Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 57/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 17 listopada 2022 r., sygn. akt V K 161/22.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońcy

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść – adw. A. C. – M. i adw. E. O.

☐ na niekorzyść

☒ w całości -adw. E. O., zaś adw. A. C. – M. co do czynów z punktu I i III, a co do czynu z punktu II – w części w odniesieniu do kary.

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu – art. 148 § 1 k.k. poprzez uznanie, ze zagrożenie użyciem broni, polegające na skierowaniu tej broni w kierunku innej osoby i jednoczesnym zwerbalizowaniu groźby zabójstwa wypełnia znamiona zabójstwa, w sytuacji gdy wobec braku innych okoliczności zdarzenie należy kwalifikować jako przestępstwo gróźb karalnych.

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

adw. E. O. zarzuciła obrazę art. 77, art. 178 ust. 1 prawa o ustroju sądów powszechnych oraz orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, poprzez dopuszczenie do orzekania w sprawie należącej do właściwości Sądu Okręgowego sędziemu rejonowemu delegowanemu na mocy decyzji administracyjnej ministra, który decyzję może zawsze cofnąć w zależności od sposobu orzekania.

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia’

1. adw. A. C. – M. obrazę art. 7 k.p.k., polegającą na daniu wiary zeznaniom pokrzywdzonego, a nie wyjaśnieniom oskarżonego, który twierdził, że nie wiedział, iż ma do czynienia z policjantem, a nadto sądził, że doszło do napadu na jego osobę i bronią odstraszy napastnika; obrazę art. 7 k.p.k. poprzez błędną ocenę opinii sądowo – psychiatrycznej i nie uwzględnienie jej w wymiarze kary; obrazę prawa procesowego poprzez niedostateczne rozważenie okoliczności związanych z poczytalnością oskarżonego i niewskazanie powodów niezastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary;

2. zarówno adw. A. C. – M., jak i adw. E. O. zarzuciły obrazę art. 170 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 193 k.p.k. poprzez niezasadne oddalenie wniosku dowodowego z opinii biegłego okulisty;

3. adw. E. O. zarzuciła obrazę art. 5 § 2 k.p.k. przez pominięcie wszystkich wątpliwości pojawiających się w zakresie zamiaru działania oskarżonego i jego świadomości co do tego kim jest przybyły w środku nocy do jego garażu człowiek, niczym nieuzasadnione odrzucenie tezy, że oskarżony odebrał go jako osobę, która przybyła z zamiarem dokonania napadu rabunkowego, nie uwzględnienie, że oskarżony jest osobą niedowidzącą i niedosłyszącą;

obrazę art. 7 k.p.k. i art. 424 § 1 k.p.k. poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób tendencyjny i dowolne przyjęcie, że choroba oczu została wymyślona przez obrońcę, że oskarżony wypowiadał słowa :zabiję cię”, podczas gdy pozostali przybyli na miejsce zdarzenia funkcjonariusze słyszeli słowa „zabijcie mnie”;

obrazę art. 424 § 1 k.p.k. poprzez powołanie w uzasadnieniu wyroku wysokiego stopnia społecznego niebezpieczeństwa zbrodni zabójstwa, co spowodowało niezastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary, mimo braku ograniczeń w przepisach prawa;

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia (adw. A. C. – M.) polegający na błędnym przyjęciu, że oskarżony dopuścił się usiłowania zabójstwa.

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka. Adw. E. O. postawiła ten zarzut i dodatkowo rażącą niesprawiedliwość wyroku w rozumieniu art. 440 k.p.k.

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie zaskarżonego wyroku w całości adw. A. C. – M. i adw. E. O.

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

L. N.

Stwierdzone schorzenie wzroku.

Badanie OCT z dnia 22.02.2023r.

k. 1093

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Zarzut nie uwzględnienia okoliczności przemawiających za nadzwyczajnym złagodzeniem kary oraz rażąco niewspółmiernej kary – zasadny.

Pozostałe zarzuty opisane w rubryce 1.3.2. – niezasadne.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności należało ustosunkować się do zarzutu podniesionego przez adw. E. O., czyli rozpoznania przez sąd nienależycie obsadzony z uwagi na fakt, że w składzie Sądu I instancji zasiadała sędzia Sądu Rejonowego - Katarzyna Religa, delegowana do orzekania w sądzie wyższej instancji w trybie art. 77 § 1 prawa o ustroju sądów powszechnych.

Sąd Apelacyjny nie podzielił stanowiska skarżącej o zaistnieniu bezwzględnej przesłanki odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 2 k.p.k. w postaci nienależytej obsady sądu. Co prawda w wyroku z dnia 16 listopada 2021r. TSUE ocenił jako wadliwą procedurę delegacji sędziów, sprzyjającą wpływowi władzy wykonawczej na sądowniczą, niemniej jednak jak już wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy, należałoby wykazać nie tylko fakt delegowania do sądu wyższej instancji, lecz także, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy i konkretnego sędziego doszło do nadwątlenia gwarancji niezawisłości. Argumentów tego typu w sprawie zabrakło w apelacji, a skarżąca skoncentrowała się jedynie na możliwości odwołania sędziego w każdym czasie z delegacji przez Ministra Sprawiedliwości. Jeśli natomiast chodzi o brak doświadczenia do orzekania w innej kategorii spraw niż w Sądzie Rejonowym, między innymi zabójstw, to właśnie okres delegacji ma sprzyjać nabywaniu doświadczenia pod okiem całego składu orzekającego.

Na poparcie tej tezy należy odwołać się chociażby do wyroku SN z dnia 23 czerwca 2022r,. IV KK 164/22, czy postanowienia z dnia 14 grudnia 2022r., II KS 8/22.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zarzut adw. E. O. - obrazy art. 148 § 1 k.k. jest niezasadny pod względem formalnym, jak i nietrafny merytorycznie. W sytuacji gdy kwestionuje się ocenę materiału dowodowego przez pryzmat naruszenia art. 7 k.p.k., wskazując na braki dowodowe, błędne ustalenie zamiaru, czy nie dające się usunąć wątpliwości należało zarzucić, tak jak to uczyniła druga z obrońców – adw. A. M. - błąd w ustaleniach faktycznych, mogący mieć wpływ na treść wyroku.

Nadto zauważyć należy, że choć obie skarżące zaskarżyły wyrok w całości co do winy, z wyjątkiem czynu z punktu II, który w odniesieniu do kary zaskarżyła adw. A. M., to zawarta w zarzutach i uzasadnieniu argumentacja dotyczy wyłącznie czynu z punktu I a.o. - z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 148 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. Poza tym nie uszło uwadze adw. E. O., że oskarżony przyznał się do popełnienia dwóch z trzech zarzuconych mu czynów i z tego powodu zaskakuje zgodny wniosek obu obrończyń o uchylenie wyroku, przy czym nie sprecyzowano czy do ponownego rozpoznania, czy o uchylenie i umorzenie.

W pozostałym zakresie apelacje prezentują wspólną linię przekazu, tożsamą z wyjaśnieniami L. N., który twierdził, iż najście potraktował jako napad i bronią chciał odstraszyć napastnika, bynajmniej nie chciał nikogo pozbawić życia.

Podkreślenia jednak wymaga, że wyjaśnienia oskarżonego podlegały ewolucji w kierunku korzystnym dla niego. Podawał zarówno, że jakiś mężczyzna rzucił się na niego kiedy siedział w samochodzie, a gdy zorientował, że to policjant sam oddał mu broń. Wyjaśniał również, iż nie widział kto na niego napadł, ponieważ w garażu było ciemno, zaś podczas rozprawy pojawiła się kwestia słabego wzroku i zawężenia pola widzenia w lewym oku oraz słabego słuchu. Trafnie zatem z powodu braku konsekwencji, Sąd I instancji tylko częściowo za wiarygodne uznał wyjaśnienia L. N..

Niezależnie od tego, że w trakcie pobytu oskarżonego w Areszcie Śledczym zdiagnozowano u L. N. schorzenie oka lewego, Sąd odwoławczy nie uznał za zasadny zarzutu obu skarżących dotyczącego oddalenia wniosku dowodowego z opinii biegłego okulisty na okoliczność wady wzroku, zawężenia pola widzenia w lewym oku, bowiem Sąd Okręgowy nie dysponował wówczas żadną dokumentacją lekarską.

