Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: II AKa 237/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący

SSA Michał Marzec (spr.)

Sędziowie

SA Wojciech Paluch

SO del. Piotr Mika

Protokolant

Marta Jodłowska

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej del. do Prokuratury Rejonowej Katowice – Zachód w Katowicach Beaty Ciepiela - Czapla

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2022 r. sprawy

R. J. c. B. i M., ur. (...) w Z.

oskarżonej o czyny z art. 286 § 1 k.k. i art. 297 § 1 k.k. i art. 270 § 1 k.k. i art. 310 § 1 k.k. i art. 310 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k. i art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji obrońcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 1 kwietnia 2022 roku,

sygn. akt XXI K 137/21

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

2.  zasądza od Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Katowicach) na rzecz adwokata I. T. Kancelaria Adwokacka w K. kwotę 738 (siedemset trzydzieści osiem) złotych, w tym 23 % VAT, tytułem obrony z urzędu udzielonej oskarżonej w postępowaniu odwoławczym;

3.  zwalnia oskarżoną R. J. od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO del. Piotr Mika SSA Michał Marzec SSA Wojciech Paluch

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 237/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 1 kwietnia 2022 roku XXI K 137/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obraza przepisów postępowania:

1.art.201 kpk w zw. z art. 193 kpk w zw. z art.170 § 1 kpk

2.art. 7 kpk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

1.  Zarzut jest chybiony gdyż opinia biegłego B. jest pełna – odpowiada na wszystkie zadane pytania, uwzględnia wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności i zawiera uzasadnienie wyrażonych ocen oraz jest jasna – jej treść pozwala na zrozumienie wyrażonych ocen i wniosków i nie zawiera wewnętrznych sprzeczności bądź nielogicznych argumentów. Argumenty apelacji starającej się taką ocenę opinii podważyć nie są przekonywujące. Przede wszystkim obrońca musi pogodzić się z tym, że na stronie 4 opinii pisemnej biegły omyłkowo błędnie określił cechy wspólne badanych próbek pisma jako rozbieżne i na odwrót. Porównanie cech rozbieżnych i wspólnych wskazanych w tablicy poglądowej na stronie 8 nie pozostawia wątpliwości, że odwrotne ich zbiorcze określenie na stronie 4 opinii jest oczywistą omyłką pisarską. Biegły w swej ustnej opinii wskazał i uzasadnił oczywistość tej omyłki. Upływ 6 lat między wydaniem opinii ustnej i uzupełniającej nie ma wpływu na tę ocenę. Biegły stanowczo stwierdził, że o kategoryczności wniosków opinii, że podpisy o treści (...) na awersie urzędowego blankietu wekslowego i badanych dokumentach umowy kredytowej z dnia 12 marca 2002 roku, dwóch deklaracjach weksla in blanco i oświadczeniu poddania się egzekucji zostały nakreślone przez oskarżoną R. J. decydują cechy wspólne występujące między materiałem porównawczym pochodzącym od oskarżonej i badanymi podpisami (...). Biegły kategoryczność swych wniosków wywiódł z występowania 5 zespołów cech wspólnych materiału porównawczego i badanych podpisów, co zostało szczegółowo opisane w tablicy poglądowej i we wnioskach opinii, którą na rozprawie w pełni podtrzymał. Opinia pisemna i ustna są w pełni spójne wbrew zarzutowi apelacji. Odmienna terminologia użyta w opinii pisemnej i ustnej nie podważa istoty opinii, gdyż na rozprawie biegły określił cechy grupowo, a w opinii pisemnej je uszczegółowił. Na rozprawie kiedy biegły wydawał opinię ustna był obecny obrońca i w tym zakresie nie miał wątpliwości co do treści opinii. To prawda, że biegły wskazał, że spośród tych 5 cech niezmienne w trakcie rozwoju człowieka pozostają cechy motoryczne i grafometryczne, ale z opinii nie wynika, aby zmienność pozostałych cech uniemożliwiała wydanie opinii. Biegły w opinii ustnej wskazał, że dysponował bardzo obszernym bez wpływowym materiałem porównawczym i w pełni potwierdził kategoryczność swej opinii.

2.  Zeznania św. Z. B. miały istotne znaczenie dla ustaleń faktycznych w sprawie, ale tylko w tym zakresie w jakim przyznał, że przy udziale R. J. zaciągał kredyt na kwotę 2000 złotych i z tego tytułu oskarżona znała jego podpis i dysponowała złożonymi przez niego dokumentami oraz zaprzeczył, żeby zaciągał kredyt będący przedmiotem zarzutów aktu oskarżenia i podpisywał związane z nim dokumenty. Jego przypuszczenia, jakkolwiek pokrywały się ustalonymi faktami. co do sprawstwa R. J. nie były podstawą tych ustaleń. Okoliczności wcześniejszego kontaktu z R. J., jej udziały w zaciągnięciu kredytu na kwotę 200o złotych potwierdza dokumentacja bankowa, zaś zaciągnięcie bez jego wiedzy i udziału kolejnego kredytu potwierdzają zeznania D. S. i opinia biegłego grafologa.

3.  Zeznania św. D. S. nie zostały ocenione w sposób dowolny z naruszeniem zasady art. 7 kpk, gdyż Sąd Okręgowy dając im częściowo wiarę wskazał dlaczego uznaje je we wskazanej części za wiarygodne. Oskarżona S. została prawomocnie skazana za ten sam czyn, który przypisano w zaskarżonym wyroku oskarżonej. W toku niniejszym postępowania oskarżona zaprzeczała swemu udziałowi w tym przestępstwie, ale przyznała, że dokumentacja kredytowa dotycząca Z. B. była sporządzana w agencji oskarżonej R. J..

Wniosek

Zmiana wyroku i uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut niezasadny, to wniosek nie mógł zostać uwzględniony

błąd w ustaleniach faktycznych co do sprawstwa

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wszystkie poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenia faktyczne mają oparcie w materiale dowodowym sprawy. Podrobienie osobiście przez oskarżoną podpisów na awersie urzędowego blankietu wekslowego, dokumentach umowy kredytowej z dnia 12 marca 2002 roku, dwóch deklaracjach weksla in blanco i oświadczeniu poddania się egzekucji wynika z opinii grafologicznej. Sąd Okręgowy ustalił, że dokumenty z podrobionym podpisem Z. B. złożyła w (...) Banku Spółdzielczym D. S., co z uwagi na przyjęte współsprawstwo, stanowi realizację znamion przestępstwa. Z dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy wynika, że kredyt został przez Bank udzielony i wypłacony więc teza, że oskarżona nie działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej nie ma uzasadnienia.

Wniosek

Zmiana wyroku i uniewinnienie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut niezasadny, to wniosek nie mógł zostać uwzględniony

3.3.

rażąca niewspółmierność kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Dla wymiaru kary decydujący wpływ miała upływ czasu od popełnienia czynu. Tyle tylko, że okoliczność ta miała różny wpływ na jej wymiar. Z jednej strony Sąd Okręgowy mając na uwadze odległość czasową między czynem a wyrokiem słusznie uznał, że kara pozbawienia wolności orzeczona w wymiarze bezwzględnym byłaby rażąco niewspółmierna dla oskarżonej, z uwagi na jej wiek i związaną z tym dolegliwość, a z drugiej strony miał na uwadze, że kara wolnościowa, wobec zastosowania dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia jej wykonania, musi być połączona z wysoką karą grzywny, gdyż inaczej nie będzie stanowić sprawiedliwej odpłaty za popełnione przestępstwo. Oskarżona dopuściła się przypisanego jej czynu we współdziałaniu z inną osobą, która w przeciwieństwie do oskarżonej na wiele lat nie wyjechała z Polski i w związku z tym w bardziej rozsądnym terminie za popełniony czyn została skazana na bezwzględną karę pozbawienia wolności. Skoro oskarżona tej dolegliwości uniknęła, dzięki warunkowemu zawieszeniu wykonania kary, to urealnieniem dolegliwości mogła być wyłącznie wysoka kara grzywny. Wymierzona w wyroku kara spełnia ten wymóg. To prawda, że oskarżona wypracował w Polsce emeryturę w niskiej wysokości. Jednak przez wiele lat przebywała na granicą i nie ma podstaw do przyjęcia, że emerytura stanowi jej wyłączny majątek. Mając zatem na uwadze wszystkie naprowadzone przez sąd meriti okoliczności obciążające i łagodzące należało zaskarżony wyrok, także w zakresie kary utrzymać w mocy

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez złagodzenie grzywny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro zarzut niezasadny, to wniosek nie mógł zostać uwzględniony

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Skoro ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji są prawidłowe i mają oparcie w materiale dowodowym, którego ocena został dokonana bez przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów /art./ 7 kpk/, zasady prawdy materialnej /art. 2 § 2 kpk/, zasady obiektywizmu /art. 4 kpk/, zasady bezpośredniości /art. 410 kpk/, to zaskarżony wyrok należało utrzymać w mocy. Orzeczona kara razi swą surowością.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd Apelacyjny uznał, że wystarczająca dolegliwość stanowi dla oskarżonej orzeczona grzywna i dalsze powiększanie należności sądowych byłoby niewskazane

7.  PODPIS

SSO del. Piotr Mika SSA Michał Marzec SSA Wojciech Paluch

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana