Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 246/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

5

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 6 kwietnia 2023r., sygn. akt III K 220/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ obrońca

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obraza przepisu prawa procesowego, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 2 kpk i art. 4 kpk oraz art. 410 kpk, art. 366 § 1 kpk, mającą wpływ na treść orzeczenia, poprzez dowolną i wybiórczą, sprzeczną z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy oraz zasadami doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego, a w szczególności dokonaniu wybiórczej oceny wyjaśnień oskarżonych L. Ś., J. D. (1), J. W. (2), zeznań świadka P. J., w zakresie opisywanych przez nich czynności sprawczych podejmowanych przez te osoby, jak również inne czynnie uczestniczące w zorganizowanej grupie przestępczej kierowanej przez R. M. (1) w związku z popełnianymi przestępstwami, będącymi przedmiotem tego postępowania, posługiwania się ustalonym szyfrem podczas komunikowania się między sobą, jak również treści materiałów uzyskanych w wyniku stosowanej w sprawie kontroli operacyjnej o kryptonimie "R.", wyników dokonanych przeszukań pomieszczeń mieszkalnych i gospodarczych oraz samochodów użytkowanych przez oskarżonych, w wyniku których ujawniono i zabezpieczono nielegalne wyroby akcyzowe oraz maszyny i komponenty służące do ich produkcji, nierozważenia i nieuwzględnienia wszystkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonych K. H. (1), J. W. (1) oraz R. M. (2), nieujawnienia w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy, co w konsekwencji doprowadziło do niesłusznego uznania przez Sąd, że K. H. (1) i J. W. (1) nie popełnili zarzucanych im przestępstw, a R. M. (2) zarzucanego mu przestępstwa opisanego w pkt I aktu oskarżenia oraz że w sprawie zachodzą nie dające się usunąć wątpliwości, które należy rozstrzygnąć na korzyść oskarżonych K. H. (1) i J. W. (1), co poskutkowało uniewinnieniem ich od popełnienia zarzucanych im czynów (apelacja prokuratora)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności wskazać należy, że całkowicie błędny jest pogląd wyrażony przez prokuratora na str. 28 apelacji utożsamiający niepodzielenie stanowiska skarżącego z oparciem się na niepełnym materiale dowodowym. Błąd ten często zdarza się w apelacjach obrońców również utożsamiających uznanie wyjaśnień oskarżonych za niewiarygodne z pominięciem ich przy ocenie materiału dowodowego. Tymczasem sam fakt, że Sąd Okręgowy zamieścił w części 1.2 uzasadnienia te fakty, które pojawiły się w akcie oskarżenia i w wyjaśnieniach oskarżonych, uznając je za nieudowodnione przekreśla pogląd, że Sąd orzekał na niepełnym materiale dowodowym. Natomiast to, czy Sąd dał wiarę poszczególnym dowodom należy do kolejnego etapu procesu dowodzenia, po przeprowadzeniu i ujawnieniu wszystkich dowodów wprowadzając je do materiału dowodowego będącego podstawą orzekania. W zasadzie na tym można by zakończyć tę część uzasadnienia, jako że prokurator zarzucił obrazę wyłącznie art. 366 i 410 k.p.k., a w przypadku podmiotów profesjonalnych brak określonego zarzutu w przypadku apelacji wniesionej na niekorzyść, wyklucza możliwość orzekania na niekorzyść przez sąd odwoławczy.

Odnosząc się jednak do argumentacji pomieszczonej w uzasadnieniu apelacji prokuratora, wskazać należy, że i do obrazy art. 7 i art. 5 § 2 k.p.k. nie doszło. Sąd odwoławczy podziela pogląd prokuratora, że posługiwanie się slangiem stwarza prawdopodobieństwo, że dana osoba przynależy do kręgu osób z grupy zorganizowanej. Tyle, że jest to za mało do przypisania sprawstwa, bowiem do wszczęcia postępowania, a nawet stosowania środków zapobiegawczych wystarczające jest ustalenie prawdopodobieństwa popełnienia czynu zabronionego, o tyle jednak do skazania potrzebna jest pewność. Nikt nie chciałby, aby do skazania dochodziło np. z tej przyczyny, że ktoś ma do skończenia "białe" za 2-3 godziny, albo jedzie spotkać się "za garażami" po przeładowaniu kartonów. Jeżeli zatem prokurator przywołuje w apelacji, że "Tymczasem prawidłowo dokonana analiza rozmów telefonicznych opisanych na stronach 31 i 32 aktu oskarżenia w stosunku do K. H. (1), 43 - w stosunku do R. M. (2) i 46 - w stosunku do J. W. (1), w sposób rzetelny, zgodny z zasadami logiki, doświadczenia życiowego i zasad prawidłowego rozumowania prowadzi do całkowicie pewnego wniosku, że oskarżeni popełnili zarzucane im przestępstwa", to nie jest to prawdą.

Na str. 31 aktu oskarżenia uwidoczniona jest rozmowa, z której wynika, że K. H. (1) szykowała "białe" i miało jej to zająć 2-3 godziny. Tego samego dnia w rozmowie z R. M. (1) wyrażała pretensję, że w piwnicy nie ma czegoś w ilości 7 sztuk. Sam autor aktu oskarżenia pisał, że prawdopodobnie chodzi o papierosy. 26 listopada 2018r. odbyły się rozmowy, z których wynika, że R. M. (1) zepsuł się samochód i że przed wyjazdem był w pobliżu garaży w M.. Poprosi K. H. (1), by przyjechała po niego i pomogła przepakować kartony. Należy udzielić twierdzącej odpowiedzi na pytanie, czy mogły w nich znajdować się papierosy. Ale równocześnie należy udzielić negatywnej odpowiedzi na pytanie - czy na pewno? W tym momencie pojawiają się wątpliwości i gdy Sąd meriti nie jest w stanie udzielić pozytywnej odpowiedzi, wówczas konsekwencja jest jedna - wątpliwości musi poczytać na korzyść sprawcy. I tak się stało w tej sprawie.

Podobnie w odniesieniu do uwidocznionych na str. 43 dwóch rozmów braci M.. Pierwsza rozmowa w ogóle nie mówi o jakichkolwiek rozliczeniach przestępnych. R. M. (1) oświadczył bratu, że odda mu 10.000 złotych, które był mu winien, ale nie pożyczy 6000 euro, gdyż sam ich potrzebuje. I tyle z tej rozmowy wynika. Druga - z 21 listopada 2018r. wskazuje, że obaj mają problem z uzyskaniem - jak sam autor zaznacza "prawdopodobnie" liści tytoniu i prawdopodobnie będą go mieli drożej z nowego miejsca. Ta rozmowa - pomijając jej niepewny temat, wyraźnie zaprzecza, aby R. M. (2) brał udział w przestępstwach pod kierunkiem brata. To nie jest rozmowa podwładnego i szefa, ale dwóch równorzędnych partnerów zajmujących się podobną tematyką.

Wreszcie, rozmowy R. M. (1) z J. W. (1) mogły dotyczyć papierosów lub tytoniu, a sam autor aktu oskarżenia takiej pewności nie miał. W sytuacji, gdy R. M. (1) nie wypowiadał się o tej rozmowie, J. W. (1) rozpoznał głos swój i R., ale odmówił wyjaśnień co do treści ujawnianych rozmów, nie sposób ustalić tematu rozmowy. O ile - tak jak w przypadku rozmów K. H. (1) i R. M. (2) - istnieje duże prawdopodobieństwo, że rozmowy dotyczą nielegalnego handlu jakimiś wyrobami tytoniowymi, o tyle treść tych rozmów nie daje pewności, iż tak faktycznie jest. Natomiast o jakiejkolwiek podległości w ramach zorganizowanej grupy nie może być mowy.

