd Najwyższy stwierdził, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego zmienionych ustawą z dnia 1 marca 1996 r. o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 189) rzeczą sądu nie jest zarządzanie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też przeprowadzenie z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie ( art. 227 ) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). W tym miejscu zaznaczyć należy, iż zasady wyrażone w art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. nie określają jedynie zakresu obowiązku zgłaszania dowodów przez strony, ale muszą być rozumiane przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał. Zaznaczyć należy, że reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli bowiem powód udowodnił fakty uzasadniające powództwo – to na stronie pozwanej spoczywał ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających oddalenie powództwa (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, LEX nr 8416).
Na gruncie niniejszej sprawy ciężar dowodu aktualizował się w pierwszej kolejności po stronie powodowej. W procesie związanym z wykonaniem umowy pożyczki powód zobowiązany jest bowiem udowodnić, stosownie do treści przepisu art. 6 k.c., że strony zawarły umowę tej kategorii, a także, że przeniósł na własność biorącego pożyczkę określoną w umowie ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku. Biorący pożyczkę natomiast winien wykazać wykonanie swego świadczenia w postaci zwrotu tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W świetle powyższego strona powodowa zobowiązana była wykazać fakt skutecznego zawarcia umowy pożyczki refinansującej Nr (...) pomiędzy jej poprzednikiem prawnym a pozwaną oraz jej dokładną treść, w tym wysokość pożyczki i odsetek, ewentualnie dodatkowych kosztów (pozaodsetkowych kosztów kredytu), jak również, że pożyczkodawca przekazał kwotę pożyczki do dyspozycji pożyczkobiorcy – na gruncie niniejszej sprawy dokonał spłaty zobowiązania pożyczkobiorcy na rachunek podmiotu uprawnionego względem pożyczkobiorcy, wskazanego przez pożyczkobiorcę we wniosku o udzielnie pożyczki refinansującej w celu spłaty refinansowanych zobowiązań pożyczkobiorcy wymienionych we wniosku o udzielenie pożyczki refinansującej, a pożyczkobiorca nie wywiązał się z obowiązku zwrotu pożyczki i z tego tytułu powstało zadłużenie w dochodzonej pozwem kwocie.
Powód nie przedłożył do akt niniejszej sprawy w/w umowy pożyczki Nr (...). Powyższe pozbawiło Sąd możliwości zweryfikowania, czy do złożenia zgodnych oświadczeń woli stron, skutkujących zawarciem przedmiotowej umowy przez pozwaną z wierzycielem pierwotnym w ogóle doszło, a w konsekwencji brakiem możliwości zweryfikowania jej postanowień, w szczególności co do okresu obowiązywania, terminów spłaty zobowiązania, jego pierwotnej wysokości, rodzaju i wysokości odsetek oraz dodatkowych kosztów i ich wysokości, jak również wymagalności roszczenia. W świetle powyższego nie sposób również uznać, aby strona powodowa skutecznie nabyła rzeczoną wierzytelność, a co za tym idzie by wykazała swą legitymację procesową do wytoczenia przedmiotowego powództwa. Powód dołączył umowę pożyczki nr (...) /k.27/, która miała podlegać spłacie na skutek umowy refinansowania, dowód uiszczenia opłaty refinansującej, ale zgromadzony materiał dowody – brak umowy nr (...), uniemożliwia sądowi odniesienia się do zarzutów pozwanej, oceny skuteczności oświadczenia o skorzystaniu kredytu darmowego, a także oceny umowy w świetle ochrony praw konsumentów.
Zgodnie z art. 60 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli). Stosownie zaś do brzmienia art. 61 § 1 i § 2 oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. Odwołanie takiego oświadczenia jest skuteczne, jeżeli doszło jednocześnie z tym oświadczeniem lub wcześniej (§1). Oświadczenie woli wyrażone w postaci elektronicznej jest złożone innej osobie z chwilą, gdy wprowadzono je do środka komunikacji elektronicznej w taki sposób, żeby osoba ta mogła zapoznać się z jego treścią (§2).
Artykuł 60 k.c. wyraża zasadę swobody formy, wedle której wola osoby skierowana na wywołanie zamierzonego skutku prawnego związanego z dokonywaną czynnością prawną, może być uzewnętrzniona w każdy dowolny sposób, ujawniający ją tak, że staje się dostatecznie zrozumiała dla adresata. W konsekwencji ujawnienie woli osoby dokonującej czynności prawnej może nastąpić także w sposób dorozumiany, przez jakiekolwiek zachowanie się, uzewnętrzniają ją w sposób obiektywnie zrozumiały, które wyraża wolę wywołania skutków prawnych, objętych treścią czynności prawnej. Złożenie oświadczenia może być zarówno jednostkową czynnością, jak i całym procesem zachowań podmiotu składającego to oświadczenie, o ile w oparciu o całokształt okoliczności można podmiotowi składającemu oświadczenie przypisać zamiar wywołania określonych skutków prawnych, czyli gdy zachowanie to niesie za sobą określony komunikat mający wywołać skutki prawne (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. akt IV CSK 179/16, Legalis 1587604). Aby jednak mówić, że doszło do czynności prawnej polegającej na zawarciu umowy konieczne jest w pierwszej kolejności ustalenie, że doszło do złożenia dwóch zgodnych oświadczeń woli, a następnie, że oświadczenia te były skuteczne. O fakcie złożenia oświadczenia woli decydują w szczególności okoliczności, czy składający oświadczenie w ogóle wyraził swoją wolę – w zasadzie w dowolnej formie, o ile forma ta w wystarczający sposób wolę tę ujawniła oraz czy oświadczenie to doszło do adresata w rozumieniu art. 61 § 2 k.c. Natomiast o skuteczności złożonego oświadczenia decydują w szczególności takie okoliczności, jak zdolność do czynności prawnych, forma czy należyte umocowanie. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim umowa o kredyt konsumencki – jak już wyżej wskazano, powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Przy czym w przepisie tym nie określono skutków prawnych niedochowania formy pisemnej przy zawieraniu umowy o kredyt konsumencki, zatem przyjąć należy, że zastrzeżona ona została jedynie dla celów dowodowych. Niedochowanie tej formy przez jedną ze stron nie skutkuje nieważnością umowy, a tym samym nie uniemożliwia złożenia oświadczenia woli w sposób dorozumiany (w sposób konkludentny). Tylko zastrzeżenie wymogu zachowania określonej formy oświadczenia (pisemnej) ad solemnitatem wykluczałoby możliwość skutecznego złożenia oświadczenia w sposób konkludentny (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 1 lipca 2019 roku, sygn. akt V ACa 118/18).
W ocenie Sądu zebrany w sprawie materiał dowodowy, nie dawał podstaw do przyjęcia, aby pozwana złożyła oświadczenie woli, skutkujące zawarciem w dniu 2 grudnia 2021 r. umowy pożyczki refinansującej Nr (...), z której powód wywodzi przedmiotowe roszczenie o zapłatę. Brak jest jakiegokolwiek dowodu świadczącego o tym, że pozwana w ogóle wyraziła swoją wolę i aby oświadczenie to zostało złożone pożyczkodawcy. Sąd podzielił w tym zakresie zarzut pozwanej, że w oparciu o zaproponowany przez powoda materiał dowodowy nie sposób ustalić, aby doszło do zawarcia tej konkretnej umowy pożyczki, z której powód wywodzi swoje roszczenie.
Strona powodowa wnosząc o zapłatę należności na podstawie cesji wierzytelności powinna już w pozwie zawnioskować wszelkie dowody, by wykazać zasadność dochodzonego roszczenia, tak w zakresie jego istnienia i wymagalności, jak również w zakresie legitymacji procesowej czynnej. Zgodnie bowiem z treścią art. 458 15 k.p.c. w postępowaniu z udziałem konsumentów, przedsiębiorca będący powodem jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pozwie, a będący pozwanym - w odpowiedzi na pozew (§ 1). Twierdzenia i dowody powołane z naruszeniem § 1 i 3 podlegają pominięciu, chyba że strona będąca przedsiębiorcą uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. W takim przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym ich powołanie stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania (§ 4).
W świetle powyższej regulacji zasadą jest, że w postępowaniu w sprawach z udziałem konsumentów powód będący przedsiębiorcą, jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody już w pozwie, a pozwany - w odpowiedzi na pozew. Przyjęty w postępowaniu w sprawach z udziałem konsumentów system prekluzji polega na tym, że ustawa w sposób wyraźny zakreśla termin, do którego należy gromadzić materiał procesowy, przy czym prekluzja przewidziana w powołanym przepisie odnosi się jedynie do powoda będącego przedsiębiorcą. Konsekwencją powołania twierdzeń i dowodów z naruszeniem wskazanych w tym przepisie reguł jest ich pominięcie, chyba że strona będąca przedsiębiorcą uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później, przy czym dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie 2 tygodni od dnia, w którym ich powołanie stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania, o ile przedsiębiorca był prawidłowo pouczony. Mając na względzie powyższe oraz fakt, iż powód nie uprawdopodobnił, że powołanie twierdzeń i dowodów w pozwie, nie było możliwe, jak również że potrzeba ich powołania wynikła później, a złożone przez niego pismo wraz z wnioskami dowodowymi, zostało wniesione z uchybieniem dwutygodniowego terminu przewidzianego w art. 458 15 § 4 k.p.c., uznać należało, iż powód nie sprostał spoczywającym na nim w tym zakresie ciężarowi dowodowemu.
Z tych względów powództwo jako nieudowodnione podlegało oddaleniu w całości, o czym orzeczono jak w punkcie I wyroku.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i zasądził od powoda na rzecz pozwanej kwotę 3617 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na którą to kwotę składają się: koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3600 zł ustalone w stawce minimalnej zgodnie z § 2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2023.1935 t.j.) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17zł, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.
sędzia Anna Miłosz
Z. 1. Odnotować,
2. odpis uzasadniania z odpisem wyroku doręczyć pełnomocnikowi powoda r.pr. P. F..
22.04.24r.
sędzia Anna Miłosz