Z kolei dowód z opinii biegłego przeprowadzony na etapie postępowania odwoławczego nie byłby przydatny do stwierdzenia okoliczności, które wskutek jego przeprowadzenia chciały wykazać skarżące. Istotne byłoby ustalenie stopnia wady wzroku w dacie czynu, a nie w dacie badania. Żaden lekarz nie byłby w stanie wydać opinii kategorycznej, ponieważ oskarżony przed osadzeniem nie leczył się i w związku z tym nie posiadał dokumentacji medycznej, a wynik badania nie byłby miarodajny z uwagi na przeprowadzenie go po znacznym upływie czasu od zdarzenia. Ponadto w świetle osobowego materiału dowodowego nie jest możliwe precyzyjne ustalenie warunków oświetleniowych. Wiadomo tylko, że widoczność była na tyle dobra, że możliwym było zaobserwowanie przebiegu zdarzenia. Pewnym jest również to, że oskarżony nie był osobą całkowicie ociemniałą, gdyż w okularach prowadził samochód, a słuch według jego zapewnienia z rozprawy, pogorszył mu się po osadzeniu w zakładzie karnym. Poza tym jeśli wydawał polecenie opuszczenia posesji J. D., to musiał odwrócić się o co najmniej 180 stopni, a wtedy to widział także prawym okiem sylwetkę mężczyzny w ubiorze policjanta, u którego elementy odblaskowe ze swej istoty są dobrze widoczne nawet przy słabym oświetleniu.

Do takiego wniosku prowadzą nie tylko wyjaśnienia L. N., ale też zgodne w tym zakresie wyjaśnienia pokrzywdzonego. J. D. (2) zeznał, że oskarżony wypowiadając słowa „zabiję cię” kierował broń prosto w jego klatkę piersiową. Skoro L. N. znajdował się na fotelu pasażera, a pokrzywdzony na wysokości jego lewego boku, to chcąc wycelować musiał zmienić pozycje ciała, właśnie o te 180 stopni.

Wbrew twierdzeniu obrońców, nie doszło do naruszenia art. 7 k.p.k. w trakcie oceny zeznań pokrzywdzonego. Nie dezawuuje wiarygodności J. D. (2) fakt, że dopiero na rozprawie podał, że nawiązując kontakt z oskarżonym przedstawił się, wskazując iż jest policjantem. Była to jedyna nieścisłość, w pozostałym zakresie jego zeznania były spójne. Słusznie przy tym i logicznie Sąd I instancji uzasadnił z jakiego powodu odmówił waloru wiarygodności wyjaśnieniom L. N. w zakresie tego, że został napadnięty i uderzony, a kiedy się zorientował, że ma do czynienia z policjantem oddał dobrowolnie broń. Pokrzywdzony, jak i przybyli mu na pomoc policjanci zgodnie zeznali, iż broń została odebrana siłowo i odrzucona na podłogę garażu. Trafnie Sąd I instancji wypunktował, że J. D. (2) widząc oddalającego się od drzwi komisariatu, po ich uszkodzeniu mężczyznę nikogo nie rozpoznał. Nie wiedząc zatem, że L. N. jest sprawcą dwukrotnego postrzelenia drzwi, nie miał powodu, aby używać wobec niego środków przymusu bezpośredniego, a mówiąc językiem oskarżonego „rzucać się na niego” bez uprzedzenia. Fakt ten oraz umundurowanie policyjne z odblaskami przeczy tezie oskarżonego, iż sięgnięciu po broń towarzyszył mu li tylko zamiar wystraszenia intruza. Zdarzenie to ponadto było zbieżne czasowo z uszkodzeniem drzwi. Pokrzywdzony zanim przyszedł do miejsca zamieszkania oskarżonego zdążył jedynie wezwać inne patrole i rozdzielić zadania. L. N., jak sam przyznał zdawał sobie sprawę z tego, że poniesie odpowiedzialność za uszkodzenie drzwi, logicznym zatem było, że spodziewał się wizyty policjanta, a nie sprawców napadu rabunkowego.

