Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 października 2023 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Radomska-Stęplewska

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2023 r. w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. S.

przeciwko (...) S A z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu

z dnia 12 grudnia 2022 roku

sygn. akt I C 2117/20

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym kwotę 135 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia rozstrzygającego o kosztach postępowania apelacyjnego do dnia zapłaty.

Małgorzata Radomska-Stęplewska

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 grudnia 2022r. Sąd Rejonowy Poznań - Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu w sprawie z powództwa M. S. przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą W. o zapłatę:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 33.385,65 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 4 października 2019 roku do dnia zapłaty,

2.  oddalił powództwo w pozostałej części,

3.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.820,86 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

4.  nakazał ściągnąć od powoda, z zasądzonego w punkcie 1 wyroku roszczenia, na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu kwotę 68,61 zł tytułem nieuiszczonych wydatków procesu,

5.  nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Rejonowego Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu kwotę 439,63 zł tytułem nieuiszczonych wydatków procesu.

Z powyższym rozstrzygnięciem w części tj. w punkcie 2 co do oddalenia żądania pozwu w zakresie kwoty 969,36 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4.10.2019 roku do dnia zapłaty oraz w punkcie 3 i 4 w zakresie stosunkowego obciążenia stron kosztami procesu, nie zgodził się powód wnosząc apelację, zarzucając zaskarżonemu w tej części orzeczeniu naruszenie:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wyprowadzenie z materiału dowodowego wniosków z niego nie wynikających, a nadto sprzecznych z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego poprzez przyjęcie, że powodowi jako następcy prawnemu poszkodowanej nie przysługuje odszkodowanie wyrażone w kwocie brutto tj. z uwzględnieniem podatku VAT od kosztów robocizny, a zasadne jest rozliczenie kosztów robocizny w kwocie netto a nie brutto, podczas gdy poszkodowana nie miała prawa odliczenia podatku VAT od kosztów naprawy pojazdu, wobec czego odszkodowanie winno być zasądzone w całości w kwocie brutto,

- art. 227 k.p.c. poprzez błędne ustalenie zakresu sporu między stronami, a w konsekwencji błędne przyjęcie, że faktem istotnym z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy było ustalenie, czy należne powodowi odszkodowanie winno być wypłacone w kwocie brutto, czy netto, podczas gdy kwestia ta była pomiędzy stronami bezsporna, gdyż na etapie likwidacji szkody pozwany wypłacił część należnego odszkodowania w kwocie brutto i na etapie postępowania likwidacyjnego nie kwestionował, że należne poszkodowanej odszkodowanie winno być wyrażone w kwocie brutto,

- art. 805 § 2 pkt 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię i uznanie, że w przypadku wykonania przez poszkodowanego naprawy samodzielnie, systemem gospodarczym niezasadne jest uwzględnianie podatku VAT w przypadku robocizny, co miałoby prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanej, podczas gdy poszkodowanej nie przysługiwało prawo odliczenia podatku VAT od kosztów naprawy pojazdu z uwagi na nieprowadzenie działalności gospodarczej, a tylko w takim przypadku poszkodowanej przysługiwałoby prawo odliczenia podatku VAT,

- art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i w zw. z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2018 r. poz. 2174) poprzez ich niezastosowanie i nieustalenie przez Sąd, że poszkodowana nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, wobec czego nie przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od kosztów robocizny.

Mając powyższe na uwadze apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda dodatkowo kwoty 969,36 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 4.10.2019 r. do dnia zapłaty, zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za I instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych prawem oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego przez radcę prawnego wg norm przepisanych, a także opłaty skarbowej od pełnomocnictwa

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o jej oddalenie w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne i rozważania prawne poczynione przez Sąd Rejonowy, czyniąc je integralną częścią niniejszego uzasadnienia.

Na wstępie podkreślić należy, że apelacja wywiedziona w niniejszej sprawie dotyczyła wyłącznie kwestii uwzględnienia przez Sąd Rejonowy roszczenia powoda w zakresie kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu w wyniku kolizji z dnia 1 września 2019 roku obejmujących koszty robocizny w kwocie netto zamiast w kwocie brutto, tak jak domagał się tego powód.

Odnosząc się kolejno do zarzutów wywiedzionego środka zaskarżenia, podzielając pogląd przytoczony przez pełnomocnika pozwanego w odpowiedzi na apelację, Sąd Okręgowy wskazuje, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (tak: wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 27 września 2002 r. II CKN 817/00). Apelacja wniesiona przez powoda w znacznej mierze stanowiła polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sąd I instancji, stanowiąc próbę przeforsowania korzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, która jednak nie mogła zostać uwzględniona z przyczyn wskazanych w dalszej części uzasadnienia.

Wbrew twierdzeniom apelacji, pozwany już w sprzeciwie od nakazu zapłaty zakwestionował zasadność wypłacenia odszkodowania w kwocie brutto, co jednoznacznie przesądza o sporności tej kwestii w niniejszej sprawie i całkowicie chybionym czyni zarzut naruszenia przez Sąd art. 227 k.p.c.

Dalej podkreślić trzeba, że w zakresie w jakim powód kwestionował zaskarżone orzeczenie Sąd Okręgowy podzielił stanowisko wyrażone w jego uzasadnieniu. W ocenie Sądu Odwoławczego za całkowicie chybione należało uznać zarzuty apelacji, a to z tej przyczyny, że zasądzenie na rzecz powoda, kwoty odpowiadającej podatkowi VAT od kosztów usługi, związanej z naprawą pojazdu poszkodowanej, stanowiłoby bezpodstawne wzbogacenie powoda. Podkreślić należy, że podatek VAT ma charakter cenotwórczy, wpływa na ostateczny koszt usługi w Polsce. Skoro jednak poszkodowana (właścicielka pojazdu) dokonała naprawy auta z pomocą brata (który samochód na co dzień użytkował) i jego kolegi, to nie sposób przyjąć, aby w tym zakresie uiszczono podatek VAT, wpływający na cenę usługi naprawy. Sąd Okręgowy podziela w tym względzie pogląd wyrażony w wyroku Sądu Najwyższego z 18 stycznia 2001 roku V CSK 193/00, zgodnie z którym podatek od towarów i usług ma znaczenie cenotwórcze i może wpłynąć na wysokość odszkodowania, ale tylko wtedy, gdy poszkodowany efektywnie go poniesie. W wyroku z 12 stycznia 2006 roku II CK 327/05 Sąd Najwyższy przyjął, że jeżeli odszkodowanie jest przyznawane w sytuacji, gdy nie jest wyjaśnione, w jaki sposób nastąpi usunięcie skutków zdarzenia, które szkodę wywołało, to zakład ubezpieczeń nie ma podstaw, aby wartość koniecznych robót liczyć bez podatku VAT. W sytuacji jednak, gdy nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony wykonał określone roboty sam, a więc nie ma podstaw, aby do wartości tych robót doliczać podatek VAT, to przyznanie odszkodowania w wysokości obejmującej ten podatek, naruszałoby przepis artykułu 805 § 2 punkt 1 k.c. i prowadziło do bezpodstawnego wzbogacenia ubezpieczonego.

Słusznie zatem Sąd Rejonowy należne odszkodowanie obniżył o wartość podatku Vat od usługi robocizny, którego poszkodowana nie uiściła, w związku z czym Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono zgodnie z jego wynikiem na podstawie art. 98 § 1 i § 1 ¹ k.p.c., przy czym złożyło się na nie wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego w kwocie 135 zł ustalone w oparciu o § 2 pkt 2 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Małgorzata Radomska – Stęplewska