Sygn. akt I Ns 213/19
POSTANOWIENIE
Dnia 14 lutego 2024 roku
Sąd Rejonowy w Radomiu I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący Sędzia SR Dariusz Wieński
Protokolant Agnieszka Wójcicka
po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2024 roku w Radomiu
na rozprawie sprawy
z wniosku E. P.
z udziałem M. S., D. S., P. S., K. P., Gmina M. R., K. B.
o ustanowienie służebności gruntowej
postanawia:
I. na nieruchomościach położonych w R. obręb H.:
1. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 47/1 o powierzchni 0,2137 ha, której tytuł własności nie został ustalony, a która znajduje się w posiadaniu Gminy M. R. oraz
2. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 68/3 o powierzchni 0,1272 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...) oraz
3. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 68/4 o powierzchni 0,1000 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...) oraz
4. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 69/8 o powierzchni 0,12860 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...),
ustanowić na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości położonej przy ul. (...) w R. obręb H., stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 69/9 o powierzchni 0,2000 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...), służebność gruntową polegającą na doprowadzeniu od złącza kablowego ZK - Formierska 16 na całej długości linią podziemną kablowego przyłącza elektroenergetycznego w postaci (...) 4 x 120 mm 2 pasem o szerokości 3 (trzech) metrów oraz naprawy, remontu i konserwacji kabla, w tym wykonywania wykopów, z obowiązkiem przywrócenia terenu do stanu sprzed rozpoczęcia robót, zgodnie z wariantem I opinii sporządzonej przez biegłego sądowego M. R. (1) oraz w granicach powierzchni wskazanej kolorem żółtym na mapie sytuacyjnej sporządzonej przez biegłego uprawnionego J. M., której kopia zgodna jest z oryginałem przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Prezydenta Miasta R. dniu 4 lipca 2023 roku pod numerem P. (...).2023. (...), która stanowi integralną część orzeczenia;
II. zasądza od E. P. i K. P. na rzecz P. S. i D. S. kwotę 2.593,00 zł (dwa tysiące pięćset dziewięćdziesiąt trzy złote) tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej, płatną jednorazowo, w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności;
III. zasądza od E. P. i K. P. na rzecz K. B. kwotę 2.593,00 zł (dwa tysiące pięćset dziewięćdziesiąt trzy złote) tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej, płatną jednorazowo, w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności;
IV. zasądza od E. P. i K. P. na rzecz M. S. kwotę 5.648,00 zł (pięć tysięcy sześćset czterdzieści osiem złotych) tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej, płatną jednorazowo, w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności;
V. zasądza od E. P. i K. P. na rzecz Gminy M. R. kwotę 4.560,00 zł (cztery tysiące pięćset sześćdziesiąt złotych) tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności gruntowej, płatną jednorazowo, w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności;
VI. nakazać ściągnąć od M. S., K. B. i Gminy M. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Radomiu kwoty po 2.084,55 zł (dwa tysiące osiemdziesiąt cztery złote i 55/100) tytułem zwrotu nieuiszczonych a poniesionych tymczasowo wydatków,
VII. orzec, że w pozostałej części wnioskodawczyni i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.
- na oryginale właściwy podpis -
Sygn. akt I Ns 213/19
We wniosku z dnia 26 lutego 2019 r. (data prezentaty) wnioskodawczyni E. P., reprezentowana przez fachowego pełnomocnika w osobie adwokata, wniosła o obciążenie nieruchomości położonej w R., przy ul. (...), o powierzchni 0,2272 ha oznaczonej jak działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...) oraz nieruchomości położonej w R. przy ul (...) o powierzchni 0,1286 ha, oznaczonej jako działka o nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...) służebnością gruntową na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości położonej w R. przy ul. (...) o powierzchni 0,2 ha, oznaczonej jako działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...) polegającą na doprowadzeniu kablowego przyłącza elektroenergetycznego do nieruchomości położonej w R. przy ul. (...), oznaczonej jako działka nr (...), linią podziemną przebiegającą przez nieruchomość położoną w R., przy ul. (...), oznaczoną jako działka nr (...), wzdłuż zachodniej granicy działki nr (...) aż do działki nr (...), a następnie przez nieruchomość położoną w R., przy ul. (...), oznaczoną jako działka nr (...) aż do działki nr (...) od miejsca przyłącza – złącza nN (...) Formierska 19 w linii nN S., zgodnie z linią czerwoną wskazaną na załączonej mapie zasadniczej, o mocy przyłączeniowej 28,00 KW. Jako uczestników wskazała K. P. M. S., P. S. i D. S..
W uzasadnieniu wniosku wskazano, iż wnioskodawczyni E. P. oraz jej córka K. P. są współwłaścicielkami nieruchomości położonej w R. przy ul. (...) oznaczonej jako działka nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...) w udziałach odpowiednio 1/3 części i 2/3 części. Ponadto wskazano, że wnioskodawczyni na tej nieruchomości wybudowała budynek mieszkalny, który wykończyła i wyposażyła w meble i sprzęty. Do działki została doprowadzona sieć wodociągowała. Wnioskodawczyni nie może jednak zamieszkać w tym domu ponieważ nie została doprowadzona energia elektryczna, gdyż dwoje właścicieli sąsiednich działek P. S. i M. S. nie zgodzili się na położenie kabla elektrycznego do jej nieruchomości, choć wcześniej taką zgodę wyrazili w pisemnym oświadczeniu z podpisem poświadczonym notarialnie, dzięki którym uzyskano pozwolenia na budowę. Brak energii elektrycznej do nieruchomości wnioskodawczy uniemożliwia wydanie decyzji na użytkowanie i odbiór budynku oraz skutkuje tym, że z każdym dniem dom marnieje i niszczeje z powodu braku zamieszkania w nim i ogrzewania. Wnioskodawczyni boi się o stan podłóg o mebli drewnianych, które nie powinny przebywać w wilgoci. Ponadto wnioskodawczyni podniosła, że sprzedała swój dotychczasowy dom w Ł., aby móc wybudować dom na działce nr (...) i w chwili obecnej nie ma gdzie mieszkać. Korzysta z gościnności brata i bliskich znajomych. Podstawę prawną żądania stanowi art. 285§ 1 kc (wniosek k. 3 - 7)
W dniu 19 kwietnia 2022r. (data nadania) wnioskodawczyni ostatecznie zmodyfikowała wniosek w ten sposób, że rozszerzyła go wnosząc ustanowienie służebności gruntowej także poprzez obciążenie nieruchomości położonej w R. przy ul. formierskiej stanowiącej drogę, a oznaczoną jako działka nr (...) (pismo k. 319 – 320)
Uczestniczka K. P. przyłączyła się do wniosku (k. 63v)
Uczestnicy P. S. i D. S., reprezentowani prze fachowego pełnomocnik, wnieśli początkowo o oddalenie wniosku w całości (k. 63v), by następnie o ustalenie odpłatności w przypadku ustalenia służebności (k. 322), a ostatecznie wyrazili zgodę na ustanowienie służebności za przyznaniem jednorazowego wynagrodzenia (k. 455v)
Uczestniczka M. S. pomimo prawidłowego doręczenia odpisu wniosku, nie zajęła stanowiska (k. 60v)
Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2020r. wezwano do udziału w sprawie w charakterze uczestnika Gminę M. R., jako władającą działka nr (...) (k. 223), która pozostawiła wniosek do uznania Sądu, (k. 229)
Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2024r. wezwano do udziału w sprawie w charakterze uczestnika K. B. jako właściciela działki nr (...) (k. 456), która przyłączyła się do wniosku, wnosząc o przyznanie połowy wynagrodzenia ustalonego dla działki nr (...) (k. 455v).
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...) dla nieruchomości położonej w R. przy ul. (...) o powierzchni 0,2000 ha, oznaczonej jako działka nr (...). W 2017r. w dziale drugim jako właścicielka była wpisana K. S. na podstawie umowy o dział spadku i zniesienia współwłasności z 14 kwietnia 2009r. W dziale I-Sp wpisano pod nr 1, że każdoczesnemu właścicielowi działki nr (...) przysługuje nieodpłatna służebność drogi koniecznej polegająca na prawie przechodu i przejazdu pasem o szerokości trzech metrów wzdłuż całej wschodniej granicy działki nr (...) objętej księgą wieczystą Kw Nr (...). Z kolei pod nr 2 wpisano, że każdoczesnemu właścicielowi działki nr (...) przysługuje nieodpłatna służebność drogi koniecznej polegająca na prawie przechodu i przejazdu pasem o szerokości trzech metrów wzdłuż całej zachodniej granicy działki nr (...) objętej księgą wieczystą Kw Nr (...).
