Sygn. akt: II AKa 93/22
Dnia 8 grudnia 2022 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:
Przewodniczący |
SSA Witold Mazur (spr.) |
Sędziowie |
SA Wojciech Paluch SA Michał Marzec |
Protokolant |
Magdalena Golyszny |
przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Katowicach Moniki Łaty
po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2022 r. sprawy
1. A. K. , s. J. i H., ur. (...) w R. Księżej
oskarżonego z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.
w zw. z art. 270 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 300 § 2 k.k.; art. 79 pkt 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości,
2. M. D. , c. A. i M., ur. (...) w B.
oskarżonej z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k.
w zw. z art. 270 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.k.; art. 284 § 2 k.k.; art. 270 § 1 k.k.; art. 300 § 2 k.k.; art. 218 § 1a k.k.; art. 218 § 1a k.k. i art. 219 k.k.
w zw. z art. 11 § 2 k.k.; art. 219 § 1 k.k.
na skutek apelacji prokuratora i obrońcy
od wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach
z dnia 21 października 2021 roku, sygn. akt XVI K 119/17
1. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
2. zasądza od Skarbu Państwa (Sąd Okręgowy w Katowicach) na rzecz oskarżonego A. K. kwotę 1200 zł (tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów obrony z wyboru w postępowaniu odwoławczym;
3. kosztami postępowania odwoławczego wywołanymi apelacją prokuratora obciąża Skarb Państwa;
4. zasądza od oskarżonej M. D. na rzecz Skarbu Państwa opłatę za
II instancję w kwocie 400 zł (czterysta złotych) oraz wydatki za postępowanie odwoławcze w kwocie 20 zł (dwadzieścia złotych).
SSA Wojciech PaluchSSA Witold MazurSSA Michał Marzec
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II AKa 93/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 21 października 2021r., sygn. akt XVI K 119/17 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☒ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
1.5. Ustalenie faktów |
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
1.6. Ocena dowodów |
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
I. Obrońca oskarżonej M. D. na podstawie art. 425 § 1 i 2 k. p. k. w zw. z art. 444 pkt k. p. k. zarzucił wyrokowi: 1. obrazę przepisów postępowania, a to art. 410 k. p. k. w zw. z art. 7 k. p. k., poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, a przejawiającej się wyciągnięciem z wyjaśnień oskarżonej, wyjaśnień oskarżonego A. K., jak również opinii sądowo-psychiatrycznej wniosków o demoralizacji oskarżonej, podczas gdy oskarżona, przejawiając symptomy kłamstwa przy każdej okoliczności, także irrelewantnej z punktu widzenia odpowiedzialności karnej. czy też jako pracownika spółki, co nie uszło uwadze Sądu I instancji, w ocenie obrońcy przejawiać zaburzenia osobowości, co powinno być traktowane jako okoliczność łagodząca,a nie jak przyjął Sąd I instancji okoliczność obciążająca; 2. obrazę przepisów postępowania, a to art. 415 § 1 k. p. k., poprzez orzeczenie wobec oskarżonej obowiązku naprawienia szkody, pomimo istniejącej w tym zakresie decyzji stanowiącej tytuł wykonawczy; 3. z daleko idącej ostrożności procesowej rażącą niewspółmierność kary orzeczonej oskarżonej w punkcie 9 oraz w konsekwencji w punkcie 16. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut naruszenia art. 7 k. p. k. wymaga wykazania wad w ocenie konkretnych dowodów dokonanej w zaskarżonym wyroku, prowadzących do wniosku, iż przekracza ona granice swobodnej i jest dowolna. Jednak na gruncie niniejszej sprawy ten zarzut jest chybiony. Przepisy Kodeksu postępowania karnego nie zawierają żadnych dyrektyw, które nakazywałyby określone ustosunkowanie się do konkretnych dowodów, jak również nie wprowadzają różnic co do wartości poszczególnych dowodów. Nie wykazał zatem obrońca oskarżonej M. D., aby w tym zakresie Sąd Okręgowy naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów. Zarzut naruszenia art. 7 k. p. k. wymaga uzasadnienia, że ocena ta przekroczyła granice swobodnej oceny, przy czym konieczne jest wykazanie konkretnych