Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 października 2023 r.

Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: sędzia Anna Gajewska

Protokolant: sekretarz sądowy Agnieszka Zuzga

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2023 roku na rozprawie

sprawy z wniosku J. R. (1)

z udziałem A. S., T. R., A. U., J. O.

o stwierdzenie nabycia spadku po M. W.

stwierdza, że spadek po M. W. s. T. i J.

zmarłym w dniu 13.06.2023 r. w G.

ostatnio stale zamieszkałym w P.

na podstawie ustawy nabyli:

• A. S. s. A. i E. w 3/12 części,

• A. U. c. A. i E. w 3/12 części,

• J. R. (1) s. J. i W. E. w 2/12 części,

• T. R. s. A. T. i E. T. w 2/12 części,

• J. O. c. A. T. i E. T. w 2/12 części;

orzeka, iż zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie.

Sygn. akt I Ns 317/23

UZASADNIENIE

J. R. (1) wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po M. W. zmarłym 13.06.2023r. w G., a przed śmiercią stale zamieszkałym w P..

Wnioskodawca wskazał, że spadkodawca nie zostawił testamentu. W chwili śmierci M. W. był rozwiedziony i nie posiadał dzieci, w tym pozamałżeńskich, przysposobionych bądź takich, które zmarły. Miał brata T. W. (1), który zmarł 02.07.2022r. i nie posiadał dzieci. Rodzice spadkodawcy – T. W. (2) i J. zd. K. – nie dożyli otwarcia spadku. Matka spadkodawcy miała jedną siostrę, S. S. zd. K., która nie dożyła otwarcia spadku, a w chwili śmierci była wdową i nie posiadała dzieci. Natomiast ojciec spadkodawcy T. W. (2) miał dwie siostry: E. S. i J. R. (2), które również nie dożyły otwarcia spadku. E. S. zmarła 03.01.2003r. i pozostawiła dwoje dzieci: córkę A. U. i syna A. S.. Z kolei J. R. (2) zmarła 07.06.1980r. i miała dwóch synów: A. R. i J. R. (3), którzy również nie dożyli otwarcia spadku. A. R. pozostawił dwoje dzieci: córkę J. O. i syna T. R.. Natomiast J. R. (3) pozostawił syna J. R. (1).

Uczestnicy postępowania przychylili się do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po M. W..

Sąd ustalił, co następuje:

Spadkodawca M. W. zmarł 13.06.2023r. w G., a ostatnio przed śmiercią stale zamieszkiwał w P.. Nie pozostawił testamentu.

W chwili śmierci M. W. był rozwiedziony i nie posiadał dzieci, w tym pozamałżeńskich, przysposobionych bądź takich, które zmarły.

Spadkodawca miał brata T. W. (1), który zmarł 02.07.2022r. i nie posiadał dzieci.

Rodzice spadkodawcy – T. W. (2) i J. zd. K. – nie dożyli otwarcia spadku.

Matka spadkodawcy – J. zd. K. - miała jedną siostrę S. S. zd. K., która nie dożyła otwarcia spadku, zmarła 12.02.2009r. będąc wdową i nie posiadając dzieci.

Ojciec spadkodawcy - T. W. (2) - miał dwie siostry: E. S. i J. R. (2), które również nie dożyły otwarcia spadku.

E. S. zmarła 03.01.2003r. i pozostawiła dwoje dzieci: córkę A. U. i syna A. S..

J. R. (2) zmarła 07.06.1980r. i miała dwóch synów: A. R., który zmarł 14.06.2003r. i J. R. (3), który zmarł 12.03.2021r. A. R. pozostawił dwoje dzieci: córkę J. O. i syna T. R.. Natomiast J. R. (3) pozostawił syna J. R. (1).

Nikt ze spadkobierców nie odrzucał spadku po M. W., nie zrzekał się dziedziczenia, ani nie został uznany za niegodnego dziedziczenia.

(dowód: odpis skrócony aktu zgonu spadkodawcy k. 6; odpis skrócony aktu zgonu brata spadkodawcy k. 21; odpisy skrócone aktów zgonu: E. S., J. R. (2), A. R., J. R. (3) k. 6; odpisy skrócone aktów urodzenia A. S., T. R. i J. R. (1) k. 6; odpisy skrócone aktów małżeństwa A. U. i J. O. k. 6; zapewnienie spadkowe k. 23-23v)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 926 § 1 k.c. powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. Jeżeli spadkodawca nie powołał spadkobiercy w testamencie, albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą, następuje dziedziczenie ustawowe co do całości spadku (art. 926 § 2 k.c.).

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, a otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy (art. 924 i 925 k.c.).