W dniu 1 marca 2017r. K. S. sprzedała w formie notarialnej zawartej przed notariuszem Z. J. (Rep. A 1727/2017) niezabudowaną działkę nr (...) o powierzchni 0,2000 ha na współwłasność K. P. udział do 2/3 części oraz E. P. udział do 1/3 części.
Działka nr (...) od strony północnej graniczy z działką nr (...), położoną w R. przy ul (...) o powierzchni 0,1286 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...). W dziale II jako właścicielka wpisana jest M. S. na podstawie umowy o dział spadku i zniesienia współwłasności z 14 kwietnia 2009r.
Działka nr (...) od strony wschodniej graniczy z działką (...) położoną w R. przy ul. (...) powstałej na podstawie decyzji Prezydenta Miasta R. z dnia 22 lipca 2022r. z podziału działki (...) na działki nr (...). Dla działki nr (...) o powierzchni 0,1000 ha Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...), w której w dziale II wpisana K. B. na podstawie umowy sprzedaży i aktu ustanowienia służebności gruntowej z 10 sierpnia 2021r.
Z kolei do działki nr (...) od północy graniczy działka nr (...) o powierzchni 0,1272 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą nr (...). W dziale II wpisani są jako współwłaściciele P. S. i I. S. na zasadzie małżeńskiej wspólności ustawowej. Współwłasność ta ustała z chwilą śmierci I. S.. W efekcie w dziale III zaś wpisane jest ostrzeżenie o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym wobec nabycia spadku po I. S. przez P. S. i D. S. po ½ części każdy z nich, na podstawie zawiadomienia notariusza o zmianie właściciela nieruchomości z dnia 31 marca 2016r. (okoliczności bezsporne, wydruki z elektronicznej kw k. 30 – 46, 451 – 454)
Działka nr (...) graniczy od północy z działką nr (...) o powierzchni 0,2137 ha. Działka ta jest położona w R. obręb H. i stanowi część ulicy (...) mającej status drogi wewnętrznej. Działka nie ma ustalonego właściciela i pozostaje we władaniu Gminy M. R. na zasadach samoistnego posiadania. Część tej działki, na której zostały urządzone elementy drogi wewnętrznej ul. (...) znajduje się w zarządzie Miejskiego Zarządu Dróg i (...) w R. (wypis z rejestru gruntów k. 215, pismo (...) z dnia 27.11.2020r. k 219, pismo (...) z 24.02.2021r. k. 245 – 246)
Na wniosek brata wnioskodawczyni M. P., będącego architektem, Prezydent Miasta R. wydał w dniu 8 listopada 2016r. decyzję NR (...) ustalającą sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla inwestycji budowa dwóch budynków mieszkalnych jednorodzinnych na działce nr (...) i części działki nr (...) przy ul. (...) obręb H.. (decyzja k. 24 – 26)
W dniu 6 grudnia 2016r. Z. S. działająca w imieniu i na rzecz swojej córki M. S. podpisała przed notariuszem Z. J. oświadczenie, że wyraża zgodę na przeprowadzenie przez działkę nr (...) instalacji służącej do przesyłu energii elektrycznej wzdłuż całej wschodniej granicy działki nr (...) aż do działki nr (...) oraz, że dostawcy mediów mają prawo wejścia na działkę nr (...) celem budowy tych instalacji, ich remontów, konserwacji lub naprawy (oświadczenie k. 17)
W dniu 26 stycznia 2017r. P. S. podpisał przed notariuszem Z. J. oświadczenie, że wyraża zgodę na przeprowadzenie przez działkę nr (...), której jest współwłaścicielem, instalacji służącej do przesyłu energii elektrycznej oraz kanalizacji sanitarnej wzdłuż całej zachodniej granicy działki nr (...) aż do działki nr (...) oraz, że dostawcy mediów maja prawo wejścia na działkę nr (...) celem budowy tych instalacji, ich remontów, konserwacji lub naprawy, przy czym właściciel działki nr (...) zobowiązany jest doprowadzić do przywrócenia działki nr (...), na której prowadzone będą prace, do stanu pierwotnego (oświadczenie k. 18)
Na podstawie w/w oświadczeń (...) SA wydała warunki przyłączenia nr 17- (...) dla Podmiotu V grupy przyłączeniowej do sieci dystrybucji o napięciu znamionowym 4,4 kv (warunki przyłączenia k. 19) oraz zawarła z K. S. umowę o przyłączenie do sieci dystrybucji obiektu – 2 x budynek mieszkalny na działce nr (...) (umowa k. 20 – 23)
Decyzją z dnia 20 czerwca 2017r. NR (...) Prezydenta Miasta R. na wniosek M. P. wydał pozwolenie na budowę budynku mieszkalnego jednorodzinnego jednokondygnacyjnego o powierzchni zabudowy 184,64 m 2, na terenie działki nr (...) w R. przy ul. (...). Z kolei w dniu 23 sierpnia 2018r. Prezydent Miasta R. wydał decyzję NR (...) o przeniesieniu decyzji Nr (...) z dnia 20 czerwca 2017r o pozwoleniu na budowę na rzecz wnioskodawczyni E. P.. (decyzja z 23.08.2018r. k. 29)
Z momentem wydania decyzji o pozwoleniu na budowę rozpoczęto prace budowlane na działce nr (...), które zakończyły się w 2017r. tj. postawiono budynki mieszkalne oraz wykonano wszystkie prace wykończeniowe. Dom został wyposażony we wszystkie niezbędne sprzęty, meble i akcesoria. Do nieruchomości doprowadzona została sieć wodociągowa. Z uwagi na wycofanie zgody przez właścicieli działek nr (...) na posadowienie instalacji energetycznej, do domu wnioskodawczyni nie została doprowadzona energia elektryczna. Brak doprowadzenia energii elektrycznej do nieruchomości wnioskodawczyni uniemożliwia wydanie decyzji na użytkowanie i odbiór budynku oraz uniemożliwia zamieszkanie w nim wnioskodawczyni, a tym samym skutkuje brakiem ogrzewania, a w konsekwencji możliwością uszkodzenia lub zniszczenia mebli i podłogi. Ponieważ wnioskodawczyni sprzedała swój dotychczasowy dom w Ł., aby móc wybudować dom na działce nr (...), w chwili obecnej nie ma gdzie mieszkać i musi korzysta z gościnności brata i bliskich znajomych. (okoliczności przyznane)
Dotychczasowe warunki przyłączenia utraciły ważność, a umowa przyłączeniowa z (...) S.A. została rozwiązana. (pismo z dnia 10.06.2019r. k. 69)
Według biegłego sądowego z zakresu instalacji, sieci, urządzeń energetycznych, gospodarki energetycznej, rozliczenia dostaw energii, bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach energetycznych, auditingu energetycznego, świadectw charakterystyki energetycznej budynków i energii odnawialnej M. R. (1) z dnia 9 marca 2020r. wynika, że możliwe jest doprowadzenie energii elektrycznej do działki nr (...) przy uwzględnienia jak najmniejszego obciążenia nieruchomości sąsiadujących na dwa sposoby. Według pierwszego wariantu oznaczonego linią koloru zielonego, obwód przyłączeniowy na całej długości stanowi kabel ziemny (...) 4 x 120 mm 2 przebiegający od złącza kablowego ZK – Formierska 16 oznaczonego na mapie literą A koloru zielonego i dalej przez działkę nr (...), wzdłuż działki nr (...) do punktu B, następnie w poprzek ul. (...) do punktu C i dalej przy ogrodzeniu działki nr (...) do punktów D i E, czyli w pobliżu ogrodzenia zachodniej strony działki nr (...) i dalej w linii prostej do punktu F przy południowej granicy działki nr (...) z działką nr (...). W dalszej części trasa zmienia kierunek i przechodzi w poprzek wewnętrznej drogi dojazdowej i po przejściu na działkę nr (...) zmienia w punkcie G kierunek, przebiegając w linii prostej wzdłuż wschodniej granicy tej działki do punktu H, w którym zlokalizowane zostanie złącze kablowe ZK-3+2TL z dostępem od drogi dojazdowej. Według drugiego wariantu pierwsza część obwodu przyłączeniowego, oznaczonego linia koloru czerwonego, przebiega z wykorzystaniem linii napowietrznej od słupa nr 8 zlokalizowanego na działce nr (...) przy ul. (...) poprzez słup nr 9 posadowiony na działce nr (...) i dalej do słupa nr 10 punkt E zlokalizowanego na działce nr (...) uczestnika. Dalszy przebieg obwodu przebiega w sposób opisany już w wariancie pierwszym, czyli przez punkty F, G i H. W przypadku tego wariantu na odcinku od słupa nr 8 do słupa nr 10 niezbędna będzie wymiana istniejących przewodów aluminiowych na przewód AsXS 4 x 70 mm 2. Ponadto ze względu na zły stan słupa nr 10 spowodowany zjawiskiem karbonatyzacji betonu oraz znaczne odchylenie od pionu, słup ten powinien zostać wymieniony na słup nowej generacji oraz przesunięty wzdłuż linii w kierunku ogrodzenia działki nr (...). Wymiana przewodów aluminiowych podniesie bezpieczeństwo eksploatacji linii napowietrznej, wymiana słupa jest niezbędna ze względu na bardzo zły jego stan, a jego przesunięcie przyczyni się do bezpieczniejszej eksploatacji wewnętrznej drogi dojazdowej. Zdaniem biegłego wariant drugi jest najkorzystniejszy i najtańszy. (opinia biegłego energetyka k. 118 - 123 i 134 – 136).
W piśmie z dnia 20 sierpnia 2020r. (...) S.A. wskazała, że obydwa warianty wskazane przez biegłego M. R. (1) spełniają wymagania techniczne realizacji przyłączenia, przy czym bardziej korzystny i prawdopodobnym do zrealizowania jest wariant 2. Ponadto wskazano, że istniejąca linia nN od słupa nr 8 ze względu na bardzo małe przekroje przewodów nie pozwala na przyłączenie nowych odbiorców i dochowanie wymaganych parametrów jakościowych dostarczanej energii elektrycznej. Wobec tego konieczna jest modernizacja tej linii wraz z wymianą słupa nr 10. Równocześnie jednak wskazano, że wymiana przewodów od słupa nr 8 do nr 10 wraz z wymiana słupa planowana jest do realizacji po zawarciu nowej umowy o przyłączenie oraz, że w chwili obecnej nie ma planów eksploatacyjnych i modernizacyjnych wymiany w/w przewodów. Wreszcie wskazano, że prace związane z wymianą przewodów wymagają uzyskania prawa do dysponowania nieruchomościami na trasie przebiegu sieci na czas realizacji zadania. (pismo k. 167)
W pisemnej opinii z dnia 4 lipca 2023 roku biegły sądowy z zakresu geodezji J. M. opracował mapę do ustanowienia służebności gruntowej (przez omyłkę nazwaną przez biegłego „przesyłu”) przez działki nr (...) do działki nr (...) wraz z rozliczeniem powierzchni według wariantu 1 przebiegu obwodu przyłączeniowego wskazanego przez biegłego sadowego M. R. (1). Przebieg służebności gruntowej oznaczono na mapie kolorem żółtym i podzielono na cztery części odpowiadające czterem obciążonych działek, a mianowicie SP – 1 dla działki nr (...) dla działki nr (...) dla działki nr (...) dla działki nr (...). Łączna powierzchnia służebności wyniosła 0,0239 ha. (dowód: opinia biegłego sądowego geodety J. M. k. 274 – 275 i 401 wraz z mapą sytuacyjną z przebiegiem służebności k. 402)
W celu ustalenia wynagrodzenia właścicieli/posiadaczy nieruchomości obciążonych służebnością gruntową, posłużono się opinią rzeczoznawcy majątkowego. W pisemnej opinii z dnia 22 listopada 2022r. biegły M. M. wskazał, że oszacowana wysokość służebności gruntowej na działce nr (...) wynosi 5.186,00 zł, zaś na działce nr (...) wynosi 5.648,00 zł. (opinia biegłego sądowego rzeczoznawcy majątkowego M. M. k. 350 - 370)
W opinii uzupełniającej z 22 września 2023r. biegły M. M. wskazał, że oszacowana wartość służebności gruntowej na działce nr (...) wynosi 4.560,00 zł (opinia uzupełniająca k. 416 – 421)
Powyższy stan faktyczny był w znacznej części bezsporny, w szczególności dotyczy to takich okoliczności jak: położenie, numeracja, powierzchnia, osoba aktualnego właściciela oraz historia prawna działek stanowiących przedmiot postępowania.
W pozostałej części stan faktyczny ustalono w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania w tym przede wszystkim na podstawie wskazanych dowodów z dokumentów, opinii biegłego energetyka M. R. (1), biegłego geodety J. M. oraz rzeczoznawcy majątkowego M. M..
Sąd dał wiarę wskazanym dowodom z dokumentów albowiem żaden z uczestników postępowania nie kwestionował ich wiarygodności ani od strony formalnej ani materialnej, a i Sąd nie znalazł podstaw do ich podważenia w tym zakresie.
Do ustalenia możliwości ustanowienia służebności gruntowej polegającej na położeniu instalacji energetycznej w celu podłączenia działki wnioskodawczyni, ewentualnych wariantów przebiegu tej służebności powołano biegłego energetyka M. R. (1). Następnie po wyeliminowaniu wariantu 2 jako niemożliwego do zrealizowania zlecono biegłemu geodecie J. M. sporządzenie mapy z wytyczeniem służebności na poszczególnych działkach i rozliczeniem powierzchni. Wreszcie w celu ustalenia wysokości jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie tych służebności na rzecz poszczególnych właścicieli/posiadaczy nieruchomości obciążonych przeprowadzono dowód z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego. W ocenie Sądu opinie te są jasne, pełne, logiczne, spójne i rzetelne oraz nie były kwestionowane przez żadnego z uczestników.
Sąd Rejonowy zważył, co następuje:
Wniosek jest zasadny.
Zgodnie z treścią art. 285 § 1 kc nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa). Z kolei w myśl § 2 służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części.
Zgodnie z art. 287 kc zakres służebności gruntowej i sposób jej wykonywania oznacza się, w braku innych danych, według zasad współżycia społecznego przy uwzględnieniu zwyczajów miejscowych. Z kolei w myśl art. 288 kc służebność gruntowa powinna być wykonywana w taki sposób, żeby jak najmniej utrudniała korzystanie z nieruchomości obciążonej. W braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej. (art. 289. § 1 kc)
W przedmiotowej sprawie w świetle materiału dowodowego oczywistym jest, że nieruchomość wnioskodawczyni i jej córki tj. działka nr (...) nie ma dostępu do energii elektrycznej, gdyż uczestnicy i jednocześnie właściciele działek sąsiednich wycofali swoje wcześniejsze zgody na położenie stosownej instalacji przez ich nieruchomości. Ostatecznie uczestnicy zmienili zdanie i przyłączyli się do wniosku za wynagrodzenie, niemniej nastąpiło to po kilku latach postępowania, a i tak konieczne było sporządzenie trzech opinii biegłych.
W świetle przeprowadzonych dowodów jako jedyny możliwy do przeprowadzenia i na tę chwilę skuteczny był wariant 1 służebności tj. w formie naziemnej. Pozostałe warianty wskazywane przez uczestników były albo zbyt długie, pracochłonne, a tym samym kosztowne, albo niemożliwe do przeprowadzenia jak forsowany przez biegłego M. R. (2) wariant 2. Wariant ten opierał się na założeniu wymiany przez zakład energetyczny kabli na nowe i umożliwiające przyłączenie nowego odbiory na odcinku od słupa nr 8 do słupa nr 10 oraz wymiany tego ostatniego słupa na nowy. Niestety z pisma (...) S.A. wynika, że w chwili obecnej żadne w/w prace modernizacyjne nie są planowane, a poza tym wymagają zgody właścicieli działek nad którymi przechodzą linie.
Sąd Rejonowy podziela stanowisko wnioskodawczyni, że wariant 1 służebności tzw. podziemny jest najkorzystniejszy, gdyż nie ingeruje w prawo własność właścicieli innych działek, niż tych którzy są uczestnikami postępowania, jest zgodny z promesą udzieloną przez P. S. i M. S. przed rozpoczęciem budowy domu, przebiega przez części obciążonych działek nr (...) stanowiących drogę wewnętrzną do komunikacji stanowiących jednocześnie służebność drogi konieczniej oraz poprowadzonej do nieruchomości władnącej sieci wodociągowej. Omawiany wariant jest najkrótszy i najbardziej ekonomiczny. Żądana służebność z pewnością zwiększa użyteczność nieruchomości władnącej, a jej zakres i sposób wykonywania jest zgodny z zasadami współżycia społecznego oraz w żaden sposób nie utrudnia korzystania z nieruchomością obciążonej.
Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 285 § 1 i 2 k.c. na nieruchomościach położonych w R. obręb H.:
1. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 47/1 o powierzchni 0,2137 ha, której tytuł własności nie został ustalony, a która znajduje się w posiadaniu Gminy M. R. oraz
2. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 68/3 o powierzchni 0,1272 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...) oraz
3. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 68/4 o powierzchni 0,1000 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...) oraz
4. przy ul. (...) stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 69/8 o powierzchni 0,12860 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...),
ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości położonej przy ul. (...) w R. obręb H., stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym 69/9 o powierzchni 0,2000 ha, dla której Sąd Rejonowy w Radomiu prowadzi księgę wieczystą Kw. nr (...), służebność gruntową polegającą na doprowadzeniu od złącza kablowego ZK - Formierska 16 na całej długości linią podziemną kablowego przyłącza elektroenergetycznego w postaci (...) 4 x 120 mm 2 pasem o szerokości 3 (trzech) metrów oraz naprawy, remontu i konserwacji kabla, w tym wykonywania wykopów, z obowiązkiem przywrócenia terenu do stanu sprzed rozpoczęcia robót, zgodnie z wariantem I opinii sporządzonej przez biegłego sądowego M. R. (1) oraz w granicach powierzchni wskazanej kolorem żółtym na mapie sytuacyjnej sporządzonej przez biegłego uprawnionego J. M., której kopia zgodna jest z oryginałem przyjętym do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego Prezydenta Miasta R. dniu 4 lipca 2023 roku pod numerem P. (...).2023. (...), która stanowi integralną część orzeczenia (punkt I postanowienia).
Tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności zasądzono od E. P. i K. P. na rzecz:
- P. S. i D. S. połowę kwoty 5.186,00 zł tj. 2.593,00 zł (punkt II postanowienia),
- K. B. kwotę połowę kwoty 5.186,00 zł tj. 2.593,00 zł (punkt III postanowienia),
- M. S. kwotę 5.648,00 zł (punkt IV postanowienia),
- Gminy M. R. kwotę 4.560,00 zł (punkt V postanowienia)
we wszystkich przypadkach płatną jednorazowo, w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności.
W sprawie niniejszej łączna suma wydatków wyniosła 10.422,75 zł, na którą składają się wydatki w kwocie: 66,00 zł wynagrodzenie taksówkarza (k. 84), 1.457,55 zł koszty sporządzenia opinii przez M. R. (3) (k. 126), 50,00 zł opłata za wydanie wypisu z rejestru gruntów (k. 222), 3.506,49 zł koszty sporządzenia opinii przez biegłego J. M. (k. 278), 4.204,55 zł koszty sporządzenia opinii podstawowej biegłego M. M. (k. 376), 1.138,16 zł koszty sporządzenia opinii uzupełniającej biegłego M. M. (k. 423).
Skoro służebność dotyczy łącznie 5 nieruchomości tj. jednej władnącej i czterech obciążonych, zasadnym było podzielenie tych wydatków na 5 równych części, co oznacza, że na każdego zainteresowanego przypada kwota 2.084,55 zł. Jednakże od części przypadającej na wnioskodawczynię i uczestnika P. S. należy odliczyć uiszczone przez nich zaliczki po 1.000 zł, co daje kwoty po 1.084,55 zł.
Dlatego też w punkcie VI postanowienia , na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazano ściągnąć od M. S., K. B. i Gminy M. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Radomiu kwoty po 2.084,55 zł tytułem zwrotu nieuiszczonych a poniesionych tymczasowo wydatków.
Niestety przez przeoczenie Sąd nie orzekł o obowiązku ściągnięcia wydatków od wnioskodawczyni i P. S. po 1.084,55 zł na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Radomiu.
Pozostałe koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie ponoszą wnioskodawczyni i uczestnicy, o czym orzeczono w punkcie VII postanowienia na podstawie art. 520 § 1 kpc.
Sędzia SR Dariusz Wieński
Z/
Odpis postanowienia wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi Gminy M. R..
19.03.2024 r.
Sędzia SR Dariusz Wieński