Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 61/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 28 czerwca 2021 r., sygn. V K 207/19.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp. 1

Zarzut obrazy prawa materialnego (art. 438 pkt 1a kpk)

poprzez powołanie w podstawie skazania za czyny z pkt III I IV przepisu nieistniejącego art. 53 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Słusznie obrońca wskazuje na wadliwość powołania w wyroku art. 53 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w sytuacji, gdy przepis art. 53 tej ustawy posiada wyłącznie ustęp 1 i 2.

Wbrew twierdzeniu skarżącego nie stanowił on jednak podstawy skazania za czyny zarzucane w punktach III i IV, skoro z prostej lektury wyroku wprost wynika, że za podstawę skazania D. B. za każdy z tych czynów, Sąd I instancji przyjął art. 18 § 2 kk w zw. z art. 53 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, zaś ustęp 3 został powołany jedynie w podstawie wymiaru kary za te czyny, co w kontekście podstawy skazania przyjąć należy za omyłkę pisarską o oczywistym charakterze.

Jednocześnie nie sposób byłoby przyjąć za zasadny zarzut obrazy nieistniejącego przepisu, skoro substrat owej obrazy nie istnieje, a ewentualna wadliwość mogłaby się sprowadzać co najwyżej do obrazy przepisu art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy stanowiąc podstawę skazania przepis ten jednocześnie zawiera w sobie sankcję za wyczerpanie dyspozycji normy w nim określonej.

W badanych realiach nie było jednak potrzeby sprostowania omyłki, bowiem Sąd Apelacyjny z urzędu dokonał odpowiadającej kierunkowi apelacji zmiany podstawy wymiaru kary za czyny z punktu III i IV, przyjmując zań po myśli art. 4 § 1 kk, art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w stanie prawnym przed zmianą wprowadzoną z dniem 1 października 2023 r. (Dz.U. 2022.2600 art. 16), obniżając jednocześnie wysokość stawek dziennych grzywny orzeczonej za każde z tych przestępstw do kwoty 200 (dwustu) złotych. Ustawą nowelizującą, która weszła w życie po wydaniu wyroku podwyższono bowiem do lat 20 górną granicę kary pozbawienia wolności za przypisane oskarżonemu czyny z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.

Lp.2

Zarzut obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wyroku (art. 438 pkt 2 kpk)

1.  Art. 5 § 2 kpk – poprzez uznanie, że wina D. B. w zakresie czynów z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii nie budzi wątpliwości, gdy wątpliwości te pojawiają się w wyjaśnieniach P. S. (1) co do czasu miejsca i realnych czynności oskarżonego podczas działania M. W. i zostały rozstrzygnięte na niekorzyść oskarżonego;

2.  Art. 5 § 2 kpk - poprzez uznanie, że wina D. B. w zakresie podżegania do czynów z art. 53 ust. 1 i 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii nie budzi wątpliwości, gdy odległość czasowa pomiędzy czynami wyklucz konieczność kontaktowania P. S. (1) z M. T. i brak jest opinii fizykochemicznej wyprodukowanego środka, co wynika z braku jego zabezpieczenia i rozstrzygnięcie tych wątpliwości na niekorzyść oskarżonego;

3.  Art. 7 kpk i art. 410 kpk – poprzez oparcie ustaleń na części materiału dowodowego, to jest wyjaśnieniach P. S. (1) opierających się na pamięci niepopartej stosownymi zapiskami i chęci uniknięcia odpowiedzialności w ramach art. 60 kk, co doprowadziło do błędnego ustalenia, że oskarżony popełnił zarzucane czyny;

4.  Art. 4 kpk i art. 410 kpk – poprzez uznanie za niewiarygodne wyjaśnień oskarżonego oraz świadków A. Z., M. M. (1), M. W. i M. T. i oparcie orzeczenia jedynie na uprzednich wyjaśnieniach P. S. (1), które nie znalazły potwierdzenia w innych dowodach oraz nienależytą analizę materiału dowodowego i pominięcie okoliczności świadczących o niewinności oskarżonego, której skutkiem było nieuwzględnienie ich na korzyść poprzez oddalenie wniosków dowodowych z 17 maja 2021 r.;

5.  Art. 424 § 1 pkt 1 kpk – poprzez nierespektowanie ustalonego stanu faktycznego z dalszymi rozważaniami w uzasadnieniu, skutkiem czego wyrok dotknięty jest wewnętrzną sprzecznością.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny punkt 5

☒ niezasadny punkt 1, 2 , 3, 4.

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Wbrew stanowisku autora apelacji brak precyzji w określeniu dat i przypisania ich konkretnym zdarzeniom w żaden sposób nie oznacza jakichkolwiek wątpliwości świadka P. S. (1) co do roli oskarżonego D. B. w procederze obrotu narkotykami, jak i podżegania do ich wytworzenia. Depozycje P. S. (1) konsekwentnie, stanowczo i jednoznacznie wskazują okoliczności decydujące o realizacji przez oskarżonego czynności czasownikowych składających się na znamiona przypisanych jemu przestępstw, nie dostarczając też Sądowi meriti – w kontekście całokształtu okoliczności ujawnionych na rozprawie - obiektywnych podstaw do powzięcia wątpliwości co do sprawstwa oskarżonego w zakresie zarzucanych jemu czynów. Tym samym zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk jest chybiony.

Zważywszy na skalę opisywanej przez świadka P. S. (1) działalności przestępczej, objęty jego depozycjami rozległy i odległy okres, a także zakres podmiotowy tych relacji, wbrew wskazaniom wiedzy, logicznego rozumowania i życiowego doświadczenia byłoby oczekiwać, że świadek opisywane sytuacje umieści w konkretnych datach, czy opisze z precyzją uwzględniającą każdorazowo drugorzędne szczegóły. Trzeba w tym kontekście mieć na uwadze, że P. S. (1) relacjonował codzienność, która w tamtym czasie – z racji jego sposobu życia – opierała się na pewnej rutynie i powtarzalności. Depozycje świadka nie polegają na opisaniu sytuacji zaobserwowanej jako wyjątkowa, a zatem zapadająca w pamięć, ale odzwierciedlają uwarunkowania, w jakich świadek funkcjonował, popełniając liczne czyny zabronione i pozostając w stałym kontakcie z osobami, dla których takie czyny stanowiły sposób na życie.

Sam świadek w odniesieniu do przestępstw wytwarzania amfetaminy, które w dwóch przypadkach umiejscowił w 2015 r., a w trzecim w roku 2017, przekonująco wskazywał „ Nie pamiętam kiedy przerobiłem aminę w miejscowości W.. Nie pamiętam, bo to nie była jakaś istotna data ani nie zarobiłem na tym jakichś kolosalnych pieniędzy” (k. 2007).

Powtarzalność systematycznie przeprowadzanych na przestrzeni długiego czasu transakcji nie nadawała każdej z nich wyjątkowego charakteru, który pozwoliłby je zindywidualizować, zwłaszcza po latach. Niemniej świadek P. S. (1) relacjonując, opisywał miejsca zdarzeń i umiejscawiał je w czasie, acz – z oczywistych względów – przybliżonym. I tak z relacji świadka wynika, że pierwszą transakcję nabycia kokainy od D. B. przeprowadził w okolicach cmentarza bródnowskiego, gdzie często się spotykali, a w późniejszym okresie odbierał ją pod domem oskarżonego na ul. (...), a także przy ul. (...) oraz na O. przy ul. (...) (k. 1715), gdzie sam świadek wynajmował mieszkanie. Natomiast jako najczęstsze miejsce jej przekazywania (...) świadek opisał parking podziemny przy ul. (...) i rejon Cmentarza B..

O kontakcie z oskarżonym w okolicach Cmentarza B. w związku z procederem narkotykowym zeznawał również A. B., spójnie z relacją świadka S. wskazując, że pracowała tam żona oskarżonego (k. 413-415).

Świadek S. opisał również hurtownię na T., w której kupował kwas siarkowy do produkcji amfetaminy oraz miejsce jej wytwarzania dla M. T. w okolicach domu jego rodziców w okolicach stacji PKP W.-W..

Przypomnieć należy, że świadek podczas eksperymentów procesowych wskazywał miejsca, o których zeznawał (m.in. k. 954-957 i 1710-1712), w tym wynajmowany przez oskarżonego lokal na osiedlu (...) w W., w którym D. B. został zatrzymany, czy okolice zamieszkania rodziców M. T. oraz garaż, w którym tenże miał przetwarzać amfetaminę ( k. 956).

Nie pamiętając szczegółowych dat, a jedynie przybliżone okresy, świadek S. wiązał z poszczególnymi zdarzeniami okoliczności nadające im charakter pewnej odrębności, jak towarzyszący wytwarzaniu amfetaminy motyw policjanta na motorze, który pojawił się w pobliżu, czy rozrzucone w garażu wyposażenie zlikwidowanego sklepu, „bodajże monopolowego” (k. 1978), co pozostaje w koherencji z faktem, iż M. T. – jak sam wyjaśnił - w istocie prowadził wcześniej sklep.

Świadek rozpoznał też podczas okazani wizerunki osób, do których odniosły się jego depozycje, natomiast odnośnie znajomości z oskarżonym opisał jej początek, koligacje poprzez partnerkę będącą siostrą żony oskarżonego, nawiązanie i przebieg współpracy przestępczej, opisując zakup narkotyków od D. B., w tym częściowo dostarczanej za pośrednictwem M. W. (pseudonim (...)). Nie jest przy tym tak, jakoby świadek nie określił roli oskarżonego w związku z udziałem w zajściu M. W., skoro z jego relacji klarownie wynika, że nabywał kokainę od D. B., a w pewnym okresie, po wyjściu z aresztu M. W. ps. (...) ją czasami dostarczał, bo „ wspólnie z B. prowadził te interesy” (k. 1973). Podobnie proceder nabywania narkotyków od oskarżonego opisywali M. M. (1) i A. Z. (poprzednio M.), którzy wskazywali, że po pewnym czasie transakcje z oskarżonym B. odbywały się w ten sposób, że narkotyki przekazywał im M. W., co pozostaje w koherencji z depozycjami świadka P. S. (2), wzmacniając ich wiarygodność.

W tym kontekście podkreślić należy, że świadek S. nie obciąża bynajmniej oskarżonego w sposób wskazujący na przerzucanie na niego odpowiedzialności za własne przestępcze działania, skoro przypisuje sobie nabycie środków zbywanych przez D. B., a nadto obciąża siebie licznymi – poza uczestniczeniem w obrocie narkotykami - przestępstwami, w tym pośredniczeniem w przekazywaniu fałszywych dokumentów dla cudzoziemców, posiadaniem bez zezwolenia broni palnej w postaci pistoletu TT i pośredniczeniem w sprzedaży broni maszynowej wraz z amunicją, wyłudzeniami kredytów i pożyczek na podstawione osoby tzw. „słupy”, czy ujawnieniem, że sam przetwarzał aminę i sprzedawał w postaci amfetaminy i to nie tylko oskarżonemu.

Należy wreszcie dostrzec, że świadek S. potwierdził swój udział w popełnieniu tych przestępstw, które w swoich wyjaśnieniach złożonych na etapie przygotowawczym przypisywał mu A. Z. (poprzednio M.).

Wbrew zatem oczekiwaniom obrońcy, nie sposób odmówić świadkowi wiary tylko z tej przyczyny, że nie potrafi zreferować konsekwentnie opisywanych zdarzeń z fotograficzną szczegółowością, zaś sugestie, jakoby z relacji tych wynikały jakiekolwiek wątpliwości co do osoby oskarżonego całkowicie abstrahują od treści depozycji świadka, które co do roli D. B. są stanowcze i bynajmniej nie noszące cech tendencyjności, ku której zresztą nie ujawniły się żadne racjonalnie uzasadnione powody. Świadek nie pozostawał z oskarżonym w stanie niezgody, a nawet łączyły ich prywatne relacje wynikające z powinowactwa (byli szwagrami), wspólne rodzinne przyjęcia i zażyłość. Świadek wykluczał również, aby nabywał od oskarżonego narkotyki w 2017 r., klarownie wskazując: „ Ja z D. B. współpracowałem do końca lipca 2016 roku” (k. 1973) i tłumacząc: „ w 2017 roku bardzo mało byłem na wolności, tylko około 2 miesięcy” (k. 1975). Również w wyjaśnieniach z dnia 17 stycznia 2019 r. wskazywał, że przebywał w areszcie śledczym od sierpnia 2016 r. do marca 2017 r. i od maja do grudnia 2017 r. (k. 433), a choć korzystając okresowo z wolności miał kontakt z oskarżonym, to nie oznacza, że kupował od niego wówczas narkotyki.

Dając zatem wiarę zeznaniom świadka P. S. (1), Sąd I instancji winien był adekwatnie do ich treści ustalić okres udziału oskarżonego w obrocie kokainą, który świadek opisywał i odpowiednio skrócić tenże, ograniczając jego trwanie do końca lipca 2016 r. Nieuwzględnienie tegoż w wyroku spowodowało błąd w ustaleniu faktycznym okresu popełnienia przestępstwa zarzucanego w punkcie II, co skutkować musiało korektą, której dokonał Sąd Apelacyjny w oparciu o oczywistą wymowę dowodów.

