Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lutego 2024 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Wojciech Hajduk

po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2024 roku w Gliwicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa R. K. (K.)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w K.

o naprawienie szkody

1.  zasądza od pozwanej (...) SA w K. na rzecz powoda R. K. kwotę 757.165,59zł (siedemset pięćdziesiąt siedem tysięcy sto sześćdziesiąt pięć złotych 59/100) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11stycznia 2024r.

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala

3.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 11.800zł (jedenaście tysięcy osiemset złotych) kosztów postepowania z ustawowymi dosetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku

4.  nakazuje pobranie od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Gliwicach kwoty 9.799,21zł (dziewięć tysięcy siedemset dziewięćdziesiąt dziewięć złotych 21/100) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych

SSO Wojciech Hajduk

ICgg 11/22 UZASADNIENIE

Powód R. K. w ostatecznie sprecyzowanym żądaniu wniósł o zasądzenie od pozwanej (...) kwoty 668.519zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15.05.2021r., oraz kwoty 88.646,59zł , z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15.05.2021r., nadto kwoty 1.000zł wynagrodzenia mediatora [pozew oraz pismo powoda z 2.01.2024 k-403]. W uzasadnieniu wskazał, iż żądanej kwoty dochodzi tytułem odszkodowania za spowodowane działalnością eksploatacyjną szkody w budynku mieszkalnym, budynku gospodarczym. Wychylenie budynku mieszkalnego i gospodarczego powoduje, że naprawienie szkody powinno nastąpić rektyfikację budynku mieszkalnego (668.519zł) i przez wypłatę jednorazowego odszkodowania za budynek gospodarczy (88.646,59zł). Koszt rektyfikacji przewyższa wartość budynków. Na żądaną ostatecznie kwotę składają się ustalone w toku postępowania: koszt rektyfikacji budynku mieszkalnego 668.519zł oraz wartość techniczna budynku gospodarczego 88.646,59zł, którego rektyfikacja i remont są nieopłacalne. Pozwana w 2015r zaproponowała ugodę i jednorazowe odszkodowanie w kwocie 225.000zł za budynek mieszkalny oraz remont budynku gospodarczego. Zaproponowana kwota była zbyt niska. Po raz kolejny pozwana zaproponowała ugodę 22.10.2020r. i wypłatę jednorazowego odszkodowania w kwocie 287.000zł oraz remont budynku gospodarczego. Ponownie pozwana zaproponowała ugodę pismem z 3.02.2021r. Zaoferowała kwotę 319.000zł oraz remont budynku gospodarczego. Pozwana nie udostępniała sporządzonych dokumentacji kosztorysowych, uniemożliwiając weryfikację powodowi proponowanych ugód.

Pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. Wskazała, że kwestionuje powstanie szkody jej wysokość i związek przyczynowy. Wniosek o naprawę szkód złożono w 2014r. Ustalono, że naprawa budynku jest nieuzasadniona z ekonomicznego punktu widzenia. Powodowi zaproponowano ugodę, której nie przyjął. Zarzuciła przedawnienie roszczenia.

USTALENIA FAKTYCZNE

Powód jest właścicielem nieruchomości położonej w P. przy ul. (...) zabudowanej budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym, które zostały wzniesione w 1938r. (odpis księgi wieczystej k. 9 - 23). Nieruchomość znajduje się na obszarze objętym wpływami działalności eksploatacyjnej pozwanej [okoliczność niesporna]. Na skutek działalności eksploatacyjnej budynki uległy wychyleniu. Wychylenie bryły budynku mieszkalnego od pionu wynosi 16,15mm/m powodując średnią uciążliwość użytkowania. Budynek mieszkalny uległ spękaniu i rozwarstwieniu sięgającym 3,5mm skutkującym średnią uciążliwością użytkowania. Naprawa powinna nastąpić poprzez rektyfikację. Stopień zużycia budynku mieszkalnego wynosi 45,29%.Wartość odtworzeniowa z uwzględnieniem stopnia zużycia (wartość techniczna) wynosi 753.228,82zł., Koszt rektyfikacji wynosi 668.519zł brutto.

Wychylenie budynku gospodarczego wynosi 32.31mm/m powodując niedopuszczalny stopień uciążliwości. Stopień zużycia wynosi 39,98%. Wartość odtworzeniowa z uwzględnienie stopnia zużycia (wartość techniczna) wynosi 88.646,59zł. Koszt ewentualnej rektyfikacji przekracza 320.000zł [opinia biegłego z zakresu budownictwa T. G. k-69-320, opinia uzupełniająca k-335-348] .

Uszkodzenia nieruchomości powoda pojawiły się w 2014r., gdy poprzednia właścicielka S. K. złożyła wniosek o naprawę uszkodzeń. W protokole oględzin, które przeprowadzono w dniu 28.07.2015r.stwierdzono wychylenie bryły oraz spękania i zarysowania ścian budynku mieszkalnego oraz znaczne spękania ścian budynku gospodarczego, zlecono analizę techniczno-ekonomiczną celowości remontu [protokół oględzin k-24-27]. Strony korespondowały w sprawie naprawy szkód. W piśmie z 21.07.2020 pozwana zaproponowała remont budynku gospodarczego oraz wypłatę jednorazowego odszkodowania za budynek mieszkalny w kwocie 2225.000zł [pismo powódki z 17.09.2020 k-28]. W kolejnym piśmie z 26.10.2020r. pozwana zaproponowała podwyższenie kwoty jednorazowego odszkodowania za budynek mieszkalny do kwoty 287.000zł [pismo pozwanej k-29]. W piśmie z 3.02.2021r. pozwana podwyższyła proponowaną kwotę do 319.000zł oraz odmówiła udostępnienia analizy techniczno-ekonomicznej [pismo z 3.02.2021 k-31]. Strony nie doszły do porozumienia.

Powyższe ustalenia faktyczne poczyniono na podstawie wskazanych wyżej dokumentów oraz opinii biegłego T. G.. Opinia uzupełniająca nie była kwestionowana, odnosiła się do pytań związanych z zakresem i kosztami naprawy budynku mieszkalnego.

ROZWAŻANIA PRAWNE

Zgodnie z art. 145 Pr. geologicznego i górniczego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, do naprawiania szkód, o których mowa w art. 144 ust. 1 i 2 Pr. g.g. (spowodowanych ruchem zakładu górniczego), stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego (K.c.). Pozwana odpowiada zatem na zasadzie ryzyka (art. 435 K.c. w zw. z art. 145 Pr. g.g.), czyli niezależnie od winy oraz za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (art. 361 par. 1 K.c. w zw. z art. 145 Pr. g.g.). W myśl art. 363 § 1 K.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże, gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Żądnie zasądzenia odszkodowania jest w świetle powyższego uzasadnione. Uprawnienie wyboru naprawienia szkody należy do poszkodowanego, ponadto przywrócenie stanu poprzedniego budynku gospodarczego jest ekonomicznie nieopłacalne – pociągałoby nadmierne koszty, przekraczające jego wartość.

Zarzut braku związku przyczynowego został niewykazany, nie zgłoszono żadnego wniosku dowodowego na tę okoliczność, a w świetle przedłożonych dokumentów i opinii biegłego z zakresu szkód górniczych i budownictwa jest bezzasadny. Pozwana korespondowała z powodem proponując naprawienie szkód przez szereg lat. Jej propozycje nie zostały zaakceptowane z uwagi na zbyt niskie kwoty odszkodowania. Wynika z tego, że uznawała związek przyczynowy. Zarzut przedawnienia roszczenia powoda jest nieuzasadniony. Pomimo że szkody pojawiły się przed 2015r. (wniosek o naprawę złożono w lipcu 2014r.) nie można mówić o przedawnieniu. Zgodnie z art. 123§1pkt2kc bieg przedawnienia przerywa się przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje. Propozycje wypłaty odszkodowania za budynek mieszkalny i naprawy budynku gospodarczego zawarte w pismach pozwanej z 26.10.2020r. i następnie z 3.02.2021r. oraz przesłanie powodowi projektu ugody nr (...) [k-36] stanowi uznanie roszczenia. Nawet gdyby uznać, że uznanie to w odniesieniu do budynku mieszkalnego dotyczy proponowanej kwoty 319.000zł to należy wskazać, że pozwana od 2015r. nie naprawiła szkody. Przez lata korespondowała z powodem podnosząc proponowane kwoty odszkodowania w kolejnych pismach. Nie może obecnie zasłaniać się zarzutek przedawnienia, jego uwzględnienie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i stanowiłoby nadużycie prawa.

Strony nie wniosły o przeprowadzenie rozprawy, w związku z powyższym zgodnie z art. 148 ¹ §1kpc wydano wyrok na posiedzeniu niejawnym.

W pkt 1 na mocy art. 415kc w zw. z 363§1i2 kc w zw. z art. 145 prawa geologicznego i górniczego zasądzono od pozwanej na rzecz powoda kwotę 757.165,59zł w tym 668.519zł tytułem kosztów rektyfikacji budynku mieszkalnego, 88.646,59zł odszkodowania za budynek gospodarczy. O odsetkach od zasądzonej kwoty orzeczono w oparciu o przepis art. 481 K.c. Zasądzono je w od dnia następnego po doręczeniu pisma modyfikującego żądanie pozwu tj od 11.01.2024. Należne powodowi kwoty ustalono na podstawie opinii. Powód domagał się zwrotu kosztów rektyfikacji, żądanie takie pojawiło się po sporządzeniu opinii, wcześniej takiego żądania nie zgłaszał. Brak podstaw więc do obciążania pozwanej dodatkowo odsetkami, nie pozostawała w opóźnieniu co do tak sformułowanego żądania. Wysokość należnego odszkodowania za budynek gospodarczy również ustalono dopiero w opinii i z tych samych przyczyn brak podstaw do żądania odsetek od tej kwoty od wcześniejszej daty.

W pkt 2 oddalono powództwo w pozostałej części jako bezzasadne. W pkt 3 na zasadzie art. 98kpc zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 10.800zł tytułem zastępstwa procesowego wg taryfy określonej w § 2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku oraz kwotę 1.000zł tytułem poniesionych kosztów mediacji (Dz.U. z 2018r., poz. 265 j.t.).

W pkt 3 na zasadzie art. 113 ust. 1 i 4 u.k.s.c. nakazano pobranie od pozwanego kwotę 3.879 zł tytułem opłaty od pozwu (zasądzonego roszczenia) oraz wydatków, 9.799,21zł [8820,14zł i 979,07zł] od uiszczenia których powód był zwolniony.