Za niezasadny uznano również kolejny zarzut adw. A. M. oraz adw. E. O. dotyczący obrazy art. 7 k.p.k. polegający na błędnej ocenie zeznań pokrzywdzonego, który podał, że oskarżony groził mu zabójstwem i więcej nic nie mówił, podczas gdy świadkowie M. P. i P. J. zgodnie twierdzili, iż oskarżony krzyczał „zabijcie mnie”.

Stanowisko to nie uwzględnia bowiem faktu, że świadkowie przybyli na miejsce zdarzenia później niż pokrzywdzony. Według P. J. i M. P., mężczyznę ułożyli twarzą do ziemi, zakładali kajdanki z tyłu i to wówczas krzyczał „zabijcie mnie”. Oceniając zeznania pokrzywdzonego należy mieć na uwadze jego stan emocjonalny, który powodował, że zapamiętał traumatyczne dla niego słowa i sytuację, nie musiał natomiast zapamiętać słów wypowiadanych przez oskarżonego, które nie miały dla niego znaczenia wobec uzyskania fizycznego wsparcia innych policjantów.

Sąd odwoławczy nie podzielił również argumentacji adw. E. O. na temat tego, że Sąd Okręgowy nie badał tła i motywów zajścia, które doprowadziły go do wniosku, że czyn należy zakwalifikować jako usiłowanie zabójstwa, a nie groźby karalne, ewentualnie jako czyn skierowany przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu.

Nie mają przy tym znaczenia rozważania jednego z obrońców, iż gdyby L. N. chciał pozbawić życia kogokolwiek, to strzelając w drzwi Komisariatu Policji byłby bardziej stanowczy i po oddaniu strzałów kontynuował by zamach. Sąd I instancji nie ustalił, aby już w tym momencie u oskarżonego pojawił się zamiar zabójstwa i skazał za uszkodzenie mienia. Już tylko na marginesie i bez związku z zarzutem I zauważyć należy, że drzwi były podwójnie przeszklone i zamykane na elektromagnes, zaś z nagrania z monitoringu wynika, że oskarżonemu nie udało się oddać trzeciego strzału.

Podzielając argumentację Sądu I instancji, podkreślić należy, iż istnieje szereg elementów świadczących o zamiarze zabójstwa. Niewątpliwie L. N. celował z broni palnej wprost w kierunku J. D. (2), w dodatku z bliskiej odległości. Ponadto werbalnie zagroził mu zabójstwem. Od strony przedmiotowej fakty te świadczą o tym, że bezpośrednio zmierzał do dokonania zabójstwa, do którego nie doszło na skutek przewagi pokrzywdzonego i interwencję osób trzecich (czyli z przyczyn od niego niezależnych).

Przedmiotowego zdarzenia nie można traktować jako wyizolowanego z całej sekwencji zdarzeń, co z kolei wskazuje na stronę podmiotową. L. N. pozostaje w sporze ze swoim sąsiadem. W związku z warunkowym umorzeniem postępowania, posiada negatywną opinię o polskim wymiarze sprawiedliwości i czuje się przez niego skrzywdzony. W dniu zdarzenia kurator sądowy sporządził wywiad środowiskowy, co dodatkowo go rozdrażniło i spowodowało ostrzelanie drzwi Komisariatu Policji – utożsamianego jako jeden z elementów szeroko rozumianego wymiaru sprawiedliwości. Istotną okolicznością jest to, że u oskarżonego rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości w odniesieniu do wszystkich czynów, a co do czynów z punktów 1 i 3 reakcję dysforyczną u osoby z organicznymi zaburzeniami osobowości. Na skutek organicznego uszkodzenia mózgu doszło do zaostrzenia pierwotnych, nieprawidłowych cech osobowości, ze znaczącym upośledzeniem możliwości radzenia sobie w sytuacjach motywowanych emocjonalnie. Ponadto cechą charakterystyczną organicznych zaburzeń osobowości jest łatwe wzburzanie i skłonność do zalegania emocji.

Sąd odwoławczy, wbrew argumentom skarżących, ustalenia Sądu Okręgowego uznał za prawidłowe zarówno w zakresie winy, jak i zamiaru co czynu z punktu I. Natomiast jak wskazano wcześniej apelacje nie zawierały żadnych argumentów podważających ustalenia w odniesieniu do pozostałych czynów, zaś oskarżony ostatecznie przyznał się do ich popełnienia. Sąd Okręgowy oparł rozstrzygnięcie na całokształcie okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, z tym że zgodnie z danymi mu uprawnieniami jednej grupie dowodów dał przymiot wiarygodności, innym zaś tego waloru odmówił. Ponadto wykazał tok rozumowania i logicznie uzasadnił w jakim zakresie i dlaczego uznał te dowody za wiarygodne.

Nie zrealizowała się tym samym podnoszona przez adw. E. O. obraza art. 5 § 2 k.p.k., bowiem wątpliwości co do zamiaru z jakim działał oskarżony pojawiły się wyłącznie u obrońcy oskarżonego, nie zaś po stronie sądu orzekającego w sprawie.

Wniosek

Wnioski o uchylenie zaskarżonego wyroku nie zasługiwały na uwzględnienie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie uwzględnił wniosków o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ponieważ zgodnie z art. 437 § 2 k.p.k.. Sąd odwoławczy uchyla orzeczenie i przekazuje sprawę sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1, art. 454 k.p.k. lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości. Żadna z powyższych przesłanek uchylenia wyroku nie zaistniała.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Przedmiot utrzymania wyroku w mocy stanowiło orzeczenie o winie w zakresie wszystkich czynów i karze co do czynu z punktu II.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrokiem z dnia 19 marca 2024r., w sprawie II AKa 57/23 Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że

1. opis czynu z punktu 1 aktu oskarżenia uzupełnił po słowie „ograniczoną” o stwierdzenie „w stopniu znacznym”,

- karę pozbawienia wolności orzeczoną w punkcie I (pkt 1 aktu oskarżenia), przyjmując w podstawie prawnej skazania i wymiaru kary art. 148 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 01.10.2023 r. w zw. z art. 4 § 1 k.k., na podst. art. 60 § 1 k.k. w zw. z art. 60 § 6 pkt 2 k.k. nadzwyczajnie złagodził do 6 (sześciu) lat pozbawienia wolności,

- za przypisany oskarżonemu czyn w punkcie III (pkt 3 aktu oskarżenia), na podst. art. 60 § 1 k.k. w zw. z art. 60 § 6 pkt 4 k.k., stosując nadzwyczajne złagodzenie kary, wymierzył 200 (dwieście) stawek dziennych grzywny w kwocie po 10 (dziesięć) złotych każda,

2.utrzymał w mocy zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie,

3. na podst. art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę łączną 6 (sześciu) lat i 1 (jednego) miesiąca pozbawienia wolności

4. na podst. art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył okres rzeczywistego pozbawienia wolności oskarżonego w okresie od dnia 22 sierpnia 2021 r., godz. 02:00 do dnia 19 marca 2024 r.,

Zwięźle o powodach zmiany

Zarzut apelacyjny podniesiony przez adw.E. O. – co do czynu z punktu I oraz III, a przez adw. A. M. w zakresie czynu z punktu II pozwolił na zbadanie prawidłowości zastosowania przesłanek sądowego wymiaru kary, określonych w art.53 i art. 54 k.k.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że rażąca niewspółmierność kary występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisywanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że występuje wyraźna różnica między karą wymierzoną a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo.

Przy wymiarze kary jako okoliczność obciążającą Sąd Okręgowy wymienił działanie oskarżonego pod wpływem alkoholu w odniesieniu do dwóch z trzech czynów. Pominął jednak przy tym podnoszony przez biegłych, a zarazem istotny fakt, że alkohol odhamowywał u L. N. pierwotnie zmieniony stan emocjonalny, co przyczyniło się do podjęcia przez niego przypisanych mu zachowań, ale takiego działania alkoholu oskarżony nie mógł przewidzieć .

W przekonaniu Sądu Apelacyjnego, choć jeden z czynów godził w najważniejsze dobro prawne jakim jest życie człowieka, to na szczęście oskarżony nie spowodował żadnego skutku, nawet lekkiego uszczerbku na zdrowiu J. D. (2).

Użycie niebezpiecznego narzędzia, o którym mowa w pisemnych motywach wyroku podczas usiłowania dokonania zabójstwa nie może mieć znaczenia na wymiar kary, bowiem niejednokrotnie sprawcy tego typu czynów powodują skutki znacznie bardziej poważne przy użyciu narzędzi tępokrawędzistych typu pięść, czy obuta stopa.

Należy zgodzić się z Sądem I instancji, że ograniczona w sposób znaczny poczytalność może, ale nie musi determinować nadzwyczajnego złagodzenia kary, ale swe powody winien w sposób logiczny i zrozumiały wyłuszczyć. W niniejszej sprawie przeszkodą do zastosowania tej instytucji miało być uzależnienie oskarżonego od alkoholu, z czym nota bene przez podejmowanie leczenia oskarżony próbował walczyć.

Zdaniem sądu odwoławczego pomimo dostrzeżonych przez Sąd I instancji okoliczności łagodzących, takich jak dotychczasowa niekaralność, poprawna linia życiowa prowadzona przez prawie 70 lat, brak uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonego - kara wymierzona oskarżonemu za czyn, który determinował karę łączną nie odbiegała od kary orzeczonej sprawcy w pełni zdrowemu.

Podkreślić należy, że L. N. miał ograniczoną w stopniu znacznym nie tylko zdolność rozumienia znaczenia czynu, ale i pokierowania swoim postępowaniem. Powszechnie przyjmuje się, że przy wymiarze kary różnica między sprawcą ułomnym, a pełnowartościowym psychicznie polega na tym, że owa ułomność uzasadnia wydatne złagodzenia kary na tle całokształtu uwzględnionych okoliczności, a więc wymierzenie kary łagodniejszej niżby ją orzeczono gdyby okoliczność ta nie zachodziła.

Z tych powodów Sąd Apelacyjny uznał za zasadne zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kar za czyny z punktu I i III, popełnionych w stanie ograniczonej w stopniu znacznym poczytalności. Jednocześnie Sąd uznał, że tak wymierzone kary są adekwatne do winy i swą dolegliwością nie przekraczają jej stopnia. Ewentualnie wymierzona wyższa kara nie wpłynęłaby odstraszająco na sprawców groźnych przestępstw, nie posiadających ułomności psychicznych. Wymierzając karę za czyn z punktu pierwszego Sąd Apelacyjny uwzględnił przepis obowiązujący w dacie czynu, bowiem w trakcie postepowania między instancyjnego zmieniono zagrożenie karne, eliminując karę o charakterze punktowym – 25 lat pozbawienia wolności.

Sąd odwoławczy nie uznał za rażąco surową karę orzeczoną za posiadanie broni palnej bez wymaganego zezwolenia. Oskarżony zgromadził znaczną ilość broni palnej i był osobą w pełni poczytalną. Nie istniały okoliczności pominięte przez Sąd I instancji, które miałyby mieć wpływ na obniżenie kary, zgodnie z postulatem obrońcy.

Karę łączną wymierzono na zasadzie zbliżonej do absorpcji, tak jak uczynił to Sąd I instancji.

Zmiana opisu czynu dotyczyła faktu pominięcia stwierdzenia, że poczytalność oskarżonego była ograniczona w stopniu znacznym.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

5

Na podst. art. 624 § 1 k.p.k. z uwagi na konieczność odbycia wieloterminowej kary, oskarżonego zwolniono od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

Małgorzata Janicz Anna Zdziarska Ewa G.

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca adw. A. M.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie z dnia 17 listopada 2022 r., w sprawie V K 161/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia – art. 7 k.p.k., art. 170 i 193 k.p.k.

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca adw. E. O.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Okręgowego Warszawa - Praga w Warszawie z dnia 17 listopada 2022 r., w sprawie V K 161/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia – art. 7 k.p.k., art. 170 i 366 k.p.k., art. 424 k.p.k., art. 77 u.s,p,

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana