Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 62/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Okręgowego w P., z dnia (...) r., sygn. akt (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

M. S. (1)

Dotychczasowa karalność skazanego oraz przebieg odbywania kary oraz brak postępów w zakresie resocjalizacji

Odpis aktu oskarżenia w sprawie o sygn. (...) Prok. Rej. P. – (...) w P.

Odpis nieprawomocnego wyroku Sądu Rejonowego P. M. w sprawie o sygn. (...) skazującego M. S. na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności

Aktualna opinia o skazanym z Zakładu Karnego w C. wraz z danymi o odbytych karach pozbawienia wolności

k. 91

k. 104-107

k. 141-147

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Dowody wymienione w pkt 2.1.1.

Wszystkie te dowody Sąd uznał za zasługujące na przymiot wiarygodności. Odpisy wyroku i aktu oskarżenia nie budzą wątpliwości co do ich autentyczności. Gdy idzie natomiast o opinię o skazanym sporządzoną przez administrację Zakładu Karnego w C., gdzie aktualnie przebywa M. S. Sąd również nie miał wątpliwości co do autentyczności tego dokumentu oraz jego wartości dowodowej. Zawarto w nim informacje na temat zachowania się skazanego w trakcie pobytu w jednostce penitencjarnej i Sąd Apelacyjny nie widzi podstaw by je kwestionować. Dokument ów został sporządzony zgodnie z przepisami oraz w granicach kompetencji osób go wystawiających i brak jest podstaw by twierdzić, że osoby te celowo, i to niezgodnie z prawdą, miałyby podawać w nim informacje dla skazanego niekorzystne tym bardziej, że informacja ta zawiera również informacje korzystne dla M. S.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Oczywiście całkowitą rację ma autor apelacji, że Sąd Okręgowy wskazując tak w rubrum wyroku w pkt I jak i kilkukrotnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż M. S. (1) został skazany wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w S. z dnia (...) r. wydanym w sprawie o sygn. (...) pomylił się. Jest bowiem po pierwsze faktem oczywistym – jest to fakt notoryjny nie wymagający dowodzenia – że nie ma w strukturze sądownictwa w P. Sądu Okręgowego w S. (jest jedynie Sąd Rejonowy w S.), a po drugie – gdyż wynika to wprost z dokumentacji ujawnionej w toku rozprawy (por. postanowienie wydane na rozprawie w dniu (...) r. – k. 26b) – wyrok łączny z dnia (...) r. w sprawie oznaczonej sygnaturą (...) w stosunku do M. S. (1) wydał Sąd Okręgowy w P..

Sąd Apelacyjny stoi jednak na stanowisku – wbrew wywodowi zawartemu w części motywacyjnej apelacji (k. 68v) – że ową niezgodność należy rozpatrywać nie w kategoriach błędu w ustaleniach faktycznych lecz jako oczywistą omyłkę pisarską będącą zapewne efektem nieuważnego zastosowania edytora tekstu programu komputerowego przy redakcji tak wpierw wyroku a następnie przy sporządzaniu jego pisemnego uzasadnienia. Zresztą już na stronie 3 uzasadnienia Sąd Okręgowy prawidłowo wskazał, iż wykorzystał jako dowody w sprawie m. in. akta Sądu Okręgowego w P. o sygn. (...) (por. k. 45). Samo więc powtórzenie tego błędu w uzasadnieniu nie może niejako per se stanowić o tym – jak chciałby tego obrońca – iż ów błąd należy oceniać w kategoriach błędu w ustaleniach faktycznych skoro w dalszej części uzasadnienia Sąd a quo już prawidłowo ów wyrok definiuje.

Podzielając zatem oczywiście stanowisko autora apelacji, iż Sąd Okręgowy błędnie wskazał, że M. S. został skazany wyrokiem łącznym Sądu Okręgowego w S. Sąd odwoławczy uznał, że nie jest to konsekwencją poczynionych przez tenże Sąd błędnych ustaleń faktycznych lecz efektem nieuwagi przy sporządzaniu tak samego wyroku jak i jego uzasadnienia i omyłkowego wskazania siedziby sądu, który wydał wyrok w sprawie o sygn. (...).