Ad. 2

Za nieskuteczną musi zostać uznana próba podważenia wiarygodności zeznań P. S. (1) odnośnie czynów zarzucanych oskarżonemu w punktach III i IV z tej przyczyny, że wskazywał w nich na „pośrednictwo” oskarżonego w wytwarzaniu amfetaminy dla M. T. nie tylko po raz pierwszy, ale też w dwóch kolejnych przypadkach - do tego wszak w istocie sprowadza się podniesiony w apelacji zarzut. Żadna bowiem, a zwłaszcza nie dająca się usunąć wątpliwość, nie wynika z przytoczenia takiego sposobu postępowania. Trzeba przypomnieć, że P. S. (1) był szwagrem, natomiast M. T. był znajomym oskarżonego, a zatem jego „pośrednictwo”, sprowadzające się de facto do nakłonienia świadka do wytworzenia narkotyku dla innej osoby jest zrozumiałe i w pełni współgra ze wskazaniami wiedzy, logiki i życiowego doświadczenia w sytuacji, gdy P. S. (1) każdorazowo uczynił to w ramach przysługi dla D. B., bez jakiejkolwiek korzyści materialnej, a przysługa ta polegała w rzeczy samej na popełnieniu ciężkiego przestępstwa. To, że P. S. (1) uległ po raz pierwszy namowom oskarżonego, aby nielegalnie przetworzył substancje niezbędne do produkcji narkotyku dedykowanego (...), nie oznacza po pierwsze, że powtórzyłby to bez jego wstawiennictwa, a po wtóre, że M. T. pominąłby oskarżonego, dzięki któremu wszedł w relację ze świadkiem i uzyskał nieodpłatnie jego pomoc w uzyskaniu amfetaminy. Sam świadek klarownie to wytłumaczył pochodzeniem „wody” (wodny związek aminy) od oskarżonego, zeznając: „ Po prostu wiedziałem, że to jest D. towar, dlatego go przerabiałem” (k. 2008).

Należy przy tym wyraźnie podkreślić w nawiązaniu do wywodów apelacji, że oskarżony kontaktował M. T. z P. S. (1), a nie odwrotnie, wszak to nie świadek S. potrzebował pomocy przy produkcji narkotyków. W przeciwnym razie świadek w istocie mógłby wykorzystać posiadany kontakt do M. T., ale M. T., chcąc skorzystać z powtórnej przysługi świadka na tożsamych zasadach, musiał odwołać się do jego relacji z oskarżonym i skorzystać z jego „pośrednictwa”, zwłaszcza, że czyny dzielił okres 2 lat. Tym samym z relacji świadka S. nie wyłania się żadna wątpliwość, a zwłaszcza taka, którą można by rozpatrywać na płaszczyźnie reguły in dubio pro reo.

Niezasadność zarzutu braku opinii fizykochemicznej co do substancji przetworzonych przez P. S. (1) skarżący sam wykazał, wskazując, że substancje te, jak i produkt końcowy nie zostały zabezpieczone. W takim wypadku dowód z opinii opartej na badaniu ich składu w oczywisty sposób nie da się przeprowadzić.

Nie oznacza to jednak niemożności poczynienia ustalenia co do charakteru produktu finalnego, skoro P. S. (1) miał praktykę w produkcji amfetaminy, wiedział jak ją otrzymywać, czynił to wielokrotnie i brak jest podstaw, aby tym razem kwestionować jego wiedzę co do tego co i w jakich ilościach wytworzył, w szczególności, że opis produkcji przytoczony przez świadka w pełni pokrywa się z procesem opisywanym przez biegłego, świadcząc – jak słusznie zauważył Sąd I instancji – o wysokim wyspecjalizowaniu świadka w tej dziedzinie. Wreszcie wskazania wiedzy, logiki i życiowego doświadczenia dyktują wniosek, że M. T. nie powróciłby do P. S. (1) w celu powtórnego wytworzenia amfetaminy, gdyby za pierwszym razem produkt nie spełniał jego oczekiwań.

Zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk musi być uznany za chybiony także z tej przyczyny, że obrońca zarzuca jednocześnie obrazę art. 7 kpk i art. 410 kpk, gdy tymczasem naruszenie zasady in dubio pro reo może mieć miejsce dopiero wówczas, gdy procedowanie zgodne z dyrektywą powołanych przepisów nie powala na usunięcie wątpliwości, które w takim wypadku muszą być rozstrzygane na korzyść oskarżonego. Niemniej w badanych realiach takie wątpliwości w obiektywnym oglądzie nie miały miejsca, zaś sam skarżący motywując zarzuty zdaje się przeczyć stawianym w nich tezom, skoro na stronie 8 apelacji wskazuje, że „ Sąd Okręgowy przeprowadził postępowanie w sposób pełny i kompletny (pomijając wnioskowane dowody – patrz petitum, a następnie poddał zebrane dowody ocenie spełniającej rygory art. 7 kpk”.

Ad. 3 i Ad. 4

Oparcie ustaleń faktycznych na dostępnym materialne dowodowym nie oznacza bynajmniej ich oparcia wyłącznie na części materiału dowodowego, skoro ten zasadniczo pochodził od osobowych źródeł dowodowych, a co za tym idzie nie dysponując dowodami rzeczowymi nie sposób było je przeprowadzić i poddać ocenie. Nie jest przy tym tak, że na sprawstwo oskarżonego D. B. wskazywały wyłącznie depozycje świadka P. S. (1), o czym dalej, niemniej ich walorów dowodowych nie można deprecjonować, jak chce skarżący, ze względu na brak „stosownych zapisków” i odtwarzanie zdarzeń w oparciu o ślady pamięciowe.

Trzeba zatem podkreślić, że działalność przestępcza ze swojej istoty, jako sprzeczna z prawem, nie podlega ewidencjonowaniu, księgowaniu, czy jakiejkolwiek formie dokumentowania, które mogłoby narażać ją na dekonspirację, na co racjonalnie wskazywał świadek S. ( „w tej branży nikt rozsądny nie prowadzi zapisków, tzn. niektórzy prowadzą, ale ja nie prowadziłem” – k. 1973).

Ponadto o wartości zeznań co do zasady decyduje m.in. ich spontaniczność, z którą wszelkie korzystanie podczas przesłuchania z notatek ewidentnie koliduje. Świadek S. złożył tymczasem oparte na śladach pamięciowych depozycje procesowe, klarownie odróżniając fakty zapamiętane od tych, których co do których nie miał pewności, a fakt obciąża ich treścią również siebie, zarówno udziałem w obrocie narkotykami i ich wytwarzaniem, jak i pośredniczeniem w przekazywaniu fałszywych dokumentów dla cudzoziemców, posiadaniem bez zezwolenia broni palnej w postaci pistoletu TT i pośredniczeniem w sprzedaży broni maszynowej wraz z amunicją, wyłudzeniami kredytów i pożyczek na podstawione osoby tzw. „słupy”, przeczy tezie autora apelacji, jakoby jego relacje motywowane były chęcią uniknięcia odpowiedzialności za zbrodnie w ramach art. 60 kk.

Trzeba natomiast zaznaczyć, że obligatoryjne nadzwyczajne złagodzenie kary w oparciu o przywołany przepis może mieć miejsce wyłącznie w stosunku do sprawcy demonstrującego pełną lojalność procesową, co oznacza, że kłamstwo w depozycjach procesowych, również w odniesieniu do relacjonowanej działalności oskarżonego D. B., mogłoby przekreślić możliwość skorzystania z tego dobrodziejstwa, czego świadek był świadom.

Nie jest natomiast prawdą, że Sąd I instancji nie dał wiary zeznaniom świadka M. M. (1), skoro posłużyły one do pozytywnej weryfikacji prawdomówności P. S. (1) (vide str. 43/44 uzasadnienia zaskarżonego wyroku). Sąd meriti dał też wiarę relacjom A. Z. (poprzednio M.) złożonym w toku postępowania przygotowawczego, które z relacjami P. S. (1) również korespondowały. Natomiast zeznań świadka M. W. Sąd I instancji w ogóle nie oceniał, bo świadek skorzystał z prawa do odmowy zeznań. Tym samym już wstępna teza zarzutu sformułowanego w punkcie IVb apelacji jest z gruntu chybiona.

Relacje świadków M. M. (1), A. Z., ale również A. B. i P. K. posłużyły do weryfikacji zeznań świadka S. co do faktu związku oskarżonego z obrotem narkotykami, i choć nie relacjonowali oni zdarzeń objętych zarzutami w sprawie niniejszej, to z ich relacji jednoznacznie wynikało, że D. B. był ściśle powiązany z procederem nielegalnego obrotu różnego rodzaju narkotykami.

I tak depozycje A. B. potwierdzają, że D. B. zajmował się produkcją amfetaminy, a od oskarżonego wiedział, że ma on swoich ludzi, którzy dla niego produkują amfetaminę, co koresponduje z wyjaśnieniami A. Z. złożonymi w postępowaniu przygotowawczym, jak i z depozycjami P. S. (1), który potwierdzał, że również sam produkował amfetaminę dla oskarżonego. Świadek B. tak samo, jak P. S. (1) opisywał sposób kontaktowania się z oskarżonym przy cmentarzu bródnowskim, gdzie pracowała żona D. B. oraz zeznał, że oskarżony dostarczył mu BMK do produkcji aminy, z którą świadek został zatrzymany (k. 413-415), a w konsekwencji prawomocnie skazany za przestępstwo wytwarzania amfetaminy dla oskarżonego na przełomie 2016/2017 r.

Z kolei wyjaśnienia P. K. potwierdzają pierwotne wyjaśnienia A. Z., które ten później próbował zdezawuować, że D. B. dostarczał Z. heroinę („ w okresie 2014-2015 wszędzie jeździłem z A. i F.. Ja stąd wiem, ze A. brał heroinę od swojego wujka D. B.. Byłem tego świadkiem w dwóch przypadkach, gdy A. brał od D. heroinę w ilościach po około 1 kg każdorazowo” - k. 324 verte) oraz, że P. S. (2) dostarczał amfetaminę jego bratu („ F. M. kupował amfetaminę od P. ps. (...) – k. 324 verte), po której odbiór świadek jeździł z nim do O. około 8 razy, a którą czasami przekazywał brat (...).

Współpracę w handlu narkotykami pomiędzy A. Z. (M.) a oskarżonym D. B. tak samo opisywał M. M. (1), który przyznawał, że sam nabywał od oskarżonego narkotyki.

Trzeba również podkreślić, czego skarżący zdaje się nie dostrzegać, że świadek P. S. (1) został zatrzymany na podstawie wyjaśnień świadka A. Z. (wówczas M.) i finalnie przyznał się do czynów, którymi został obciążony w tych wyjaśnieniach, potwierdzając tym samym ich zgodność z prawdą.

Pierwotne wyjaśnienia A. Z. (M.) obciążające różne osoby zostały przyznane nie tylko przez P. S. (2), ale również przez P. K. i A. B., co świadczy, że odpowiadały prawdzie. Natomiast ich późniejsza, diametralna zmiana nie dezawuuje rzeczowości i szczegółowości relacji złożonych w dniu 2 czerwca 2017 r., którą dostrzeżono również w specjalistycznej opinii psychologicznej, wskazującej na postawę obronną świadka podczas kolejnych przesłuchań, w szczególności przed Sądem I instancji podczas rozprawy w dniu 27 lipca 2020 r. Uczestniczący w tej czynności biegły psycholog opiniował, że postawa świadka Z. ewoluowała w kierunku odwetu na wymiarze sprawiedliwości za odebranie statusu „60-tki”, przyjmując charakter obronny i destruktywnie wpływając na zeznania (k. 1835 i nast.).

Suma zaś tych okoliczności prowadzi do wniosku, że depozycje A. Z. złożone w postępowaniu przygotowawczym słusznie Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne, odmawiając wiary ich zmienionej w późniejszej fazie postępowania wersji.

Z relacją P. S. (1) w zakresie okoliczności obocznych koresponduje także ten fragment relacji M. T., w którym potwierdził on, że miał w garażu magazyn sklepowy. Zeznając w tym zakresie świadek P. S. (1) uwiarygodnił swój tam pobyt w związku z wytwarzaniem amfetaminy, wszak w innym wypadku nie miałby wiedzy o tym, co znajdowało się w garażu M. T.. Jakkolwiek zatem świadek T., który negował własne sprawstwo w toczącym się przeciwko niemu odrębnym postępowaniu, zaprzeczał, aby S. wytwarzał dla niego amfetaminę, w tym za namową oskarżonego, to jednocześnie twierdził, że widział go zaledwie 3 razy przy okazji spotkań z oskarżonym, nie mieli żadnych zatargów, a co za tym idzie sam wykazał brak jakichkolwiek motywów, dla których świadek S. miałby go pomawiać wbrew zaistniałym faktom.

Reasumując, nie można podzielić stanowiska obrońcy, jakoby zeznania P. S. (1) nie znalazły potwierdzenia w innych dowodach, skoro analiza stanu dowodowego sprawy tezę tę obala.

O ile natomiast świadek S. obciążając D. B., obciążał również siebie, nie przerzucając bynajmniej na niego własnej odpowiedzialności, to oskarżony nie przyznając się do czynów, prezentował własną wersję obronną, której niewiarygodność Sąd I instancji należycie wykazał.

W odniesieniu do argumentacji zawartej w uzasadnieniu apelacji wskazać natomiast trzeba, że fakt nie przedstawienia P. S. (1) zarzutów adekwatnych do tych stawianych oskarżonemu w żadnym razie nie może być utożsamiany z przymuszeniem świadka do złożenia zeznań poprzez uniemożliwienie mu odmowy ich złożenia, skoro nawet w takiej sytuacji świadek nadal mógł w trybie art. 183 § 1 kpk uchylić się od odpowiedzi w kwestiach dotyczących oskarżonego, jeśli ta narażałaby świadka na odpowiedzialność za przestępstwo. Świadek jednak nie tylko nie skorzystał z takiej możliwości, ale w swoich depozycjach dobrowolnie obciążył również siebie, stanowczo deklarując na rozprawie, że nie skorzystałby z prawa do odmowy złożenia zeznań nawet, gdyby miał taką sposobność (k. 1972), dając tym wyraz dobrowolności składanych depozycji, na których samodzielność świadek jednoznacznie wskazywał, kategorycznie zaprzeczając sugestiom obrony, jakoby funkcjonariusze Policji wywierali na ich treść jakikolwiek wpływ.

Bezspornym jest natomiast, że skruszony przestępca nie jest świadkiem o krystalicznym charakterze, czego P. S. (1) bynajmniej nie krył, przyznając swój udział w przestępstwach o wysokim ciężarze gatunkowym, jak też instrumentalność swoich postaw, w tym symulowanie choroby psychicznej w celu uniknięcia odpowiedzialności. Niemniej dla oceny jego depozycji istotnym pozostaje, że kiedy już zdecydował się przekazać organom ścigania, a następnie Sądowi swoją wiedzę o różnych przestępstwach i ich sprawcach, to konsekwentnie wytrwał w tym postanowieniu, stanowczo relacjonując zapamiętane okoliczności i nie przerzucając własnych win na inne osoby, jak też nie odciążając siebie, ale przypisując sobie wydatną aktywność przestępczą. Nie sposób przy tym dezawuować wartości depozycji świadka z tej przyczyny, że czynił tak, licząc na łagodne potraktowanie, bo po pierwsze na takim m.in. mechanizmie zasadza się instytucja nadzwyczajnego złagodzenia kary, a po drugie nawet taka postawa nie daje gwarancji oczekiwanego profitu, niemniej zawsze warunkuje tenże prawdomównością.

Nie jest natomiast prawdą, jakoby Sąd I instancji miał się oprzeć w wyrokowaniu wyłącznie na zeznaniach świadka S. złożonych w postępowaniu przygotowawczym, skoro świadek został przesłuchany na rozprawie głównej, a złożone wówczas przez niego konsekwentne zeznania zostały poddane przez Sąd meriti wszechstronnej ocenie, której wyniku skarżący nie zdołał podważyć.

Należy również podkreślić, że dowodów nie liczy się, lecz waży, a co za tym idzie w orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż w sytuacji, gdy Sąd dysponował szczegółowymi zeznaniami świadka, to nie stanowi wystarczającej podstawy do podważenia dokonanej w sprawie oceny okoliczność, że był to jedyny dowód na potwierdzenie, że oskarżony popełnił przestępstwo (vide: wyrok NSA z 26 maja 2020 r., II OSK 2668/19, LEX nr 3025435). Niemniej w badanej sprawie, zeznania świadka S. znalazły potwierdzenie również w innych dowodach, tworząc wraz z nimi logiczny obraz przestępczej działalności oskarżonego związanej z obrotem i wytwarzaniem narkotyków.

Podniesione w uzasadnieniu apelacji zastrzeżenia dotyczące bezzasadności zatrzymania oskarżonego w postępowaniu przygotowawczym w dniu 28 maja 2019 r. mogły być przedmiotem zażalenia na tę czynność, ale na ocenę zaskarżonego wyroku pozostają bez wpływu. Natomiast to, że prokurator zwlekał - w ocenie skarżącego – ze skierowaniem skargi przeciwko oskarżonemu, choć mogło wpłynąć na stan śladów pamięciowych świadka podczas rozprawy, nie podważa oceny sądu i racjonalności wniosku, że z biegiem czasu świadek miał prawo pewnych szczegółów nie pamiętać.

Zarzut nienależytej analizy materiału poprzez pominięcie okoliczności świadczących o niewinności oskarżonego, której skutkiem było oddalenie wniosków z 17 maja 2021 r., został sformułowany w sposób na tyle nieprzejrzysty, że trudno uchwycić jego istotę. Niemniej skarżący bezspornie nie wskazał żadnej konkretnej okoliczności nieuwzględnionej przez Sąd I instancji, a świadczącej o niewinności oskarżonego, podczas, gdy Sąd ten wskazał dowody świadczące o winie D. B..

Co zaś się tyczy oddalenia wniosków dowodowych obrony, ich powody zostały należycie uzasadnione, a skarżący nie tylko nie wykazał, aby nastąpiło to z obrazą art. 170 kpk, ale nawet nie sformułował takiego zarzutu, a zwłaszcza nie wskazał, który z oddalonych dowodów, mógł – wbrew stanowisku wyrażonemu w postanowieniu oddalającym wniosek o jego przeprowadzenie – mieć znaczący wpływ na treść rozstrzygnięcia, co finalnie nie stwarza możliwości do bardziej szczegółowego odniesienia się do zasygnalizowanej zaledwie kwestii.

W zakresie zaś wniosków dowodowych zawartych w apelacji, Sąd Apelacyjny wypowiedział się w postanowieniu wydanym w toku postępowania odwoławczego.

Ad. 5

Chybiony jest zarzut obrazy art. 424 § 1 pkt 1 kpk, skoro uzasadnienie zaskarżonego wyroku zawiera zarówno wskazanie, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, jak i wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku, a rozbudowana konstrukcja motywacji znacząco wykracza poza ramy zwięzłości.

Ewentualna sprzeczność przyjętych wersji mogłaby być podważana w ramach zarzutu błędnych ustaleń faktycznych, który jednak nie został w apelacji sformułowany. Skarżący, stawiając tezę o sprzeczności wersji przyjętych w wyroku i jego uzasadnieniu, jako nie mogących stanowić o winie, nie skonkretyzował tych sprzeczności, poza jedną, dotyczącą końca czasookresu współpracy P. S. (1) z oskarżonym, który świadek datował na koniec lipca 2016 r., a pomimo przyznania jego zeznaniom waloru wiarygodności, przypisując oskarżonemu II (drugi) z zarzucanych czynów, w wyroku przyjęto tę datę na dzień 20 czerwca 2017 r.

W tym zakresie oczywista wymowa wiarygodnego dowodu przekładała się na błędne ustalenie w zaskarżonym wyroku powyższego faktu według aktu oskarżenia, zamiast według treści zeznań świadka S., który stanowczo twierdził, że już w sierpniu 2016 r. został pozbawiony wolności i zaprzestał współpracy z oskarżonym, co skutkowało zmianą zawartą w punkcie 2 (drugim) wyroku Sądu Apelacyjnego (po sprostowaniu) poprzez przyjęcie, że okres uczestniczenia oskarżonego w obrocie narkotykami z udziałem świadka S. zakończył się z dniem 1 sierpnia 2016 r.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego D. B. od popełnienia zarzucanych mu czynów, ewentualnie o przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest niezasadny wobec niezasadności zarzutów podniesionych w apelacji i niestwierdzenia z urzędu innych podstaw odwoławczych, o jakich mowa w art. 440 kpk lub art. 439 § 1 kpk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

1. Niezasadne przyjęcie w zaskarżonym wyroku, że zachowania zarzucane oskarżonemu w punkcie I i II jego wstępnej części stanowią dwa odrębne czyny w sytuacji, gdy okoliczności ustalonych w ich ramach zachowań oskarżonego, stanowiły podstawę do przyjęcia, że wszystkie zostały podjęte w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i stanowią jeden czyn ciągły, wyczerpujący znamiona przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i w zw. z art. 4 § 1 kk w stanie prawnym przed zmianą wprowadzoną z dniem 24 czerwca 2020 r. ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. poz. 1086).

2. Zmiana ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii po wydaniu zaskarżonego wyroku poprzez zaostrzenie sankcji przewidzianej za przestępstwo z art. 53 ust. 2 tej ustawy.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Ad. 1

Brak jest racjonalnej podstawy do wyodrębniania jako dwóch oddzielnych przestępstw zachowań sprawcy polegających na regularnym udziale wspólnie z inną osobą (tu P. S. (1), a okresowo również M. W.) w obrocie kokainą w częściowo pokrywających się okresach – w wyroku przyjęto czyn pierwszy od przełomu lipca i sierpnia 2009 r. do co najmniej końca 2010 r. oraz czyn drugi od przełomu lipca i sierpnia 2009 r. co 20 czerwca 2017 r., gdy jedyną dającą się zidentyfikować zmienną w ramach tegoż obrotu były różne ilości środka odurzającego, którym obracano, wszak w ramach pierwszego z czynów chodziło o porcje półkilogramowe, a w ramach drugiego 50-100 gramowe.

Tego rodzaju okoliczność, zwłaszcza uwzględniając równoległość tych transakcji, w żadnym razie nie świadczy o odrębności zamiaru, który wszak towarzyszył oskarżonemu od początku współpracy z P. S. (1), był motywowany chęcią osiągnięcia korzyści majątkowej i regularnie realizowany poprzez powtarzalne w krótkich odstępach czasu, odpłatne dostarczanie mu kokainy wbrew przepisom ustawy, w celu dalszej odsprzedaży. Na tym wszak polegały opisywane przez świadka „interesy” pomiędzy D. B. i P. S. (1), które uzgodnili po tym, gdy świadek opuścił areszt śledczy, a oskarżony zakończył odbywanie kary (wcześniej wspólnie przebywali w Areszcie Śledczym W.-B.).

Nawiązanie współpracy w obrocie narkotykami pomiędzy oskarżonym a P. S. (1) stanowiło długodystansowy projekt mający stanowić źródło stałego dochodu, kontynuowany przez kolejne lata, w ramach którego trudno byłoby wyodrębnić inny zamysł przy zbywaniu w celu dalszej odsprzedaży porcji narkotyku półkilogramowych, niż przy zbywaniu porcji tegoż o niższej gramaturze, co przyjętą w akcie oskarżenia, a następnie powieloną w zaskarżonym wyroku konstrukcję prawną dwóch odrębnych przestępstw czyni całkowicie niezrozumiałą, a w rzeczy samej wadliwą.

Zachowania przypisane D. B. w punkcie I akapit pierwszy i drugi, należało przyjąć i zakwalifikować jako jeden czyn, objęty tym samym zamiarem i realizowany w krótkich odstępach czasu, przy czym popełniony w okresie od bliżej nieustalonego dnia na przełomie lipca i sierpnia 2009 r. – najdalej do 1 sierpnia 2016 r. - z wyłączeniem okresów wskazanych w wyroku - wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w tym od 22 lipca 2015 r. z M. W. pseudonim (...), wyczerpujący znamiona przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i w zw. z art. 4 § 1 kk w stanie prawnym przed zmianą wprowadzoną z dniem 24 czerwca 2020 r. ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. poz. 1086).

Sąd Apelacyjny podziela przy tym stanowisko wyrażone w orzecznictwie Sądu Najwyższego w odniesieniu do instytucji czynu ciągłego, że dla przyjęcia wielu zachowań sprawcy za jeden czyn zabroniony niezbędne jest ustalenie podjęcia pierwszego już zachowania z zamiarem realizacji pozostałych, nawet potencjalnych i w tej dacie bliżej niesprecyzowanych (postanowienie SN z dnia 14 maja 2020 r., II KK 98/20, LEX 3275722), uznając, że ustalony w niniejszej sprawie stan faktyczny daje asumpt do takiej kwalifikacji zachowań oskarżonego objętych zarzutami z punktów I i II wstępnej części wyroku. „Interesy” narkotykowe pomiędzy oskarżonym a świadkiem polegały bowiem na z góry przyjętym i konsekwentnie realizowanym w praktyce zamiarze utworzenia ogniwa łańcucha obrotu środkiem odurzającym, przy ustalonym zbywcy i nabywcy, rodzaju towaru, zapewnionej powtarzalności dostaw i uzgodnionych sposobach ich realizacji. Taki stan rzeczy upodabnia przyjęty model działania do funkcjonowania działalności gospodarczej o określonym profilu, obliczonej na zysk, która polega na dostarczaniu danemu podmiotowi towaru lub usługi, stanowiącej warunek jego z kolei funkcjonowania w danej branży, tyle, że tu odbywa się to wbrew przepisom ustawy, stanowiąc czyn zabroniony. Współpraca oskarżonego ze świadkiem S. w tego rodzaju uwarunkowaniach wpisuje się w konstrukcję czynu objętego z góry powziętym zamiarem od początku jej trwania, od pierwszego zachowania z zamiarem realizacji pozostałych, choć w tamtej dacie sprecyzowanych co to stron transakcji, przedmiotu i celu, a niesprecyzowanych co do konkretnych dat i wielkości.

Takie ustalenia poczynił w istocie Sąd I instancji wskazując, że po zakończeniu przez oskarżonego D. B. odbywania kary pozbawienia wolności jego ponowne spotkanie z P. S. (1) nastąpiło „celem odnowienia znajomości i rozpoczęcia działalności związanej z handlem narkotykami

Uwzględniając zatem okoliczności wynikające z uznanych za wiarygodne zeznań świadka S., uprawnione było przyjęcie w odniesieniu do czynów zarzucanych w punktach I i II konstrukcji czynu ciągłego.

