Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lutego 2024 r.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2024 r. w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L.

przeciwko E. W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 27 października 2023 r. sygn. akt I C 434/22

oddala apelację.

Paweł Hochman

Sygn. akt II Ca 1077/23

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 grudnia 2020 r. powódka (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L., wniosła o zasądzenie od pozwanej E. W. kwoty 3.946,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 września 2020 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, w wysokości według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że w dniu (...) r. upoważnieni pracownicy powódki przeprowadzili kontrolę stanu instalacji i demontaż licznika na nieruchomości położonej w P. przy ul. (...), w wyniku której stwierdzono nielegalny pobór energii elektrycznej, to jest pobór energii bez zawartej umowy, w konsekwencji czego pozwaną obciążono opłatą z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej w wysokości 3.946,45 zł z terminem płatności 18 września 2020 r., którą ustalono z uwzględnieniem wartości zabezpieczenia przedlicznikowego.

W dniu 9 kwietnia 2021 r. został wydany nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W dniu 31 marca 2022 r. kurator ustanowiony dla E. W., złożył sprzeciw od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 9 kwietnia 2021 r., zaskarżając wydany nakaz zapłaty w całości i wniósł o: oddalenie powództwa w całości i przyznanie kuratorowi wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej E. W..

Kurator zakwestionował żądanie pozwu wskazując, iż powódka nie udowodniła zasadności roszczenia; z załączników do pozwu wynika, że jako właściciela mieszkania wskazano M. K., a brak jest dokumentów świadczących, że pozwana jest uprawniona do przedmiotowego lokalu i jakkolwiek z nim związana, za wyjątkiem podpisu widniejącego na protokole kontroli, przy czym nie wiadomo nawet, czy podpis ten faktycznie należy do pozwanej E. W..

Wyrokiem z dnia 27 października 2023 roku Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił powództwo i nakazał pobrać od powódki (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w L. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwotę 120 zł tytułem nieuiszczonych wydatków postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. K. zmarła w dniu (...) r. Umowa kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucyjnych, zawarta z M. K., została rozwiązana w dniu 26 kwietnia 2012 r.

W dniu (...) r. technicy Z. N. i S. S. na podstawie upoważnienia do kontroli nr (...) z dnia (...) r. przeprowadzili kontrolę u M. K. pod adresem ul. (...) w P. (nr ewidencyjny odbiorcy (...), grupa taryfowa (...), numer dowodu: (...)) na podstawie zlecenia OT nr (...) z dnia (...) r. celem sprawdzenia pod kątem nielegalnego poboru energii elektrycznej. Podczas kontroli obecna była E. W. – wnuczka odbiorczyni prądu M. K.. Kontrolujący dokonali sprawdzenia stanu technicznego i oplombowania. Technicy w protokole kontroli nr (...) odnotowali zabezpieczenie przedlicznikowe typu BI prąd 25A, miejsce zainstalowania w korytarzu oraz brak plomby. Na zabezpieczeniu przedlicznikowym założono plombę o nr (...). Ponadto odnotowano, iż w mieszkaniu znajduje się licznik typu (...) nr (...) prąd (...) z prawidłowym stanem oplombowania zalegalizowanym w 2006 r. Zdjęto plombę nr (...). Stan licznika w dniu kontroli wynosił WT:(...). W wyniku czynności kontrolujący ustalili, iż instalacja nie stwarza zagrożenia dla życia, zdrowia i środowiska, układ pomiarowo – rozliczeniowy działa prawidłowo i został oplombowany, a także że wystąpiło naruszenie warunków umowy – nastąpił nielegalny pobór energii elektrycznej bez zawartej umowy. W wyniku kontroli, kontrolujący wstrzymali dostawę energii elektrycznej oraz zdjęli licznik. Protokół kontroli został podpisany przez E. W..

W dniu 2 września 2020 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L., Oddział Ł. RE P. wydał decyzję o dokonaniu korekty danych pomiarowych u rozliczeń za pobraną energię elektryczną lub naliczeń związanych z poborem energii elektrycznej niezgodnie z warunkami umowy stanowiąca załącznik do protokołu kontroli nr (...). W decyzji jako odbiorcę wskazano E. W., jako adres odbiorcy wskazano ul. (...) w P.. W decyzji uznano, że E. W. korzystała z energii elektrycznej, która była mierzona przez licznik energii elektrycznej typu (...) nr (...) pomimo rozwiązanej umowy kompleksowej sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji w dniu 26 kwietnia 2012 r. W decyzji określono sposób naliczenia korekty danych i opłaty wskazując taryfę (...) Spółki Akcyjnej z 2020 r. – pkt 6.2 oraz 6.7.2a, WT – 1653 kWh, opłatę x 5, oraz grupę taryfową G11. W decyzji wyliczono wysokość łącznej opłaty na kwotę 3.946,45 zł.