Wniosek

Odnośnie tego zarzutu skarżący nie sformułował wniosku końcowego apelacji a jedynie w uzasadnieniu apelacji wskazał, iż w jego ocenie wyrok winien ulec uchyleniu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wyrażony w uzasadnieniu apelacji wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku z całą pewnością nie zasługuje na uwzględnienie. Trudno doprawdy dociec jak błędne wskazanie Sądu, który wydał wyrok w stosunku do skazanego miałby wpływać na jego treść. To bowiem, że M. S. (1) został skazany na karę łączną 4 lat i 2 miesięcy pozbawienia wolności wyrokiem łącznym, który zapadł w dniu (...) r. jest oczywiste w świetle dołączonych do niniejszej sprawy akt Sądu Okręgowego w P. o sygn.. (...). Całkowicie niezrozumiały jawi się przy tym, a to w świetle treści art. 437 § 2 k.p.k. wniosek o wydanie orzeczenia o charakterze kasatoryjnym i to zwłaszcza wobec faktu, iż kara wymierzona tymże wyrokiem łącznym w ogóle nie podlegała łączeniu zaskarżonym wyrokiem czego autor apelacji w ogóle nie kwestionuje.

Lp.

Zarzut

2.

Niewspółmierność (surowość) wymierzonej skazanemu kary.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie Sąd Apelacyjny zastrzec pragnie, że ponieważ Sąd odwoławczy rozpoznaje sprawę w granicach zaskarżenia (art. 433 § 1 k.p.k.), tylko dla porządku wskazuje, iż w sprawie nie jest przedmiotem sporu ani sposób połączenia kar jednostkowych wymierzonych skazanemu, ani w której postaci (tj. z którego okresu obowiązywania) winny mieć zastosowanie w niniejszej sprawie przepisy dotyczące kary łącznej w związku z czym do kwestii tych nie będzie się odnosił.

Odnosząc się natomiast już do meritum wskazać należy, iż sformułowany przez obrońcę skazanego zarzut rażącej niewspółmierności kary nałożył na Sąd Apelacyjny obowiązek zbadania, czy Sąd Okręgowy w P., wymierzając skazanemu M. S. (1) karę łączną 4 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności nie przekroczył granic wynikających z treści art. 53 k.k. i art. 85a k.k.

Podniesiony zarzut odwołuje się zatem do kategorii ocen bowiem wymiar kary należy do kategorii ocen. Podkreślenia wymaga, że o rażącej niewspółmierności kary w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. nie można mówić w sytuacji, gdy sąd orzekający uwzględnił wszystkie okoliczności wiążące się z poszczególnymi ustawowymi dyrektywami wymiaru kary. O rażącej niewspółmierności kary nie można mówić w szczególności, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego ustawową zasadę wymiaru kary, nie zostały przekroczone, co podkreślał Sąd Najwyższy w swoim wyroku z dnia 8 lipca 1982 r. w sprawie o sygn. Rw 542/82 (OSNKW z 1982 r., z. 12, poz. 90). Ustawodawca wskazując w treści art. 438 pkt 4 k.p.k. niewspółmierność wymierzonej kary jako względną przyczynę odwoławczą, zaznacza jednocześnie, że niewspółmierność ta ma mieć charakter rażący, a więc duży, istotny, nie dający się zaakceptować. Dopiero wówczas dojść może do zmiany zaskarżonego wyroku w części dotyczącej wymiaru kary.

Rozważając zatem podniesiony w apelacji zarzut wymierzenia skazanemu kary rażąco niewspółmiernie łagodnej bądź surowej (w zależności od kierunku apelacji) należy podkreślić, że zarzut ów, jako należący do kategorii ocen, można zasadnie podnosić tylko wówczas, gdy kara – jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia – nie uwzględnia w sposób właściwy wszystkich istotnych okoliczności wiążących się z poszczególnymi dyrektywami i wskazówkami jej wymiaru, a inaczej mówiąc, gdy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiące ustawową (art. 53 k.k.) zasadę sądowego wymiaru kary, zostały przekroczone i orzeczona kara w odczuciu społecznym jest karą niesprawiedliwą.

„Niewspółmierność kary” jest pojęciem ocennym i żaden przepis kodeksu postępowania karnego nie określa ustawowych granic współmierności. Jedynymi ustawowymi wyznacznikami kary, których przekroczyć nie można, są przede wszystkim przepisy części szczególnej kodeksu karnego, a także przepisy części ogólnej kodeksu karnego określające zasady wymiaru kary.

Sąd Najwyższy poprzez swoje orzecznictwo starał się znaleźć „miarę” dla kryterium „współmierności”. Tak więc w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 listopada 1973 roku (sygn. akt III Kr 254/73, opublikowanym w OSNPG z 1974 r., z. 3-4) Sąd Najwyższy stwierdził, iż „rażąca niewspółmierność kary, o jakiej mowa w art. 387 pkt 4 k.p.k. (odpowiadający art. 438 pkt 4 obecnie obowiązującemu k.p.k. – przyp. S.A.) zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można by było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji rewizyjnej, w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 50 k.k. (obecnie art. 53 k.k. – przyp. S.A.) oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego”. Rażąca niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu (skazanemu) kary zachodzi wtedy, gdy suma zastosowanych kar i środków karnych za przypisane skazanemu przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celu kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, z jednoczesnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego. W treści art. 438 pkt 4 k.p.k. mowa jest o niewspółmierności rażącej, uznać zatem należy, że chodzi tu o dysproporcję znaczną, bijącą wręcz w oczy, a nie o ewentualne drobne różnice w ocenach sądu pierwszej i drugiej instancji. Nie może być zatem w ramach tej przyczyny odwoławczej dokonywana korekta w każdej sytuacji, w której sąd odwoławczy dochodzi do wniosku, że karę należałoby ukształtować nieco odmiennie, tj. że kara jest po prostu zbyt surowa lub zbyt łagodna. (Z. Gostyński (red.), J. Bratoszewski, L. Gardocki, S.M. Przyjemski, R.A. Stefański, S. Zabłocki, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom II, Dom Wydawniczy ABC, 1998.). Także Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 2 lutego 1995 r. w sprawie o sygn. akt II KRN 198/94 (OSNPK z 1995 r., z. 6, poz. 18) stwierdził, iż „na gruncie art. 387 pkt 4 [ob. 438 pkt 4] k.p.k. nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, tj. niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.”

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należało, iż zastosowana wobec skazanego przez Sąd Okręgowy całość represji karnej w pełni znajduje swoje odzwierciedlenie w ujawnionych okolicznościach przedmiotowych i podmiotowych w niniejszej sprawie a przedstawionych w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy, orzekając o karze łącznej, przy odpowiednim zastosowaniu art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. w brzmieniu obowiązującym aktualnie (zapewne Sądowi I instancji chodzi o brzmienie nadane ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami (...)19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem (...)19 [Dz. U. z 2020 r., poz. 1086] a przed zmianą wprowadzoną ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw [Dz. U. z 2022 r., poz. 2600]) w granicach od 4 lat i 1 miesiąca pozbawienia wolności – czyli powyżej najwyższej z wymierzonych skazanemu jednostkowych kar pozbawienia wolności, tj. kary 4 lat pozbawienia wolności orzeczonej wobec skazanego wyrokiem Sądu Okręgowego w P. w sprawie o sygn. (...) za przestępstwo z art. 280 § 2 k.k. w zb. z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 282 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. – do 5 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, co stanowi sumę kar jednostkowych wymierzonych wyrokami Sądu Okręgowego w P. w sprawie o sygn. (...) oraz Sądu Rejonowego P. (...) w P. w sprawie o sygn. (...), które spełniają warunki do objęcia ich karą łączną w ramach wyroku łącznego (vide: punkt 1 zaskarżonego wyroku), wymierzył skazanemu karę łączną pozbawienia wolności w wymiarze 4 lat i 4 miesięcy, na zasadzie asperacji, a więc pomiędzy zasadą pełnej kumulacji i pełnej absorpcji.

Skarżący podważając prawidłowość zastosowania zasady asperacji z punktu widzenia ustaleń faktycznych co do przesłanek jej przyjęcia, zasadzając swoją argumentację na stwierdzeniu, iż skazany uległ już resocjalizacji oraz że „postawa skazanego wskazuje nie tylko na jego pozytywną prognozę penitencjarną, ale i prognozę kryminologiczną”, na rozprawie apelacyjnej dodając nadto, tak jak to wskazał sam skazany w swym piśmie procesowym nazwanym apelacja (k. 58-60), że obniżenie kary łącznej winno być naturalną konsekwencją tego, że jedno z trzech przestępstw, za które M. S. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego P. (...) w P. w sprawie o sygn. (...) zostało uznane za wykroczenie wniósł o wymierzenie kary M. S. „przy zastosowaniu zasady asperacji zbliżonej do zasady pełnej absorpcji”. Przeprowadzona w sprawie kontrola odwoławcza wykazała jednak brak podstaw do przypisania Sądowi I instancji zarzutu błędu dowolności w rozumieniu wyżej wskazanym, a tym samym niesłusznego wymierzenia skazanemu kary łącznej na zasadzie asperacji w zakresie wynikającym z zaskarżonego wyroku.

Kara ta w ocenie Sądu odwoławczego mieści się w granicach sędziowskiego uznania w rozumieniu art. 53 § 1 k.k., a nadto w należytym stopniu uwzględnia okoliczności ważące na jej wymiarze. Sąd I instancji prawidłowo bowiem ustalił i uwzględnił wszystkie okoliczności wpływające na jej wymiar. W należyty sposób oceniając opinię o skazanym i poszczególne skazania przez pryzmat ich przedmiotowych i podmiotowych związków, zasadnie uznał, że nie ma podstaw do pełniejszego zastosowania przy wymiarze kary łącznej postulowanej przez skarżących reguły absorpcji, tym bardziej, że i tak wymierzona M. S. kara łączna oscyluje w dolnych granicach jej wymiaru przekraczając dolną granicę możliwej do orzeczenia w układzie procesowym w niniejszej sprawie zaledwie o 3 miesiące.

Wskazać należy, a de facto powtórzyć za Sądem I instancji, że przy wymiarze kary łącznej decydujące znaczenie ma związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, za które zostały wymierzone kary podlegające łączeniu. Chodzi tutaj o bliskość kwalifikacyjną i czasową czynów oraz tożsamość osoby (osób) pokrzywdzonych. Im większa występuje zbieżność pomiędzy ww. czynnikami w rozważanych przestępstwach, tym bardziej kara łączna winna grawitować w kierunku pełnej absorpcji. Nadto, kara łączna stanowić ma syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny. Pierwszeństwo przy wymiarze kary łącznej winny mieć dyrektywy prewencyjne w odniesieniu do sprawcy, ujęte w art. 53 § 1 k.k. (por. komentarze do art. 86 k.k.: pod redakcją Andrzeja Zolla, Zakamycze 1998, teza 7; Jacka Giezka, LEX 2007, teza 4; Piotra Kardasa, Zakamycze 2004, teza 20,24,27,46, nadto wyroki Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie II AKa 129/08 opubl. w LEX nr 466456 i Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 19 października 2007 r. w sprawie II AKa 183/07 opubl. w LEX nr 360095) . Kara łączna zatem, orzekana w wyroku łącznym, powinna stanowić swego rodzaju korektę – poprzez pryzmat oceny dotychczasowego przebiegu okresu wykonywania poszczególnych kar jednostkowych – kar zawartych w podlegających łączeniu wyrokach.

