Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 lutego 2024 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA Jerzy Skorupka

Sędziowie: SA Cezariusz Baćkowski

SA Artur Tomaszewski /spr./

Protokolant: Joanna Rowińska

przy udziale Bogdana Wrzesińskiego prokuratora Prokuratury (...)

po rozpoznaniu w dniu 21 lutego 2024 r. sprawy:

K. M.

oskarżonej z art. 76 § 1 kks w zw. z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 9 § 3 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks w zw. z art. 8 § 1 kks; z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 271 § 1 i 3 kk w zw. z art. 273 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

M. M.

oskarżonego z art. 76 § 1 kks w zw. z art. 62 § 2 kks w zw. z art. 61 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 9 § 3 kks w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 kks w zw. z art. 8 § 1 kks; z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 271 § 1 i 3 kk w zw. z art. 273 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk

od wyroku Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze

z dnia 11 marca 2022 r., sygn. akt III K 27/20

I.  utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz K. M. i M. M. po 1200 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów obrony
z wyboru w postępowaniu odwoławczym;

III.  wydatkami postępowania odwoławczego obciąża w całości Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

(...) i M. M. zostali oskarżeni o to, że:

1.  w okresie od 20 lutego 2013r. do dnia 13 grudnia 2016r. w S., G., Z., Z. i J. działając wspólnie i w porozumieniu, w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu tego samego zamiaru i przy wykorzystaniu takiej samej sposobności, (...) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej (...), a M. M. jako osoba faktycznie zajmująca się sprawami gospodarczymi w imieniu (...) na mocy udzielonego pełnomocnictwa, przyjmowali nierzetelne faktury VAT od (...) Sp. z o.o., wskazujące na fikcyjną sprzedaż towarów i usług wynikającą z RAMOWYCH UMÓW O WSPÓŁPRACY ORAZ OBSŁUDZE TRANSAKCJI WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYCH z dnia 30.09.2008r„ z dnia 17.04.2009r. oraz z dnia 01.03.2016r., w tym min. faktury VAT:

- faktura (...) z dnia 27 lutego 2013 r. podatek VAT 23 %

- (…)

- faktura VAT o nr (...) z dnia 25.03.2015r. za transport, zakup materiałów budowlanych na kwotę netto 997,13 zł.,

i posługiwali się w tymi fakturami w ten sposób, iż wprowadzali je do rejestrów VAT zakupu i sprzedaży za poszczególne okresy rozliczeniowe, dokonując tym samym nierzetelnego prowadzenia ewidencji VAT, do której prowadzenia podatnik zobowiązany jest na podstawie art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004r. Nr 54 poz.535 z pózn.zm.), a następnie składając deklarację VAT-7 za poszczególne okresy rozliczeniowe podawali dane niezgodne ze stanem rzeczywistym poprzez wykazywanie zakupu od (...) Sp. z o.o. i wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów na rzecz podatników podatku od wartości dodanej w innych krajach Unii Europejskiej oraz eksport towarów, choć nie wykonywali żadnych czynności faktycznych w tym zakresie, wprowadzając w ten sposób w okresie do 31.01.2012r. i od 31.12.2015r. Naczelnika Urzędu Skarbowego w G., a od 01.02.2012r. do 30.12.2015r. Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w S. w błąd, co do wysokości podatku naliczonego i należnego oraz co do prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, czym doprowadzili do nienależnego zwrotu podatku VAT wielkiej wartości w łącznej kwocie 6 235 276 zł,

tj. o czyn z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 k.k.s. w zw. z art. 8 § 1 k.k.s.

2.  w okresie od dnia 10 marca 2006r. do dnia 13 grudnia 2016r. w S., G., Z., Z. i J. działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wspólnie i w porozumieniu, czyniąc sobie z popełniania tego przestępstwa stałe źródło dochodu, (...) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej (...), a M. M. jako osoba faktycznie zajmująca się sprawami gospodarczymi w imieniu (...) na mocy udzielonego pełnomocnictwa, przyjmowali i posługiwali się nierzetelnymi fakturami VAT od (...) Sp. z o.o., wskazującymi na fikcyjny zakup towarów i usług wynikający z RAMOWYCH UMÓW O WSPÓŁPRACY ORAZ OBSŁUDZE TRANSAKCJI WEWNĄTRZWSPÓLNOTOWYCH z dnia 10.03.2006r., z dnia 30.09.2008r., z dnia 17.04.2009r. oraz z dnia 01.03.2016rv w tym m.in. faktury VAT:

- faktura (...) z dnia 27 lutego 2013 r. podatek VAT 23 %

- (…)

- faktura VAT o nr (...) z dnia 25.03.2015r. za transport, zakup materiałów budowlanych na kwotę netto 997,13 zł.,

i posługiwali się w tymi fakturami, wprowadzając je do rejestrów VAT zakupu i sprzedaży za poszczególne okresy rozliczeniowe oraz składając w oparciu o nie deklarację VAT-7 za poszczególne okresy rozliczeniowe podawali dane niezgodne ze stanem rzeczywistym poprzez wykazywanie zakupu od (...) Sp. z o.o. i wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów na rzecz podatników podatku od wartości dodanej w innych krajach Unii Europejskiej oraz eksport towarów, choć nie wykonywali żadnych czynności faktycznych w tym zakresie, wprowadzając w ten sposób w okresie do 31.01.2012r. i od 31.12.2015r. Naczelnika Urzędu Skarbowego w G., a od 01.02.2012r. do 30.12.2015r. Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w S. w błąd, co do wysokości podatku naliczonego i należnego oraz co do prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, czym doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości w łącznej kwocie 12 212 145,38 złotych, czym działali na szkodę Skarbu Państwa,

tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze wyrokiem z dnia 11 marca 2022 r., sygn. akt III K 27/20, uniewinnił oskarżonych K. M. i M. M. od popełnienia zarzucanych im czynów i na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu obciążył Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wniósł prokurator Prokuratury (...)w S.zaskarżając go w całości, od winy, na niekorzyść K. M. i M. M., zarzucając obrazę przepisów postępowania tj. art. 7 k.p.k. polegającą na dokonaniu dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonych dowodów, wbrew zasadom wiedzy i doświadczenia życiowego przejawiającej się przyjęciu, iż transakcje pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) i pomiędzy (...) a finalnymi odbiorcami towaru miały charakter transakcji łańcuchowych o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawy o VAT), a tym samym (...) miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o., podczas gdy wskazany podmiot nigdy nie nabył przedmiotów oferowanych przez (...) sp. z o.o. finalnym odbiorcom, a jego rola sprowadzała się do przyjmowania faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o. i wystawiania faktur na rzecz finalnych odbiorców, a zatem nie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wskazanych faktur, zaś oskarżeni mieli świadomość, iż wskazane transakcje mają charakter fikcyjny, które to uchybienie miało istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, albowiem skutkowało daniu wiary linii obrony przyjętej przez oskarżonych K. M. i M. M. i w konsekwencji ich uniewinnieniem.

Podnosząc powyższy zarzut prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Jeleniej Górze w tym zakresie do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja prokuratora jest niezasadna.

Prokurator w stosunku do zaskarżonego wyroku postawił tylko jeden zarzut – obrazy przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k., polegającą na dokonaniu dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonych dowodów, wbrew zasadom wiedzy i doświadczenia życiowego przejawiającej się przyjęciu, iż transakcje pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) i pomiędzy (...) a finalnymi odbiorcami towaru, miały charakter transakcji łańcuchowych o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawy o VAT), a tym samym (...) miał prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o., podczas gdy wskazany podmiot nigdy nie nabył przedmiotów oferowanych przez (...) sp. z o.o. finalnym odbiorcom, a jego rola sprowadzała się do przyjmowania faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o. i wystawiania faktur na rzecz finalnych odbiorców, a zatem nie przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wskazanych faktur, zaś oskarżeni mieli świadomość, iż wskazane transakcje mają charakter fikcyjny, które to uchybienie miało istotny wpływ na treść zapadłego orzeczenia, albowiem skutkowało daniu wiary linii obrony przyjętej przez oskarżonych K. M. i M. M. i w konsekwencji ich uniewinnieniem.

Z treści zarzutu trudno jednak się zorientować, które dowody będące podstawą ustaleń faktycznych, wadliwie, w sposób dowolny, oceniono.

Znamienne też, że prokurator wprost nie postawił zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, co do przyjęcia, że transakcje pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) i pomiędzy (...) a finalnymi odbiorcami miały charakter transakcji łańcuchowych, o których mowa w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT, a tym samym, że (...) miał prawo odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o.

A przecież mamy do czynienia z profesjonalnym podmiotem postępowania karnego, który powinien wiedzieć, na czym polega zarzut obrazy prawa procesowego, a na czym zarzut błędu w ustaleniach faktycznych.

W tej sytuacji sąd odwoławczy zgodnie z art. 433 § 1 k.p.k. winien odnieść się tylko do zarzutu obrazy prawa procesowego, to jest art. 7 k.p.k., bo tylko taki zarzut prokurator postawił.

W związku z tym koniecznym jest powołanie się na treść judykatu Sądu Najwyższego, który wprost odnosi się do tej kwestii: „Dla Sądu Najwyższego jest bowiem oczywiste, że z uwagi na treść art. 438 pkt 2 k.p.k., który to przepis wymaga wykazania przez skarżącego wpływu obrazy przepisów postępowania na treść wyroku, postawienie w apelacji tylko zarzutu obrazy np. art. 7 k.p.k. czy też innego przepisu ze sfery gromadzenia, analizy i oceny dowodów nie daje Sądowi odwoławczemu podstawy do uwzględnienia opartego tylko na zarzucie obrazy przepisu czy też przepisów prawa procesowego środka zaskarżenia. Dla skuteczności wniesionej apelacji konieczne jest bowiem jednoczesne zakwestionowanie całości lub też określonej części dokonanych przez Sąd meriti ustaleń faktycznych poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 k.p.k. Nie można zaś uznać, że poprzez sam zarzut obrazy przepisów postępowania karnego można kwestionować ustalenia faktyczne. Zarzut obrazy art. 7 k.p.k. służby bowiem jedynie do podważenia dokonanej przez Sąd oceny określonego dowodu a nie do kwestionowania ustaleń faktycznych. Należy także w tym aspekcie zwrócić uwagę na art. 433 § 1 k.p.k. z którego treści wynika, że jeżeli środek zaskarżenia został sporządzony przez podmiot profesjonalny to Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia i podniesionych zarzutów, a w szerszym zakresie w wypadkach wskazanych w art. 435, art. 439 § 1, art. 440 i art. 455 k.p.k. Należy zatem przyjąć, że jeżeli w apelacji zostanie postawiony tylko zarzut czy też zarzuty obrazy określonych przepisów postępowania karnego np. art. 7 k.p.k., 410 k.p.k., bez jednoczesnego kwestionowania w całości lub w części dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych poprzez zarzut określony w art. 438 pkt 3 k.p.k. to tak zredagowana apelacja nie daje Sądowi odwoławczemu podstaw do dokonania instancyjnej kontroli trafności dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych i należy ją uznać za formalnie wadliwą i tym samym nieskuteczną, gdyż nie wykazano w niej wpływu obrazy przepisów postępowania karnego ze sfery gromadzenia i oceny dowodów na treść wyroku. W ocenie Sądu Najwyższego można tego dokonać jedynie poprzez jednoczesne postawienie w zwykłym środku zaskarżenia zarzutów określonych w art. 438 pkt 2 i 3 k.p.k.” (wyrok SN z 9.05.2023 r., I KK 468/22, LEX nr 3564800).

Na tym w sumie rozpoznanie apelacji prokuratora można by zakończyć, gdyż nie wykazał on, aby zarzucana obraza art. 7 k.p.k. miała wpływ na treść wyroku, skoro nie postawił jednocześnie zarzutu z art. 438 pkt 3 k.p.k. błędu w ustaleniach faktycznych.

