Sygn. akt I Ns 66/24
Dnia 5 czerwca 2024r.
Sąd Okręgowy w Krakowie I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: Sędzia Edyta Barańska ( spraw.)
Sędziowie : Sędzia Barbara Wypchło – Grymek , Sędzia Maciej Ferek
po rozpoznaniu w dniu 5 czerwca 2024r. w Krakowie
na posiedzeniu niejawnym
protestu wyborczego Pełnomocnika Wyborczego Komitetu Wyborczego Wyborców Wspólnie dla Gminy J. M. W.
z udziałem Komisarza Wyborczego w K. II, Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 1 w G., Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 2 w J., Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 3 w S., Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 4 w Ł., Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 5 w S., Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 6 w P., Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej nr 7 w C. oraz Przewodniczącego Obwodowej Komisji Wyborczej w R.
o stwierdzenie nieważności wyborów
postanawia: pozostawić protest wyborczy bez dalszego biegu.
Sygn. akt I Ns 66/24
Pełnomocnik Wyborczy Komitetu Wyborczego Wyborców Wspólnie dla Gminy J. M. W. wniósł protest wyborczy przeciwko wyborowi T. G. na Wójta Gminy J. – P. w wyborach samorządowych przeprowadzonych w dniu 21 kwietnia 2024r. zarzucając naruszenie przepisów kodeksu wyborczego, a to art. 82 § 1 pkt 1 i 2 kodeksu wyborczego.
Jednocześnie wniósł o:
1) stwierdzenie nieważności przeprowadzonych w dniu 21 kwietnia 2024r. ponownych wyborów Wójta Gminy J. – P. i stwierdzenie nieważności wyboru Wójta Gminy J. – P. , T. G. i stwierdzenie wygaśnięcia jego mandatu,
2) przeprowadzenie ponownych czynności wyborczych poprzez powtórzenie głosowania w II turze wyborów i powtórne ustalenie wyników w II turze wyborów na wójta Gminy J. – P..
Uzasadniając swoje stanowisko wskazywał, że w dniu 19 kwietnia b.r. T. G. na swoim prywatnym profilu na portalu społecznościowym F. umieścił wpis wraz z orzeczeniem Sądu w którym poinformował, że Sąd Okręgowy w Krakowie uwzględnił jego wniosek skierowany w trybie wyborczym przeciwko kontrkandydatowi w drugiej turze wyborów na wójta A. P.. Do dnia wyborów 21 kwietnia b.r. ( ani później) nie sprostował jednakże tej informacji tj. że Sąd Apelacyjny w Krakowie w całości oddalił jego roszczenia w tym zakresie, pomimo wezwań, a zatem kreując w lokalnej społeczności nieprawdziwy obraz istotnych informacji mających istotny wpływ na wyborców, co było widoczne w komentarzach pod wpisami w tym temacie A. P. ( wątpliwości wyborców co do prawdziwości postanowienia Sądu Apelacyjnego).
Następnie w dniu 21 kwietnia b.r. o godz. 17:32 , a zatem w trakcie trwania ciszy wyborczej, T. G. na swoim profilu F. umieścił wpis, w którym poinformował o wyniku frekwencji wyborczej, w kontekście swojej osoby oddającej głos w wyborach, co jest zachowaniem niedopuszczalnym.
Kolejno w dniu 21 kwietnia b.r. ok. godz. 20:20, a zatem w trakcie trwania ciszy wyborczej, Sołtys W. P. D. D. , rozsyłał wiadomości za pośrednictwem komunikatora M. nawołujące do głosowania, aby kandydat A. P. nie wygrał wyborów ( a contrario, aby wyborcy głosowali na T. G.).
Następnie w dniu 21 kwietnia b.r. Radny Rady Gminy J. R. I., startujący z ramienia (...), rozsyłał wiadomości za pośrednictwem komunikatora M. ok. godz. 20:28, a zatem w trakcie trwania ciszy wyborczej , nawołujące do głosowania, aby kandydat A. P. nie wygrał wyborów ( a contrario, aby wyborcy głosowali na T. G.).
W ocenie wnioskodawcy w/w osoby pełnią funkcje publiczne i nadużywając stosunku zależności, poprzez opisane zachowania wywierały wpływ na sposób głosowania osób uprawnionych, co realizuje znamiona z art. 250 kk.
Dalej wnioskodawca wskazał, że w jego ocenie doszło także do naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania , ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów, określonych w art. 82 § 1 pkt 2 kw polegających na dopisaniu do list wyborców w Gminie J. – P. osób, które tylko pozornie deklarowały fakt stałego zamieszkiwania na terenie Gminy i to tylko na potrzeby wyborów samorządowych w 2024r. Wskazał, że nie posiada wiedzy o danych osobowych tych osób.
Do naruszenia art. 82 § 1 pkt 2 kw w ocenie wnioskodawcy doszło również na etapie liczenia głosów, a to w szczególności poprzez nieprawidłowe uznanie przez obwodowe komisje wyborcze głosów oddanych zdaniem tych komisji jako głosy nieważne. Wedle informacji pozyskanych przez wnioskodawcę po wyborach, obwodowe komisje miały w sposób nieprawidłowy kwalifikować głosy jako nieważne w sytuacji, gdy poza postawionym znakiem (...) przy nazwisku kandydata , na karcie wyborczej znajdowały się poczynione przez wyborców dopiski , komentarze, czy rysunki. Tymczasem taki sposób oddania głosów jest w ocenie wnioskodawcy ważny. Tym samym jego zdaniem doszło do naruszenia art. 486 kw.
Sąd zważył, co następuje:
W oparciu o art., 392 § 1 ustawy z dnia 5 stycznia 2011r. Kodeks wyborczy ( Dz. U z 2023r., poz. 2408 t.j.) protest wyborczy wnosi się na piśmie do właściwego sądu okręgowego za pośrednictwem właściwego sądu rejonowego, w terminie 14 dni od dnia podania do publicznej wiadomości przez komisarza wyborczego, w trybie określonym w art. 168 § 1 wyników wyborów na obszarze województwa. Wnoszący protest powinien sformułować w nim zarzuty oraz przedstawić lub wskazać dowody, na których opiera swoje zarzuty ( § 2 kw).
W oparciu o art. 393 § 1 powołanej ustawy, Sąd okręgowy rozpoznaje protesty wyborcze w postępowaniu nieprocesowym, w ciągu 30 dni po upływie terminu do wnoszenia protestów, w składzie 3 sędziów, z udziałem komisarza wyborczego, przewodniczących właściwych komisji wyborczych lub ich zastępców.
Sąd okręgowy pozostawia bez dalszego biegu protest wyborczy wniesiony przez osobę do tego nieuprawnioną lub niespełniający warunków określonych w art. 82 § 1 i art. 392 ( § 2 ).
Według art. 393 §3 ww ustawy Sąd okręgowy pozostawia bez dalszego biegu również protest wyborczy dotyczący sprawy, co do której w kodeksie przewiduje się możliwość wniesienia skargi lub odwołania do sądu lub właściwego organu wyborczego przed dniem głosowania ( § 3 ).
Należy podkreślić, że protest nie spełnia warunków formalnych, jeżeli nie został sporządzony na piśmie, został wniesiony po terminie, nie formułuje zarzutów albo nie wskazuje dowodów , na których te zarzuty opiera. Brak któregokolwiek z wyżej wymienionych elementów obliguje sąd okręgowy do pozostawienia protestu bez dalszego biegu, bez uprzedniego wzywania do usunięcia stwierdzonego braku ( por. K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, Kodeks wyborczy , Komentarz LEX ( do art. 393), Warszawa 2014, s. 784-787) Przepisy Kodeksu Wyborczego charakteryzują się daleko posuniętym rygoryzmem w zakresie formułowania podstaw protestu , na których może się on opierać, także w zakresie jego formy i treści. Sąd rozpoznaje zgłoszony protest wyłącznie w granicach podniesionego w nim zarzutu, jego autor zaś nie ma możliwości po upływie ustawowego terminu do jego wniesienia rozszerzać go , ani zmieniać jego podstawy czy zgłaszać nowych dowodów.
Zgodnie z art. 82 § 1 kw przeciwko ważności wyborów, ważności wyborów w okręgu lub wyborowi określonej osoby może być wniesiony protest z powodu:
1) dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom, określonego w rozdziale XXXI Kodeksu karnego, mającego wpływ na przebieg głosowania, ustalenie wyników głosowania lub wyników wyborów lub
2) naruszenia przepisów kodeksu dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów, mającego wpływ na wynik wyborów.
W ocenie Sądu, wniesiony przez wskazanego wyżej wnioskodawcę protest wyborczy nie spełnia przesłanek warunkujących możliwość jego merytorycznego rozpoznania. Zarzuty nie są wystarczająco skonkretyzowane, nie powołano też dowodów na ich poparcie. Wnioskodawca w złożonym proteście nie sformułował w sposób prawidłowy zarzutów ponieważ nie wskazał konkretnych zarzutów , o których mowa w w/w przepisach tj. zarówno dopuszczenia się przestępstwa przeciwko wyborom ( wskazanego w art. 248 – 251 kk) jak również naruszenia przepisów kodeksu wyborczego dotyczących głosowania, ustalenia wyników głosowania lub wyników wyborów , mającego wpływ na wynik wyborów. Wnioskodawca przede wszystkim nie wskazał dowodów na to, że podniesione przez niego zarzuty mogły mieć wpływ na ostateczny wynik głosowania w II turze wyborów na wójta Gminy J. – P.. Nie wskazał nawet ile głosów uzyskali poszczególni kandydaci tak w I jak i w II turze wyborów na wójta jak i czy gdyby doliczono wszystkie kwestionowane głosy ( wnioskodawca nie wskazał nawet ich liczby) na wskazanego przez niego kandydata miałoby to wpływ na wynik głosowania tj. czy uzyskałby on dzięki temu więcej głosów niż kontrkandydat, który finalnie wygrał wybory. Nie podał też jak znaczna była różnica głosów między obydwoma turami tj. czy doszło do spektakularnej różnicy w uzyskanym przez kandydatów poparciu głosujących, czyli nie wskazał okoliczności świadczących o tym, że gdyby nie zarzucone naruszenia wynik wyborów był by inny tj. że T. G. przegrałby te wybory. Wnioskodawca w złożonym proteście nie sformułował zarzutów w sposób prawidłowy ponieważ całkowicie zaniechał wskazania jaki wpływ miały one na przebieg głosowania, ustalenie wyników lub na wynik wyborów. Nie wskazał żadnych dowodów na to, że zachowanie wskazanych osób ( T. G., D. D., R. I. ) jak i dopisanie osób na listę wyborców spoza Gminy J. – P. jak też nie uwzględnienie nieważnych głsów miało wpływ na wynik wyborów.
Odnosząc się natomiast pokrótce do zarzutów sformułowanych przez wnioskodawcę w takim kształcie w jakim zostały one nakreślone wskazać należy, że:
- T. G. nie miał obowiązku upublicznienia orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Krakowie oddalającego jego wniosek złożony w trybie wyborczym; orzeczenie to w dniu 19 kwietnia 2024r. a zatem tuż przed II turą wyborów zostało i tak zamieszczone przez jego kontrkandydata A. P.);
- nie istnieje zakaz publikacji przez osobę biorącą udział w wyborach jako kandydat wpisu ( zdjęcia) z momentu oddawania przez niego głosu a zatem z momentu uczestniczenia w wyborach; tego typu wpisy /zdjęcia są upubliczniane w środkach masowego przekazu w trakcie ciszy wyborczej chociażby dla celów profrekwencyjnych nie konkretnego kandydata ale dla ogółu społeczeństwa,
- wnioskodawca nie wykazał że rozsyłane przez D. D. i R. I. wiadomości za pośrednictwem komunikatora M. nawołujące do głosowania ( „aby A. P. nie wygrał”) były wysyłane do ogółu a nie prywatnie do osób im znajomych /bliskich oraz ile takich wiadomości zostało wysłanych, aby mogło to mieć wpływ na wynik wyborów.
Na marginesie należy jedynie wyjaśnić, iż zgodnie z wynikami w wyborach Wójta Gminy J. – P. udostępnionymi przez Państwową Komisję Wyborczą, T. G. w I turze wyborów uzyskał (...) głosów a w II turze (...) głosy, zaś jego kontrkandydat A. P. odpowiednio (...) i 1950 głosów. Jak widać liczba głosów oddanych na T. G. w I i II turze wyborów była stabilna i wyniosła jedynie nico ponad 100 głosów na plus, a mimo to wygrał on obie tury wyborów. Wskazać też należy, iż zgodnie z powołaną informacją liczba głosów nieważnych wyniosła tylko 72 , zatem nawet gdy je doliczyć na poczet kandydata A. P., to nie mogły one wpłynąć na wynik wyborów, gdyż różnica głosów między dwoma kandydatami wyniosła 493 głosy na korzyść T. G..
Zatem skoro wniesiony protest nie zawiera prawidłowo sformułowanych zarzutów a także nie wskazuje dowodów na jego poparcie, orzeczono jak w sentencji postanowienia na podstawie art. 393 § 2 kodeksu wyborczego.