Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2024 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Krystian Szeląg
Protokolant:	St. sekretarz sądowy Agnieszka Grandys

po rozpoznaniu w dniu 08 marca 2024 r. w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Zarządcy masy sanacyjnej (...) S.A. w restrukturyzacji z siedzibą we W.

przeciwko J. F.

o zapłatę

I.  umarza postępowanie odnośnie cofniętego roszczenia pozwu do kwoty 13.862.13 złotych;

II.  zasądza na rzecz powoda Zarządcy masy sanacyjnej (...) S.A. w restrukturyzacji z siedzibą we W. od pozwanej J. F. kwotę 67.354,24 zł (sześćdziesiąt siedem tysięcy trzysta pięćdziesiąt cztery, 24/100 złotych) wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2024 r. do dnia zapłaty z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanej do stanu czynnego spadku po jej ojcu G. F. (1) ustalonym w spisie inwentarza;

III.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

IV.  odstępuje od obciążania pozwanej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda;

V.  nakazuje zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Olsztynie kwotę 316,52 złotych tytułem połowy opłaty od pozwu w zakresie cofniętego roszczenia o zapłatę, pomniejszonego o opłatę podstawową.

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą we W. – następczo Zarządca masy sanacyjnej (...) S.A. w restrukturyzacji z siedzibą we W. wobec pozwanej J. F. wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym, że pozwana ma zapłacić na rzecz strony powodowej kwotę 81.215,37 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 58.507,68 zł od dnia 09.11.2022 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 22.707,69 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Nadto, wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych.

W razie wniesienia sprzeciwu lub uznania, że sprawa winna być rozpoznana w postępowaniu zwykłym, wniósł o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwotę 81.215,37 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 58.507,68 zł od dnia 09.11.2022 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 22.707,69 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty. Nadto, wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 26.08.2020 r. G. F. (2) zawarł z powodem umowę pożyczki nr (...) na okres 96 miesięcy na kwotę 327.388,50 zł. W dniu 20.10.2020 r. pożyczkobiorca zmarł, a prawa i obowiązki wynikające z umowy pożyczki przejęła córka zmarłego – pozwana J. F.. W związku z zaległościami w płatności pożyczka została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności. Powód podał, że związku z rozliczeniem umowy pożyczki, pozwana jest zobowiązana do zapłaty następujących należności:



133.377,19 zł – zaległości wynikające z wystawiony6ch faktur VAT i not obciążeniowych;



211.790,49 zł zdyskontowane przyszłe raty pożyczki;



22.702,69 zł odsetki z tytułu nieterminowych płatności wg stanu na dzień 09.08.2022 r.;



6.110 zł – koszty windykacji;



230 – koszty ekspertyzy.

Strona powodowa wskazała, że odsetki ustawowe liczy od dnia następującego po terminie płatności wynikającym z wezwania z dnia 25.10.2022 r., za wyjątkiem odsetek od odsetek za opóźnienie, których strona powodowa dochodzi od daty wytoczenia powództwa.

(pozew k. 2-6)

W odpowiedzi na pozew, pozwana J. F. wniosła o oddalenie powództwa w całości, kwestionując powództwo tak co do zasady, jak i wysokości.

Pozwana zarzuciła powodowi:



naruszenie art. 5 kodeksu cywilnego, która jedynie swoim zaniechaniem lub świadomym działaniem, doprowadziła do powiększenia zaległości w spłacie zobowiązania i pogorszenia stanu technicznego przedmiotu umowy, nie dokonując jej odebrania do końca 2020 r., pomimo zaległości, jakie ciążyły na zmarłym;



naruszenie umowy pożyczki i jej OWU, w szczególności poprzez niezasadne zastosowanie § 11 ust. 1 -6, w tym zaliczenia kary umownej oraz odsetek w okresie od 20.10.2020 do dnia wniesienia pozwy, w związku z wiedzą przedstawiciela powódki o miejscu przechowywania maszyny, w okresie od daty śmierci G. F. (2) i pozostawienia jej do użytkowania rodzicom zmarłego, pomimo nie płacenia przez nich rat pożyczki;



nieprawidłowe naliczenia kosztów windykacji i transportu poprzez ich niezasadne zawyżenie i obciążenie pozwanej kosztami windykacji i transportu nie dotyczącymi niniejszej umowy na fakturze nr (...) z dnia 14.12.2021 r. i niezasadne obciążenie nimi pozwanej;



zaniżenie wyceny ładowarki, w związku z przyjęciem do porównania maszyn o 3-6 krotnie większej liczbie przepracowanych motogodzin, czym narażono pozwaną na zwiększenie zadłużenia;



nieprawidłowe naliczenie kosztów ubezpieczenia, po złożeniu oświadczenie o nie kontynuowaniu umów przez pozwaną;



celowe działania, prowadzące do zwiększenia kosztów obsługi pożyczki i nie informowanie pozwanej, pomimo wiedzy o śmieci pożyczkobiorcy oraz o tym, gdzie znajdują się maszyny i jakie maszyny należą do zmarłego i że są użytkowane przed osoby, u których garażują.

(odpowiedź na pozew k. 165-169)

Pismem z dnia 13 lipca 2023 r. powód cofnął powództwo ze zrzeczeniem się roszczenia co do kwoty 13.861,13 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 9.11.2022 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie podtrzymał powództwo.

(pismo strony powodowej k. 308-310).

Pismem z dnia 9 sierpnia 2023 r. pełnomocnik strony powodowej podał, że postanowieniem z dnia 25.07.2023 r. , sygn.. akt WR1F/GR/16/2023 Sąd Rejonowy dla Wrocławia –Fabrycznej VIII Wydział Gospodarczy otworzył postępowanie sanacyjne wobec powodowej spółki i wyznaczył zarządcę.

(pismo strony powodowej k. 316-317).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 sierpnia 2020 r. G. F. (2) zawarł ze stroną powodową umowę pożyczki nr (...) na okres 96 miesięcy na kwotę 327.388,50 zł. Na mocy tej umowy pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty 96 rat w wysokości określonej w harmonogramie załączonym do umowy.

Zgodnie z § 11 ust 1 (...), pożyczkobiorca zobowiązany był do zapłaty odsetek za opóźnienie w przypadku niezapłacenia którejkolwiek raty pożyczki w terminie.

Stosownie do § 11 ust. 2 Ogólnych Warunków Umowy P. w (...) S.A. w przypadku niedotrzymania przez pożyczkobiorcę warunków umowy, a w szczególności, jeżeli pożyczkobiorca dopuści się opóźnienia w spłacie którejkolwiek raty pożyczki i uchybi dodatkowemu terminowi do jej uiszczenia oznaczonemu w wezwaniu do zapłaty wystosowanemu przez pożyczkodawcę. Pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do żądania dodatkowego zabezpieczenia pożyczki, jednostronnego ustalenia nowego harmonogramu umowy, jednostronnego wcześniejszego ustalenia terminu spłaty pożyczki, a także do postawienia pożyczki w całości w stan natychmiastowej wymagalności w terminie określonym w pisemnym wezwaniu skierowanym do pożyczkobiorcy.

Zgodnie z § 11 ust. 5 (...) w przypadku zaistnienia przyczyn żądania przez PD o PB natychmiastowego zwrotu pożyczki z powodów, o których mowa w ust. 1, 2 i 3, PD wezwie PB pisemnie do zwrotu całej kwoty pożyczki wraz z należnym oprocentowaniem.

Zgodnie z § 13 umowy pożyczki pożyczkobiorca upoważnił pożyczkodawcę na wypadek rozwiązania umowy pożyczki, do wejścia do pomieszczeń pożyczkobiorcy i przejęcia przedmiotu zabezpieczenia również za pośrednictwem umocowanych osób trzecich. Wszelkie koszty związane z odbiorem przedmiotu zabezpieczenia oraz z dochodzeniem od pożyczkobiorcy świadczeń wynikających z umowy pożyczki pokrywa pożyczkobiorca.

Na zabezpieczenie roszczeń wynikających z umowy strony zawarły umowę przewłaszczenia na zabezpieczenie na rzecz pożyczkodawcy przedmiotu sfinansowanego z pożyczki, tj. ładowarki teleskopowej firmy (...) 130 PS. (...) do § 7 umowy przewłaszczenia, w przypadku niespłacenia umowy pożyczki w terminie umownym, (...) S.A. był uprawniony do zbycia przewłaszczonej rzeczy, zaliczając uzyskaną cenę na spłatę zadłużenia pożyczkobiorcy z tytułu zawartej umowy pożyczki albo wynająć rzecz lub wydzierżawić z zaliczeniem uzyskanego czynszu na spłatę zadłużenia pożyczkobiorcy.

(dowód: wniosek o zawarcie umowy pożyczki k. 10-14, harmonogram 15-17, ogólne warunki Umowy P. w (...) S.A. k. 18-22, umowa przewłaszczenia k. 23, tabela opłat i prowizji k. 24-27)

W dniu 20 października 2020 r. zmarł pożyczkobiorca G. F. (2). Spadek po zmarłym, na podstawie ustawy nabyła z dobrodziejstwem inwentarza córka J. F. w całości.

(okoliczność bezsporna, a nadto dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w Mrągowie z dn. 29.10.2021r., sygn. akt I Ns 309/20 k. 150)

Pismem z dnia 9 listopada 2020 r. powód wezwał G. F. (2) do zapłaty kwoty łącznej w wysokości 12.335,60 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania.

Ostateczne wezwanie do zapłaty powód wystosował do pożyczkobiorcy w dniu 23 listopada 2020 r. Wzywając do zapłaty kwoty łącznej w wysokości 13.651,06 zł w terminie 3 dni od dnia otrzymania pisma.

(dowód: wezwanie do zapłaty nr (...) k. 44, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 56-57)

Pismem z dnia 8 czerwca 2022 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty w terminie 3 dni od dnia otrzymania wezwania, łącznej kwoty 214.095,20 PLN.

(ostateczne wezwanie do zapłaty k. 46-48)

Pismem z dnia 29 czerwca 2022 r. powód zawiadomił pozwaną o postawieniu pożyczki w stan natychmiastowej wykonalności. Nadto, zawiadomił pozwaną o zamiarze sprzedaży przedmiotów zastawu rejestrowego w drodze przetargu publicznego.

(dowód: zawiadomienie o postawieniu pożyczki w stan natychmiastowej wykonalności k. 88)

Suma naliczonych należności odsetkowych z tytułu nieterminowych spłat rat leasingowych, na dzień 9 sierpnia 2022 r. wynosiła 22.707,69 zł. Z kolei zaległości z wystawionych faktur wynosiły na ten dzień 133.377,19 zł.

Rzeczoznawca majątkowy, po zwrocie przedmiotu zabezpieczenia, a przed jego sprzedażą, przeprowadził na zlecenie strony powodowej ekspertyzę techniczną mającą na celu ustalenie stanu technicznego pojazdu po rozwiązaniu umowy pożyczki, co było niezbędne do przeprowadzenia należytej procedury jego sprzedaży. Koszty wyceny zostały naliczone na podstawie pkt 23a Tabeli Opłat Prowizji, wysokości 230,00 zł.

(dowód: nota odsetkowa k. 80-81, faktury VAT k. 28-29, k. 31, k. 52-54, k. 58-69 monit k. 30, nota obciążeniowa k. 43, k. 45, k. 55, ekspertyza techniczna k. 103-137, wycena k. 144)

W drodze przetargu publicznego dokonano sprzedaży ładowarki teleskopowej M. (...) 737 za cenę 293.000 zł.

(dowód: raport z aukcji k. 138, faktura k. 147)

Pismem z dnia 25 października 2022 r. powód wezwał Ż. B., jako przedstawiciela ustawowego pozwanej, do zapłaty kwoty 81.415,37 zł, na którą składają się:



zaległości wynikające z faktur – 133.577,19 zł,



zdyskontowane przyszłe raty – 211.790,49 zł,



odsetki od nieterminowych płatności na dzień 09.08.2022 r. – 22.707,69 zł,



koszty windykacji – 6.110 zł,



koszty ekspertyzy – 230 zł,



wartość sprzedaży netto – pomniejszająca przyszłe raty – -293.000 zł.

(dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 148, śledzenie przesyłki k. 149)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zasadniczej części.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dokumenty przedłożone do akt sprawy, których wiarygodności żadna ze stron nie kwestionowała oraz w mniejszym stopniu o zeznania świadków K. F. (k. 344-345), M. S. (k. 347-348), H. B. (k. 354-355), w zakresie w jakim korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym. Wskazać przy tym należy, iż zeznania świadków nie wniosły niczego istotnego do rozpoznania niniejszej sprawy. Kluczowe dla rozstrzygnięcia były zgromadzone w aktach dokumenty.

Sąd pominął na podstawie art. 235 ² § 2 k.p.c. wniosek dowodowy odpowiedzi na pozew z pkt 9 w przedmiocie dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości. Teza dowodowa wskazuje na to, iż wnioskowany dowód jawi się jako nieprzydatny do rozstrzygnięcia niniejszego postępowania.

Pominięto także wniosek dowodowy strony pozwanej o przesłuchanie w charakterze świadka K. Ł., albowiem mimo kierowania do świadka listy pytań, nie udzielił on na nie odpowiedzi. Dalsze kierowanie pytań do świadka, w sposób oczywisty prowadziłoby do zbędnego przedłużenia postępowania.

Na podstawie art. 235 ² § pkt 2 k.p.c., uzupełniając o przepisy art. 248 k.p.c. pominięto wnioski z odpowiedzi na pozew z pkt 3 oraz pkt 8. Sąd uznał, iż dowód ten jest nieprzydatny do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd pominął także wniosek strony pozwanej o przesłuchanie Ż. B. – przedstawiciela ustawowego małoletniej pozwanej J. F., albowiem mimo wezwania jej na rozprawę nie stawiła się ona w wyznaczonym terminie. Sąd uznał, iż okoliczności na które zeznawać miałaby Ż. B. zostały dostatecznie wyjaśnione. Nadto, wyznaczanie kolejnego terminu rozprawy bez wątpienia prowadziłoby do przedłużenia postępowania. W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w pełni pozwala na prawidłowe rozpoznanie sprawy.

Zgodnie z przepisem art. 203 § 1 i 4 k.p.c. pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego, aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia – aż do wydania wyroku. Sąd może uznać za niedopuszczalne cofnięcie pozwu, zrzeczenie się lub ograniczenie roszczenia tylko wtedy, gdy okoliczności sprawy wskazują, że wymienione czynności są sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierzają do obejścia prawa.

Pismem procesowym z dnia 13 lipca 2023 r. powód cofnął pozew w zakresie kwoty 13.861,13 zł, tj. kwoty zwróconej składki ubezpieczeniowej z ubezpieczenia majątkowego.

Cofnięcie pozwu w tym zakresie nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i nie zmierza do obejścia prawa. Stąd też koniecznym było w tej części umorzyć postępowanie w sprawie (pkt I sentencji wyroku).

Wraz z cofnięciem pozwu co do w/w kwoty powód zgłosił ostateczne roszczenie w ramach żądania głównego, w którym zażądał zapłaty na jego rzecz kwoty 67.354,24 zł.

W takim przypadku powództwo w zakresie roszczenia głównego – roszczenia o zapłatę po jego modyfikacji i cofnięciu w/w zakresie zasługiwało na uwzględnienie. Oddaleniu podlegało jedynie roszczenie odsetkowe za okres sprzed 15 marca 2024 r.

W pierwszej kolejności i dla porządku poczynionych rozważań wskazać należy, iż sprawa niniejsza dotyczy rozliczenia kwestii umowy pożyczki, a nie umowy leasingu. Zastosowanie będą miały tutaj przepisy odnoszące się do umowy pożyczki. Tym samym bez znaczenia pozostaje to, czy pozwana mogła korzystać z przedmiotu zabezpieczenia pożyczki. Brak możliwości skorzystania z przedmiotu zabezpieczenia nie ma żadnego wpływu na obowiązek zwrotu pożyczki. Zauważyć należy, iż ewentualny brak możliwości korzystania z przedmiotu zabezpieczenia wynikał z przyczyn niezależnych od strony powodowej. Powyższa okoliczność nie może mieć zatem wpływu na istnienie i rozmiar wierzytelności strony powodowej wynikającej z umowy pożyczki. Mając powyższe na uwadze, Sąd podzielił stanowisko strony powodowej, iż dochodzenie tej należności od pozwanej nie może zostać uznane za nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 k.c. Powód udostępnił zmarłemu G. F. (2) środki pieniężne na zakup maszyny, a pożyczkobiorca zobowiązał się do jej zwrotu w umówionych terminach.

W tym stanie rzeczy wskazać trzeba, że zgodnie z art. 720 Kodeksu cywilnego (k.c.) pożyczka jest umową konsensualną, polegającą na zgodnym oświadczeniu woli stron, dającego i biorącego pożyczkę, przez którą dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego pożyczkę określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, zaś biorący zobowiązuje się zwrócić taką samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Skoro zmarły G. F. (2) i później jego spadkobierczyni – strona pozwana, nie zwróciła stronie powodowej pożyczonej kwoty, zalegała z płatnościami kolejnych rat i nie regulowała zaległości, strona powodowa miała prawo wypowiedzieć umowę na podstawie jej § 11 ust. 2. Wskazać przy tym należy, iż pozwaną jako spadkobierczynię pożyczkobiorcy obciążał obowiązek zapłaty rat pożyczki niezależnie od tego, czy pozwana miała wiedzę o istnieniu tego zobowiązania.

Nie ma także znaczenia czy strona powodowa po śmierci pożyczkobiorcy podjęła natychmiast czynności w celu sprzedaży maszyny. Jak wynika z zawartej umowy pożyczki, aby sprzedać przedmiot zabezpieczenia w pierwszej kolejności wymagano złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy pożyczki, co było możliwe jedynie po stwierdzeniu nabycia spadku po zmarłym pożyczkobiorcy.

Oświadczenie pozwanej o niekontynuowaniu umów pożyczek również nie mogło wywołać skutku prawnego, albowiem zgodnie z 10 ust. 6 (...), pożyczkobiorcy w ogóle nie przysługiwało uprawnienie do wypowiedzenia umowy pożyczki w czasie jej trwania.

Strona powodowa wskazywała, że domaga się zapłaty nieuiszczonych rat pożyczki, zarówno w części kapitałowej, jak i odsetkowej, jednakże raty te zostały zdyskontowane. Postanowienie takie jest dopuszczalne w granicach swobody umów o której mowa w art. 353 ¹ k.c. Uprawnienie takie wynikało wprost z § 11 ust. 5 (...).

Niesłuszny okazał się także zarzut strony pozwanej, jakoby powód nieprawidłowo uwzględniał w rozliczeniu umowy pożyczki koszty windykacji i transportu. Z faktury VAT nr (...) wynika, iż koszty windykacji zostały uwzględnione odrębnie dla każdej z pożyczek. Nadto, przedstawione przez powoda dokumenty wskazują, iż faktycznie poniósł on wskazywane przez siebie koszty windykacji i transportu.

Nietrafnym okazał się także zarzut zaniżenia wartości przedmiotu zabezpieczenia. W ocenie Sądu strona powodowa dołożyła należytej staranności przy sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia. Rozporządzenie przedmiotem zabezpieczenia po jak najkorzystniejszej wartości było bowiem również w interesie strony powodowej, która dąży do rozliczenia umowy z jak najmniejszą stratą. Taka sytuacja jest zaś możliwa wyłącznie w razie sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia za jak najwyższą wartość. W tym celu, przed przystąpieniem do sprzedaży pojazdu, przedmiot ten został poddany oględzinom i wycenie przez niezależnego rzeczoznawcę majątkowego. Rzeczoznawca majątkowy wycenił przedmiot na kwotę 255.000 zł netto. Następnie pojazd oferowany był do sprzedaży na stronie internetowej strony powodowej. Pojazd był oferowany za cenę wywoławczą wyższą niż jego szacunkowa wartość wynikająca z wyceny (290.000 zł), gdyż strona powodowa dążyła do sprzedaży pojazdu po jak najwyżej cenie. Ostatecznie przedmiot udało się sprzedać za kwotę 293.000 zł, która była ceną najwyższą z zaoferowanych przez osoby zainteresowane jego nabyciem. Kwota ta znacznie przewyższała wartość ustaloną przez rzeczoznawcę. Nadto, wskazać należy, że jeżeli strona pozwana uznała, że pojazd może zostać sprzedany za cenę wyższą winna wskazać takiego nabywcę.

Mając powyższe rozważania na uwadze, Sąd uznał, iż roszczenie powoda jest zasadne tak co do istoty jak i co do wysokości. Zatem w punkcie II wyroku zasądzono na rzecz powoda kwotę 67.354,24 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 marca 2024 r. do dnia zapłaty z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanej do stanu czynnego spadku po jej ojcu G. F. (2) ustalonym w spisie inwentarza.

Ograniczenie odpowiedzialności pozwanej zawarte w punkcie II sentencji wyroku możliwym było na gruncie art. 319 k.p.c., zgodnie z którym jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności.

Ograniczenie odpowiedzialności dłużnika do określonych przedmiotów majątkowych albo wysokości ich wartości dotyczy takich wypadków, jak:

1) ograniczenie odpowiedzialności współmałżonka za długi drugiego małżonka do składników majątku wspólnego (art. 41 § 1 KRO);

2) ograniczenie odpowiedzialności osoby trzeciej, która uzyskała korzyść na podstawie czynności prawnej uznanej za bezskuteczną, do zaspokojenia z przedmiotów, które wskutek tej czynności wyszły z majątku dłużnika albo do niego nie weszły (art. 532 KC);

3) ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe tylko do masy spadkowej (art. 1030 KC);

4) ograniczenie odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe, w wypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza, tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku (art. 1031 § 2 KC).

Rozstrzygnięcie z punktu III wyroku dotyczyło w realiach sprawy oddalenia roszczenia odsetkowego w pozostałym zakresie. Sąd uznał, iż zasadne będą odsetki od dnia 15 marca 2024 r., tj. od dnia wyrokowania.

O kosztach procesu rozstrzygnięto w pkt IV wyroku na podstawie art. 100 k.c., mając na uwadze wynik postępowania oraz na podstawie art. 102 k.p.c., zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Sąd zastosował tutaj zasadę słuszności, uznając, że w niniejszej sprawie zachodzą szczególne okoliczności uzasadniające nieobciążanie pozwanej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu na rzecz powoda. Pozwana zobowiązana jest do zapłaty długów po zmarłym ojcu, Sąd uznał, iż niesprawiedliwym byłoby by teraz dodatkowo karać ją zasądzeniem kosztów, a wytaczając powództwo mogła mieć uzasadnione przekonanie, że jej żądanie jest usprawiedliwione.

Nadto, w punkcie V wyroku nakazano zwrócić powodowi kwotę 316,52 zł tytułem części opłaty od pozwu, z uwagi na cofnięcie pozwu w zakresie roszczenia o zapłatę kwoty 13.861,13 zł. W realiach sprawy powód uiścił opłatę w łącznej kwocie 4.061 zł. Z kolei na gruncie sprawy roszczenie pozwu po modyfikacji wynosiło 67.3254,24 zł. Należna zatem była opłata 3.368 zł. Różnica pomiędzy tymi opłatami wyniosła 648 złotych. Zatem zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3) ppkt a) należało zwrócić powodowi połowę opłaty pomniejszoną o opłatę podstawową w łącznej kwocie 316,52 złotych.

sędzia Krystian Szeląg