Wyjaśnienia L. Ś., do których odwoływał się prokurator wyraźnie wskazują na udział jego, R. M. (1) i J. W. (2). Identyfikował R. M. (2) jako tego, który 1-2 razy brał udział w wyładowywaniu suszu tytoniowego, natomiast mimo, że identyfikował J. W. (1), nie wspominał o jego udział w popełnianiu przestępstw. Wyraźnie też zaprzeczył udziałowi K. H. (1) (k. 801 i nast.).

Przywoływane przez prokuratora wyjaśnienia J. D. (1) i zeznania P. J. nic nie dają, bowiem potwierdzają one, że R. M. (1) posługiwał się szyfrem. Nie dają one jednak podstawy do twierdzenia, że każda wypowiedź niezrozumiała dla niewtajemniczonego odbiorcy jest obarczona przynależnością do zorganizowanej grupy przestępczej.

Dlatego też Sąd odwoławczy uznał za nieprzekonujący pierwszy zarzut apelacji prokuratora.

Wniosek

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie do ponownego rozpoznania sprawy K. H. (1) w zakresie czynów opisanych w pkt I, II, III części wstępnej wyroku, J. W. (1) w zakresie czynów opisanych w pkt I, X, XI części wstępnej wyroku, R. M. (2) w zakresie czynu opisanego w pkt I części wstępnej wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność apelacji prokuratora brak było podstaw do postulowanego uchylenia zaskarżonego wyroku.

3.2.

- obraza prawa materialnego tj. art. 9 § 1 k.k. w zw. z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 20 § 2 k.k.s. w zw. z art. 54 § 1 k.k.s. w zb. z art. 56b § 1 k.k.s. w zb. z art. 65 § 1 k.k.s. w zb. z art. 69 § 1 k.k.s. polegającą na uznaniu, że oskarżony pomagając R. M. (1) i L. Ś. w rozładunku 1000 kg suszu tytoniowego udzielił im pomocy tj. działał w sposób umyślny i chciał aby ww. osoby popełniły opisane w pkt 11 wyroku przestępstwa podczas gdy z ustalonych w sprawie okoliczności nie wynika aby podjęte przez oskarżonego działania miały na celu popełnienie przestępstwa pomocnictwa w sposób opisany w wyroku,

- obrazę prawa materialnego tj. art. 6 § 2 k.k.s. polegającą na niezgodnym z prawem przyjęciu, że oskarżony dopuścił się czynu działając w krótkich odstępach czasu i z góry podjętego zamiaru podczas gdy przepis ten wskazuje, że krótki odstęp czasu to okres do 6 miesięcy zaś posiadanie przez oskarżonego 5 kg krajanki tytoniu nie miało związku z działalnością R. M. (1) i L. Ś., w szczególności nie stanowiło pomocy w popełnianiu przez nich przestępstw opisanych w pkt 11 wyroku i stanowiło oddzielne i samodzielne działanie oskarżonego stanowiące wykroczenie skarbowe,

- obrazę art. 12a ustawy o wyrobie alkoholu etylowego i wytwarzaniu wyrobów tytoniowych polegająca na jego niewłaściwym zastosowaniu wynikającą z przyjęcia, że posiadanie 5 kg krajanki tytoniu stanowi wytwarzanie wyrobów tytoniowych podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że R. M. (2) podjął czynności polegające na wytworzeniu znalezionego u niego tytoniu,

- obrazę przepisów postępowania tj. art. 5 § 2 k.p.k. w zw. z art. 113 § 1 k.k.s. mającą wpływ na treść orzeczenia polegającą na rozstrzygnięciu na niekorzyść oskarżonego wątpliwości o charakterze faktycznym, w szczególności te dotyczące celu w jakim oskarżony w 2 połowie 2018r. pomógł w przeładunku 1000 kg tytoniu, a mianowicie, że zrobił to w zamiarze udzielenia pomocy w popełnieniu przez R. M. (1) i L. Ś. przestępstw skarbowych podczas gdy celem oskarżonego było jedynie ułatwienie pracy jego bratu bez świadomości, że bierze on udział w działaniu przestępczym oraz uznanie, że posiadanie przez oskarżonego 5 kg tytoniu miało ułatwić popełnianie przestępstw przez wymienione wyżej osoby podczas gdy nie miało ono nic wspólnego z ich działalnością,

