Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 kwietnia 2022 roku

Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie Wydział II Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Katarzyna Sałaj- Alechno

Protokolant: Agnieszka Bugalska

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2022 roku na rozprawie

sprawy z powództwa M. D.

przeciwko (...) Bank (...) (Spółka Akcyjna) w W. Oddział w Polsce z siedzibą w W.

o zapłatę i ustalenie nieważności umowy

I.  ustala, że zawarta przez strony w dniu 6 października 2008 r. umowa o kredyt hipoteczny nr (...) jest nieważna w całości;

II.  zasądza od pozwanego (...) Bank (...) (Spółka akcyjna) w W. Oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz powódki M. D. kwotę 137 718,50 zł (sto trzydzieści siedem tysięcy siedemset osiemnaście złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 20 maja 2021 r. do dnia zapłaty;

III.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

IV.  zasądza od pozwanego (...) Bank (...) (Spółka akcyjna) w W. Oddział w Polsce z siedzibą w W. na rzecz powódki M. D. kwotę 6 417 zł (sześć tysięcy czterysta siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt II C 230/21

UZASADNIENIE

Dnia 10 lutego 2021 roku M. D. wniosła pozew przeciwko (...) Bank (...) (Spółka Akcyjna) Oddział w Polsce z siedzibą w W., domagając się ustalenia, że umowa o kredyt hipoteczny nr (...) zawarta dnia 6 października 2008 roku pomiędzy powodem oraz poprzednikiem prawnym pozwanego - (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. jest w całości nieważna oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kwoty 137.718,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za czas opóźnienia począwszy od dnia następującego po dniu doręczenia pozwu do dnia zapłaty, a ewentualnie o a) ustalenie nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z zobowiązania opisanego w umowie kredytu ze względu na nieważność tego zobowiązania, b) ustalenie nieważności umowy kredytu co do przyszłych świadczeń, nieobjętych roszczeniem, c) ustalenie nieistnienia stosunku prawnego wynikającego z zobowiązania opisanego w umowie kredytu ze względu na nieważność tego zobowiązania - co do przyszłych świadczeń, nieobjętych roszczeniem o zapłatę. W razie gdyby Sąd nie uwzględnił powyższych roszczeń powódka wniosła o ustalenie, że w stosunku prawnym łączącym powódkę z pozwanym na podstawie umowy o kredyt hipoteczny, co do świadczeń nieobjętych roszczeniem o zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kwoty 50.850,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami za czas opóźnienia począwszy od dnia następującego po dniu doręczenia pozwu do dnia zapłaty, powódkę nie wiążą wszelkie postanowienia dotyczące indeksowania kwoty kredytu oraz rat kapitałowo – odsetkowych kursem franka szwajcarskiego zawarte w § 2 ust. 1 umowy o kredyt, § 2 pkt 17) lit. b), § 7 ust. 4, § 9 ust. 2, § 14 ust. 8, § 15 ust. 3 pkt 3) ppkt b), § 15 ust. 3 pkt 7) ppkt b), § 21 ust. 3 regulaminu kredytu hipotecznego. Nadto, jako żądanie ewentualne w stosunku do żądania zapłaty kwoty 137.718,50 zł powódka wniosła o zapłatę kwoty 50.850,64 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia następującego po doręczeniu pozwu (pozew k. 6-9).

(...) Bank (...) (Spółka Akcyjna) Oddział w Polsce z siedzibą w W. domagał się oddalenia powództwa w całości i zasądzenia na swoją rzecz od strony powodowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa prawnego oraz kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, według norm przepisanych. Pozwany zaprzeczył temu, by a) występował brak możliwości negocjowania przez stronę powodową warunków umowy w trakcie trwania procedury kredytowej, czy też wpływania na jej treść, b) nie wypełniał obowiązku informacyjnego, c) występował brak możliwości indywidualnego uzgodnienia postanowień umownych dotyczących klauzul indeksacyjnych, brak możliwości zapoznania się z umową i regulaminem w trakcie trwania procedury kredytowej, d) umowa była ukształtowana w sposób niejednoznaczny i sprzeczny z dobrymi obyczajami, e) występowała możliwość dowolności kształtowania tabeli kursowej przez pozwanego ( odpowiedź na pozew k. 98-99).

Do chwili zamknięcia rozprawy strony podtrzymały swoje stanowiska ( e-protokół rozprawy z dnia 14 kwietnia 2021 roku).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. Spółka Akcyjna Oddział w Polsce z siedzibą w W. (której następcą prawnym jest pozwany) oraz M. D. (poprzednio S.) zawarli dnia 6 października 2008 roku umowę kredytu hipotecznego nr (...), na mocy której bank udzielił powódce kredytu w kwocie 180.000,00 zł, indeksowanego od waluty obcej tj. franka szwajcarskiego, na okres 360 miesięcy, przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego na rynku wtórnym tj. lokalu przy ul. (...) nr (...) w W.. Powódka zobowiązała się do wykorzystania kredytu i jego spłaty w 360 ratach miesięcznych zgodnie z warunkami umowy i regulaminu.

W umowie doprecyzowano, że wypłata kredytu jest realizowana jednorazowo (§1 pkt. 1 umowy). Warunkiem wypłaty kredytu było spełnienie przez powódkę poszczególnych – określonych w decyzji kredytowej – warunków jego uruchomienia (§5 pkt. 2 umowy). Powódka miała spłacać kredyt w miesięcznych równych ratach w terminach określonych w umowie, a spłata kredytu obejmowała część kapitałową i odsetkową jednorazowo (§6 pkt. 1 i 2 umowy). Umowa stanowi, że kredyt jest oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która na dzień sporządzenia umowy wynosiła 4,29500% w stosunku rocznym (§3 pkt. 1 umowy). Zmienna stopa procentowa ustalona była jako suma stopy referencyjnej LIBOR 3M (CHF) oraz stałej marży banku w wysokości 1,30 punktów procentowych (p.p.) (§3 pkt. 2 umowy). W umowie doprecyzowano, że oprocentowanie kredytu ulega zmianie w zależności od zmiany stopy referencyjnej LIBOR 3M (CHF) (§3 pkt. 3 umowy). Szczegółowe zasady naliczania odsetek, ustalania wysokości oprocentowania oraz zasady zmiany oprocentowania znajdują się w regulaminie ( umowa kredytowa, k. 152-154).