W myśl przepisu art. 931 § 1 zd. 1 k.c., w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych.

W braku zstępnych spadkodawcy powołani są do spadku z ustawy jego małżonek i rodzice (art. 932 § 1 k.c.).

W braku zstępnych i małżonka spadkodawcy cały spadek przypada jego rodzicom w częściach równych (art. 932 § 3 k.c.).

W braku zstępnych, małżonka, rodziców, rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada dziadkom spadkodawcy; dziedziczą oni w częściach równych (art. 934 § 1 k.c.).

Jeżeli któreś z dziadków spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym. Podział tego udziału następuje według zasad, które dotyczą podziału spadku między zstępnych spadkodawcy (art. 934 § 2 k.c.).

W myśl art. 1012 k.c., spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić.

Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku może być złożone w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Brak oświadczenia spadkobiercy w terminie określonym w § 1 jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1015 § 1 i 2 k.c.).

Sąd Rejonowy w Piszu po odebraniu zapewnienia spadkowego od wnuka siostry ojca spadkodawcy, J. R. (1) oraz po przeprowadzeniu dowodu z załączonych do akt sprawy dokumentów – skróconych odpisów aktów stanu cywilnego – stwierdził, że spadek po zmarłym M. W. został odziedziczony na podstawie przepisów kodeksu cywilnego przez spadkobierców ustawowych.

Jak wynika ze wspomnianego wyżej zapewnienia spadkowego i aktów stanu cywilnego, spadkodawca M. W. w chwili śmierci był rozwiedziony, nie miał dzieci, a jego rodzice, jedyny brat i dziadkowie nie dożyli otwarcia spadku. Zatem spadek, który przypadałby dziadkom spadkodawcy, przypadał w częściach równych ich zstępnym, czyli rodzeństwu rodziców spadkodawcy. Rodzeństwo te, to jest: S. S., E. S. i J. R. (2), nie dożyło otwarcia spadku. S. S. nie pozostawiła zstępnych, zatem spadek przypadł w udziale ½ części zstępnym E. S. i w udziale ½ części zstępnym J. R. (2).

E. S. pozostawiła dwoje dzieci: córkę A. U. i syna A. S., którzy udział spadkowy, który przypadałby ich matce (½), nabyli po połowie, tj. po ¼ części (½ : 2 = ¼).

J. R. (2) również pozostawiła dwoje dzieci: syna A. R. i syna J. R. (3), którzy nie dożyli otwarcia spadku, zatem udział, który by im przypadał (po ¼ części każdy z nich), przypada ich zstępnym, to jest: J. E. (...) w udziale po 1/8 części (¼ : 2 = 1/8) i J. R. (1) w udziale ¼ części.

Z zapewnienia spadkowego odebranego od J. R. (1) wynika, że wymienieni wyżej spadkobiercy nie podlegali ustawowemu wyłączeniu od dziedziczenia z tytułu odrzucenia spadku, zrzeczenia się go bądź uznania spadkobiercy za niegodnego dziedziczenia.

Ponieważ na dzień stwierdzania przez Sąd nabycia spadku po M. W. nie upłynęło 6 miesięcy od daty otwarcia spadku, wszyscy wyżej wymienieni spadkobiercy złożyli przed Sądem oświadczenia o przyjęciu spadku po M. W..

W związku z powyższym, po sprowadzeniu ww. ułamków do wspólnego mianownika, Sąd w oparciu o art. 1025 k.c. i powołane wyżej przepisy, powinien był stwierdzić, że spadek po M. W. na podstawie ustawy nabyli:

• A. S. w udziale 2/8 (czyli ¼) części,

• A. U. w udziale 2/8 (czyli ¼) części,

• J. R. (1) w udziale 2/8 (czyli ¼) części,

• T. R. w udziale 1/8 (czyli ¼ : 2) części,

• J. O. w udziale 1/8 (czyli ¼ : 2) części.

Jednak na skutek omyłki rachunkowej, Sąd w punkcie I. sentencji wydanego w niniejszej sprawie postanowienia stwierdził, że spadek po M. W. nabyli:

• A. S. w udziale 3/12 części,

• A. U. w udziale 3/12 części,

• J. R. (1) w udziale 2/12 części,

• T. R. w udziale 2/12 części,

• J. O. w udziale 2/12 części.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w oparciu o przepis art. 520 § 1 k.p.c., zgodnie z którym każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie.

Na marginesie jedynie podnieść należy, iż w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku Sąd bada jedynie, kto jest spadkobiercą (art. 670 k.p.c.). Sąd nie ustala składu i wartości spadku, które to kwestie są przedmiotem odrębnego postępowania o dział spadku (art. 684 k.p.c.).