Nie mniej jednak apelacja prokuratora wymaga paru słów komentarza, choćby w interesie samych oskarżonych, co wynika m.in. z treści ich wniosków o uzasadnienie wyroku sądu odwoławczego.

Zdaniem sądu odwoławczego, apelacja prokuratora ma charakter wyłącznie polemiczny, sprowadzający się do zwykłej polemiki w prawidłowymi ustaleniami sądu I instancji. Apelacja ta nie odnosi się praktycznie do żadnych dowodów, no może poza ministerialną interpretacją indywidualną, co do której prokurator stwierdził, że wniosek o jej wydanie został złożony w dniu 12 grudnia 2016 r., a więc już po dokonaniu czynu zarzucanego aktem oskarżenia, jak również, że nie jest ona dla podatnika wiążąca, skoro, pomimo, że (...) posługuje się sformułowaniem „transakcja łańcuchowa”, o której mowa w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT, to wskazane transakcje będące przedmiotem postępowania takiego charakteru, według prokuratora, nie miały (str. 6 apelacji).

Tymczasem wyrok sądu a quo odnosi się do całokształtu materiału dowodowego ujawnionego na rozprawie, a jego ocena w pełni mieści się w granicach zasady swobody sędziowskiej, o jakiej mowa w art. 7 k.p.k. To zaś ocena dowodów, a raczej faktów, dokonana przez prokuratora, ma charakter dowolny i bardzo wybiórczy, nie uwzględniając całokształtu okoliczności sprawy, na siłę szukając ochrony interesu Skarbu Państwa (kosztem oskarżonych), gdy tymczasem organy podatkowe ewidentnie mają z tym problem na kanwie tej sprawy (jak i innych – vide podnoszona w sprawie kwestia podobnego sposobu rozliczania transakcji z podmiotami zagranicznymi przez firmę (...), która obsługiwała market (...) w Z.); do tej pory nie została wydana ostateczna decyzja podatkowa.

Z treści zarzutu prokuratora można się domyślać, że w wyniku nieprawidłowej, jego zdaniem, oceny zgromadzonego materiału dowodowego przez sąd I instancji, doszło do błędnych ustaleń faktycznych, podczas gdy odmienna prawidłowa, według skarżącego, ocena prowadziłaby do wniosku, że oskarżeni swoim zachowaniem wyczerpali znamiona zarzucanych im czynów.

Na uzasadnienie tego zarzutu prokurator przedstawił jednak bardzo ograniczoną argumentację, bowiem, pomimo obszerności uzasadnienia apelacji sprowadzającego się w dużej mierze do przedstawienia niekwestionowanych okoliczności sprawy, to bezpośrednie uzasadnienie zarzutu sprowadza się do tezy, że z niekwestionowanych ustaleń faktycznych sąd meriti wyprowadził wadliwe wnioski, że oskarżeni nabywali towary od (...) sp. z o.o., a następnie dokonywali ich wewnątrzwspólnotowej dostawy na rzecz podmiotów zagranicznych.

Zdaniem prokuratora, jedynymi uczestnikami transakcji polegającej na sprzedaży towaru oferowanego przez (...) sp. z o.o. na rzecz odbiorców spoza Polski byli wyłącznie (...) sp. z o.o. oraz ci odbiorcy. Na żadnym etapie transakcji podmiot (...) nie dysponował oferowanymi przez (...) sp. z o.o. towarami jak właściciel, a nawet nie był ich dzierżycielem, jak również z ekonomicznego punktu widzenia (...) nie angażował w przedmiotowe transakcje własnych środków, gdyż te były przekazywane przez finalnych klientów na ręce pracowników (...) sp. z o.o. (str. 4 apelacji). Zauważyć tu należy, że prokurator pomija fakt, iż pracownicy (...) sp. z o.o. działali także jako pełnomocnicy firmy (...).

Dalej prokurator podnosi kwestię naruszenia przepisów prawnopodatkowych, a przecież także w tym zakresie nie postawił żadnego zarzutu ograniczając się do stwierdzenia, że sąd karny jest, co do zasady, zgodnie z art. 8 k.p.k., władny samodzielnie rozstrzygać zagadnienia faktyczne i prawne, a to, że organy podatkowe do tej pory nie wydały ostatecznej decyzji również nie ma wpływu na byt przestępstwa skarbowego.

Prokurator kwestionuje również zapatrywania sądu I instancji co do działania oskarżonych w oparciu o interpretację indywidualną Ministra Rozwoju i Finansów w kontekście czy transakcje pomiędzy (...) sp. z o.o. a (...) oraz (...) – finalny odbiorca miały charakter transakcji łańcuchowej, o której mowa w ówcześnie obowiązującym art. 7 ust. 8 ustawy o VAT.

Treść apelacji prokuratora wskazuje na brak zrozumienia istoty niniejszej sprawy, jako sprawy karnej, a nie podatkowej, niezależnie od tego, że prokurator nie postawił zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych, a jedynie zarzut obrazy prawa procesowego, a konkretnie wyłącznie art. 7 k.p.k. Treść apelacji sprowadza się de facto do oceny zachowania oskarżonych wyłącznie na gruncie prawa podatkowego, z całkowitym oderwaniem od przepisów, których niniejsza sprawa dotyczy, a więc przepisów prawa materialnego – Kodeksu karnego skarbowego i Kodeksu karnego.

Oskarżonym zarzucono popełnienie konkretnych czynów – przestępstwa skarbowego z art. 76 § 1 k.k.s. w zw. z art. 62 § 2 k.k.s. w zw. z art. 61 § 1 k.k.s. w zw. z art. 6 § 2 k.k.s. w zw. z art. 7 § 1 k.k.s. w zw. z art. 9 § 3 k.k.s. w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 k.k.s. w zw. z art. 8 § 1 k.k.s., jak i przestępstwa pospolitego z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k. w zw. z art. 271 § 1 i 3 k.k. w zw. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k.

Wszystkie tak kwalifikowane czyny można popełnić wyłącznie umyślnie (w zamiarze bezpośrednim, względnie ewentualnym), co wymaga wykazania, że sprawcy chcieli popełnić czyn zabroniony albo przewidując możliwość jego popełnienia, na to się godzili (art. 4 § 1 i 2 k.k.s. i art. 9 § 1 k.k.).

W zachowaniu oskarżonych brak umyślności w powyższym rozumieniu, co samo już przemawiałoby za ich uniewinnieniem.

Jak pisze skarżący prokurator: „Okoliczności transakcji pomiędzy (...) sp. z o.o. oraz finalnymi odbiorcami towaru w sposób jednoznaczny wskazują, iż K. M. i M. M. nie objęli ekonomicznego władztwa nad towarami będącymi przedmiotem obrotu, charakter tych transakcji powodował, iż istocie nie zdawali sobie sprawy, co tym przedmiotem jest, ani na czyją rzecz ten towar był zbywany. Co więcej przebieg transakcji powodował, iż oskarżeni nie otrzymywali środków od finalnych kontrahentów albowiem te były przekazywane pracownikom (...) sp. z o.o.” (str. 5 apelacji).

A przecież w ramach zasady swobody umów oskarżeni (a konkretnie zarządzany przez nich podmiot (...)) mieli prawo ułożyć sobie relacje handlowe z (...) sp. z o.o., tak jak chcieli. Samo to nie rodzi jeszcze obowiązku podatkowego, ani tym bardziej nie oznacza wyczerpania znamion przestępstwa.

Jeśli organy podatkowe uważają, że doszło do uszczuplenia podatkowego winny wydać stosowną decyzję wymiarową. Na chwilę obecną takowej brak. Także sąd odwoławczy nie dostrzega w zachowaniu oskarżonych wyczerpania znamion zarzucanych im przestępstw. Jak słusznie zauważa sam apelujący: „Poza wszelką wątpliwością pozostaje odrębność odpowiedzialności za przestępstwo skarbowe od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe. Fakt, iż organ podatkowy nie ujawnił w toku swojego działania nieprawidłowości na gruncie prawa podatkowego nie świadczy o tym, że nie doszło do popełnienia przestępstwa” (str. 8 apelacji). Można dodać: i vice versa.

(...) sp. z o.o. zawarli ze sobą umowy ramowe, którą regulowały zasady ich współpracy handlowej, gdyż w ten sposób kwestia rozliczania sprzedaży na rzecz podmiotów zagranicznych (tzw. Wewnątrzwspólnotowa Dostawa Towarów) obciążała (...), a z drugiej strony zwiększone zostały obroty (...), gdyż klienci zagraniczni chętniej kupowali towar oferowany na terenie sklepów (...) (przez pełnomocników (...) będących zarazem pracownikami (...)), skoro był im sprzedawany z zerową stawką podatku VAT i nie musieli u siebie wszczynać procedury odzyskiwania tego podatku, skoro go w Polsce de facto nie zapłacili. Zarazem z punktu widzenia interesu Skarbu Państwa (wpływów budżetowych podatku VAT) transakcje te były zero wynikowe, co nie budzi żadnych wątpliwości i jednoznacznie zostało wykazane przez oskarżonych i ich obrońcę (por. np. odpowiedź na akt oskarżenia – k. 6887-6897 i odpowiedź na apelację – k. 7416-7423).

Trudno więc zgodzić się z twierdzeniem skarżącego prokuratora, że „Transakcje te, wbrew stanowisku Sądu Okręgowego nie miały żadnego uzasadnienia gospodarczego, a jej skutkiem było wyłudzenie nienależnego zwrotu podatku VAT przez oskarżonych.” (str. 6 apelacji).

Oskarżeni przekonująco wykazali, że ich zamiarem nie było wyłudzenie zwrotu podatku VAT, lecz określony sposób rozliczania transakcji, który dla wszystkich stron transakcji był korzystny, a z punktu widzenia podatkowego neutralny.

Jak wskazano, zarzucane oskarżonym czyny mogły zostać popełnione wyłącznie umyślnie. Zgromadzony materiał dowodowy, prawidłowo oceniony przez sąd I instancji, umyślności nie wykazał, a opieranie w tym przypadku odpowiedzialności na tym, że prokurator inaczej ocenia od strony prawnej, nawet nie dowody, ale w rzeczywistości niekwestionowany stan faktyczny (dokonując właściwie jego własnej subsumpcji prawnej, a nie zarzucając zarazem obrazy prawa materialnego) nie oznacza, że tak samo powinni byli oceniać to oskarżeni, jak również szereg innych osób, zwłaszcza z kierownictwa spółki (...), które z nimi współdziałały, a którym nie postawiono żadnych zarzutów.

J. mieli rzeczywiście do czynienia z przestępstwem, to prokurator dopuścił się tutaj rażącego naruszenia zasady legalizmu (art. 10 k.p.k.), ścigając tylko dwóch sprawców wieloosobowego czynu, z niewiadomych przyczyn nie ścigając pozostałych, z którymi oskarżeni (...) i M. M. w imieniu (...) (...) mieli zawierać owe nierzetelne transakcje celem uzyskania podatku wynikającego z nierzetelnych faktur wystawionych przez (...) sp. z o.o. (str. 7 apelacji).

Tym samym wyrok uniewinniający oskarżonych od obu zarzucanych im czynów uznać należy za w pełni słuszny.

Stąd brak było podstaw do uwzględnienia wniosku apelującego prokuratora o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonych po 1.200 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów obrony z wyboru w postępowaniu odwoławczym jest konsekwencją nieuwzględnienia apelacji prokuratora i utrzymania zaskarżonego wyroku w mocy oraz wynika z treści art. 632 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k., a wyliczono je zgodnie z § 11 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.).

Skoro apelacja prokuratora okazała się niezasadna, to po myśli art. 636 § 1 k.p.k. wydatkami postępowania odwoławczego należało w całości obciążyć Skarb Państwa.

Z tych względów sąd odwoławczy orzekł jak w sentencji wyroku.