Powyższa zmiana jawi się korzystną dla oskarżonego, prowadząc do przypisania jemu jednego przestępstwa w miejsce dwóch odrębnych przestępstw, przy jednoczesnym skróceniu inkryminowanego okresu (adekwatnie do oczywistej wymowy dowodów uznanych za wiarygodne), w konsekwencji skutkując orzeczeniem jednej kary za zachowania objęte dwoma zarzutami (I i II) zamiast dwóch kar jednostkowych, przy niezmienionych granicach sankcji (tożsama przewidziana jest za II-gi z zarzucanych czynów), skoro przyjęto w myśl art. 4 § 1 kk stan prawny obowiązujący przed dodaniem do Kodeksu karnego z dniem 24 czerwca 2024 r. przepisu art. 57b kk, który podwyższa granice wymiaru kary w przypadku skazania za czyn ciągły, stanowiąc, że w takim wypadku "sąd wymierza karę przewidzianą za przypisane sprawcy przestępstwo w wysokości powyżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia do podwójnej wysokości górnej granicy ustawowego zagrożenia”.

Należy przy tym zaznaczyć, że w razie zmiany ustawy w trakcie realizacji czynu ciągłego w sytuacji, gdy pierwsze zachowanie objęte tym czynem popełnione zostało w trakcie obowiązywania ustawy starej, a ostatnie zachowanie popełnione zostało po zmianie ustawy, należy uznać, że cały czyn ciągły popełniony został pod rządami ustawy nowej, co w ustalonym stanie faktycznym oznaczało konieczność przyjęcia stanu prawnego jak wyżej.

Ad. 2

Mając na uwadze, że po wydaniu wyroku Sądu I instancji nastąpiła nowelizacja ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii, na mocy której z dniem 1 października 2023 r. (Dz.U. 2022.2600 art. 16) podwyższono górną granicę wymiaru kary pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 56 ust. 2 powołanej ustawy wprowadzając sankcję od 3 do 20 lat pozbawienia wolności (w dotychczasowym brzmieniu przestępstwo to zagrożone było karą pozbawienia wolności od lat 3, a górna granica kary limitowana była wymiarem lat 15), należało zgodnie z regułą art. 4 § 1 kk, przepis art. 56 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w dawnym brzmieniu, jako względniejszy, wskazać w podstawie skazania i wymiaru kary za czyny z punktu III i IV zarzutów.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

W zakresie nieobjętym zmianą.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn wyżej wskazanych, w tym wobec niezasadności zarzutów apelacji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

1.  przyjęto, że zachowania zarzucane oskarżonemu w punkcie I i II wstępnej części wyroku a przypisane w punkcie I akapit pierwszy i drugi zostały podjęte w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i stanowią jeden czyn popełniony w okresie od bliżej nieustalonego dnia na przełomie lipca i sierpnia 2009 r. do 1 sierpnia 2016 r., z wyłączeniem okresów wskazanych w wyroku, wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, w tym od 22 lipca 2015 r. z M. W. pseudonim (...), wyczerpując znamiona przestępstwa z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 12 § 1 kk i w zw. z art. 4 § 1 kk w stanie prawnym przed zmianą wprowadzoną z dniem 24 czerwca 2020 r. ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 (Dz.U. poz. 1086) i powyższe przepisy przyjęto za podstawę skazania, a za podstawę wymiaru kary art. 56 ust. 3 w stanie prawnym jak wyżej oraz wymierzono oskarżonemu za tak przypisany czyn karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednaj stawki na kwotę 200 (dwustu) złotych;

2.  za podstawę wymiaru kary za czyny z punktu III i IV zakwalifikowane jako przestępstwa z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 53 ust 1 i 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii przyjęto art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 4 § 1 kk w stanie prawnym przed zmianą wprowadzoną z dniem 1 października 2023 r. (Dz.U. 2022.2600 art. 16) i obniżono wysokość stawek dziennych grzywny orzeczonej za każde z tych przestępstw do kwoty 200 (dwustu) złotych;

3.  uchylono zawarte w punkcie II (drugim) i III (trzecim) orzeczenia o karze łącznej i zaliczeniu na jej poczet okresu rzeczywistego pozbawienia wolności oraz orzeczenia o karach jednostkowych orzeczonych za zachowania zarzucane oskarżonemu w punkcie I i II wstępnej części wyroku a przypisane w punkcie I akapit pierwszy i drugi;

4.  zmieniono orzeczenie zawarte w punkcie IV (czwartym) zaskarżonego wyroku przyjmując, iż nawiązki orzeczono za każde z trzech przypisanych przestępstw;

5.  przyjęto, że orzeczenie zawarte w punkcie V (piątym) odnosi się do czynu z art. 56 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 kk i zw. z art. 12 § 1 kk;

6.  na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 i 2 kk łączy orzeczone oskarżonemu kary pozbawienia oraz łączy orzeczone oskarżonemu kary grzywien i orzeka łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 6 (sześciu) lat i łączną karę grzywny w wymiarze 220 (dwustu dwudziestu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 (dwustu) złotych;

7.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 28 maja 2019 r. do dnia 13 maja 2021 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Ad. 1 – przyjęto w ramach dwóch zarzucanych i przypisanych w zaskarżonym wyroku czynów jedno przestępstwo z przyczyn wskazanych wyżej (część 4, Ad. 1).

Mając natomiast na uwadze skazanie za jeden czyn, a nadto w okresie czasu, choć znacznym, bo wieloletnim, to jednak skróconym względem pierwotnie przypisanego, Sąd Apelacyjny, orzekając karę w ramach przewidzianej za przestępstwo z art. 56 ust. 3 sankcji (zagrożenie karą grzywny i karą pozbawienia wolności od lat 3) wymierzył oskarżonemu za tak przypisany czyn karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz 150 stawek dziennych grzywny ustalając wysokość jednaj stawki na kwotę 200 (dwustu) złotych. Przy wymiarze kary uwzględniono okoliczności prawidłowo ustalone przez Sąd I instancji, w tym długotrwałość przestępczego procederu rozciągniętego na przestrzeni 7 lat, rodzaj stanowiącego przedmiot obrotu środka odurzającego w postaci kokainy, będącej narkotykiem tzw. „twardym” o stosunkowo silnym działaniu odurzającym i uzależniającym oraz uczynienie sobie z udziału w obrocie kokainą źródła stałego dochodu, a także zaplanowany i zorganizowany sposób działania rzutujący na wysoki stopień zawinienia. Jednocześnie Sąd Apelacyjny miał na uwadze, że przedmiotem osądu na płaszczyźnie czynu z art. 56 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest uczestniczenie w obrocie narkotykiem jednego rodzaju oraz odpłatne dostarczanie go jednej tylko osobie, co wpłynęło na miarkowanie kary, podobnie, jak niekaralność oskarżonego w czasie wyrokowania, stanowiąca okoliczność korzystną dla sprawcy.

Orzekając karę grzywny Sąd Apelacyjny z jednej strony miał na uwadze konieczność przekonania sprawcy o nieopłacalności przestępstwa, z którego uczynił on sobie źródło stałego dochodu, co nakazywało ukształtować ją na poziomie dolegliwości odczuwalnej dla oskarżonego, z drugiej zaś strony uwzględnić należało zarówno rozmiar kary pozbawienia wolności, jak i innych obciążeń finansowych orzeczonych zaskarżonym wyrokiem, co z kolei przemawiało za miarkowaniem tej kary.

Sąd uznał przy tym, że stawka dzienna grzywny winna zostać ustalona na poziomie 200 złotych, co przy możliwościach zarobkowych oskarżonego (zwłaszcza wobec perspektywy odbycia wieloletniej kary pozbawienia wolności) jest wartością i tak dość wysoką, uwzględniając zwłaszcza ekonomiczne stosunki społeczne, gdzie – według GUS - średnie wynagrodzenie w I kwartale 2024 r. w Polsce wyniosło 8174,38 zł brutto, a minimalne 4242 zł brutto, ale przy istotnym w ostatnich latach wzroście kosztów utrzymania.

Ad. 2 – Konsekwentnie obniżono również wysokość stawki dziennej grzywien orzeczonych w zaskarżonym wyroku za czyny z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 53 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii w stanie prawnym obowiązującym przed zmianą wprowadzoną po wydaniu zaskarżonego wyroku z dniem 1 października 2023 r., albowiem brak jest uzasadnienia dla różnicowania wysokości stawek dziennych w sytuacji, gdy w jednym postępowaniu Sąd orzeka grzywny ze poszczególne przestępstwa, a następnie orzeka karę łączną grzywny. Wysokość stawki zgodnie z art. 33 § 3 kk winna uwzględniać dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe, które odnosić należy do daty orzekania, co nieracjonalnym czyniłoby ustalanie wysokości stawki w jednym czasie na różnych poziomach ekonomicznych.

Ad. 3, 4, 5 – orzeczenia stanowiące następstwo zmian orzeczonych w punkcie I.2 i I.3 wyroku Sądu Odwoławczego.

Ad. 6 – będąc zobligowanym w następstwie dokonanych zmian zaskarżonego wyroku do orzeczenia na nowo kary łącznej, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 85 § 1 kk i art. 86 § 1 i 2 kk połączył orzeczone oskarżonemu kary pozbawienia oraz połączył orzeczone oskarżonemu kary grzywien. Orzekając łączną karę pozbawienia wolności w wymiarze 6 (sześciu) lat i łączną karę grzywny w wymiarze 220 (dwustu dwudziestu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 200 (dwustu) złotych, Sąd Apelacyjny, stosując – podobnie, jak Sąd I instancji - regułę asperacji, miał na uwadze z jednej strony bliskość przedmiotowo-podmiotową poszczególnych czynów, skoro wszystkie dotyczyły narkotyków i były realizowane w częściowo tożsamym kręgu osób, z drugiej zaś fakt, że jeden z czynów polegał na udziale w obrocie kokainą a dwa pozostałe na podżeganiu do wytworzenia amfetaminy (znamiona podżegania Sąd I instancji należycie wykazał i uzasadnił ocenę prawną w tym zakresie, trafnie wskazując, że dla przyjęcia tej formy zjawiskowej przestępstwa nie jest bynajmniej wymagana żadna szczególna forma presji i może ono przyjąć również postać prośby, a powielanie tej motywacji jest zbędne – vide str. 54-55 uzasadnienia). Jednocześnie, pomimo, że wszystkie trzy przestępstwa zostały popełnione w tych samych ramach czasowych, w jakich przypisano oskarżonemu udział w obrocie kokainą, to jednak przestępstwa nakłaniania innej osoby do wytworzenia amfetaminy dzielił okres około 2 lat. Dlatego orzekając karę łączną pozbawienia wolności w granicach od 4 lat i 6 miesięcy do 12 lat i 10 miesięcy, zaś karę grzywny w granicach od 150 do 350 stawek dziennych, Sąd Apelacyjny ukształtował te kary, jak w punkcie II (drugim) wyroku, w znacznym stopniu dokonując ich częściowej absorpcji.

Należy w powyższym kontekście wskazać, że całokształt reakcji karnej, w tym zarówno kary jednostkowe, jak i kara łączna nie mogą być uznane za rażące swoją surowością w kontekście przedmiotowych i podmiotowych okoliczności składających się na poszczególne przestępstwa popełnione przez oskarżonego, które decydują o wysokiej społecznej szkodliwości każdego z czynów oraz takimż zawinieniu sprawcy, mającego pełną świadomość negatywnych skutków społecznych zjawiska narkomanii, które swoim przestępczym zachowaniem umacniał (kolportując kokainę i nakłaniając do produkcji amfetaminy), czerpiąc z tego (w zakresie czynu z art. 53 ust. 3 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii) korzyści i czyniąc stałym źródłem dochodu. Wbrew twierdzeniu obrońcy oskarżonego negatywna prognoza kryminologiczna nie jest przy tym warunkowana działaniem w warunkach recydywy, którego wszak oskarżonemu nie przypisano, ani nawet uprzednią karalnością, ale może wynikać z okoliczności samego czynu, co w tym wypadku jest uzasadnione długotrwałością i konsekwencją świadczącą o determinacji z jaką oskarżony naruszał przepisy ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Natomiast ocena zjawiska narkomanii, jako szczególnie szkodliwego społecznie, nie stanowi bynajmniej subiektywnej oceny Sądu I instancji, ale jest obiektywnym oglądem problemu społecznego, którego waga znajduje adekwatne odzwierciedlenie w zagrożeniu karnym czynów naruszających poszczególne normy zawarte w ustawie o przeciwdziałaniu narkomanii.

W zakresie kar orzeczonych za czyny zrzucane w punktach III i IV Sąd I instancji należycie i wszechstronnie ustalił i wziął pod uwagę istotne okoliczności zarówno obciążające, jak i łagodzące, nie pomijając zwłaszcza żadnej z tych ostatnich.

Ad. 7 – na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności należało zaliczyć oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w niniejszej sprawie od daty jego zatrzymania (28 maja 2019 r.) do dnia uchylenia tymczasowego aresztowania (13 maja 2021 r.).

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za instancję odwoławczą oraz opłatę za obie instancje w kwocie 9.400 złotych, stosownie do treści art. 636 § 1 kk oraz ustalając opłatę zgodnie z art. 6, art. 10 i art. 2 pkt 6 oraz art. 3 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U. 27, poz. 153; tekst jednolity z dnia 11 stycznia 2023 r., Dz.U. 2023, poz. 123).

Skarżący nie wykazał, aby oskarżony nie był w stanie uiścić należności ze względu na sytuację rodzinną i majątkową.

7.  PODPIS

Ewa Gregajtys Ewa Leszczyńska-Furtak Ewa Jethon

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

W całości

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☒

zmiana