Zgodnie z §4 ust. 1 umowy kredytu hipotecznego, strony postanowiły, że powódka jest zwolniona z zapłaty prowizji od wcześniejszej spłaty kredytu dokonanej po pierwszych 3 latach okresu kredytowania, z zastrzeżeniem postanowień regulaminu.

Jako zabezpieczenie spłaty kredytu wraz z odsetkami i innymi należnościami wynikającymi z umowy ustanowiono zabezpieczenia w postaci: a) hipoteki kaucyjnej do kwoty 360.000,00 zł na rzecz banku na prawie własności do lokalu przy ul. (...) lok. (...) w W., b) cesji praw na rzecz pozwanego z polisy ubezpieczenia tego lokalu ( umowa kredytu, k. 153 , §7 pkt. 1 umowy).

Odnośnie sposobu spłaty kredytu zgodnie z § 6 ust. 6 umowy, raty kredytu pobierane miały być z rachunku bankowego powódki, załącznikiem do umowy było pełnomocnictwo udzielone przez powódkę bankowi do obciążania skonkretyzowanego rachunku bankowego kwotami na pokrycie zobowiązań wobec banku. Zgodnie z § 10 ust. 1 pkt 4 ppkt b, powódka zobowiązała się do utrzymywania na w/w rachunku środków wystarczających na pokrycie zobowiązań z umowy kredytu, uwzględniając możliwe wahania kursowe w przypadków kredytów indeksowanych do waluty obcej.

Integralną część umowy stanowił „Regulamin kredytu hipotecznego udzielanego przez (...) obowiązujący w (...) S.A. Oddział w Polsce na datę zawarcia opisanej wyżej umowy kredytu hipotecznego (§ 1 ust. 2 umowy), zgodnie z którym: - kredytem indeksowanym do waluty obcej jest kredyt, oprocentowany według stopy procentowej opartej na stopie referencyjnej, dotyczącej waluty innej niż złote, którego wypłata oraz spłata odbywa się w złotych w oparciu o kurs waluty obcej do złotych, według tabeli kursów walut obcych obowiązującej w banku (§2 pkt 2 i pkt 12 regulaminu). Na wniosek wnioskodawcy bank udziela kredytu indeksowanego do waluty obcej. W przypadku kredytu indeksowanego do waluty obcej wnioskodawca wnioskuje o kwotę kredytu wyrażoną w złotych, z zaznaczeniem, iż wniosek dotyczy kredytu indeksowanego do waluty obcej (§4 ust. 1 regulaminu). W przypadku kredytów indeksowanych do waluty obcej, wypłata kredytu następuje w złotych, według kursu nie niższego niż kurs kupna zgodnie z tabelą obowiązującą w momencie wypłaty środków z kredytu, w przypadku wypłaty kredytu w transzach, stosuje się kurs nie niższy niż kurs kupna zgodnie z tabelą obowiązującą w momencie wypłaty poszczególnych transz, saldo zadłużenia z tytułu kredytu wyrażone jest w walucie obcej i obliczane jest według kursu stosowanego przy uruchomieniu kredytu, w przypadku wypłaty kredytu w transzach, saldo zadłużenia z tytułu kredytu obliczane jest według kursów stosowanych przy wypłacie poszczególnych transz (§7 ust. 4 regulaminu). W przypadku, gdy wypłacona kwota kredytu nie pokrywa w całości kwoty zobowiązania lub kosztów inwestycji, kredytobiorca zobowiązany jest do pokrycia różnicy ze środków własnych. Bank ma prawo żądać od kredytobiorcy udokumentowania posiadania oraz wniesienia tychże środków (§7 ust. 5 regulaminu). W przypadku kredytów indeksowanych do waluty obcej, raty kredytu podlegające spłacie wyrażone są w walucie obcej i w dniu wymagalności raty kredytu pobierane z rachunku bankowego kredytobiorców, według kursu sprzedaży, zgodnie z tabelą obowiązującą w banku na koniec dnia roboczego poprzedzającego dzień wymagalności raty spłaty kredytu, jeśli dzień wymagalności raty kredytu przypada na dzień wolny od pracy, stosuje się kurs sprzedaży zgodnie z tabelą obowiązującą w banku na koniec ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wymagalności raty spłaty kredytu (§9 ust. 2 regulaminu). W przypadku kredytów indeksowanych do waluty obcej, wcześniejsza spłata dokonywana jest w oparciu o kurs sprzedaży, zgodnie z tabelą obowiązującą w banku w momencie realizacji dyspozycji (§13 ust.7 regulaminu). Obliczenie kwoty kapitału po zmianie waluty kredytu następuje według następujących kursów: w przypadku zmiany waluty kredytu z waluty obcej na złote – według kursu sprzedaży waluty obcej do złotych, zgodnie z tabelą obowiązującą na 2 dni robocze przed dniem realizacji zmiany waluty kredytu, w przypadku zmiany waluty kredytu ze złotych na walutę obcą – według kursu kupna waluty obcej do złotych, zgodnie z tabelą obowiązującą na 2 dni robocze przed dniem realizacji zmiany waluty kredytu, w przypadku zmiany waluty kredytu z waluty obcej na inną walutę obcą – według ilorazu kursu sprzedaży dotychczasowej waluty obcej do złotych oraz kursu kupna nowej waluty kredytu do złotych, zgodnie z tabelą obowiązującą na 2 dni robocze przed dniem realizacji zmiany waluty kredytu (§ 14 ust. 8 regulaminu).W odniesieniu do poszczególnych opłat i prowizji stosuje się następujące zasady, prowizja od zmiany waluty kredytu, jeśli prowizja obliczana jest na podstawie kwoty kapitału kredytu będącej przedmiotem zmiany waluty kredytu, w przypadku kredytów indeksowanych do waluty obcej, wysokość prowizji obliczana jest w oparciu o kurs sprzedaży według tabeli obowiązującej w dniu realizacji dyspozycji zmiany waluty kredytu (§ 15 ust. 3 pkt 3 ppkt b regulaminu). Opłaty związane z kosztami ustanowienia zabezpieczenia przejściowego, w przypadku kredytów indeksowanych do waluty obcej, ustalone są w ten sposób, że kwota kredytu obliczana jest w oparciu o kurs sprzedaży według tabeli obowiązującej w dniu sporządzenia umowy (§15 ust. 3 pkt 7 ppkt b regulaminu). W przypadku postawienia kredytu indeksowanego do waluty obcej w stan wymagalności, bank dokonuje zamiany waluty kredytu na złote według kursu sprzedaży zgodnie z aktualną tabelą obowiązującą w banku (§ 21 ust. 3 regulaminu).

Załącznikiem do wniosku kredytowego był dokument zatytułowany „Oświadczenie kredytobiorcy związane z zaciągnięciem kredytu zabezpieczonego hipoteką”. Ten podpisany przez powódkę dokument zawiera m.in. oświadczenie o świadomości ponoszenia ryzyka zmiennej stopy procentowej i ryzyka kursowego, które ma wpływ na wysokość zobowiązania wobec banku i na wysokość rat kredytu. Oświadczenie to stanowi także, że powódka będąc świadoma ryzyka kursowego, rezygnuje z możliwości zaciągnięcia kredytu w złotych i dokonuje wyboru zaciągnięcia kredytu indeksowanego do waluty obcej ( oświadczenia, k. 148).

Dnia 18 sierpnia 2008 roku powódka złożyła wniosek o udzielenie kredytu hipotecznego, określając kwotę kredytu na 180.000, 00 zł, a walutę kredytu na CHF, przeznaczonego na sfinansowanie zakupu nieruchomości przy ul. (...) lok. (...) w W. ( wniosek o kredyt hipoteczny, k. 144). Składając w/w wniosek powódka podpisała również oświadczenie o którym mowa powyżej, stanowiące, że powódka została zapoznana z kwestią ryzyka kursowego, rezygnuje z możliwości zaciągnięcia kredytu w złotych polskich i dokonuje wyboru zaciągnięcia kredytu indeksowanego do waluty obcej, zapoznała się z „Regulaminem kredytu hipotecznego udzielanego przez (...). Oświadczyła również, że jest świadoma iż kredyt zostanie wypłacony w złotych na zasadach określonych w regulaminie, jego saldo i raty wyrażone są w walucie obcej i podlegają spłacie na zasadach opisanych w regulaminie, wobec czego ryzyko kursowe ma wpływ na wysokość zobowiązania wobec banku i na wysokość rat kredytu. Potwierdziła, że jest świadoma, iż ponosi ryzyko kursowe związane z wahaniem kursów waluty, do której indeksowany jest kredyt (oświadczenia, k. 148).

Powódka potrzebując środków finansowych na zakup pierwszego mieszkania. udała się do doradcy finansowego w (...) Sp. z o.o w W.. Przy badaniu zdolności kredytowej dostała ustną informację od doradcy finansowego, że nie ma zdolności kredytowej w złotówkach i kredyt „frankowy” będzie dla niej lepszym rozwiązaniem. Zapewniono ją, że w czasie okresu kredytowania kurs CHF może wzrosnąć o 5% i że jest to stabilna waluta, w związku z tym rata kredytu, według zapewnień doradcy, może wzrosnąć o 50-80 zł. Powódka nie miała doświadczenia jeżeli chodzi o zawieranie umowy kredyty, był to jej pierwszy kredyt. Umowa kredytu została podpisana przez powódkę w dniu, kiedy miała wyznaczony już termin podpisania aktu notarialnego na zakup mieszkania. Powódka nie miała wcześniej możliwości, żeby zapoznać się z umową. M. D. nie dostała żadnej kalkulacji spłaty kredytu przy ewentualnych wahaniach kursu CHF, nie informowano jej o wahaniach stawki LIBOR. Pracownik nie informował jej, że postanowienia umowy kredytu można negocjować, a powódka sama takiej wiedzy nie miała. Powódka nie wiedziała co to jest kurs kupna i sprzedaży. M. D. miała otworzone konto w złotówkach, bank nie proponował jej założenia konta walutowego, ani żadnych ubezpieczeń odnośnie ryzyka kursowego. Powódka zaufała doradcy finansowemu, była zdziwiona, że kredyt został uruchomiony w złotówkach, zaś jego saldo wyrażone jest w CHF. Z zapewnień doradcy finansowego rozumiała, że kredyt „frankowy” będzie tańszy, rata będzie niższa, a produkt bankowy jest bezpieczny. Pracownik (...) nie tłumaczył powódce mechanizmu indeksacji kwoty kredytu i rat kapitałowo - odsetkowych. Umowa była przez powódkę sczytana wraz z doradcą w momencie podpisywania umowy. Powódka nie dostała ze strony banku propozycji zawarcia aneksu do umowy, który umożliwiłby spłatę kredytu w CHF ( przesłuchanie powódki, protokół rozprawy z dnia 14 kwietnia 2022 roku, k. 272-274).

W dacie zawarcia umowy powódka nosiła nazwisko S., a w 2012 r. w wyniku zawarcia związku małżeńskiego zmieniła je na D. (przesłuchanie strony, protokół rozprawy z dnia 14 kwietnia 2022 roku, k. 274).

Kredyt został wypłacony M. D. jednorazowo w dniu 17 października 2008 roku w kwocie 180 000 zł, którą przeliczono jako równowartość 79 054,86 CHF, przy przyjęciu kursu 1 CHF = 2, 2769 zł( zaświadczenie k.70).

W okresie od 3 października 2008 roku do 16 października 2020 roku powódka uiściła na rzecz (...) Bank (...) (Spółka Akcyjna) Oddział w Polsce tytułem spłaty rat kredytu łącznie kwotę 137 718, 50 zł( zaświadczenie k.70-80, fakt przyznany przez pozwanego k. 272 v ,00:14:56).

W połowie stycznia 2015 roku, w wyniku decyzji Szwajcarskiego Banku Narodowego o tzw. „uwolnieniu kursu franka szwajcarskiego”, czyli zaprzestaniu polityki polegającej na sztywnym uregulowaniu kursu tej waluty, kurs CHF ulegał systematycznemu umacnianiu się względem PLN. W zaledwie kilka dni średni kurs CHF w NBP uległ drastycznemu wzrostowi, nawet o kilkadziesiąt procent. Od tamtego czasu kurs ulega wciąż systematycznemu wzrostowi. Wzrost kursu CHF istotnie wpłynął na wysokość rat kredytów udzielonych przez bank w walucie wymiennej, skutkując w przypadku powódki nagłym wzrostem raty kredytu.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w odparciu o dokumentację dołączoną do akt niniejszej sprawy, jak również w oparciu o dowód z przesłuchania stron ograniczony do przesłuchania strony powodowej. Przeprowadzone dowody przedstawiają wiarygodny ciąg zdarzeń a wnioski z nich wypływające układają się w logiczną całość. Zbędne dla wydania rozstrzygnięcia okazało się przeprowadzenie dowodów z zeznań świadka A. S., który nie brał osobiście udziału w procesie zawierania przedmiotowej umowy kredytu. Zgromadzone w sprawie dowody z dokumentów, wobec nieważności umowy kredytu, czynią zbędne przeprowadzenie dowodów z opinii biegłych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie prawie w całości. Wobec uwzględnienia roszczenia głównego o zapłatę i ustalenie nieważności umowy kredytu, zbędnym stało się odniesienie w wyroku do żądań ewentualnych.

Powódka oparła żądanie zapłaty na przepisach art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 i § 2 k.c., wskazując, że umowa kredytu zawarta dnia 6 października 2008 roku z poprzednikiem prawnym pozwanego Banku (...) Spółką Akcyjną jest nieważna, domagając się jednocześnie na podstawie art. 189 k.p.c ustalenia nieważności przedmiotowej umowy. Pozwany natomiast stoi na stanowisku, że umowa jest ważna i podlega wykonaniu.

W ocenie Sądu, M. D. ma interes prawny w ustaleniu nieważności stosunku prawnego, jaki miałby wynikać z umowy kredytu. Powódka uważa, że nie powinna być związana umową, a bank nie uznaje tego stanowiska, domagając się spłaty rat zgodnie z umową. Sam wyrok dotyczący zasądzenia określonej kwoty pieniężnej od pozwanego na rzecz powódki nie rozstrzygnie wszelkich wątpliwości i nie usunie wszystkich skutków zawartej umowy. Potwierdzenie przez sąd nieważności umowy kredytu pozwoli ostatecznie na zaprzestanie spłaty rat kredytu bez konsekwencji w postaci wypowiedzenia umowy, jak również doprowadzi do wykreślenie hipoteki kaucyjnej, stanowiącej zabezpieczenie umowy kredytu.

Zdaniem Sądu, zawarta dnia 6 października 2008 roku pomiędzy powódką M. D. a (...) Spółką Akcyjną umowa kredytu hipotecznego nr (...) jest w całości bezwzględnie nieważna, w konsekwencji czego nie istnieje stosunek prawny jaki miałby wynikać z tej umowy. Bezwzględnej nieważności umowy kredytu upatrywać można nie tylko w oparciu o regulacje prawne Unii Europejskiej, ale również w oparciu o ustawodawstwo krajowe. Zastosowanie w niniejszej sprawie znajdzie art. 6 ust.1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, jak również art. 385 ¹ k.c., który należy interpretować zgodnie z dyrektywą, umożliwiając zastosowanie sankcji nieważności całej umowy. Możliwość tę wskazał TSUE w uzasadnieniu wyroku wydanym w sprawie C-260/18, jak też Sąd Najwyższy w wyroku wydanym w dniu 11 grudnia 2019 roku w sprawie V CSK 382/18. Dodatkowo, umowa kredytu jest nieważna także przy zastosowaniu art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c i art. 69 ust. 2 pkt.2 prawa bankowego.

Należy podkreślić, że powódka zawierając umowę występowała w roli konsumenta w rozumieniu art. 2 lit. b dyrektywy Rady 93/13/EWG oraz art. 22 ¹ k.c. Z umowy kredytu nie wynika, by powódka działała jako przedsiębiorca, a przy tym powódka w oparciu o środki z kredytu zakupiła lokal mieszkalny w W.. Rozważając zatem kwestię ważności czy tez nieważności umowy kredytu należy uwzględniać szczególną ochronę konsumenta wynikającą z prawa unijnego, jak i polskiego.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG, Państwa Członkowskie stanowią, że na mocy prawa krajowego nieuczciwe warunki w umowach zawieranych przez sprzedawców lub dostawców z konsumentami nie będą wiążące dla konsumenta, a umowa w pozostałej części będzie nadal obowiązywała strony, jeżeli jest to możliwe po wyłączeniu z niej nieuczciwych warunków. Według art. 2 a) wskazanej dyrektywy, do celów dyrektywy „nieuczciwe warunki” oznaczają warunki umowne zdefiniowane w art. 3, który z kolei w ust. 1 stanowi, że warunki umowy, które nie były indywidualnie negocjowane, mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy, praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta. Art. 3 ust. 3 dyrektywy wskazuje przy tym, że przykładowy katalog nieuczciwych warunków umownych znajduje się w załączniku do dyrektywy. Zgodnie z załącznikiem, nieuczciwie są między innymi warunki, których celem lub skutkiem jest: 1.j) umożliwienie sprzedawcy lub dostawcy według własnego uznania jednostronnej zmiany warunków bez uzasadnionego powodu wymienionego w umowie; 1.k) umożliwienie sprzedawcy lub dostawcy dokonywania jednostronnych zmian w cechach dostarczanego produktu lub usługi bez uzasadnionego powodu. Z kolei art. 4 dyrektywy wskazuje, że nie naruszając przepisów art. 7, nieuczciwy charakter warunków umowy jest określany z uwzględnieniem rodzaju towarów lub usług, których umowa dotyczy i z odniesieniem, w czasie wykonania umowy, do wszelkich okoliczności związanych z wykonaniem umowy oraz do innych warunków tej umowy lub innej umowy, od której ta jest zależna. Ocena nieuczciwego charakteru warunków nie dotyczy ani określenia głównego przedmiotu umowy, ani relacji ceny i wynagrodzenia do dostarczonych w zamian towarów lub usług, o ile warunki te zostały wyrażone prostym i zrozumiałym językiem.

Z kolei, zgodnie z art. 385 ¹ kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeśli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy, przy czym nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

W umowie nr (...) znajdują się niedozwolone postanowienia umowne, o jakich mowa w art. 3 ust. 1 cytowanej dyrektywy i art. z art. 385 ¹ kc, chodzi o wskazane powyżej postanowienia w § 2 ust.1 zd. 2 umowy oraz §7 ust.4, §9 ust.2, §13 ust.7 i §21 ust.3 Regulaminu kredytu hipotecznego udzielanego przez (...) (zgodnie z § 1 ust. 2 umowy kredytu regulamin jest integralną częścią umowy), co skutkuje nieważnością umowy.

Pozwany w niniejszym postępowaniu nie udowodnił, iż zapisy umowne, w tym klauzule indeksacyjne, były indywidualnie negocjowane. Ewidentnie zostały sporządzone przez bank w postaci zapisów umowy, regulaminu, oświadczenia zaś powódka w żaden sposób nie miała wpływu na ich treść. Były to gotowe i standardowe wzorce, co potwierdza także treść oświadczenia powódki z k.148. Z zeznań powódki M. D. wynika, że jej rola ograniczała się jedynie do akceptacji narzuconych warunków umowy i uzgodnieniu okresu kredytowania oraz wysokości kredytu. Ciężar wykazania faktu indywidualnego uzgodnienia postanowień umowy spoczywał na stronie pozwanej. Art. 3 ust.2 dyrektywy 93/13/EWG stanowi, iż warunki umowy zawsze zostaną uznane za niewynegocjowane indywidualnie, jeżeli zostały sporządzone wcześniej i konsument nie miał w związku z tym wpływu na ich treść, zwłaszcza jeżeli zostały przedstawione konsumentowi w formie uprzednio sformułowanej umowy standardowej. Reasumując należy uznać, iż treść umowy, w tym regulaminu, jako integralnej części umowy, nie zostały indywidulanie uzgodnione z powódką na etapie poprzedzającym jej zawarcie. Doradca finansowy zapoznał powódkę z ofertą kredytową zdecydowanie preferując kredyt indeksowany do CHF. Pracownik Ekspandera nie poinformował powódki, że jest możliwość negocjacji zapisów umowy– co powódka potwierdziła w toku jej przesłuchania. W sposób nieodpowiadający wymaganiom z Dyrektywy 93/13 doradca finansowy przedstawił powódce ryzyko walutowe związane z wykonywaniem umowy tego rodzaju przez okres 360 miesięcy, z pominięciem kalkulacji dotyczących faktycznego ciężaru jego spłacenia na wypadek, gdyby kurs CHF, podawany tabelach banku, wzrastał .

Postanowienia określające główne świadczenia stron to postanowienia dotyczące świadczeń charakteryzujących daną umowę, w tym przypadku umowę kredytu indeksowanego do waluty obcej. Art. 69 ust.1 ustawy Prawo bankowe, stanowi iż przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Przy umowie kredytu indeksowanego do waluty obcej klauzula indeksacyjna określająca kurs wymiany CHF dotyczy głównego zobowiązania kredytobiorcy, gdyż służy ona do ustalenia wysokości zobowiązania kredytobiorcy w walucie obcej i do ustalenia wysokości poszczególnych rat kredytu spłacanych w złotych polskich. Tym samym – decyduje ona o wysokości podstawowego świadczenia kredytobiorcy i wysokości tzw. spreadu walutowego, stanowiącego element wynagrodzenia banku za udzielony kredyt. Postanowienia te zaliczyć należy zatem do głównego przedmiotu umowy w rozumieniu art. 4 cytowanej dyrektywy i art. 385 ¹ kc. Dotyczą one wszak głównych świadczeń stron umowy kredytu związanych z oddaniem przez bank do dyspozycji kredytobiorcy środków pieniężnych, jak też kwestię spłaty przez kredytobiorcę otrzymanej kwoty na warunkach określonych w umowie (wpływają na wysokość rat kredytu, wysokość odsetek oraz prowizji). Świadczenia podstawowe tej umowy odnoszą się zatem do kwoty pieniężnej, która musi być określona w stosunku do waluty wypłaty i określonej spłaty. W konsekwencji okoliczność, że kredyt musi zostać spłacony w określonej walucie, nie ma związku z posiłkowym sposobem płatności, lecz związana jest z samym charakterem zobowiązania dłużnika, przez co stanowi podstawowy element umowy kredytowej.

Wskazane powyżej w § 2 ust.1 zd. 2 postanowienia umowy oraz §7 ust.4, §9 ust.2, §13 ust.7 i §21 ust.3 postanowienia Regulaminu kredytu hipotecznego udzielanego przez (...) Regulaminu kredytu hipotecznego, w ocenie Sądu, nie zostały sformułowane prostym i zrozumiałym językiem. Nie wyjaśniono bowiem kredytobiorcy w sposób prosty mechanizmu ustalania kursu waluty przez bank, jak też nie poinformowano go dostatecznie o ryzyku walutowym, oraz o całkowitych możliwych kosztach kredytu. Brak orientacyjnego sposobu ustalania kursu przez bank oraz choćby okoliczności, które mogą mieć wpływ na zmianę kursu waluty, powodowało że dokonanie samodzielnie obliczenia kursu dla przeciętnego odbiorcy było niemożliwe. Konsument nie miał przez to możliwości podjęcia świadomie decyzji odnośnie tego, czy godzi się na ryzyko walutowe i na ustalanie przez bank samodzielnie kursu waluty obcej. Uzasadnieniu wyroku wydanego w sprawie XXV C 2514/19 Sądu Okręgowego w Warszawie trafnie wskazuje, że: „wymogu przejrzystości warunków umownych nie można zawężać do zrozumiałości tych warunków pod względem formalnym i gramatycznym, lecz przeciwnie, z uwagi na to, że ustanowiony przez wspomnianą dyrektywę system ochrony opiera się na założeniu, iż konsument jest stroną słabszą niż przedsiębiorca, między innymi ze względu na stopień poinformowania, ów wymóg wyrażenia warunków umownych prostym i zrozumiałym językiem i w konsekwencji przejrzystości musi podlegać wykładni rozszerzającej. Wobec powyższego wymóg, aby warunek umowny był wyrażony prostym i zrozumiałym językiem, należy rozumieć w ten sposób, iż powinien być on rozumiany jako nakazujący także, by umowa przedstawiała w sposób przejrzysty konkretne działanie mechanizmu, do którego odnosi się ów warunek, a także, w zależności od przypadku, związek między tym mechanizmem a mechanizmem przewidzianym w innych warunkach, tak by konsument był w stanie oszacować, w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria, wypływające dla niego z tej umowy konsekwencje ekonomiczne. Kredytobiorca musi zostać jasno poinformowany, że podpisując umowę kredytu w obcej walucie, ponosi pewne ryzyko kursowe, które z ekonomicznego punktu widzenia może okazać się dla niego trudne do udźwignięcia w przypadku dewaluacji waluty, w której otrzymuje wynagrodzenie. Przedsiębiorca musi przedstawić ewentualne wahania kursów wymiany i ryzyko wiążące się z zaciągnięciem kredytu w walucie obcej, zwłaszcza w przypadku, gdy konsument będący kredytobiorcą nie uzyskuje dochodów w tej walucie. Kwestia ta powinna zostać rozpatrzona w świetle całokształtu istotnych okoliczności faktycznych, do których zaliczają się formy reklamy i informacji stosowane przez kredytodawcę w procesie negocjacji umowy kredytu”.

W powyższych zapisach umowy i regulaminu nie opisano prostym językiem zwłaszcza tego, na jakich podstawach i przy zastosowaniu jakich reguł bank będzie samodzielnie dokonywał ustalenia kursu CHF. Bank w każdej chwili i dowolnie mógł zmienić jednostronnie sposób ustalania kursu. Nie przedstawiono również przyczyn zastosowania dla wypłaty kredytu kursu kupna waluty, zaś do spłaty kredytu kursu sprzedaży. Brak jest w tych zapisach wprost informacji, która wskazywałby kredytobiorcy, iż różnica między kursem sprzedaży i kursem kupna stanowi tzw. „spread walutowy”, jak też nie wskazano jaka jest wysokość tej różnicy (tj. o ile kurs sprzedaży różni się od kursu kupna). Nie wyjaśniono, że zastosowanie kursu kupna do wypłaty kredytu a kursu sprzedaży do spłaty kredytu stanowi zysk banku. Powódce nie przedstawiono jak może kształtować się zmiana kursu waluty obcej na przestrzeni okresu porównywalnego z okresem, na jaki umowa została zawarta. Nie wyjaśniono, że w skład kosztu kredytu będzie wchodziła różnica kursów kupna i sprzedaży.

Zgodnie z art. 2 a) cytowanej dyrektywy, „nieuczciwe warunki” oznaczają warunki umowne zdefiniowane w art. 3, który z kolei w ust. 1 stanowi, że warunki umowy, które nie były indywidualnie negocjowane, mogą być uznane za nieuczciwe, jeśli stoją w sprzeczności z wymogami dobrej wiary, powodują znaczącą nierównowagę wynikających z umowy, praw i obowiązków stron ze szkodą dla konsumenta. Znacząca nierównowaga praw i obowiązków stron, skutkująca istotną szkodą dla konsumenta, przejawia się w przedmiotowej umowie kredytu w ten sposób, że: - bank jest uprawniony do jednostronnego, samodzielnego ustalania kursu kupna i sprzedaży CHF, konsument nie ma wpływu na wysokość kursu, co skutkuje tym, że bank uzyskuje dodatkową korzyść stosując kurs wyższy od kursu banku narodowego, - bank ma ograniczone ryzyko walutowe (maksymalnie do kwoty wypłaconej konsumentowi), zaś konsument jest obarczony nieograniczonym ryzykiem kursowym (powodującym nieograniczoną możliwość zysku banku) bez dostatecznego rozeznania co do mechanizmów kształtowania się tego ryzyka, a bank nie proponuje kredytobiorcy żadnych rozwiązań minimalizujących ryzyko kursowe (np. ubezpieczenia od ryzyka), co w sytuacji konsumenta spowodowało w ciągu kilku lat wzrost wysokości raty kredytu o kilkaset złotych miesięcznie (wzrost o kilkadziesiąt procent), - bank bez szczególnej potrzeby i uzasadnienia ustala dodatkowy koszt kredytu w postaci różnicy pomiędzy kursem sprzedaży i kursem kupna (tzw. spread walutowy), o dodatkowym koszcie kredytobiorca nie jest poinformowany („ukryty koszt kredytu”), co skutkuje tym, że już z chwilą wypłaty kredytu wiadome jest, iż świadczenie banku z tytułu kapitału kredytu nie jest ekwiwalentem świadczenia konsumenta. Bank przerzuca na kredytobiorcę ryzyko wystąpienia różnic kursowych między kursem z dnia zawarcia umowy a kursem przy wypłacie kredytu, zaś sam nie ponosi jakiegokolwiek ryzyka z tym związanego. Należy uznać, że zastosowanie w spornej umowie indeksacji, poprzez pozostawienie bankowi uprawnienia do jednostronnego określenia wysokości własnego świadczenia na etapie wypłaty kwoty kredytu udzielonego faktycznie powódce, jak też rat kapitałowo- odsetkowych, które były wyliczane w oparciu o kurs sprzedaży, czyli powiększony o tzw. spread, w oparciu o tabele kursowe, które były samodzielnie ustalane przez bank, pomimo ich związku z tendencjami kursowymi na rynku, naruszało interesy powódki jako konsumenta uzyskującego kredyt wypłacany oraz spłacany na zasadach ustalonych wyłącznie przez bank, bez jakiegokolwiek zabezpieczenia kredytobiorcy, wyłącznie na powódkę przerzucając ryzyko zmian kursowych.

Zastosowany w spornej umowie mechanizm indeksacji, oparty na wyliczeniu kwoty kredytu udzielonego powódce oraz obciążających ją rat kapitałowo- odsetkowych w oparciu o jednostronną decyzję banku, tj. poprzez zastosowanie własnego kursu CHF do złotego, czyli z własnych tabel kursowych, dotyczył głównych świadczeń obu stron, które nie mogły zostać zastąpione innymi mechanizmami, w tym średnim kursem NBP, również na podstawie art. 358 §2 k.c, z uwagi na wejście w życie tego przepisu po podpisaniu umowy. Po wyeliminowaniu opisanych nieuczciwych warunków umownych, umowa kredytu nie może funkcjonować bez zasadniczej zmiany rodzaju oraz charakteru prawnego umowy kredytu indeksowanego do CHF, w tym faktycznego jej przekształcenia w kredyt złotowy z pozostawieniem oprocentowania wyznaczonego wskaźnikiem LIBOR 3 M, czyli nadanie tej umowie takiej treści, która nie była przez strony ani uzgadniana, ani też akceptowana.

Analizowana umowa kredytu okazała się w całości bezwzględnie nieważna w oparciu o art. 6 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich i art. 385 ¹ k.c. Nie jest to jednak jedyna podstawa do stwierdzenia nieważności tejże umowy. Umowa jest w całości bezwzględnie nieważna także w oparciu o art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 353 ¹ k.c. jako naruszająca granice zasady swobody umów i art. 69 ust. 2 pkt 2 Prawa bankowego, albowiem brak jest istotnych elementów umowy kredytu.

Zdaniem Sądu, umowa łącząca strony nie określała ,, kwoty kredytu’’ w sposób wymagany w art. 69 ust. 2 pkt. 2 Prawa bankowego. Sprzeczność tej umowy z tym przepisem przemawiała za koniecznością ustalenia jej nieważności w całości oraz od daty jej podpisania przez strony. Dodanie w 2011r. pkt. 4a do ust. 2 art. 69 wpłynęło na sposób ustalenia w treści umowy kredytu indeksowanego do CHF mechanizmu waloryzacyjnego, czyli przeliczenia złotego na walutę obcą według kursu, którego zasady ustalenia winny zostać w umowie określone. W ust. 1 art. 69 Prawa bankowego jednoznacznie zostało zapisane, że bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy kwotę środków pieniężnych, a klient do wykorzystanego kredytu, czyli kwoty otrzymanej od banku, powiększonej o odsetki. Z pkt. 4a ust. 2 art. 69 Prawa Bankowego wynika, że umowa winna określać sposób ustalania ,, kursu waluty’’, na podstawie którego wyliczona jest ,, kwota kredytu’’ i ,, raty kapitałowo- odsetkowe’’. Na podstawie tych przepisów należy stwierdzić, że ,, kwota kredytu’’ indeksowanego do CHF nie jest kwotą wyrażoną nominalnie w złotych na wstępie umowy, lecz kwotą wypłacona kredytobiorcy ze strony banku na zasadach określonych w umowie na podstawie przeliczenia dokonywanego przez bank zgodnie z jej postanowieniami. Z punktu zaś 2 ust. 2 art.69 Prawa bankowego wprost wynika, że ustalana przez przeliczenie kursowe ,, kwota kredytu’’ powinna zostać nominalnie oznaczona w takiej umowie już w momencie jej zawarcia, nie zaś w momencie uruchamiania kredytu na wniosek kredytobiorcy. Podana w umowie kredytu indeksowanego do CHF kwota wyrażona w złotych spełnia dla umowy tylko takie znaczenie, że jest podstawą jej przeliczenia na CHF według kursu kupna ustalonego w tabeli kursowej banku w dniu zawarcia takiej umowy. Jednak dopiero ustalona w ten sposób kwota wyrażona w CHF, stanowi podstawę do jej przeliczenia na złote według kursu kupna z dnia uruchomienia kredytu, a więc tym samym ustalenia ,,kwoty kredytu’’ oraz podstawę do ustalenia wysokości poszczególnych rat kapitałowo - odsetkowych w terminach ich wymagalności, tyle że według kursu sprzedaży CHF, ustalonego w tabeli kursowej banku. W przedmiotowej umowie nie została zatem wyrażona ,, kwota kredytu’’, a jedynie sposób jej ustalenia na datę wypłaty, co nie jest równoznaczne. Sąd zatem przyjął, że w spornej umowie nie doszło do określenia,, kwoty kredytu’’, a tym samym że zawarte w niej zapisy nie wypełniały wymagania określonego w art. 69 ust.2 pkt. 2 Prawa bankowego.

Zgodnie z art. 353 ¹ k.c., strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Dodatkowo, cechami szczególnymi prawa cywilnego i stosunków cywilnoprawnych (w tym umowy kredytu) są równorzędność podmiotów i ekwiwalentność świadczeń. Umowa kredytu indeksowanego zawarta przez powódkę z bankiem została skonstruowana przez bank w taki sposób, że zasady te zostały istotnie zachwiane na skutek wprowadzenia nieuczciwych warunków umownych, o jakich mowa powyżej. Sporna umowa uderza przede wszystkim w istotę stosunków obligacyjnych opartych na zasadzie konsensualności, wykluczającej pozostawienie jednej ze stron umowy, silniejszej ekonomicznie, uprawnienia do określenia wysokości własnego zobowiązania, a w szczególności wysokości świadczenia uiszczanych w kolejnych latach przez drugą jej stronę. Podstawa ustalenia tych świadczeń jest kurs waluty, określony w tabeli kursowej banku, na którym w istocie spoczywał tylko obowiązek podania ustalonych kursów do wiadomości klientów. Uprawnienie do jednostronnego narzucania wysokości zobowiązania własnego i świadczeń obciążających kredytobiorców narusza zasadę konsensualności i tym samym pozostaje w sprzeczności z zasadą swobody umów uregulowaną w art. 353 ¹k.c. Ponadto, konsument nie został w sposób dostateczny poinformowany o nieograniczonym ryzyku związanym z zawartą umową. Bank jest podmiotem silnym ekonomicznie, posiadającym stałą obsługę prawną i mającym świadomość warunków rynku finansowego. Z kolei konsument, jest jedynie jednostką w przeważającym zakresie uzależnioną od instytucji, która powinna budzić jego zaufanie. Banki wprowadzając do umów klauzule niedozwolone takie jak wyżej, nadużywają swojej pozycji celem uzyskania, jak najwyższych zysków kosztem konsumentów. Działanie to rażąco narusza interesy strony słabszej, którą jest konsument.

W związku z powyższym, należy uznać że umowa jest w całości bezwzględnie nieważna. Wobec nieważności umowy kredytu, powódce przysługuje roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia w oparciu o art. 410 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 405 k.c. W ocenie Sądu, konsumentowi i kredytodawcy przysługują odrębne roszczenia o zwrot świadczeń pieniężnych spełnionych w wykonaniu tej umowy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021 roku III CZP 6/21). Na rzecz powódki zwrotowi podlega kwota w wysokości 137.718,50 zł, gdyż pozwany nie kwestionował, iż taka kwota została przez powódkę wpłacona w wyniku wykonania umowy ( fakt przyznany przez pozwanego k. 272 v ,00:14:56). Zasadne jest również roszczenie powódki o zapłatę odsetek ustawowych za opóźnienie od wskazanej wyżej kwoty za okres od dnia 20 maja 2021 roku do dnia zapłaty, w pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu. Podstawą rozstrzygnięcia o odsetkach ustawowych za opóźnienie jest art. 484§1 i 2 kc w zw. z art. zw. z art. 455 kc,, przy czym Sąd uznał, że strona pozwana pozostaje w opóźnieniu z zapłatą od dnia 20 maja 2019r., skoro pozwanemu w dniu 12 maja 2021r. doręczono pozew, który stanowi wezwanie do zapłaty (k. 271), a ,, niezwłocznie” w rozumieniu art. 455 kc, oznacza co najmniej upływ 7 dni od tej daty.

Sąd uznaje zarzuty pozwanego za bezzasadne, w szczególności zaś zarzut przedawnienia roszczeń. Wskazać należy, że w sprawie znajdzie zastosowanie ogólny termin przedawnienia wskazany w ar. 118 k.c., czyli okres 10 lat. Roszczenie powódki istnieje od daty zawarcia umowy, jednak stało się wymagalne dopiero na skutek podjęcia decyzji przez powódkę, jako konsumenta o tym, że decyduje się na nieważność umowy kredytu, co należy wiązać z chwilą złożenia pozwu w niniejszej sprawie. Zarzut przedawnienia roszczeń jest też sprzeczny z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.). Pozwany sformułował umowę zawierającą klauzule niedozwolone, działając na szkodę powódki. Przez wiele lat powódka nie była świadoma nieważności umowy i umowa była wykonywana. Mechanizm indeksacji i przerzucenie wyłącznie na powódkę ryzyka zmian kursowych, a zwłaszcza załamania kursu CHF w stosunku do złotego, prowadziło do rażąco niekorzystnego dla powódki wzrostu rat kapitałowo- odsetkowych i całego obciążenia z tego tytułu, bez właściwego uprzedzenia i przejęcia na siebie przez bank, choćby częściowo, tego ryzyka, co uzasadnia że zarzut przedawnienia jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego.

W sprawie nie znajdzie zastosowania regulacja z art. 411 pkt 1 k.c, który stanowi, iż nie można żądać zwrotu świadczenia, jeżeli spełniający świadczenie wiedział, że nie był do świadczenia zobowiązany. Pozwany nie udowodnił, iż powódka przed wniesieniem pozwu była świadoma abuzywności postanowień. O ostatecznej nieważności umowy strony ostatecznie przekonały się dopiero na skutek wyroku sądu. W sprawie nie może znaleźć zastosowania także regulacja prawa zatrzymania (art. 496 k.c. w zw. z art. 497 k.c.), która ma zastosowanie przy umowach wzajemnych, bowiem umowa kredytu do takich nie należy. Nadto wskazany zarzut został podniesiony jedynie ewentualnie, a pozwany przez całe postępowanie twierdził, że umowa jest ważna i domagał się oddalenia powództwa. Nie można także uznać by doszło do nadużycia prawa podmiotowego przez powódkę (art. 5 k.c.). Jak wskazano wyżej, to bank był autorem umowy i regulaminu, to on sformułował postanowienia umowne, które okazały się abuzywne. Bank działając na swoją korzyść i mając możliwość jednostronnego kształtowania obowiązków drugiej strony umowy, naruszył interesy konsumenta. Nie może zatem w takiej sytuacji powoływać się na nadużycie przez powódkę prawa podmiotowego. M. D. skorzystała przy tym z ochrony przepisów prawa krajowego i unijnego, które nakazują przedsiębiorcom dbać o interesy konsumenta, zaś sądom przyznanie konsumentowi ochrony prawnej w szerokim zakresie.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.

O kosztach procesu orzeczono w punkcie na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Zasądzono od pozwanego na rzecz powódki zwrot poniesionych przez nią kosztów procesu w wysokości 6.417,00 zł. Zasądzono od pozwanego na rzecz powódki M. D. kwoty: 5400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego – § 2 pkt.6 rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie, 1.000,00 zł tytułem opłaty od pozwu, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

(...)