Pomimo rozwiązania umowy o dostawę energii elektrycznej licznik znajdujący się w mieszkaniu położonym przy ul. (...) w P. przed dniem (...) r. nie został zdemontowany, ponieważ kontrolerzy nie mieli dostępu do lokalu. K. w latach 2012-2020 podejmowali próby kontroli, jednak nikt nie otwierał mieszkania, więc formalnie energia do lokalu była dostarczana. Licznik odzwierciedlał ilość rzeczywistego zużycia energii według stanu na chwilę jego demontażu, a J. B., wyliczający opłatę za nielegalny pobór energii na podstawie przedstawionych protokołów kontroli, znał stan licznika z chwili rozwiązania umowy, który był stanem szacowanym, bowiem w chwili rozwiązania umowy nie było dostępu do układu pomiarowego i nie było znane faktyczne wskazanie licznika.

W dniu 4 września 2020 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. wystawiła na rzecz E. W. notę księgową nr (...) na kwotę 3.946,45 zł, na którą złożyła się pięciokrotność: opłat z tytułu średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej w ilości 1.653,0 kWh przy stawce 0,24544 zł, stawki jakościowej NP. w ilości 1.653,0 kWh przy stawce 0,0133 zł, stawki sieciowej (skład. zmienny – całodobowy) w ilości 1.653,0 kWh przy stawce 0,2139 zł, stawki sieciowej (skład. Stały) w ilości 1 szt. przy stawce 3,14 zł, stawki opłaty abonamentowej w ilości 1 szt. przy stawce 2,25 zł, stawki opłaty przejściowej w ilości 1 szt. przy stawce 0,33 zł, stawki opłaty kogeneracyjnej w ilości 1.653,0 kWh przy stawce 0,00139 zł. Termin płatności należności wynikającej z wystawionej noty określono na dzień 18 września 2020 r.

Pismem z dnia 5 października 2020 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. wezwała E. W. do zapłaty kwoty 3.946,45 zł wynikającej z dokumentu nr (...) wystawionego w dniu 4 września 2020 r. z terminem płatności do dnia 18 września 2020 r. Wezwanie wysłane na adres ul. (...) w P., nie zostało podjęte w terminie, w konsekwencji czego zostało zwrócone do nadawcy.

Pismem z dnia 3 listopada 2020 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w L. wezwała E. W. do zapłaty kwoty 3.946,45 zł wynikającej z dokumentu nr (...) wystawionego w dniu 4 września 2020 r. z terminem płatności do dnia 18 września 2020 r. Wezwanie wysłane na adres ul. (...) w P., nie zostało podjęte w terminie, w konsekwencji czego zostało zwrócone do nadawcy w dniu 24 listopada 2020 r.

W dniu 2 lutego 2022 r. A. R. - Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim w toku czynności związanych z próbą doręczenia E. W. korespondencji obejmującej odpis nakazu zapłaty wraz z odpisem pozwu i załączników do niego na podstawie rozmowy z sąsiadami zamieszkałymi pod adresem ul. (...) w P. ustaliła, że E. W. nie zamieszkuje pod adresem ul. (...) w P. od kilku lat.

Przeciwko E. W. nie została zarejestrowana żadna sprawa karna w Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim.

Sąd Rejonowy wyjaśnił, że powyższy stan faktyczny ustalił na podstawie zaoferowanych przez powódkę dowodów z dokumentów oraz zeznań świadków Z. N., S. S. oraz J. B.. Wskazał, że zaoferowane przez strony dowody z dokumentów nie były kwestionowane w zakresie ich rzetelności i wiarygodności, a działając z urzędu nie dopatrzył się okoliczności, które poddawałyby w wątpliwość rzetelność i autentyczność przedłożonych dokumentów.

Wyjaśnił ponadto, że zeznania świadków Z. N., S. S. oraz J. B. ocenił jako wiarygodne. Świadkowie Z. N. i S. S. opisali okoliczności przeprowadzonej kontroli w mieszkaniu przy ul. (...) w P. oraz podejmowane wcześniej próby dostania się do mieszkania, a także wskazali, kto w ich opinii był odbiorcą pobieranej bezumownie energii. Świadek J. B. opisał z kolei, w jaki sposób i na jakiej podstawie wyliczył wysokość zużycia energii, a w konsekwencji wysokość opłaty za nielegalny pobór energii. Zeznania świadków korespondowały z przedstawionymi przez powódkę i przez nią sporządzonymi dowodami z dokumentów.

Ponadto, Sąd postanowił na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominąć wniosek pełnomocnika powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu elektroenergetyki zawarty w pkt 2 lit. b pozwu (k. 2v.). Z uwagi na fakt, że powódka nie udowodniła przesłanek odpowiedzialności pozwanej E. W. z tytułu nielegalnego poboru energii elektrycznej, okoliczność, na jaką powódka złożyła wniosek o dowód z opinii biegłego z zakresu elektroenergetyki – to jest prawidłowość wyliczenia opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej w oparciu o obowiązującą taryfę - była kwestią nieistotną dla rozstrzygnięcia i ustalanie jej wobec braku udowodnienia przesłanek odpowiedzialności pozwanej za nielegalny pobór energii było bezprzedmiotowe, zaś sama prawidłowość wyliczenia opłaty w toku postępowania nie została zakwestionowana przez kuratora dla nieznanej z miejsca pobytu pozwanej, działającego do chwili ustalenia przez powódkę miejsca pobytu pozwanej, co nastąpiło dopiero w toku niniejszego postępowania.

W następstwie powyższych ustaleń Sąd Rejonowy uznał, że powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione.

Zważył, że powódka w niniejszym postępowaniu dochodziła od pozwanej opłaty w razie nielegalnego pobierania energii, podstawę prawną naliczenia której stanowi art. 57 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetycznie (Dz. U. z 2020 r. poz. 833 ze zm.; dalej również jako „p.e.”). Zgodnie z art. 57 ust. 1 p.e., w razie nielegalnego pobierania paliw lub energii, przedsiębiorstwo energetyczne może:

1) pobierać od odbiorcy, a w przypadku, gdy pobór paliw lub energii nastąpił bez zawarcia umowy, może pobierać od osoby lub osób nielegalnie pobierających paliwa lub energię opłatę w wysokości określonej w taryfie, chyba że nielegalne pobieranie paliw lub energii wynikało z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą odbiorca nie ponosi odpowiedzialności albo

2) dochodzić odszkodowania na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 3 pkt 18 p.e. przez nielegalne pobieranie paliw lub energii należy rozumieć nielegalne pobieranie paliw lub energii - pobieranie paliw lub energii bez zawarcia umowy, z całkowitym albo częściowym pominięciem układu pomiarowo-rozliczeniowego lub poprzez ingerencję w ten układ mającą wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy, a zgodnie art. 3 pkt 13 p.e. przez odbiorcę należy rozumieć odbiorca - każdego, kto otrzymuje lub pobiera paliwa lub energię na podstawie umowy z przedsiębiorstwem energetycznym.

W orzecznictwie wskazuje się, że sformułowanie przepisu art. 57 ust. 1 pkt. 1 ustawy - Prawo energetyczne wskazuje, iż pobierający nielegalnie energię odpowiada na zasadzie ryzyka, niezależnie od swego zawinienia, a uwolnić się od zapłaty zryczałtowanej opłaty może tylko w przypadku wykazania, że pobór ten wynikał z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Ustalenie nielegalnego poboru energii nie wymaga badania winy sprawcy w znaczeniu subiektywnym. Wina odbiorcy energii nie jest przesłanką odpowiedzialności na podstawie ww. przepisu (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 grudnia 2018 r., VII AGa 531/18, Legalis). Podkreśla się jednak, że obowiązek wniesienia opłaty za nielegalny pobór energii elektrycznej powstaje w przypadku faktycznego pobierania i korzystania z energii elektrycznej w sposób nielegalny (por. wyrok Sądu Najwyższego z 29.11.2012 r., II CNP 38/12, LEX nr 1288619).

Uwzględniając przytoczone przepisy oraz orzecznictwo Sąd meritii wskazał, że warunkiem uwzględnienia powództwa było udowodnienie przez powódkę, że pozwana była osobą nielegalnie pobierającą energię elektryczną. Bezspornym w toku postępowania było, że pomiędzy powódką a pozwaną nie było zawartej umowy o dostawę energii elektrycznej. Umowa taka łączyła jedynie powódkę z M. K.. Tym samym, pozwana nie miała statusu odbiorcy w rozumieniu art. 3 pkt 13 p.e., albowiem nie łączyła ją z powódką umowa, na podstawie której pozwana otrzymywała lub pobierała energię elektryczną. Jedyną zatem przesłanką warunkującą możliwość dochodzenia od pozwanej opłaty przewidzianej w art. 57 ust. 1 pkt. 1 p.e. było udowodnienie, że pozwana nielegalnie pobiera energię elektryczną w rozumieniu art. 3 pkt. 18 p.e. Wymóg udowodnienia nielegalnego poboru energii elektrycznej wobec osób niebędących odbiorcami energii w rozumieniu art. 3 pkt. 13 p.e. nie jest złagodzony wobec przyjmowanej na gruncie art. 57 ust. 1 pkt 1 p.e. zasady ryzyka jako zasady odpowiedzialności za nielegalny pobór energii lub paliw. Zasada ryzyka dotyczy bowiem nie tyle samego faktu nielegalnego poboru energii lub paliw, co motywów i przyczyn, z powodu których osoba faktycznie nielegalnie pobierająca energię lub paliwa dokonała penalizowanego na gruncie art. 57 ust. 1 pkt 1 p.e. nielegalnego poboru. Tym samym wskazywany przepis nie ustanawia żadnych domniemań prawnych w zakresie przesłanki nielegalnego poboru energii lub paliw dotyczących osób niebędących odbiorcami w rozumieniu art. 3 pkt 13 p.e. Oznacza to, że przedsiębiorstwo energetyczne w rozumieniu art. 3 pkt 12 p.e. ma obowiązek przeprowadzenia dowodu, że osoba, niebędąca odbiorcą w rozumieniu art. 3 pkt 13 p.e., w sposób faktyczny dokonała nielegalnego poboru paliw lub energii w rozumieniu art. 3 pkt 18 p.e.

W ocenie Sądu Rejonowego, dowód taki nie został w okolicznościach niniejszej sprawy przez powódkę zaoferowany, a to na niej spoczywał ciężar dowodu w rozumieniu art. 6 k.c. oraz art. 232 zd. 1 k.p.c. Zgodnie z wynikającą z art. 6 k.c. regułą rozłożenia ciężaru dowodu to powód powinien udowodnić okoliczności tworzące prawo. Na stronach spoczywa więc ciężar udowodnienia wskazywanych przez siebie faktów. Ta strona, która twierdzi, że określony fakt miał miejsce, obowiązana jest zgłosić dowód lub dowody wykazujące jego istnienie. Strona, która powołuje się na nieistnienie określonego faktu powinna również udowodnić swoje twierdzenie, zgłaszając dowody dla wykazania faktów przeciwnych. Ciężar udowodnienia faktu należy zatem rozumieć z jednej strony jako obarczenie strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku lub jego nieskuteczności. Tą konsekwencją jest zazwyczaj niekorzystny dla strony wynik procesu (por. wyrok SN z dnia 07 listopada 2007 r., II CSK 239/07, niepubl.). W myśl art. 232 zd. 1 k.p.c. strony są obowiązane wykazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Podkreślić przy tym należy, iż rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która wywodzi z tych faktów skutki prawne (art. 6 k.c.) (por. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, Legalis z glosą A. Zielińskiego). Niezależnie od powyższych rozważań, w sposób ugruntowany przyjmuje się, że z udowodnieniem mamy do czynienia wówczas, gdy w świetle zaoferowanych dowodów określony fakt jest pewny lub prawdopodobieństwo faktu przeciwnego jest niemożliwe lub wysoce nieprawdopodobne.

Sąd wyjaśnił, że w okolicznościach niniejszej sprawy, dokonując oceny twierdzeń powódki i zgłoszonego przez nią żądania w świetle całokształtu okoliczności sprawy, w tym dowodów z dokumentów, jak i dowodów osobowych przeprowadzonych na wniosek powódki, uznał, że powódka nie wykazała by pozwana, nie będąc odbiorcą w rozumieniu art. 3 pkt. 13 p.e., faktycznie dokonała nielegalnego poboru energii elektrycznej, wobec czego powództwo jako nieudowodnione podlegało oddaleniu. Wskazał, że jak wynika z protokołu kontroli, jak i upoważnienia do jej przeprowadzenia zamiarem przedsiębiorstwa energetycznego było dokonanie kontroli u odbiorczyni, z którą rozwiązano z dniem 26 kwietnia 2012 r. umowę o dostawę energii elektrycznej, to jest M. K.. Personalia tej osoby, z zaznaczeniem, że jest ona odbiorcą, wynikają ze wskazanych dokumentów. Jednocześnie skutkiem przeprowadzonej kontroli było wystawienie decyzji ustalającej opłatę z art. 57 ust. 1 pkt 1 p.e. wobec pozwanej E. W., której status jako osoby nielegalnie pobierającej energię nie został w toku postępowania udowodniony. W ocenie Sądu, z przeprowadzonych dowodów osobowych wynika, że decyzja o obciążeniu pozwanej opłatą za nielegalny pobór energii uzasadniona była wyłącznie tym, że ta podpisała się pod protokołem kontroli, której to kontroli nawet nie planowano przeprowadzać u pozwanej, ale u M. K.. Jakkolwiek świadkowie Z. N. oraz S. S. zapamiętali, że pozwana jest wnuczką M. K. (czego nie potwierdzają żadne inne zgromadzone w toku postępowania dowody, w tym choćby adnotacja w protokole kontroli), o tyle S. S. wprost wskazał, że wedle jego wiedzy pozwania nie była właścicielką mieszkania, w którym przeprowadzono kontrolę, zaś w trakcie przeprowadzonej kontroli kontrolerzy nie byli w stanie stwierdzić, czy w chwili kontroli były włączone w kontrolowanym lokalu mieszkalnym jakiekolwiek urządzenia. Świadek Z. N. wskazał, że w jego ocenie nielegalnego poboru energii dokonała osoba, na którą była zawarta umowa o jej dostawę, jednakże osobą tą – co bezsporne – nie była pozwana. Z kolei, świadek J. B. wskazał, że on sam, pomimo że odpowiedzialny jest u powódki za wystawianie decyzji dotyczących opłat z art. 57 ust. 1 pkt 1 p.e., nie ma pewności, że to pozwana E. W. zamieszkiwała w lokalu, w którym przeprowadzono kontrolę i do którego, pomimo rozwiązania umowy o dostawę energii w kwietniu 2012 r. w dalszym ciągu dostarczana była energia elektryczna. Okoliczność, na którą wskazał świadek J. B., to jest dotyczącą niezamieszkiwania pozwanej w lokalu potwierdzał protokół czynności nieegzekucyjnej doręczenia korespondencji sądowej, podjętej pod adresem lokalu przy ul. (...) w P., z którego wprost wynika, że pozwana pod wskazanym adresem nie mieszka już od kilku lat. Tym samym, w ocenie Sądu, obciążenie pozwanej opłatą, o której stanowi art. 57 ust. 1 pkt 1 k.p.c. nie było usprawiedliwione żadnymi okolicznościami potwierdzającymi dokonanie przez pozwaną faktycznego nielegalnego poboru energii w rozumieniu art. 2 pkt 18 p.e., poza wyłącznie zastaniem pozwanej w kontrolowanym lokalu w dniu przeprowadzonej kontroli. Sąd podkreślił też, że konieczność udowodnienia dokonanego faktycznie nielegalnego poboru energii elektrycznej nabiera szczególnego znaczenia w okolicznościach niniejszej sprawy, jeśli weźmie się pod uwagę ponad 8-letni okres, w którym pobór ten miał się odbywać (zgodnie z twierdzeń powódki było to w okresie od 26 kwietnia 2012 r. do 31 sierpnia 2020 r.), zaś szacowanie nielegalnie pobranej energii odbywało się z uwzględnieniem dwóch wartości (szacunkowej – na chwilę rozwiązania umowy o dostawę energii elektrycznej oraz rzeczywistej – na chwilę przeprowadzonej kontroli). Mając na uwadze, że pozwana została obciążona opłatą za tak długi okres i to w całości, czynienie domniemań, że pozwana odpowiedzialna jest za całość energii wynikającej z wystawionej na nią decyzji jest nieusprawiedliwione i nie znajduje podstawy w zacytowanych przepisach ustawy – Prawo energetyczne. W ocenie Sądu, zaistniała w okolicznościach niniejszej sprawy sytuacja, w której przedsiębiorstwo energetyczne przez ponad 8 lat od chwili rozwiązania umowy o dostawę energii elektrycznej wykazuje opieszałość i pewną niestaranność, z pewnością nieumyślną i związaną z rozmiarem prowadzonego przez powódkę przedsiębiorstwa, związaną z działaniami zmierzającymi do jednoznacznego uniemożliwienia dostawy energii elektrycznej do lokalu poprzez zdemontowanie licznika pomiarowego, który stanowi własność przedsiębiorstwa energetycznego, nie może rodzić dla pozwanej negatywnych skutków prawnych. Nie sposób także wywodzić dla pozwanej negatywnych skutków z samego faktu złożenia podpisu pod protokołem kontroli, skoro dokumentuje on wyłącznie czynność sprawdzenia stanu i wskazań licznika, a także dokonania jego demontażu i dokument ten nie ma charakteru uznania długu, nie zawierając oświadczenia, że to pozwana owego nielegalnego poboru energii dokonała.

Ponadto, Sąd wyjaśnił, ze z urzędu dokonał sprawdzenia w tut. Wydziale Karnym, czy w konsekwencji ustaleń kontrolnych przeprowadzonych przez powódkę przeciwko pozwanej zainicjowano postepowanie karne dotyczące nielegalnego pobierania energii, jednakże uzyskano odpowiedz negatywną. Całokształt powyższych okoliczności, uwzględniając wyniki przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego, nie uzasadniał obciążania pozwanej opłatą z art. 57 ust. 1 pkt 1 p.e. wobec braku udowodnienia przesłanki faktycznego nielegalnego poboru energii elektrycznej przez pozwaną.

Mając na uwadze powyższe, w pkt. 1 wyroku orzeczono o oddaleniu powództwa jako nieudowodnionego, a nadto uznając w zakresie reprezentacji pozwanej, że do chwili ustalenia miejsca pobytu pozwanej (co nastąpiło w toku postępowania dopiero w dniu 26 maja 2023 r. – k. 144-146) skutecznie działał ustanowiony dla niej na wniosek powódki (która ustalenie faktycznego miejsca pobytu pozwanej ograniczyła wyłącznie do czynności pod adresem lokalu, w którym pozwana od wielu lat już nie mieszkała) kurator z art. 143 k.p.c. i art. 144 § 1 k.p.c., w tym zaskarżając w całości wydany w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W pkt. 2 wyroku na podstawie art. 83 ust. 2 u.k.s.c. i art. 113 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. orzeczono o nieuiszczonych dotychczas wydatkach postępowania związanych z ustanowieniem dla pozwanej kuratora, nakazując pobranie od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim kwoty 120 zł, która nie została pokryta z dotychczas uiszczonej przez powódkę zaliczki w kwocie 240 zł, przy łącznej wysokości wynagrodzenia kuratora w kwocie 360 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniosła strona powodowa. Działający w imieniu powoda pełnomocnik zaskarżam wyrok w całości. W oparciu o art. 368 § 1 pkt 2 k.p.c. zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1) mające wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisu prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego polegający na uznaniu, że powód nie wykazał, by pozwana mieszkała w kontrolowanym lokalu i nielegalnie pobierała energię elektryczną do dnia kontroli, w sytuacji, gdy prawidłowe uwzględnienie wszystkich przedłożonych przez powoda dowodów winno skutkować uznaniem, że pozwana mieszkała w kontrolowanym lokalu i nielegalnie (bezumownie) pobierała energię elektryczną,

2) będące skutkiem powyższego, naruszenie przepisu prawa procesowego tj. art. 233 § 1 k.p.c. przez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego polegający na uznaniu, że powód nie wykazał zasadności powództwa, w sytuacji, gdy prawidłowe uwzględnienie wszystkich wykazanych przez Powoda okoliczności winno skutkować powinno uwzględnieniem powództwa w całości.

W oparciu o powyższe i działając na podstawie art. 368 § 1 pkt 5 k.p.c., art. 98 k.p.c., skarżący wniósł o:

a) zmianę zaskarżonego przez uwzględnienie powództwa w całości tj. zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kwoty 3946,45 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za okres od dnia 19 września 2020 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w myśl art. 98 § 1 ¹ k.p.c.,

b) zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu przed sądem II instancji, w tym kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w myśl art. 98 § 1 ¹ k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja podlega oddaleniu.

Wydając zaskarżone orzeczenie Sąd pierwszej instancji nie naruszył wskazanego w skardze apelacyjnej przepisu art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy nie podziela argumentów skarżącego wskazujących na dokonanie dowolnej oceny materiału dowodowego. Nie jest również prawdą, że ustalając stan faktyczny w przedmiotowej sprawie w sprawie, Sąd pierwszej instancji pominął dowody przeprowadzone w sprawie. Pomimo sugestii, że wydając zaskarżone orzeczenie Sąd pierwszej instancji pominą lub błędnie ocenił przeprowadzone w sprawie dowody, w uzasadnieniu apelacji próżno szukać jakichkolwiek skutecznie sformułowanych argumentów potwierdzających te sugestie.

Ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, Sąd Okręgowy przyjmuje tym samym za własne i wskazuje jako podstawę przedmiotowego rozstrzygnięcia.

W uzupełnieniu powyższych uwag należy wyjaśnić, że nie można zgodzić się ze skarżącym, iż na podstawie przeprowadzonych w toku postępowania dowodów należało wysnuć wniosek, że pozwana dopuściła się nielegalnego poboru prądu. Okoliczność, że podczas kontroli układu pomiarowo-rozliczeniowego w dniu 31 sierpnia 2020 r. kontrolerzy zastali pozwaną nie świadczy, iż to właśnie E. W. należy przypisać odpowiedzialność za powyższe. Dostatecznym dowodem potwierdzającym powyższą okoliczności nie może być również to, że na wskazanym wyżej protokole pozwana złożyła swój podpis w rubryce zarezerwowanej dla osoby kontrolowanej lub upoważnionej przez kontrolowaną. Również twierdzenia skarżącego, że protokół nie został sporządzony na okoliczność sprawdzenia i demontażu licznika, ale celem udokumentowania stwierdzenia nielegalnego poboru energii elektrycznej, nie znajdują żadnego potwierdzenia. W powołanym dokumencie (k.11) nie zaznaczono celu dla którego został sporządzony. W tych okolicznościach nie można uznać, że wskazany wyżej podpis przy jednoczesnym braku uwag ze strony pozwanej przesądza o jej odpowiedzialności. Zawarte w skardze apelacyjnej twierdzenia, jakoby w sprawie „zgromadzono materiał dowodowy wykazujący, że pozwana mieszkała w kontrolowanym lokalu” są również gołosłowne. O korzystaniu z lokalu i związanym z tym nielegalnym poborze prądu nie może świadczyć jedynie to, że pozwana przedstawiła się kontrolerom jako wnuczka M. K..

W wniesionej skardze apelacyjnej, powód fakt zamieszkiwania pozwanej pod adresem: ul. (...) w P., w okresie, w którym odnotowano nielegalny pobór energii, próbował wywieść również z protokołu doręczenia pozwu sporządzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Piotrkowie Trybunalskim Panią A. R.. Argumentacja, że skoro z protokołu wynika, że pozwana nie mieszka pod tym adresem od kilku lat to mieszkała tam w przeszłości, co więcej mieszkała tam do 2020 r. i faktycznie pobierała energię elektryczną bez umowy nie jest przekonywująca.

Reasumując, Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, zgodnie z którym, w przedmiotowej sprawie brak jest podstaw aby uznać, że powód wykazał przesłanki uzasadniające zastosowanie przepisów art. 57 ust. 1 pkt 1 p.e. w związku z art. 2 pkt 18 p.e.

Na koniec wskazać również należy, że za co najmniej wątpliwy należało uznać sposób oszacowania dochodzonego w przedmiotowej sprawie odszkodowania. Oszacowanie nielegalnie pobranej energii uwzględniało bowiem jedynie szacunkowy stan licznika z daty rozwiązania umowy o dostawę energii elektrycznej. Wobec powyższego nie można wykluczyć, że w tej dacie stan pobranej energii był wyższy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. orzekł o oddaleniu apelacji.

Paweł Hochman