Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 299/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 26 września 2023 roku sygn. akt III Ko 300/23

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść poprzez niesłuszne stwierdzenie, że sumą odpowiednią zadośćuczynienia za krzywdę doznaną przez E. O. na skutek zatrzymania pozbawienia wolności jest kwota 2500 złotych w sytuacji gdy jest to kwota rażąco zaniżona i nieadekwatna do okoliczności sprawy a nadto niewspółmierna od aktualnych warunków i przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wywiedziona apelacja zasługiwała na częściowe uwzględnienie, w zakresie kwestionowania przez skarżącego uznania przez Sad Okręgowy, że kwotą odpowiednią zadośćuczynienia E. O. za doznaną przez nią krzywdę w związku z jej pozbawieniem wolności w sprawie Prokuratury Krajowej Podkarpackiego Wydziału Zamiejscowego Departamentu do spraw przestępczości Zorganizowanej będzie kwota 2500 złotych. Rację ma skarżący, że w realiach niniejszej sprawy kwota 2500 złotych za taką uznana być nie może. Sąd I instancji, co do czasookresu zatrzymania E. O. i związanego z tym pozbawienia jej wolności uczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Wskazał też prawidłowo towarzyszące temu okoliczności, nie mniej ich charakter i znaczenie dla oceny krzywdy jakiej doznała pokrzywdzona ocenił jedynie poprzez pryzmat czasu trwania owego zatrzymania. Pozostałym dostrzeżonym przez siebie okolicznościom nie przydał należytej wagi. Koncentrując się na czasie trwania zatrzymania nie przydał należytej wagi temu, na co wskazała wnioskodawczyni, że już obecność w jej domu policji i nałożenie jej przy dzieciach kajdanek było dla niej niezwykle upokarzające. E. O. bezpośrednio po jej zatrzymaniu, zanim dokonano z nią czynności procesowych, odbyła wielogodzinną drogę do R., gdzie nawet przy uwzględnieniu przyzwoitego odnoszenia się do niej służb wykonujących owe czynności, poprzez sytuację w jakich się znalazła doznawała dalszego upokorzenia, o czym świadczy chociażby fakt, że gdy chciała skorzystać z toalety udawała się do miejsc ku temu przeznaczonych w asyście policjantki. Sytuacja była na tyle stresująca, że wnioskodawczyni w czasie drogi nie spożywała posiłków. E. O. nie tylko była zaskoczona sytuacją związana z zatrzymaniem, ale też mając na względzie jej sytuację rodzinną, w tym kwestie związane z niepełnosprawnością dziecka, potrzebą zapewnienia mu opieki na ten czas, zaangażowanie w powyższe osoby spoza rodziny, wskazują jednoznacznie, że zatrzymanie miało ponadstandardowy charakter, a biorąc pod uwagę czas trwania czynności procesowych z udziałem E. O. i ich efekt w postaci przedstawienia zarzutu i zastosowania środków zabezpieczających o charakterze wolnościowym stwierdzić należy, że pozbawienia wnioskodawczyni wolności na czas niezbędny dla przewiezienia jej do R. i tam wykonania z nią czynności jawi się jako wysoce krzywdzące. Dlatego rację ma skarżący, że kwota 2500 złotych jawi się jako nieodpowiednia i nie rekompensująca krzywdy doznanej w tym konkretnym przypadku nawet w części. Kwota taka byłaby adekwatna w sytuacji zatrzymania wnioskodawczyni i doprowadzenia jej do jednostki mającej siedzibę w miejscu jej zamieszkania. Rację ma też skarżący, że Sąd ustalając kwotę zadośćuczynienia w wysokości 2500 złotych pominął warunki i przeciętną stopę życiową społeczeństwa. W sytuacji gdy przeciętne miesięcznie wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu 2023 roku wynosiło 7379,88 złotych brutto, kwota 2500 złotych, oceniona poprzez pryzmat przeciętnej stopy życiowej społeczeństwa, uznana musi być za nieodpowiednią, lekceważącą doznania psychiczne wnioskodawczyni z czasu zatrzymania. Kwota powyżej wskazana mając na uwadze całokształt doznanej przez wnioskodawczynię krzywdy w istocie jawi się jako symboliczna. Sąd Okręgowy przywołując treść orzeczenia Sądu Najwyższego w sprawie VKK 183/20 nie orzekł stosownie do wynikającej z przywołanego przez siebie postanowienia kwoty, która winna mieć charakter kompensacyjny. Nawet jeśli kwota żądana przez pełnomocnika jawi się jako nadmierna, bo wysokość zadośćuczynienia nie może służyć wzbogaceniu się wnioskodawczyni, to niemniej oceniając obiektywnie całość okoliczności związanych z cierpieniem psychicznym E. O. należało zadośćuczynienie ukształtować na poziomie 6000 złotych, jako, że tak ukształtowana wysokość zadośćuczynienia będzie adekwatna do krzywdy doznanej przez E. O. w związku z pozbawienie jej wolności w całym zakresie.

Tak ukształtowana kwota jest kwotą obiektywnie odpowiednią. Z tych względów Sąd Apelacyjny nie uwzględnił apelacji w pozostałym zakresie.

Wniosek

zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na rzecz zadośćuczynienia w wysokości wskazanej we wniosku.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na uwzględnienie częściowe, nie mniej w zakresie dość istotnym z przyczyn powyżej wskazanych.

Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosku o zmianę orzeczenia Sądu I instancji w większym zakresie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd utrzymał w mocy orzeczenie Sadu I instancji co do istoty, lecz kwotę zadośćuczynienia należnego E. O. ukształtował odmiennie w wysokości 6000 złotych jako, że w tej kwocie będzie ono odpowiednie do realiów przedmiotowej sprawy. Utrzymano też w mocy rozstrzygniecie co do odsetek należnych z tego tytułu, obecnie od kwoty 6000 złotych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Szczegółowe powody utrzymania w mocy orzeczenia Sądu w zakresie w jakim Sąd utrzymał je w mocy zawarto w pkt 3.1.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Podwyższenie kwoty należnej z tytułu zadośćuczynienia do 6000 złotych

Zwięźle o powodach zmiany

Kwotę zadośćuczynienia podwyższono do 6000 złotych z przyczyn powyżej wskazanych.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt III

kosztami postępowania odwoławczego obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS

SSA Jacek Szreder SSA Dorota Mazurek SSA Andrzej Olszewski

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnika wnioskodawczyni

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wysokość zadośćuczynienia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana