Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 395/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa- Praga w Warszawie z dnia 1 lipca 2021 roku, sygnatura akt V K 129/19

Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

-----------------------------------------------------------

--------------------------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

--------------------------------------------------------------

--------------------------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

---------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut apelacji prokuratora

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu przez Sąd, iż brak jest dostatecznych dowodów uzasadniających popełnienie przez oskarżonych zarzucanych im czynów i w konsekwencji ich uniewinnienie, podczas gdy prawidłowa ocena wszystkich ujawnionych dowodów w toku rozprawy głównej, poprzedzona rozważaniem całokształtu okoliczności sprawy, uwzględniająca zasady prawidłowego rozumowania oraz wiedzy i doświadczenia życiowego wskazują, iż oskarżeni dopuścili się popełnienia zarzucanych im czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Apelacja prokuratora jest niezasadna i nie zasługuje na uwzględnienie. Błąd w ustaleniach faktycznych, którego popełnienie zarzuca Sądowi prokurator stanowi względną przyczynę odwoławczą, która dotyczy stanu faktycznego przyjętego za podstawę orzeczenia. Jest to błąd w logicznej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego, poprzez wyprowadzenie przez sąd orzekający błędnych wniosków. Wynika on bądź z niepełności postępowania dowodowego (tzw. błąd braku) lub z przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (tzw. błąd dowolności). I choć prokurator nie wskazuje wprost w wywiedzionym środku odwoławczym naruszenie których przepisów postępowania karnego skutkowało popełnieniem tego rodzaju błędu przez sąd, to lektura apelacji wskazuje, że zarzuca on sądowi nieprawidłową, a zatem sprzeczną z dyrektywami art. 7 k.p.k. ocenę dowodów zgromadzonych w sprawie. Analiza argumentacji zawartej w apelacji skonfrontowana z oceną dokonana przez sąd i ujawnioną w treści sporządzonego uzasadnienia nie pozwala na uznanie trafności zarzutu wywiedzionego przez prokuratora. Sąd Okręgowy, orzekający co do meritum dokonał prawidłowej oceny dowodów w sprawie, a swoje stanowisko właściwie umotywował. Natomiast przeprowadzone postępowanie dowodowe, mimo swojej kompletności nie usunęło wątpliwości co do sprawstwa oskarżonych, które powziął. Wbrew stanowisku prokuratora sąd prawidłowo uznał, że zgromadzone dowody, w tym zeznania świadków nie pozwalają na uznanie w sposób pewny, że oskarżeni w zarzucanych im przestępstwach brali jakikolwiek udział, czy to w sprawczej czy niesprawczej formie zjawiskowej. Sam, niekwestionowany fakt, założenia przez nich działalności gospodarczych i udostępnienia dalej danych firm, w tym haseł i kodów do kont bankowych nie może i nie przesądza, jak słusznie uznał Sąd Okręgowy, że mieli jakąkolwiek wiedzę i świadomość popełnienia przez inne, nieustalone przecież osoby zarzucanych im czynów zabronionych. Nie wynika to z dowodów przeprowadzonych na wniosek prokuratora, w tym z zeznań przesłuchanych świadków. W związku z powyższym Sąd Apelacyjny akceptuje dokonaną przez Sąd meriti ocenę wyjaśnień oskarżonych, którzy nie przyznali się do winy i zaprzeczali swojemu udziałowi w zarzucanych im czynach zabronionych. Podejmowana przez prokuratora próba określenia ich odpowiedzialności na zasadzie współsprawstwa czy pomocnictwa opartego na udostępnieniu danych niezbędnych do dokonywania przestępstw abstrahuje od oczywistego faktu, że współdziałanie, nawet z osobami, których się nie zna i z którymi nie miało się kontaktu czy pomocnictwo muszą dotyczyć konkretnych czynów w popełnianiu których uczestniczy współsprawca i popełnianie, których ułatwia pomocnik. Sąd Okręgowy wykazał natomiast, i tę argumentację Sąd Apelacyjny podziela, iż mimo obszerności materiału dowodowego żaden z dowodów powyższej korelacji nie potwierdza. Zeznania świadka R. O. jakkolwiek potwierdzają udział L. P. w działalności przestępczej, to zgoła innej, niż będąca przedmiotem niniejszego postępowania. Rozciąganie tego udziału na inne przestępstwa w oparciu li tylko o fakt udostępnienia przez oskarżonego danych umożliwiających niekontrolowane korzystanie z założonej przez niego firmy oraz uprzednią karalność jest nieuzasadnione i nie znajduje aprobaty sądu odwoławczego. W tej sytuacji nie sposób oderwać również kwestii ewentualnej odpowiedzialności oskarżonego P. od jego właściwości, warunków osobistych, sytuacji życiowej, uzależnienia od alkoholu, na co Sąd Okręgowy zasadnie zwrócił uwagę. Należy zatem w pełni podzielić konstatację tego sądu, że brak jest dowodów na to, iż nie realizując osobiście strony przedmiotowej zarzucanych mu przestępstw, współdziałał jednak w popełnieniu ich, obejmując je świadomością i wolą, w tym w szczególności traktując jak swoje własne. Brak jest również podstaw do przyjęcia aby działania jakie podjął potraktować jako pomocnictwo do zarzucanych mu przestępstw, o czym szeroko argumentuje w uzasadnieniu orzeczenia Sąd Okręgowy. Pewne poszlaki, które występują w sprawie nie dają pewności co do sprawstwa L. P. w jakiejkolwiek formie zjawiskowej, co musiało skutkować uniewinnieniem oskarżonego od wszystkich zarzucanych mu czynów. Wbrew zarzutom apelacji Sąd Okręgowy dokonał właściwej i wnikliwej oceny zeznań przesłuchanych świadków, w tym R. O., E. P. czy zeznań osób pokrzywdzonych, z których przecież żadna nie rozpoznała oskarżonego jako osoby przedstawiającej się danymi L. P.. Zeznań tych nie potraktował wybiórczo, lecz skonfrontował w całej rozciągłości z innymi zgromadzonymi w sprawie dowodami.

Odnośnie do oskarżonego A. A. (1) i czynów zarzucanych mu w punktach V i VII aktu oskarżenia nie sposób, mimo prób autora apelacji, podważyć argumentacji Sądu meriti koncentrującej się na znikomości materiału dowodowego, mającego świadczyć o tym, że oskarżony podjął działania ukierunkowane bezpośrednio na ułatwienie bezpośredniemu sprawcy popełnienie tych konkretnych przestępstw. Jak słusznie podniósł Sąd meriti poza dokumentami potwierdzającymi założenie firmy oraz kont, które bezsprzecznie użyte zostały do popełnienia czynów zabronionych jedynym dowodem pozostają wyjaśnienia oskarżonego, który nie przyznał się do winy i zaprzeczył jakiemukolwiek swojemu w nich udziałowi. Można oczywiście, jak chce prokurator przyjąć założenie, że tego typu wyjaśnienia oskarżonego A., ale i oskarżonego P. są li tylko przyjętą przez nich linią obrony, gdyby tylko dało się przeciwstawić im inne, wiarygodne i sprzeczne z nimi dowody, co w niniejszej sprawie nie wystąpiło. Sama zaś zmienność wyjaśnień oskarżonych, czy nawet ich wewnętrzna sprzeczność, pozostaje pod ochroną przysługującego im w procesie prawa do obrony i nie może być interpretowana na ich niekorzyść wobec braku wystarczających dla przyjęcia ich sprawstwa dowodów przeciwnych.

Odnośnie zaś do czynu z art. 299 § 1 k.k. Sąd Apelacyjny podziela tok rozumowania Sądu Okręgowego w zakresie braku możliwości uznania, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie daje możliwość przypisania oskarżonemu A. winy w tym zakresie. Słusznie sąd ten skonstatował, iż nie można uznać iż samo otworzenie rachunku bankowego i udostępnienie go innej osobie równoznaczne jest z przyjęciem korzyści majątkowych, o których mowa w art. 299 § 1k.k. Brak jest bowiem dowodów, że poza przekazaniem danych A. A. (1) miał jakikolwiek kontakt z osobami popełniającymi czyny zabronione oraz świadomość w jakim celu i do jakich konkretnie działań zostaną one wykorzystane. Argumentacja Sądu Okręgowego w tym zakresie jest szeroka i wnikliwa, a Sąd Apelacyjny w pełni ją aprobuje.

Wniosek prokuratora

1.o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania;

2. o pozostawienie bez rozpoznania apelacji prokuratora w części dotyczącej A. A. (1), z uwagi na jego zgon na podstawie art. 439 § 2 k.p.k. (wniosek pisemny z dnia 8 sierpnia 2022 r. k. 3200)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Ad 1

Wobec niepodzielenia zarzutu apelacji prokuratora, z powodów wskazanych wyżej, wniosek o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu Warszawa-Praga w Warszawie do ponownego rozpoznania nie mógł zostać uwzględniony.

Ad 2

Nie zaistniały podstawy wskazane w art. 429 § 1 k.p.k. i art. 430 § 1 k.p.k. obligujące sąd odwoławczy do pozostawienia bez rozpoznania przyjętego środka zapobiegawczego w postaci apelacji prokuratora wywiedzionej w części dotyczącej A. A. (1). W pierwszym rzędzie zaznaczyć należy że treść art. 439 § 2 k.p.k., na który powołuje się prokurator nie zawiera zakazu przeprowadzenia merytorycznej kontroli zaskarżonego wyroku. Przepis ten zabrania jedynie jego uchylenia na niekorzyść oskarżonego. Jednocześnie apelacja prokuratora oparta została na przesłankach z art. 438 pkt 3 k.p.k. Sąd odwoławczy zobowiązany był zatem skontrolować zasadność postawionych zarzutów. W wyniku tej kontroli uznał, że podniesiony w apelacji zarzut jest niezasadny. W takich okolicznościach niedopuszczalne było uchylenie wyroku uniewinniającego i umorzenie postępowania na podstawie art. 439 § 1 pkt 9 k.p.k. i należało wyrok uniewinniający, również w stosunku do nieżyjącego A. A. (1) utrzymać w mocy.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Śmierć oskarżonego A. A. (1) w dniu 31 lipca 2021 r. (odpis skrócony aktu zgonu k. 3201)

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość rozstrzygnięcia Sądu I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Zarzut apelacji prokuratora okazał się bezzasadny, a wyrok Sądu I instancji prawidłowy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

Zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokata P. T. – Kancelaria Adwokacka w W. kwotę 1200 (jeden tysiąc dwieście) złotych, powiększone o 23 % VAT, za obronę z urzędu oskarżonego A. A. (1), wykonywaną w postępowaniu odwoławczym przed Sądem Apelacyjnym w Warszawie.

Stwierdzono, że koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa – stosownie do treści art. 632 k.p.k.

PODPIS

Izabela Szumniak

Dorota Radlińska Katarzyna Capałowska

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia Sądu I instancji

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana