Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2022 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny, Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy M. B.

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2022 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa Gminy M. G.

przeciwko A. O. (O.)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  obciąża powódkę Gminę M. G. kosztami procesu, uznając je za uiszczone.

Sygn. akt I 1 C 843/22

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 3 listopada 2022 r.

(podstawa faktyczna i żądanie pozwu)

1.  Powódka Gmina M. G. wystąpiła z powództwem przeciwko G. O., T. O. i A. O. o zapłatę kwoty 2.348,43 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

2.  W uzasadnieniu pozwu powódka podniosła, że pozwani zamieszkują lokal mieszkalny położony w G. przy ul. (...), do którego nie mają tytułu prawnego, albowiem umowa najmu wygasła z dniem 31 października 2015 r. Z uwagi na fakt posiadania zaległości w opłatach, powódka jako właściciel lokalu nie zawarła z pozwanymi kolejnej umowy najmu. Jako podstawę powództwa powódka wskazała przepisy art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (dalej jako: u.o.p.l.). Zaległość pozwanych z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie oraz opłat niezależnych od właściciela wynosi 2.112,39 zł, zaś suma odsetek naliczonych do dnia 30 czerwca 2020 r. wynosi 236,04 zł. Zaległość obejmuje okres od 1 stycznia 2017 r. 30 czerwca 2020 r. Pomimo wezwań do zapłaty, pozwani nie uregulowali zaległości.

(pozew, k. 3-5)

3.  W dniu 30 listopada 2020 r. w sprawie o sygnaturze akt I 1 Nc 4885/20 Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym. Przedmiotowy nakaz zapłaty uprawomocnił się w stosunku do T. O. i G. O. w dniu 13 stycznia 2021 roku.

(nakaz zapłaty, k. 47, zarządzenie, k. 56)

(stanowisko pozwanego)

4.  Kurator ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego A. O. wniósł o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że w rozmowie z kuratorem G. O. oświadczyła, że pozwany od jakiegoś czasu nie mieszka w przedmiotowym lokalu, lecz przebywa i pracuje za granicą. Kurator wskazał, że pozwanemu nie zostały doręczone zawiadomienia o zmianie opłat, upomnienia o zapłatę zaległości, a także przedsądowe wezwania do zapłaty.

(sprzeciw od nakazu zapłaty, k. 127)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

5.  W dniu 23 października 2014 roku T. O., G. O. i D. O. zawarli z powódką Gminą M. G. umowę najmu lokalu socjalnego położonego w G. przy ul. (...) na okres jednego roku. Przedmiotowa umowa została zawarta w wykonaniu obowiązku dostarczenia uprawnionym lokalu socjalnego wynikającego z wyroków Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 7 kwietnia 2010r. i 10 września 2010 r. wydanych w sprawie o eksmisję prowadzonej pod sygnaturą akt I C 153/10, na podstawie których Sąd ustalił G. O., T. O., D. O. i A. O. uprawnienie do zawarcia umowy najmu socjalnego lokalu.

(dowód: umowa najmu z dnia 23 października 2014 r., k. 10-11v, skierowanie do zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego k. 9)

6.  Pozwany A. O. mieszkał z rodzicami w ww. lokalu do około 2017 roku, a następnie się wyprowadził, zabierając wszystkie swoje rzeczy. Pozwany na co dzień pracuje za granicą.

(dowód: zeznania świadka G. O., płyta CD k. 158, pismo Naczelnika Wydziału Prewencji Komisariatu Policji G. – C. z dnia 3 lutego 2022 r., k. 115)

7.  Pismem z dnia 10 grudnia 2015 r. powódka wezwała G. O., T. O. i A. O. do wydania bezumownie zajmowanego lokalu socjalnego w terminie 30 dni od otrzymania wezwania pod rygorem skierowania sprawy na drogę sądową, a także poinformowała o obowiązku bieżącego opłacania odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu.

(dowód: pismo z dnia 10 grudnia 2015 r., k. 12)

8.  Za okres od stycznia 2017 r. do 30 czerwca 2020 r. powódka naliczyła odszkodowanie za bezumowne korzystanie z lokalu w kwocie 2.112,39 zł, a także odsetki ustawowe za opóźnienie na dzień 30 czerwca 2020r. w kwocie 236,04 zł.

(dowód: wyliczenie należności, k. 18-21, zawiadomienia o wysokości opłat, k. 13-17)

9.  Pismem z dnia 29 lipca 2020r. powódka wezwała pozwanego A. O. do zapłaty kwoty 2.372,33 zł w terminie 14 dni od otrzymania wezwania, lecz zawiadomienie wysyłane na adres spornego lokalu nie zostało przez pozwanego podjęte.

(dowód: wezwania do zapłaty wraz z zpo, k. 42-42v)

10.  W dniu 19 kwietnia 2022 roku pracownik jednostki budżetowej Gminy M. G. - Zarządu (...) w G. D. J. udał się do przedmiotowego lokalu i zastał w nim ojca pozwanego T. O.. W trakcie rozmowy oraz w pisemnym oświadczeniu T. O. wskazał, że w lokalu zamieszkuje wraz z żoną i synem A. O..

(dowód: oświadczenia użytkownika lokalu, k. 121-122, zeznania świadka D. J., płyta CD k. 147)

Sąd zważył, co następuje:

11.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, a także dowodu z zeznań świadków D. J. i G. O..

(ocena dowodów)

12.  Oceniając zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania wiarygodności i mocy dowodowej dokumentów powołanych w ustaleniach stanu faktycznego. Sąd miał bowiem na względzie, iż autentyczność wymienionych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron, a Sąd z urzędu w tym zakresie nie dostrzegł żadnych śladów podrobienia, przerobienia czy śladów inne manipulacji.

13.  Sąd nie znalazł również podstaw, aby odmówić przyznania wiary zeznaniom świadka G. O.. Zdaniem Sądu zeznania świadka są szczere, wewnętrznie spójne, a częściowo - w zakresie dotyczącym niezamieszkiwania pozwanego w przedmiotowym lokalu - korelują także z innymi dowodami zebranymi w sprawie, jak np. informacją Policji.

14.  W ocenie Sądu zasługują również na wiarę zeznania świadka D. J. odnośnie do przebiegu czynności służbowych w spornym lokalu w dniu 9 kwietnia 2022 roku. Z zeznań świadka wynikało jednoznacznie, że w trakcie wizyty w lokalu nie zastał pozwanego i rozmawiał na korytarzu z jego ojcem T. O., który następnie własnoręcznie wypełnił oświadczenie, które zostało dołączone do akt niniejszego postępowania.

(podstawa prawna powództwa i rozstrzygnięcie)

15.  Powództwo w stosunku do A. O. nie zasługiwało na uwzględnienie.

16.  Podstawę prawną powództwa stanowił przepis art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 172, dalej jako: u.o.p.l.). W myśl art. 18 ust. 1 osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Z kolei, stosownie do treści art. 18 ust. 2 u.o.p.l. odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego.

17.  W orzecznictwie wskazuje się, że odpowiedzialność odszkodowawcza osób zajmujących lokal bez tytułu prawnego, przewidziana w art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 150 ze zm.), ma charakter odpowiedzialności in solidum ( vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 października 2015 r., III CZP 70/15, L.).

18.  W świetle powołanych powyżej przepisów nie budzi wątpliwości, że obowiązek uiszczania odszkodowania jest skorelowany z zajmowaniem lokalu przez osobę nieposiadającą do niego tytułu prawnego. Jak wskazuje się w doktrynie tylko osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Byłego lokatora wiąże z właścicielem lokalu, z mocy ww. przepisu, nienazwany stosunek prawny; właściciel, do czasu opróżnienia lokalu przez byłego lokatora jest obowiązany znosić stan zajmowania jego lokalu przez osobę nieposiadającą już tytułu do jego używania, zaś były lokator jest zobowiązany uiszczać przez ten czas wynagrodzenie za korzystanie z lokalu bez tytułu prawnego (odszkodowanie) ( vide: A. Doliwa, Komentarz do ustawy o ochronie lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego [w:] Prawo mieszkaniowe. Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2015).

19.  Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, albowiem w przedmiotowej sprawie wykazano bowiem, że w okresie objętym żądaniem pozwu tj. od 1 stycznia 2017 r. do 30 czerwca 2020r. pozwany A. O. nie zamieszkiwał w przedmiotowym lokalu przy ulicy (...) w G. ani też w żaden inny sposób nie korzystał z tego lokalu.

20.  Powyższe ustalenia Sąd oparł przede wszystkim na zeznaniach świadka G. O., która zeznała, że pozwany zamieszkiwał w ww. lokalu jedynie w początkowym okresie po zawarciu umowy najmu, a następnie wyprowadził się, zabierając z niego wszystkie swoje rzeczy. Jak zeznała świadek pozwany pracuje za granicą, a do spornego lokalu przychodzi tylko w odwiedziny podczas pobytu w Polsce. Zeznania świadka korelują z treścią pisma Naczelnika Wydziału Prewencji Komisariatu Policji G. – C. z dnia 3 lutego 2022r. W piśmie tym wskazano, że z posiadanych przez Policję informacji wynika, że pozwany nie zamieszkuje w spornym lokalu od 2017 roku (k. 115). Zważyć także należy, iż w toku niniejszego postępowania w dniu 10 lutego 2022 r. pozwany skontaktował się z kuratorem i oświadczył, że od sześciu lat nie zamieszkuje w ww. mieszkaniu, a od 2019 r. jest z niego wymeldowany ( vide: pismo kuratora z dnia 16 lutego 2022 r., k. 92). Ponadto, należało zwrócić uwagę, że żadna korespondencja wysyłana przez powódkę do pozwanego na adres spornego lokalu nie została przez niego podjęta. Wszystkie dołączone do akt sprawy wezwania powróciły z adnotacją operatora pocztowego „nie podjęto w terminie”. Przytoczone powyżej okoliczności wskazują na to, że pozwany nie zamieszkiwał w okresie objętym żądaniem pozwu w lokalu mieszkalnym przy ulicy (...) w G..

21.  Jednocześnie, nie sposób uznać, aby o zamieszkiwaniu pozwanego pod wskazanym adresem przesądzało oświadczenie złożone przez T. O. w dniu 9 kwietnia 2022r. W przedmiotowym oświadczeniu ojciec pozwanego wskazał, że w ww. lokalu – poza nim i jego małżonką – zamieszkuje także pozwany A. O.. Zważyć jednak należy, iż treść przedmiotowego oświadczenia pozostaje w sprzeczności z pozostałym zebranym w sprawie materiałem dowodowym.

22.  Podkreślić należy, że z zeznań pracownika jednostki budżetowej powodowej Gminy D. J. wynika, że nie zastał pod wskazanym adresem pozwanego A. O., lecz wyłącznie jego rodziców. Świadek nie wchodził także do mieszkania, lecz rozmawiał z ojcem pozwanego na korytarzu, gdzie ten wypełnił oświadczenie dołączone do akt niniejszej sprawy. Jak natomiast wskazano powyżej, przesłanką roszczenia określonego w art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów jest faktyczne zajmowanie lokalu przez osobę nieposiadającą do niego tytułu prawnego, a nie złożenie oświadczenia przez innego byłego lokatora. Na marginesie, należy zauważyć, że przedmiotowe oświadczenie zostało złożone w czasie późniejszym (2022r.) niż okres objęty żądaniem pozwu (2017-2020), a z jego treści wynika, że dotyczy stanu z dnia złożenia oświadczenia. Przedmiotowe oświadczenie zatem w żaden sposób nie przesądza, że w okresie od stycznia 2017 roku do czerwca 2020 roku w spornym lokalu zamieszkiwał także A. O.. Sąd przy tym dał wiarę świadkowi G. O., że nie była ona obecna w lokalu w czasie sporządzenia oświadczenia przez T. O..

23.  Zważyć także należy, iż dla stwierdzenia, czy zostały zachowane przesłanki roszczenia określonego w art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów bez znaczenia pozostaje kwestia zameldowania pozwanego w przedmiotowym lokalu w okresie od 24 marca 2015 r. do 8 listopada 2019 r. Zameldowanie jest bowiem kategorią administracyjnoprawną i w żaden sposób nie przesądza, że osoba zameldowana na pobyt stały faktycznie przebywa pod wskazanym adresem. Stąd, formułowanie roszczeń wyłącznie na podstawie zameldowania jest niewystraczające dla wykazania, że dana osoba zajmuje lokal. Co prawda powódka ma ograniczone możliwości sprawdzenia, czy lokal jest zajmowany, w tym czy znajdują się w nim rzeczy osobiste osoby zameldowanej, niemniej Gmina ma możliwość np. przeprowadzenia wywiadu wśród sąsiadów celem ustalenia kto w nim przebywa czy zamieszkuje.

24.  Reasumując, skoro pozwany nie zajmował przedmiotowego lokalu w okresie objętym żądaniem pozwu, to brak jest podstawowej przesłanki umożliwiającej uwzględnienie roszczenia opartego na przepisach art. 18 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie praw lokatorów.

25.  Z tych też względów Sąd na podstawie art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l. stosowanych a contrario oddalił powództwo.

(koszty procesu)

26.  O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy obciążył nimi powódkę, uznając je za uiszczone w całości. Pozwany był reprezentowany przez kuratora, a tym samym nie poniósł żadnych kosztów związanych z udziałem w sprawie.