- obrazę prawa materialnego art. 51 § 2 k.k.s. polegającą na wymierzeniu oskarżonemu kary za czyn polegający na posiadaniu 5 kg tytoniu podczas gdy działanie to w chwili ujawnienia stanowiło wykroczenie skarbowe, którego karalność uległa przedawnieniu z końcem 2022 roku,

- obrazę prawa materialnego art. 33 § 1 k.k.s. polegającą na orzeczeniu wobec oskarżonego środka karnego ściągnięcia równowartości pieniężnej korzyści majątkowej podczas gdy oskarżony nie osiągnął takiej korzyści tzn. jego aktywa nie uległy zwiększeniu w związku z podjętym przez niego działaniem ani też nie zmniejszyły się jego zobowiązania o charakterze majątkowym,

- obrazę przepisów postępowania, tj. art. 627 kpk w zw. z art. 113 § 1 i §1 pkt 1 k.k.s. mającą wpływ na treść orzeczenia polegającą na zasądzeniu od oskarżonego na rzecz wskazanych w pkt 27 wyroku podmiotów występujących w charakterze oskarżycieli posiłkowych podczas gdy podmioty te nie występowały w sprawie w tym charakterze wobec czynów, za których popełnienia oskarżony został uznany za winnego

a ponadto obrońca zaskarżył w części uzasadnienie wyroku stwierdzając

- nieprawidłowe wskazanie w uzasadnieniu wyroku tj. w części 1.1.7, że J. W. (2) był w kontakcie z R. M. (2) i na jego polecenie odbierał krajankę tytoniu

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W zakresie apelacji obrońcy R. M. (2) w związku z brakiem wniosku o uzasadnienie pochodzącego od tego oskarżonego lub jego obrońcy, Sąd Apelacyjny wypowiedział się jedynie w zakresie, w jakim doszło do uchylenia zaskarżonego wyroku i zaistniała potrzeba sporządzenia uzasadnienia z urzędu (art. 436 k.p.k. i a contrario art. 457 § 2 k.p.k.)

Trafny jest zarzut apelacji obrońcy oskarżonego, że doszło do nietrafnego połączenia dwóch zachowań w jeden czyn zabroniony. W opisie czynu przyjętym w punkcie 11 części dyspozytywnej wyroku jednym czynem objęto zachowanie popełnione w (...) polegające na rozładowywania do przechowania 1000 kg suszu oraz zdarzenie mające miejsce w N. polegające na przechowywaniu 5 kg krajanki tytoniu. Obrońca podnosi, że pomiędzy tymi zachowaniami upłynął okres dłuższy niż 6 miesięcy pozwalający na objęcie ich węzłem czynu ciągłego. Uzasadnienie zaskarżonego wyroku nie zawiera żadnych ustaleń odnośnie daty pierwszego zachowania, natomiast nie budzi wątpliwości, iż do wykrycia 5 kg krajanki doszło 26.11.2019r. w trakcie przeszukania. Jedynym dowodem mogącym ulokować przeładunek tej tony suszu dostarczają wyjaśnienia L. Ś., który wyjaśnił (k. 834-837), że do przeładunku suszu dochodziło na początku - w 2018r. Później już R. M. (1) przywoził tytoń w workach, a jeszcze później - w kartonach. Oznacza to, że pomiędzy zachowaniem polegającym na pomocnictwie do przechowywania tony suszu tytoniowego a wykryciem posiadania 5 kg suszu minęło ponad 10 miesięcy, czyli czas ten przekracza okres 6 miesięcy, który pozwala na objęcie ich jednym czynem ciągłym na gruncie Kodeksu karnego skarbowego (art. 6 § 2 k.k.s.). Dlatego z opisu czynu 11 Sąd odwoławczy wyłączył posiadanie 5 kg wyrobów tytoniowych bez akcyzy i uznał te zachowanie za przedawnione wykroczenie skarbowe i postępowanie o ten czyn umorzył. Jednocześnie obniżył nieznacznie karę grzywny za czyn opisany w punkcie 11 części dyspozytywnej zaskarżonego wyroku.

Zasadny był zarzut obrazy art. 33 § 1 k.k.s. w odniesieniu do R. M. (2). Oskarżonemu temu przypisano pomocnictwo do przestępstwa do przestępstw skarbowych z art. 54 §1 k.k.s., art. 56b §1 k.k.s., art. 65 § 1 k.k.s. i art. 69 §1 k.k.s. Jednocześnie Sąd nie ustalił, aby sam R. M. (2) uzyskał korzyść z popełnienia tego przestępstwa. W sytuacji zatem, gdy przypisujemy sprawcy pomocnictwo do czynu innego sprawcy, które samo z siebie nie generuje korzyści z przestępstwa brak jest podstaw do orzekania wobec tego pomocnika ściągnięcia równowartości pieniężnej korzyści majątkowej. Dlatego środek ten w odniesieniu do R. M. (2) został uchylony.

Oczywiście zasadny jest zarzut apelacji pod adresem rozstrzygnięcia zawartego w punkcie 27 części dyspozytywnej. Zasądzenie zwrotu kosztów procesu na rzecz oskarżyciela posiłkowego jest immanentnie związane z zakresem, w jakim ten podmiot może uczestniczyć w postępowaniu. Ponieważ w postępowaniu o przestępstwa skarbowe nie występuje pokrzywdzony, ani oskarżyciel posiłkowy, nie zachodziła możliwość zasądzenia zwrotu kosztów procesu w innym zakresie, aniżeli w odniesieniu do przestępstw wskazanych w Prawie własności przemysłowej, a zatem z ograniczeniem do R. M. (1), L. Ś. i J. D. (1).

Wniosek

1. o zmianę zaskarżonego wyroku w części poprzez uniewinnienie oskarżonego R. M. (2) od popełnienia zarzuconych mu czynów opisanych w pkt 11 i 12 zaskarżonego wyroku oraz zwrot na jego rzecz przedmiotów zabezpieczonych w czasie przeszukania opisanych w protokole k. 604-631 oraz o zmianę uzasadnienia wyroku w części 1.1.7 poprzez wykreślenie, że J. W. (2) działał w porozumieniu i na polecenie R. M. (2) i wpisanie danych R. M. (1),

ewentualnie o:

2. zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej oskarżonego R. M. (2) poprzez:

a) zmianę opisu czynu z pkt 11 wyroku poprzez uznanie, że oskarżony w 2 połowie 2018r. w D. gm. M. pomógł w przeładunku w celu przechowywania towaru akcyzowego w postaci 1000 kg suszu tytoniowego, co do którego na podstawie towarzyszących mu okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że stanowią one przedmiot czynu zabronionego określonego w art. 63 §1 i 6 k.k.s., na których ciążył obowiązek uiszczenia podatku akcyzowego w kwocie 229.320 zł, tj. o czyn z art. 65 § 2 k.k.s. ,

b) uchylenie rozstrzygnięcia dotyczącego kary pozbawienia wolności oraz wymierzenie oskarżonemu na podstawie art. 65 § 2 kks kary grzywny w rozmiarze 50 stawek dziennych grzywny po 50 zł każda,

c) umorzenie postępowania w zakresie posiadania przez oskarżonego w dniu 26.11.2019r. w N. towaru akcyzowego w postaci 5 kg krajanki tytoniu, na których ciążył podatek akcyzowy w wysokości 2.293,20 zł albowiem czyn ten stanowi wykroczenie skarbowe, które uległo przedawnieniu,

d) uniewinnienie oskarżonego od czynu opisanego w pkt 12 zaskarżonego wyroku i nakazanie zwrot na jego rzecz rzeczy zabezpieczonych w czasie przeszukania opisanych w protokole k. 604-631 oraz od czynów zakwalifikowanych z art. 54 § 1 , art. 56b § 1 kks i art. 69 § 1 kks,

e) zmianę pkt 27 wyroku poprzez niezasądzanie od R. M. (2) kwoty 1440 zł na rzecz wskazanych w tym punkcie firm,

f) zmianę pkt 24 poprzez uchylenie wobec oskarżonego środka karnego ściągnięcia równowartości pieniężnej korzyści majątkowej

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak wskazano powyżej wnioski te częściowo okazały się zasadne, co doprowadziło do umorzenia postępowania w zakresie wyodrębnionego wykroczenia popełnionego 26.11.2019r., obniżenia kary grzywny, uchylenia środka karnego i obowiązku zapłaty zwrotu kosztów procesowych.

3.3.

Mającą wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania, a mianowicie:

1. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie błędnej oceny dowodów z:

- wyjaśnień L. Ś.,

- wyjaśnień J. D. (1),

- wyjaśnień R. M. (2),

- wyjaśnień J. W. (2),

- zeznań P. J.,

poprzez dokonanie tej oceny niezgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania, doświadczenia życiowego oraz niezgodnie ze wskazaniami wiedzy zawartymi w opiniach biegłych, w wyniku czego Sąd pierwszej instancji popełnił błąd w ustaleniach faktycznych, skutkujący uznaniem, iż istniała zorganizowana grupa przestępcza oraz iż miał nią kierować oskarżony R. M. (1), podczas gdy oceniony prawidłowo materiał dowodowy powinien prowadzić do wniosku, iż zorganizowana grupa nie istniała;

2. art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie błędnej oceny dowodów z wyjaśnień R. M. (1) oraz świadka P. N. poprzez uznanie, iż oskarżony R. M. (1) dopuścił się wytwarzania wyrobów tytoniowych, podczas gdy żadna z ujawnionych maszyn nie służyła do wytwarzania wyrobów tytoniowych, co w konsekwencji doprowadziło do uznania oskarżonego za winnego popełnienia czynów zabronionych wytwarzania wyrobów tytoniowych oraz nieuiszczenia podatku związanego z obrotem tymi wyrobami tytoniowymi,

nadto z ostrożności procesowej obrońca zarzucił rażącą niewspółmierność kar jednostkowych pozbawienia wolności oraz kary łącznej pozbawienia wolności (apelacja obrońcy R. M. (1))

rażąca niewspółmierność kary polegającą na orzeczeniu wobec R. M. (1) za przypisane mu przestępstwa opisane w części dyspozytywnej wyroku w pkt 1 z art. 258 § 3 k.k. kary 1 roku i 2 miesięcy pozbawienia wolności, w pkt 3 z art. 54 § 1 kks w zb. z art. 56b § 1 kks w zb. z art. 65 § 1 kks w zb. z art. 69 § 1 kks w zw. z art. 7 § 1 kks w zw. z art. 6 § 2 kks w zw. z art. 9 § 1 kks i w zw. z art. 37 § 1 pkt 1 i 5 kks kary 1 roku pozbawienia wolności i 300 stawek dziennych grzywny po 200 złotych każda i kary łącznej za przypisane mu 3 przestępstwa 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy wysoki stopień społecznej szkodliwości tych czynów, stopień zawinienia oskarżonego, a w szczególności rodzaj i rozmiar ujemnych następstw tych czynów popełnionych w warunkach zorganizowanej grupy przestępczej, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, dużej skali wytworzonych nielegalnych wyrobów akcyzowych, w tym przestępstwa dotyczącego uszczuplenia należności publicznoprawnej dużej wartości, a nadto sposób życia oskarżonego przed popełnieniem tych przestępstw, a w szczególności jego uprzednia karalność i nieskuteczność stosowanej wobec niego resocjalizacji uzasadniają przekonanie, iż wysokość orzeczonych wobec R. M. (1) kar pozbawienia wolności oraz grzywny, a także nie orzeczenie grzywny obok kary pozbawienia wolności za czyn opisany w punkcie 1 w części dyspozytywnej wyroku nie spełni swoich celów wychowawczych i zapobiegawczych w stosunku do oskarżonego, a także w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa (apelacja prokuratora)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd I instancji słusznie uznał, że zachowanie przypisane L. Ś. mieściło się w granicach działania w zorganizowanej grupie przestępczej, a R. M. (1) - także jej kierowaniem. Wbrew temu co twierdzą obrońcy, Sąd rozsądnie podszedł do kwestii tego, czy zachowanie oskarżonych należało uznać za przejaw przestępczości zorganizowanej, wszak mówimy tu o strukturze trwającej dużo ponad rok. Istniał w niej podział ról, a także można było wyodrębnić osobę decyzyjną, jaką był R. M. (1), nadający grupie i poszczególnym działaniom dynamikę, decydujący o podjęciu kolejnych zachowań przestępczych, o wyjeździe w celu cięcia tytoniu, pakowania, przewożenia. Były też osoby wykonujące polecenia R. M. (1), właśnie tak jak L. Ś., do którego dzwonił, informując, że ma godzinę na załatwienie swoich spraw, bo czekają przestępcze interesy, J. W. (2), który przewoził pocięty tytoń do L. P., czy wreszcie L. P., który go przechowywał, wprowadzał do obrotu, czy pakował w celu przewiezienia w inne miejsce na polecenie R. M. (1). Wreszcie J. D. (1) na zlecenie R. M. (1) znalazł źródło zaopatrujące grupę w kartonowe opakowania do złudzenia przypominające oryginalne opakowania papierosów. Dlatego przyznać należy rację Sądowi I instancji, iż zachowanie takie wyczerpuje znamiona trwałej, zhierarchizowanej struktury powstałej w celu popełnienia przestępstw. Słusznie zatem przypisano wymienionym oskarżonym udział w zorganizowanej grupie przestępczej, a R. M. (1) kierowanie nią.

