14 sierpnia 2024 r.
Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P., I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący: asesor sądowy M. P.
Protokolant: Emilia Kalinowska
po rozpoznaniu
na rozprawie 30 lipca 2024 r. w P.
sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W.
przeciwko Gminie M. P.
o zapłatę
I. Zasądza od pozwanego na rzecz powoda 20167,10 zł (dwadzieścia tysięcy sto sześćdziesiąt siedem złotych i dziesięć groszy) wraz z odsetkami:
i. W wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 18298,97 zł liczonymi od 22 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty
ii. ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1868,13 zł liczonymi od 31 sierpnia 2023 r. do dnia zapłaty
- z zastrzeżeniem prawa pozwanego do powołania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności do stanu czynnego spadku po S. S.,
II. Oddala powództwo w pozostałym zakresie,
III. Kosztami procesu obciąża strony stosunkowo, powoda w 69%, pozwanego zaś w 31% i z tego tytułu zasądza od powoda na rzecz pozwanego 1057,16 zł.
asesor sądowy M. P.
Pozwem z 24 sierpnia 2023 r. (...) SA w W. wniósł o zasądzenie od Miasta P. 64592,21 zł wraz z odsetkami oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazano, ze pozwany jest spadkobiercą ustawowym dłużnika powoda S. S. zatem odpowiada za zobowiązania zmarłego w tym z tytułu zawartej przez niego umowy o kredyt konsumpcyjny.
W odpowiedzi na pozew Miasto P. wniosło o jego oddalenie i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu poniesiono zarzut przedawnienia roszczenia oraz istniejącego ubezpieczenia kredytu.
W dalszym toku strony podtrzymały swoje stanowiska.
STAN FAKTYCZNY
S. S. zawarł umowę kredytu konsumpcyjnego nr (...) z (...) Bank SA (obecnie (...) SA) na kwotę 30000 zł. Z tytułu umowy miał spłacić 50893,56 zł. Spadek po P. S. nabyło Miasto P. z dobrodziejstwem inwentarza. Pierwsze raty stały się wymagalne 15 lipca 2016 r.
Bezsporne , umowa kredytu (k. 22-25) umowa ubezpieczenia (k. 25v-29), postanowienie Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto w P. w sprawie VII Ns 58/18 (k. 21),
OCENA DOWODÓW
Dokonując ustaleń stanu faktycznego Sąd miał na uwadze, że każda ze stron w procesie cywilnym ma obowiązek wskazywania dowodów dla stwierdzenia faktów, z których wywodzi skutki prawne (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c.) oraz wypowiedzenia się co do twierdzeń strony przeciwnej dotyczących okoliczności faktycznych (art. 210 § 2 k.p.c.), a nadto kierował się obowiązującą w procesie cywilnym zasadą wyrażoną w art. 230 k.p.c., iż gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, Sąd - mając na uwadze wyniki całej rozprawy - może te fakty uznać za przyznane, przy czym zgodnie z art. 229 k.p.c. fakty przyznane nie wymagają dowodu.
Sąd dał wiarę dokumentom, z których dowód został przeprowadzony, ich wartości dowodowej nie kwestionowała bowiem żadna ze stron, a Sąd nie znalazł żadnych podstaw, by czynić to z urzędu. Dokumenty prywatne, stosownie do art. 245 k.p.c., stanowiły dowód tego, że osoby, które je podpisały, złożyły oświadczenia w nich zawarte. Dodatkowo treść dokumentów znajdowała potwierdzenie w zeznaniach świadków i nie była też kwestionowana przez strony.
STAN PRAWNY
W ocenie Sądu Rejonowego, powództwo było zasadne jedynie w części.
W istocie spór stron zaistniał w sferze stosowania prawa, nie zaś w sferze faktów.
Zgodnie z art. 6 k.c. strona która z danego faktu wywodzi korzystne dla siebie skutki prawne, zobowiązana jest do wykazania tych okoliczności, za pomocą dokumentów, zeznań czy innych dowodów.
Bezspornym między stronami było istnienie roszczenia, kwestią zaś wymagającą ustalenia była jego zasadna wysokość. W tym względzie przedłożony przez powoda materiał dowodowy pozwalał na ustalenie, że część żądania uległa przedawnieniu. Słusznie wskazał pozwany, że termin wymagalność należy liczyć dla każdej raty z osobna w przypadku roszczenia kredytowego. Takie stanowisko wskazał Sąd Najwyższy w uchwale z 10 maja 2023 r., III CZP 52/22 (OSNC 2024, nr 3, poz. 24). SN uznał, że termin wymagalności świadczeń z umowy kredytu spłacanego w ratach nie może być wiązany z datą ostatecznej spłaty zadłużenia wskazanego ani w umowie, ani wynikać z wypowiedzenia umowy kredytu. Przeciwnie, dla każdego kredytu, którego spłata przewidziana jest w ratach, zaś każda rata ma ustalony własny termin płatności, należy przyjąć, że każda z tych rat staje się wymagalna wraz z nadejściem terminu płatności. Jest to stanowisko dominujące w orzecznictwie, które Sąd podziela ( vide Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 28.04.2020r., V ACa 707/19, LEX nr 3049422; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 8.03.2018r., V AGa 43/18, LEX nr 2528684; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 17.01.2018r., I ACa 705/17, LEX nr 2449726; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20.07.2017r., I ACa 738/16, LEX nr 2393428; Wyrok Sądu Najwyższego z 1.12.2016 r., I PK 297/15, LEX nr 2192624). Stanowisko prezentowane przez powoda w piśmie z 8 marca 2024 r. jest odosobnione i nieprzekonujące. Upływ terminu spłaty raty oznacza rozpoczęcie stanu opóźnienia albo zwłoki jak też umożliwia sądowe dochodzenie zapłaty tej części należności. Roszczenia staje się zatem w tej części wymagalne.
Wobec tego mając na uwadze datę wniesienia pozwu, wszelkie raty kredytu, które stały się wymagalne do końca 2019 r. uległy przedawnieniu. Zaległa kwota kapitału w tym czasie wynosiła 19293,40 zł (k. 61). Zaległą kwota odsetek umownych to natomiast 9037,40 zł. W rezultacie kwota należnego kapitału winna być różnica żądanej kwoty 37592,37 zł oraz rat przedawnionych ( (...),37- (...),40= (...),97) Analogiczny rachunek zastosowano do odsetek ustawowych za opóźnienie ( (...),53- (...),40=1868,13zł). E. suma powyższych wartość stanowiła należne powodowi żądanie i wynosiła 20167,10 zł.
W odniesieniu do odsetek karnych to zostały one naliczone od 16 maja 2022 r. (k. 64) lecz brak w umowie oraz w twierdzeniach stron podstaw i sposobu ich naliczenia, wobec czego podlegały one oddaleniu w całości jako niewykazane. Równocześnie należało mieć na uwadze anulowanie części odsetek karnych w 7 listopada 2022 r. bez żadnej argumentacji ani twierdzeń i także z tego powodu oddalono żądanie w tym zakresie. Z uwagi zaś na nabycie przez pozwanego spadku po S. S. z dobrodziejstwem inwentarza, odpowiedzialność pozwanego Miasta P. za zobowiązanie ograniczona została do stanu czynnego spadku.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w pkt I i II sentencji.
KOSZTY PROCESU
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. w pkt III wyroku. Powód wygrał sprawę w 31% zaś pozwany w 69%. Na koszty procesu złożyły się po 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, po 5400 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.) oraz po stronie powoda 3230 zł opłaty sądowej. Tym samym, koszty należne powodowi to 2680,57 zł, zaś pozwanemu 3737,73 zł. Po wzajemnym potrąceniu tych kwot Sąd przyznał na rzecz pozwanego 1057,16 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku.
Asesor sądowy M. P.