Jednakże, co Sąd Apelacyjny pragnie z całą mocą podkreślić, kara łączna, wbrew zapatrywaniom skarżącego i prezentującego postawę wybitnie roszczeniową skazanego, nie powinna być postrzegana li tylko, jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, swoista premia, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielu – pozostających w realnym zbiegu – przestępstw. Okoliczności mające miejsce po podlegających łączeniu skazaniach nie są co prawda pozbawione znaczenia (chodzi przede wszystkim o przebieg procesu resocjalizacji sprawcy – zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 września 1998 r. w sprawie o sygn. II AKa 181/98, opubl. w Prok. i Pr. z 1999 r., z. 4, poz. 24; wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 26 kwietnia 1994 r. w sprawie o sygn. II AKr 26/94, opubl. w KZS 1994, z. 5, poz. 14), jednakże nie należy przydawać im rangi decydującej. Jest to wyłącznie kryterium subsydiarne – w tym zakresie należy podzielić pogląd wyrażony w orzeczeniu Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 22 listopada 2006 r. w sprawie o sygn. II AKa 218/06, opubl. w KZS z 2006 r., z. 12, poz. 23).

Mając na uwadze powyższe, Sąd odwoławczy stwierdza, iż Sąd Okręgowy w należytym stopniu uwzględnił ww. kryteria. Sam autor apelacji (podobnie zresztą jak i sam skazany) na okoliczności te w ogóle nie zwracają uwagi w związku z czym Sąd Apelacyjny, niejako z urzędu dokonując kontroli prawidłowości kary wymierzonej skazanemu uznał, iż szczególnego podkreślenia wymaga fakt, iż przestępstw, za które wymierzono skazanemu kary podlegające łączeniu dopuścił się on na przestrzeni długiego okresu czasu bo blisko dwóch lat a przy tym charakteryzowały się tym, że skierowane były rodzajowo przeciwko bardzo różnym dobrom chronionym prawem.. Jeśli się przy tym weźmie pod uwagę ilość przestępstw jakich dopuścił się M. S. (1) znamionuje to go – wbrew twierdzeniom samego skazanego – jako przestępcę zatwardziałego, niereformowalnego i nie poddającego się jakiejkolwiek resocjalizacji, który z popełniania przestępstw uczynił sobie sposób życie i drogę do zdobywania pieniędzy. Musiało to znaleźć odbicie w odpowiednio surowym go potraktowaniu. I tak też ocenił to Sąd Okręgowy.

Pomijając już jednak nawet tą okoliczność, podkreślić należy, iż sam związek czasowo – przedmiotowy zbiegających się przestępstw jest zaledwie jedną z przesłanek wymiaru kary łącznej i nie przemawia automatycznie za zastosowaniem przy wymiarze kary łącznej zasady absorpcji, bądź nawet asperacji w wymiarze do niej zbliżonym. Sąd odwoławczy podziela bowiem pogląd, iż popełnienie więcej niż dwóch przestępstw (a skazany dopuścił się ich czterech gdy idzie o kary podlegające łączeniu) jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od tej wynikającej z dyrektywy absorpcji, którą to należy stosować bardzo ostrożnie, biorąc pod uwagę negatywną co do sprawcy przesłankę prognostyczną, jaką jest właśnie popełnienie kilku przestępstw oraz wcale nie tak wzorowe jak wskazuje to apelujący zachowanie w trakcie pobytu w jednostce penitencjarnej. W przeciwnym wypadku wymierzenie kary wynikającej z zasady absorpcji prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 20 maja 2008 r. w sprawie o sygn. II AKa 129/08, opubl. w Biul.SAKa z 2008 r., z. 3, poz. 8). Okoliczność tą zresztą miał także w polu widzenia Sąd orzekający, który zasadnie odwołał się do utrwalonej u skazanego tendencji do łamania obowiązującego porządku prawnego i fiaska dotychczasowych odziaływań resocjalizacyjnych, wskazując na uprzednią wielokrotną karalność skazanego i dotychczasową bezskuteczność poprzednio orzekanych kar wolnościowych i stosowanych środków probacyjnych. Tymczasem skarżący skrzętnie pomija te niesporne fakty, eksponując wyłącznie rzekome postępy w resocjalizacji M. S., co dodatkowo osłabia siłę jego argumentacji i czyni ją w zasadzie gołosłowną.

Co więcej zachowuje także aktualność pogląd, że niezależnie od możliwości zastosowania przy wymiarze kary łącznej zasady pełnej absorpcji, asperacji jak i zasady pełnej kumulacji, oparcie wymiaru kary na zasadzie absorpcji lub kumulacji traktować należy jako rozwiązanie skrajne, stosowane wyjątkowo i wymagające szczególnego uzasadnienia. Natomiast priorytetową zasadą wymiaru kary łącznej powinna być zasada asperacji (por. A. Marek: Komentarz, Kodeks karny, Warszawa 2004 rok s. 293; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 grudnia 1975 r. w sprawie o sygn. Rw 628/75, opubl. w OSNKW z 1976 r., z. 2, poz. 33, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 listopada 2003 r. w sprawie o sygn. II AKa 339/03, opubl. w LEX nr 183336; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 27 kwietnia 2006 r. w sprawie o sygn. II AKa 80/06, opubl. LEX nr 183575). Bez wątpienia analizowana sprawa nie stanowi wyjątkowego przypadku, uzasadniającego odstąpienie od powyższej zasady.

Podkreślić zatem jeszcze raz należy, czego autor apelacji zdaje się w ogóle nie dostrzegać, iż M. S. skazany został na kary podlegające łączeniu za to, że dopuścił się łącznie czterech przestępstw w związku z czym nie sposób abstrahować od okoliczności ich popełnienia, jak i w ogóle od całokształtu kryminalnej przeszłości skazanego. M. S. już sześciokrotnie skazywano za ponad 10 przestępstw, którą Sąd orzekający zasadnie poczytał mu na jego niekorzyść, jako jeden z elementów prognostycznych przemawiających za odejściem od zasady absorpcji na rzecz zasady kumulacji. Nie można inaczej bowiem potraktować i tego, iż części z przestępstw popełnionych przez skazanego – naturalnie w ramach rozważanego zbiegu – dopuścił się on w warunkach recydywy kryminologicznej, co jak słusznie ustalił Sąd Okręgowy świadczyło o znacznym natężeniu złej woli u skazanego i determinacji w osiąganiu przestępczych celów, mimo uprzednio orzeczonych i wykonanych kar.

W świetle powyższego uznać należy zdaniem Sądu Apelacyjnego, iż dotychczasowy sposób życia M. S. (1) wskazuje na to, że jest on sprawcą wielokrotnym, notorycznym, mającym łatwość w podejmowaniu decyzji o naruszeniu obowiązującego porządku prawnego, nieumiejącym wyciągać wniosków z dotychczasowych doświadczeń z wymiarem sprawiedliwości, w tym orzekanych kar o charakterze wolnościowym, co jednoznacznie dowodzi, że jest on osobą niepoprawną i w znacznym stopniu zdemoralizowaną.

W ocenie tej utwierdza dotychczasowy przebieg wykonywanych kar. Z opinii o skazanym z Aresztu Śledczego w P. (vide: k. 22 i n.) oraz aktualnej z Zakładu Karnego w C. (k. 141 i n.) wynika, że zachowanie skazanego w trakcie odbywania kary w sposób znaczący odbiega od tego jak widzieć chcą to skazany i jego obrońca. M. S. bowiem wprawdzie był pięciokrotnie nagradzany regulaminowo ale był przy tym aż czternastokrotnie karany dyscyplinarnie a w tym umieszczeniem w celi izolacyjnej. Ustalono również, że M. S. był jednym z inspiratorów i głównych organizatorów zbiorowego wystąpienia przeciwko administracji zakładu karnego we W., które miało polegać na odmowie przyjmowania posiłków. Deklaruje przy tym przynależność do nieformalnych struktur podkultury przestępczej – tzw. „grypsujących” co doprawdy trudno uznać za objaw postępującej w jakimkolwiek stopniu resocjalizacji.

Wszystkie te okoliczności wskazują, że obecnie orzeczona kara została więc i tak znacznie złagodzone w stosunku do pierwotnie orzeczonych i nie ma podstaw, aby łagodzić je w jeszcze większym stopniu. Na to bowiem skazany swoim dotychczasowym życiem po prostu nie zasłużył. Na wymiar kar łącznych nie mogła też mieć wpływu sytuacja związana z uznaniem jednego z czynów, za które został on skazany wyrokiem Sądu Rejonowego P. (...) w P. w sprawie o sygn. (...) za wykroczenie z art. 124 § 1 k.w. Sąd dokonując bowiem kontrawencjonalizacji jednego z występków z art. 288 § 1 k.k., za które tymże wyrokiem został skazany M. S. (chodzi o czyn opisany w pkt III części wstępnej tegoż wyroku) jednocześnie stwierdził, ze nie ma podstaw do zmiany kary jaka została wymierzona skazanemu za ciąg przestępstw z art. 288 § 1 k.k. i to nawet przy przyjęciu, iż wobec owej zmiany w ciągu pozostały dwa a nie – jak pierwotnie – trzy przestępstwa. nadal zatem karą, która podlega łączeniu jest kara 10 miesięcy pozbawienia wolności, jaką wymierzono wyrokiem Sądu Rejonowego P. (...) w P. z dnia (...) r. w sprawie o sygn. (...).

Kierując się powyższymi zapatrywaniami, jak również odwołując się do prawidłowo ustalonych i w należytym stopniu uwzględnionych przez Sąd Okręgowy okoliczności relewantnych z punktu widzenia wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym, Sąd Apelacyjny uznał, że orzeczona wobec skazanego M. S. (1) kara łączna w wymiarze 4 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, na zasadzie asperacji, na pewno nie jest karą nazbyt surową i to w stopniu rażącym. Z jednej bowiem strony pozwala ona unikać nieuzasadnionego premiowania sprawcy popełniającego kilka przestępstw – do czego prowadzi dyrektywa absorpcji oznaczająca w istocie wymiar kary za jedno z pozostających w zbiegu przestępstw oraz praktyczną bezkarność w zakresie pozostałych; z drugiej pozwala uniknąć konsekwencji w postaci kumulacji dolegliwości wynikających z orzeczonych jednostkowymi wyrokami kar, a tym samym naruszenia zasady racjonalności wymiaru kary i zasady humanitaryzmu stosowania kar i środków karnych oraz poszanowania godności człowieka – do czego prowadzi oparcie wymiaru kary łącznej na dyrektywie kumulacji.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku i obniżenie kary łącznej pozbawienia wolności poprzez zastosowanie w maksymalnym stopniu zasady absorpcji ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W świetle powyższych wywodów ukształtowana przez Sąd Okręgowy kara łączna jest w ocenie Sądu Apelacyjnego karą sprawiedliwą i należycie wyważoną, która nie razi swoją surowością i zapewnia realizację celów kary – tak indywidualno- jak i ogólnoprewencyjnych. Całkowicie niezrozumiałym jest przy tym wniosek o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania skoro autor apelacji nawet słowem nie wspomina w jakim zakresie postepowanie dowodowe należałoby pogłębić.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Wyrok Sądu I instancji utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy jest niezasadność zarzutów apelacji tak skazanego jak i jego obrońcy w jakimkolwiek zakresie, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 k.p.k., uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt I

Sąd Apelacyjny na podst. art. 105 § 1 i 2 k.p.k. dokonał sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej zawartej w zaskarżonym wyroku poprzez wskazanie, iż wyrok w sprawie o sygn. (...) wydał Sąd Okręgowy w P. a nie nieistniejący w rzeczywistości Sąd Okręgowy w S.. Jak to wskazywano w pkt 3.1. niniejszego uzasadnienia owo błędne wskazanie siedziby i nazwy Sądu, który wyrok ów wydał jest konsekwencją nieuważnego wykorzystania i zastosowania przy redakcji wyroku (i także jego uzasadnienia) jednego z edytorów tekstu systemu komputerowego

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt III

Zgodnie z art. 624§1 k.p.k. Sąd może zwolnić oskarżonego (skazanego) od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych jeśli uzna, iż byłoby to zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów. Jak ustalono, skazany nie posiada żadnego znaczącego majątku, ciążą na nim orzeczone obowiązki naprawienia szkody lub zapłaty zadośćuczynienia a obecnie odbywa długoterminową karę pozbawienia wolności w związku z czym jego możliwości zarobkowania są znacznie ograniczone

7.  PODPIS

P. M. H. K. I. P.