Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 5 września 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie sprawy z powództwa J. G. (1)

przeciwko (...) sp. z o.o. w T. i (...) przy ulicy (...) w T.

o zobowiązanie

na skutek apelacji i zażalenia powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim

z dnia 22 marca 2016 roku, sygn. akt I C 651/12

1. z zażalenia powódki zmienia zaskarżony wyrok w punkcie drugim sentencji w ten sposób, że nie obciąża powódki J. G. (2) obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Tomaszowie Maz. nieuiszczonych kosztów procesu, a w pozostałej części zażalenie oddala ;

2. oddala apelację;

3. nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję na rzecz (...) Spółki z o.o. w T..

SSA w SO Arkadiusz Lisiecki

SSO Paweł Hochman SSR Piotr Fal

Na oryginale właściwe podpisy

Sygn. akt II Ca 474/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 12 czerwca 2012 r. powódka J. G. (1) wniosła o zobowiązanie pozwanych (...) przy ulicy (...) w (...) Sp. z o.o. w T. do dokonania czynności polegającej na wykonaniu instalacji wentylacyjnej w lokalu nr.(...) przy ul. (...) w T..

W toku procesu pełnomocnik powódki poparł powództwo.

Sprecyzował czynności, których przeprowadzenia się domaga wskazując, że wnosi o zobowiązanie pozwanych do: wymiany rury przyłączeniowej bojlera gazowego na kwasoodporną, zamontowania w drzwiach do kuchni otworów wentylacyjnych, wykonanie renowacji przewodów kominowych a w przewodzie spalinowym zamontowania wkładu stalowego, wymiany rury łączącej kratkę z kominem, zamurowanie otworu nawiewnego w kuchni i zamontowanie nawiewników w oknie lub w ścianach.

Pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 22 marca 2016 r. Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim oddalił powództwo, nakazał ściągnąć od pozwanej J. G. (1) na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim tytułem zaliczek wyłożonych przez Skarb Państwa na opinie biegłego kwotę 3.104,79 zł, zasądził od powódki J. G. (1) na rzecz pozwanego (...) przy ulicy (...) w T. kwotę 3.117 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 600 zł kosztów zastępstwa procesowego. 

Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowiły przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

WT. przy ul. (...) znajduje się budynek mieszkalny wielorodzinny. (...) powyższej nieruchomości na mocy uchwały nr(...) w dniu (...) roku zarządzenie nieruchomością wspólną powierzyła (...) Sp. z o.o. w T. ul. (...), która była uprawniona do kierowania i reprezentowania jej interesów na zewnątrz.

Istniejąca nieruchomość posiada system wentylacyjny oparty na konwekcyjnym, grawitacyjnym unoszeniu gazów spalinowych i powietrza wentylacyjnego w kominach, w kierunku przeciwnym do działania siły grawitacji dzięki różnicy ciśnień od ciężaru właściwego powietrza w mieszkaniach i powietrza zewnętrznego o niższej temperaturze a także zewnętrznego oddziaływania wiatru na wyloty kominów.

J. G. (1) w dniu 13 lutego 2003 roku na mocy umowy sprzedaży stała się właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) znajdujący się na III piętrze o pow. (...)m2 wraz z pomieszczeniami przynależnymi o pow.(...) m2 wraz z częścią ułamkową gruntu położonego przy ul. (...) w T..

Pozwany zgodnie z obowiązującym prawem dokonywał okresowych kontroli przewodów i podłączeń kominowych spalinowych i wentylacyjnych w przedmiotowej nieruchomości. Przeglądy wykonywane były przez firmę (...) s.c. T. R., Z. W., E. W. z siedzibą w T..

Protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych w lok. (...) z dnia 19.02.2007 r. stwierdzał prawidłowe działanie wentylacji, brak wkładu kwasoodpornego w przewodzie spalinowym i zaleca wykonać otwory w drzwiach łazienki o przekroju min. (...) cm ^{( 2)}.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 24.04.2008 r. stwierdzał szereg usterek dot. urządzeń grzewczo-kominowych w lokalach, m.in.: niedostateczną szczelność przewodów spalinowych, słaby ciąg wentylacyjny. Jako główne przyczyny osłabienia ciągu podano: brak wentylacji nawiewnej do pomieszczeń, w których zainstalowano urządzenia gazowe oraz hermetyzację mieszkań przez lokatorów. W trakcie kontroli lokatorzy zostali pouczeni o zagrożeniach związanych z nadmiernym uszczelnieniem mieszkań.

Protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych w lok. (...) ze stycznia 2009 r. stwierdzał prawidłowe działanie wentylacji i istniejący nawiew po oknem oraz brak wkładu kwasoodpornego w przewodzie spalinowym.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 29.01.2009 r. stwierdzał szereg usterek dot. urządzeń grzewczo-kominowych w lokalach, m.in.: niedostateczną szczelność przewodów spalinowych, słaby ciąg wentylacyjny. Jako główne przyczyny osłabienia ciągu podano: brak wentylacji nawiewnej do pomieszczeń w których zainstalowano urządzenia gazowe oraz hermetyzację mieszkań przez lokatorów. W trakcie kontroli lokatorzy zostali pouczeni o zagrożeniach związanych z nadmiernym uszczelnieniem mieszkań.

Protokół ze sprawdzenia stanu technicznego przewodów kominowych, wentylacyjnych z dnia 23.04.2009 r. stwierdzał dobrą drożność kanałów kominowych, i ilość ww. kanałów, prawidłowe wyloty ponad dachem. Jako przyczynę osłabionego działania wentylacji podano szczelną stolarkę okienną, drzwiową oraz brak wentylacji nawiewnej.

Notatka Służbowa z dnia 17.(...).2009 r., sporządzona przez przedstawicieli (...) oraz mistrza kominiarskiego Z. W. zawierała informacje o stanie przewodów kominowych w dniu przeglądu w lokalu nr (...). Stwierdzono m.in.:

- prawidłowa wentylacja w łazience,

- piecyk podłączony prawidłowo

- bardzo słaby ciąg w kuchni

- kratka nawiewna w kuchni zatkana szmatą, kaloryfery zakręcone, temp. wewnętrzna 13 C

- stolarka okienna wymieniona, brak urządzeń nawiewnych w oknach.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 01.04.2010 r. stwierdzał szereg usterek dot. urządzeń grzewczo-kominowych w lokalach, m.in.: niedostateczną szczelność przewodów spalinowych, słaby ciąg wentylacyjny, nieudostępnienie do kontroli lok. Nr (...). Jako główne przyczyny osłabienia ciągu podano: brak wentylacji nawiewnej do pomieszczeń w których zainstalowano urządzenia gazowe oraz hermetyzację mieszkań przez lokatorów. W trakcie kontroli lokatorzy zostali pouczeni o zagrożeniach związanych z nadmiernym uszczelnieniem mieszkań.

Informacja, ostrzeżenie, instrukcji - dotycząca prawidłowej, bezpiecznej eksploatacji mieszkań z piecykami gazowymi - z dnia 17.12.2010 r. od (...), zawierała informacje i ostrzeżenia dla lokatorów mieszkań zaopatrzonych w piecyki gazowe o sposobach ich bezpiecznego użytkowania. Informacja jest pełna i wyczerpuje temat w zakresie eksploatacji ww. mieszkań.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 04.04.2011 r. stwierdzał dobrą drożność kanałów kominowych, dostateczną szczelność i ilość ww. kanałów, prawidłowe wyloty ponad dachem oraz szereg usterek dot. urządzeń grzewczo - kominowych w lokalach.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 24.10.2011 r. stwierdzał dobrą drożność kanałów kominowych, dostateczną szczelność i ilość ww. kanałów, prawidłowe wyloty ponad dachem. Jako przyczynę osłabionego działania wentylacji podano szczelna stolarkę okienną, drzwiową oraz zakryty otwór nawiewny w ścianie i brak włączonego ogrzewania.

Protokół ze sprawdzenia wentylacji z dnia 12.03.2012 r. stwierdzał dobrą drożność kanałów kominowych, dostateczną szczelność i ilość ww. kanałów, prawidłowe wyloty ponad dachem. Jako przyczynę osłabionego działania wentylacji podano szczelna stolarkę okienną, drzwiową oraz zakryty otwór nawiewny w ścianie i brak włączonego ogrzewania.

Protokół z pomiarów ciągu wentylacji w lok. (...) oraz szkic przewodów kominowych ponad dachem z dnia 12.03.2012r. stwierdzał prawidłową wydajność wentylacji w sytuacji zapewnienia doprowadzenia odpowiedniej ilości powietrza z zewnątrz (przez lokatora) poprzez uchylanie okien lub otwarcie nawiewnika w ścianie zewnętrznej. Na szkicu zaznaczono przewody ponad dachem. Widoczne są indywidualne podłączenia - prawidłowo.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 27.03.2012 r. stwierdzał dobrą drożność kanałów kominowych, dostateczną szczelność i ilość ww. kanałów, prawidłowe wyloty ponad dachem. Słaby ciąg wentylacyjny m.in.: w lok.(...).

Alternatywnym rozwiązaniem może być zastąpienie podgrzewaczy termami elektrycznymi lub pozyskanie ciepłej wody użytkowej z sieci miejskiej.

Protokół z kontroli okresowej przewodów kominowych z dnia 27.02.2013 r. stwierdzał dobrą drożność kanałów kominowych, dostateczną szczelność i ilość ww. kanałów, prawidłowe wyloty ponad dachem. Zakrytą wentylację nawiewną w kuchni lok. (...). Alternatywnym rozwiązaniem może być zastąpienie podgrzewaczy termami elektrycznymi lub pozyskanie cieplej wody użytkowej z sieci miejskiej.

Powódka zgłaszała pozwanym nieprawidłowości w swoim lokalu i żądała ich usunięcia.

Lokal powódki składał się z pokoju, korytarza, łazienki i kuchni. W łazience zamontowany był bojler gazowy służący do przygotowania C.W.U. i podłączony do przewodu kominowego spalinowego. Łazienka wyposażona była w wentylację grawitacyjną wywiewną - kratka wentylacyjna zamontowana była na ściance działowej pomiędzy kuchnią i łazienką oraz połączoną rurą aluminiową z przewodem kominowym wentylacyjnym poprzez pomieszczenie kuchni.

Kuchnia wyposażona była w wentylację grawitacyjną nawiewną poprzez kratkę wentylacyjną zamontowaną na ścianie zewnętrznej budynku oraz wywiewną poprzez kratkę wentylacyjną podłączoną do przewodu kominowego wentylacyjnego, zamontowany w sposób prawidłowy, zgodnie z wymogami. W pokoju oraz korytarzu wentylacja grawitacyjna nie występowała.

J. G. (1) na zimę przenosi się do swoich dzieci i przykręca kaloryfer na 2, natomiast jak jest w domu to odkręca kaloryfer na 3-4, wtedy w mieszkaniu panuje temp. ok. 15 C z uwagi na zdrowie powódki. Gdy temperatura na zewnątrz spada do - 25 C powódka zatyka ścierką kratkę wentylacyjną. W kuchni J. G. (1) wymieniła jedno okno. Okna w lokalu są bardzo szczelne, ponadto brak jest nawiewników, które umożliwiłyby doprowadzenie powietrza do pomieszczeń.

Temperatura w pomieszczeniach powódki wynosiła średnio 16,8 C. Kanały wentylacyjne w lokalu powódki nie działały prawidłowo z uwagi na brak zapewnienie przez J. G. (1) wymaganej temperatury pomieszczeń w lokalu mieszkalnym. Temperatura w lokalu była zbyt niska w stosunku do wymaganej normowej temperatury wewnętrznej jaka przyjmowana jest podczas obliczeń skuteczności wentylacji w lokalu mieszkalnym. Wymagania w zakresie wydajności wentylacji podaje P..

Zgodnie z (...) normowe ilości powietrza dla badanych pomieszczeń powinny wynosić dla kuchni i pokoju - 20 C, a w łazience - 24 C.

Wskazując na podstawę powyższych ustaleń Sąd Rejonowy wyjaśnił, że stanowiły ją dowody przedstawione przez strony w postaci: akt notarialny Rep. A. 1. (...) k. 306 - 307, protokoły z okresowej kontroli stanu technicznego przewodów i prawidłowości podłączeń kominowych k. 4, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 148, 156, 158, 160, 162, 166, 167, 168, informacja z (...) k. 3, notatka służbowa (...) i mistrza kominiarstwa k. 5, umowa o zarządzanie nieruchomością wspólną k. 299 - 304; uchwała nr (...) k. 305, pisma powódki k. 233 – koperta. Sąd wyjaśnił również, że swoje ustalenia oparł na opinii biegłego z zakresu kominiarstwa Marina Z. w całości na opinii podstawowej i uzupełniającej biegłego w zakresie kominiarstwa P. R. oraz w opinii biegłego mgr inż. J. S. z zakresu kominiarstwa, odprowadzania spalin i wentylacji nawiewno - wywiewnej w części. Ponadto Sąd uznał również za wiarygodne zeznania świadka Z. W..