Dostrzec jednak należy, że tenże sam Sąd Okręgowy wskazał, że stworzona przez R. M. (1) struktura plasowała się w dolnej strefie zorganizowanych grup, z uwagi na jej niezbyt liczebny skład, luźną strukturę i niski poziom organizacji, co przemawia za bardzo łagodnym potraktowaniem jej uczestników, a i kara wymierzona R. M. (1) nie należy do wysokich (tak naprawdę jest to jedna z najniższych kar za czyn z art. 258 § 3 k.k. w praktyce Sądu Apelacyjnego. ledwie przekraczająca dolną granicę ustawową wymiaru kary).

Sąd meriti nie dopuścił się dowolności w ustaleniach faktycznych, ani w ocenach dotyczących wyjaśnień L. Ś., J. D. (1), R. M. (2), J. W. (2) i zeznań P. J.. Już sama ilość dowodów wskazujących na R. M. (1) jako sprawcę przestępstw związanych z nabywaniem, przechowywaniem, cięciem suszu tytoniowego, produkcją papierosów i zbywaniem, słusznie okazała się wystarczająca do przypisania sprawstwa, tym bardziej, że w samej apelacji obrońcy oskarżonego podnosi się jedynie nietrafność ustaleń dotyczących istnienia zorganizowanej grupy przestępczej. Jednak jeśli weźmie się pod uwagę czas trwania przestępstw, tożsamość osób biorących w niej udział, ilość tych osób, hierarchię, wydawanie poleceń i podział ról należało uznać, że przekroczony został próg działania wspólnie i w porozumieniu, ale doszło do powstania zorganizowanej grupy przestępczej.

Odnosząc się zarzutów z obu stron dotyczących niewspółmierności orzeczonych kar, nie można się z nimi zgodzić, jako że Sąd meriti wskazał, że jednak nie była to grupa liczna, o dość prostym schemacie i niskim poziomie organizacji, stąd orzeczone kary należało uznać za wyważone i na pewno nie są ani rażąco niewspółmiernie surowe, ani rażąco niewspółmiernie łagodne.

Wniosek

o uniewinnienie oskarżonego R. M. (1) od wszystkich zarzucanych mu czynów (apelacja obrońcy)

odnośnie oskarżonego R. M. (1) w części orzeczenia o karze w zakresie czynów opisanych w pkt 1, 3 części dyspozytywnej wyroku oraz kary łącznej zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie mu z art. 258 § 3 kk kary 2 lat pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk grzywny w wysokości 80 stawek dziennych po 200 złotych każda, za czyn opisany w punkcie 3 części dyspozytywnej wyroku kary 2 lat pozbawienia wolności i 600 stawek dziennych grzywny po 200 złotych każda oraz kary łącznej 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny w wysokości 600 stawek dziennych po 200 złotych każda (apelacja prokuratora)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutów apelacji, brak było podstaw do uwzględnienia wniosków apelacji.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.5.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W zakresie, w jakim nie doszło do zmiany lub uchylenia, określonych w sekcji 5.2 uzasadnienia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z uwagi na niezasadność apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

1.6.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

a.  w zakresie czynu przypisanego R. M. (2) w punkcie 11 części dyspozytywnej uznał że zachowanie mające miejsce w N. dotyczące co najmniej 5 kg krajanki tytoniu stanowi odrębne wykroczenie skarbowe określone w art. 65 §4 k.k.s. i postępowanie o ten czyn umorzył na podstawie art. 17 §1 pkt 6 k.p.k. w zw. z art. 51 §1 i 2 k.k.s., zaś karę grzywny za czyn przypisany w punkcie 11 po tej zmianie obniżył do 60 stawek dziennych po 200 złotych,

b.  uchylił środek karny ściągnięcia równowartości pieniężnej korzyści majątkowej wobec R. M. (2) (punkt 24 tiret czwarte części dyspozytywnej),

c.  obniżył karę łączną pozbawienia wolności orzeczoną wobec L. Ś. do roku pozbawienia wolności, a na podstawie art. 69 §1 k.k., art. 70 §1 k.k., art. 72 §1 pkt 1 k.k. i art. 73 § 2 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie tej kary na okres próby 2 lat, oddając L. Ś. pod dozór kuratora i zobowiązując go do pisemnego informowania kuratora o przebiegu okresu próby nie rzadziej niż raz na 6 miesięcy,

d.  w punkcie 27 części dyspozytywnej z wyliczenia osób zobowiązanych do zwrotu kosztów oskarżycielowi posiłkowemu wyeliminował R. M. (2), J. W. (2) i L. P.,

e.  jako podstawę przepadku krajanki tytoniowej związanej z czynem, którego przedawnienie karalności Sąd stwierdził powyżej w podpunkcie a wskazał art. 14a ustawy z dnia 2 marca 2001r. o wyrobie alkoholu etylowego oraz wytwarzaniu wyrobów tytoniowych.

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny zmian wskazane zostały w sekcji 3.

1.7.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.3.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na podstawie art. 636 §1 k.p.k. koszty procesu za postępowanie odwoławcze w zakresie udziału K. H. (1) i J. W. (1) ponosi Skarb Państwa z uwagi na nieuwzględnienie apelacji prokuratora.

W pozostałym zakresie – również na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. - wydatki za postępowanie odwoławcze po 1/4 ponoszą R. M. (1), L. Ś., R. M. (2) i L. P., którym nadto Sąd wymierzył opłaty na podstawie ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych:

1.  R. M. (1) – 12.400 złotych za drugą instancję,

2.  R. M. (2) – 2.460 za obie instancje,

3.  L. Ś. – 4.180 złotych za obie instancje,

4.  L. P. – 4.180 złotych za druga instancję.

7.  PODPIS

Andrzej Wiśniewski Piotr Brodniak Ewa Borucka

1.8.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uniewinnienie K. H. (1), J. W. (1), R. M. (2) i co do kary wobec R. M. (1)

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.9.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca L. Ś.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie za udział w zorganizowanej grupie przestępczej

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.10.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

obrońca R. M. (2)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

skazanie za oba czyny

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

4

Podmiot wnoszący apelację

obrońca L. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość rozstrzygnięcia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

5

Podmiot wnoszący apelację

obrońca R. M. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

punkty 1, 3, 5, 6, 19, 23, 24, 27 i 28 wyroku

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana