Sygn. akt IV U 805/13
Dnia 8 maja 2014r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący |
SSO Katarzyna Antoniak |
Protokolant |
st. sekr. sądowy Dorota Malewicka |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 maja 2014r. w S.
odwołania E. S.
od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
z dnia 25 kwietnia 2013 r. Nr (...)
w sprawie E. S.
przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego
o prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia społecznego rolników
zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że E. S. nie jest zobowiązana do zwrotu pobranej renty rodzinnej w okresie od
01 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r. w kwocie 1662,30 zł (jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt dwa 30/100).
Sygn. akt: IV U 805/13 UZASADNIENIE
Decyzją z 25 kwietnia 2013r. znak: (...)Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie art.68 i art.138 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalił nadpłatę renty rodzinnej rolniczej przysługującej E. S., która powstała w związku ze skorzystaniem przez E. S. z urlopu dziekańskiego udzielonego od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r., co spowodowało, że ukończenie 25. roku życia nie przypadło na ostatnim roku studiów, a także zobowiązał E. S. do zwrotu nienależnie wypłaconej renty rodzinnej w okresie od 1 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r. w kwocie 1.662,30 złotych.
Odwołanie od w/w decyzji złożyła E. S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że nie jest zobowiązana do zwrotu renty rodzinnej pobranej w okresie od 1 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r.. W uzasadnieniu stanowiska wskazała, że 25 rok życia ukończyła będąc na siódmym ,tj. przedostatnim semestrze ostatniego (czwartego) roku studiów (...) w W.. Okoliczności tej nie zmienia fakt, że na ostatnim roku studiów – w kwietniu 2013r. dziekan Wydziału udzielił jej od 1 marca 2013r. urlopu dziekańskiego, o który wystąpiła ze względów zdrowotnych (odwołanie k.1-2).
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4).
Sąd ustalił, co następuje:
E. S., urodzona w dniu (...), od 18 stycznia 2010r. uprawniona była do renty rodzinnej po matce M. S. (decyzja o przyznaniu renty rodzinnej z 8 stycznia 2010r. k.18 akt rentowych). Decyzją z 23 października 2012r. organ rentowy ustalił prawo ubezpieczonej do renty rodzinnej od 1 listopada 2012r. do 30 września 2013r. ,tj. do końca ostatniego roku studiów (decyzja z 23 października 2012r. k.41-42 akt rentowych). Ubezpieczona była wówczas studentką Wydziału Budownictwa i (...) Szkoły (...) w W.. Były to studia czteroletnie (ośmiosemestralne) w systemie niestacjonarnym. Planowany termin ukończenia studiów przypadał na 30 czerwca 2013r. (zaświadczenie z (...) w W. z 23 października 2012r. k.45 akt rentowych).
Z uwagi na zły stan zdrowia będąc na ostatnim roku studiów (przedostatnim – siódmym semestrze) ubezpieczona wystąpiła o udzielenie rocznego urlopu dziekańskiego. Decyzją z 28 marca 2013r. Dziekan Wydziału udzielił jej od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r. urlopu dziekańskiego (zawiadomienie z 28 marca 2013r. o udzieleniu urlopu dziekańskiego i wpis o udzieleniu urlopu w indeksie k.17-19 akt sprawy). W dniu 5 kwietnia 2013r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym informację o udzieleniu jej urlopu dziekańskiego na okres od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r. w celu ustalenia uprawnień do dalszej wypłaty rodzinnej. Do informacji załączyła zaświadczenie z uczelni z 29 marca 2013r. wskazujące, że od 1 marca 2013r. ubezpieczona przebywa na urlopie dziekańskim i w związku z tym planowany termin ukończenia studiów przypada na 30 czerwca 2014r. (informacja ubezpieczonej o udzieleniu urlopu wraz z zaświadczeniem z uczelni z 29 marca 2013r. k.48-49 akt rentowych).
W związku z ustaleniem, że ubezpieczona od 1 marca 2013r. przebywa na urlopie dziekańskim, decyzją z 12 kwietnia 2013r. organ rentowy od 1 maja 2013r. wstrzymał wypłatę renty rodzinnej na rzecz ubezpieczonej (decyzja z 12 kwietnia 2013r. k.51 akt rentowych). Natomiast za okres od 1 marca 2013r. do 30 kwietnia 2013r. organ rentowy ustalił nadpłatę renty rodzinnej w kwocie 1.662,30 złotych i zaskarżoną decyzją z 25 kwietnia 2013r. zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu powyższej kwoty (decyzja z 25 kwietnia 2013r. k.53 akt rentowych). W miesiącach marzec i kwiecień 2013r. ubezpieczona nie pracowała. Pracę w wymiarze połowy etatu podjęła od 10 maja 2013r. (pismo ubezpieczonej z 16 kwietnia 2014r. oraz umowa o pracę z 10 maja 2013r. k.11-14 akt sprawy).
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie E. S. okazało się uzasadnione.
Zgodnie z art.29 ust.1 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008r. Nr 50, poz.291 ze zm.) renta rodzinna przysługuje uprawnionym – wymienionym w przepisie – członkom rodziny zmarłego, jeżeli spełniają warunki do uzyskania takiej renty w myśl przepisów emerytalnych. Z kolei art.52 ust.2 powyższej ustawy stanowi, że zasady zwrotu nienależnie pobranych świadczeń określają przepisy emerytalne. Przez przepisy emerytalne, do których odsyłają uregulowania ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników należy rozumieć przepisy ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
I tak, w myśl art.138 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu, przy czym za nienależnie pobrane świadczenia rozumie się:
1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania,
2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.
Zgodnie zaś z art.68 ust.1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione mają prawo do renty rodzinnej;
do ukończenia 16. roku życia,
do ukończenia nauki w szkole, jeżeli przekroczyły 16 lat życia, nie dłużej jednak niż do ukończenia 25 lat zycia, albo
bez względu na wiek, jeżeli stały się całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolne do pracy w okresach, o których mowa wyżej.
W myśl ustępu 2 powyższego przepisu jeżeli dziecko osiągnęło 25 lat życia, będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej, prawo renty rodzinnej przedłuża się do zakończenia tego roku studiów.
Z powyższych uregulowań wynika, że renta rodzinna jest wypłacana uprawnionemu do tego dziecku, które kontynuuje naukę w szkole, najdalej do ukończenia przez nie 25. roku życia. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, w której uprawniona osoba osiąga 25. rok życia będąc na ostatnim roku studiów w szkole wyższej. Wówczas prawo do renty rodzinnej ulega przedłużeniu do zakończenia tego roku studiów.
W niniejszej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku, że wobec tego, że ubezpieczonej udzielono urlopu dziekańskiego na okres od 1 marca 2013r. do 28 lutego 2014r. i co za tym idzie przesunął się termin ukończenia studiów – z planowanego na 30 czerwca 2013r. na 30 czerwca 2014r., to nie można uznać, aby ukończenie przez ubezpieczoną 25. roku życia ((...).) nastąpiło na ostatnim roku studiów. Sąd nie zgadza się z takim stanowiskiem organu rentowego. Bezsporne jest, że na skutek udzielenia ubezpieczonej urlopu dziekańskiego przesunięciu uległ termin ukończenia przez nią studiów. Niemniej zauważyć należy, że urlop dziekański został udzielony ubezpieczonej od 1 marca 2013r., a zatem półtora miesiąca po ukończeniu przez nią 25. roku życia, co nastąpiło w dniu (...). W tej zaś dacie ubezpieczona z całą pewnością była na ostatnim roku studiów (na przedostatnim semestrze tych studiów). Dlatego nieuprawnione jest wnioskowanie o nieukończeniu przez ubezpieczoną 25. roku życia na ostatnim roku studiów poprzez zdarzenia, które nastąpiły już po tych urodzinach. W tych okolicznościach nie można uznać, aby renta rodzinna pobrana przez ubezpieczoną za marzec i kwiecień 2013r. była nienależnie pobranym świadczeniem. Niezależnie od powyższego, zauważyć należy, że decyzja Dziekana o udzieleniu ubezpieczonej urlopu dziekańskiego od 1 marca 2013r. zapadła dopiero w dniu 28 marca 2013r. (vide: zaświadczenie o udzieleniu urlopu od 1 marca 2013r. z 28 marca 2013r. k.19 akt sprawy) Ponadto niezwłocznie po otrzymaniu informacji o udzieleniu urlopu dziekańskiego, ubezpieczona zawiadomiła organ rentowy o tym fakcie załączając uaktualnione zaświadczenie z uczelni (vide: informacja ubezpieczonej wraz z zaświadczeniem z uczelni z 29 marca 2013r. z datą wpływu do organu rentowego w dniu 5 kwietnia 2013r. k.48-49 akt rentowych).
Mając na uwadze całokształt powyższych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonej na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kp orzekł jak w sentencji wyroku.