Sąd w całej rozciągłości podzielił stanowisko biegłego sądowego z zakresu kominiarstwa Marina Z.. Opinia biegłego, zdaniem Sądu jest wnikliwa, rzeczowa, odwołująca się do zgromadzonej dokumentacji, przeprowadzonych oględzin, sporządzona w sposób fachowy i rzetelny. Sąd dokonując ustaleń w oparciu o opinię biegłego nie znalazł żadnych podstaw by nie dać jej wiary.

Opinie biegłego podstawowa i uzupełniająca P. R. wykazały szereg nieprawidłowości, które pokrywają się z opinią biegłego M. Z. (1) oraz J. S.. Sąd uznał za prawdziwe ustalenia biegłego, iż niewłaściwe użytkowanie lokalu przez powódkę poprzez brak zapewnienia wymaganej temperatury powietrza w ogrzewanych pomieszczeniach powoduje, iż instalacja wentylacyjna grawitacyjna działa nieprawidłowy. Ponadto biegły ten również potwierdził, iż należy zamontować nawiewniki. Nie można było oprzeć stanu faktycznego na ustaleniach biegłego, iż wymiana rury podłączeniowej bojlera gazowego na kwasoodporną spowoduje lepszy ciąg kominowy, bowiem jak wynika z opinii biegłego J. S. wymiana tej rury nie spowoduje zauważalnego skutku pozytywnego na ciągu kominowym, ponieważ zmieni się tylko materiał a cechy odpowiedzialne za opory przepływu zostaną bez zmian, również wykonanie w drzwiczkach kuchni otworu nawiewnego o przekroju 200 cm2 dałoby pozytywne skutki tylko wtedy kiedy będzie wykonana w oknie kuchni prawidłowa wentylacja nawiewna. W przeciwnym wypadku montaż kratki będzie bezzasadny. Wykonanie czyszczenia, frezowania i nałożenia od wewnątrz na całej długości masy uszczelniającej, musiałoby się wiązać z utrzymaniem jednakowego przekroju poprzecznego kominów wentylacyjnych. Jednak sam ten zabieg bez wykonania prawidłowej wentylacji nawiewnej nie da dobrego skutku ciągu kominowego. W tym zakresie Sąd uznał za prawidłowe wnioski opinii biegłego J. S. oraz M. Z. (2), który potwierdził również, iż wykonanie zmian technicznych wskazanych w opinii biegłego P. R. nie będzie wystarczająca dla zachowania prawidłowego ciągu grawitacyjnego, gdy sposób użytkowania lokalu nie ulegnie zmianie.

Opinia biegłego J. S. również po części stanowiła podstawę ustaleń faktycznych, bowiem korelowała ona z opinią biegłego M. Z. (1). Biegły potwierdził ponadto, iż należy zamontować nawiewniki szczelinowe oraz iż, powódka źle użytkuje lokal wychładzając pomieszczenia w mieszkaniu. Opinia tego biegłego była tylko analizą akt i opinii dwóch poprzednich biegłych. Biegły nie przeprowadził oględzin lokalu, a jedynie odpowiadał w swej opinii na pytania.

Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Prawa i obowiązki właścicieli lokali stanowiących odrębną własność zostały dodatkowo ukształtowane przepisami ustawy o własności lokali, która - odmawiając właścicielom lokali prawa zniszczenia przedmiotu swojej własności - jednocześnie nakłada na nich obowiązek jej utrzymania.

Jeśli chodzi o sam lokal (stanowiący indywidualną własność), jego właściciel zachowuje wynikające z kodeksu cywilnego prawa związane z własnością, takie jak prawo do: posiadania i korzystania z rzeczy, pobierania pożytków i innych przychodów, dyspozycji faktycznych, wyzbycia się rzeczy, rozporządzenia rzeczą na wypadek śmierci oraz obciążenia rzeczy, ale musi uzyskać zgodę innych właścicieli lokali, gdy dokonywane przez niego czynności mogą ingerować we własność innych osób lub we współwłasność i prawa innych osób do współkorzystania ze współwłasności (w tym przypadku do korzystania z nieruchomości wspólnej).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.w.l. właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra.

Obowiązki lokatora wymienia również Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 1999 r. w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych - § 19 ust. 2. (Dz.U. 1999.74.836 ). Użytkownik lokalu wyposażonego w przewody i kanały dymowe lub spalinowe oraz wentylacyjne jest obowiązany:

1) zapewniać ich sprawność techniczną i użytkową,

2) w przypadku wystąpienia objawów świadczących o zagrożeniu bezpieczeństwa osób lub mienia zaniechać użytkowania instalacji gazowej i podjąć stosowne działania zaradcze oraz poinformować właściwe służby i właściciela o wystąpieniu zagrożenia,

3) systematycznie wykonywać czynności konserwacyjne,

4) informować właściciela budynku o niewłaściwym funkcjonowaniu urządzeń spalinowych, dymowych lub wentylacyjnych.

Przenosząc to na grunt niniejszej sprawy, istotnym dla poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie stały się wnioski płynące z dopuszczonej w tej sprawie opinii biegłego z zakresu kominiarstwa M. Z. (1), który szczegółowo wyjaśnił problematykę sprawy. Ponadto biegły M. Z. (1) i po części biegły J. S. obalili opinię biegłego P. R.. Biegły M. Z. (1) stwierdził, iż wykonanie zmian technicznych wskazanych w opinii biegłego P. R., tj. wymiana rury podłączeniowej bojlera gazowego na kwasoodporną, zamontowanie otworów wentylacyjnych o pow. (...) cm2 , renowację przewodów poprzez ich dokładne oczyszczenie, frezowanie i nałożenie od wewnątrz na całej długości masy uszczelniającej, wymienić rurę łączącą kratkę z kominem po wykonaniu frezowania i uszczelnienia przewodu wentylacyjnego łazienki, zamontowanie nawiewników i zamurowanie otworu nawiewnego w kuchni, nie byłby wystarczający dla zachowania prawidłowego ciągu grawitacyjnego, gdy sposób użytkowania lokalu przez powódkę nie ulegnie zmianie. Co więcej, usterki te mają o wiele mniejszy wpływ na działanie wentylacji niż brak doprowadzania powietrza do mieszkania przez lokatorkę. Wykonanie ww. zmian technicznych nie jest konieczne i nie podwyższy standardu bezpieczeństwa użytkowania lokalu jeśli sposób użytkowania lokalu przez powódkę nie ulegnie zmianie. Stwierdzono bowiem, że jeżeli powódka użytkowałaby lokal w osób prawidłowy, tj.: ogrzewała mieszkanie do temperatur pozwalających na osiągnięcie wymaganej różnicy wartości powietrza na wlocie i wylocie przewodów wentylacyjnych oraz doprowadzała odpowiednią ilość powietrza do mieszkania podczas użytkowania piecyka gazowego, ciąg wentylacyjny działałby właściwie przez prawie cały rok. Również biegły J. S. stwierdził, iż wymiana rury na kwasoodporną nie spowoduje zauważalnego skutku pozytywnego ciągu kominowego, wykonanie w drzwiach kuchni otworu nawiewnego o przekroju (...) cm2 nie da pozytywnych skutków, jeżeli wentylacja w kuchni nie będzie prawidłowa, samo zamurowanie otworu nawiewnego pod oknem w kuchni pogorszy ciągi kominowe, o czym wspominano już wcześniej.

Ponadto biegły M. Z. (1) stwierdził, iż przedmiotowe kominy są otynkowany na całej swej długości. Głowice kominów nie wymagają remontu. Wyloty wentylacyjne wykonano jako boczne - prawidłowo, wyloty spalinowe jako górne - również prawidłowo. Zapewniono możliwość czyszczenia i kontroli z poziomu dachu.

Stan wnętrza przewodów odpowiada ich wiekowi i jest zgodny ze sposobem użytkowania. Występują spękania cegieł, niewielkie braki fug, nierówności wewnętrznej powierzchni przewodów. Nieprawidłowości te nie dyskwalifikują tych przewodów z użytkowania zarówno jako wentylacyjne jak i spalinowy oraz mają niewielki wpływ na wydajność wentylacji.

Przewody wentylacyjne (w kuchni i łazience) oraz spalinowy (od piecyka gazowego w łazience) działają prawidłowo w sytuacji gdy użytkownik (lokator) zapewni odpowiednią ilość powietrza zewnętrznego poprzez otwarcie nawiewnika i ew. rozszczelnienia lub uchylenia okna w kuchni. Duży wpływ na skuteczność działania wentylacji ma temperatura wewnątrz pomieszczeń. Zbyt niska osłabia ciąg wentylacyjny. Brak ogrzewania nie likwiduje nadmiernego zawilgocenia pomieszczeń i wilgoć ta osadza się na zimnych powierzchniach wewnątrz mieszkania, m.in.: na szybach. Wentylacja przy braku ogrzewania i nawiewu nie jest w stanie usunąć tej wilgoci.

Urządzenie gazowe (piecyk ciepłej wody użytkowej) podłączono do indywidualnego przewodu spalinowego w sposób nie stwarzający zagrożenia wydobywania się tlenku węgla do pomieszczenia.

Temperatura powietrza (tj. gęstość) w pomieszczeniu ma pierwszoplanowy wpływ na ciąg wentylacyjny. Szczelność stolarki okiennej, tj. hermetyzacja mieszkania, brak nawiewu lub jego zasłanianie jest jednym z kluczowych elementów „oporów miejscowych" ciągu wentylacyjnego. W myśl zasady: „żeby wyszło, musi wejść", mieszkanie musi mieć zapewniony przez lokatora dopływ powietrza w chwili pracy piecyka, żeby spaliny i zużyte powietrze były bezpiecznie usuwane poza mieszanie ponad dach.

Przy aktualnym stanie faktycznym, jeżeli powódka będzie użytkowała lokal w sposób prawidłowy, tj.:

- ogrzewała mieszkanie do temperatur pozwalających na osiągnięcie wymaganej różnicy gęstości powietrza na wlocie i wylocie przewodów wentylacyjnych

- doprowadzała odpowiednią ilość powietrza do mieszkania podczas użytkowania piecyka gazowego, ciąg wentylacyjny będzie działał właściwie przez prawie cały rok. Niestety bywają dni, kiedy wieje wiatr z niesprzyjającego kierunku (okna od zawietrznej), następuje spadek ciśnienia lub jest zbyt wysoka temp. na zewnątrz, kiedy przewód spalinowy może nie działać, czyli tzw. czynniki atmosferyczne niezależne od użytkownika, wtedy przed ewentualnym zagrożeniem wydobywania się tlenku węgla do pomieszczeń ustrzegą czujnik zaniku ciągu (wyłączający piecyk), który od lat 80-tych montowany jest we wszystkich piecykach gazowych. Producenci piecyków zdają sobie sprawę z takiego (kilkudniowego w ciągu roku ryzyka) i wyposażają piecyki w tego typu zabezpieczenia. Konserwacja tych czujników i dbanie o ich sprawność leży po stronie lokatora.

Biegły jednoznacznie stwierdził, iż przyczyną słabego działania wentylacji jest niedobór powietrza zewnątrz, zbyt słaby nawiew i okresowe niedogrzewanie mieszkania, bowiem prawa fizyki są niezmienne i nie zależą od zapisów w Rozporządzeniach.

Reasumując, biegły M. Z. (1) stwierdził, iż użytkowanie instalacji kominowej w chwili obecnej, nie naraża mieszkańców na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu przy zapewnieniu doprowadzenia przez lokatorów odpowiedniej ilości powietrza z zewnątrz (niezbędnej do bezpiecznego procesu spalania oraz prawidłowej wentylacji wywiewnej). Gdyby narażało, to w badanym budynku dochodziłoby do zatruć codziennie w kilku mieszkaniach.

Podkreślenia wymaga fakt, iż wszyscy biegli M. Z. (1) oraz J. S. i P. R. wspólnie potwierdzili, iż zły ciąg wentylacyjny jest następstwem niezapewnienia przez J. G. (1) prawidłowej temperatury w lokalu. Nadto sama powódka przyznał, iż na okres zimowy przeprowadza się do dzieci i zakręca kaloryfer. Wobec powyższego, Sąd oddalił powództwo, o czym orzekł w pkt 1 wyroku.

W pkt 2 wyroku, w oparciu o treść z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. nr 167, poz. 1398 ze zm. ) Sąd nakazał ściągnąć od powódki J. G. (1) kwotę 3 104,79 zł na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim tytułem zaliczek na opinie biegłych wyłożonej przez Skarb Państwa.

Orzeczenie o kosztach procesu Sąd wydał na podstawie przepisu art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powódka J. G. (1) jako strona przegrywająca proces jest więc zobowiązana do zwrotu w całości przeciwnikom procesowym poniesionych przez nich kosztów.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka J. G. (1) zaskarżając go w całości i wnosząc o jego o zmianę i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu; ewentualnie o uchylenie powyższego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania

Zdaniem powódki powyższy wyrok został wydany przez Sąd Rejonowy w znacznej części sprzecznie z zebranym materiałem dowodowym w sprawie oraz bez wszechstronnej analizy zebranego materiału dowodowego.

Ponadto powódka wniosła również zażalenie na zawarte w wyroku Sądu Rejonowego orzeczenie o kosztach procesu.

Wyjaśniła, że nie składała wniosków dowodowych odnośnie dowodów, które Sąd przeprowadził. Wskazała, że ma (...) lat, od wielu lat bardzo poważenie choruję czego dowodem jest, iż wnosząc powództwo była zwolniona od wpisu. Kilka razy przebywałam w szpitalu, a ostatnio od dnia 21 lutego do 26 lutego 2016 roku. Pobiera emeryturę w wysokości 1315,53 zł.

Przywołała art. 102 k.p.c. wskazując na potrzebę jego zastosowania.

Wniosła o nieobciążanie jej w ogóle kosztami wynikającego z niniejszego postępowania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Treść uzasadnienia wniesionej apelacji wskazuje, że powódka kwestionując zaskarżone orzeczenie zarzuciła Sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisu art. 233 § 1 k.p.c. polegające na dokonaniu oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób dowolny bez uwzględnienia zasad doświadczenia życiowego. Apelacja sprowadza się bowiem do zakwestionowania dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny dowodów w szczególności opinii biegłych oraz zeznań świadka Z. W.. Wskazany zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Skarżąca nie wykazała ani błędów logicznego rozumowania Sądu pierwszej instancji, ani sprzeczności oceny dowodów z doświadczeniem życiowym, ani braku wszechstronności w ocenie dowodów, ani też bezzasadnego pominięcia dowodów, które prowadzą do wniosków odmiennych niż przedstawione przez sąd w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Nie jest natomiast wystarczające dla podważenia przyjętych jako podstawa rozstrzygnięcia ustaleń samo przekonanie strony o innej, niż przyjął Sąd, doniosłości poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie. Sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału zachodzi jedynie wtedy, gdy powstaje dysharmonia pomiędzy materiałem zgromadzonym w sprawie, a konkluzją, do jakiej dochodzi sąd na jego podstawie. Jeżeli natomiast sąd z określonego materiału dowodowego wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać. Tak więc brak jest podstaw aby zakwestionować przyjęte przez Sąd pierwszej instancji ustalenie, że dokonanie prac o wykonanie, których wnosi powódka nie jest niezbędne dla poprawy wentylacji w stanowiącym jej własność lokalu. W konsekwencji przyjęte przez Sąd pierwszej instancji ustalenia, Sąd Okręgowy uznaje za własne przyjmując je również za podstawę niniejszego rozstrzygnięcia.

Z przepisu art. 3 ust. 2 z dnia 24 czerwca 1994 r. ustawy o własności lokali (Dz.U. Nr 85, poz. 388) tj. z dnia 30 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1892) ( dalej : WłLokU ) a contrario wynika, że art. 13 ust. 1 tej ustawy należy rozumieć w ten sposób, iż wydatki związane z utrzymaniem urządzeń służących wyłącznie do użytku właścicieli poszczególnych lokali obciążają właścicieli tych lokali. Przeciwstawieniem tego przepisu jest art. 14 pkt 1 WłLokU, z którego wynika, że wspólnotę mieszkaniową obciążają jedynie wydatki na remonty i bieżącą konserwację nieruchomości wspólnej. Podnieść również należy, iż zgodnie z art. 12 ust. 2 WłLokU, na właścicielach jako członkach Wspólnoty ciąży obowiązek ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z utrzymaniem części wspólnej. Obowiązek ten polega m.in. na zapobieganiu sytuacji, w których nieruchomość mogłaby stwarzać niebezpieczeństwo dla osób lub mienia.

Oprócz obowiązku ponoszenia wydatków związanych z korzystaniem z lokalu przez właściciela, przepis art. 13 ust. 1 WłLokU nakłada na każdego właściciela obowiązek utrzymywania swego lokalu w należytym stanie i przestrzegania porządku domowego. Ten ostatni obowiązek zakwalifikować należy do sfery stosunków z zakresu współwłasności nieruchomości wspólnej. Chodzi o to, by właściciel korzystał ze swego lokalu, uwzględniając w tym zakresie interesy osobiste i majątkowe właścicieli lokali sąsiednich. Przykładowo, remonty, instalacja wszelkiego rodzaju urządzeń w wyodrębnionym lokalu mieszczą się w zakresie uprawnienia właściciela do posiadania i korzystania z jego rzeczy. Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy wskazać należy, że wymiana rury przyłączeniowej bojlera gazowego na kwasoodporną, zamontowanie w drzwiach do kuchni otworów wentylacyjnych, wymiana rury łączącej kratkę z kominem, zamurowanie otworu nawiewnego w kuchni i zamontowanie nawiewników w oknie lub w ścianach są to czynności, które powódka może wykonać we własnym zakresie. Brak tym samym podstaw prawnych aby wykonania tych czynności ( i pokrycia związanych z ich przeprowadzeniem kosztów ) oczekiwać od zarządcy nieruchomości lub od wspólnoty.

Odmiennie ocenić należy żądanie wykonania renowacji przewodów kominowych i zamontowania w przewodzie spalinowym wkładu stalowego. Niewątpliwie powódka nie jest samodzielnie odpowiedzialna za instalacje służące do wspólnego użytku. Ich przeprowadzenie wymaga niewątpliwie współdziałania wszystkich właścicieli lokali wchodzących w skład wspólnoty. Wykonanie powyższych czynności w zależności od zakresu niezbędnych prac może stanowić czynność zwykłego zarządu lub przekraczającą zwykły zarząd rzeczą wspólną. Chcąc spowodować przeprowadzenie niezbędnego remontu powódka winna podjąć czynności zmierzające do wydania stosowanej uchwały zobowiązującej zarząd do ich podjęta pamiętając jednak o tym, że koszty związane z żądanym remontem będą obciążać również ją jako współwłaściciela części wspólnych budynku. Wskazana na wstępie ustawa o własności lokali przewiduje określony tryb podjęcia stosowniej uchwały ( art. 25 WłLokU ) a co ważniejsze określa sposób jej kontroli sądowej. Tym samym w ocenie Sądu Okręgowego brak jest podstawy prawnej do uwzględnienia omawianego żądania, a co za tym idzie podlega ono oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie przepisu art. 385 k.p.c. orzekł o oddaleniu apelacji.

Odnosząc się z kolei do wniesionego w przedmiotowej sprawie zażalenia wskazać należy na jego częściową zasadność. Sąd Okręgowy biorąc pod uwagę sytuację majątkową powódki, jej wiek i stan zdrowia uznał za uzasadnione odstąpienie od obciążania jej kosztami postępowania poniesionymi tymczasowo przez Skarb Państwa. Podstawę powyższego rozstrzygnięcia stanowi przepis art. 113 ust 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w związku z art. 102 k.p.c.

Powołany przepis art. 102 k.p.c. pozwala na częściowe odstąpienie od obciążenia strony kosztami obejmującymi wydatki tymczasowo poniesione przez Skarb Państwa. W okolicznościach przedmiotowej sprawy brak jednocześnie postawa aby odstąpić od obciążenia powódki kosztami procesu na rzecz pozwanego. Podkreślić należy, że powódka swoim roszczeniem zgłoszonym bez podstawy wywołała długotrwały proces, który wygenerował po stronie pozwanej koszty związane z potrzebą udzielenia profesjonalnej pomocy prawnej oraz z wydatkami na poczet opinii biegłych. Brak podstawa aby uznać, że pozwana wspólnota winna być obciążona wskazanymi wydatkami.

Procesową podstawą orzeczenia o zmianie punktu II wyroku stanowią przepisy art. 386 § 1 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie przepisu art. 102 k.p.c.

Paweł Hochman Arkadiusz Lisiecki Piotr Fal

Na oryginale właściwe podpisy