błędów w sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiających w zasadniczy sposób przeciwko wydanemu rozstrzygnięciu. Tych konkretnych błędów apelujący nie wykazał. Sąd I instancji zgromadził w sprawie, odnośnie oskarżonej pełny materiał dowodowy, który nie wymaga poszerzenia ani uzupełnienia. Dotyczy to w szczególności oceny wyjaśnień oskarżonej M. D., oskarżonego A. K. oraz opinii sądowo-psychiatrycznej, które to dowody zostały zakwestionowane przez skarżącego w apelacji. Nie ma również racji obrońca stawiając zarzuty obrazy art. 410 k. p. k. Z naruszeniem treści przepisu art. 410 k. p. k. mamy do czynienia jedynie wówczas, gdy sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. Nie stanowi natomiast obrazy przepisu art. 410 k. p. k. dokonanie oceny materiału dowodowego przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie w sposób odmienny od subiektywnych oczekiwań stron procesowych. Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku odniósł się do wydanej opinii sądowo-psychiatrycznej i uznał ją za pełną i jasną. Została ona wydana po uprzednim zapoznaniu się przez biegłych sądowych z dziedziny psychiatrii z istotnym materiałem dowodowym oraz niezbędnym do jej sporządzenia, a także po przebadaniu oskarżonej i zapoznaniu się z jej historią choroby. Ponadto zawiera jasno sformułowane wnioski, które zostały prawidłowo uzasadnione i w sposób właściwy odnoszą się do części sprawozdawczej opinii. Wynika z nich, że oskarżona M. D. była w pełni poczytalna w czasie popełnienia przypisanych jej przestępstw i jej stan psychiczny nie budził żadnych wątpliwości. Z tej opinii także wynika, że była ona poddana badaniu sądowo-psychologicznemu, a jej jej wyniki zostały wykorzystane przy opracowaniu opinii sądowo-psychiatrycznej. Na podstawie badania psychiatrycznego oraz psychologicznego biegli lekarze psychiatrzy nie stwierdzili u oskarżonej M. D. objawów choroby psychiatrycznej w znaczeniu psychozy ani upośledzenia umysłowego. Jej intelekt w badaniu klinicznym mieści się w normie. Nie ujawniono u niej istotnych zaburzeń psychopatologicznych mogących rzutować na ocenę poczytalności. Opiniowana zna i rozumie zasady współżycia społecznego oraz znaczenie norm moralnych, społecznych i prawnych. Potrafi ocenić motywy działania oraz przewidywać konsekwencje podejmowanych działań. Biegli lekarze psychiatrzy stwierdzili jedynie u niej zaburzenia depresyjne i lękowe uwarunkowane sytuacyjnie. W chwili popełnienia czynów zabronionych nie znajdowała się w żadnym takim stanie zakłóceń czynności psychicznych, które w na podstawie art. 31 § 1 i 2 k. k. znosiłyby lub w stopniu znacznym ograniczały zdolność rozpoznania znaczenia czynów i kierowania swoim postępowaniem. W tym stanie rzeczy należy stwierdzić, że stan poczytalności oskarżonej M. D. w czasie czynów nie budził żadnych wątpliwości. Obrońca w apelacji podkreślił, że Sąd I instancji dostrzegł problem polegający na nieustannym kłamstwie oskarżonej M. D. w aspekcie zarówno dotyczącym jej odpowiedzialności karnej oraz jej współpracy w spółce z oskarżonym A. K.. Jest to niewątpliwie okoliczność obciążająca, związana z jej zaburzeniami osobowości. Jednak została ona w sposób właściwy zweryfikowana przez biegłych lekarzy psychiatrów, a ich końcowe wnioski prawidłowo ocenił Sąd Okręgowy. Należy powtórzyć, że oskarżona M. D. była poddana badaniu sądowo-psychologicznemu i nie zachodzi już potrzeba jej powtórnego zbadania przez zespół biegłych psychologów. Trzeba w tym miejscu podkreślić, że biegli lekarze psychiatrzy dysponując specjalistyczną wiedzą, nie wnosili o przeprowadzenie, w tym zakresie, dodatkowych badań. Sąd Okręgowy prawidłowo ustalił jej odpowiedzialność karną, adekwatną do stopnia winy, przy trafnym uwzględnieniu czynników natury psychicznej. Sformułowany przez obrońcę oskarżonej M. D. zarzut obrazy przepisów postępowania, a to art. 415 § 1 k. p. k., poprzez orzeczenie wobec oskarżonej obowiązku naprawienia szkody, pomimo istniejącej w tym zakresie decyzji stanowiącej tytuł wykonawczy jest nietrafny. Zgodnie z treścią przepisu prawnego art. 415 § 1 k. p. k. w razie skazania oskarżonego lub warunkowego umorzenia postępowania w wypadkach wskazanych w ustawie sąd orzeka nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, obowiązek naprawienia, w całości lub w części, szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę nie orzeka się, jeżeli roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania albo o roszczeniu tym prawomocnie orzeczono. Oskarżyciel posiłkowy Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w procesie karnym wystąpił z roszczeniem odszkodowawczym o charakterze cywilnoprawnym. Sąd Okręgowy na podstawie art. 46 § 1 k. k. za przypisane oskarżonej M. D. w punkcie 9 wyroku przestępstwo, zobowiązał ją do naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu, przez zapłatę na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Warszawie kwoty 1.225.512, 77 zł, stanowiącej wysokość niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W niniejszej sprawie brak jest tytułu wykonawczego określającego wysokość tej wierzytelności pieniężnej. Nie ma też informacji, że roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania sądowego. Oskarżyciel posiłkowy złożył wniosek o naprawienie rzeczywistej szkody majątkowej w wysokości udokumentowanej w aktach sprawy karnej. Ponadto nie dysponuje tytułem wykonawczym w przedmiotowej sprawie, dotyczącym odszkodowania pieniężnego lub ustalenia wysokości szkody. W tej sytuacji podniesiony przez skarżącego zarzut naruszenia klauzuli antykumulacyjnej z art. 415 § 1 k. p. k. jest całkowicie chybiony , ponieważ do tej pory szkoda majątkowa wyrządzona pokrzywdzonemu podmiotowi nie została naprawiona. Zatem orzeczenie Sądu Okręgowego jest w tym zakresie prawidłowe i ma oparcie w zebranym materiale dowodowym. Sformułowany przez obrońcę oskarżonej M. D. zarzut rażącej niewspółmierność kary jednostkowej 4 lat pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie 9 wyroku, za przypisany jej czyn wyczerpujący dyspozycję przepisów art. 286 § 1 k. k. w zw. z art. 294 § 1 k. k. i art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 § 1 k. k. oraz kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie 16 wyroku jest chybiony. Skarżący domagał się złagodzenia tych kar. Odnosząc się do tego zarzutu należy przede wszystkim wskazać na poglądy formułowane do tej podstawy odwoławczej. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, słuszną i zasłużoną. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 § 1 i 2 k. k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo sądowe. Wymierzona za konkretne przestępstwo kara musi więc istotnie odbiegać od tej kary, która powinna zostać wymierzona prawidłowo na podstawie wskazanych dyrektyw oraz zasad. Sąd Apelacyjny nie podzielił argumentów skarżącego w zakresie oceny kary jednostkowej wymierzonej oskarżonej M. D.. Podstawą formułowania zarzutu z art. 438 pkt 4 k. p. k. musi być przede wszystkim stwierdzenie rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Owa wymagana przez ustawę rażąca niewspółmierność orzeczonej kary musi być oczywista i sprowadzać się do, co najmniej znaczącej, oczywistej rozbieżności między karą wymierzoną, a karą, którą należy uznać za ukształtowaną właściwie, na podstawie wskazań dyrektyw sędziowskiego wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 k. k. Wskazywany przez obrońcę oskarżonej wymiar kary, która w jego ocenie powinna zostać wymierzona za czyn jej przypisany w punkcie 9 wyroku w dolnej granicy ustawowego zagrożenia, przy ustawowym zagrożeniu za takie przestępstwo od 1 do 10 lat pozbawienia wolności, nie może być traktowany jako rażąco niewspółmierny. Proponowana kara pozbawienia wolności byłaby rażąco niewspółmiernie łagodna do stopnia winy sprawczyni przestępstwa i jego społecznej szkodliwości. Nie stanowiłaby sprawiedliwej odpłaty do dokonane przestępstwo. Analogicznie należy oceniać rozmiar oczekiwań obrońcy oskarżonej M. D. w zakresie różnicy kary łącznej 5 lat pozbawienia wolności. Należy zatem stwierdzić, że orzeczone kara jednostkowa i kara łączna pozbawienia wolności uwzględniają dyrektywy sądowego wymiaru kary określone w art. 53 § 1 i 2 k. k. i nie można ich uznać za rażąco niewspółmiernie surowe. Sąd Apelacyjny zgadza się z okolicznościami przyjętymi przez Sąd Okręgowy, będącymi podstawami ich wymiaru. Konkludując, z wyżej naprowadzonych okoliczności faktycznych oraz prawnych, sformułowane w apelacji przez obrońcę oskarżonej M. D. zarzuty obrazy przepisów prawa karnego procesowego oraz rażącej niewspółmierności kar pozbawienia wolności należało uznać za nieuzasadnione. |
||
Wniosek |
||
Obrońca oskarżonej M. D. wskazując na powyższe zarzuty, wniósł o: 1. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu I instancji, z uwagi na argumenty podniesione w punkcie 1 apelacji, celem przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego psychologa, uwzględniającej metodologię badania skłonności do kłamstwa chorobliwego, bądź patologicznego, pod kątem wystąpienia tych zaburzeń, bądź choroby u oskarżonej; 2. pozostawienia Sądowi I instancji orzeczenia o kosztach postępowania; 3. w razie uwzględnienia apelacji jedynie w zakresie kary o zmianę wyroku: a. w punkcie 9, poprzez orzeczenie wobec oskarżonej kary pozbawienia wolności w dolnym wymiarze ustawowego zagrożenia, b. w punkcie 16, poprzez orzeczenie wobec oskarżonej kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze nie przekraczającym 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wnioski obrońcy oskarżonej M. D. o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu I instancji, z uwagi na argumenty podniesione w punkcie 1 apelacji, celem przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego psychologa, uwzględniającej metodologię badania skłonności do kłamstwa chorobliwego, bądź patologicznego, pod kątem wystąpienia tych zaburzeń, bądź choroby u niej albo o zmianę wyroku poprzez złagodzenie kary jednostkowej i kary łącznej pozbawienia wolności, orzeczonych wobec niej nie zasługują na uwzględnienie. Przeprowadzony proces karny udowodnił sprawstwo i winę oskarżonej M. D. odnośnie zarzucanego i ostatecznie przypisanego jej przestępstwa, wyczerpujących dyspozycję przepisów z art. 286 § 1 k. k. w zw. z art. 294 § 1 k. k. i art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 § 1 k. k. Z poglądami skarżącego zawartymi w apelacji trudno się zgodzić. Obrońca oskarżonej kwestionuje stanowisko Sądu I instancji zaprezentowane w związku ze skazaniem oskarżonej M. D. za przedmiotowe przestępstwo. Uważa, że dowody, na które powołuje się Sąd Okręgowy prowadzą do odmiennych wniosków. Sąd Apelacyjny po rozważeniu zarówno argumentów obrońcy oskarżonej, jak i motywów zawartych w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, akceptuje rozstrzygnięcie Sądu I instancji, które jest przekonujące i niezbicie wykazuje, że oskarżona M. D. dopuściła się przypisanego jej przestępstwa. Ponadto zostało ono poparte rzeczową i spójną argumentacją. W sprawie nie ujawniły się żadne nowe dowody i okoliczności przemawiające za jej niewinnością. Obrońca w apelacji nie zgłosił nowych, istotnych faktów i dowodów albo potrzeby ich poszukiwania, które przemawiałyby za niewinnością oskarżonej. Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego psychologa nie ma żadnego znaczenia z punktu widzenia jej odpowiedzialności karnej. Była ona już poddana badaniu przez psychologa i ta okoliczność została uwzględniona w wydanej w sprawie opinii sądowo - psychiatrycznej. Należy też stwierdzić, że orzeczone wobec oskarżonej M. D. kary jednostkowe i kara łączna pozbawienia wolności nie są rażąco niewspółmiernie surowe. Nie wykraczają poza granice sędziowskiego swobodnego uznania oraz w wystarczającym stopniu uwzględniają stopień karygodności jej zachowania, a także i stopień jej winy. Te sankcje karne prawidłowo odnoszą się do względów indywidualnoprewencyjnych i potrzeb w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Z tych też powodów wnioski apelacyjne obrońcy oskarżonej M. D. nie mogły być uznane za uzasadnione. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Sąd Apelacyjny w Katowicach wyrokiem z dnia 8 grudnia 2022 r., sygn. akt II AKa 93/22, po rozpoznaniu apelacji prokuratora i obrońcy oskarżonej M. D. utrzymał w mocy zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w K. z dnia 21 października 2021r., sygn. akt XVI K 119/17 odnośnie oskarżonej M. D.. Podzielił ustalenia faktyczne i prawne Sądu I instancji odnoszące się do przypisanych jej czynów w punktach: 9, 11, 12, 13, 14 i 15 zaskarżonego wyroku. Zarzuty apelacyjne nie podważyły prawidłowych ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego. Tych przestępstw dopuściła się umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Słusznie Sąd I instancji dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonej M. D. złożonym w postępowaniu przygotowawczym, w których przyznała się do popełnienia zarzucanych przestępstw, z wyjątkiem tej części, w której wyjaśniała na temat opłacania składek na rzecz towarzystwa (...) oraz zawarcia umowy ubezpieczenia za pośrednictwem świadka A. W.. W tym zakresie jej wyjaśnienia są sprzeczne z zeznaniami tego świadka oraz pismami towarzystwa ubezpieczeniowego i banku. Te dowody wskazują, że nie było żadnych wpłat. Sąd I instancji słusznie uznał za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonej M. D. złożone na rozprawie. Są one sprzeczne z zebranym materiałem dowodowym i mają na celu uchylenie się od winy i odpowiedzialności karnej. Zarzuty apelacyjne nie podważają ustaleń faktycznych i prawnych Sądu I instancji co do przestępstw przypisanych oskarżonej M. D. w punktach: 9, 11, 12, 13, 14 i 15 zaskarżonego wyroku. Jej sprawstwo i wina wynikają z wyjaśnień złożonych w postępowaniu przygotowawczym, zeznań świadków, dokumentacji finansowej i księgowej PPHU (...) spółka z o.o. z siedzibą w B., Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z siedzibą w Warszawie, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., (...) Bank (...) S.A., (...) S.A., akt komorniczych i opinii biegłych sądowych. Ocena tych dowodów została przeprowadzona w sposób logiczny i rzeczowy. Przyjęte kwalifikacje prawne czynów nie nasuwają zastrzeżeń. Działanie oskarżonej M. D. wyczerpały znamiona przestępstw: w punkcie 9 wyroku z art. 286 § 1 k. k. w zw. z art. 294 § 1 k. k. i art. 297 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 2 k. k. w zw. z art. 12 § 1 k. k., w punkcie 11 wyroku z art. 284 § 2 k. k., w punkcie 12 wyroku z art. 270 § 1 k. k., w punkcie 13 wyroku z art. 270 § 1 k. k., w punkcie 14 wyroku z art. 300 § 2 k. k., w punkcie 15 wyroku z art. 218 § 1 a k. k. i art. 219 § 1 k. k. w zw. z art. 11§ 2 k. k. Sąd Apelacyjny akceptuje uzasadnienie podstawy prawnej wyroku Sądu Okręgowego w Katowicach. Wymiar orzeczonych kar jednostkowych pozbawienia wolności został prawidłowo ukształtowany, zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisu art. 53 § 1 i 2 k. k. Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego odnośnie rozstrzygnięć o karach pozbawienia wolności. Sąd I instancji skazał oskarżoną M. D.: w punkcie 9 wyroku na podstawie art. 294 § 1 k. k. w zw. z art. 11 § 3 k. k. i art. 57b k. k. na karę 4 lat pozbawienia wolności, w punkcie 11 wyroku na podstawie art. 284 § 2 k. k. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, w punkcie 12 wyroku na podstawie art. 270 § 1 k. k. w zw. z art. 91 § 1 k. k. na karę 1 roku pozbawienia wolności, w punkcie 13 wyroku na karę 1 roku pozbawienia wolności, w punkcie 14 wyroku na podstawie art. 300 § 2 k. k. na kare 1 roku pozbawienia wolności, w punkcie 15 wyroku na podstawie art. 218 § 1a k. k. na karę 2 lat pozbawienia wolności. Należy podzielić stanowisko Sądu I instancji, że wymierzone oskarżonej M. D. kary jednostkowe pozbawienia wolności stanowią dostateczną represję karną za popełnione czyny, są właściwie dostosowane do stopnia winy oraz spełnią swoje cele wychowawcze i zapobiegawcze. Wskazane przez obrońcę oskarżonej w apelacji okoliczności nie przemawiają za koniecznością obniżenia wymiaru kary 4 lat pozbawienia wolności orzeczonej w punkcie 9 wyroku. Jest ona adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia zawinienia sprawczyni przestępstwa. Swoim działaniem doprowadziła pokrzywdzony podmiot do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wielkiej wartości i do tej pory nie naprawiła wyrządzonej szkody majątkowej. Kara ta jest sprawiedliwą odpłatą za dokonane przestępstwo. W tej sytuacji Sąd Apelacyjny uważa, że sformułowany przez obrońcę oskarżonej w apelacji zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonej tej kary jednostkowej pozbawienia wolności jest niezasadny. Niewątpliwie oskarżona M. D. swoim działaniem naruszyła w sposób rażący porządek prawny i dlatego orzeczone kary muszą uwzględniać poczucie sprawiedliwości oraz bezpieczeństwo innych osób. Wszystkie pozostałe orzeczone kary bezwzględnego pozbawienia wolności, mieszczą się w granicach ustawowego zagrożenia oraz uwzględniają w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnionych przestępstw, jak i osobowość oskarżonej M. D., jej uprzednią karalność i rozmiar wyrządzonych szkód majątkowych. Z kolei kara łączna 5 lat pozbawienia wolności orzeczona w punkcie 16 wyroku powinna spełnić swoje cele w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej. Sąd Okręgowy właściwie ocenił okoliczności dotyczące kwestii łączności podmiotowo-przedmiotowej pomiędzy poszczególnymi przestępstwami, rodzaj i charakteru naruszonych dóbr prawnych, ilości zachowań będących czynami zabronionymi, popełnionymi przez oskarżoną. W sposób lekceważący traktowała ona zasady porządku prawnego oraz współżycia społecznego i w związku z tym łączna sankcja karna w postaci kary łącznej pozbawienia wolności za zarzucane jej występki, musiała być orzeczona takim wymiarze, aby odpowiadała społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Sąd Apelacyjny również zgadza się z zaprezentowaną w tym zakresie argumentacją przez Sąd Okręgowy i nie podziela poglądu skarżącego wyrażonego w apelacji, że bezwzględna kara łączna pozbawienia wolności jest rażąco niewspółmiernie surowa. Sąd Okręgowy także prawidłowo na podstawie art. 46 § 1 k. k. za przypisane oskarżonej M. D. w punkcie 9 wyroku przestępstwo, zobowiązał ją do naprawienia szkody wyrządzonej pokrzywdzonemu, przez zapłatę na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w Warszawie kwoty 1.225.512, 77 zł, stanowiącej wysokość niekorzystnego rozporządzenia mieniem. W niniejszej sprawie brak jest tytułu wykonawczego określającego wysokość tej wierzytelności pieniężnej. Nie ma też informacji, że roszczenie wynikające z popełnienia przestępstwa jest przedmiotem innego postępowania sądowego. Oskarżyciel posiłkowy złożył wniosek o naprawienie rzeczywistej szkody majątkowej w wysokości udokumentowanej w aktach sprawy karnej. Ponadto nie dysponuje tytułem wykonawczym w przedmiotowej sprawie, dotyczącym odszkodowania pieniężnego lub ustalenia wysokości szkody. Szkoda majątkowa wyrządzona pokrzywdzonemu podmiotowi do chwili obecnej nie została naprawiona. Zatem orzeczenie Sądu Okręgowego jest w tym zakresie trafne i ma oparcie w zebranym materiale dowodowym. Obrońca oskarżonej M. D. nie zakwestionował wyroku odnośnie rozstrzygnięć o zaliczeniu oskarżonej M. D. na poczet kary łącznej pozbawienia wolności okresu rzeczywistego pozbawienia wolności oraz o kosztach postępowania i kosztach zastępstwa procesowego. Z tych względów, w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymano w mocy. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||
5.3.1.1.1. |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||
5.3.1.4.1. |
||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||
6. Koszty Procesu |
||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||
4 |
Sąd Apelacyjny zasądził od oskarżonej M. D. na rzecz Skarbu Państwa opłatę za II instancję w kwocie 400 zł i wydatki postępowania odwoławczego w kwocie 20 zł. Rozstrzygnięcie w tym zakresie znajduje oparcie w przepisach art. 627 k. p. k., oraz art. 2 ust.1 pkt 5 i art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz.U z 1983r., Nr 49, poz. 223, j.t., ze zm.) i w § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym ( Dz. U. z 2013 r. poz. 663), ponieważ jej sytuacja osobista, rodzinna i majątkowa pozwala na ich uiszczenie. |
|||
7. PODPIS |
||||
SSA Wojciech Paluch SSA Witold Mazur SSA Michał Marzec |